Тамыр жүйелері

Ақтөбе облысы, Шалқар қалалық №1 орта мектеп

12 жылдық білім беру экспериментінің
6 сыныбына арналған бағдарламадағы
12-ші сабағы

Биология
Экспериментатор-мұғалім:
Избаева Рабиға Төлемісқызы

Шалқар қаласы
2010 жыл
Сабақтың тақырыбы: Тамыр. Тамыр түрлері. Тамыр жүйелері
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Оқушыларға тамырдың өсімдіктің вегетативті мүшесі екендігі,
тамырдың дамуы,
тамыр жүйелерінің типтері,олардың құрылысының
ерекшеліктері,тамыр қызметі
туралы түсінік беру;
Тәрбиелілігі:Тамырдың өсімдік тіршілігіндегі, табиғаттағы маңызын тамыр
күтімін зерттеп,
талдау арқылы оқушыларды ізденімпаздыққа,
еңбексүйгіштікке, өзара
ынтымақтастыққа тәрбиелеу
Дамытушылығы: Өсімдік шаруашылығы үшін тамыр жүйелерін дамыту туралы
білімнің
маңызын ашу; зертханалық жұмысты сауатты
орындау дағдыларын
қалыптастыруды жалғастыру.
Сабақтың түрі: дәстүрлі
Сабақтың типі: аралас
Оқыту әдістері: индуктивті, дедуктивті, иллюстративтік
Пәнаралық байланыс: сурет,органикалық химия
Сабақтың көрнекілігі: бағалау парағы, бейне слайдтар, кеппешөптер,
тәжірбиелік ыдыстар
Сабақтың жоспары:
1. Ұйымдастыру.
2. Үй тапсырмасын тексеру а) Нөмір ойыны
ә) Сызықтық диктант
3. Жаңа білім беру
4. Зертханалық жұмыс
5. Бекіту а) Сандар сыры
ә) Жеребе
б) Жағдаят
в) Құпияхат

7. Бағалау.
8. Үйге тапсырма беру.
9. Қорытындылау.
Сабақтың барысы :
1.Ұйымдастыру
Сәлемдесу, қатысым тексеру, дайындықтарын бақылау, төрт топқа бөлу;
2. Үй тапсырмасын тексеру: интерактивті тақта арқылы бағалау парағына
ұпай жинау;
Бағалау парағы
|№ |Оқушының |Үй тапсырмасын |Жаңа сабақты бекіту |Оқушы|Бағал|
| |аты – жөні |тексеру | |ұпайы|ары |
| | | | | | |
| | | | | | |
| | | | | | |
| | | | | | |
| | |Нөмір|Сызық|Көр|
| | | |ты |сет|
| | | |дикта|-кі|
| | | |нт |ш |
| | | | |сан|
|10 |15 |1 |13 |8 |
|3 |13 |4 |2 | |
|9 |14 |11 | |
|7 |12 | |

1-Р, 2-У, 3-Т, 4-Н, 5-Ы, 6-А, 7-С, 8-К, 9-М,
10-Қ, 11-Ш, 12-І, 13-Е, 14-Ү, 15-О
5 ұпай.

ІІ топ. Үш сөзден құрылған тамыр қызметі туралы сөйлем шығады.
|3 |12 |9 |11 |5 | |
|1 |4 |2 |9 |6 |2 |7 |
|3 |2 |5 |8 |10 |2 | |

1-Ө, 2-І, 3-Т, 4-С, 5-Р, 6-Д, 7-К, 8-Е, 9-М,
10-Г, 11-А, 12-А . 5 ұпай.

ІІІ топ. Сөзөрім. «Шашақ» тамыр жүйесінің типі.

| |т |а |м |ы |р |ш |а | |
| | |қ |а |р |ғ |а |к |
| | |қ |о |с |а |л |қ |ы |

1. Өнген ұрықтан алғаш пайда болатын мүше.
2. Тамыр жүйесі кіндік тамыр болып келетін дара жарнақты өсімдік.
3. Қос жарнақты өсімдік.
4. Негізгі тамырдан шығатын тамыр.
5. Сабақ пен жапырақтан пайда болатын тамыр

IV топ. Сөзөрім. «Кіндік» тамыр жүйесінің типі.
|  |ө |с |і |м |д |і |к | |
| | |н |е |г |і |з |г |і |
|ж |о |л |ж |е |л |к |е |н | |
| | | |б |и |д |а |й | |
| | |ө |с |к |і |н | |
| |т |і |р |е |к | |
| | | | | | | | | | |

1. Тамыр арқылы қоректенетін организм.
2. Қос жарнақты өсімдіктердің ұрығынан дамитын тамыр.
3. Тамыр жүйесі шашақ тамыр болатын қос жарнақты өсімдік.
4. Дара жарнақты өсімдік.
5. Тұқымнан жер бетіне шыққан кішкене өсімдік.
6. Тамырдың қосалқы қызметі.
Құпияхат тапсырмаларының жауабы
1. Тамыр қоректену мүшесі
2. Тамыр өсімдік тірегі
3. Шашақ
4. Кіндік

Тамыр- өсімдіктің вегетативті мүшесі
Тамыр өсімдікті топыраққа бекітеді.
Өсімдік тамыр арқылы су мен минералды
заттарды алады,
Тамыр өсімдікті топыраққа бекітеді.
Өсімдік тамыр арқылы су мен минералды
заттарды алады,
■ Тамырға қандай жүктеме түсетінін елестету үшін, күшті жел
кезінде
қолшатырды ашып, ұстап тұру керек.
Бүкіл тіршілік бойы өсімдіктерде жаңа тамырлары түзіліп, ескілері
өсіп
отырады. Өсімдіктің барлық тамырларының
жиынтығын тамыр жүйесі
деп атайды.

Оқушыларды бағалау
Қорытындылау
Үйге тапсырма беру

Үйге тапсырма беру
1. § 12 оқу. 55-беттегі кестені толтыру.
2. № 6 зертханалық жұмысты қорытындылау.

-----------------------
тұқымжарнақ

Алғашқы сабақша

Тұқым
қауызы

Алғашқы
тамыр

тұқымжарнақ

Жанама тамырлар

Тұқымасты
бөлік

Солған тұқымжарнақ

Алғашқы жапырақ

Тұқым қауызы

Тұқымбүршік

“Иә” – дұрыс жауап “Жоқ” – қате жауап

Вегетативтік

Генеративтік

Тамыр
Сабақ
Жапырақ

Гүл
Тұқым

Қос

Дара

қауыз

Қабық

қалқанша
эндосперм

Жарнақ

Ұрық
қ

Ұрық

Ұрық

Тамырша

Құрылысы

Сабақша

Тамыр
жүйесі

Бүршікше

Негізгі

Жанама

Қосқалы

Кіндік

Шашақ

Біз
Бүгін
нені
білдік ?

жарнақтылар