Ағаш пен ағаш материалдарын қолмен және механикалық түрде өңдеу технологиясы

Технология оқу пəнінің 8-сыныптағы базалық білім мазмұны

Технология (ұл балаларға арналған)
8-сынып
|№ |Бөлімдердің атауы |Сағат саны |
| | |барлығы |теория |практика |
|1 |Қауіпсіздік техникасы және еңбекті |1 |1 | |
| |қорғау | | | |
|2 |Ауыл шаруашылығы өндірісінің |2 |1 |1 |
| |техникасы мен технологиясы | | | |
|3 |Ағаш пен ағаш материалдарын қолмен |8 |1 |7 |
| |және механикалық түрде өңдеу | | | |
| |технологиясы | | | |
|4 |Металды қолмен және механикалық түрде|8 |1 |7 |
| |өңдеу | | | |
|5 |Сәндік-қолданбалы өнер элементтерін |6 |1 |5 |
| |қоса отырып, материалдарды көркем | | | |
| |өңдеу технологиясы | | | |
|6 |Электротехника және электроника |3 |1 |2 |
| |негіздері | | | |
|7 |Үй мәдениеті. Тұрмыстағы жөндеу |1 | |1 |
| |жұмыстары | | | |
|8 |Шығармашылық жобалау іс-әрекеті |5 | |5 |
| |Барлығы: |34 |6 |28 |

Қауіпсіздік техникасы жəне еңбекті қорғау – 1 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, ағаш пен металлды қолмен жəне
механикалық түрде өңдеу кезіндегі қауіпсіздік техникасын сақтауға
байланысты жалпы талаптар.
Ауыл шаруашылығы өндірісінің техникасы мен технологиясы – 2 сағат:
1)негізгі теориялық мәлеметтер, ғылымның ауыл шаруашылығының дамуына
әсері. Зиянкестер мен ауруларға қарсы өсімдіктерді қорғау үшін ұлы емес
құралдарын, органикалық және минералды тынайтқыштарын қолдану;
2) дəнді дақылдарды өсірудің қарқынды технологиясы, өнім жинау
тəсілдері;
3) практикалық жұмыстар: оқу-тəжірибе учаскесіндегі күздік жұмыстар,
күздік дақылдарды егуге арналған жерді өңдеу, жеміс ағаштары мен жидек
бұталарын күту, жидек бұталарының кесіндісін жасау, оқу-тəжірибе
учаскесінде өсімдіктерді зиянкестер мен ауруларға қарсы қорғау;
4) еңбек нысандарының түрлері: жеміс ағаштары мен жидек бұталары.
Ағаш пен ағаш материалдарын қолмен жəне механикалық түрде өңдеу
технологиясы – 8 сағат:
1) Негізгі теориялық мəліметтер, ағаштан бұйым жасауға арналған
конструкторлық жəне технологиялық құжаттама, конус тəрізді беті бар
бөлшектің графикалық бейнесі, ағаш өңдеуге арналған қазіргі заманғы
технологиялық машиналары;
2) ағашты механикалық түрде өңдеу барысында қауіпсіздік техникасын
сақтау ережелері, ішкі беттерін жону. Қол араны, қашауды, сүргінің пышағын
қайрау;
3) ағаш өнімі элементтерін біріктіру. «Қарлығаштың құйрығы» атты
кертік біріктіруін орындау;
4) практикалық жұмыстар: ағашқа арналған токарь станогінде бұйымның
ішкі беттерін жону, ағаш ұстасы саймандарының кесетін бөліктерін қайрау
əдістерін меңгеру. «Қарлығаштың құйрығы» атты ағашты біріктіру əдісін
қолдана отырып бұйым жасау;
5) еңбек нысандарының түрлері: тұз сауыт, сəндік тəрелке, қобдиша,
қорап, шаруашылық-тұрмыстық мақсатындағы бұйымдар, ас үйлік аспаптар.
Металды қолмен жəне механикалық түрде өңдеу– 8 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, құрылымдау материалдардың жіктелуі,
металлдардың түрлері жəне негізгі қасиеттері;
2) металдарды өңдеу, болатты қыздырып өңдеу, металдарды кесу арқылы
өңдеу, металл кесу станоктарының жіктелуі, токарлық-бұранда кесу станогінің
құрылымы;
3) негізгі токарьлық операциялары, металға арналған токарь станогінде
бұранданы кесу жəне бұрғылау, қонструкторлық жəне технологиялық құжаттама,
металл бұйымдарының графикалық бейнесі;
4) практикалық жұмыстар: болатты қыздырып өңдеу əдістерімен танысу,
металлдардың механикалық қасиеттері туралы білімдерін бекіту, токарлық-
бұранда кесу станогінің құрылысымен танысу, бұйымды технологиялық картасы
бойынша металл өңдеу станогында сыртқы цилиндрлі беттерін қайрау əдістерін,
ойықтар мен бүйіржақтарын ойып алу жəне дайындамаларды кесіп түсіру
əдістерін қолдана отырып жасап шығару, токарлық-бұранда кесу станогында
бұранданы кесу жəне бұрғылау;
5) еңбек нысандарының түрлері: муфель пешінде кескішті босандату жəне
суару, валик, төлке, бұрандама, сомын, сомын-құлақты бұранда, үлгілер мен
құрылғылар бөлшектері.
Сәндік- қолданбалы өнері элементерін қоса отырып, материалдарды көркем
өндеу технологиясы - 6 сағат
1) негізгі теориялық мəліметтер, қазақтың сəндік-қолданбалы өнер
тарихына шолу, киіз үйдің пайда болу тарихы;
2) металл мен ағашты көркем өңдеу түрлері, ас үй аспаптарын жасау;
3) кəдесый жасау өнері, ағашты көркем аралау, бұйымдарға күйдіріп
өрнек салу, металл бұйымдарын көркем өңдеу, зергерлік іс;
4) практикалық жұмыстар: материалдарды көркем өңдеу технологияларын
пайдалана отырып сəндік-қолданбалы мақсатында бұйымдарды жасау;
5) еңбек нысандарының түрлері: қолдан жəне токарьлық əдісімен жасалған
қазақтың ұлттық сəндік-қолданбалы шығармашылығы элементтері бар
қобдишалары, ойыншықтары, шаруашылық-тұрмыстық мақсатындағы бұйымдары,
кəдесыйлар мен əшекей бұйымдары.
Электротехника жəне электроника негіздері – 3 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, электрөлшеуіш құралдарының мақсаты.
Əр-түрлі электрөлшеуіш құралдарының негізгі бөлшектері, жұмыс істеу
принциптері жəне магнитті-электрлі, электромагнитті, электрдинамикалық жəне
индукциялық жүйелерінің өлшеуіш механизмдері құрылысы;
2) электр біріктірулердің схемалары: құрылымдық, функционалдық, жалпы
схемалары, орналастыру схемалары. МемСТ бойынша электр схемаларына арналған
шартты графикалық белгілеулер, автоматиканың электр құрылғылары туралы
түсінік, автоматиканың электр құрылғыларын пайдалану аймақтары жəне олардың
техникалық сипаттамасы. Коммуникациялық автоматикалық емес құрылғының жəне
электр қорғағыштардың мақсаты, құрылысы, жұмыс əрекеті. Электр дабыл
күшейткіштердің жіктелуі, мақсаты жəне негізгі параметрлері. Күшейткіштің
принциптік электр схемасы;
3) практикалық жұмыстар: тоқ күшін, кернеуін, электр кедергісін, тоқ
қуатын өлшеудің тура жəне жанама əдістері. Коммуникациялық автоматикалық
емес құрылғыныңжеліге қосу əдістері;
4) еңбек нысандарының түрлері: электрөлшеуіш құралдары, автоматиканың
электр құрылғылары, электр қорғағыштар.
Үй мəдениеті. Тұрмыстағы жөндеу жұмыстары – 1 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, қаладағы жəне ауылдағы (саябақтағы)
тұрғын үйлердің электрмен, жылумен қамсыздандыру жүйелерінің, су құбыры мен
кəріз жүйелерінің негізгі элементтері сипаттамасы. Оларды пайдалану
ережелері, суды фильтрлеудің заманауи жүйелері;
2) практикалық жұмыстар: үйдің микроклиматын бағалау, жасырын электр
сымдардың орналасқан жерлерін анықтау, жарнама арқылы тұрмыстық техникасын
таңдау;
3) еңбек нысандарының түрлері: тауар мен қызмет жайлы жарнамалық
анықтамалар, суды тазалау құрылғылары мен тіркеу құралдары.
Шығармашылық жобалау іс-əрекеті. – 5 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер;
2) шығармашылық жобалау іс-әрекеті;
3) техникалық шығармашылық мақсаттары;
4) металл мен ағаштан кәдесый бұйымдары мен ойыншықтарды жасауға
арналған жобаны орнндау.

Технология 8 сынып аптасына – 1 сағат, оқу жылына – 34 сағат

|Рет №|Саб|Сабақ тақырыбы |Саға|Мерзімі |ескерту |
| |ақ | |т | | |
| |№ | | | | |
|I | |Қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау |1 | | |
|1 | |Ағаш пен металлды қолмен жəне механи-калық |1 | | |
| | |түрде өңдеу кезіндегі қауіпсіздік | | | |
| | |техникасын сақтауға байланысты жалпы | | | |
| | |талаптар. | | | |
|II | |Ауыл шаруашылығы өндірісінің техникасы мен |2 | | |
| | |технологиясы | | | |
|2 |1 |Күздік дақылдарды егуге арналған жерді |1 | | |
| | |өңдеу. | | | |
| | |Пәнге кіріспе. | | | |
|3 |2 |Жеміс ағаштары мен жидек бұталарын күту, |1 | | |
| | |жидек бұталарының кесіндісін жасау. | | | |
|III | |Ағаш пен ағаш материалдарын қолмен және |8 | | |
| | |механикалық түрде өңдеу технологиясы | | | |
|4 |1 |Ағаштан бұйым жасауға арналған |1 | | |
| | |конструкторлық жəне технологиялық | | | |
| | |құжаттама. | | | |
| | |Бұрынғы оқыған материалды қайталау. | | | |
|5 |2 |Конус тəрізді беті бар бөлшектің графикалық|1 | | |
| | |бейнесі. | | | |
|6 |3 |Ағаш өңдеуге арналған қазіргі заманғы |1 | | |
| | |технологиялық машиналары. | | | |
| | |Өндіріс. | | | |
|7 |4 |Ағашты механикалық түрде өңдеу барысында |1 | | |
| | |қауіпсіздік техникасын сақтау ережелері, | | | |
| | |ішкі беттерін жону. | | | |
|8 |5 |Қол араны, қашауды, сүргінің пышағын |1 | | |
| | |қайрау. | | | |
| | |Өндіріс фақторы. | | | |
|9 |6 |Ағашқа арналған токарь станогінде бұйымның |1 | | |
| | |ішкі беттерін жону. | | | |
|10 |7 |Ағаш ұстасы саймандарының кесетін |1 | | |
| | |бөліктерін қайрау əдістерін меңгеру. | | | |
| | |Еңбек рыногы. Жалақы. Еңбек рыногындағы | | | |
| | |сұраныс пен ұсыныс. | | | |
|11 |8 |«Қарлығаштың құйрығы» атты ағашты біріктіру|1 | | |
| | |əдісін қолдана отырып бұйым жасау | | | |
|IV | |Металды қолмен және механикалық түрде өңдеу|8 | | |
|12 |1 |Құрылымдау материалдардың жіктелуі, |1 | | |
| | |металлдардың түрлері жəне негізгі | | | |
| | |қасиеттері. | | | |
| | |Еңбек ресурсы. Жұмыссыздық. | | | |
|13 |2 |Металдарды өңдеу, болатты қыздырып өңдеу, |1 | | |
| | |металдарды кесу арқылы өңдеу | | | |
|14 |3 |Металл кесу станоктарының жіктелуі, |1 | | |
| | |токарлық-бұранда кесу станогінің құрылымы. | | | |
| | |Іскерлік белсенділік циклдер. | | | |
|15 |4 |Негізгі токарьлық операциялары, металға |1 | | |
| | |арналған токарь станогінде бұранданы кесу | | | |
| | |жəне бұрғылау. | | | |
|16 |5 |Конструкторлық жəне технологиялық |1 | | |
| | |құжаттама, металл бұйымдарының графикалық | | | |
| | |бейнесі. | | | |
| | |Кәсіптер. Кәсіпті таңдау кезіндегі білім | | | |
| | |ролі. | | | |
|17 |6 |Болатты қыздырып өңдеу əдістерімен танысу. |1 | | |
|18 |7 |Токарлық-бұранда кесу станогінің |1 | | |
| | |құрылысымен танысу. | | | |
| | |Кәсіпті таңдау кезіндегі білім мен мансапты| | | |
| | |жоспарлау қажеттілігін көрсету. | | | |
|19 |8 |Токарлық-бұранда кесу станогында бұранданы |1 | | |
| | |кесу жəне бұрғылау | | | |
|V | |Сәндік-қолданбалы өнер элементтерін қоса |6 | | |
| | |отырып, материалдарды көркем өңдеу | | | |
| | |технологиясы | | | |
|20 |1 |Қазақтың сəндік-қолданбалы өнер тарихына |1 | | |
| | |шолу, киіз үйдің пайда болу тарихы. | | | |
| | |Кәсіпті таңдау кезіндегі білім мен мансапты| | | |
| | |жоспарлау кезіндегі өзін-өзі талдау ролі. | | | |
|21 |2 |Металл мен ағашты көркем өңдеу түрлері, ас |1 | | |
| | |үй аспаптарын жасау. | | | |
|22 |3 |Кəдесый жасау өнері, ағашты көркем аралау. |1 | | |
| | |Болашақ кәсіби қызметті анықтаудағы | | | |
| | |өзін-өзі көрсету. | | | |
|23 |4 |Бұйымдарға күйдіріп өрнек салу |1 | | |
|24 |5 |Металл бұйымдарын көркем өңдеу, зергерлік |1 | | |
| | |іс. | | | |
| | |Кәсіпкерлік қызметі ерекше түрі ретінде. | | | |
|25 |6 |Сəндік-қолданбалы мақсатында бұйымдарды |1 | | |
| | |жасау. | | | |
|VI | |Электротехника және электроника негіздері |3 | | |
|26 |1 |Əр-түрлі электрөлшеуіш құралдарының негізгі|1 | | |
| | |бөлшектері, жұмыс істеу принциптері. | | | |
| | |Шағын кәсіпкерлік дегеніміз не? Жоспарлау. | | | |
| | |Бизнес-жоспар. | | | |
|27 |2 |Тоқ күшін, кернеуін, электр кедергісін, тоқ|1 | | |
| | |қуатын өлшеудің тура жəне жанама əдістері. | | | |
|28 |3 |Коммуникациялық автоматикалық емес |1 | | |
| | |құрылғыныңжеліге қосу əдістері. | | | |
| | |Шығындар. Өзіндік құн. Өзіндік құнды | | | |
| | |есептеу. | | | |
|VII | |Үй мәдениеті. Тұрмыстағы жөндеу жұмыстары |1 | | |
|29 |1 |Үйдің микроклиматын бағалау, жасырын электр|1 | | |
| | |сымдардың орналасқан жерлерін анықтау, | | | |
| | |жарнама арқылы тұрмыстық техникасын таңдау.| | | |
|VIII | |Шығармашылық жобалау іс-әрекеті |5 | | |
|30 |1 |Шығармашылық жобалау іс-әрекеті. |1 | | |
| | |Бухгалтерлік есеп әліппесі. | | | |
|31 |2 |Техникалық шығармашылық мақсаттары |1 | | |
|32 |3 |Металл мен ағаштан кәдесый бұйымдары мен |1 | | |
| | |ойыншықтарды жасауға арналған жобаны | | | |
| | |орындау. | | | |
| | |Баланс, шот, бухгалтерлік жазба, қос жазу, | | | |
| | |сальдо, актив, дебет түсініктерінің | | | |
| | |мағынасын ашу. | | | |
|33 |4 |Металл мен ағаштан кәдесый бұйымдары мен |1 | | |
| | |ойыншықтарды жасауға арналған жобаны | | | |
| | |орындау | | | |
|34 |5 |Жобаны қорғау. |1 | | |
| | |Маркетинг негіздері. | | | |
| | |барлығы |34 | | |

8-сынып оқушыларының дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

8 сыныптың соңында оқушылар:
1) ағаш пен металлды колмен жəне механикалық түрде өңдеу кезінде
қауіпсіздік техникасын сақтауына қойылатын талаптарын;
2) ауыл шаруашылығының дамуына ғылымның əсерін;
3) органикалық жəне минерал тыңайтқыштарының негізгі түрлерін;
4) ағаштан бұйым жасауға арналған конструкторлық жəне технологиялық
құжаттарын дайындауды;
5) токарлық-бұранда кесу станогының құрылысын, негізгі токарлық
операцияларын;
6) шығармашылық жобаларды орындау кезінде құрылымдау жəне модельдеу
негіздерін;
7) өндірістің негізгі салаларын, құрылымдық материалдарын өңдеумен,
олардан бұйымдар жасаумен, өнім алумен жəне агротехнологиямен байланысты
мамандықтарын
білу/түсіну тиіс.
1) жұмыс орнын ұйымдастыруды;
2) жеміс ағаштары мен жидек бұталарын күтуді;
3) технологиялық және пайдалану қасиеттерін ескере отырып материалды
анықтау және таңдау;
4) ағаш пен металл өңдеуге арналған құралдарын, еңбек құрылғылары мен
аспаптарын сызбасы жəне эскизі бойынша таңдауды;
5) металлға бұранда ою жұмыстарын орындауды;
6) графикалық құжаттарды оқу жəне дайындау, технологиялық құжаттаманы
жетілдіруді;
7) құрылымдау мен моделдеу қағидаттары мен əдістерін анықтау, бұйым
композициясы қасиеттерін ажырату жəне пайдалануды;
8) технологиялық іс-əрекеті кезінде шығармашылық мақсаттарды орындау
əдістерін қолдануды;
9) əр-түрлі материалдардан сəндік-қолданбалы өнері бұйымдарын жасауды
меңгеруі тиіс.