Бүтін өрнекті түрлендіру

Батыс Қазақстан облысы

Теректі ауданы

Жаңа өмір селосы

Шаған ЖОББ мектебі

Математика пәнінің мұғалімі
Рахымжанова Нұрсұлу Садыққызы

Сабақтың тақырыбы: Бүтін өрнекті түрлендіру
Сабақтың мақсаты:

а) білімділік: оқушылардың өз бетімен екі өрнектің қосындысының және
айырымының кубының формуласын үйреніп, есеп шығаруда қолдана білуге үйрету;

б) дамытушылық: оқушылардың өз бетімен жұмыстану, ойлау дағдыларын дамыту;

в) тәрбиелік: оқушыларды жауапкершілікке, алға қойған мақсатына жете білуге
тәрбиелеу;

г) қайталау: оқушыларға жаңа материалды меңгеруіне өткен тақырыптарға
қарастырылған формулаарды қайталату.

Сабақта қолданылатын тәсілдер: түсіндіру, талқылау.

Сабақтың түрі: жаңа білімді игерту.

Көрнекіліктер: Интерактивтік тақтада презентация

Сабақты өткізу жоспары:

І КЕЗЕҢ. ҰЙЫМДАСТЫРУ бөлімі.

• Оқушыларды сабаққа даярлау

ІІ КЕЗЕҢ. НЕГІЗГІ бөлім:

• Өткен тақырыпқа шолу

• Жаңа тақырыпты түсіндіру

• Есеп шығару (интерактивті тақтада)

• Тест есептері

ІІI КЕЗЕҢ . ҚОРЫТЫНДЫЛАУ бөлімі.

• Үй тапсырмасын беру

• Бағалау

• Бекіту

Сабақтың өту барысы:

І КЕЗЕҢ. ҰЙЫМДАСТЫРУ бөлімі.

Үй тапсырмасын тексеру. (жауаптары тақтада жазулы тұрады, бірақ
ширмамен жабулы тұрады, оқушы жазып болғасын ашып, тексереміз.

ІІ КЕЗЕҢ. ЖАҢА БІЛІМДІ МЕҢГЕРУ

Бүтін өрнекті көпмүшеге түрлендіру

2,7a3b-3b3-7; -⅘ ax2; 6y3-(3x-y)(x2+4y2)- бүтін өрнектер

Мысал: x(1-2x)2-(x2-2)(2-x)+4x3(3x-1)= x(1-4x+4x2)-(2x2-x3-4+2x)+12x4-
4x3=

x-4x2+4x3-2x2+x3+4-2x+12x4-4x3= 12x4+x3-6x2-x+4

Көпмүшені көбейткіштерге жіктеудің әр түрлі тәсілдерін қолдану

➢ Ортақ көбейткіштерді жақша сыртына шығару

➢ Қысқаша көбейту формулаларын қолдану

➢ Топтау тәсілі

Гиперссылка арқылы Ортақ көбейткіштерді жақша сыртына шығару

сөзін басқан кезде мысал шығады

9a2b-4b3= b(9a2-4b2)= b(3a-2b)(3a+2b)

Осы мысалға қарап отырып оқушылар келесі есептерді ауызша шығарып жауабын
интерактивті тақтаға келіп жазады

№457 ауызша

5a2-5b2=

a3-a=

7x2-7y2=

5x2-20y2=

2m(a+b)+a+b=(а+b)(2m+1)

№458 ауызша

4x(m-n)-m+n=

5x(a+b)-a-b=

3m(x+y)-x-y=

2a(x+y)+x+y=

Қысқаша көбейту формулаларын қолдану сөзін басқан кезде гиперссылка арқылы

1)Екі өрнектің қосындысының квадраты жазуы шығады шығады, оқушылар
формуланы ауызша айтады сол кезде интерактивт» тақтадан жауабы шығып,
тексеріледі

2) Екі өрнектің айырмасының квадраты

Көбейткіштерге жіктеу

3)Екі өрнектің квадраттарының айырмасы

Екі өрнектің кубтарының қосындысы

Екі өрнектің кубтарының айырмасы

Екі өрнектің қосындысының кубы

Екі өрнектің айырмасының кубы

Деңгейлік тапсырмалар.

І деңгей.
№3. Көпмүшеге түрлендіріңдер

ІІ деңгей.

№1 Көпмүшеге түрлендіріңдер

№11. Өрнекті ықшамдаңдар

ІІІ деңгей.

№3.Көбейткіштерге жіктеңдер

№10. Өрнекті ықшамдаңдар

Дұрыс жауабын тап
есептің төрт жауабы тұрады дұрысын бассаң «Жарайсың» дұрыс бапасаң
«Қателестің» сөздері шығады

Өрнектің мәнін табыңдар:

мұндағы

Берілген жауаптары: -1000 81 -10 101

мұндағы a=2

Берілген жауаптары: -15 16 15 8

Бос орынды толықтыр:

* + 2ас + с2

Берілген жауаптары: с 2а ас а2

*+ 14с + 49

Берілген жауаптары: ас 2с с2 7

ІV КЕЗЕҢ. ҚОРЫТЫНДЫЛАУ бөлімі

Үйге тапсырма №459

Бекіту
1. Сандардан, айнымалылардан және олардың дәрежелерінен көбейту амалы
арқылы құрастырылған өрнекті бірмүше деп атаймыз.
2. Қосу , азайту, көбейту және дәрежеге шығару амалдарының көмегімен
сандар мен айнымалылардан құралған өрнекті бүтін өрнек деп атаймыз.
3. Бүтін өрнекті көпмүшеге түрлендіру, көпмүшені көбейткіштерге
жіктеудің тәсілдері:
ортақ көбейткіштерді жақша сыртына шығару, топтау тәсілі , қысқаша көбейту
формулаларын қолдану.

Бағалау.
-----------------------
[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]

[pic]