Күкірт қосылыстары

Сабақтың тақырыбы : Күкірт . Күкірт қосылыстары . Күкірт қышқылы.

Сабақтың мқсаты : Оқушыларды күкірттің маңызы қосылыстарымен таныстыру.
Қүкірт қосылыстарының физикалық және химиялық қасиеттерін оқып үйрену.
Күкірт қосылыстарының алынуын, қолданылуын химиялық реакциялар теңдеулері
арқылы жазып , күкіртсутек қышқылының тұздарының қандай мақсатта
қолданылатын
Айту арқылы оқушыларға біліктілік дағдыларын қалыптастыру.

Білімділігі : Оқушыларға SO2, SO3, H2S, H2SO4 туралы білім бере отырып
химиялық реакциялар көмегімен қасиеттерін жаза білуге дағдыландыру.

Тәрбиелігі : Оқушылардың дүниетанымын , тұлғалық қалыптасуын , өзіне
қажетті білімді өзі іздеп тауып ала алатындай тұлғаны тәрбиелеу. Оқушының
тұлғалық қалыптасуын дайындау арқылы күкірт қосылыстарының өмірде ,
тұрмыста қолданылуын білуге тәрбиелеу.

Дамытушылығы : Оқушылардың танымдық қызығушылығын ,шығармашылық
қабілетерін дамыту.
Сабақтың түрі: Эврикалық сабақ.
Сабақтың әдісі : Шығармашылық сабақ
Көрнекілігі : Электрондық оқулық . Күкірт.
Сабақ жүрісі :

І Ұйымдастыру
А) Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.
Б) Сабақтың жоспарымен таныстыру .

ІІ Өтілген тақырыпты қайталау.

Миға шабуыл.
1. Ерте заманан бастап , үйді аластауға , түрлі жараларды емдеуге
қолданылатын
элемент ?
2. Жұмыртқа шіріген кезде қандай газ бөлінеді?
3. Сутек пен күкірт әрекеттесе ме ? Қандай зат түзіледі ?
4. Күкірт жанама ? Түзілген заттың физикалық қасиеті қандай ?

Диагностикалық тест .
1.Күкірт физикалық қасиеті :
А) сары түсті суда жақсы ериді
Ә) Көк түсті , суда ерімейді;
Б) сары түсті , суда ерімейді ;
2. Күкірт қосылыстарындағы валенттіктер қандай ?
А) І, ІІ, ІІІ Ә) ІІ, ІҮ, ҮІ; Б) ІІ, ІҮ, Ү.
3. Күкірт тікелей мырышпен әрекеттескенде қандай қосылыс түзіледі :
А) сульфаттар ; Ә)сульфиттер Б) сульфидтер ;
4. Күкірт жанғанда қандай жалынмен жанады:
А) ашық сары ; Ә)көгілдір ; Б) қызыл ,
5. Күкірттің аллотропиялық түр өзгерісі нешеу :
А) 4; Ә) 3 : Б) 2;

ІІІ . Жаңа сабақты өту .

Тірек сызбанұсқа

Периодтық жүйедегі орны
Физикалық қасиеті

Химиялық элемент
Құрлысы

Атом құрлысы
Химиялық қасиеті

Табиғатта кездесуі
Қолданылуы

Алынуы

Қосылыстары

Ақпарат беру
|р/|Сұрақтар |Жауабы |
|с | | |
|1 |Күкірттің маңызды |SO2,SO3,H2 SО4 |
| |қосылыстарын ата ? | |
|2 |Н2S – физикалық қасиеттері |H2 S-түссіз газ,өтеулы, |
| | |судағы ертіндісі |
| | |күкіртсутегі қышқылын |
| | |түзеді |
|3 |Күкіртсутектің химиялық |2H2S+O2=2H2O+2S |
| |қасиеттері |2H2S+3O2=2H2O+2SO2 |
| | |H2S+2HNO3=2NO2+2H2O |
|4 |SО2 физикалық , химиялық |SO2-тұншықтырғыш өткір |
| |қасиеттері |иісі бар, түссіз газ, суда|
| | |ериді. |
| | |SO2+H2O=H2SO3 |
| | |2SO2+O2=2SO3 |
| | |SO2+K2O=K2SO3 |
| | |SO2+2NaOH=Na2SO3+H2O |
| | |SO2+2H2S=3S+2H2O |
|5 |SО3 – күкірт ангидриді, |SO3- қ.ж. түссіз сұйықтық,|
| |аралық өнім,жеке өзінің |аса ылғал тартқыш, суда |
| |маңызы жоқ .Физикалық, |жақсы ериді. |
| |химиялық қасиеттері қандай ? |SO3+H2O=H2SO4 |
|6 |Күкірт қышқылының физикалық |H2SO4-түссіз ,ұшқыштығы |
| |қасиеттері қандай ? |төмен майлы сұйықтық. Суда|
| | |жақсы ериді, күшті су |
| | |тартқыш зат. |
|7 |Күкірт қышқылының химиялық |2KNO3+H2SO4=K2SO4+HNO3 |
| |қасиеттері қандай ? |2NaCI+ H2SO4=Na2 SO4 +2HCI|
| | |Ca3 |
| | |(PO4)2+3H2SO4=3CaSO4↓+2H3P|
| | |O4 |
| | |Fe+H2SO4=FeSO4+H2↑ |
| | |4Zn+5H2SO4(-өте |
| | |сұйыт)4ZnSO4+H2S↑+4H2O |
| | |3Zn+4H2SO4(-сұйыт)3ZnSO4+S|
| | |+4H2O |
| | |Zn+2H2SO4(конц.)=ZnSO4+SO2|
| | |↑+2H2O |
| | |C+2H2SO4=CO2+2SO2↑+2H2O |
| | |S+2H2SO4=3SO2↑+2H2O |
|8 |Күкірт қышқылы мен оның |Ва2+ катионы SО42- |
| |тұздарына реактив болатын ион|анионымен ешнәрсегеде |
| |? |ерімейтін тұнба түзеді |
|9 |Маңызды сульфаттарды ата ? |Na2SO4,CaSO4∙2H2O,BaSO4,Cu|
| | |SO4, |
| | |ZnSO4, FeSO4 |

ІҮ. Жаңа сабақты бекіту

Венн диаграммасы

Өткір иісі бар,түссіз газ тұрады.
2. Металл оксидтедтерімен
2. Металл оксидтерімен 2. Екеуі де оксидттер
әрекеттескенде
әрекеттескенде класына жатады
сульфаттар түзеді.
сульфиттер түзеді 3. Екеу де қышқылдық
оксид.

Пікір сайыс .

H2S – адам ағзасына тигізетін зиянды қасиеттер туралы айтып шығу

І-Ү . Деңгей
тапсырмалар беру .

1.Натрий сульфиті мен мырыш сульфатының әрекеттесуінің реакция теңдеуін
жазыңдар
2. Мына заттардың формулаларын график түрінде суретте .
А) H2S және AI2S3
Ә) H2SO3 және H2SO4
Б) KHSO3 және MgSO4
3. Қалыпты жағдайда көлемі 1 л күкіртсутектің массасы қанша болады ?

ІІ – деңгей

1.Мына айналуларды қалай жүзеге асыруға болад:
А)H2S →SO2 Ә)Na2SO3→SO2→K2SO3
Б) SO2→CaSO3 В) Ba(NO3)2→BaSO4
Реакция теңдеулерін жазыңдар .
2. Техникада қандай зат «гипосульфит» деп аталады ? Оның формуласын жазып

химиялық атауын атаңдар
3. Массасы 1г. H2S толық жануы үшін оттектің қандай көлемі (қ.ж.) қажет ?

ІІІ -деңгей

1.Күкірт топшасы элементтерінің сутекті қосылыстарының массасы 2,43г. 270С
температурамен 100 кПа қысымда ол 750 мл көлем алады. Бұл қандай
элемент.?
2.Массасы 1т пиритті жаққанда алыатын күкіртті газдың көлемі мен темір(ІІІ)
оксиднің
массасын анықта ?
3. Көлемі 0,3 л. 0,2 бром ертіндісі арқылы (бром суы) көлемі 2л(қ.ж) күкірт
(ІҮ) оксиді
жіберілді .Мұнды бром суы түссіздене ме ?
Сабақ соңында барлық оқушылардың білімі бағаланады . Әр оқушы өзінің білім
шамасын, деңгейін сезінеді. Мұғалім сабақ соңында оқушы білімді қалай
меңгергені туралы мағлұмат берді. Осындай сабақтарымның өтілуі арқасында
мынандай жетістіктерге ие болдым .

-----------------------
Жай зат

Күкірт

1.Екеуі де күкірттен

SO3

1. Түссіз

Сұйықтық

SO2

1.Тұншық

тырғыш