Операциялық жүйелер топтамасы

Күні: 19.ХІ.2010 ж
Сыныбы: 8 «А»
Пәні: Информатика
Сабақтың тақырыбы: Операциялық жүйелер дегеніміз не? Операциялық жүйелер
топтамасы.
Сабақтың мақсаты:
а) білімділік: оқушыларға операциялық жүйелер туралы меңгерту. Оқушыны
ақпараттық мәдениеттілікке, уақытты тиімді пайдалана білуге, өзін-өзі
бағалауға қалыптастыру.
ә) дамытушылық: оқушылардың танымдық және шығармашылық қабілеттерін жан-
жақты дамыту.
б) тәрбиелілік: Оқушыларды ұқыптылыққа, алғырлыққа, шапшаңдыққа тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Аралас сабақ
Сабақтың түрі: Ойын сабақ
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта,плакаттар,сөзжұмбақ,тірек-сызба
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі (2 мин)
1) сәлемдесу;
2) оқушыларды түгендеу;
3) оқушылар назарын сабаққа аудару. «Сиқырлы таяқша» (оқушылар бір-біріне
тілектерін айтады).
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (10 мин)
1. «Алма теру» ойыны
Осы алма теру ойыны арқылы үй тапсырмасына жауап берейік.
1.Дербес компьютер
2. Компьютердің программасы жұмыс істеген кезде шығаратын ақпараттарды
бейнелеуге арналған негізгі құрылғы?
3. Компьютерге қосылған басып шығару құрылғысы?
4. Принтердің түрлері
5. Ақпаратты тасымалдаушы, оларда программалар мен мәліметтерді
кқомпьютерден тыс сақтауға арналған құрылғы
6. Энергияға тәуелсіз, мәліметтерді микросұлбаларда жазуға және сақтауға
мүмкіндік беретін жадының түрі.
2. «Сәйкестендіру» ойыны

|№ |Сұрақ |Белгі |Жауап |
| | | | |
|1 |Басқару шинасы | |Бұл процессор,жедел жады және |
| | | |сыртқы құрылғылар арасындағы |
| | | |ақпараттық байланыс. |
| | | | |
|2 |Мәліметтер шинасы | |Компьютердің конфигурация- |
| | | |сын жинақтауға,оларды |
| | | |модернизациялауға мүмкіндік |
| | | |береді. |
| |Адрес шинасы | | |
|3 | | |Басқару сигналдарын,яғни жадыны|
| | | |басқару,мәліметтер алмасуды |
| | | |басқаруға,беруге арналған |
| | | | |
| |Магистраль | |Мәліметтер жіберілетін немесе |
|4 | | |одан алынатын жады ұяшықтарының|
| | | |адрестерін беруге арналған |
| | | | |
| | | |Мәліметтерді беруге немесе |
| |Модульдік принцип | |қабылдауға арналған |
|5 | | | |

3. «Стратегиялық топтастыру» ойыны

ІІІ. Жаңа сабақ (10-15 мин)
1) «Білімділер бекеті» ойыны

| | | | |
| |О | | |
|П | | | | | | |
| |А | | | | |
| | | | |
| | | | | | |
| | | |Ы | |
| |Қ | | | |
| | | | |
| | |Й | |
| | | | |
| | | | | | |
| |Е | | | | |

1. Екілік санау жүйесінің цифры?
2. Ақпаратты енгізу құрылғысы?
3. Процессордың ішіндегі жады ұяшығы?
4. Мәліметтерді экранда бейнелей алатын стандартты құрылғы?

5. Компьютердің жанына қойылатын өсімдік?
6. Компьютерді басқару құралы?
7. Ақпараттарды, программаны және мәліметтерді ұзақ сақтауға арналған
құрылғы?
8. Екі пікірдің екеуі де ақиқат болғанда ғана ақиқат мән қабылдайтын
логикалық амал?
9. Пікірлер және олардың байланыстары туралы ғылым?
10. Ондық санау жүйесінің цифры?
11. Белгілі бір нәрсе туралы таңбалар мен сигналдар түрінде берілетін
мағлұматтар?
12. Ақпаратты уақытша сақтауға арналған құрылғы?
13. Мәліметтер базасына, программаға немесе мәліметтер жүйесіне енуге
тосқауыл қоятын программа.
14. Белгілі бір атпен аталған мәліметтер мен программалар жиыны?
15. Дисплей экранының бөлігі?

2) «Тірек –сызба» схемасы

ІҮ. Жаңа сабақты бекіту (10 мин)
1) «Зеректер бекеті» ойыны (миға шабуыл)
Жаңа сабақ бойынша құрастырылған тестке оқушылар компьютер арқылы жауап
береді.
Таңдау тесті

1. Командалық интерпретатор
А) интерфейс,ядро
Б) ядро
В) драйвер
2. Операциялық жүйенің қызметі:
А) пайдаланушы мен компьютерді байланыстырады
Б) пайдаланушыны зеріктіретін, қызық емес болып табылатын қабық
В) пайдаланушы компьютерді басқара алмайды
3. Пайдаланушы компьютермен байланысып, қарым-қатынаста болатын қабық?
А) ядро
Б) интерфейс
В) драйвер
4. Көптапсырмалы операциялық жүйе түрлері
А) Калькулятор
Б) MS DOS
В) Windows
5. Операциялық жүйенің түрлері?
А) Біртапсырмалы, көптапсырмалы
Б) бірдеңгейлі, көпдеңгейлі
В) Ядро, драйвер

2) «Сұрақ бізден, жауап сізден» ойыны
1. Операциялық жүйе дегеніміз не?
2. Көптапсырмалы операциялық жүйе дегеніміз?
3. Біртапсырмалы операциялық жүйе дегеніміз?
4. Windows дегеніміз не?

Ү. Сабақты қорытындылау. (4 мин)

Көптапсырмалы

Біртапсырмалы
Ядро

Драйвер Интерфейс
Windows

ҮІ. Үйге тапсырма (2 мин)
1) Оқу
2) 5.2- тапсырма

ҮІІ. Бағалау (2 мин)
-----------------------
Шина

Құрылғылар арасында ақпаратпен алмасу

Адрес шинасы

Мәліметтер шинасы

Басқару шинасы

Мәліметтерді беруге немесе қабылдауға арналған

Мәліметтер жіберілетін жады ұяшықтары
ның адрестерін беруге арналған

Басқару сигналдарын,жадыны басқару,мәлі
меттер алмасуды басқару,беру
ге арналған.

Операциялық жүйе

Dfs: Ол есептеу процестері мен компьютерді басқару және пайдаланушы мен
аппаратураны байланыстыратын жинақталған программа

Біртапсырмалы

Көптапсырмалы

Операциялық жүйелер пайдаланушыға бір программаны жүктеуге мүмкіндік
береді

Операциялық жүйелер пайдаланушыға бір мезгілде бірнеше программаны
жүктеуге мүмкіндік береді

MS DOS

WINDOWS

ОЖ міндеттері

Драйвер

Компьютер құрамына кіретін әр түрлі құрылғыларды басқаруға арналған
программалар

Ядро

Командалық интерпретатор,програм
малық тілден «темір» тіліне аударатын аудармашы,
машина кодының тілі

Интерфейс

Пайдаланушы компьютермен байланысып, қарым-қатынаста болатын ыңғайлы
қабық

Операциялық жүйе