Сабақ жоспары :: Әртүрлі

Файл қосу

Ойлаған санды тап

Абишева Гульназ Балтабайқызы
II - санатты бастауыш сынып мұғалімі
Бурабай кенті
Сәкен Сейфуллин атындағы
орта мектебі
Бурабай ауданы
Ақмола облысы

Математика сабақтарында
жаңа ақпараттық
технологияларды қолдана отырып оқушыларды мемлекеттік аралық бақылауға
дайындау.

2011 жыл

Жоспары:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1) «Егеменді елдің тірегі – оқу мен білімнің тереңдігімен өлшенеді.»
2) «Математика сабақтарында жаңа ақпараттық
технологияларды қолдана отырып оқушыларды мемлекеттік аралық бақылауға
дайындау»

ІІІ. Қорытынды

«Қазақстан әлемдегі бәсекеге барынша
қабілетті елу елдін қатарына енуі үшін:
білімді де зерделі, жан-жақты дамыған
дарынды, қабілетті ұрпақ керек» .
Ел президенті Н.Ә. Назарбаевтың
«Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан » атты
халыққа жолдауынан.

«Математика сабақтарында жаңа ақпараттық технологияларды қолдана отырып,
оқушыларды
МАБ-ға дайындау»

Қазіргі кезеңде еліміздің білім беру жүйелерінде бірқатар өзгерістер
енгізіліп, олардың жаңа ұлттық модельдері құрылуда. Орта мектепті
ақпараттандыру бағдарламасы, жоғары және орта білім берудің мемлекеттік
стандарттары, жоғары білімді дамыту стратегиясы жасалып және Қазақстан
Республикасы 2005-2010 жылдар аралығындағы білім беру жүйесінің дамуының
мемелкеттік бағдарламасы, Қазақстан Республикасы білім беру жүйесінің 2015
жылға дейін даму тұжырымдамасы жарияланып іске асырылу үстінде.
Ел президенті Н.Ә.Назарбаевтың 2008 жылғы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан»
атты халыққа жолдауындағы «Оқыту үрдісінде –ақпараттық технологияларды
білім беру сапасын жақсартуда қолданысаясын кеңейту керек» деген сөзін
басшылыққа ала отырып, математика сабақтарында жаңа ақпараттық
технологияларды пайдаланудамын.
Осы бағытта жүргізіліп жатқан жұмыстардың бірі жалпы білім беретін орта
мектепте математика ғылымы негізінен берілетін білімді қайта жаңарту болып
табылады.
Жаңа технология-мұғалімнің мүмкіндігін қуаттандыратын құрал. Жаңа
ақпараттық технлогияны сабақ барысында қолдану оқушылардың пәнге деген
қызығушылығын арттырады. Және оның бірнеше артықшылықтары бар. Осы
артықшылықтарды сабақ беру барысында да, сабақ нәтижелерінен де көруге
болады.
1. Оқушыларға оқылатын құбылыстар мен объектілер туралы толық және дәл
ақпарат бере отырып, оқу сапасын арттырады;
Оқытудың көркемділігі артады, яғни оқушыларға қиын да күрделі материалдарды
көрнекі түрде түсіндіруге қол жеткеді;
Оқытудың тиімділігі жоғарлайды және оқыту материалын түсіндіру мүмкіндігі
арттырады;
Оқушылардың ғылыми-дүниетанымдық көзқарастарын қалыптастыра отырып, олардың
білімге құштарлығын, табиғи сұранысын қанағаттандырады;
Мұғалімдерді техникалық жұмыстан босата отырып, үнемденген уақытта олардың
шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасайды;
Мұғалім мен оқушының жұмысын жеңілдетеді.
Жаңа ақпараттық технологиялар дегеніміз-білім беру ісінде ақпараттарды
даярлап,оны оқушыға беру процесі.
Ақпараттық технологияларды сабақта пайдаланудың негізгі мақсаты: Қазақстан
Республикасында біртұтас білімдік ақпараттық ортаны құру, жаңа ақпараттық
технологияны пайдалану,Қазақстан Республикасындағы ақпараттық кеңістікті
әлемдік білім беру кеңістігімен сабақтастыру; Ақпараттық технологиялардың
негізгі міндеттері:
Сабақта ақпараттық технологиялар құралдарын қолдану;
Практикалық шараларды анықтап,жүзеге асыру;
Ғылыми-ізденушілік және оқу-әдістемелік жұмыстар жүргізу;

Жаңа ақпараттық технология құралдары:

Математика – оқушылардың ойлау қабілетін қалыптастыратын және дамытатын
негізгі буын.Ол оқушылардың интеллектін,логикалық ойлауын және шығармашылық
қабілеттерін дамытуға,табиғат заңдылықтарын толығымен түсінуге ықпал
жасайды.
Математика пәнінде ақпараттық технологияларды қолдану пәнді оқытуда
оқушыға дүниенің заңдарын терең меңгертіп қоймай,оқушының ойын
дамытып,эмоциясына,сезіміне қозғау салады.Өзіне қажетті мазмұын мен
мәліметті ақпарат көзінен таңдап,өз бетінше ойланып,шешім қабылдауға
дағдыланады.
Біріккен Ұлттар Ұйымының шешімімен «ХХІ ғасыр-ақпараттандыру ғасыры» деп
аталды.Әр сабағымда жаңа ақпараттық технологияларды пайдалана
отырып,оқушылар бойынан төмендегі қабілеттерді дамытуды мақсат етіп қойдым:
1.Білім,білік дағдыларын дамытуға қызығушылығын арттыру;
2.Жауапкершілік пен міндеттерін қалыптастыру;
3.Есеп пен талдау жасау дағдыларын үйрету;
4.Логикалық және ақпараттық ойлау қабілеттерін дамыту;
5.Өз бетінше ізденуге үйрету және компьютерлік сауаттылыққа тәрбиелеу;
6.Алған білімдерін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу;
Ақпараттық инфрақұрылымның дамуы ақпараттық технологиялардың барлық
салаларға енуі оқушылардың жан-жақты білім алуына жағдай жасайды.
Сондай-ақ сабақ өтуде интерактивті тақтаны қолдануда сабақ тиімділігін
арттырады.Әртүрлі сызбаларды көрсетуде мысалы-«» тақырыбында жылдамдық
түрлі-түрлі сиямен ерекшелеп көрсетумен қатар,сызғыш,транспортир,қажетті
кескін суреттерді тез тауып сызып қолдануға болады. Компьютердегі интернет
жүйесіндегі ақпараттық мәліметтерді сабақ тақырыбына байланысты қажеттісін
таңдап тікелей қолдануға болады.
Мектептегі компьютерлік сынып интернет жүйесіне қосылғандықтан тереңдетіп
оқыту сабақтарында қосымша бай-материал көздерін ізденіп қолданамын.Сонымен
қатар оқушы да интернеттен материал іздеп қана қоймайды,әлемдік байланыс
торабына кіруді де үйренеді.
Математика сабағында ақпараттық технологияны тиімді пайдалану- білім
сапасының артуына әкеледі.
Жаңа ақпараттық технологияны математика сабақтарында пайдалана отырып,
оқушылардың білім, білік дағдыларын қалыптастыруға қызығушылығын арттырып,
түрлі деңгейдегі есептерді шығарып, оны талдай білуге үйреттім. Логикалық
ойлау қабілеттерін дамытып, интернет желісінен сабаққа қажетті деректерді
өз бетімен ізденуіне, компьютерлік сауаттылықтарына жол аштым. Сабақта
алған білімдерін өмірде қолдана білуге тәрбиелеп келемін.
Саналы да сапалы білім алған оқушы ұлт келешегі

Білім теңіз, оның тереңіне сипатын жетік білетін,сырын меңгерген,құпиясын
аша алатындар ғана бойлай алмақ,мұндай адамдарды мұғалімдер ғана
тәрбиелеп,дайындайды. Мұғалім білімді оқушы санасына сабақ арқылы
жеткізеді,ал сабақ сапасын арттыру-барлық мұғалімдерді толғандыратын
маңызды мәселе. Күн сайын өтетін жаттанды кезеңдерден тұратын дәстүрлі
сабақтар оқушыларды жалықтырып,білімге ынтасын төмендетері сөзсіз.Сондықтан
өз жұмысымда сабақты жандандырудың әдіс-тәсілдерін іздестіруге,бұған
оқушыларды тартып,олардың белсенді шығармашылық жұмыстарын ұйымдастыруды
міндет етіп қойдым.
«Білім туралы» заңның 41 бабында мұғалімнің міндеттерін көрсететін норма
анықталған. Заңның осы бабына сәйкес мұғалім оқыту нәтижесінде оқушының
алатын білімі мемлекеттің білім стандарты талаптарын төмен болмауына қол
жеткізуге міндетті.Ал, тәжірбие көрсеткендей дәстүрлі оқыту әдістері мұндай
нәтижеген қол жеткізуге кепілдік бермейді.Сол себепті қазіргі білім
жүйелерін технологиялау педагогикалық практиканың жаңа,болашағы мол бағыты
деп есептеліп отыр.

Қазіргі таңдағы өзекті мәселелердің бірі болып отырған жаңа
Енді, осы тақырып негізінде және өзімнің негізгі проблемалық тақырыбым
негізінде, осы бағытта жасаған жұмыстарымның үлгісі ретінде жыл бойы
мектебімізде өткізілген сабақ жоспарларын ұсынып отырмын.
ІІ. Негізгі бөлім
1-сабақ.
Сабақтың тақырыбы: Сандардың нумерациясы.
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік:
Сандардың нумерациясы жайында түсінік беру. Мың көлеміндегі сандарды оқу,
жазу, салыстыру, разрядтардың атауын және нөмірлеуін, бірліктер класын
қайталау.
2. Дамытушылық:
Ой -өрісін дамыту, өз бетінше тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру. Адамгершілікке, достыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың типі: аралас
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, қайталау;
Сабақтың көрнектілігі: интерактивтік тақта, оқулық, слайдттар, кірпінің
суреті, жемістер.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Балалар, бүгін бізді ерекше сабақ,
Сабақта алаңдамай еркін еңбек етіңдер. Өз ойларыңды қысылмай, ашық
айтыңдар. Мен сендерге сәттілік тілеймін.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне тілек айту.
Математика керек әр күйге, математика қажет өмірде.
ІІІ. Үй тапсырмасынын тексеру.
І. Жаңа сабақ.
Балалар бізге электрондық почтамен хат келді.
Ендеше хатты оқиық.
Сәлеметсіздер ме, балалар! Мен сендерге мына хатты үлкен
өтінішпен жолдап отырмын. Маған сендердің көмектерің керек
Күз келді, бірақ жемістерді жинап үлгермей жатырмын.
Бүгінгі сабақтағы тапсырмалар дұрыс орындалса, Жемістер жиналады.
Көмектесіңдерші, балалар!!!
Балалар, бұл хат кішкентай кірпіден келіпті. Көмектесеміз бе кірпіге?
Сабақта мұқият болыңдар. Егер тапсырмалар дұрыс орындалса, түрлі жемістер
жинайтын боламыз.
ІV. Жаңа тақырып
Бүгінгі біздің тақырыбымыз Сандар нумерациясы.
Тақтаға назар аударамыз.
Жаңа тақырыпты түсіндіру
Балалар, біз үшінші сыныпта мың көлеміндегі сандарды қосу мен азайтуды, үш
таңбалы сандарды бір таңбалы сандарға бөлу мен көбейтуді өткенбіз. Мысалы:
562+56
687-57
682:2
154*4 (мұғалім тақтаға шығарып, оқушылардың естеріне түсіреді)
1-слайд. «Контейнер» ойыны. Натурал сандарды контейнерге жинастыру.
Оқушыларды кезекпен шығару.
Сандар: 5, 200, 254, 100, 1000, 589, 5
2
2) Математикалық диктант:
А) ең кіші екі таңбалы сандыжаз: 10
ә) ең үлкен үш таңбалы санды жаз: 999
Б) ең үлкен екі таңбалы санды жаз: 99
Жұппен жұмыс істеу: Жазғаннан кейін оқушылар дәптерлерін ауыстырып, бір-
бірін тақтаға қарап тексереді.
2-слайд. Жауабы: 10, 999, 99
3. «Кім тез?» ойынын ұйымдастыру.
Салыстыр:
І-қатар ІІ-қатар
ІІІ-қатар
384 * 385 749 * 649
865 * 845
600 * 598 758 * 738
400 * 398
2м 3дм 5см * 235 см 3 м 2 дм 4 см *324 см 4 м 3
дм 2 см * 432 см
(Оқушылармен жарыс ұйымдастыру. Қай қатар тез шығарады. Бір-бірден тақтаға
шығып орындайды)
4. Ауызша талдап, содан кейін дәптерге сандарды кему ретімен өз беттерімен
жаздырту.
3-слайд.
А) Кестедегі сандарды қалдырылып кеткен цифрларын ата. Осы сандарды кему
ретімен жаз.
|жүздіктер |ондықтар |бірліктер|Санның оқылуы |
|5 |3 |8 |Бес жүз отыз сегіз |
|5 |3 | |Бес жүз отыз |
|5 | |8 |Бес жүз сегіз |

ә) Кестедегі сандарды оқы және осы сандарды өсу ретімен жаз. Олардың
әрқайсысында әрбір разрядтың неше бірлігі бар екенін айтып бер.
|жүздіктер |ондықтар |бірліктер |Санның оқылуы |
|3-разряд |2-разряд |1-разряд | |
|бірліктері |бірліктері |бірліктері | |
|3 |4 |7 | |
|3 |0 |0 | |
|4 |0 |7 | |

4-слайд. Есте сақтау! Бірліктер, ондықтар және жүздіктер бірінші класты
құрайды. Оны бірліктер класы дейді.
5. Сұрақтарға жауап беру:
а) 999 неше таңбалы сан? Осы санда әрбір разрядтың неше бірлігі бар?Оңнан
солға санағанда бірінші орында 9 саны нені білдіреді? Екінші орындағы 9
саны ше? Үшіншідегі ше?
ә) 999 кім разряттық қосылғыштарға жіктеп жазып береді?
Б) 999+1 тең неше болады?
5-слайд.
Мың –екінші кластың, яғни мыңдар класының бірлігі.
V. Сергіту сәті
6. Оқулықпен жұмыс. 5-бет, 8-тапсырма.
Есеп шығару.
«Жетісуда» - 300 оқушы
«Сарыарқада» - одан 100 оқушы артық
«Сарыарқада» -?
Шешуі: 300+100 =400
Жауабы: «Сарыарқада» 400 оқушы демалды.
7. Шығармашылық тапсырма:
6-слайд. Сандарды жалғастырып айт:
890, 895, 900.....
8. Топпен жұмыс № 9 5-бет.
7-слайд. 1-бағанды І-топ орындайды

7 м =.....см
7 жүзд. = .... бірл.
7 дм = ...см
7 онд. = ... бірл.
2 -бағанды ІІ-топ орындайды
600 бірл. = ... жүзд
600 см = ....м
600 см = .... дм
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Қонжықтың тапсырмасын орындадық деп ойлаймын.
Слайд «жемістер»
Балалар елімізде төтенше жағдайлар еш уақытта болмасын.
Күз келіп жемістерді жинасын.
VІІ. 8-слайд.
Үйге тапсырма: 5 бет № 10
2-сабақ.
Сабақтың тақырыбы: Шамалар және оны өлшеу
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік:
Сандардың ондық жүйесі мен өлшеудің метрлік жүйесінің арасындағы
байланысты және өлшем бірліктерін түрлендіруді пысықтау
2. Дамытушылық:
Ой -өрісін дамыту, өз бетінше тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру.
Сабақтың типі: аралас
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, қайталау;
Сабақтың көрнектілігі: интерактивтік тақта, оқулық, слайдттар,
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: 1-слайд Балалар, бүгін бізде сабақ, қызықты өтеді
деп ойлаймын.
Мен сендерге сәттілік тілеймін. Сендер жақсы жұмыс істейді деп ойлаймын.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне қарап жимыйып күліп, сәттілік
тілеу
ІІІ. Үй тапсырмасынын тексеру. 10-тапсырма.
І. Жаңа сабақ.
Сәлеметсіздер ме, балалар! Біз бүгін сендермен саяхатқа барамыз. Астана
қаласы ұнайды ма? Ендеше Астана қаласына қонаққа барамыз. Ол үшін
тапсырмалар орындаймыз.
2-слайд
ІV. Жаңа тақырып
3 -слайд Бүгінгі біздің тақырыбымыз Шамалар және оны өлшеу
Мұғалім айтып тұрады, ал оқушылар кезекпен тақтаға шығып, жазады.
647, 640, 607, 600
4-слайд 2. Математикалық диктант.
А) 895, ә) 777, б) 805, в) 770, г) 700 Әр санда барлығы неше жүздік, неше
ондық және бірлік бар екенін айтқызу. (Оқушылар бір-бірін тексереді)
3. «Кім тез?» ойынын ұйымдастыру. Бір ғана цифрді пайдаланып, үш таңбалы
неше сан жазуға болады? Сол санды разрядтық қосылғыштарға жіктеп жаз.
(Мысалы: 222=200+20+2 деп жазулары мүмкін)
5-слайд 4. Интерактивтік тақтадағы суреттерді қарап сұрақтарға жауап беру:
Мыналарды өлшегенде қандай өлшем бірліктерін пайдаланған қолайлы?
А) қарындаш, ә) үстел, б) қаладан ауылға дейінгі қашықтық,
В) спорт алаңы, г) қапқа салынған қант, ғ) дәрі, д) машинадағы жүк
6-слайд 5. Ойын «Не артық?»
Грамм, сантиметр, килограмм, тонна, центнер
Тапсырма: 1-қатар: ұзындықты өлшеу бірліктерін жазыңдар, ал 2-қатар: масса
бірліктерін жазады.
6. Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу.
7-слайд Әр қатардағы келесі санды алдыңғы саннан қалай шығарып алуға
болады?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
100 200 300  400 500  600 700  800  900 1000
8-слайд V. Сергіту сәті. Көз жаттығуын жасау
7. Есеп шығару. Жұппен жұмыс істеу.
Пияз-100 кг
Картоп-3 есе артық
Картоп-?
Шешуі: 100*3=300 кг
Жауабы: Асханаға 300 кг картоп әкелінді.
(Есепті шығарып болған соң, бір-бірін тексеріп, қатесін түзейді)
9-слайд 8. Шығармашылық жұмыс:
Х
--------------
- 21
: 8
* 5
+ 7
----------
10 –слайд 9. «Тез есептеп үйрен» ойынын ұйымдастыру.
42---:6--- -2----●2--- -1---●5---:45---?
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма? Астана қаласы ұнады ма?
VІІ. Бағалау
11 слайд. Үйге тапсырма: 6 бет № 5

5-сабақ.
Сабақтың тақырыбы: Геометрияның элементтері (фигураларды бір-бірінен
ажырата білу, олардың қасиеттері, периметрін және ауданын есепте, оларды
салу, әріппен белгілеу)
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік: Геометрияның элементтері (фигураларды бір-бірінен ажырата
білуге үйрету, периметрін және ауданын есептеуді пысықтау)
2. Дамытушылық:
Ой -өрісін дамыту, өз бетінше тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру.
Сабақтың типі: қайталау
Сабақтың әдісі: қайталау;
Сабақтың көрнектілігі: интерактивтік тақта, оқулық, слайдттар,
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: 1-слайд Балалар, бүгін бізде сабақ, қызықты өтеді
деп ойлаймын.
Мен сендерге сәттілік тілеймін. Сендер жақсы жұмыс істейді деп ойлаймын.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне қарап жимыйып күліп, сәттілік
тілеу
ІІІ. Үй тапсырмасынын тексеру. 6-тапсырма.
І. Жаңа сабақ.
Сәлеметсіздер ме, балалар! Біз бүгін сендермен 2-слайд
ІV. Жаңа тақырып
3 -слайд Бүгінгі біздің тақырыбымыз Геометрияның элементтері
Мұғалімнің басшылығымен 2-тапсырма орындалады.
1. кесінділер: ЕД
2. түзулер: АВ,СА
3. сәулелер: СЕ,МС
4. үшбұрыштар: СКЕ,КМВ
5. төртбұрыштар: СДАО, МДЕК
4-слайд өз беттерімен жұмыс
№3 А, В, С, Е ,Д, К нүктелерін белгіле. Оларды кесінділермен тізбектей
қос. Шыққан көпбұрыштың атауын жаз.
5-слайд №4 Ауызша түсіндіріп, тік төртбұрыштың периметрі мен ауданын
табу.
6-слайд 5. Ойын «Кім тез?»
|ені |ұзындығы |ауданы |
|2 см |3 см |?см |
|2 см |6 см |?см |
|2 см | 12 см |?см |
|2 см |Х см |?см |

6. 7-слайд Дәптермен жұмыс Қабырғасының ұзындығы 3 см шаршы сыз. Әріптермен
белгіле. Ауданың және периметрін тап.
8-слайд V. Сергіту сәті. Көз жаттығуын жасау
9-слайд Есепте, тексер
401 ● 2 – (543+177)
796+203-330 ● 3
3●240-910 :5
916:4+(176+245)
10 –слайд «Тез есептеп үйрен» ойынын ұйымдастыру.
(400●2+200-1000)+(50●2:2:20:5)-(900:9:100-300●2:600)
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
VІІ. Бағалау
11 слайд. Үйге тапсырма: 12бет, №7
Сабақтың тақырыбы: Көп таңбалы сандарды оқу, жазу, салыстыру
Білімділік мақсаты: Көп таңбалы сандарды оқу, жазу, салыстыра білу білік,
дағды, іскерліктрін тиянақтау, жүйелеу.
Дамытушылық мақсаты: Есеп шығару, есептеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік мақсаты: Отан үшін жан аямай шайқасқан батырлардың ерлігін үлгі
етіп, мақтаныш сезімдерін оятып, елін-жерін сүюге, құрметтеуге тәрбиелеу
Көрнекілігі: Флипчарт, тапсырмалар, топ аттары жазылған қима қағаз
Сабақ түрі: Танымдық сабақ
Сабақ типі: Білім, білік, іскерлік қалыптастыру
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын
ояту
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру Сыныпты үш топқа бөлу
І топ – Талғат Бигелдинов
ІІ топ – Сағадат Нұрмағамбетов
ІІІ топ – Рақымжан Қошқарбаев
ІІ. Балалар, бізге сабаққа көгершін қонаққа келді. Оның жақсы хабары бар
екен. Қане жақсы хабарға не бересіздер?
Үй тапсырмасын интерактивті тақта арқылы тексеру. Оқушылардың дұрыс жауабы,
жақсы хабар байғазысы болып есептеледі.
Дұрыс жауапты ашу арқылы қуанышты хабарды тақтадан оқып, сабақ ұраны етіп
алу: «Желбіресін бейбітшілік жалауы,
Бұл бүгінгі жас ұрпақтың қалауы» - ендеше біздің
бүгінгі сабағымыз Жеңістің 65 жылдық мерейтойына арналады.
ІІІ. Мұғалім: - Ұлы Отан соғысы жылдарында (1941-1945) ел басына төнген
қаһарлы қатер миллиондаған кеңес адамдарын басқыншыларға қарсы күреске
жұмылдырды. Қазақстан өзiнiң барлық мүмкiндiктерiн – адамдар, өндiрiстiк
қуаттар, табиғат байлығы мен рухани қорын майдан талабына бағындырды.

І тапсырма: Көп таңбалы сандарды оқы, жаз, разрядтық қосылғыштарға жікте.
Соғыстың алдында әскери қызметте жүрген 178 000 қазақстандықты қоспағанда,
соғыс жылдарында Қызыл Армия қатарына 1 196 164 қазақстандық шақырылды.
Еңбек армиясы мен құрылыс бөлiмдерiне 700 000 адам шақырылды.
І топ: 178 000 = 100000+70000+8000
ІІ топ: 1 196 164 = 1 000 000+100 000+90 000+6 000+100+60+4
ІІІ топ: 700 000 = 700 000
ІI тапсырма: Есепте. «Кім жылдам?»
А) Асқан ерлiгi және соғыс өнерiндегi ғаламат жанқиярлығы үшiн Отанның ең
жоғары мәртебесi – Кеңестер Одағының Батыры атағына 11 649 жауынгер,
офицерлер мен генералдар ие болды. Олардың 11 149-ы – Қазақстандықтар емес.
Мұның 402-сі Қазақстандық басқа ұлт өкілдері болса, неше қазақ Кеңестер
Одағының Батыры атағына ие болды?
Шешуі: 11 649 – 11 149 – 402 = 98
Жауабы: 98 қазақ Кеңестер Одағының Батыры атағына ие болды
ә) 1941-1945 жылдардың аралығында колхозшылар мен совхоздардағы машина-
трактор станциялары еңбеккерлерiнiң ерен еңбегiнiң нәтижесiнде майданға
бiздiң елiмiзден 5 829 мың тонна нан, 734 мың тонна ет жiберiлдi. Барлығы
неше центнер азық жіберілді?
Шешуі: 5 829 000 + 734 000 = 6 563 000 * 10 = 65 630 000 ц
Жауабы: 65 630 000 ц
Б) Ұлы Отан соғысы жылдары Кеңес Одағы 27 миллион адамынан айрылды, оның 26
937 000-ы басқа елдерден болса қанша Қазақстандық майдан даласынан
оралмады?
Шешуі: 27 000 000 – 26 937 000= 63 000
Жауабы: 63 000 Қазақстандық майдан даласынан оралмады
ІІI тапсырма: Оқулықпен жұмыс 3 топ 2 баладан шығарып, көп таңбалы сандарды
салыстыруды орындайды.
515318976 * 100131859
629815417 * 599931859
718419630 * 709987487
715318480 * 715418486
217648504 * 217648503
750000 * 749999
ІV тапсырма: Логикалық тапсырма. Дұрыс жауап табылса, топ атына сәйкес
батырлардың ерлігі туралы мәліметпен танысады.

І топ: Наубайханада калашты минут сайын пісіріп, бір бет қағазға орайды.
Тәулігіне қанша қағаз пайдаланылады?
А. 1440 В.1220 С.1460 Д. 1444
ІІ топ: Асан екі жүз жүздіктермен бірді қосады. Дұрыс жауабын көрсет ?
А. 201 В. 2001 С. 2001 Д. 1201
ІІІ топ: 3- таңбалы сандардың ең үлкені мен ең кішісінің қосындысы
қаншаға тең?
А. 899 В. 1100 С. 1099 Д. 1110
V тапсырма: Проблемалық сұрақтар беріледі
1. Бейбітшілік болу үшін адамдар не істеу керек?
2. Соғыс бізге керек пе?
3. Сабағымыздың ұранының мағынасын түсіндір.
Сабақты қорытындылау: Күндей жарқын, ақ көгершіндей ақ пейілді болашақ
тілеп, сабаққа өте жақсы қатысқан балаларға бес жұлдыз, төрттік алған
балаға күн суретін cыйлау
Үйге тапсырма: №2, 5
Кеңес Одағының Батыры атағын екі рет алған Талғат Бигелдинов 1922
жылы Ақмола облысының Ақмола ауданындағы Майбалық ауылында шаруа
отбасында дүниеге келді. 1943 жылдың қаңтарында майданға аттанып, 144-
гвардия шабуылшы авиация полкінің құрамында Калинин, Воронеж, Далалық
және 1-2 Украин майдандарында шайқасты. Кеңес Одағының Батыры атағы
1944 жылдың 26 қаңтарында және екінші рет 1945 жылдың 27 маусымында
берілді
Сағадат Нұрмағамбетов 1924 жылы Ақмола облысындағы Алексеевка ауданында
дүниеге келген. 1942 жылы тамызда Қызыл Армия қата-рына шақырылып,
Кубаньды, Донбасты, Украинаны азат етуге қатысады. Қаһармандық ерлігі үшін
1945 жылы 27 ақпанда Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Тәуелсіз
Қазақстанның алғашқы қорғаныс министрі болды. Халық қаһарманы атағымен
марапатталды.
Рақымжан Қошқарбаев 1924 жылы Ақмола облысы, Ақмола ауданында дүниеге
келді. 1942 жылы Қызыл Армия қатарына шақырылып, 1-Беларус майданында 150-
Идрицк атқыштар дивизиясының құрамында взвод командирі болды. Польшаны азат
етуге, фашистік Германия әскерлерін өз жерінде талқандау ұрыстарына
қатысты. 1945 жылы 30 сәуірде ол жауынгер Г.Булатовпен бірге Рейхстаг
қабырғасына Жеңіс жалауын қадады. Халық Қаһарманы атағы берілді.
Сабақтың тақырыбы: Білімді тиянақтау
Сабақтың мақсаты: Қозғалысқа байланысты берілген есептерді пысықтау.
Қозғалысқа байланысты берілген есептерге қысқаша
шарт
Құруға, шешуін таба білуге ,йрету.
Өз беттерінше жұмыс жасап, шешім қабылдай білуге
баулу.
Логикалық ойлауын, ой-өрісін дамыту.
Типі: Қайталау және қорыту.
Әдісі: Эврестикалық.
Пәнаралық байланыс: дүниетану
Көрнекілігі: Жылдамдық, қашықтық, уақыт формулалары.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру бөлімі
Оқушыларды түгелдеу, кезекші міндетіне тоқталу.
Үйтапсырмасы
Шешуі: S=60км\сағ *4сағ =240км
S=276км -240км =36км
V=36км : 4сағ =9км/сағ
Жауабы: V=9км/сағ
Актуалдау
Балалар, бүгін біздер сабақта саяхатқа шығамыз.
Енді қайда саяхатқа шығатынымызды мына математикалық тапсырманы орындау
арқылы таба аласыздар.
(Кеспе қағаздардың артында өрнектер берілген )
Сіздер дүниетану сабағында әлемнің кереметтерімен таныс болдыңыздар.
Әлемде неше керемет бар?
Жаңа сабақ
Хеопс перамидасы туралы айту.
№1
t1=96км : 24м/мин
t2=48м : xм/мин
t3=a : 6м/мин
Александрия манар
№2
t=96м : 24м/мин = 4мин
t=48м : 12м/мин = 4мин
t=24м : 6м/мин = 4мин
s,v өзгерді. t тұрақты
v кемісе, s кемиді, t тұрақты.
v кемісе, s кемиді.
V артса, s артады.
Семирамиданың аспалы бағ
№3
t=180км : 90км/сағ
t=150км : xкм/сағ
v=90км/сағ + xкм/сағ
s=180км + 150км
Родос алыбы
№4
Шешуі: t=48км : 16км/сағ = 3сағ
s=8км/сағ * 3сағ = 24км
Жауабы: 48км ді 3 сағатта, 8км/сағ жылдамдықпен 24км жүрген.

Шешуі:S=16км/сағ*3сағ=48км
V=24км:3сағ=8км/сағ
Жауабы: S=48км, V=8км/сағ
Шешуі: S=16км/сағ*3сағ=48км
S=8км/сағ*3сағ=34км
48км+24км=72км
Жауабы: Барлығы 72км жол жүрген.
Дамытушылығы
Логикалық тапсырма орында
№5
9100 : 26=350
1680 : 28=50
1740 : 29=60
1620 : 27=60
Зевс мүсіні
(Сынап көру арқылы теңдеуді шешу)
№6
X=25494
X=608
X=1486
X=52200
X=1203
X=54090
Геометриялық фигураларды топтау.
Кесінді
Түзу
Сәуле
Бұрыш
Бекіту
Тест тапсырмалары:
( 4-сыныпқа арналған электронды оқулықтан тест тапсырмасын орындау)
Үйге тапсырма №9
Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Білімді тиянақтау
Сабақтың мақсаты: Білімділігі: Оқушылардың өткен тақырыптардан алған
білімдерін тиянақтау,екі таңбалы сандарды қосуға, теңдеуді шешуге,
есептерді шығаруға қатысты білімдерін пысықтау.
Дамытушылығы: Тез есептеу, есте сақтау, логикалық ойлау қабілеттерін
дамыту, банк қызметі туралы түсінік беру.
Тәрбиелілігі: Тапқырлыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Ойын сабақ.
Сабақтың әдісі: Ой қозғау, сұрақ-жауап, жеке жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: Оқулық, кестелер, қима кеспелер т.б.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі
Психологиялық дайындық
Біздер тату баламыз,
Өсіп алға барамыз.
Есептерді шығарып,
Біз білімді боламыз.
ІІ. Қызығушылықты ояту
Жаңа сабақтың тақырыбымен мақсатымен таныстыру;
Балалар банк деген не?
Қандай банктерді білесіңдер?
Бүгін біздің сабағымыз ойын түрінде өтеді. Бұл ойынға үш банк қатысады:
І қатар – «Альянс» банкі
ІІ қатар – «Халық» банкі
ІІІ қатар – «Нұрбанк» банкі
Бүгін осы 3 банктің қайсысы жақсы жұмыс істейтін тұрақты банк екенін
тексеруді тапсырды. Сондықтан бүгін сабақты дұрыс ұғуымыз керек, тез
есептеп, ойлап жауап беруіміз және тәртіп сақтауымыз керек.
ІІІ. Ой қозғау. Қайталау. Оқулықпен жұмыс
Ойын «Сынап көр». Теңдеуді шешу.
Әр қатар әр бағанаға шығарады:
12000●х=24000
80000:х =4000-2000
х–200=63:7
IV. Ауызша жұмыс
Ойын «Тез ойлан».
Сандарды кері және тура санау:
54378 32 364736
88347 28 873647
«Бәйге» ойыны
Әр қатар әр бағанаға шығарады:
І қатар 2 қатар 3 қатар
25000 : 5 65534:7= 34872:8=
2758●3= 25050:5 25055 : 5
V. Жеке жұмыс
Банк бастықтары тақтада парақшамен жұмыс орындайды. Банк бастықтары
тапсырманы дұрыс орындаса, сол дұрыс орындаған банк иесіне жаңа сейфтің
кілті тапсырылады.
VІ. Дәптермен жұмыс
(10 987+2 987)∙2
(10 987-2 987)∙2
10 987-2 987∙2
(10 987-2 987):2

VІІ. Сергіту сәті
VІІІ. Ой толғаныс
І қатар Тік төртбұрыштың ауданы
35 см 2 ені -5см Ұзындығы қандай?
2 қатар Ауданы 81 см 2 шаршының қабырғасын тап.
3 қатар төртбұрыштың ауданы 24 см2 бір қабырғасының ұзындығы 4 см.
Екінші қабырғасының ұзындығын тап.
ІХ. Қорытынды
Шығармашылық тапсырма: «Ойлан тап» ойыны
Х. Бағалау.
Тақырыбы: 176х4 және 704:4 жағдайындағы жазбаша көбейту және бөлу.
Сабақтың мақсаты:
А) Білімділік: Үш таңбалы санды бір таңбалы санға көбейту және бөлудің
жағдайларын меңгерту. Көбейту мен бөлудің өз ара кері амалдар екенін
тиянақтау, өзара кері есептерді шығаруды жалғастыру, математикалық
өрнектерді оқи білуді үйрету.
Б) Дамытушылық: Ойлау, есте сақтау қабілетін дамыту үшін ауызша жазба
есептеу дағдыларын қалыптастыру, логикалық ойлау қабілетін дамыту.
В) Тәрбиелілігі: Оқушылардың білім деңгейі мен ой-өрісінің жан-жақтылы-
ғына, шапшаңдыққа, тиянақтылыққа, қиялын дамытуға әсер ету.
Сабақтың типі: Аралас сабақ.
Сабақтың көрнекілігі: Сурет, кесте, үлестірмелі материалдар, үнтаспа.
Сабақтың барысы.
Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын тексеру.
1-тапсырма. Ойын: «Жылдамдылығыңды көрсет», «Рейтинг» әдісі арқылы соңғы
жауабын тексеру.
124х3=372 461х5=2305
635х2=1270
372:124=3 2305:461=5
1270:635=2

Үнтаспадан «Бозжорға» әні орындалады.
Жарыс.
1-кезең. Математикалық диктант.
1. Қандай санды 7-ге көбейткенде 63 шығады?
2. 8 шығу үшін 72-ні нешеге бөлеміз?
3. Ойлаған санды 8-есе арттырғанда 80 шықты. Ойлаған санды тап.
4. Ойлаған санды 8-ге арттырғанда 80 шықты. Ойлаған санды тап.
5. Мына сандардың арасынан 4-ке бөлінетін сандарды теріп жаз және теңдіктер
құрастыр.
20, 21, 22, 24, 25, 26, 27, 28, 30, 32.
2-кезең. Кім көп біледі?
Көбейту мен бөлу амалдарына байланысты қандай ережелер білеміз?
3-кезең. Ойлан тап?
1-топ. Ұзындығы 4 см, ені 2см тік төртбұрыштың ауданын, периметрін тап.
2-топ. Ұзындығы 7 см, ені 3 см тік төртбұрыштың ауданын, периметрін тап.
3-топ. Ұзындығы 6см, ені 4 см тік төртбұрыштың ауданын, периметрін тап.
Тез ойла!!!
а) 24 теңгенің 4-тен бір бөлігі.
36 теңгенің 6-дан бір бөлігі.
ә) 10 см-дің 2-ден бір бөлігі.
20 см-дің 4-тен бір бөілігі.
б) 28 сағаттың 7-ден бір бөлігі.
49 минуттың 7-ден бір бөілігі.
56 см-дің 7-ден бір бөлігі.
в) Кесіндінің 4-тен бір бөлігі 5см, кесіндінің ұзындығы қандай?
Есепте.
3квад.=3х3 5 квад.=5х5 8 квад.=8х8
10 квад.=10х10 4 квад=4х4 6 квад.=6х6
Жаңа материалды меңгеру.
Оқулықпен жұмыс. 190-бет.

1-мысал.
Өрнекті оқу: 176х4; 704:4
176 қысқаша: 176 704 4
қысқаша:704 4
4 4 4 176
30 176
24 704 30
24
280 28
400 24
704 24
0
Амалдарды орында және тексер
134 402 3 804 6 134
3 3 134 6 134 6
402 10 20 804
9 18
12 24
0 0

2-есеп.
А) 1-ж.-3 сағ. -15бұйым.-1сағ.- ? }
2-ж.-4 сағ. -16 бұйым. 1 – сағ. - ? } - ?
Екі ж. 5 сағ. - ? Бұйым
Жауабы: 15:3=5 16:4=4
5+4=9 9х5=45.
Б)
|Бір сағ. жасалған бұйым |Жұмыс уақыты. |Барлық бұйым саны |
|саны. | | |
| |? |5 сағ. |25 |
| |? |6 сағ. |36 |

3-мысал.
(239-119)х3=120х3=360
(239-119):3=120:3=40
(101+111)х4=212х4=848

(101+111):4=212:4=53
5-мысал.
764 4 500 5
(299+465) : (903-899) + (365+135) : (202-197) = 291
Өзіндік жұмыс.
72х4= 43х5= 64х6=
4х72= 5х43= 6х64=
6-мысал.
Жүздіктерді және ондықтарды 6-ға бөлінетін сандарды теріп жаз:
664; 646; 466; 464; 446; 667;
Жаңа сабақты қорыту.
Үш таңбалы санды бір таңбалы санға көбейту және бөлудің қысқаша ыңғайлы
тәсілді қолдануды меңгерді. Сабаққа жақсы, белсенді қатынасқан оқушыларды
бағалау, мадақтау.
Үйге тапсырма. 7-мысал.
Тақырыбы: Есептер шығару.
Мақсаты: 1.Есептерді шығаруды пысықтау, екі және бір амалмен шығарылатын
есептерді салыстыра отырып, ұқсастығы мен айырмашылығын ажыратуды меңгерту,
теңдеуді шешуге, амалдарды орындауға машықтандыру.
2. Оқушыларды өздеріне жұмыс істету, ой-өрістерін дамыта отырып,
өздіктерінен қорытынды шығаруға машықтандыру.
3. Тәуелсіз ел ұландарын Отансүйгіштікке, жігерлілікке баулу, шапшаңдыққа,
тиянақтылыққа баулу.
Көрнектілігі: «Тәуелсіз ел тірегі – білімді ұрпақ» ұраны. Карточкалар,
оқулық.
Сабақ әдісі: Математикадан білім байқауы.
Сабақ түрі: Өткен сабақты қорыту сабағы.
Сабақ барысы:
І Ұйымдастыру кезеңі.
Психологиялық дайындық. Өлең шумағын айтқызу.
Кел, балалар, келіңдер,
Математиканы көріңдер.
Кәне, қарап шығыңдар,
Білім барда оқу бар.
ІІ Үй тапсырмасын тексеру.
Оқу секторы жауабы.
Мұғалімнің қорытындысы.
ІІІ Жаңа сабақ.
Кіріспе.
Сұрақ – жауап.
Қандай мейрам жақындап келеді?
Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігі туралы заң қашан қабылданды? (1991
жылы 16 желтоқсан)
Олай болса, бүгінгі сабағымыз «Тәуелсіз ел тірегі – білімді ұрпақ»
ұранымен жүргізіледі. Әркім білімділігін көрсете білу қажет екен.
Оқулықпен жұмыс.
а) №1 Есеп.
Арыс – түркістан каналы – 200 км
Ертіс – Қарағанды каналы - ? 3 есе ұзын
Шешуі: 200*3=600
Жауабы: 600 км.
Батыс Қазақстан – 420 км
Маңғыстау - ? 217 км ұзын
Шешуі: 420+217=637
Жауабы: 637 км.
Есептерді салыстыру. Ұқсастығын, айырмашылығын ажырату.

ә) Ауызша. Өрнектің мәнін табу. 5*в, в:4
4. Карточкамен жұмыс.
а) №3 Теңдеулерді шешу.
ә) №5 Амалдарды орындау.
5.Сергіту сәті.
Біздер тату баламыз,
Гүл-гүл жайнап жанамыз.
Жаттығулар жасасақ,
Жақсы сергіп қаламыз.
Жастар бұрын көрмеген,
Салт-дәстүрі өлмеген.
Үйренеміз жақсыны,
Заманымда өрлеген.
Біздер бүгін баламыз,
Өсіп алға барамыз.
2030-шы жылдары,
Біз де азамат боламыз.
6. Өздік жұмыс.
№6. Белгісіз санды теңдеу құру арқылы тап:
ІV Логикалық есеп.
1.Үйдің 6-қабатына дейінгі баспалдақ 2-қабатқа дейінгі баспалдақтан неше
есе ұзын? (3 есе)
2. Үстел үстінде 5 май шам жанып тұр еді. Еркін оның 4-еуін өшіріп тастады.
Үстел үстінденеше май шам қалды? (5)
3. Теңдік тура болатындай етіп, таңбаларды қой:
4 4 4 4 = 1
(4 4 4) 4 = 3
4*4 : 4 : 4 = 1
(4+4+4) : 4 = 3
V. Қорытындылау.

- Балалар, біз бүгін өткен сабақты пысықтадық. Тағы да білімді болу үшін
мынадай тапсырмаларды орындайық:
1. Тақтамен жұмыс. 2-оқушы.
І оқушы.
ІІ оқушы
Бөлінгіштері әр түрлі, бөлгіштері Санның үлесін
тап:
Бірдей төрт бөлінді жаз: Ұзындығы
20 см

Жартысы - ?

Ширегі - ?

Бестен бірі - ?

Оннан бері - ?
2. Көбейту кестесін қайталау.
3. Математикалық өлең, жұмбақтар айтқызу.

Математика – толған тәртіп, мағына мен мән,
Математика – толған тамаша заңдылық сән.
Математика – толып жатқан терең сыр,
Шетсіз, шексіз дариядай бейне бар.
1.Жоқ сөзінде бас та, 2. Айқасқан екі
таяқ,
Қас та, мойын да. Тұрады жоқты
сұрап. (х)
Ұзындығы жазулы
Тұр бойында. (сызғыш)
Яғни, балалар «Тәуелсіз ел тірегі – білімді ұрпақ» ұранын басшылыққа ала
отырып, өздеріңнің математика пәнінен жүйрік, алғыр екендіктеріңді
көрсеттіңдер. Келешекте білімді ғалым, үлкен азамат болыңдар!
VI Үйге тапсырма №4, №5 (3 - бағаны) 75 бет
VII Бағалау.
Сабақтың тақырыбы: 247 : 2 жайындағы бөлу және көбейту.
Мақсаты: 247: 2 жайындағы бөлу және көбейту тәсілі жайында білім
қалыптастыру. Оқушылардың ой- өрісін, дүниетанымын кеңейту. «Көбейту
жәнебөлу» тарауынан алған білімін, икемділігін іске асыра білуге тәрбиелеу.

Әдіс – тәсілдер: түсіндіру, сұрақ –жауап, баяндау, талдау.
Көрнекілігі: мысал есептер, сандар, геометриялық фигуралар, логикалық
тапсырмалар.
Сабақтың барысы. І. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларға бүгінгі сабаққа сәттілік тілеп, сабаққа назарларын аударту.
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
170 беттен № 6,7 есепті тексеру, оқыту.
ІІІ.Сабақты пысықтау.
Көркем жазу. (талдау).
293
393
ІV. Тақырыпты пысықтау.
247: 2 = 123 ( қалдық 1).
Өрнекті оқы. Жүздіктерін, оңдықтарын, бірліктерін ата. Неше толымсыз
бөлінгіш шығарып алуға болады?
–247 2 Тексеру.
2 123 1 < 2
– 4 * 123
4 2
– 7 + 246
6 1
1 қалдық. 247
Тақтамен жұмыс.
Бөлуді орында және тексер:
а) Сүлгі -24
Тең бөлінді – 8 (пакет)
Осындай 9 пакет -? (сүлгі)
24:8*9 = 27 сүлгі.
Жауабы 9 пакеттен 27 сүлгі.

ә) 18: 9*2 өрнегі арқылы шығарылатын есептер құрастыру және оны шығару.
Сүлгі – 18
Тең бөлінді - 9 (пакет)
Осындай 2 пакет -? Сүлгі.
Логикалық тапсырма

Мына үш алманы 4 балаға қалай теңдей бөліп беруге болады?
4. Өрнек түрінде жазу және оның мәнің табу.
а) 8 жүздік 8 ондық 8 бірлікте 2 есе кеміт; 888:2
ә) 1 жүздік 3 ондық 2 бірлікті 3 есе арттыр; 132:3
б) 20 ондық 2 бірлік 3-ке көбейт; 202*3
в) 54 ондықты 3 –ке бөл; 540: 3
Сергіту сәті:
Ұсақ геометриялық фигуралардан әр түрлі заттар жасату. (2 минутта тапсыру
керек).
Машина
Үй
Бала
Күн
Тау
Шырша т.б.
5. а = 12см 12 : 4= 3 Р=
12см+3см+12см+3см= 30см.
b= ¼ b = 3 Р=
12см*2+3см*2=30 см
Р=?
S= ? Р= 12см+3см*2= 30см
S = 12*3=36 (см2)
6. Ауызша; жүздіктері, ондықтары, бірліктері

3-ке бөлінеді. 3-ке бөлгенде қалдық қалады.
630 578
603 587
306 875
Сабақты қорыту Сұрақ- жауап.

Математика өмірде бізбен бірге жүреді. Және ақыл ойды дамытады.
Үйге тапсырма.
171 беттен № 3,4
Бағалау.
Сабаққа қатысқан балаларға нақты бағасын қою
І. Сабақтың тақырыбы: «Үш таңбалы санды, бір таңбалы санға жазбаша көбейту
және бөлу» (242х2 және968:4)
ІІ. Сабақтың мақсаты: Үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша көбейту
және бөлу. 242х4 және 968:4 туралы білім қалыптастыру, оқушыларды есеп
шығара білуге машықтандыру, оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту.
ІІІ. Сабақтың дамытушылығы: Математика пәніне қызығушылықтарын арттыру.
IV. Тәрбиелік мәні: Алғырлыққа тәрбиелеу, Отанды сүюге, табиғат байлық-
тарын қорғауға, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
V. Сабақтың түрі: Саяхат сабағы. Ғарышқа ұшамыз.
VI. Сабақтың көрнекілігі: таблица, сурет, ребус, сандар, карточкалар,
геометриялық фигуралар.
VII. Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі
Үй тапсырмасын сұрау
Жаңа сабақ
Балалар, Қазақстан жер көлемінен дүние жүзінде нешінші орын алады?
Тоғызыншы орын.
Біздің елде ғарышқа қай қаладан ұшады?
Байқоңырдан.
Ғарышкерлер не үшін ұшады ғарышқа?
Аспан әлемін, яғни планеталарды зерттеу үшін.
Тұңғыш ғарышкер кім?
Қазақтың тұңғыш ғарышкерлері кім?
Неше планета бар?
Осы сұрақтарға жауап ала отырып, олай болса, біздер сол ғарышкерлер
ағаларымыз сияқты аспан әлемін өз білімдерімізбен зерттеуге ұшамыз.
Бүгінгі сабағымыз саяхат сабағы «Ғарышқа ұшамыз».
Оқушыларды 3-экипажға бөліп олардың ұшудағы мақсаттарын айтқызу.
І-экипаж ІІ-экипаж
ІІІ-экипаж
Мақсаты: мақсаты: «Біріміз
мақсаты: «Білікті
«Болашаққа жол бәріміз үшін, бәріміз бірді жығар,
білімді
бастау» біріміз үшін»
мыңды жығар»

Командир: Экипаж ұшуға дайындал
Алыс айға Марсқа
Біз ұшамыз ғарышқа
а) Өткен сабақты қайталау есебінде
1) 1- сек- 2 қадам. 2) Екі қолда қанша бармақ?
5сек - ? -
10 сек - ? 5 қолда қанша бармақ?
20 сек - ? 3) 2 мүйіз тұмсықта 2
мүйіз
1 мин - ? 100 мүйіз тұмсықта
қанша мүйіз? –

Ал енді мына сандарды разрядтық қосылғыштарға жіктеңдер, сонда ғана біз
«Жаңалық планетасына» қонамыз.

267 345
642

VIIІ. Жаңа сабақ: (түсіндіру)
242х4=968 242 968:4=242 968 4
4
8 242
968
16

16

08

8

0
Ойын: «Кім жылдам»

173х5=865 167х4=668 945:5=189
173 167
945 5
5 4
5 189
865 668
44

40

45

45

0
Тез шығарсақ, келесі планетаға ұшамыз.
а) Ал, балалар алдымызда аспан әлемінде тек планеталардан басқа неше түрлі
жұлдыздар бар. Біз өте үлкен, әрі қатерлі құйрықты жұлдыздан өтуіміз
керек. Ол үшін мына тапсырманы орындауымыз керек (1 оқушы оқиды есептің
шартын).
Есептің шартына байланысты оқушыларға мынадай сұрақтар қоямын.
Жануарлар неше топқа бөлінеді?
9 топқа (ататып жіберу)
Жер бетінде құстардың неше түрі бар?
8600-ге жуық.
Ал Қазақстанда соның ішінде неше түрі бар?
474 түрі.
Есептің шартын құрып шығару.
Сүт қоректілер – 172

Құстар - ? 3 есе артық

бауырменжорғалаушылар - ? 4 есе кем
Шешуі: (172х3):4=516:4=129
Жауабы: бауырыменжорғалаушылар – 129
ә) Ойын: «Ойлау операциясы»

15 9 89 (15:3)+87=92
3
(18:3)+86=92
12 88 (9:3)+89=92

18 86
(логика)
Жарайды, балалар қауіпті жұлдыздан өттік.
б) Шолпан планетасына ұшып, соны зерттейміз.

Х · 6=912 848+х=908
273:х=7
Х=912:6 х=908-848
х=273:7
Х=152 х=60
х=39

152·6=912 848+60=908
273:39=7
гео. тіктөртбұрыш шаршы
үшбұрыш
Венн диаграммасын құру. (ауызша)
Қазақ тілімен байланыстырамын. (түрі, түсі, пішіні, көлемі).
в) Шолпан жұлдызын зерттеу.
- Балалар Шолпан жұлдызы қай кезде туады?
- Таң алдында.
Кімнің әңгімесі еді?
Шолпан жұлдызын зерттеу үшін мына ребусты шешуіміз керек.
, , , , , ,
, , ,
ай ту балық алма
Қандай сөз шықты?
Ауыл
Мынадай сұрақтар қоямын
Ауыл несімен көрікті?
Ел басымыз кім?
Қандай бағдарлама қабылдады?
Биыл қандай жыл деп аталды?
2003-2005жыл ауыл жылы.
Мақал-мәтелдер сұрадым (суреттер көрсетем).
г) Балалар, аман-есен елімізге оралдық. Енді мынандай тапсырмаларды
орындаймыз.
Математикалық диктант.
в мен 208 сандарының көбейтіндісінен 208-ді азайтуды өрнек түрінде жаз.
в=1,2,3,4. в*2058-208, в=1,2,3,4.
(1·208)-208=0 (3·208)-208=416-208=208
(2·208)-208=208 (4·208)-208=832-208=624.
д) Тест аламын.
1. Тіктөртбұрыштың ұзындығы 3см, ені 2 см ауданын тап.
а) 3+2=5 см2
ә) (3+2) =14 см2
б) (3*2) =6 см2
2. Ең үлкен үш таңбалы санды тап.
а) 333
ә) 999
б) 100
3. Теңдеу құр және оны шеш.
а) а:4=5
ә) а-4=5
б) а*4=5
4. 602 өрнегіндегі бөліндінің мәні неге тең?
а) 602:2=302
ә) 602:2=203
б) 602:2=301
е) (ауызша) жүздіктерін 3-ке бөлгенде қалдық шығатын 724, 726, 712, 543,
542, 534, 535 ондықтары 3-ке бөлінетін сандар. 534, 535.
ж) Логикалық есеп. Үш таңбалы бір сан ойла. Сол санның бірінші цифрын 2 есе
арттыр, шыққан көбейтіндіге 3-ті қос. Қосындының мәнін 5-ке көбейт және
оған ойланған санның екінші цифрын тіркеп жаз. Қандай сан шықты? Шыққан
санды ата. Одан 150-ді шегер, сонда ойлаған сан шығады.
262 1) 2·2=4 2) 4+3=7 3) 7·5=35 4) 35+6=41
5) 412 6) 412
150
262
ІХ. Сабақты бекіту.
Біз не үйрендік?
Үш таңбалы санға бір таңбалы санды көбейтуді және бөлуді үйрендік.
Х. Бағалау.
І-экипаж ІІ-экипаж
ІІІ-экипаж
«жақсы» «орта»
«өте жақсы»
«бәрекелді»
«жарайсыңдар»
Сабаққа жақсы қатысып отырған оқушыларды жеке-жеке бағаладым.
ХІ. Үйге тапсырма №5 «Ойлан тап»
Сабақтың тақырыбы: Центнер Тонна .
Сабақтың мақсаты мен міндеттері : Массаның жаңа өлшем бірліктері
тоннамен таныстыру.Есептеу дағдыларын жетілдіру.Өтілген материалды
қайталау арқылы оқушыларды шапшаңдылыққа тәрбиелеу.Амалдарды
орындап, есептер шығарып,ойлау қабілеттерін дамыту.Пәнге деген
қызығушылықтарын артыру.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Сабақтың көрнекілігі : Суреттер, суретті парақшалар, топшамалар
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру бөлімі
/Оқушы назарын сабаққа аудару,снып оқушыларын түгелдей сабаққа
енгізу/
II. Үй жұмысын бекіту
А/ Т Е С Т
1. 1 – сағ неше мин бар?
а/ 70 – мин ә/60 – мин 80 – мин
2.Қосындының мәнін тап. 48 + 12
а/ 60 ә/ 70 б/ 58
3. Шешесі 27 – жаста , қызы одан 20 – жас кіші. Қызы неше жаста?
а/ 47 – жаста ә/70 – жаста 7 –жаста
4.Сағатпен өрнекте. 1 – тәулік 3 – сағат
а/ 23 – сағ ә/ 27 – сағат б/ 30 –сағат
5. Бір аптада неше күн бар ?
а/ 6 – күн ә/ 7 – күн б/ 8 – күн
6.Дециметрмен өрнекте 80 – см
а/ 80 – дм ә/ 8 – дм б/ 10 – дм
7. Қабырғалары 10 – см ,және 5 – см болатын тік төрбұрыштың периметірін
тап.
а/ 25 – см ә/ 20 – см б/ 30- см
8. Ұзындықтың бірліктерін көрсет.
а/ кг, ц, т
ә/мм,см, дм, м, км
б/л
9.Тиынмен өрнете 6 –теңге 9 тиын
а/ 69 –теңге ә/ 609 теңге б/ 699 теңге
10.Раздяд дегеніміз не?
а/Цифрлардың жэазылуы.
ә/сандарды жазудағы цифрлардың орны.
ә/Топтастыру Логикалық тапсырма беріледі.
III . Жаңа сабақ
Үлкен ,ауыр заттың массасын центермен өлшейді .Мақта
бидай тыңайтқыштарды ,жүк машиналарына тиелген заттарды тонна,
центнермен өлшейді.Оларды килограммен өлшеген тиімсіз
1 ц =100 кг 1 т = 1000 кг 1 т= 10 ц
1 = мысал
Өрнек құрастырып жаз
700+32 = 732 700+ 37 = 737
200+ 65 =265 200 + 37 = 237
600+ 37 = 637 700 +37 = 737
3 – мысал
6 ц = 600 кг 1 т = 1000 кг
2 ц40 кг = 240 кг
200 кг =2 ц 1000 кг = 10 ц
2 ц 5 кг = 205 кг
2 ц = 200 кг 270 кг = 3 ц 5кг
2ц 9 кг = 209 кг
5- мысал
676 ,345, 247 ,289 ,248,369 ,147, 681 ,349, 246, 479, 235 ,687, 497,
619.
Сергіту сәті «САНАМАҚ»
Мынауда бір санамақ,
Өздерің көр саралап.
Төбеден төрт бөктері.
Аңдыпты қос кептерді,
Шаңқылдаса көп торғай
Үн қосыпты көп қарға,
Секем ап бір дауыстан,
Безектеп бес сауысқан,
Алты белден асыпты
Тым- тырақай қашыпты.ъ
Үш үкі үркіп ұшыпты,
Тасқа құлап түсіпті,
Жарда жеті жапалақ.
Отырғанда қаталап,
Топ- топ тоғыз тоқылдақ
Қарғып кеткен қаталап,
Бүйтіп қызық іс болды
Бәрі қанша құс болды? ( 31 )
Есеп - 6
Қоймада 50 тонна көкөніс болды.Оның 21 – тоннасы – сәбіз,10- тоннасы –
орамжапырақ, қалғагндары – картоп.Қоймада неше тонна картоп бар -?
Сәбіз – 21 т Шеш уі : (50 –
21 ) – 10 =19

Орамжапырақ – 10 т Жауабы: Қоймада - 19
тонна картоп .
Картоп - ? т

Есеп – 7
Ақ аю – 1 т Шешуі : 1000+
3000 =4000
Африка пілі - ? т 3 т артық 1т + 3т
= 4 т
Бағалау
Психологиялық бағалау.
/Сабақ барысында жақсы жауап берген қыздарды гүлдермен, жақсы жауап
берген ұлдарды «Сәттілік»деп жазылған дөңгелек шеңберлерді тақтаға
іліп отырып бағалаймын.Ортаға үлкен «Күн »ілінеді жан- жағына сабаққа
нашар жауап берген балаларға арнап күннің шашақтарын ілемін/



OOOOOOOO
IV. Бекіту: 4 – мысал және 8 – мысал
-Сабақ аяқталды
-Назарларыңызға рахмет.
Сабақтың тақырыбы: Геометриялық фигуралар
Сабақтың мақсаты: 1)Оқу материялын қайталау,негізгі тақырыптар
бойынша алған білімдерін терендете түсу.
2) Оқушылардың жұмыс істеулерін,
логикалық
Ойлау қабілеттерін
дамыту.
Оқушыларды алғырлыққа тапқырлыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың барысы:
1 Ұйымдастыру кезені
2 Қазір бізде математика сабағы
Сабағымыздың ұраны: «Ақыл ойды тәртіпке келтіретін математика сондықтанда
оны оқу керек».
Бүгін сабақта біз 1) Ауызша есеп шығарамыз
2) Кім жылдам ойын ойнаймыз
3) «Кім тапқыр» фигуралар сайысы
4) тест сұрақтары
«Менің көніл күйім»
Балалар мен сендердің көніл күйлерінді білгім келеді. Мына сүретке қарандар
. Мұнда балалардың көніл күйлері белгіленген. Енді өздерін қандай көніл
күйдемін деп ойлайсындар, алдырындағы парақтарға соңы саласындар (өте жақсы
, жақсы , орташа).

2) Енді балалар қазір ауызша мен сендерден көбейту кестесін сұраймын:
«Кім жылдам ойын ойнаймыз»
3) Казір дәптерлерімізді ашамыз,
Тапсырма: тақтада геометриялық фигуралар бұл қандай фигуралар. (төртбұрыш
және ұшбұрыш). Оның периметрін ауданың табу.
«Өнім бе әлде түсім бе?»
Енді қоларынды партаға қойып қөздерінді жұмындар.Сендер ұйықтап
жатырсындар,,ұйықтағанда түс көресіндер, түстерінде айға , күнге және т. б
планетарға сапар шегесіндер. Біреулерін айға,біреулерін күнге бардындар.
Ондағы өмірді көріп, дем алдындар сергіп күш жинадындар . Ал енді мектеп
планетасына келдіндер.
Тапсырма: ЕД – кесіндісіні ұзындығы әр түрлі тәсілмен тап.
( 2+3)*2 2*2+2*3
«Кім тапқыр сайысы» Фигуралар сайысы
Тақтада а) ненің сүреті?
Осы фигураларды нүктелерін айтындар
Кесіндісің атандар
Бұрыштарын ата
5) Келесі сүрет (адамның сүреті). Бұл сүретте қандай геометриялық фигуралар
бар.
( ұшбұрыш дөнгелек) ұшбүрыш
дөнгелек
Тест сұрақтары:
6) Келесі тапсырма тақтада кесте. Осы кестені толтырамыз , тек қана
жауабын жазамыз.
7*2
8*5
9*9
Карточкамен жұмыс:

Сөз есеп 1) Әуежайда -18 ұшақ
Тік ұшақ -6 есе кем
Әуежайда қанша тікұшақ бар
18:6
Бір кесіндінің ұзындығы 40см, ал екіншісінде одан 3 есе ұзын . Екінші
кесіндінің ұзындығы неше см 40*3 120
Бекіту:
Топтастыру стратегиясы.
/Венн диаграммасы/

Сабақтың тақырыбы: Үш таңбалы санға көбейту және бөлу;
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік:
Оқушыларға үш таңбалы санға жазбаша көбейту және бөлу жайында түсінік беру.
2. Дамытушылық:
Баған түрінде көбейту мен бұрыштан бөлу жағдайларын негіздеу. Ой -өрісін
дамыту, өз бетінше тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру. Адамгершілікке, достыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгерту;
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, қайталау;
Сабақтың көрнектілігі: ИНТЕРАКТИВТІК тақта, оқулық, слайдттар,
электрондық оқулық, ACTIVote құрылғысы.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Балалар, бүгін бізді ерекше сабақ,
Сабақта алаңдамай еркін еңбек етіңдер. Өз ойларыңды қысылмай, ашық
айтыңдар. Мен сендерге сәттілік тілеймін.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне тілек айту.
Математика керек әр күйге, математика қажет өмірде.
ІІІ. Үй тапсырмасынын тексеру.
І. Жаңа сабақ.
Балалар бізге электрондық почтамен хат келді.
Ендеше хатты оқиық.
Сәлеметсіздер ме, балалар! Мен сендерге мына хатты үлкен
өтінішпен жолдап отырмын. Маған сендердің көмектерің керек
Көктем келді, бірақ жер бетін су алып, бәйшешектер шықпай жатыр
Бүгінгі сабақтағы тапсырмалар дұрыс орындалса, бәйшешектер гүл ашады.
Көмектесіңдерші, балалар!!!
Балалар, бұл хат кішкентай қонжықтан келіпті. Көмектесеміз бе қонжыққа?
Сабақта мұқият болыңдар. Егер тапсырмалар дұрыс орындалса, ормандағы алаңда
бәйшешектер гүл ашады.
ІV. Жаңа тақырып
Бүгінгі біздің тақырыбымыз Үш таңбалы санға көбейту және бөлу
Тақтаға назар аударамыз.
а) Электрондық оқулықпен жұмыс: Жаңа тақырыпты түсіндіру
1) көбейту
ә) Тапсырмалар орындау.
1) 427
* 346
2562
+ 1708
1281
147742
2) Бөлу

2) 74340 236
-708 315
354
-236
118 0
118 0
0
ә) Интерактивті тақтада жұмыс
524 Ең алдымен бірінші толымсыз
көбейтіндінің мәнін табамыз,
*126 ол үшін 524 – і 6 бірлікке көбейтеміз – мәні
3144, енді 524 - і 2 ондыққа
3144 көбейтеміз, мәні 1048, үшінші толымсыз
көбейтіндінің мәнін табу үшін
1048 524 – і 1 жүздікке көбейтеміз, мәні 524 енді
қосамыз. 524 пен 126 ның
524 көбейтіндісінің мәні 66024
66024

66024 126
-630 524
302
-252
504
-504
0
V. Сергіту сәті
VІ. Қызығушылықты ояту

Жылдамдықты қалай табамыз? V=S / t
Уақытты қалай табамыз? t = S/ V
Қашықтықты қалай табамыз? S = V * t
VІІ. Есеп шығару

Пойыз 4 сағатта 224 км жол жүреді. Егер оның жылдамдығы тік
ұшақтың жылдамдығынан 3 есе кем болса, тік ұшақтың жылдамдығы қандай?
Шешуі:
1.  224 4 2. 56
-20 56 * 3
24 168 км / сағ
-24
0
Жауабы: тік ұшақтың жылдымдығы 168 км / сағатына
Оқулықпен жұмыс: 184 бет № 5
Дәптермен жұмыс
тест сұрақтары бойынша жұмыс:
1) Баған түрінде дұрыс жазылған мысалды анықта
А) 5700 В) 5700 С) 5709
* 9 * 9 * 9

7800 бен 2 – нің көбейтіндісі нешеге тең?
А) 156000 В) 15600 С) 1560

Бөлінгіш пен бөлгіш өз ара тең болса бөліндінің мәні нешеге тең?
А) 0 В) 1 С) бөлінгіш
Бөлуді қай амалмен тексереді?
А) Азайтумен В) Қөбейтумен С) Қосумен
5) көбейткіштің бірі 1 – ге тең болса, көбейтіндінің мәні нешеге тең?
А) 1 В) 0 С) екінші көбейткішке
VІІІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Қонжықтың тапсырмасын орындадық деп ойлаймын.
Балалар елімізде төтенше жағдайлар еш уақытта болмасын.
Үйге тапсырма: 185 бет № 7

Сабақтың тақырыбы: Заттарды санау. Разрядтар және кластар. Тура және жанама
түрде тұжырымдалған есептер.
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік:
Разрядтар және кластар ұғымын пысықтау, тура және жанама түрде
тұжырымдалған есептерді шығару.
2. Дамытушылық:
Ой -өрісін дамыту, өз бетінше тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру. Адамгершілікке, достыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың типі: аралас
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, қайталау;
Сабақтың көрнектілігі: ИНТЕРАКТИВТІК тақта, оқулық, слайдттар, кірпінің
суреті, жемістер.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Балалар, бүгін бізді ерекше сабақ,
Сабақта алаңдамай еркін еңбек етіңдер. Өз ойларыңды қысылмай, ашық
айтыңдар. Мен сендерге сәттілік тілеймін.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне тілек айту.
Математика керек әр күйге, математика қажет өмірде.
ІІІ. Үй тапсырмасынын тексеру.
І. Жаңа сабақ.
Балалар бізге электрондық почтамен хат келді.
Ендеше хатты оқиық.
Сәлеметсіздер ме, балалар! Мен сендерге мына хатты үлкен
өтінішпен жолдап отырмын. Маған сендердің көмектерің керек
Күз келді, бірақ жемістерді жинап үлгермей жатырмын.
Бүгінгі сабақтағы тапсырмалар дұрыс орындалса, Жемістер жиналады.
Көмектесіңдерші, балалар!!!
Балалар, бұл хат кішкентай кірпіден келіпті. Көмектесеміз бе кірпіге?
Сабақта мұқият болыңдар. Егер тапсырмалар дұрыс орындалса, түрлі жемістер
жинайтын боламыз.
ІV. Жаңа тақырып
Бүгінгі біздің тақырыбымыз Сандар нумерациясы.
Тақтаға назар аударамыз.
Жаңа тақырыпты түсіндіру
Мұғалімнің көмегімен 3-тапсырма орындалады. 1 оқушы тақтаға қалғандары
дәптерге орындап, тексереді.
Ондықты бірліктермен: 10=9+1 10=8+2 т.б
100=99+1
100=80+20
100=10●10 т.б
1 жүздік мыңды ондық мыңдармен 100000=10000+90000 т.б
№ 4 жарыс ұйымдастырылады.
10●10=100 10●100=1000
100●10=1000 100●100=10000
1000●10=10000 1000●100=100000
№ 5
100:10=10 1000:10=10
10000:10=100 100000:10=1000
1000:10=100
10000:10=1000
1-слайд. «Контейнер» ойыны. Натурал сандарды контейнерге жинастыру.
Оқушыларды кезекпен шығару.
Сандар: 5, 200, 254, 100, 1000, 589, 5
2
2) Математикалық диктант:
А) ең кіші екі таңбалы сандыжаз: 10
ә) ең үлкен үш таңбалы санды жаз: 999
Б) ең үлкен екі таңбалы санды жаз: 99
Жұппен жұмыс істеу: Жазғаннан кейін оқушылар дәптерлерін ауыстырып, бір-
бірін тақтаға қарап тексереді.
2-слайд. Жауабы: 10, 999, 99
3. «Кім тез?» ойынын ұйымдастыру.
Есепте:
І-қатар ІІ-қатар
ІІІ-қатар
4+6 10+4
3*2
40+60 100-60
30*2
400+600 1000-600
300*2
4 мың +6 мың 10 мың -60 мың 3 мың * 2
40 мың + 60 мың 1 млн-600 мың 30 мың *2
400 мың + 600 мың 100 мың – 60 мың 300 мың *2

(Оқушылармен жарыс ұйымдастыру. Қай қатар тез шығарады. Бір-бірден
тақтаға шығып орындайды)
4. Өз беттерімен жұмыс.
Салыстыр:
72000*700●100
380● 100*38000
40● 10*40● 100
9 м7 дм 0 см * 97 дм
20● 100 см * 20 м
3 м 0 дм 7 см * 370 см
V. Сергіту сәті
6. Оқулықпен жұмыс. 19-бет, 9-тапсырма.
Есепте:
7. Шығармашылық тапсырма:
6-слайд. Ең үлкен бір таңбалы , ең үлкен екі таңбалы және ең үлкен үш
таңбалы сандардың қосындысы мен ең кіші төрт таңбалы санның айырмасысының
мәнін тап.
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?

Сабақтың тақырыбы: Көп таңбалы сандарды разрядтық қосылғыштарға жіктеу және
оған кері түрлендіру.
Білімділік мақсаты: Көп таңбалы сандарды оқу, жазу, салыстыра білу білік,
дағды, іскерліктрін тиянақтау, жүйелеу.
Дамытушылық мақсаты: Есеп шығару, есептеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік мақсаты: Отан үшін жан аямай шайқасқан батырлардың ерлігін үлгі
етіп, мақтаныш сезімдерін оятып, елін-жерін сүюге, құрметтеуге тәрбиелеу
Көрнекілігі: тапсырмалар, топ аттары жазылған қима қағаз
Сабақ түрі: Танымдық сабақ
Сабақ типі: Білім, білік, іскерлік қалыптастыру
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын
ояту
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру Сыныпты үш топқа бөлу
ІІ. Жаңа сабақ
Математикалық диктант.
А) Бірінші разрядтың 9 бірлігі бар санды, ә) екінші разрядтың 9 бірлігі бар
санды, б) үшінші разрядтың 9 бірлігі бар санды жаз
Топпен жұмыс: Тапсырмалар:
І-топ. Үшінші разрядтың 7 бірлігі, екінші разрядтың 5 бірлігі және бірінші
разрядтың 2 бірлігі бар,
ІІ-топ ә) бірліктер класының 702 бірлігі бар, б) бірліктер класының 700
бірлігі бар,
ІІІ-топ. в) бірліктер класының 52 бірлігі бар. Г) бірліктер класының 750
бірлігі бар санды жаз, және оны разрядтық қосылғыштарға жікте.
№ 5 Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу.
|Жүздік |Ондық |Бірлік |жүздіктер |ондықтар |бірліктер |
|мыңдар |мыңдар |мыңдар | | | |
|3 |0 |6 |3 |0 |6 |
|3 |6 |0 |0 |0 |0 |
|3 |2 |6 |0 |0 |0 |
| | | |3 |2 |6 |
| | | |0 |0 |0 |

Әр санда қай кластың қанша бірлігі бар? Әр санда қай разрядтың қанша
бірлігі бар? Осы сандарды разрядтық қосылғыштардың қосындысы түрінде жаз.
№ 8 Жарыс ұйымдастыру.
500+8 300+6
500000+8000 300000+6000
500+80 300+60
500000+80000 300000+60000
500+80+8 300+60+6
500000+80000+8000 300000+60000+6000
Өз беттерімен жұмыс істеу. № 9
Шығармашылық жұмыс:
Теңдік тура болатындай етіп, амал таңбаларың және жақшаларды қой.
1* 2* 3* 4* 5* 6= 1
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?

Сабақтың тақырыбы: Көп таңбалы сандарды разрядтық қосылғыштарға жіктеу және
оған кері түрлендіру.
Білімділік мақсаты: Көп таңбалы сандарды оқу, жазу, салыстыра білу білік,
дағды, іскерліктрін тиянақтау, жүйелеу.
Дамытушылық мақсаты: Есеп шығару, есептеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік мақсаты: Отан үшін жан аямай шайқасқан батырлардың ерлігін үлгі
етіп, мақтаныш сезімдерін оятып, елін-жерін сүюге, құрметтеуге тәрбиелеу
Көрнекілігі: тапсырмалар, топ аттары жазылған қима қағаз
Сабақ түрі: Танымдық сабақ
Сабақ типі: Білім, білік, іскерлік қалыптастыру
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын
ояту
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру Сыныпты үш топқа бөлу
ІІ. Жаңа сабақ
№ 1 Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу.
|Жүздік |Ондық |Бірлік |жүздіктер |ондықтар |бірліктер |
|мыңдар |мыңдар |мыңдар | | | |
| | |3 |5 |9 |0 |
|6 |9 |5 |7 |0 |8 |
|4 |0 |2 |9 |8 |1 |
| |8 |0 |3 |0 |0 |
| | |7 |0 |6 |0 |

Әр санда қай кластың қанша бірлігі бар? Әр санда қай разрядтың қанша
бірлігі бар? Осы сандарды разрядтық қосылғыштардың қосындысы түрінде жаз
Математикалық диктант.
А) екінші кластың 108, ал бірінші кластың 546 бірлігі бар, ә) екінші
кластың 180, ал бірінші кластың 540 бірлігі бар. Б) екінші кластың 810, ал
бірінші кластың 56 бірлігі бар, в) екінші кластың 801, ал бірінші кластың 6
бірлігі бар.
Топпен жұмыс: Тапсырмалар:
І-топ. А) 6 жүзд, және 8 бірл. бар
ІІ-топ ә) 9 жүзд. 6 онд бар
ІІІ-топ. в) 6 жүзд. Мың 9 бірлік мың бар
Осы сандарды жаз, және оны разрядтық қосылғыштарға жікте.
Өз беттерімен жұмыс істеу. № 5
№ 6 Сандарды оқы: 309807, 506004, 200101
Неше ондық, жүздік, мыңдық бар.
№ 7 Мұғалім мен оқушы арасындағы сұрақ-жауап арқылы орындау.
Аққу-88 км
Көгершін-26 км кем
Көгершін неше км ұшты
Шешуі: 88-26=62
Жауабы: 62 км ұшты.
Аққу-88 км
Аққу-26 км артық
Көгершін неше км ұшты
Шешуі: 88-26=62
Жауабы: 62 км ұшты.
Кері есеп құру, оны шығару.
№ 9 1 оқушы тақтаға қалғаны орындарында орындайды.
АВСД-шаршы
АВЕ, СЕД, ВЕС, АЕД-үшбұрыштар
«Ойлан, тап» ойынның жауабы:
(444-44):4=100
Шығармашылық жұмыс:
Теңдік тура болатындай етіп, амал таңбаларың және жақшаларды қой.
1* 2* 3* 4* 5* 6= 1
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Үйде: № 4,

Сабақтың тақырыбы: Сандарды және шамаларды салыстыру.Тура және жанама түрде
тұжырымдалған есептер.
Білімділік мақсаты:Сандарды разрядтарға жіктеу арқылы салыстыру. Тура және
жанама түрде тұжырымдалған есептерді шығаруға машықтандыру. Дамытушылық
мақсаты: Есеп шығару, есептеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік мақсаты: Отан үшін жан аямай шайқасқан батырлардың ерлігін үлгі
етіп, мақтаныш сезімдерін оятып, елін-жерін сүюге, құрметтеуге тәрбиелеу
Көрнекілігі: тапсырмалар,
Сабақ түрі: аралас сабақ
Сабақ типі: Білім, білік, іскерлік қалыптастыру
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын
ояту
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру Сыныпты үш топқа бөлу
ІІ. Жаңа сабақ
№ Математикалық диктант.
А) екінші кластың 908 бірлігі және бірінші кластың 70 бірлігі бар. ә)
екінші кластың 24 бірлігі және бірінші кластың 9 бірлігі бар. Осы сандарды
қосылғыштық разрядтарға жікте.
Өз беттерімен жұмыс істеу. № 3, 27-бет
|Мыңдар класы |Бірліктер класы |Санның оқылуы |
|840 |048 |... |
|... |... |Тоғыз жүз сексен мың |
| | |төрт жүз |
|... |... |Сегіз жүз төрт мың сегіз|
| | |жүз қырық |
|400 |008 |... |
|... |... |Сегіз жүз мың төрт |
|4 |084 |... |
|... |... |Сегіз мың сегіз жүз төрт|

Топпен жұмыс: Тапсырмалар:
І-топ. 3 м * 3000 см
300 дм * 3000 см
ІІ-топ 35●100*350
30000:100*3 ● 100
ІІІ-топ. 4 м 5 дм 3 см *407 см
5 кг 708 г * 5700 г
№ 7 Мұғалім мен оқушы арасындағы сұрақ-жауап арқылы орындау. Кері есеп
құрастыру.
Мектепте 30 мұғалім, 450 оқушы бар. Мұғалімдердің оқушылардан нешеуі кем?
№ 8 Жарыс ұйымдастыру. «Кім тез?» ойыны
|а |10 |100 |1000 |10000 |100000 |
|а●10 | | | | | |
|а:10 | | | | | |
|а+10 | | | | | |
|а-10 | | | | | |

VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Үйде: № 6

Сабақтың тақырыбы:Ұзындықты өлшеу. Миллиметр. (мм) Білімділік
мақсаты:Сызғышты пайдаланып, кесіндінің ұзындығын ұзындық өлшем бірліктері
арқылы өлшеуді үйрету. Ұзындықтың өлшем бірлігі-миллиметрді пайдалану және
оны басқа өлшем бірліктеріне айналдыруды үйрету.
Дамытушылық мақсаты: Есеп шығару, есептеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік мақсаты: Сауатты жазуға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: тапсырмалар, интерактивтік тақта
Сабақ түрі: аралас сабақ
Сабақ типі: Білім, білік, іскерлік қалыптастыру
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын
ояту
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру Сыныпты үш топқа бөлу
ІІ. Жаңа сабақ
1. Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу. өлшем бірліктерін қайталау.
№1 Берілген түзулерді сызғыштың көмегімен өлшейік. АВ, КЕ ОМ түзулерінің
ұзындықтарын анықтайық.
Оны анықтау үшін сантиметрге қарағанда біршама кіші ұзындық – миллиметрді
пайдаланамыз.
1 см=10 мм
Сызғыштарда әрбір 1 см арасы тең 10 бөлікке бөлінген. Сол бөліктердің
әрбіреуі 1 мм болады.
2. №2. Әр қатар бір-бірімен жарысады. Әр қатардағы оқушылар берілген тиісті
фигуралардың ұзындықтарын анықтап, әріптермен белгілеп, периметрін табу
керек.

3. Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу.
Есіңе сақта! Дәптеріңе жазып ал.
1 см =10 мм 1 м = 100 см
1 м = 1000 мм 1 дм = 10 см
1 м = 10 дм 1 км = 1000 км
4. Өз беттерімен жұмыс істейді. Бір-бірінің дәптерін тексереді.
№3 Жазуды жалғастыр:
А) 1 сантиметрде .... миллиметр бар; ә) 1 дециметрде ... сантиметр бар; б)
1 метрде ... дециметр бар; в) 1 метрде ... сантиметр бар; г) 1 дециметрде
.... миллиметр бар; е) 1 метрде .... миллиметр бар; ж) 1 километрде ...
метр бар.
5. І-топ №5, ал ІІ-топ №6 орындайды.
№ 5 Шағала- 2000 м
Бүркіт одан 100 м артық, тырна олардан 1000 м кем.
Шешуі: 2000+(2000+100)-1000=3100
Жауабы: 3100 м биіктікке ұшады.
3100 м =3 км 100м
6. 3 қатарға бөлініп жарыс ұйымдастыру. «Кім тез» ойыны.
№ 8
136*3 588:4 207*2
136*30 5880:40 207*20
136*300 58800:400 207*200
Кестедегі мәліметтерді километр мен метр арқылы өрнекте.
а)
|Ұшақтың түрлері |АН-24 |ТУ-154 |ИЛ-86 |
|Ең жоғары ұшу |8900 м |12300 м |12000м |
|биіктігі | | | |

1 оқушы тақтада, ал қалғандары орындарында орындап, талданады.
ә)Жер шарындағы мұхиттардың ең терең жері 11022 м. Мұны километрмен
өрнекте.
Б) Балқаш көлінің ең теерң жері 26 м. Оны дециметрмен өрнекте.
В) Каспий теңізінің ең терең жері 1025 м. Километрмен өрнекте.
№ 4. «Кім тез есептейді?» бір-бірден тақтаға шығып бос орынға тиісті санды
жазады.
1 км - ... м 1 км-....дм 1000 м-.....дм
1 м- ...дм 1 км-...см 1000 дм-...см
1 дм-...см 1 км-.....мм 1000 см-...мм
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Үйде: № 9

Сабақтың тақырыбы: Массаны өлшеу.
Білімділік мақсаты:Жүктің массасын өлшем бірліктері арқылы өрнектеуді
үйрету.
Дамытушылық мақсаты: Есеп шығару, есептеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік мақсаты: Сауатты жазуға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: тапсырмалар, интерактивтік тақта
Сабақ түрі: аралас сабақ
Сабақ типі: Білім, білік, іскерлік қалыптастыру
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын
ояту
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру Сыныпты үш топқа бөлу
ІІ. Жаңа сабақ
1. Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу. өлшем бірліктерін қайталау.
№1 Жүктер әртүрлі таразымен өлшенеді.
Бір дорба қанттың массасы.....
Бір уыс күріштің массасы....
Екі қап ұнның массасы.....
Жиырма қап жемнің массасы....
Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу.
Есіңе сақта! Дәптеріңе жазып ал.
1 т-1000 кг 1 т – 10 ц 1 ц – 100 кг 1 кг – 1000г
2. №2. Жазуды жалғастыр. Өз беттерімен жұмыс істейді, бір-бірін тексереді.
А) .... килограммда 1 тонна бар, ә) 10 центнерде 1 ...... килограмм, б)
..... килограммда 1 ..... бар. В) 1000 граммда 1 .... бар.

5. І-топ №4, ал ІІ-топ №5 орындайды.
6. 3 қатарға бөлініп жарыс ұйымдастыру. «Кім тез» ойыны.
№ 7
127*5-207 270:9+670 315*3-105
360-540:6 720:8-67 321*9+321
94*4+325 325:5+54*6 492:6*2
Кестедегі мәліметтерді тоннамен арқылы өрнекте.
а)
|Ұшақтың түрлері |АН-24 |ТУ-154 |ИЛ-86 |
|Жүгін қоса |64000кг |94000 кг |206000 кг |
|есептегенде | | | |
|ұшақтың массасы. | | | |

1 оқушы тақтада, ал қалғандары орындарында орындап, талданады.
ә) Кестедегі мәліметтерді тонна мен килограмм арқылы өрнекте.
|Шынжыр табанды трактордың массасы |Доңғалақты трактордың массасы |
|5100 кг |3820 кг |

В) Каспий теңізінің ең терең жері 1025 м. Километрмен өрнекте.
№ 9 «Кім тез есептейді?» бір-бірден тақтаға шығып бос орынға тиісті санды
жазады.
...т + 405 ... = 32405 кг
... км + 405 ... = 32405 м
...+405 г= 32405 г
... + 405 мм =32405
№ 8 Қабырғаларының ұзындығы 2 см 5 мм және 3 см 4 мм тік төртбұрыш сыз.
Периметрін тап.
Кім бірінші дұрыс шығарады? Жауабы: Р=11 см 8 мм
Р= 2 см 5 мм+ 3 см 4 мм+ 2 см 5 мм+ 3 см 4 мм = 11 см 8 мм
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Үйде: № 3
Сабақтың тақырыбы: Ауданды және көлемді өлшеу.
Білімділік мақсаты: Ауданды және көлем ұғымдарын пысықтау және тік
төртбұрыштың ауданы мен параллелепипедтің көлемін табу бірліктерін
қалыптастыру.
Дамытушылық мақсаты: Есеп шығару, есептеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік мақсаты: Сауатты жазуға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: тапсырмалар, интерактивтік тақта
Сабақ түрі: аралас сабақ
Сабақ типі: Білім, білік, іскерлік қалыптастыру
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын
ояту
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру Сыныпты үш топқа бөлу
ІІ. Жаңа сабақ
1. Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу. Ұзындық, масса, аудан, көлем өлшем
бірліктерін қайталау.
№1 Мұғалімнің көмегімен талдап, дәптерге жазғызу:
Ұзындық бірліктері: мм, см, м, км.
Аудан бірліктері: мм кв, см кв, м кв, км кв.
Көлем бірліктері: мм куб, см куб, м куб, км куб
2. 3 қатарға бөлініп жарыс ұйымдастыру. «Кім тез» ойыны.
№ 2 1-Фигураның ауданын тап, 2-периметрін тап, 3-периметрінің жартысын
тап.

3. Кестеге назар аудару.
|Тік төртбұрыштың |ені |ауданы |
|ұзындығы | | |
|4 см | 2 см | ? см кв |
|6 см | 2 см | ? см кв |
|8 см | 2 см | ? см кв |
|Х см | 2 см | ? см кв |

1 оқушыдан тақтаға шығып , ал қалғандары орындарында орындап, талдайды.
4. І-топ №4, ал ІІ-топ №5 орындайды.
5. № 7 Бірінші кесіндінің ұзындығы 3 см, екіншісі одан 2 есе ұзын, ал
үшіншісі екіншіден 2 см ұзын. Үшінші кесіндінің ұзындығын тап. Кесіндіні
сыз. Жаубы: 7 см
6. 3 қатарға бөлініп жарыс ұйымдастыру. «Кім тез» ойыны.
№ 8
300-40:2+50 557-(467-389) 251 * 3 + 247
400-60:3+80 708-(342+168) 308 * 5 +60
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Үйде: № 9
Сабақтың тақырыбы: Уақытты өлшеу.
Білімділік мақсаты:Уақыт өлшем бірліктерін бір-біріне айналдыруға үйрету.
Дамытушылық мақсаты: Есеп шығару, есептеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік мақсаты: Сауатты жазуға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: тапсырмалар, интерактивтік тақта
Сабақ түрі: аралас сабақ
Сабақ типі: Білім, білік, іскерлік қалыптастыру
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын
ояту
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру Сыныпты үш топқа бөлу
ІІ. Жаңа сабақ
1. Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу. Уақыт өлшем бірліктерін қайталау.
Ауызша талдау.
№1 а) секундпен: 3 мин, 8 мин, 7 мин 4 с, 9 мин 40 с, 6 мин 17 сек, 1 мин
59 с
ә) Жылмен: 2 ғасыр, 5ғ, 6ғ 2 жыл, 7 ғ 30 жыл, 4 ғ 48 ж, 19 ғ 93жыл.
Б) сағатпен: 2 тәул, 5 тәул, 3 тәул, 10 сағ, 4 тәул 21 сағ.
Г) аймен: 6 жыл, 2 жыл 10 ай, 4 жыл 11 ай.
2. № 2 Дәптерге орындайды. Өрнекте, минутпен:
120 сек, 180 сек, 300 сек, 240 сек.
ә) сағатпен: 120 мин, 180 мин, 300 мин, 360 мин.
Б) Тәулікпен: 48 сағ, 72 сағ, 96 сағ.
В) Жылмен: 24 ай, 60 ай, 48 ай, 84 ай.
3. №3. Интерактивтік тақтадағы сағаттарға қарап уақытты анықтау.
4. І-топ №6 , ал ІІ-топ №7 орындайды.
5. 3 қатарға бөлініп жарыс ұйымдастыру. «Кім тез» ойыны.
№ 9
85*100:10-50 4000:(730+270):2 29999+1
27*1000+30 2000:(567+433):2 27000-1
500+75*100:10 (348+652)*5:500 67799+1
№ 5 Сұрақтарға жауап беру.
VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Үйде: № 8

Сабақтың тақырыбы: Қосу және азайту.
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік:
Амалдардың қасиеттерін есептеулерде пайдалануды пысықтау.
2. Дамытушылық:
Ой -өрісін дамыту, өз бетінше тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру.
Сабақтың типі: аралас
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, қайталау;
Сабақтың көрнектілігі: ИНТЕРАКТИВТІК тақта, оқулық, слайдттар,
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: 1-слайд Балалар, бүгін бізде сабақ, қызықты өтеді
деп ойлаймын.
Мен сендерге сәттілік тілеймін. Сендер жақсы жұмыс істейді деп ойлаймын.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне қарап жимыйып күліп, сәттілік
тілеу
ІІІ. Үй тапсырмасынын тексеру. 10-тапсырма.
І. Жаңа сабақ.
Сәлеметсіздер ме, балалар! Біз бүгін сендермен Бурабайға саяхатқа барамыз.
ұнайды ма? Ендеше Бурабайға қонаққа барамыз. Ол үшін тапсырмалар
орындаймыз.
2-слайд
ІV. Жаңа тақырып
3 -слайд Бүгінгі біздің тақырыбымыз Қосу және азайту.
1. «Кім тез?» ойынын ұйымдастыру. Тақтаға әр қатардан 1 оқушы шығып тақтаға
жазады.
3600+4200 36000+42000 360000+420000
4200+3600 42000+36000 420000+360000
Қосу амалының қандай қасиетін білесің? Қосындылардың мәндерін тексер.
Әр қатардың мысалдарын бір-бірімен салыстыр. Мәндерін салыстыр. Өз
беттерімен орындайды.
999+1 1000-1 10000-1 9999+1 40000-1
39999+1 799999+1 800000-1
Кез келген санға 1-ді қосқанда не шығады? 0-ден басқа кез келген саннан 1-
ді азайтқанда не шықты.
6-слайд 5. Ойын «Не артық?»
Грамм, сантиметр, килограмм, тонна, центнер
6. Интерактивтік тақтаға көңіл бөлу.
7-слайд 20000, 30000 және 50000 сандарын пайдаланып, қосу және азайту
амалдарымен байланысты тура теңдік құр. Оларды бір-бірімен салыстыр.
8-слайд V. Сергіту сәті. Көз жаттығуын жасау
7. Есеп шығару. Жұппен жұмыс істеу. Бір бірін тексеру.
21+3+9+27 2100+300+900+3700
(21+9)+37+3 (2100+900)+(3700+300)
(21+9)+(37+3) (2100+900)+(3700+300)
(37+3)+21+9 (3700+300)+2100+900

9-слайд 8. Шығармашылық жұмыс:
Х
--------------
- 24
: 3
* 5
+ 7
----------

10 –слайд 9. «Тез есептеп үйрен» ойынын ұйымдастыру.
Теңдеу шешу.
600+х =7600 6000+х = 76000
8600-х = 600 76000-х =6000

VІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма? Астана қаласы ұнады ма?
VІІ. Бағалау
11 слайд. Үйге тапсырма: 6 бет № 5

Сабақтың тақырыбы: Білімді тиянақтау.
Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Көп таңбалы сандарды бір таңбалы
сандарға бөлу мен
көбейту білімдерін пысықтау.Нөлге аяқталатын сандарды бөлу және көбейтуді
қайталау.
Разряд, дәреже, кластарды қайталау.
2. Дамытушылық: Ой -өрісін дамыту,
өз бетінше
тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру.
Сабақтың типі: қайталау
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, қайталау; сұрақ-жауап
Сабақтың көрнектілігі: оқулық, кесте, карточкалар
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Балалар, бүгін бізде сабақта кім жоқ? Кім кезекші?
Мен сендерге сәттілік тілеймін. Сендер жақсы жұмыс істейді деп ойлаймын.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне қарап жимыйып күліп, сәттілік
тілеу
ІІІ. Үй тапсырмасын тексеру. Тапсырмалар.
І. Жаңа сабақ.
1. Кестеге тақтадағы сандарды жазу (класс, дәреже, разряд ұғымдарын)
қайталау. Сұрақ: Қандай класстар болады? 1-дәреже дегеніміз ол қандай сан?
Берілген сандар: 1 456 419, 451 460, 4 127 170, 4500, 1214, 700, 12, 1
2. Ауызша есепте: 4800:60 4800 : 80 900 ● 20 30 ●40 60 ● 20 2400 :
60
3. Карточкамен жұмыс. Өз беттерімен жұмыс істейді. Есепте:
№1 65534:7= 9362 34872:8= 4359 2758●3=8274 45516:4=11379
№ 2 12000●х=24000 80000:х =4000-2000
№ 3 25000 : 5 25050:5 25055 : 5 25005:5
Дөңгелек пен шеңбердің қандай айырмашылығы мен ұқсастығы бар?
Математикалық диктант. Өрнек түрінде жазыңдар:
ә) 10 мен 3-тің көбейтіндісін 7-ге қос
а) х пен 4-тің бөліндісін 5-ке азайт
б) 47 мен 11-дің айырмасын 4-ке көбейт
г) 401 мен 12-нің қосындысын 2 есе кеміт
6. №8 177-бет. Оқулықпен жұмыс. 2-оқушы тақтаға қалғаны дәптерге орындайды.
7. № 3 177- бет «Кім тапқыр?» ойынын ұйымдастыру.
Шешуі: 26+28=54 54-49=5 Жауабы: Ащыкөлдің ең терең жері 5 м
Жарыс ұйымдастыру № 6 1,2,3-қатар.
Өрнекте:
1. метрмен: 15 км- 1500 м, 5 км 700 м -5700 м, 90 дм- м, 3500 см - м
2. килограммен: 7 т- 7000 кг, 80 ц – 8000 кг, 9 ц – 900 кг, 3000 г- кг,
6 т 8 ц – 6800 кг, 92 ц- 50 кг- 9200+50 – 9250 кг,
3. секундпен: 5 мин-300 сек, 15 мин – 900 сек, 20 мин 30 с-1230 сек, 7 мин
5 с-425 сек
VІ. Сабақты қорыту:
Сабақта нені қайталадық?
VІІ. Бағалау
Үйге тапсырма: 177-бет, № 5 ,4

Сабақтың тақырыбы: Үш таңбалы санға көбейту және бөлу
Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Үш таңбалы санға көбейту және бөлу
туралы түсінік беру, есеп шығару жолдарын түсіндіру.
Разряд, дәреже, кластарды қайталау.
2. Дамытушылық: Ой -өрісін дамыту,
өз бетінше
тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру.
Сабақтың типі: жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, қайталау; сұрақ-жауап
Сабақтың көрнектілігі: оқулық, кесте, карточкалар
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Балалар, бүгін бізде сабақта кім жоқ? Кім кезекші?
Мен сендерге сәттілік тілеймін. Сендер жақсы жұмыс істейді деп ойлаймын.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне қарап жимыйып күліп, сәттілік
тілеу
ІІІ. Үй тапсырмасын тексеру. Тапсырмалар.
І. Жаңа сабақ.
1. Кестеге тақтадағы сандарды жазу (класс, дәреже, разряд ұғымдарын)
қайталау. Сұрақ: Қандай класстар болады? 1-дәреже дегеніміз ол қандай сан?
Берілген сандар: 1 456 419, 451 460, 4 127 170, 4500, 1214, 700, 12, 1
2. Ауызша есепте: 4800:60 4800 : 80 900 ● 20 30 ●40 60 ● 20 2400 :
60
3. № 1 184-бет. 5-тің 457 – көбейтіндісінің мәнін табамыз. Яғни 5 ● 457 =
2285
Енді бөлу арқылы тексереміз.
2285: 457=5 Бірінші толымсыз бөлінгіш үш таңбалы сан бола алмайды яғни
228<457, сондықтан 4 төрт таңбалы сан 2285- ті 457-ге бөлеміз, ол үшін
2285:100=22 шығады, 22-ні 4-ке бөлеміз, 5 шығады. Бөліндінің мінінің байқау
цифры 5.
4. Өз беттерімен жұмыс істейді. Есепте:
№ 3 Бөлуді орында және тексер:
3720: 465=8 2552:319=8 2944:736=4 5562:927 =6
№ 4 Қалдықпен бөлуді орында:
3781:465 = 2698:319= 2987:736= 5693:927 =
5. № 5 Есепті шығар:
үстел-6
Парта-5
Барлығы-33000 тг
1 үстел-? Тг
1 парта ?
Үстелдерге-? Тг
Парталарға-? Тг
Шешуі: 5+6=11 33000:11=3000 3000 ●5=15000 3000●6=18000
Жауабы: 1 үстел- 3000 тг, 1 парта-3000 тг, үстелдерге-15000 тг төледі, ал
парталарға-18000 тг төледі.
6. Тікбұрыштың периметрін өрнек түрінде жаз:
Ені-4 см
Ұзындығы-х см артық.
Р-?
Р=4 см + 4 см + х см + 4 см + 4 см + х см
Дөңгелек пен шеңбердің қандай айырмашылығы мен ұқсастығы бар?
Жарыс ұйымдастыру № 7 1,2,3-қатар.
№ 8 (1) Есепте:
VІ. Сабақты қорыту:
VІІ. Бағалау Үйге тапсырма: 184-бет, № 6, 185-б, № 8 аяқтау.
Сабақтың тақырыбы: Көп таңбалы сандарды оқу, көбейту және
бөлу тақырыптарын қайталау.
Мақсаттары мен міндеттері:1. Өткен тақырып бойынша
оқушылардың білімдерін анықтау, тиянақтау.
2. Сабақта ақпараттық комуникативтік
технологияларды қолдана отырып,
оқушылардың пәнге
қызығушылықтарын арттыру
3. Білімқұмарлыққа баулу.
Сабақтың түрі: қайталау, бекіту сабағы.
Пәнаралық байланыс: ана тілі, астрономия
Әдісі. Баяндау, сұрақ-жауап.
Көрнекілігі: компьютер, интерактивтік тақта
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Оқушыларды сабаққа дайындау. Психологиялық тренинг.
Сабақтың мақсатын айту: Көп таңбалы сандарды оқу, көбейту және бөлу, теңдеу
шығару, кубтың көлемін табу, төртбұрыштың периметрі, ауданын табу
тақырыптарын қайталаймыз.
ІІ. Кіріспе бөлім.
- Біздің тұрған планета қалай аталады? Балалар сендер неше планета бар
екенін білесіңдер ме? Ғарышқа ұшқыларың келе ме? Ең алғаш ғарышқа ұшқан
қазақ ғарышкері кім? Білесіңдер ме? Ендеше балалар бүгін біз де ғарышқа
ұшамыз. Ал ғарышқа ұшуға дайынсыңдар ма? Ұшу үшін өткен тақырыптар бойынша
тапсырмалар орындаймыз.
ІІІ. Практикалық бөлім.
Интерактивтік тақтамен слайд көрсету.
І-планета Жер планетасы. Жер сияқты ешбір планета жоқ, себебі тек сонда
ғана тіршілік бар. Жер шеңбері 40075 км және салмағы 6000 миллион тоннаға
жуық.
Күн жүйесіндегі үлкендігі бойынша 5-ші планета.
Математикалық диктант
Өрнек түрінде жаз.
а)1486 және 8 сандарының көбейтіндісін 2 есе кеміт 1486•8:2
ә) 2574 және 9 сандарының бөліндісін 3 есе арттыр 2574 : 9 • 3
б)250124 және 25036 сандарының қосындысын 4597-ге кеміт
250124 + 25036 - 4597
В) 5489 және 987 сандарының айырмасын 2 есе арттыр
5489-987 • 2
Жердің адам үшін маңызы қандай? Жер болмаса тіршілік те болмайтын еді.
Жерде біз өмір сүреміз. Яғни киім, тамақ, су барлығы жерде ғана болады. Жер
туралы мақал-мәтелдер білесіңдер ме балалар?
ІІ- планета Плутон планетасы туралы әркім біле бермейді.
Плутон-планеталар арасындағы ең кішісі, ең суық планета болып саналады.
Шамамен – 235 градус суық болады.
Ауызша есеп
Жауаптары:
65000
1240
6500
2300
650
24000
65
120000
Осыдан қандай ереже шығаруға болады? Дұрыс, 10-ға бөлу кезінде
бөлінгіштің сонындағы бір нөлді алып тастау керек, ал 100 –ге бөлген кезде
2 нөлді алып тастаймыз т.с.с
10-ға көбейту кезінде санның оң жағына бір нөл қосылып жазылады.
ІІІ-планета Меркурий планетасы Меркурий-күнге ең жақын орналасқан
планета. Ең жылдам планета 172000 км/сағ қозғалады.
Үш таңбалы сандарды көбейту және бөлу
(Өз беттерімен дәптерлерінде орындайды және тақтадан дұрыс жауабын көрсете
отырып, балалар дәптерлерін ауыстырып
бір-бірінің дәптерлерін тексереді)

508 • 72 = 36576 483 • 21 =10143
36576 :127=288 484 • 311=150524
29748 : 148 =201 23562 : 102=231
4-планета Марс планетасы. Марс –зерттеуге ең жеңіл планета, өйткені оның
беткі қабатына қонған ғарыш аппаратын жаншып және балқытпайды. Марстағы
температура -125 градусқа дейін төмен болады.
Теңдеу шешу
105 • 3 + х = 809
315+х =809
Х=809-315
Х=494
105 • 3+494=809
809=809

10000 – а = 4008 • 2
10000-а=8016
а=10000-8016
а=1984
10000-1984=4008 •2
8016=8016

у – 30009 = 3 • 1000
у-30009=3000
у= 30009+3000
у=33009
33009-30009=3 • 1000
3000=3000
5- планета Уран планетасы Жерден біршама үлкен планета. Уранда кем
дегенде 21 ай бар.
(Интерактивтік тақтаға барып, кестені толтыру)

S= 40• 30 = 1200 см кв
Р=40+30+40+30=140 см
40:5 =8 дм
Р=5+8+5+8=26 дм
6-планета Нептун планетасы. Нептун-газ тәрізді планета. Жерден
үлкенірек болғанмен онша тығыз емес. Нептун планетасын көру үшін телескоп
қажет.
(Интерактивтік тақтаға барып екі оқушы 2- топтан шығып, орындайды)
Куб және параллелепипедтің
көлемін табу
а) Ұзындығы 50 м, ені 30 м, ал тереңдігі 2 м болатын жүзу бассейнінің
көлемін есепте.V=50 • 30 • 2=300 м куб
ә) Кубтың бір қабырғасының ұзындығы 5 см. Көлемін тап.
V= 5 • 5 • 5=125 cм куб

7 -планета Юпитер планетасы-ең үлкен планета, бірақ оған бірде-бір ғарыш
аппараты қона алмайды, өйткені онда топырақ жоқ, бар болғаны негізінен газ
массасы ғана. Юпитер-жел ең көп болатын планета.
Сүзбенің көрсетілген массасына қанша төлеу керектігін анықта

Жауаптары:
200 г =80 тг
400 г = 160 тг
800г = 320 тг
Сергіту сәті.(Көз жаттығу)
8 -планета Сатурн планетасы Сатурн планетасында 18-ден астам ай
бар.Ғалымдар таңғажайып болғаны сатурн сақиналары.
Бұл сақиналарды телескоп арқылы көруге болады.
(Компьютермен жұмыс)
Тест.
1. 860050 санының дұрыс оқылуының астын сыз.
а) сексен алты мың елу
ә) сегіз жүз алпыс мың бес жүз
б) сегіз жүз алпыс мың елу
г) сексен алты мың бес жүз.
2.Биіктігі 2 см, ұзындығы х см , ал ені 3 см тік төртбұрышты
параллепипедтің көлемін өрнек түрінде жазып көрсет.
3. Жаяу адам сағатына 5 км жүрсе, 3 сағатта қанша км жүреді?
А) 10 км ә) 15 км б) 20 км
4. Тік төртбұрыштың периметрі дегеніміз.
А) екі қабырғасының 4-ке көбейтіндісі В) екі қабырғасының көбейтіндісі
С) Екі қабырғасының қосындысын 2-ге көбейту
Д) екі қабырғасының қосындысы деген сөз.
5. Мәні 24000-ге тең болатын өрнекті тап.
а) 9600: 3 с) 60000 ∙ 4
в) 3000∙ 8 д) 46000: 2
9 -планета Шолпан планетасы-ең ыстық планета. Шолпандағы температура -470
градусқа дейін жетеді, бұл металды балқытып жіберуге жетерлік. Шолпан баяу
қозғалады. Жерге қарама-қарсы бағытта қозғалады.
Ойлан, тап.

сегіз, екі, он, бес, бірлік, сегіз
(Компьютермен жұмыс)
Сандарды оқы
74 000 586 7 890 120
40 200 650 45 124 789 44520 8
112 200
ІV. Бекіту. Бүгінгі сабақ сендерге ұнады ма?Балалар өз көңіл күйлеріңе
байланысты дөңгелектерді тақтадағы күнге орналастырыңдар. Кім қандай
планетаға барды?
V. Үйге жұмыс: №5,6 190 бет.
VІ. Бағалау. Планета сандарына байланысты бағаланады.

Сабақтың тақырыбы: Үш таңбалы санға көбейту және бөлу;
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік:
Оқушыларға үш таңбалы санға жазбаша көбейту және бөлу жайында түсінік беру.
2. Дамытушылық:
Баған түрінде көбейту мен бұрыштан бөлу жағдайларын негіздеу. Ой -өрісін
дамыту, өз бетінше тапсырма орындау қабілетін дамыту;
3. Тәрбиелік:
Ұқыпты, ретті жазу дағдысын қалыптастыру. Адамгершілікке, достыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгерту;
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, қайталау;
Сабақтың көрнектілігі: ИНТЕРАКТИВТІК тақта, оқулық, слайдттар,
электрондық оқулық, ACTIVote құрылғысы.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Балалар, бүгін бізді ерекше сабақ,
Сабақта алаңдамай еркін еңбек етіңдер. Өз ойларыңды қысылмай, ашық
айтыңдар. Мен сендерге сәттілік тілеймін.
ІІ. Психологиялық дайындық: бір – біріне тілек айту.
Математика керек әр күйге, математика қажет өмірде.
ІІІ. Үй тапсырмасынын тексеру.
І. Жаңа сабақ.
Балалар бізге электрондық почтамен хат келді.
Ендеше хатты оқиық.
Сәлеметсіздер ме, балалар! Мен сендерге мына хатты үлкен
өтінішпен жолдап отырмын. Маған сендердің көмектерің керек
Көктем келді, бірақ жер бетін су алып, бәйшешектер шықпай жатыр
Бүгінгі сабақтағы тапсырмалар дұрыс орындалса, бәйшешектер гүл ашады.
Көмектесіңдерші, балалар!!!
Балалар, бұл хат кішкентай қонжықтан келіпті. Көмектесеміз бе қонжыққа?
Сабақта мұқият болыңдар. Егер тапсырмалар дұрыс орындалса, ормандағы алаңда
бәйшешектер гүл ашады.
ІV. Жаңа тақырып
Бүгінгі біздің тақырыбымыз Үш таңбалы санға көбейту және бөлу
Тақтаға назар аударамыз.
а) Электрондық оқулықпен жұмыс: Жаңа тақырыпты түсіндіру
1) көбейту
ә) Тапсырмалар орындау.
1) 427
* 346
2562
+ 1708
1281
147742
2) Бөлу

2) 74340 236
-708 315
354
-236
118 0
118 0
0
ә) Интерактивті тақтада жұмыс
524 Ең алдымен бірінші толымсыз
көбейтіндінің мәнін табамыз,
*126 ол үшін 524 – і 6 бірлікке көбейтеміз – мәні
3144, енді 524 - і 2 ондыққа
3144 көбейтеміз, мәні 1048, үшінші толымсыз
көбейтіндінің мәнін табу үшін
1048 524 – і 1 жүздікке көбейтеміз, мәні 524 енді
қосамыз. 524 пен 126 ның
524 көбейтіндісінің мәні 66024
66024

66024 126
-630 524
302
-252
504
-504
0
V. Сергіту сәті
VІ. Қызығушылықты ояту

Жылдамдықты қалай табамыз? V=S / t
Уақытты қалай табамыз? t = S/ V
Қашықтықты қалай табамыз? S = V * t
VІІ. Есеп шығару

Пойыз 4 сағатта 224 км жол жүреді. Егер оның жылдамдығы тік
ұшақтың жылдамдығынан 3 есе кем болса, тік ұшақтың жылдамдығы қандай?
Шешуі:
1.  224 4 2. 56
-20 56 * 3
24 168 км / сағ
-24
0
Жауабы: тік ұшақтың жылдымдығы 168 км / сағатына
Оқулықпен жұмыс: 184 бет № 5
Дәптермен жұмыс
ACTIV studio бағдарламасында флипчартта сақталған тест сұрақтары бойынша
жұмыс:
1) Баған түрінде дұрыс жазылған мысалды анықта
А) 5700 В) 5700 С) 5709
* 9 * 9 * 9

7800 бен 2 – нің көбейтіндісі нешеге тең?
А) 156000 В) 15600 С) 1560

Бөлінгіш пен бөлгіш өз ара тең болса бөліндінің мәні нешеге тең?
А) 0 В) 1 С) бөлінгіш
Бөлуді қай амалмен тексереді?
А) Азайтумен В) Қөбейтумен С) Қосумен
5) көбейткіштің бірі 1 – ге тең болса, көбейтіндінің мәні нешеге тең?
А) 1 В) 0 С) екінші көбейткішке
VІІІ. Сабақты қорыту:
Бүгін сабақта қандай тақырыппен таныстық?
Сабақ ұнады ма?
Қонжықтың тапсырмасын орындадық деп ойлаймын.
Слайд «Бәйшешектер гүл ашты»
Балалар елімізде төтенше жағдайлар еш уақытта болмасын.
Көктем келіп бәйшешектер гүл ашсын.
Үйге тапсырма: 185 бет № 7
Сабақтың тақырыбы: Есептерді теңдеу құру арқылы шығару.

Сабақтың мақсаты:
Білімділігі:
Есепті шығаруда теңдеу құру арқылы шығартып,
оқушылардың білімдерін
бекіту.
Дамытушылығы:
Оқушылардың таным қабілеттерін, зейіндерін,
белсенділіктерін дамыту.
Тәрбиелігі:
Оқытудың өмірмен байланысын нығайту, ұжымда бірлесе бірге
жұмыс істеуге
тәрбиелеу, өз бетінше жұмыс жасауға төселдіру, алған
білімін пайдалана білуге,
тапқырлыққа тәрбиелеу.
Сабақ түрі: ойын сабақ..
Сабақ типі: білім,білік дағдыларын тиянақтау, жүйелеу.
Сабақ әдістері: жеке, өзіндік, ұжымдық жұмыстар.
Сабақ көрнекілігі: слайд тапсырмалары, интерактивті тақта.
Пәнаралық байланыс: ана тілі, дүниетану.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі:
Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
2. Психологиялық дайындық..
-Балалар бір-бірлеріңе қандай жақсы тілектер айтар едіңдер?
/ балалар кезектесіп, жақсы тілектер айтады/
- Мен саған ашық аспан тілеймін!
- Мықты денсаулық тілеймін!
-Мен бақыт тілеймін!
-Нұрлы күн тілеймін! т.б.
Нұрлы күн сендер секілді әдепті, ұқыпты, тапқыр балаларға аямай нұрын
төгіп тұр.
/Күннің суретін слайдпен көрсету .№ 1/
Нұрлы күннің әкелген сиқырлы сандықшасы бар екен.Сандықшаны ашып,ішінде не
бар екенін білу үшін мына жұмбақты шешейік. / слайд №2/
Айқасқан екі таяқ,
Тұрады жоқты сұрап. / Жауабы: х- икс./
Сандықшада бүгінгі сабақтың жоспары шығады./слайд №3/
- Бүгінгі сабағымыз ерекше өтпек.Осы жоспар бойынша жұмыс жасаймыз.
Жоспары:
1.Бәйге.
2 Жұмыла көтерген жүк жеңіл.
3. Білгенге маржан, Білмеске арзан.
4. Бойы сергектің , ойы да сергек.
5. Еңбек түбі- береке.
6. Қызықты есептер.
7. Сандық ақпараттар.
Дәптерімізді ашып, күн жадын, тақырыпты жазайық. .
I. « Бәйге» ойыны./өткенді қайталау/
1.Қарама-қарсы қабырғалары өзара тең геометриялық фигураны қалай
атаймыз?/тік төртбұрыш/
2. Ауданды қалай табамыз? / ұзындығы мен енін көбейтеміз./
3. Көлемді қалай табамыз? / ұзындығын,енін,биіктігін көбейтеміз./
4. Фигураның периметрін қалай табамыз? / барлық қабырғаларын қосамыз./
5. Жылдамдықты қалай табамыз?/қашықтықты уақытқа бөлеміз/
6. Теңдеу дегеніміз не? /Теңдеу дегеніміз құрамына енетін әріптің мәнін
табу керек болатын теңдік./ Неше түрі бар? /2 түрі./
2. Жұмыла көтерген жүк жеңіл.
Есеп шығару. Оқулықпен жұмыс.
1-тапсырма.
-Есеп не жайында?
-Есепте не белгілі?
-Есепте нені табу керек?
Х-бұл ағасының жасы.
Х-3- бұл қарындасының жасы.
Х-3=8 –құрылуға тиісті теңдеу./Интерактивті тақтаға жазу./ / слайд №6/
Қ- 8 жас 3 жас кіші Ш: 1) 8+3=11
А-? 2)Х-3=8
Х=8+3
Х= 11
11-3=8
Ж: Ағасы 11 жаста.
-Ал өзіміз неше жастамыз? Қай жылы дүниеге келдік, сол жылды разрядтық
қосылғыштарға жіктейміз.
1999=1000+900+90+9
№ 2
Малдың жас ерекшеліктеріне қарай аталуы.
Құлын-биенің жас төлі.
Жабағы-жас құлынды алты айға толған соң, күзде жабағы деп атайды.
Бұзау- сиырдың төлі.
Торпақ- сиыр төлінің бір жасқа келгенге дейінгі ортақ атауы.
-Есеп не жайында?
- Есепте не белгілі?
-Есепте тағы не белгілі?
- Есеп не сұрайды?
-Шешуін бірден таба аламыз ба?
-Неліктен?
Торпақ-16-3 ? бірдей.
Жабағы-?, 2а
Ш: х +2 =16-3
Х+2= 13
Х= 13-2
Х = 11
11+2=16-3
13=13
Ж: 13 жабағы өсірді.
3. Білгенге маржан, Білмеске арзан.
-Қазақстан Республикасында неше облыс бар?/14/
-Біздің облысымыз қалай аталады? /Батыс Қазақстан облысы./
-Қай қалада тұрамыз? / Орал қаласы/
-Қай жылы құрылды? Жер көлемі қанша? / 1613ж . Батыстан шығысқа дейін-585
км. Солтүстіктен оңтүстікке дейін-425 км.Жер көлемі облыс бойынша 8-орын./
- Неше аудан бар? / 12 аудан/
№ 3
Оқулықпен жұмыс. Оқыту, талдау. Сызба сызу.
S= 300 км Ш: 2*х+2*60=300
t = 2 сағ 2*х+120=300
v=60 км/сағ 2*х = 300-120
v= ? км/сағ 2*х =180
х = 180:2
х = 90
2*90+2*60=300
Ж: 90 км/сағ.
4. Бойы сергектің, ойы да сергек.
«Баспалдақ» ойыны. / тез есептеу./

5. Еңбек түбі-береке.
№ 5
Жол -80 км Ш: 1) 80:5= 16 км / 1
күні/
I –күні – 5/1 2) 80: 4һ=20км
/2күні/
II- күні -4/1 ?км 3) 16+20= 36 км
/2күнде/
Қалғаны-? 4) 80-36= 44км /
жөнделмеген жол./
80-
(80:5)+(80:4)=44км
Ж: 44 км жол жөнделмеген.

№ 6 / Интерактивті тақтаға түрлі түсті бояумен сызып, жазу.
Кесінді: ОК,ОЕ.
Сәулелер:ОА, ОС, ОД, ОВ, ЕВ,КД,ЕС,КА.
Түзулер: АД,СВ.

№7
S = 300 км Ш: 80+70= 150 км/сағ
V = 70км/сағ 300км: 150км/сағ=
2сағ.
V= 80км/сағ
t = ?

Ж: 2сағ.
6. Қызықты есептер.

1. Атасы мен әжесінің екеуінің туған күндері бір күнде. Бірақ олар құрдас
емес.Неге?
2..Су жағасында тауықтың, үйректің 7 балапаны келді. Суда бірақ 5 балапан
жүзіп жүр.Сонда екі балапан қайда? /2балапан тауықтікі/
3.Жаңа жыл дастарқанына біздің мектепте263 дана алма даярланды.Егер
мерекеге86 ұл және одан 2есеартық қыз бала келсе, барлық балаға алма жете
ме?
Ш: 86*2=172 /қыз/
172+86=258
263-258=5
Ж: Алма жетеді, 5алма қалады.
7. Сандық ақпараттар.
Сандарға қарап, оқушылар өз ойларын айтады.
8. Үйге тапсырма . № 4 119-бет.
9. Бағалау.
10. Қорытындылау. Сабақ аяқталды.

Тақырыбы: Төртбұрыштың ауданын табу.
Сабақтың мақсаттары: Тік төртбұрыштың ауданы мен периметрін
таба білу. Ауданын табудың жалпы тәсілімен оқушыларды таныстыру.

Дамытушылық мақсаттары: Әр жеке тұлғаның шығармашылық
қабілеттерін ұштау. Жеке қабілеті мен белсенділігін дамыта
отырып, шығармашылыққа баулу. Алған білімдерін күнделікті
өмірде пайдалана білуге дағдыландыру.
Тәрбиелгі: мақсатына жетугге ұқыптылыққа, тапқырлыққа
ізденімпаздыққа, өздігінен жұмыс істеуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Пәнаралық : Байланыс бейнелеу, ана тілі, логика
Сабақтың барысы.
1 Ұйымдастыру кезеңі.
-Жылдың қай мезгілі
- Қыстың қай айы. Желтоқсан
Қандай атаулы күндер Тәуелсіздік күні. Біздің бүгінгі
көрсететін біліміміз. Еліміздің тәуелсіздігін нығайта түсу
үшін біз білімімізді көрсетуіміз керек.
Үй жұмысын тексеру.
9 ∙4 -18 ∙2 =45 5∙(3+6) =45
20: 5+4∙ 6 =28 (9-5)∙8= 32
Жаңа сабақ
-Барлығымыз оқулықтағы 1- тапсырмаға қараймыз. Суреттен қандай
фигураны көріп отырмыз? Тік төртбұрыштың қабырғаларының
ұзындығы қалай екен.? Ауданын қалай табамыз?
S=4 ∙2 = 8 (см )
Ережені қортып шығарамыз.
Тік төртбұрыш дегеніміз не? Шаршы дегеніміз не?
Тік төртбұрыштың ауданын қалай табамыз?
Үшбұрыштың неше қабырғасы бар?
Қасиеттерін айту.
Кім жылдам?
1 -қатар
1-тапсырманың (ә) бөлігі
S =3см •3cм = 9см
2-тапсырма
II- қатар
Ұзындығы-5см
Ені-2 см
Периметрі-? III-қатар
Ауданы-?
Шешуі : (5+2) •2=14 (см) S= 4∙4=16 см
Р=14 =(см) Р=(4+4) ∙2= 16 см
5 •2=10(см)
S=10 (см)
Шығармашылық тапсырма.
Есеп -4
Берілгені: Беткі-40(м)
Табаны- ?, 10есе кем
Тереңдігі-?, 1(м) артық

Шешуі: 40:10 +1=5
Жауабы: тереңдігі 5м
Өздік жұмыс
5+0=5 5-0=5 5∙ 0 =0 0:5=0
0+5=5 5-0=5 0 ∙5=0 5:0=0
“Адымда ойлан” ойыны
Тоқсан ауыз сөздің
( Тобықтай түйіні бар)
Екі аяқтыда бөле тату,
(Төрт аяқтыда бота тату)
Елу жылда - ел жаңа
( Жүз жылда қазан жаңа)
Жеті жұрытың тілін біл
( жеті түрлі білім біл)
Мысал -5
“Жеке оқушымен жұмыс”
(15+35):5=10 (161-152) ∙3= 27
9∙ 5-7 ∙ 3=24
(29-14) :5=3 (200-193)∙ 4 =28
8∙ 5 -18 :2=31
“Логикалық тапсырма”
Сағат 5-ті көрсеткенде, оның сағаттық және минуттық тілдері
қандай бұрыш жасайды ?
(доғал)
Столдің 4 бұрышы бар: Егер екі бұрышын кесіп тастаса, неше
бұрыш қалады ?
( 6 бұрыш)
Әлемдегі ең қатты дауысы бар жануар не ?
( көк кит 1600)
86 санын ешқандай амал қолданбастан 12 арттыр деді досы
Ол қалай арттырды.?
Ертегі желісі бойынша есептеу
Аю мен түлкі екеуі 1 себет балықты бөліп жемекші болады.
Сонда аю: -Сен маған қарағанда есепті жақсы шығарасың ғой
сен бөлші, - депті Түлкі сонда біреуі саған
Аю тақ сан 1+3+5+7+9 =25
Түлкі жұп сан 2+4+6+8+10= 30
Қортындылау: Бүгінгі сабақта не білдік ? Қандай фигуралардың
ауданын үйрендік?
Білімді бекіту.
Периметрді қалай табамыз? ауданын қалай табамыз? Шаршы
дегеніміз не? Тік төртбұрыштың қасиеті дегеніміз не?

Үйге тапсырма. Өз үйлерінің ауданын тап.
Тақырыбы: 176х4 және 704:4 жағдайындағы жазбаша көбейту және бөлу.

Сабақтың мақсаты:
А) Білімділік: Үш таңбалы санды бір таңбалы санға көбейту және бөлудің
жағдайларын меңгерту. Көбейту мен бөлудің өз ара кері амалдар екенін
тиянақтау, өзара кері есептерді шығаруды жалғастыру, математикалық
өрнектерді оқи білуді үйрету.
Б) Дамытушылық: Ойлау, есте сақтау қабілетін дамыту үшін ауызша жазба
есептеу дағдыларын қалыптастыру, логикалық ойлау қабілетін дамыту.
В) Тәрбиелілігі: Оқушылардың білім деңгейі мен ой-өрісінің жан-жақтылы-
ғына, шапшаңдыққа, тиянақтылыққа, қиялын дамытуға әсер ету.

Сабақтың типі: Аралас сабақ.
Сабақтың көрнекілігі: Сурет, кесте, үлестірмелі материалдар, үнтаспа.

Сабақтың барысы.

Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын тексеру.
1-тапсырма. Ойын: «Жылдамдылығыңды көрсет», «Рейтинг» әдісі арқылы соңғы
жауабын тексеру.

124х3=372 461х5=2305
635х2=1270
372:124=3 2305:461=5
1270:635=2

Үнтаспадан «Бозжорға» әні орындалады.

Жарыс.

1-кезең. Математикалық диктант.
1. Қандай санды 7-ге көбейткенде 63 шығады?
2. 8 шығу үшін 72-ні нешеге бөлеміз?
3. Ойлаған санды 8-есе арттырғанда 80 шықты. Ойлаған санды тап.
4. Ойлаған санды 8-ге арттырғанда 80 шықты. Ойлаған санды тап.
5. Мына сандардың арасынан 4-ке бөлінетін сандарды теріп жаз және теңдіктер
құрастыр.
20, 21, 22, 24, 25, 26, 27, 28, 30, 32.

2-кезең. Кім көп біледі?
Көбейту мен бөлу амалдарына байланысты қандай ережелер білеміз?

3-кезең. Ойлан тап?
1-топ. Ұзындығы 4 см, ені 2см тік төртбұрыштың ауданын, периметрін тап.

2-топ. Ұзындығы 7 см, ені 3 см тік төртбұрыштың ауданын, периметрін тап.

3-топ. Ұзындығы 6см, ені 4 см тік төртбұрыштың ауданын, периметрін тап.

Тез ойла!!!
а) 24 теңгенің 4-тен бір бөлігі.
36 теңгенің 6-дан бір бөлігі.
ә) 10 см-дің 2-ден бір бөлігі.
20 см-дің 4-тен бір бөілігі.
б) 28 сағаттың 7-ден бір бөлігі.
49 минуттың 7-ден бір бөілігі.
56 см-дің 7-ден бір бөлігі.
в) Кесіндінің 4-тен бір бөлігі 5см, кесіндінің ұзындығы қандай?

Есепте.
3квад.=3х3 5 квад.=5х5 8 квад.=8х8
10 квад.=10х10 4 квад=4х4 6 квад.=6х6

Жаңа материалды меңгеру.
Оқулықпен жұмыс. 190-бет.

1-мысал.
Өрнекті оқу: 176х4; 704:4

176 қысқаша: 176 704 4
қысқаша:704 4
4 4 4 176
30 176
24 704 30
24
280 28
400 24
704 24
0
Амалдарды орында және тексер

134 402 3 804 6 134
3 3 134 6 134 6
402 10 20 804
9 18
12 24
0 0

2-есеп.
А) 1-ж.-3 сағ. -15бұйым.-1сағ.- ? }
2-ж.-4 сағ. -16 бұйым. 1 – сағ. - ? } - ?
Екі ж. 5 сағ. - ? Бұйым
Жауабы: 15:3=5 16:4=4
5+4=9 9х5=45.

Б)
|Бір сағ. жасалған бұйым |Жұмыс уақыты. |Барлық бұйым саны |
|саны. | | |
| |? |5 сағ. |25 |
| |? |6 сағ. |36 |

3-мысал.
(239-119)х3=120х3=360
(239-119):3=120:3=40
(101+111)х4=212х4=848

(101+111):4=212:4=53
5-мысал.
764 4 500 5
(299+465) : (903-899) + (365+135) : (202-197) = 291
Өзіндік жұмыс.
72х4= 43х5= 64х6=
4х72= 5х43= 6х64=

6-мысал.
Жүздіктерді және ондықтарды 6-ға бөлінетін сандарды теріп жаз:
664; 646; 466; 464; 446; 667;
Жаңа сабақты қорыту.
Үш таңбалы санды бір таңбалы санға көбейту және бөлудің қысқаша ыңғайлы
тәсілді қолдануды меңгерді. Сабаққа жақсы, белсенді қатынасқан оқушыларды
бағалау, мадақтау.
Үйге тапсырма. 7-мысал.

Сабақтың тақырыбы: Көлемді өлшеу. Тік бұрышты параллелепипедтің көлемі.
Куб сантиметр.
Сабақтың мақсаты: 1. Тік бұрышты параллелепипед туралы ұғымды
тереңдету оның көлемін табуды меңгерту, куб сантиметр ұғымымен таныстыру.
Көлемнің өлшем бірлігі жайлы жан-жақты меңгертіп, оқушының ой-өрісін,
ауызша есептеу дағдыларын арттыру; көлемді таба білуге төселдіру.
2. Өз бетінше ойлау қабілетін дамыту; шығармашылық қабілетін арттыру.
3. Шапшаңдыққа, топтық есеп шығару арқылы ұйымшылдыққа тәрбиелеу,
кәсіптік бағдар беру.
Сабақтың көрнекілігі: Тік бұрышты параллелепипедтер, электрондық оқулық,
интерактивті тақта.
Сабақтың типі: Аралас сабақ.
Сабақтың түрі: Дәстүрден тыс сайыс сабақ.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, түсіндіру, топтастыру.
Сабақтың барысы:
І Бағдарлау – мотивациялық кезең (10минут)
Психологиялық дайындық, оқушылар назарын сабаққа аудару.
- Оқушылар, бір-бірімізге сәттілік тілеп, жақсы тілектер айтайық.
- Білім мен тапқырлықтың жарысында,
Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты, - деп бүгінгі сайыс сабақта
белсенділік көрсетейік.
(сыныпты 2 топқа бөлу) Геометриялық фигуралар таратып отыру
1.Алдымен үй тапсырмасын тексеріп алайық. (№9 105 бет)
а) 4910645:5-81208:8=88178 б) 94068:9*5-1990=50270
ә) 72102:6+61074:9= 18803 в) 93102:6*7+87061= 195680

2. «Күш – білімде» дегендей 2 топ сұрақтарға жауап береді.
1-топқа
2-топқа

ІІ. Операциялық-орындаушылық кезең (20 минут)
3. «Есептер әлемінде» Оқулықпен жұмыс. (Мұғалімнің түсіндірмесі)
№1 106 бет Тік бұрышты параллелепипед тәріздес жәшіктің өлшемдері 5дм, 2дм
және 1дм V - ?
V= 5*2*1=10(дм3) 5дм = 50см
2дм = 20см
1дм = 10см
V= 50 * 20 * 10 = 10000(см3)
4. «Кім зерек?» сайысы бойынша 2 топ түсінгендері бойынша есеп шығарады.
1-топ: №2 106 бет 2-топ: №3 106 бет
V= 5*3*2 = 30(дм3) V= 9*4*6 = 216(м3)
5. «Сәл, дамылдайық» (музыка ырғағымен)
Оңға, оңға түзу тұр,
Солға, солға түзу тұр.
Алға қарай бір адым,
Артқа қарай бір адым.
Жоғары, төмен қарайық,
Орнымызды табайық.
6. «Кім жылдам?» жарысында бірінші қол көтерген оқушы жауап береді. №4 106
бет ауызша

|Жәшіктің ұзындығы |6дм |6дм |5дм |4дм |6дм |
|Жәшіктің ені |2дм |3дм |4дм |3дм |4дм |
|Жәшіктің биіктігі |1дм |1дм |2дм |2дм |3дм |
|Жәшіктің көлемі | | | | | |

7. Сурет бойынша есеп құрастыру (әр топтан бірінші кім шығарады?)
Тігінші – 1 сағатта – 5 қалпақ
Шәкірті – 1 сағатта – 3 қалпақ 7 сағатта ? қалпақ
1-тәсіл: 5*7 = 35 (қ)
3*7 = 21 (қ)
35 + 21 = 56(қ)
2-тәсілін кім бірінші шығарып болды?
(5+3) * 7=56 (қ)
Жауабы: олар 7 сағаттық жұмыс күнінде барлығы 56 қалпақ тігеді.

8. Сызба бойынша есеп шығар. (кім бірінші өз бетімен шығарады?)
В.19км/сағ 5 сағат
М.?км/сағ

380км
19*5 = 95(км)
380 – 95 = 285 (км)
285 : 5 = 57 (км/сағ)
57 : 19 = 3 (есе жылдам)
Жауабы: мотоциклші велосипедшіден 3 есе жылдам жүрген.

ІІІ. Рефлексиялық - бағалау кезең (10 минут)
9. «Шапшаң есепте»
1-топ: 2*1380 = 2760 2-топ: 1380 – 5 = 1375
5+1380 = 1385 1340 : 4 = 335
12008 : 8 = 1501 14096 : 8 = 1762
10. «Ойлан, тап» шығармашылық тапсырма
Үшбұрыштарды белгіленуі бойынша ата
Бір кесінді жүргізгенде қандай фигура шығады?

11. «Мен бүгін не үйрендім?» Рефлексиялық жаттығу.
Оқушылар сабақтан алған әсерін, жетістігін, кемшілігін жазады.
Менің жетістіктерім Менің кемшіліктерім
Бағалау, жеңімпаз топты анықтау. (геометриялық фигураларды санау)
Жа – рай – сың – дар!
12. Үйге тапсырма.(5 минут)
1. №9 106 бет 2,3,4 бағаны
2. №7 теңдеулерді шешу тәсілдерін салыстыру 106 бет
3. Қожанасырдың өтірік жасын табу. 107 бет
І. Сабақтың тақырыбы: «Үш таңбалы санды, бір таңбалы санға жазбаша көбейту
және бөлу» (242х2 және968:4)
ІІ. Сабақтың мақсаты: Үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша көбейту
және бөлу. 242х4 және 968:4 туралы білім қалыптастыру, оқушыларды есеп
шығара білуге машықтандыру, оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту.
ІІІ. Сабақтың дамытушылығы: Математика пәніне қызығушылықтарын арттыру.
IV. Тәрбиелік мәні: Алғырлыққа тәрбиелеу, Отанды сүюге, табиғат байлық-
тарын қорғауға, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
V. Сабақтың түрі: Саяхат сабағы. Ғарышқа ұшамыз.
VI. Сабақтың көрнекілігі: таблица, сурет, ребус, сандар, карточкалар,
геометриялық фигуралар.
VII. Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі
Үй тапсырмасын сұрау
Жаңа сабақ
Балалар, Қазақстан жер көлемінен дүние жүзінде нешінші орын алады?
Тоғызыншы орын.
Біздің елде ғарышқа қай қаладан ұшады?
Байқоңырдан.
Ғарышкерлер не үшін ұшады ғарышқа?
Аспан әлемін, яғни планеталарды зерттеу үшін.
Тұңғыш ғарышкер кім?
Қазақтың тұңғыш ғарышкерлері кім?
Неше планета бар?
Осы сұрақтарға жауап ала отырып, олай болса, біздер сол ғарышкерлер
ағаларымыз сияқты аспан әлемін өз білімдерімізбен зерттеуге ұшамыз.
Бүгінгі сабағымыз саяхат сабағы «Ғарышқа ұшамыз».
Оқушыларды 3-экипажға бөліп олардың ұшудағы мақсаттарын айтқызу.
І-экипаж ІІ-экипаж
ІІІ-экипаж
Мақсаты: мақсаты: «Біріміз
мақсаты: «Білікті
«Болашаққа жол бәріміз үшін, бәріміз бірді жығар,
білімді
бастау» біріміз үшін»
мыңды жығар»

Командир: Экипаж ұшуға дайындал
Алыс айға Марсқа
Біз ұшамыз ғарышқа
а) Өткен сабақты қайталау есебінде
1) 1- сек- 2 қадам. 2) Екі қолда қанша бармақ?
5сек - ? -
10 сек - ? 5 қолда қанша бармақ?
20 сек - ? 3) 2 мүйіз тұмсықта 2
мүйіз
1 мин - ? 100 мүйіз тұмсықта
қанша мүйіз? –

Ал енді мына сандарды разрядтық қосылғыштарға жіктеңдер, сонда ғана біз
«Жаңалық планетасына» қонамыз.

267 345
642
VIIІ. Жаңа сабақ: (түсіндіру)
242х4=968 242 968:4=242 968 4
4
8 242
968
16

16

08

8

0
Ойын: «Кім жылдам»

173х5=865 167х4=668 945:5=189
173 167
945 5
5 4
5 189
865 668
44

40

45

45

0
Тез шығарсақ, келесі планетаға ұшамыз.
а) Ал, балалар алдымызда аспан әлемінде тек планеталардан басқа неше түрлі
жұлдыздар бар. Біз өте үлкен, әрі қатерлі құйрықты жұлдыздан өтуіміз
керек. Ол үшін мына тапсырманы орындауымыз керек (1 оқушы оқиды есептің
шартын).
Есептің шартына байланысты оқушыларға мынадай сұрақтар қоямын.
Жануарлар неше топқа бөлінеді?
9 топқа (ататып жіберу)
Жер бетінде құстардың неше түрі бар?
8600-ге жуық.
Ал Қазақстанда соның ішінде неше түрі бар?
474 түрі.
Есептің шартын құрып шығару.

Сүт қоректілер – 172

Құстар - ? 3 есе артық

бауырменжорғалаушылар - ? 4 есе кем
Шешуі: (172х3):4=516:4=129
Жауабы: бауырыменжорғалаушылар – 129

ә) Ойын: «Ойлау операциясы»

15 9 89 (15:3)+87=92
3
(18:3)+86=92
12 88 (9:3)+89=92

18 86
(логика)
Жарайды, балалар қауіпті жұлдыздан өттік.

б) Шолпан планетасына ұшып, соны зерттейміз.

Х · 6=912 848+х=908
273:х=7
Х=912:6 х=908-848
х=273:7
Х=152 х=60
х=39

152·6=912 848+60=908
273:39=7
гео. тіктөртбұрыш шаршы
үшбұрыш

Венн диаграммасын құру. (ауызша)
Қазақ тілімен байланыстырамын. (түрі, түсі, пішіні, көлемі).

в) Шолпан жұлдызын зерттеу.
- Балалар Шолпан жұлдызы қай кезде туады?
- Таң алдында.
Кімнің әңгімесі еді?
-
Шолпан жұлдызын зерттеу үшін мына ребусты шешуіміз керек.
, , , , , ,
, , ,
ай ту балық алма

Қандай сөз шықты?
Ауыл
Мынадай сұрақтар қоямын
Ауыл несімен көрікті?
Ел басымыз кім?
Қандай бағдарлама қабылдады?
Биыл қандай жыл деп аталды?
2003-2005жыл ауыл жылы.
Мақал-мәтелдер сұрадым (суреттер көрсетем).
г) Балалар, аман-есен елімізге оралдық. Енді мынандай тапсырмаларды
орындаймыз.
Математикалық диктант.
в мен 208 сандарының көбейтіндісінен 208-ді азайтуды өрнек түрінде жаз.
в=1,2,3,4. в*2058-208, в=1,2,3,4.
(1·208)-208=0 (3·208)-208=416-208=208
(2·208)-208=208 (4·208)-208=832-208=624.

д) Тест аламын.
1. Тіктөртбұрыштың ұзындығы 3см, ені 2 см ауданын тап.
а) 3+2=5 см2
ә) (3+2) =14 см2
б) (3*2) =6 см2
2. Ең үлкен үш таңбалы санды тап.
а) 333
ә) 999
б) 100
3. Теңдеу құр және оны шеш.
а) а:4=5
ә) а-4=5
б) а*4=5
4. 602 өрнегіндегі бөліндінің мәні неге тең?
а) 602:2=302
ә) 602:2=203
б) 602:2=301
е) (ауызша) жүздіктерін 3-ке бөлгенде қалдық шығатын 724, 726, 712, 543,
542, 534, 535 ондықтары 3-ке бөлінетін сандар. 534, 535.
ж) Логикалық есеп. Үш таңбалы бір сан ойла. Сол санның бірінші цифрын 2 есе
арттыр, шыққан көбейтіндіге 3-ті қос. Қосындының мәнін 5-ке көбейт және
оған ойланған санның екінші цифрын тіркеп жаз. Қандай сан шықты? Шыққан
санды ата. Одан 150-ді шегер, сонда ойлаған сан шығады.
262 1) 2·2=4 2) 4+3=7 3) 7·5=35 4) 35+6=41
5) 412 6) 412
150
262

ІХ. Сабақты бекіту.
Біз не үйрендік?
Үш таңбалы санға бір таңбалы санды көбейтуді және бөлуді үйрендік.
Х. Бағалау.
І-экипаж ІІ-экипаж
ІІІ-экипаж
«жақсы» «орта»
«өте жақсы»
«бәрекелді»
«жарайсыңдар»
Сабаққа жақсы қатысып отырған оқушыларды жеке-жеке бағаладым.
ХІ. Үйге тапсырма №5 «Ойлан тап»
Математикалық сайыс
Мақсаты:
Білімділік: Оқушылардың математикаға қызығушылығын, ынтасын, зейінін
арттыру, алған білімдерін тереңдету.
Дамытушылық: Ой-өрісін кеңейту, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту,
ұжымшылдық қабілеттін дамыту.
Тәрбиелік: Окушыларды ұжымшылдыққа, жолдастыққа, алғырлыққа, белсенділікке
және жеке тұлға етіп қалыптастыру.

«Ақыл-ойды тәртіпке келтіретін математика, сондықтан да оны оқу керек».

С.М.Ломоносов

2. «Математиктердің өзіне тән тілі бар, ол формула» С.В.Ковалевская

3. «Арифметика – математиканың, ал математика – барлық ғылымдардың
патшасы»
К.Гаусс

«Лобачевскийді үш нәрсе данышпандылыққа жетқізді, олар: дарын, жігер
және еңбек».
М.Искаков

1-жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, оқушылар!
Нақты ғылымдарға қызығушылар.
Естігенін есте тұтып,
Оқығанын миға тоқушылар.

2- жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, ұстаздар!
Айтар ойын тұспалдар.
Сіз оқытқан окушылардың,
Сәті келді сыналар.

1-жүргізуші: Есепті түрлі-түрлі шығарамыз,
Арасында ойын ойнап жарысамыз.
Ойға оралымды, қиын сұрақ бәрі де бар.
Әзіл есепті де жүзеге асырамыз.

2- жүргізуші: Олай болса, тұрмайық,
Кешімізді біз бастайық,
Әділ бағаға қалтасы толы,
Әділқазыларды шақырайық.

1-жүргізуші: Кешімізді бастамас бұрын әр топтың білімын дұрыс бағалау
Үшін әділқазылар алқасын сайлап алайық. Бүгінгі
сайыс
шарттары әрбір әділқазының алдына дайындалып
қойылған.

2- жүргізуші: Шын жүйрік шабасынан табылады.
Нақты білім, терең ой сыналады.
Баға берер әділқазы ортамызда
Сіздерге құрметпенен қол соғылады.

Әр команданы ортаға шақыра, кешіміздің өтілу тәртібімен таныстырайық.

Сәлемдесу. Әр топ өздерін таныстырады (аты, ұраны).

Викториналық сұрақтар. (Жауап нақты, тез болу керек)

1. Столдың төрт бұрышы бар. Егер бір бұрышты кесіп тастаса, неше бұрыш
қалады? ( 5 )
2. Сағат тілі тәулігіне неше рет тік бұрыш жасайды? ( 4 рет)
3. Мектепке келе жатқан 5 балаға қарсы жолда тағы 4 бала жолықты.
Мектепке неше бала барды?
( 5 бала )
4. Екі адам 4 сағат шахмат ойнады. Олардың әрқайсысы неше сағат ойнады?

( 4 сағат)
5. Төрт пен бестің арасында қандай таңба қойылғанда 4-тен артық, 5-тен
кем сан шығады?
( үтір )
6. Жанұяда 2 ұл және әр ұлдың 2 әпкесі, 1әкесі бар. Әр қыздың бір анасы
бар. Жанұяда барлығы қанша адам бар? ( 2ұл, 2 қыз, 1 әкесі, 1 анасы-
6адам)
7. Ұшақ Семейден Алматыға дейін 1 сағат 20 минут ұшады, ал кері қарай 80
минут ұшады. Бұл айырмашылықты қалай түсінесің? (екеуі тең)

8. Кім барлық тілде сөйлейді?
( жаңғырық)
9. Қандай жолмен еш уақытта адам жүрмейді? (құс
жолымен)
10. 4 ұл да неше саусақ бар?
( 80 )

«Білім арқаны»

1. Түзудің бойынан 4 нүкте ал. Сонда қанша кесінді пайда болады, егер
ұштары осы нүктелер болса?
(6 кесінді)
2. Алты 7-ден 100 санын жаз.
(777-77):7=100
3. Биіктігі 6 метр бағанмен ұлу өрмелеп шығып келеді. Күндіз ол 4 метр
биіктікке көтеріледі, ал түнде ол 3 метр төмен түседі. Ол қанша күнде
басына шығады?
1 күн және түн 4-3=1 (м)
2 күн 1*2=2
3 күн 2+4=6 (м) (
3 күнде)
4. Есептеңдер: = ? ( -3 )
4. «Ой сергіту сайысы» Жұмбақ шешу.
1-жүргізуші: Математикалық атаулар мен ұғымдар,
Есте болар, құрбылар, бәріңнің де.
Енді бір сәт солар жайлы жұмбақ шешсек
Артық болмас, бастайық, кезек бізде.

2- жүргізуші: Жақсылап шешіп, табайық жауабын
Сыйлық бар сқздерге, қадырлі ағайын.

Нәрселерді санағанда,
Керек ол бізге ауадай,
Айтыңдаршы, бұл қандай сан,
Жан-жағыңа қарамай? (натурал сан)

Өмірің сенің қызық,
Жолында жоқ түзу сызық,
Басы да жоқ аяғы.
Бір айналым баяғы.
(дөңгелек)

Дүкеннен мен сабын алдым,
Оның және қабын алдым,
Екі дәптер, бір қарындаш,
Тіс ысқышты тағы да алдым.
Есептеші сонда бәрі
Қанша болды, қолда бары? ( 6 )

Жоқ өзінде бас та, қас та, мойын да,
Ұзындығы жазылып тұр бойында. ( сызғыш )

5. Үй жұмысы. Әр топ бір-біріне кезек сұрақтар қояды.
1-жүргізуші: Санаңды сенің толтырар,
Есептану пәні бар.
Сабағынды егер оқысаң,
Өмірде саған жол болар.
2-жүргізуші: Сайысымыздың соңғы сәті таяп қалды.
Ал, қазыр әділқазылар сөз алады.
Сайысымыздың жеңімпаздарың анықтап,
Мақтау қағаз, сыйлықтарын тапсырады.
Қорытындылау, жеңімпаздарды марапаттау.
Математика – ақыл – ойдың әуені» атты
көңілді тапқырлар ойын сайысының
б а ғ д а р л а м а с ы

Барысы:
1 – оқушы:

Мен қазақпын, мың өліп, мың тірілген,
Жүрегімде таныстым мұң тіліммен.
Жылағанда жүрегім күн тұтылып,
Қуанғанда күлкімнен түн түрілген.
Ұзақ ұйықтап жұмса түз бесігінде,
Естімеппін Архимед есімін де.
Жерді қозғау қиялы былай тұрсын,
Жемісі де тимепті несібіме.
Түсіріп аспан заңын жұмыр жерге,
Бақтырып жұлдыздарды ескен желге.
Жансызға жан бітіріп жолға салып
Сары құзы ақсақалға көрсетті елге.
Бұл жерде танысасың Пифагормен,
Кемеңгер, ол – философ кезінде өткен.
Кездесесің дәл сондай тағы да бір
Ғылымдармен жер жаһанда білім еккен.
Архимед, Пифагорың айтқаным бұл
Талаптанып, білімге зейінінбұр.
Таудан аққан, төбеден төкті олар нұр,
Судай тасыр, әр бесік белден асқан,
Дүниеге сан алуан өнер шашқан.
Білім алып, олардың жолын қуған,
Әрбір адам өмірде өрге басқан.
Жүргізуші:
Құрметті ұстаздар мен оқушылар!
Еліміздің ертеңі білімді азаматтың қолында екені өздеріңізге белгілі.
Бүгінгі білімді шәкірт ертеңгі ел тұтқасын ұстайтын азамат. Сол азамат
бойында тапқырлықты, алғырлықты қалыптастыру мектеп қабырғасынан басталады.

Бүгін сіздер математиканың жұмбақты да, тартымды әлеміне сапар
шегесіздер.
Сіздер бұл әлемнің қаншалықты қызықты да, әрі сан алуан екендігіне көз
жеткізесіздер!
Ендеше, «Ақыл – ойды тәртәпке келтіретін математика, сондықтан оны оқу
керек» деп Ломоносов айтқандай,
«Математика – ақыл – ойдың әуені» атты көңілді тапқырлар ойын сайысын
бастауға рұқсат етіңіздер!
Бұл сайыстың негізгі мақсаты:
Математика пәніне деген қызығушылығын артыру, оқушылардың ой - өрістерін
кеңітіп, шығармашылық қабілетін дамыту, еңбекке, өзін - өзі басқаруға,
ұйымшылдыққа, ұқыптылыққа және дәлдікке тәрбиелеу.
Олай боса, бүгінгі сайысқа қатысушы топтармен танысайық:
І топ
ІІ топ
Ендеше, топтарға әділ баға берер әділ қазылар алқасымен таныс болыңыздар:
Ғылымдардың патшасы атанғансың,
Евклид, Пифагордан бата алғансың.
Төзбейтін өтірікке, жалғандыққа!
Жасықтан емессің сен, қаталдансың.
«Ақыл – ойды тәртіпке келтіретін
Нағыз пән - математика атанғансың!» - деп сайысымыздың алғашқы шартына
кезек берейік.

І – ші шартымыз «Тез жауап...» деп аталады. Мұнда топ басшылары тез – тез
сұраққа жауап береді, қалған мүшелері П әрпінен басталатын математикалық
атауларды жазады.
П әрпінен басталатын математикалық атаулар: ( топ мүшелеріне)
Пифагор, процент, периметр, плюс, параллель, перпендикуляр, пирамида,
паралелограмм, ....
Сұрақтар ( топ басшыларына)
Сұрақ – А
1. 12 – ні 10 есе арттыр (120)
2. 62 – 6 неге тең? (130)
3. қандай сандардың жазылуында қанша әріп болса, сонша цифр болады? (10)
4. Ең үлкен үш таңбалы сан? (100)
5. Глобус қандай фигураны елестетеді? (шар)
6. Бір жазықтықта жатпайтын, бір – бірімен қиылыспайтын түзулер (Айқас)
7. Минуттың 1/60 бөлігі (секунд)
8. Кері сандардың көбейтіндісі (1)
9. Екі нүктенің арасындағы түзу ( кесінді)
Сұрақ – В
1. Жарты түзудің басқаша атауы (сәуле)
2. Ең үлкен екі таңбалы сан (99)
3. 52 – 5 неге тең? (20)
4. 25% - санның қандай бөлігі? (1/4)
5. Бір жазықтықта жататын, бір – бірімен қиылыспайтын түзулер (
параллель)
6. 1 – қандай сандардың көбейтіндісі (кері сандардың)
7. Математик, дәрігер, ақын, музыкант, екінші Аристотель атанған шығыстың
ғұламаы кім? (Әл – Фараби)
8. 360 санын 10 есес кеміт (36)
9. Глобус қандай геометриялық денені бейнелейді? (шар)
ІІ шартымыз – «Геометриялық лото» деп аталады. Мұнда оқушылардың алдында
әртүрлі геометриялық фигуралардың суреті салынған. Кез – келген фигураға
байланысты сұрақ оқылады, ол қай фигура екенін табу қажет. Оқушылар сол
фигураның бетіне жұлдызшалар жабыстырады.

1. Табаны паралелограмм болатын призма қалай аталады? (паралелепипед)
2. Барлық қабырғалары бір – біріне тең болатын тік төртбұрыш қалай
аталады? (квадрат)

3. S=ав – қай дененің ауданы? Паралелограмм)

Сайысымыздың үшінші шартына да келіп жеттік, «Ақ серек, көк серек». Бұл
шартта
Түрлі – түрлі есепті шығарамыз,
Арасында сурет сап жарысамыз.
Ойға оралымды, формула құрастырып,
Мақалдап бәрін жүзеге асырамыз.
Байқағанымыздай топ мүшелері жеке – жеке жұмыс жасайды.
( формула құрастырады, сурет салады, есеп шығарады, мақал – мәтел жазады,
өз өнерін көрсетеді)

* Формула:
1
2
• Цифрларды байланыстырып мақал – мәтел айту
1. 2 жақсы қас болмас, 2 жаман дос болмас
2. 5 бармақ жиналса, жұдырық болады
3. 30 тістен шыққан сөз, 30 рулы елге тарайды
4. 1 кісі қазған құдықтан 1000 кісі су ішеді
5. 7 жұрттың тілін біл, 7 түрлі білім іл
6. Ат баспаймын деген жерін 3 басады
7. 5 саусақ бірдей емес
8. 1 тал кессең, 10 тал ек
9. 1000 – ның қамын бір ойлар,
Біреудің қамын 1000 ойлар т.б.

(Топ мүшелері бір ән бітемін дегенше тапсырмаларды орындайды.)

Қазақтың ұлттық ойындарының бірі – арқан тарту. Қазақ жастарының
алтыбақанды жығып, жинау негізіндегі ойыны. Аяқ арқан жылқы қылынан
жасалады. Осы арқанды екі жақ боп тартатын ойын. Әрине күш және жылдамдық
керек.. Қазір біз сол ұлттық ойынды ойнайтын боламыз.
Мұнда логикалық тапсырмалар арқанға ілінген. Топ мүшелері соны орындайды.
Жауапқа байланысты әр топ арқанды өздеріне қарай жинайды.

1. Кім барлық тілде сөйлейді? (жаңғырық)
2. Жанұяда екі ұл және әр ұлдың екі әпкесі, бір әкесі бар. әр қыздың бір
анасы бар. Жанұяда барлығы қанша адам бар?
(2 ұл, 2
қыз, 1 әкесі, 1 анасы = 6 адам)
3. Мектепке келе жатқан 5 балаға қарсы жолда тағы 4 бала жолықты.
Мектепке неше бала барды? (5 бала )
4. Қатар тұрған үш санның қосындысы да, көбейтіндісі де 6 –ға тең. Ол
қандай сан? (1,2,3)
5. Қандай жолмен ешуақытта адам жүрмейді? (құс жолымен)
6. Қалтам қанша?
Өзімде бар сан қалта,
Шалбарда екі жан қалта,
Арт жағында қос қалта,
Жейдеде екі төс қалта,
Пиджакта екі іш қалта,
Бір төс қалта және бар,
Сонда есепте, кәне, ал,
Менің қанша қалтам бар?
Тағы айтпақшы, пальтом бар.
Онда да төрт қалтам бар. (он бес)

Сайысымыздың соңғы шарты «Нысана көздеу» Мұнда қазақы өлшемдерге байланысты
сұрақтар қойылады, жауаптарын сурет арқылы береді.

1. Қарыс сүйем дегеніміз не?
( бас бармақ пен ортан саусақтың аралық мөлшері)

2. Білем дегеніміз не?
( ортан саусақтың ұшы мен қолдың бірінші буынының

арасындағы қашықтық)

3. Білу үшін шырағым,
Білмегеніңді сұрағын.
Бір аттасаң алдыға,
Сол болады бір ... (адым)

4. Жүрген елдің ойында,
Ескі өлшемдер мол екен.
Бір сызықтың бойында,
Созсақ сұқ қол, бармақты
... деген сол екен. (сүйем)

Ғылым жолы бірде жеңіл, бірде қатты.
Ақыл – ойлар әлемді арбап алды.
Математика ғылымдар патшасы атты
Таңырқатып, аңыз қылған адамзатты.
Келер ұрпақ даналарға ұқсап туса,
Омар Хайям, әл – Фараби жолын қуса,
Елімнің болашағы гүлденеді.
Ғылымның шамшырағы жанып тұрса.
Ендеше, әділ қазылар алқасы сайыстың қорытындысын шығарамын дегенше,
мына бір көріністі тамашалап көрейік.
Ертеде данышпан деген патшаның елінде «Байлық», «Бақыт», «Ақыл» үшеуі бас
қосады. Ол үшеуі адам баласына тигізген пайдасы жайында таласып қалады.
Байлық: менің арқамда ғана адам баласының төрт түлігі сай, үйі, дүние –
мүлкі, ішіп – жемі мол болады.
Бақыт: Мен кімнің басына қонсам, соның атақ – даңқын шығарамын. Мансабын
аспанға көтеремін.
Ақыл: Адам баласы менсіз өмір сүре алмайды. Нанбасаңдар Данышпаннан
сұрайық.
Данышпан: «Байлық»- бір жұттық, «Бақыт» - баянсыз, «Ақыл» - еңбек, білім
деген сүйеніші, тіреуі, тұтқасы бар.
Сондықтан да ақылды болып еңбек ете білген адам ғана байлыққа да, бақытқа
да кенеліп, мәнді де, сәнді өмір сүре алады.
Міне, бұдан шығатын қорытынды: ақылды, білім болған жерде бақытты да,
бай боламыз. Сондықтан да сабақты тек жақсы оқып, білімді де, білікті
азамат болып өсуіміз керек.
«Білім азбайды, ақыл тозбайды»
«Оқусыз – білім жоқ, білімсіз күнің жоқ» деген мақалдарды әркез есте ұстай
жүріп бүгінгі білім сайысымыздың қорытындысын айту үшін сөз әділқазыларға
беріледі.
(марапаттайды)
Осымен «Математика – ақыл – ойдың әуені» атты көңілді тапқырлардың
ойыны аяқталды.
Алддыңызда жайнаған жүздер әні
Сіздермен кездесеміз біздер әлі
Әділ – қазы, көрермен сау тұрыңдар
Күтеді бізді жарқын күндер әлі, - деп қоштасамыз.

Келесі кездескенше сау – саламатта болыңыздар!

Қорытынды
Қорыта келе, айтарымыз компьютердің мүмкіндіктерін пайдалана отырып
математика сабағында көрсету, түсіндіру, жаттықтыру, түзету және бағалауды
жүзеге асыруға болады. Математика пәні мұғалімі педагогикалық жұмыста
белгілі бір нәтижеге жетуді көздеп, компьютерлік техниканы математика пәнін
оқытуда тиімді пайдаланып, сабақ өтсе сапалы білім беруге қол жеткізуге
болатындығы айқын.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1 Использование персональных компьютеров при обучении учащихся 5-6 классов
решению математических задач //Сборник научных статей ІҮ Международного
форума «Информатизация образования Казахстана и стран СНГ». – РЦИО, Алматы,
2006.–С.281-283. (Б.Баймуханов)
2 5-6 сынып оқушыларын математикалық есептерді шешуге үйрету //«Ұлт
тағлымы» Білім және ғылым министрлігінің ғылыми журналы. – Алматы, 2007.–
№6. – Б.97-100. (І.Ж.Есенғабылов)
3 Оқушыларда математикалық есептерді шығара білу біліктіліктерінің
қалыптасуының психологиялық негіздері // «Қазақстан жоғары мектебі» Білім
және ғылым министрлігінің ғылыми журналы. – Алматы, 2007.– №1. –Б.23-26.
4 Ақпараттық-компьютерлік технологияларды алгебра сабағында оқыту құралы
ретінде қолдану // Кредиттік жүйе аясында білім беруді басқару» атты
Халықаралық ғылыми-практикалық конференция.–Талдықорған, 2009.–Б.109-114.
(Б.Баймұханов)
5 Macromedia Flash программасының мүмкіндіктерін пайдаланып электрондық
оқулық жасаудың әдістемелік негізі // «Информатика негіздері» ғылыми-
әдістемелік журналы.– 2009.–№2. –Б.12-14.
6 Білім берудегі компьютерлік-ақпараттық технологиялар // Білім берудегі
қашықтан оқыту технологиялары-2009» атты Халықаралық ғылыми-тәжірибелік
конференция. – Қарағанды, 2009. –Б.222-224.
7 Компьютерлік технологияларды негізгі мектепте оқу процесінде қолданудың
қазіргі жағдайы мен бағыттары // «Ұлт тағлымы» Білім және ғылым
министрлігінің ғылыми журналы. – Алматы, 2009.– №3(1). – Б.84-89.
8 Оқытуда қолданылатын компьютерлік жүйелер және олардың негізгі
компоненттері // «Ізденіс» Білім және ғылым министрлігінің ғылыми журналы.
– Алматы, 2009. – №3(2). – Б.242-247.
9 Компьютерлік технологияларды негізгі мектепте алгебраны оқытуда
қолданудың дидактикалық негіздері //«Білім-образование» ғылыми
педагогикалық журналы.– 2009.– №4. –Б.8-11.
10 Организация процесса обучения алгебре с использованием компьютерных
технологий // «Использование технологий дистанционного обучения в высшей
школе» Международная научно-практическая конференция. – Караганда, 2009.
–С.123-126.
11 Возможности использования компьютера при изучении основных содержательно-
методических линий курса алгебры основной школы // Международная научно-
практическая конференция. – Семей, 2009. –С.174-178.

1.          Кручинин В.В. Разработка компьютерных учебных программ. –
Томск: Изд-во Том.гос.университета, 1998. – 211 с
11. Н.Ә.Назарбаев: «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті
50 елдің қатарына кіру стратегиясы» - Егемен Қазақстан газеті. 19/І-2006.
№16
12. Н.Ә.Назарбаев: «Қазақстан экономикалық,әлеуметтік және саяси жаңару
жолында» Егемен Қазақстан газеті 3/ІІІ-2005. №13
13. «Қазақстан Республикасы білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға
арналған Мемлекеттік бағдарламасы» Егемен Қазақстан газеті. 16/І-2004 .№5
14. «Тәрбие тағылымдары» /озық іс-тәжірбиелер жинағы/ Алматы .2007ж
15. «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» Н.Ә.Назарбаевтың 20/ІІ-2007ж Қазақстан
халқына жолдауынан.
16. «Физика және астрономия» республикалық ғылыми-әдістемелік педагогикалық
журналы. 2007ж. №4
17. Интернет материалдары: «Gooqle» және «Mail.ru» сайттары. 2008, 2009 ж.
Қосымша материалдар.
МАБ-ға арналған тест жұмыстары
Ұстаздарға көмек болсын деп біраз ойын топтамасын жіберіп отырмын.
№1. Кубик жасау үшін неше шаршы керек?
№2 . Тіктөртбұрыштан қалай шаршы жасаймыз?
№3. Қағазды 4-ке бүктеп, ортасынан кессе неше бөлік болады?
№4. Ат сиырдан қарарақ, сиыр иттен қара Ең қарасы қайсысы?
№5. 2 таяқшаның неше ұшы бар? 2,5 таяқшада ше?
№6. Қыздың 4 лентасы болды. 1-уін теңдей 2-ге бөлді. Қызда қанша
лента болды?
№7. Аулада қаздар жүрді. Дана 6 аяқ санады. Аулада қанша қаз бар?
№8. Ағашта бірнеше құс отырған. Оларда 8 қанат болды. Ағашта неше
құс отыр. ?
№9. 2 бала 3 сағат шахмат ойнадлы. Әр бала неше сағат ойнады?
№10. 2 қатар полкада 3-тен кітап болды. Тағы кітап сатып алдынды
да, әр полкаға бұрынғыдай кітап қойылды. 2 қатар полкіде неше кітап
болды?
№11. Бауырсақ қонақ үйге келеді. 1 күнге 1 теңгеден төлеу керек.
Бауырсақта 1 теңгелік және 3 теңгелік бар еді. 3 күн тұрса
қалай есеп айырысыр еді?
№12. Әкесі мен баласына 40 жас. 3 жылдан соң оларддың жасы қанша
болады?
№13. Дана 13 пен 18 жұлдыз аралығында туды. Туған күнін табу үшін
неше сұрақ бересіз. «Ия», «Жоқ» деген жауап қана қабылданады. 1 ші
сұрақ қандай болады?
№14. 1 ден 1000 –ға дейінгі сандар жазу үшін қанша цифр керек?
Математика МАБ-ға арналған тест жинағы. 4-сынып.
Нұсқа -1
1.Дүкенге 280 литр сүт әкелінді. Оның 30 литрі балабақшаға жіберілді және
3 литрлік 18 құмыра сүт сатылды.Дүкенге неше литр сүт қалды?
А) 89 л
В) 196 л
С ) 186 л
D) 189 л
2.Тік төртбұрыштың ұзындығы 9см, ені одан 3 см қысқа. Периметрін тап .
А) 18 см
В) 15 см
С ) 30 см
D) 6 см
3.Ұсақ бірлікпен көрсет 3м 9 дм 7см 2мм
А) 39720 мм
В) 30972 мм
С ) 3972 мм
D) 39072 мм
4.Жақша қай амалда дұрыс қойылғанын анықта:
А) (28-8) . (4+1)= 25
В) (28-8 ) : (4+1) = 5
С ) (28-8) :4 +1= 6
D) 28-(8:4)+1=4
5. Екі қарлығаш секундына 23 м жылдамдықпен бір-біріне қарама-қарсы ұшып
келеді. Егер олардың ара қашықтығы
920 м болса, олар қанша секундтан кейін кездеседі?

А) 39 сек В) 36 сек
С ) 40 сек D) 42 сек
6.Текшенің көлемі 125 м3 Биіктігін тап
А) 7 см
В) 5 см
С ) 4 см
D) 6 см
7.Теңдеуді шеш: х . 4 = 260+52
А) 52 В) 88 С ) 78 D) 98
8. Сәйкес келетін амалдар таңбасын тауып қой.
49 □ 7 □ 12 = 84
А) + , - В) : , х С) + , : D) х , :
9.Өрнектің мәнін тап. (56-38) . (93-88)
А) 78 В) 80 С ) 90 D) 98
10. Екі жүз үш мың он тоғыз санының цифрмен жазылған түрін тап.
А) 200319 В) 230019 С ) 23019 D) 203019
11. 15 санының квадраты
А) 252 В) 225 С ) 255 D) 245
12.Төртбұрышқа жататын фигураны тап.
А) шеңбер В) бұрыш С ) шаршы D) сәуле
13. Бір ғасырдың 10-нан бір бөлігі қанша?
А) 50 В) 10 С ) 60 D) 90

14. Қалдықсыз бөлуді тап.
А) 2196:100 В) 219:100
С ) 12961 :1000 D) 21900:100
15. Ең кіші екі таңбалы санды тап.
А) 10 В) 0 С ) 1 D) 99
16. 10 тоннада неше центнер бар?
А) 100 ц
В) 10 ц
С ) 10000 ц
D) 1000 ц
17. 2 · 0· 0· 6 + 2006 өрнегінің мәнін табыңыз.
А) 0
В)2006
С) 2014
D) 2018
18. Цифрмен жазылуын көрсет:
Алты миллион бес жүз жиырма бес мың жүз жетпіс жеті
А) 502177
В) 65002577
С) 6525177
D) 65250177
19. 15 -дан 90 неше есе артық екенін көрсет.
А) 8 В) 5 С) 3 D) 6
20. Амалдардың орындалу ретін анықтап,мәнін тап.
732+(999-809) :2
А) 190
В) 200
С) 827
D) 490

Нұсқа -2
1.Өрнек түрінде жаз және мәнін тап:
78090 және 10907 сандарының қосындысын а-ға кеміт,мұндағы а= 61900
А) 58997
В) 37097
С) 88997
D) 27097
2.Ең үлкен үш таңбалы санды көрсет.
А) 999
В) 99
С) 120
D) 100
3. Тік төртбұрыштың ұзындығы 22 м, ені 7м.Тік төртбұрыштың ауданын тапм.
А) 58 см3
В) 154 см2
С) 380 см 2
D) 200 см2
4. Теңсіздіктің тура нәтижесін тап: 5072 мен 3-тің
көбейтінділері 1963 мен 1517 сандарының қосындысынан үлкен.
А) 5072·3 = 1963+1517
В) 5072 · 3 < 19 63+1517
С) 5072 :3 < 1963+1517
D) 5072 · 3 > 19 63+1517
5. Дүкенде 3 күнде 1 т жарма сатты. Бірінші күні 200 кг, екінші күні одан 3
есе артық сатылды. Үшінші күні неше килограмм жарма сатылған?
А) 200 кг
В) 100 кг
С) 601 кг
D) 1 кг
6. 8, 14 сандарының квадраттары:
А) 800,140
В) 800,280
С) 1000, 2844
D) 64,196
7. Екі қаладан бір-біріне қарама-қарсы екі поезд шықты. Олардың біреуі
кездескенге дейін 278 км, екіншісі одан
4 есе артық жол жүрді.Қалалардың аралығы неге тең?



А) 566 км В) 1390 км С) 1112 км D) 834 км
8.Өрнектің мәнін тап. 64:2+43· 2
А) 118 В) 101 С) 64 D) 52
9. Ең үлкен бір таңбалы санды тап.
А) 9
В) 1
С) 10
D) 0
10. Қосындының мәні 567009,екінші қосылғыш 67009.Бірінші қосылғышты тап.
А) 500000
В) 500
С) 634018
D) 10002
11. Қарындасы 8 жаста және ол ағасынан 3 жас кіші.Ағасы неше жаста?
А) 9
В) 24
С) 11
D) 10
12. Теңдеуді шеш: х+252344=400009
А) 147506
В) 147663
С) 147665
D) 104765
13.Дециметрмен өрнектеңіз: 400см
А) 4 дм
В) 0,4 дм
С) 400 дм
D) 40 дм
14.Есептеңіз: 96 км 52 м+ 45км 107 м
А) 151 км 139 м
В) 161 км 169 м
С) 141 км 159 м
D) 171 км 149 м
15.Дүкенге әр орамында 40 метрден 9 орам ақ мата және 130 метр көк түсті
мата әкелінді. Дүкенге барлығы неше метр мата әкелінді
А) 360 м
В) 490 м
С) 450 м
D) 260 м
16. Екінші кластың 50 бірлігі мен бірінші кластың 50 бірлігінен тұратын
санды көрсет.
А) 5050
В) 50050
С) 50500
D) 500050
17.Ұшақ 8000 м биіктікте ұшты.Осы биіктікті километрмен жазып көрсет.
А) 8 км
В) 88 км
С) 80 км
D) 800 км
18. Қай қосындыларды көбейтумен алмастыруға болатынын белгіле.
А) 1+11+111
В) 17+27+12
С) 7+8+9
D) 12+12+12
19.Қате шығарылған көбейтіндіні белгіле:
А) 36 ·2 = 72
В) 17 ·1 =17
С) 5 ·0 = 5
D) 25 ·2= 50
20. Қандай сан барлық санға қалдықсыз бөлінеді?
А) 1 В) 2 С) 0 D) 5
Нұсқа -3
1. Өрнектің мәнін тап: 5т – 3т 178 кг:
А) 2т 932кг В) 2т 822кг
С) 1т 822кг D~ 3т 932 кг
2. 814129 * 814100 + 2 х 50 +9 өрнекке тиісті <,>,= белгісін қой .
А) < В > С) = D) *
3. Теңдеуді шеш: 45: Х = 100- 91
А)5 В) 405 С) 9 D) 4
4. Амалды орында: 101101 - 28564
А) 72547 В) 73437 С) 72537 D)74325
5. Мына санды цифрмен жаз: алты жүз сексен мың бес жүз алты
А) 608506 В) 680560 С) 680506 D) 608560
6.Тік төртбұрыштың ұзындығы 12 дм, ал ені 8 дм кем . Тік төртбұрыштың
периметрін тап.
А) 32 дм В) 16 дм С) 40 дм D) 20 дм
7. Санды разрядттық қосылғыштарға жікте: 406238
А) 400000+6000+200+30+8 С) 400000+6000+200+38
В) 40000+6000+200+30+8 D) 4000+6000+20+30+8
8. Бос шаршыны толтыр:
800 бірл = □ жүзд
А) 7 В) 80 С) 8 D) 800
9. Амалды орында :
850006 – 583702
А) 260304 В)276304 С) 266304 D) 257304
10.Велосипед сағатына 15 км жүріп келеді. Ол 2 сағатта қанша жол жүреді ?
А) 17 км В) 30 км С) 20 км D) 13км
11. 5кг 5г-нан қанше есе көп?
А) 1 В) 1000 С) 100 D) 10
12. Айгүл үй жөндеуге 5 рулон көк түсқағазды 300 тг сатып алынды. Айгүл
неше теңге төледі?
А) 1500 тг В) 305 тг С) 60 тг D) 15000 тг
13. Үшбұрыштың қабырғаларының қосындысы 27 дм тең. Бір қабырғасы қанша
дециметр?
А) 9дм В) 3 дм С) 7 дм D )8 дм
14.Минутпен өрнекте: 4 сағ 15 мин
А) 250 мин В) 60 мин С) 255 мин D) 240 мин
15. 6 см, 20 см, 3 см қабырғалы параллелепипедтің көлемін есепте.
А) 29 см3 В) 360 см3 С) 36см3 D) 58см3
16.Қалдырылған санды тап: 2,3,5,8,9,10
А) 7,8,9 В) 3,6,7 С) 4,6,7 D) 4,7,9
17. Қосылғыштардың орнын ауыстырғанда қосындысы...
А) ұлғаяды В) өзгермейді С) азаяды Д) білмеймін
18. Самат пен Арман-құрдастар. Егер Арман 10-да болса, Саматтың жасын тап.
А) 5 жаста В) 7 жаста С) 10 жаста D) 8 жаста
19. Екінші кластың 72 бірлігінен және бірінші кластың 7 бірлігінен тұратын
сан.
А) 70027 В) 4072 С) 727 D) 72007

20. 4,7 квадраттын тап.
А) 8,14 В) 12,49 С) 16 ,49 D) 64,14
Нұсқа -4
1. Өрнектің мәнін тап: 6 км – 2 км 625 м
А) 4 км 375 м В) 3 км 375 м
С) 3 км 485 м D) 4км 3765м
2. 360 : 6 + 582 . 0 * 360 . 0 + 582 өрнекке тиісті <,>,= белгісін
қой .
А) < В) > С) = D) *
3. Теңдеуді шеш: х . 6 = 100- 52
А)288 В) 405 С) 9 D) 8
4. Амалды орында: (6475 - 3497): 1:
А) 2972 В) 1 С)2978 D)
1524
5. Мына санды цифрмен жаз: бес жүз төрт мың жиырма үш
А) 54023 В) 504203 С) 540023 D) 504023
6.Тік төртбұрыштың ұзындығы 18 дм, ал ені 12 дм кем . Тік төртбұрыштың
периметрін тап.
А) 60 дм В) 48 дм С) 30 дм D) 24 дм
7. Санды разрядттық қосылғыштарға жікте: 30 528
А) 30000+500+20+8 С) 30000+5000+20+8
В) 300000+500+20+8 D) 30000+50+20+8
8. Бос шаршыны толтыр:
900 бірл = □ жүзд
А) 90 В) 80 С) 9 D) 900

9. Көлемнің өлшем бірліктерін анықта:
А) м,км, мм В) т,ц,г
С) м3,см3,дм3 D) м2,см2,дм2

10. Жүк пойызы 5 сағатта 200 км жол жүріп өтті. Жүк пойызының қандай
жылдамдықпен жүрді?
А) 20 км /сағ В) 40км/сағ С) 60 км/сағ D) 30км/сағ

11. Олжас бір сан ойлады. Егер санды 45-ке кемітсе, мәні 20-ға тең болады.
Олжас қандай сан ойлады?
А) 90 В) 65 С) 25 D) 900

12. Класта 28 оқушы бар. Оның төрттен бір бөлігі спортпен айналысады. Қанша
оқушы спортпен айналысады?

А) 6 оқушы В) 21 оқушы С) 32 оқушы D) 7 оқушы

13. Үшбұрыштың қабырғаларының қосындысы 12 см тең. Бір қабырғасы қанша
сантиметр?
А) 4 см В) 3 см С) 7 см D) 2 см

14.Минутпен өрнекте: 3 сағ 15 мин
А) 350 мин В) 315 мин С) 195 мин D) 180 мин

15. 5 см, 10 см, 2 см қабырғалы параллелепипедтің көлемін есепте.
А) 17 см3 В) 100 см3 С) 10 см3 D) 52см3

16.Қалдырылған санды тап: 2,4,5,8,9,10
А) 7,8,9 В ) 3,7,9 С) 3,6,7 D) 4,6,7

17. Қосылғыштардың орнын ауыстырғанда қосындысы...
А) ұлғаяды В) өзгермейді С) азаяды D) білмеймін

18. Теңдеуді 222000-х = 20 шешуде қандай амал қолданамыз?
А) 222000-20 В) 222000+20 С) 222000:20 D) 222000 .
20

19. Екінші кластың 62 бірлігінен және бірінші кластың 70 бірлігінен тұратын
сан.
А) 70062 В) 6072 С) 6270 D) 62070

20. 2,10 кубын тап.
А) 6,100 В) 8,10 С) 8,1000 D) 4,100

МАТЕМАТИКА ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

Математика

Нұсқа -4019

1.Метрмен өрнектеңіз: 500 см
А) 5 м
В) 0,5 м
С) 55 м
D) 555 м
2. Есептеңіз: 215 . 3-105
А) 645
В) 540
С) 615
D) 750

3. Теңдеуді шеш: 9000:х= 300
А) 20
В) 40
С) 10
D) 30

4. Амалдарды орындаңыз:
352497+42007+8050
А) 402455
В) 420545
С) 405245
D) 402554

5.Есептеңіз: 180:9+87-29
А) 87
В) 98
С) 89
D) 78

6.Бір санды 100 есе арттырғанда 50200 шықты. Ол қандай сан?
А) 105
В) 501
С) 502
D) 510

7.

Алматыдан Астанаға дейін поезд 14 сағ 25 минут жүреді, ал ұшақ 1 сағат 55
минутта ұшады. Астанаға ұшақпен пойызға қарағанда ұһқанша уақыт тез жетуге
болады ?

А) 13 сағ 20 мин
В) 12 сағ 30 мин
С) 12 сағ 35 мин
D) 13 сағ 25 мин

8.Есептеңіз: 900-( 25+15) .3
А) 870
В) 807
С) 780
D) 708

9.Төмендегілердің қайсысы километрмен өлшенеді?
А) Ғимарат биіктігі
В) Пойыздың ұзындығы
С) Екі қаланың ара қашықтығы
D) Адамның бойы
10.Ауылда 497 үлкен кісі тұрады. Олардың саны ауылдағы балалар санынан үш
есе кем.Ауылда қанша бала бар?
А) 1391
В) 1591
С) 1491
D) 1691

11.(273+х ) - 144 = 502
А) 363
В) 373
С) 608
D) 430

12. Тік төртбұрышты параллелепипедтің өлшемдері 10м, 5м және 2 м. Оның
көлемін тап.
А) 17
В) 52
С) 100
D) 1000

13. 16-дан 80 неше есе артық екенін көрсет:
А) 8
В) 5
С) 3
D) 6

14. 10, 15 сандарының кубтарын тап.
А) 100 ,280
В) 300 ,2700
С) 30, 2740
D) 1000, 3375

15.Қалдықпен бөлудің дұрыс мәнін тап: 1256: 5
А) 251 (қ 4)
В) 250(қ 3)
С) 35 1( қ 3)
D) 251 (қ 1)

16.Екі қаладан бір-біріне қарама-қарсы екі поезд шықты. Олардың біреуі
кездескенге дейін 278 км,екіншісі одан
2 есе артық жол жүрді. Қалалардың аралығы неге тең ?
А) 556 км
В) 558 км
С) 834 км
D) 1112 км

17. Тік төртбұрыштың ауданы 24 см2 бір қабырғасының ұзындығы 4 см. Екінші
қабырғасының ұзындығын тап.
А) 4 см
В) 6 см
С) 7 см
D) 20 см

18. 10 тоннада неше центнер бар?
А) 100 ц
В) 1000 ц
С) 10000 ц
D) 100000 ц

19. Салыстыр:
8. 7 -20 * 4 . 9+18
3 жүзд 0 онд 7 бірл * 308
40:5+36 * 74-36 : 4
А) < < < C) = > <
B) > < = D) > = <
20.Бөліндінің мәнін тап: 8925:5
А) 1782
В) 1702
С) 1780
D) 1785

МАТЕМАТИКА ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

Математика

Нұсқа -4020

1.Оқушылар 3 күнде 1035 кг алма жинады. Әр күнде бірдей алма жинаған
болса,оқушылар 8 күнде қанша алма жинаған?
А) 2560 кг
В) 2660 кг
С ) 2760 кг
D) 2860 кг

2. 80000 килограммды тоннаға айналдыр?
А) 80 т
В) 8 т
С) 800 т
D) 18 т

3.Цифрмен жазылуын көрсет:
Төрт миллион бес жүз жиырма төрт мың жүз жетпіс сегіз

А) 4502178
В) 45002478
С) 4524178
D) 45240178

4.Теңдеуді шеш: 7 . х -17301 = 12050
А) 4191
В) 4291
С) 4193
D) 4293

5.Амалды орында: (67000+35 . 300) : 100
А) 775
В) 75
С) 67035
D) 201105

6. Ауданы 81 см 2 шаршының қабырғасын тап.
А) 90 см
В) 80 см
С) 8 см
D) 9 см

7.Есептеңіз: 37+800: 4 . 2
А) 437
В) 441
С) 443
D) 438

8.Дүкенге әр орамында 50 метрден 9 орам ақ мата және 120 метр көк түсті
әкелінді..Дүкенге барлығы неше метр мата әкелінді?

А) 560м
В) 540 м
С) 550 м
D) 570 м

9. Теңдеуді шешіңіз:
Х+1540= 12320
А) 10780
В) 10870
С) 18070
D) 17800

10.Килограммен өрнектеңіз: 2 ц 50 кг
А) 250кг
В) 260кг
С) 270 кг
D) 280 кг

11.Жас техниктер үйірмесінде 196 оқушы шұғылданады.Олардың төрттен бірі
ұшатын үлгі жасады. Неше бала ұшатын үлгі құрастырды?

А) 22 бала
В) 92 бала
С) 49 бала
D) 43 бала

12.Амалдарды орындап,мәнін тап. (761+175)-240 . 2 : 3
А) 437
В) 464
С) 776
D) 896

13. 825603 санының разрядтық қосылғыштарға жіктелгенінің дұрысын тап:
А) 800000+20000+5000+600+0+3
В) 800000+2000+5000+600+0+3
С) 80000+2000+5000+600+3
D) 8000+2000+5000+600+3

14.Тікұшақ 300 км/сағ жылдамдықпен ұшса,
5 сағатта, 7 сағатта қандай қашықтықта болады?
А) 4000 км, 6000 км В) 1500 км, 2100 км
С) 1800 км, 305 км D)5400 км, 7200 км

15. 10, 12 сандарының квадраттары:
А) 100, 224
В) 200, 2400
С) 100, 144
D) 300, 1728

16.Әріпті өрнекті көрсет.
А) 56+6
В) а+8
С) 12:5
D) 123 .2

17. Көбейтудің ауыстырымдылық қасиетіне байланысты өрнекті тап.

А) 6х4 = 8х3
В) 2х5 =5х 6
С) 55х 2 = 2х55
D) 18х2 = 36:2

18. 59 : 9= 6 бөліндісінде қанша қалдық қалады?
А) 3
В) 4
С ) 6
D) 5

19. Қай өрнектің мәні 78 болады?
А) 3+8+20+7-30+6-8
В) 4+9+30-5+30+2+8
С) 8+5+10-6+50+3-8
D) 9+7+4+10-8+40+2-8

20. Альбом 60 теңге, кітап одан 4 есе қымбат тұрады. Сатып алуға екеуіне
қанша ақша жұмсалды?
А) 280 тг
В) 124 тг
С) 240 тг
D) 300 тг

МАТЕМАТИКА ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ.

Математика

Нұсқа -4021

1.Мына санның цифрмен дұрыс жазылуын көрсет:
Үш жүз жиырма бес мың
А) 300250
В) 30025
С) 300205
D) 325000

2. Кез келген санды 0-ге көбейткенде немесе бөлгенде не шығады?
А) 0
В) 10
С) сол сан шығады
D) 1

3.Тік төртбұрыштың ауданы 35 см 2 ені -5см Ұзындығы қандай?
А) 8 см
В) 5 см
С) 7 см
D) 10 см

4. 9999 санының алдында болатын санды жаз.
А) 999
В) 9099
С) 9998
D) 10000

5. Ұзындық бірліктерін тап.
А) центнер,тонна,сантиметр
В) литр,сантиметр,сағат
С) метр,дециметр, километр
D) секунд,сағат,минут

6. Артық сөзді сыз.
метр тонна апта
дециметр центнер жыл
килограмм килограмм сағат
сантиметр грамм жеңіл
миллиметр ғасыр секунд
километр

7. Салыстыр
3 м 3 дм 5см * 450 дм
7т 5 ц * 72ц
А) > ,= В) < , =
С) = ,= D) < , >

8.Үшінші орындалатын амалды көрсет.
(130+12∙7)+240 ∙(300-7)
А) азайту С) көбейту
В) қосу D) бөлу

9.Сәуле дегеніміз не?

А) Түзудің бөлігі
В) Екі жағы шектелген түзу сызық
С) Бір жағы шектелген түзудің бөлігі
D) Қисық тұйықталмаған сызық

10. Өрнектің дұрыс жауабын табыңыз: 456 · 28
А) 12687
В) 12768
С) 13876
D) 12876

11. Немересі 8 жаста, ол атасынан 69 жас кіші. Атасы неше жаста?
А) 81 жаста
В) 77 жаста
С) 78 жаста
D) 87 жаста

12. 147 саны шығу үшін 21-ді қандай санға көбейту керек?
А) 5
В) 6
С) 7
D) 8

13.Кубтың қабырғасы 6 см Көлемін тауып белгілеңіз.
А) 126 см3
В) 261 см3
С) 162 см3
D) 216 см3

120 килограмм жемісті 4 балабақшаның әрқайсысына тең бөліп жеткізу керек.
Әр балабақша неше килограмм жеміс алады?

А) 35
В) 40
С) 30
D) 45

Көбейтудің неше қасиеті бар?
А) 2
В) 3
С) 4
D) 5

16.Теңдеуді шеш. Х:27=8·7
А) 1512
В) 1225
С) 1412
D) 1152

17 . 6, 5 сандарының квадратын тап.
36,25 C) 10,25
12,100 D) 49,125

18. Асан мен Марат тоғызқұмалақты 2 сағат ойнады.
Әрқайсысы неше сағаттан ойнады?
А) 1
В) 2
С) 3
D) 4

19. Өрнек түрінде жаз және оның мәнін тап.
7- мен 9-дың көбейтіндісіне 810-ның 9-ға бөліндісін қос.
А) 154
В) 153
С) 315
D) 531

20. Сағатпен өрнекте: 1 апта 2 тәулік 3 сағат
А) 235
В) 219
С) 216
D) 316

МАТЕМАТИКА ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары;
Санның квадраты және саннаң кубы
1. 6 санының квадраты неге тең?
А )216
В)36
В)12
D)18

2. 8 санының кубын тап.
А)512
В)64
С)24
D)16

3. 6 санының кубы неге тең?
А )36
В)216
С)12
D)18

4. 7 санының кубы неге тең?
А )49
В)14
С)343
D )2113.

5. 4 санының квадраты неге тең?
А)8
В)12
С)16
D)4

6. 3 санының кубын тап
А)6
В)9
С)28
D)27

7. Қандай санның квадраты 36-ға тең болатынын көрсет
А )7
В)6
С)5
D)4

8. 3 санының кубы неге тең?
А)6
В)9
С)27
D)12

9. 10 санының квадраты неге тең?
А )100
В)1000
С)10000
D)10

10. 8 санының квадраты неге тең?
А )16
В)32
С)24
D)64

|№ |Дұрыс |Деңгей |
| |жауабтары | |
|1. |В |А |
|2. |А |В |
|3. |В |В |
|4. |С |В |
|5. |С |А |
|6. |D |В |
|7. |В |С |
|8. |С |А |
|9. |А |А |
|10.|D |А |

Кілті

Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары:
Өрнектер

1. Сандық өрнекті тап
А) 124 > 60
В) х + 60 = 124
С) b + 60
D) 124 + 60

2. 900: b ∙10 өрнегінің мәнін көрсет, мұндағы b =90
А) 10
В) 1 000
С) 100
D) 1

3.90–64:8. сандық өрнектің мәнін көрсет
А)82
В)8
С)98
D)81

4. Жазулар арасынан әріптік өрнекті көрсет.
А ) х +6=14
В) ал :5
С)19–5=13+2
D )36:4=9

5. 92 санынан 14 және 2 санынын азайтқандағы өрнектің мәнін көрсет.
А )92–14∙2
В)92–14:2
С)(92–14):2
D)(92–14)∙2

6. а = 480 болғандағы,. а : 6, өрнегінің мәнін көрсет:
А ) 70
В)8
С)80
D )474

7.Жазылудағы 10 987 және 2 987 сандарының айырмасы 2 есе артқандағы
сәйкес келетін өрнектің мәнін тап
А )(10 987+2 987)∙2
В)(10 987-2 987)∙2
С)10 987-2 987∙2
D )(10 987-2 987):2

8, в = 72. болғандағы в : 9 өрнегінің мәнін тап.
А)8
В)7
С)6
D) 9

9. 9 000-72:8∙1000 сандық өрнегінің мәнін тап
А)9000
В)0
С)18000
D) 100

10.c=40 болғандағы
c·9:60,өрнегініңмәнінтап.
А) 360
В) 60
С) 6
D) 320

11. 84 : 42 ∙ (37 + 63) : 10 өрнегінің мәнін көрсет
А) 20
В) 100
С) 10
D) 200

12.а=20 болғандағы 80: а+5 өрнегінің мәнін көрсет
А )35
В)45
С)405
D) 9

Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары:
Өрнектер
Кілті

|№ |Дұрыс жауабтары |Деңгей |
|1. |D |А |
|2. |С |В |
|3. |А |А |
|4. |В |А |
|5. |В |В |
|6. |С |А |
|7. |В |В |
|8. |А |А |
|9. |В |В |
|10.|С |В |
|11.|А |В |
|12.|D |В |

Логикалық ойындар.

Құрметті әріптес, мектептерде бастауыш сыныптан ақпараттану сабақтары
жүргізіле бастады. Көбінесе сынып жетекшілері береді. Ұстаздарға
көмек болсын деп біраз ойын топтамасын жіберіп отырмын.

№1. Кубик жасау үшін неше шаршы керек?
№2 . Тіктөртбұрыштан қалай шаршы жасаймыз?
№3. Қағазды 4-ке бүктеп, ортасынан кессе неше бөлік болады?
№4. Ат сиырдан қарарақ, сиыр иттен қара Ең қарасы қайсысы?
№5. 2 таяқшаның неше ұшы бар? 2,5 таяқшада ше?
№6. Қыздың 4 лентасы болды. 1-уін теңдей 2-ге бөлді. Қызда қанша
лента болды?
№7. Аулада қаздар жүрді. Дана 6 аяқ санады. Аулада қанша қаз бар?
№8. Ағашта бірнеше құс отырған. Оларда 8 қанат болды. Ағашта неше
құс отыр. ?
№9. 2 бала 3 сағат шахмат ойнадлы. Әр бала неше сағат ойнады?
№10. 2 қатар полкада 3-тен кітап болды. Тағы кітап сатып алдынды
да, әр полкаға бұрынғыдай кітап қойылды. 2 қатар полкіде неше кітап
болды?
№11. Бауырсақ қонақ үйге келеді. 1 күнге 1 теңгеден төлеу керек.
Бауырсақта 1 теңгелік және 3 теңгелік бар еді. 3 күн тұрса
қалай есеп айырысыр еді?
№12. Әкесі мен баласына 40 жас. 3 жылдан соң оларддың жасы қанша
болады?
№13. Дана 13 пен 18 жұлдыз аралығында туды. Туған күнін табу үшін
неше сұрақ бересіз. «Ия», «Жоқ» деген жауап қана қабылданады. 1 ші
сұрақ қандай болады?
№14. 1 ден 1000 –ға дейінгі сандар жазу үшін қанша цифр керек?

Алматы облысы. Райымбек ауданы. Сарыжаз орта мектебінің информатика
пәні мұғалімі. Орманова Құралай.

Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары;
қозғалысқа есептер

1. Жылдамдықты табу үшін..........
А) жылдамдықты уақытқа көбейту
В) қашықтықты уақытқа көбейту
С) жылдамдықты уақытқа бөлу
D) қашықтықты уақытқа бөлу

2. 80 км/сағ жүретін поезд 7 сағаттан соң, қандай қашықтықта болады.
А) 630 км
В) 87 км
С) 560 км
D) 540 км

3. Уақытты табу үшін...........
А) қашықтықты уақытқа бөлу
В) қашықтықты жылдамдықка көбейту
С) жылдамдықты уақытқа көбейту
D) қашықтықты жылдамдыққа бөлу

4. Арақашықтығы 160 км болатын қала мен ауылдың арасын мотоциклист
барғанда 5 сағат, қайтқанда 1 сағат кем уақытта жүрып өтті мотоциклисттың
қайтқан жолдағы жылдамдығын тап
А) 41 км/сағ
В) 32 км/сағ
С) 40 км/сағ
D) 35 км/сағ

5. Ара қашықтықты табу үшін,.............. керек ..
А ) жылдамдықты уақытқа бөлу
В) қашықтықты уақытқа бөлу
С) жылдамдықты уақытқа көбейту
D) қашықтықты жылдамдыққа бөлу

6. Велосипедші 15 км/сағ жылдамдықпен 65 км-ды жүріп өтсе, қанша уақыт
жұмсалған?
А)5
В)6
С)52
D)4

7. Мотоциклист 3 сағатта 210 км жүріп өтсе, ол қандай жылдамдықпен
жүргенін көрсет:
А) 70 км
В) 70 км/ч
С) 80 км/ч
D) 7 км/ч

8. Егер, автомобиль V км/сағ жылдамдықпен қозғалса, S км жол ұзындығын
жүрді........…
А) S ∙ V (сағ)
В) S : t (сағ)
С) V ∙ t (сағ)
D) S : V (сағ)

9.Егер, жүк тасмалдаушы поезд 4 сағатта 200 км, жолаушы поезд сол уақытта
280 км жол жүрсе, онда жолаушы поезд қандай жылдамдықпен жүрген?
А) 40 км/сағ
В) 60 км/сағ
С) 70 км/сағ
D) 50 км/сағ

10. Екі қаладан қарама -қарсы екі машинаны шықты біріншінің жылдамдығы 70
км/сағ, ал екіншісінікі 80 км/сағ екі қаланың арасы 150 км болса, машиналар
қанша уақыттан кейін кездеседі
А) 1 сағаттан соң
В) 2 сағаттан соң
С) 3 сағаттан соң
D) 4 сағаттан соң

11. Екі кемежайдан бір уақытта қарсы екі кішкене кеме шығып, 3 сағаттан соң
кездесті. Бірінші кеменің жылдамдығы 16 км/сағ ал, екіншісінікі 18 км/сағ
Кемежайлардың ара қашықтығы қандай?
А) 103 км
В) 102 км
С) 34 км
D) 70 км

12. Қаладан жылдамдықтары 15 км/сағ екі велосипедші шықты .Олар 4 сағаттан
соң, бір-бірінен қандай қашықтықта болады
А) 19 км
В) 60 км
С) 11 км
D) 45 км
.
Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары;
қозғалысқа есептер

|№ |Дұрыс жауап |Деңгей |
|1. |D |А |
|2. |С |А |
|3. |D |А |
|4. |С |С |
|5. |С |А |
|6. |А |В |
|7. |В |А |
|8. |D |В |
|9. |С |В |
|10.|А |В |
|11.|В |С |
|12.|В |В |

Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары;
Теңдеулер және олардың шешу тәсілдері

1. Қандай теңдеуде белгісіз сан қосумен табылады?
А )489– х =100
В) х –100=480
С) х :100=480
D)4800: х =100

2. 3 000 : х = 35 : 7 теңдеудегі белгісіз санның мәнін тап
А)3000
В)600
С)15000
D)3 005

3. 870 – х = 240 + 30.өрнегіндегі белгісіздің мәнін көрсет
А)270
В)1140
С)600
D)670

4. Х ∙4=20, х ∙5=25, х ∙8=40 теңдеулер қатарының келесі теңдеуін көрсет.
А) х ∙9=45
В) х ∙5=50
С) х ∙10=20
D) х ∙20=80

5. белгісіз көбейткіш табу үшін , керек …
А ) Көбейтіндінің мәнін белгілі көбейткішке бөлу
В) Көбейтіндінің мәнін белгілі көбейткішке көбейту керек
С) жеке мәнді бөлгішке көбейту
D) қосындының мәнәнен бірінші қосылғышты шегеру

6. х:10=718-710. теңдеуіндегі x-тің мәнін тап
А )800
В)7180
С)18
D)80

7. Бөлгішті табу үшін .............................керек …
А ) жеке мәнді бөлінгішке бөлу
В) бөлінгішті жеке мәнге бөлу
С) жеке мәнді бөлгішке көбейту
D) көбейтіндінің мәнін екінші көбейткішке бөлу

8. х–200=63:7 теңдеуіндегі x-тің мәнін тап
А )191
В)29
С)209
D)9

9. Бөлінгіштің мәнін табу үшін.............керек
А ) жеке мәнді бөлгішке көбейту
В) бөлгішті жеке мәнге бөлу
С) жеке мәнді бөлгішке бөлу
D) жеке мәнге бөлгішті қосу

10. х=415+35. 9· x теңдеуіндегі x-тің мәнін тап
А )50
В)60
С)40
D)4 050

11. х=17+18 5∙ х теңдеуде x-тің мәнін тап
А )5
В)7
С)4
D)6

12. Барлық теңдеулер қатарындағы келтірілген жауаптарында белгісіздердің
мәні бірдей болатын қатарды тап
А) 8 ∙ х = 40
х ∙ 9 = 54
В) а : 6 = 7
а : 2 = 21

С) х + 30 = 70
х + 40 = 80
D) b – 20 = 30
b - 40 = 30

Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары
Теңдеулер және олардың шешу тәсілдері
Кілті
|№ |Дұрыс жауаптары |Деңгей |
|1. |В |А |
|2. |В |В |
|3. |С |В |
|4. |А |С |
|5. |А |А |
|6. |D |В |
|7. |В |А |
|8. |С |В |
|9. |А |А |
|10.|А |В |
|11.| В |В |
|12.|В |С |

Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары:
Сандар, оларды оқу жазу жіктеу және салыстыру
Арифметикалық амалдар және олардың қасиеттрі

Үш жүз жеті санының жазылуын көрсет.
А) 370
В) 307
С) 703
Д) 317
2. 276 450 санында барлығы қанша ондықтар болады?
А)5 ондық
В) 7 ондық
С)27 645 ондық
Д)27 ондық
3. 704 санда болады …
А ) 4 жүз және 7 бірлік
В) 74 жүздік
С) 7 жүз және 4 бірлік
Д) 704 жүздік
4. 170 000 алу үшін 1 санын қандай санға қосу керек
А)169000
В)169999
С)16999
Д)170 001
5. Екінші кластың қандай санында 600 бірлік болады?
А) 600
В)60000
С)600000
Д)60
6. Разрядтың қосындысы ретінде қандай сан жазылған:
500 000 + 7000 + 80 + 3?
А) 57 083
В) 507 083
С) 5 783
Д)570 083
7. Екінші кластың қандай санында 600 бірлік болады?
А) 600
В) 60 000
С) 600 000
Д) 60
8. 46 382 санында 6 цифры қай санды көрсетілген:
А) жүздік
В) он мыңдық
С) ондық
Д) мыңдар бірлігі
99. Тек қана 3 және 0 цифрларымен ең үлкен төрт тамбалы санның қайсысы –
жазылған, мынау сан …
А) 3 003 С) 3 030
В) 3 330 D)
3 333
10. Құрамында 6 разрядтың 7 бірлігі, 2 разрядтың 2 бірлігі болатын санды
тап.
А)700 020
В)702 000
С)70 020
Д)700200
11. 800 және 500 санының айырмасын, 400-ге арттырғанда қандай сан болатынын
көрсет:
А) 340
В) 1 700
С) 700
D) 300
12(30+70)∙6 өрнегінің мәнін көрсет:
А) 106
В)600
С)160
Д)100
13. 96–56:8 өрнегінің мәнін көрсет:
А)89
В)7
С)5
Д)103

14. (3 824-1367):3 өрнегінің мәнін көрсет:
А)2457
В)7371
С)2460
Д)819

15. 360:9+738∙0 өрнегінің мәнін көрсет:
А)40
В)778
С)0
Д)4

16. 30∙7=7∙_ теңдік дұрыс болып шығуы үшін қойылатын керек санды көрсет.
А) 30
В) 7
С) 210
Д) 1

17. Қандай өрнектің мәні (90+80)∙4 өрнегінің мәнімен тең болтынын көрсет
А) 90 ∙ 4 + 80
В) 90 ∙ 4 + 80 ∙ 4
С) 4 + 80 ∙ 4
D) 60 + 80 ∙ 4

18. Дұрыс теңдікті тап
А)36 : 9 27:3 = (36 + 27):9
В) (36 + 27):9 = 36:9 + 27:9
С) (36 + 27):9 = 36:9 + 27
D) (36 + 27):9 = 36 + 27:9
19. 6∙9*4∙9=(6+4)∙9 теңдігі дұрыс орындалатындай етіп, жұлдызшаның орнына
қойылатын арифметикалық таңбаны анықтаманы тап
А) −
В) +
С) :
D) ∙
20. 4 + 24 : 4 = □: 4 теңдігі дұрыс орындалатындай « терезе » орнына
қандай сан қою керек?
А) 30
В) 16
C) 24
D) 40
Әр деңгейде берілген тесттік тапсырма тақырыптары:
Сандар, оларды оқу, жазу, жіктеу және салыстыру және
арифметикалық амалдар және олардың қасиеттрі
Кілті

|№ |Дұрыс жауап |Уровень |
|1. |В |А |
|2. |С |А |
|3. |С |А |
|4. |В |А |
|5. |С |А |
|6. |В |В |
|7. |С |А |
|8. |D |А |
|9. |В |С |
|10.|А |В |
|11.|С |В |
|12.|В |А |
|13.|А |А |
|14.|D |В |
|15.|А |А |
|16.|А |А |
|17.|В |В |
|18.|В |В |
|19.|В |В |
|20.|D |В |

Оқушылардың тізімі

Облыс __Ақмола_____________________________________________
(аты)
Аудан____Бурабай_____________________________________________
(аты)
Оқу орны__Бурабай кентінің Сәкен Сейфуллин_атындағы орта
мектебі____________________________________
(аты)
Сынып____4 «К»_______

|№ |Т.А.Ә. |Туған жылы |І-тоқсан |ІІ-тоқсан |МАБ |
|1 |2 |3 |78% |85% |85,7% |
|1 |Акатова Айым Ирланқызы |2001 |5 |4 |5 |
|2 |Байтлеуова Диана |2001 |3 |3 |4 |
| |Жұмабекқызы | | | | |
|3 |Битбаев Амирбахыт Сабитұлы |2001 |4 |4 |5 |
|4 |Елюбаев Ануар Амангелдіұлы |2000 |5 |5 |5 |
|5 |Елюбаев Елжас Оралұлы |2000 |4 |5 |5 |
|6 |Қайрбеков Алияр Қадыржанұлы|2000 |4 |4 |5 |
|7 |Калиакбарова Динара |2000 |4 |4 |4 |
| |Асылқызы | | | | |
|8 |Қалманбай Ғасырбек |2001 |4 |4 |5 |
| |Даулетбекұлы | | | | |
|9 |Курмангалиева Куляш |2001 |4 |4 |- |
| |Шаймұратқызы | | | | |
|10 |Қайырбай Айша – Бибі |2001 |4 |4 |4 |
| |Қуантайқызы | | | | |
|11 |Оразалиева Жанна Маратқызы |2001 |3 |4 |5 |
|12 |Рахимова Карина |2000 |4 |4 |5 |
| |Амангелдіқызы | | | | |
|13 |Саурыков Ержан Қайырлыұлы |2001 |4 |4 |5 |
|14 |Топалов Жаслан Болатұлы |2001 |3 |3 |- |
| | | | | | |

Мектеп директоры: Э.В.Шлейнингер

-----------------------

Компьютер

Электрондық оқулықтар

Электрондық анықтамалар мен энциклопедиялар

Аудио және видеоматериалдар

Интернет желісі.

Тестілеу жүйесі мен білімді бағалау

Электрондық пошта

Интерактивтік тақта

Қағазды үнемдеп экологиялық тазалықты сақтауы

Дидактикалық материалдарды қолдану тиімділігі.

Жылдамда, тез керекті мағлұматтарды алуы

Оқушының өз бетінше ізденіп шығармашылықпен жұмыс істеуінің артуы

Тексеру түрлерімен бағалануы

Білім, білік,дағды деңгейінің қалыптасуы

Мұғалімнің пед технологияны игеруі

әлемдік ақпараттық кеңістікке шығу

Практикалық дағдыларды игеруі

Оқушының пәнге деген қызығушылығының артуы

Білімнің тереңдігі

Сабақ уақытын тиімді қолдану

Ақпараттық технология

Интерактивтік
тақта

Электрондық
оқулық

Интернет
кеңістігі

Мультимедия

шаршы

Төртбұрыш

Текшенің неше өлшемі болады?
Тік бұрышты параллелепипедтің көлемін қалай табамыз?

Параллелепипед текше бола ма?
Текше мен тік бұрышты параллелепипедтің ұқсастығы бар ма?

Ұқсас жұмыстар
Математика. 176х4 және 704:4 жағдайындағы жазбаша көбейту және бөлу
Ойлаған сан қандай сан
Цифрмен берілген есептер
Топ сұрақтары
Өткенді пысықтау - Математикадан қысқа мерзімді сабақ жоспары
Шыққан санды ата
Білімдіге дүние жарық..
Квадраттың периметрінің формуласы
Логикалық тапсырмалар
7- ге көбейту және бөлу. (математикадан сабақ)
Пәндер