Сұрақтарға сабақ
«Әулиекөл ауданының Білім бөлімінің №2 Аманқарағай орта мектебі» ММ
Тақырыбы: Мөде - Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы.
Өткізген мұғалім: Исиргепов Д. Б.
2011-2012 оқу жылы
Тақырып: §19. Мөде - Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы.
Мерзімі:
Мақсаты:
Білімділік: Ғұн атауы, «халықтардың ұлы қоныс аударуындағы» ғұндардың рөлі, ғұн мемлекеттік бірлестігінің қалыптасу тарихы, шаруашылық өмірі мен тұрмысы туралы білім беру.
Дамытушылық: Мемлекеттердің қалыптасуының алғышартын, оның белгілерін анықтай білу, карталарды сабақта тиімді пайдалана білуге дағдыландыру.
Тәрбиелік: Тарихи аңыз деректер негізінде балаларды ұлтжандылыққа тәрбиелеу, Орталық Азия тарихының жалғастығын көрсету, ірі саяси тұлғаны үлгі қылу.
Сабақтың түрі: ашық сабақ.
Көрнекілік құралдар: Оқулық, интерактивті тақта: «ғұндардың батырлығын, жауынгер халық болғандығын дәріптейтін» суреттер, бейне материал, карта, кітаптар көрмесі.
ЖОСПАР:
Ұйымдас-тырушылық
Үй тапсырмасын тексеру
Жаңа сабақ
Жоспар:
- Ғұн атауы.
- Ғұн мемлекетінің өрлеуі.
- Ғұндардың көршілерімен саяси байланысы.
- Ғұндардың шаруашылық өмірі, тұрмысы.
- Ғұн мәдениеті.
Ғұндар - түрік тілдес көшпелі тайпалардың арғы тегі. Б. з. б. І мыңжылдықтың ортасында Алтай, Оңтүстік Сібір мен Шығыс Қазақстан аумағында «ғұн» деген атпен белгілі тайпа одағы қалыптаса бастады. Қытайлар оларды «хунну» деп атаған. Осы мезгіл еуропалық тарих ғылымында «Халықтардың ұлы қоныс аудару» кезеңі деген атпен белгілі. Ғұндардың Еуразиялық тарихта жауынгерлігімен аты шықты.
Ғұн мемлекетінің өрлеуі б. з. б. ІІІ ғасырда өмір сүрген Тұман шаньюйдің ұлы Мөденің атымен байланысты. Б. з. б. ІІІ ғасырда Мөде Қытаймен кескілескен соғыс барысында ғұн тайпаларын біріктіріп, ғұндардың билеушісі - шаньюй деген атақ алады. Ол шексіз билікке - «Аспан ұлы» деген атаққа ие болды. Сол кезде ғұн, үйсін, қаңлы елдері бір-біріне көрші, жақын елдер еді. Ғұндардың Хань әулеті арасындағы соғыс б. з. б. 188 жылы Хань әскерінің жеңілісімен аяқталды. Осы кезде ғұн басшыларының қол астына қазіргі Кореядан бастап қазақ жеріне дейінгі жер бағынатын болды.
Ғұн империясында б. з. б. 71 жылы дағдарыс басталып, ол ақыры б. з. б. 55 жылы ғұн мемлекетінің екіге бөлінуімен аяқталды (оңтүстік және солтүстік) . Дағдарысқа қытайлар тікелей қатысы болды. Олар көрші тайпалардың арасына лаң салып, оларды бір-біріне қарсы қойды. Оңтүстік ғұндар Хань империясына (Қытай) бағынды. Ал Чжи-чжи шаньюй бастаған солтүстік ғұндар тәуелсіздігін біраз уақытқа дейін сақтап қалды.
Ғұндардың шаруашылық негізіне, соғыс қаруын қолдану дәстүрі жағынан жеткен жетістіктерге мәлімет беру.
Қорытынды
Үйге тапсырма
Бекіту
Сұрақтар қою арқылы:
- Қытай деректерінде ғұндар қандай атпен белгілі болды?
- Қытай деректері бойынша ғұндардың алғашқы көсемі кім болған?
- Аманат дегеніміз не?
- Ғұндардың жоғарғы билеушісін қалай атады?
- Ғұн қоғамында жоғары билікке ие болған Мөде қандай атаққа ие болды?
- Б. з. б. 188 жылы болған қытайлықтар мен ғұндар арасындағы шайқас кімдердің жеңісімен аяқталды?
- Зерттеушілердің көпшілігінің пікірі бойынша ғұндар кімдердің арғы тегі болып есептелінеді?
- Ғұн империясы қашан екіге бөлініп, ыдырады?
- Ғұндардың баспанасы не болды?
Баға
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz