Кедергінің өлшем бірлігі

Сабақтың тақырыбы: Физика – ғажайыптар әлемі

Сабақтың мақсаты: Оқушылардың тұрақты электр тогы тарауы бойынша алған
білімдерін саралау, пәнге деген қызығушылығын арттыру, батылдығын шыңдау;

Жылдамдыққа тәрбиелей отырып, сөйлеу қабілетін, мәдениетін, ой - өрісін
дамыту;

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, электрондық оқулық

Сабақтың түрі: ойын, жарыс сабақ

Сабақтың жүрісі:

І. Ұйымдастыру

Сыныппен амандасу, түгендеу

ІІ.

Ампер, Вольта, Омдарың,

Бірін-бірі ұғыпты

Ал, олардың заңдарын

Білу керек әрдайым

1- тірек-сызба

2- тірек-сызба

Электрондық оқулық

І кезең – Сұрақтар кезеңі

| |Сұрақтар |Жауабы |
| |Еркін электр зарядтарын |электр тогы |
| |тасымалдаушылардың реттелген | |
| |қозғалысы не деп аталады? | |
| |Алғаш рет электр тогы түсінігін |Андер Мари Ампер |
| |физикаға енгізген кім? | |
| |Электр тогын өлшеу және салыстыру |Ток күші |
| |үшін қандай арнайы шама енгізілді? | |
| |Ток күшінің өлшем бірлігі |Ампер (А) |
| | | |
| |Тізбектің берілген бөлігінде заряд |Кернеу |
| |орын ауыстырғанда, электр өрісінің | |
| |атқарған жұмысының осы зарядқа | |
| |қатынасы не деп аталады? | |
|І (ток күші) |Кедергінің өлшем бірлігі |Ом |
| |Уақыт бірлігіндегі жасалған жұмысты |Электр тогының |
| |не деп атаймыз? |қуаты |
| |Өткізгішті тізбектей жалғағанда ток |Бір-бірінің |
| |күші тең, ал кернеу және кедергі |қосындысына тең |
| |?=I * U * t |Жұмыс (А) |
| |Қай шама жетіспейды | |
| |Ең алғаш қыздыру шамын кім ойлап |Лодыгин |
| |тапты? | |
|U |Ток күшінің кернеу мен кедергіге |Георг Ом |
| |тәелділік заңын 1827 жылы кім ашты? | |
|R |Қыздыру шамының шартты белгісі | |

ІІ кезең – Формулалар әлемі

Физикалық домино

ІІІ кезең.

Есептер әлемі

1-есеп. R1 резистордағы кернеу 3 В-қа тең. R2 резистордағы кернеу неге
тең?

Берілгені:

U1=3B; R1=1Ом; R2=4Ом

Шешуі:

Екі резистор тібектей жалғанғандықтан өтетін ток күші бірдей.
Сондықтан өткізгіштерді тізбектей жалғау кезіндегі формулаларды қолданамыз.

; . формуласынан шығатыны

Жауабы: U2=12B

2 есеп. Әрқайсысы 6 Ом резистордың қосылу сызба нұсқасы суретте
көрсетілген. Электр тізбегінің барлық бөлігіндегі жалпы кедергісін
анықтаңдар.

Берілгені:

R1=R2=R3=6 Ом

т/к: Rж-?

Шешуі:

Бұл сызбада астыңғы екуі параллаль жалғанып, үстіңгі біреуіне
тізбектей жалғанаған. Сондықтан екі түрлі жалғау жағдайын қарастырамыз.

;

3 есеп

Мұнай аралыстырғышты іске қосатын электрқозғалтқыштың қуаты 2200 Вт.
Электрқозғалтқышынан 1 сағ ішінде 7200 Кл зарядты өткізетін орамның
кедергісін анықта.

Берілгені: Р =2200 Вт q =7200 Кл

t= 1 сағ =36 00 с

R - ?

Шешуі: І= q/ t=7200/3600 = 2 А

R =І2Р = 22 *2200=8800 Вт

4 есеп

Мұнай мен су қоспасының кедергісі 2400 Ом. Сорғыту қондырғысы 2 с жұмыс
істегенде, ондағы 8А токтың атқаратын жұмысын анықтаңдар

І = 8 А

R =2400 Ом

t= 2 с

А - ?

Шешуі: А= I U t= І2 R t = 82*2400*2=307200 Дж = 307,2 кДж

5 есеп

Ұзындығы 10м, көлденең қимасы 0,1мм² мыс сымның кедергісін анықтаңдар

Берілгені:

S=0,1 мм2 L=10 м

ρ=0.017 Ом*мм2/м R=?

Шешуі:

6 есеп

Ұзындығы 3,5 м, қимасы 0,70мм2 фехраль сымның кедергісі 5,47 Ом.
Фехральдің меншікті кедергісі неге тең?

т/к: -?

ІҮ кезең Өлшем бірліктер әлемі

Физикалық лото

Қортынды.

Үйге тапсырма

Бағалау

-----------------------
Электр тогын өлшейтін құрал-Ампарметр

Электр кернеуін өлшейтін құрал-Волтьметр

Электр тогының өлшем бірлігі-Ампер (А)

Электр кернеуінің өлшем бірлігі-вольт (В)

Өткізгіштің көлденең қимасы арқылы қандай да бір уақыт аралығында
тасымалданатын электр мөлшерінің сол уақыт аралығына қатынасын ток күші деп
атайды

Тізбектің берілген бөлігінде заряд орын ауыстырғанда, электр өрісінің
атқарған жұмысының осы зарядқа қатынасы кернеу деп аталады

;

;

Ом заңы: Тізбек бөлігіндегі ток күші-осы бөліктің ұштарындағы кернеуге тура
пропорционал да, өтеізгіштің кедергісіне кері пропорционал

с

Кл

В

А

Ом*м

Ом

Вт

Дж

Шешуі:

Ом.мОм.м

Жауабы: Ом.м

Берілгені:

L=3.5 м

S=0.70мм2 =

0,70. 10-6м2

R=5.47 Ом