Сабақтың тақырыбы. Оқушының қызметі

Ақпараттық: көп таңбалы сандармен ауызша есептер орындауға үйрету; есептеу дағдыларын жетілдіру.

Коммуникативтік: оқушыларды сауатты, таза, әдемі әрі ұқыпты жаза білуге тәрбиелеу қажет, сонымен қатар қатесіз, дұрыс жаза білуге тәрбиелеу керек.

Проблеманы шешу: оқушылардың сабақ барысында ойлау қабілетін жетілдіру және берілген тапсырманы тез әрі дұрыс орындай білуге дамыту.

- Амандасу;

- түгендеу;

- оқушылардың назарын сабаққа аудару

- амандасу;

- кезекшілік міндетін атқару;

- сабаққа дайындалу

Өткен материалды қайталатып есептерін тексеру.

Көркем жазу минуты.

- 5 миллион, 23 мың, 6 бірлікті жаз.

- Оны 4 бірлікке арттыр. Нәтижесін жаз.

- Алдыңғы санды жаз. Оны 100 мыңға арттыр. 0 - ге көбейт.

Өткен материалды қайталап, үйге берілген есепті сынып болып тексеріп қателіктері болса түзете білу.

- 5023006

- 5023006+4=5023010

- 5023010+1=5123010

- 5123010*0=0

Тақтадағы жазуларды салыстырып, сабақтың тақырыбын анықтату.

Жаңа тақырып:

«Көп таңбалы сандарды ауызша қосу және азайту тәсілдері»

Көптаңбалы сандарды ауызша қосу мен азайту разрядтық бірліктерге жіктеу арқылы іске асырылады.

Жаңа сабақты түсіндіруді №1 а) және ә) (1-қатар) тапсырмалары арқылы түсіндіру.

а) бөлімі бойынша оқушыларға есептеудің қалай орындалатындығын түсіндірем.

253457 - 400 -50-7 = 253 мыңд. +4 жүзд. +5 онд. +7 бірл. - 4 жүзд. -5 онд. -7бірл. = 253 мыңд. = 253000

405000-8+700 = 405 мыңд. - 80 мыңд. +7 жүзд. = 325 мыңд. 7 жүзд. = 325700

ә) бөлімі бойынша разрядтан өту жүзеге асырылады. Сандар нөлдермен аяқталатын болғандықтан, мыңдардың санын анықтаймыз және белгілі есептеу тәсілдерін орындатам. Бір немесе бірнеше нөлдермен аяқталатын көп таңбалы сандарды қосу және азайту үшін мыңдықтар мен жүздіктерді қосу немесе азайту керек, нәтижесін оқып, нөлдерді қосып жазады.

48000 + 5000 = 48 мыңд. +5 мыңд. = 53 мыңд. = 53000

79000 + 6000 = 79 мыңд. +6 мыңд. = 85 мыңд. = 85000

№2 тапсырманы уақытпен орындайды, соңынан қалай орындағандарын түсіндіреді.

«Кім жылдам» ойыны(«Бәйге» ойыны түрінде)

а) 1 - қатарға

853457-3000-50-7=

286000-8-6000=

905000+7+7000=

1+7+200+40=

ә) 2 - қатарға

65000+5000=

29000+6000=

55000+9000=

92000+8000=

б) 3 - қатарға

62000-9000=

91000-7000=

82000-6000=

56000-9000=

142 + 82 29000 + 56000

410 -56 59000 - 23000

айырмашылықтарын тауып, түсіндіреді сол арқылы сабақтың тақырыбын анықтайды.

а) 789000 - 8 - 9000 = 789 мыңд. - 80 мыңд. -9 мыңд. =700 мыңд. = 7

1 + 2+800+30 = 100 мыңд. - 20 мыңд. +8 жүзд. +3 онд. = 120 мыңд. 8 жүзд. 3 онд. =120830

ә) 34000 + 9000 = 34 мыңд. +9 мыңд. = 43 мыңд. = 43000

12000 + 8000 = 12 мыңд. +8 мыңд. = 20 мыңд. = 2

б) 14000 - 6000 = 14 мыңд. - 6 мыңд. = 8 мыңд. = 8000

92000 - 8000 = 92 мыңд. - 8 мыңд. = 84 мыңд. = 84000

53000 - 5000 = 53 мыңд. -5 мыңд. = 48 мыңд. = 48000

31000 - 7000 = 31 мыңд. -7 мыңд. = 24 мыңд. = 24000

Әр қатардан белсенді оқушылар шығып қатар болып жарысады. Үш қатардың қайсысының есептері дұрыс болған сайын алға жүріп, бәйгеге бірінші болып жетеді.

а) 1 - қатар

853457-3000-50-7=850400

286000-8-6000=2

905000+7+7000=982000

1+7+200+40=170240

ә) 2 - қатар

65000+5000=7

29000+6000=35000

55000+9000=64000

92000+8000=1

б) 3 - қатар

62000-9000=53000

91000-7000=84000

82000-6000=76000

56000-9000=47000

Берілген өрнектер арқылы көптаңбалы сандарды тауып оларға қолданылатын амалдарды айтып тақырыпты таба алады.

Жаңа материалды мұқият зер салып тыңдап, саналарына сіңіру.

Өз іс - әрекеттерін талдайды, қолданған тәсілдерін айтады.

Сұрақтарға жауапты өз ойын ұсына отырып түсіндіреді немесе сыныптың өзге де оқушыларының жауаптарын дәйектейді.

Тақырыпты зейінмен тыңдап, сұрақтарға жауап береді.

Әр қатардан белсенді оқушылар шығып қатар болып жарысады. Әр қатардың оқушылары есептері дұрыс болған сайын алға жүріп, бәйгеге бірінші болып жетуге талпынады, белсенділіктерін көрсетеді.

№3 а) Бірдей екі қорапқа а текше

сыяды. 9 қорапқа осындай неше текше сияды?

а а

а а

ә) сым темір орамынан С метрден 2 бөлік қиып алғаннан кейін, орамда В м сым темір қалды. Орамда барлығы неше метр сым болған?

С м

В м

? м

б) Сыныпта d оқушы бар. Олардың сегізден бір бөлігі - оқу озаттары. Сыныпта неше оқу озаты бар?

№4 а) Ойын алаңының ұзындығы 18 м, ал ені ұзындығының алтыдан бір бөлігін құрайды. Осы алаңды екі айналдырып сым темірмен қоршап шығу үшін әрқайсысы 7 метрден неше сым темір орамы қажет?

ә) Өткен жылы шаруашылық 12 ц көкөніс жинап алды. Оларды 3 машинамен көкөніс сақтау қоймасына тасыды. Биылғы жылы 15 ц көкөніс жиналды. Егер әр машинаға көкөністі өткен жылғыдан 100 кг артық тиетін болса, онда 15 ц көкөністі қоймаға жеткізу үшін неше машина қажет болды?

Сергіту сәті

.

№5 а) Ұзындығы 22 см, ені 10 см ақ қағаз бетіне ауданы 25 см ² қара түсті шаршы салынған. Қағаз бетінің ақ түсті бөлігінің ауданын тап.

10 см S S

22 см

ә) Дәптерге ұзындығы мен енін өз қалауынша алып, шаршы және тіктөртбұрыш сыз. Олардың периметрін тап.

№3

а) Берілгені:

Бірдей 2 қорапқа - а текше с.

9 қорапқа - ?текше с.

Шешуі: 9÷2=4 (1қ)

Жауабы: 9 қорапқа 4 текше сияды, 1 артық қалады.

ә) Берілгені:

С м - 2 бөлік ? м

В м -? Қ

Шешуі: С÷2 - В

(В + 2 С) м

Жауабы: орамда барлығы (В + 2 С) м болған

б) Берілгені:

Сыныпта - d оқушы

Оқу озаттары - $\frac{1}{8}$ б

Оқу озаттары - ?

Шешуі: d÷ $\frac{1}{8}$

№4 а)

Берілгені:

а = 18 м

в = ? $\frac{1}{6}$ бөлік

Р÷7 -? Орам

Шешуі: 1) 18 ÷ 6 = 3 (м ) - ені

2) Р = (18 + 3) *2 = 42 (м)

3) 42 ÷ 7 = 6 (орам) керек

Жауабы: Әрқайсысы 7 метрден 6 орам керек.

ә) Берілгені:

Өткен жылы - 12ц к. ж.

Тасыды - 3 машинамен

Биыл жиналды - 15 ц к.

Әр машинаға - 100 кг а қосты

15 ц жеткізу үшін - ? машина

Шешуі: 12 ц = 1200 кг

15 ц = 1500 кг

1200÷3=400 (кг) - 1 машинада

400+100=500 (кг) - 1 машинаға тиейді

1500÷500=3 (м)

Жауабы: 15 ц көкөністі 3 машинамен тасыды.

Сергіту сәті

Бір, екі, үш,

Бойға жинап күш.

Қолға қалам алайық,

Әдемі етіп жазайық.

№5 а) Берілгені:

Ақ қағаз

а = 22 см

в = 10 см

S=25 см ² (қара түсті шаршы)

Ақ түсті бөлігінің - ? S

Шешуі: S = 22 * 10 = 220 см ²

Жауабы: қағаз бетінің ақ түсті бөлігінің ауданы 22 см ²

ә) Өз қалауларынша шаршы, тіктөртбұрыш салып периметрін табады.

Р = 2 (а + в)

Оқушылар жаңа тақырыпты жақсы меңгеруі және тапсырмаларды тез әрі тиянақты түрде орындауы керек.

Берілген тапсырманы орындай отырып нақты ақпаратты бөліп алады.

Берілген тапсырманы өз беттерімен орындап, өз ойларын, сауаттылықтарын арттырады.

Өздеріне берілетін тапсырманы тексере отырып, бағалайды.

Белгілі тапсырманы тәртіппен орындайды

Математикалық ойындарда белсенділік танытқан жеңімпаздар анықталып марапатталады.

Оқушылар ойлау қабілеттерін дамытып қана қоймай сонымен қатар жылдамдыққа, ұқыптылыққа, ізденімпаздыққа баулиды.