Металды қолмен және механикалық түрде өңдеу

4. Оқу пəнінің 7-сыныптағы базалық білім мазмұны

Технология (ұл балаларға арналған)
7-сынып

|№ |Бөлімдердің атауы |Сағат саны |
| | |барлығы |теория |практика |
|1 |Қауіпсіздік техникасы және еңбекті |1 |1 | |
| |қорғау | | | |
|2 |Ауыл шаруашылығы өндірісінің |2 |1 |1 |
| |техникасы мен технологиясы | | | |
|3 |Ағаш пен ағаш материалдарын қолмен |8 |1 |7 |
| |және механикалық түрде өңдеу | | | |
| |технологиясы | | | |
|4 |Металды қолмен және механикалық түрде|8 |1 |7 |
| |өңдеу | | | |
|5 |Сәндік-қолданбалы өнер элементтерін |6 |1 |5 |
| |қоса отырып, материалдарды көркем | | | |
| |өңдеу технологиясы | | | |
|6 |Электротехника және электроника |3 |1 |2 |
| |негіздері | | | |
|7 |Үй мәдениеті. Тұрмыстағы жөндеу |1 | |1 |
| |жұмыстары | | | |
|8 |Шығармашылық жобалау |5 | |5 |
| |іс-әрекеті | | | |
| |Барлығы: |34 |6 |28 |

Қауіпсіздік техникасы жəне еңбекті қорғау – 1 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, ағаш пен металды қолмен жəне
механикалық түрде өңдеу кезіндегі қауіпсіздік техникасын сақтауға
байланысты жалпы талаптар.
Ауыл шаруашылығы өндірісінің техникасы мен технологиясы – 2 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, өсімдік шаруашылығының технологиясы;
2) жеміс-көкөніс дақылдарын өсірудің қарқынды технологиясы,
өсімдіктерді көшет əдісімен жəне қорғалған топырақта өсіру технологиялары;
3) практикалық жұмыстар: көкөніс шаруашылығындағы көктемгі-жазғы
жұмыстары, өсімдіктерді көшет əдісімен өсіру технологиясы, тұқымдықтарды
отырғызу, мəдени өсімдіктерді арамшөптен қорғау;
4) еңбек нысандарының түрлері: картоп, қызылша, сəбіз, орамжапырақ
жəне сəндік гүлдер дақылдары.
Ағаш пен ағаш материалдарын қолмен және механикалық түрде өндеу
технологиясы – 8 сағат
1) негізгі теориялық мəліметтер, ағаштың табиғи жəне механикалық қасиетері,
ағаштан жасалған бұйымдар жəне олардың графикалық бейнесі, бұйымдарды
құрылымдау, технологиялық іс-қағаздары, ағашты біріктірудің негізгі
түрлері;
2) жай шегемен, бұрама шегемен жəне желіммен біріктіру;
3) топтастыру, тұтастыру, бұрыштық біріктірулер, кертік біріктірулер,
шканттар мен нагельдер арқылы біріктіру, қазіргі заманғы технологиялық
машиналар, ағашқа арналған токарь станогінің құрылысы, токарь станогінде
жұмыс қауіпсіздігінің ережелерін сақтау жəне жұмысты ұйымдастыру;
4) практикалық жұмыстар: ағаштың қарапайым біріктіру əдістері бар
бұйымдарды технологиялық карта бойынша жасау, конус пішініндегі жəне
фасонды бұйымдардың сыртқы бетін жону;
5) еңбек нысандарының түрлері: орындық. ағаш балта, оқтау, картоп
жаншу аспабы, қашау тұтқасы.
Металлды қолмен жəне механикалық түрде өңдеу– 8 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, металлдар мен қорытпалары туралы
жалпы мəліметтер;
2) болаттың түрлері, қасиеттері жəне оның қолданылуы. Металл бұйымдары
жəне олардың графикалық бейнесі, металды қысқышта жəне тақтада шабу, қисық
сызықты беттерді егеу, ажырайтын жəне ажырамайтын біріктірулер, бұрандалы
біріктірулер, сыртқы жəне ішкі бұранда ою, өнеркəсіп орындарында металл
өңдеу, металл кесу станоктары туралы жалпы мəліметтер;
3) практикалық жұмыста: табақ металлдан оны кесу, егеу, бұрғылау
əдістерін қолдануды қажет ететін бұйымдарды жасап шығару. Цилиндр
қалпындағы бөлшектің сызбасын оқу: материалын анықтау, сонымен бірге,
бөлшектің, оның құрылымдау элементтерінің көлемін анықтау. Сыртқы жəне ішкі
бұранда ою операцияларынан тұратын металл бұйымдарын жасау;
4) еңбек нысандарының түрлері: жиһазға арналған ілмектер, есік
тұтқасының құлағы, сомын-құлақты бұранда, струбцина, металлды көркем-өңдеу
технологияларын қолданып жасалған сəндік-қолданбалы мақсатындағы бұйымдар.
Сəндік-қолданбалы өнері элементтерін қоса отырып, материалдарды көркем
өңдеу технологиясы – 6 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, қазақ халқының сəндік-қолданбалы
өнері, ою-өрнек түрлері;
2) ою-өрнектің қолданылуы;
3) ағашты көркем өңдеу, ағашқа күйдіріп өрнек салу;
4) жұқа өрнекті аралау əдісімен ою, жақша тəрізді ойық ою, металды
көркем өңдеу, филигрань, теріні өңдеу жəне одан бұйым жасау;
5) практикалық жұмыстар: материалдарды көркем өңдеудің, оларды сəндік
безендірілуінің бір бағыты бойынша бұйымдардың эскизін дайындау жəне оны
жасап шығару;
6) еңбек нысандарының түрлері: ою элементерін қолдану арқылы жасалған
ойыншықтар, ас үйлік аспаптар, ішкі-көрініс бұйымдары.
Электротехника жəне электроника негіздері – 3 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, тұрмыстық электр құралдарының жұмысы
туралы жалпы мəліметтер, тұрмыстық электр қуаты қабылдағыштарын іске қосу;
2) тұрмыстық электр құралдарына қарапайым жөндеу жүргізу, дəнекерлеуді
қолдана отырып электромонтаждық жұмыстарды жүргізу. Сымдардың,
дəнекерлердің, флюстардың түрлері. Электромонтаж жұмыстарына арналған
саймандар, электр тоғынан зақымданудан сақталу, автоматты түрде бақылау
жəне реттеу туралы түсінік, автоматтандырылған құрылғылардың түрлері мен
міндеті, тұрмыстық электротехникалық құрылғыларындағы автоматика
элементтері, автоматика құрылғыларының қарапайым схемалары;
3) практикалық жұмыстар: радиоэлементтердің сыртқа шығарылған
өткізгіштерін тазалау жəне оларды қалайылау, сымдарды монтаждық күлтеге
дəнекерлеу, дəнекерлеуді қолдана отырып электромонтаждық жұмыстарды жасау,
автоматика құрылғыларының қарапайым схемаларын құрастыру;
4) еңбек нысандарының түрлері: бұрылу жол көрсеткіші, бағдаршам.
Үй мəдениеті. Тұрмыстағы жөндеу жұмыстары – 1 сағат:
1) негізгі теориялық мəліметтер, тұрғын жайдың экологиясы туралы
түсінік, тйдің микроклиматын бағалау жəне реттеу. Температура тəртібін,
ылғалдықты жəне ауа ортасының қалпын сақтап отыратын заманауи құралдары.
Тұрмыстық техниканы қолдану ережелері;
2) практикалық жұмыстар: жарықтандыру құралдарын орналастыру жоспарын
дайындау, жарнама арқылы тұрмыстық техникасын таңдау;
3) еңбек нысандарының түрлері: тауар мен қызмет жайлы жарнамалық
анықтамалар, тұрмыстық техника үлгілері. Су, жылу, электр қуаты мөлшерлерін
есептеу құралдары, су тазалау құрылғылары.
Шығармашылық жобалау іс-əрекеті. – 5 сағат:
1) шығармашылық жобаларын орындау ерекшелектері;
2) ағаштан балалар орындығын жасауға арналған өзіндік шығармашылық жобасын
орындау.
Технология 7 сынып аптасына – 1 сағат, оқу жылына – 34 сағат

|№ |Саб|Сабақ тақырыбы |Сағ|Мерзімі |ескерту |
| |ақ | |ат | | |
| |№ | | | | |
|I | |Қауіпсіздік техникасы жəне еңбекті қорғау |1 | | |
|1 |1 |Ағаш пен металды қолмен жəне механикалық |1 | | |
| | |түрде өңдеу кезіндегі қауіпсіздік | | | |
| | |техникасын сақтауға байланысты жалпы | | | |
| | |талаптар. | | | |
|II | |Ауыл шаруашылығы өндірісінің техникасы мен |2 | | |
| | |технологиясы | | | |
|2 |1 |Өсімдік шаруашылығының технологиясы |1 | | |
| | |Пәнге кіріспе | | | |
|3 |2 |Көкөніс шаруашылығындағы көктемгі-жазғы |1 | | |
| | |жұмыстары, өсімдіктерді көшет əдісімен | | | |
| | |өсіру технологиясы | | | |
|III | |Ағаш пен ағаш материалдарын қолмен және |8 | | |
| | |механикалық түрде өңдеу технологиясы | | | |
|4 |1 |Ағаштың табиғи жəне механикалық қасиетері |1 | | |
| | |Бұрынғы оқыған материалды қайталау | | | |
|5 |2 |Ағаштан жасалған бұйымдар жəне олардың |1 | | |
| | |графикалық бейнесі | | | |
|6 |3 |Бұйымдарды құрылымдау, ағашты біріктірудің |1 | | |
| | |негізгі түрлері | | | |
| | |Экономика үкімет рөлі. Экономикаға | | | |
| | |мемлекеттің араласпауы мүмкін бе? | | | |
|7 |4 |Жай шегемен, бұрама шегемен жəне желіммен |1 | | |
| | |біріктіру | | | |
|8 |5 |Қазіргі заманғы технологиялық машиналар, |1 | | |
| | |ағашқа арналған токарь станогінің құрылысы | | | |
| | |Қоғамдық тауарлар мен қызмет көрсетулер | | | |
|9 |6 |Топтастыру, тұтастыру, бұрыштық |1 | | |
| | |біріктірулер, кертік біріктірулер, шканттар| | | |
| | |мен нагельдер арқылы біріктіру | | | |
|10 |7 |Токарь станогінде жұмыс қауіпсіздігінің |1 | | |
| | |ережелерін сақтау жəне жұмысты ұйымдастыру | | | |
| | |Қоршаған ортаны қорғау | | | |
|11 |8 |Ағаштың қарапайым біріктіру əдістері бар |1 | | |
| | |бұйымдарды технологиялық карта бойынша | | | |
| | |жасау | | | |
|IV | |Металды қолмен және механикалық түрде өңдеу|8 | | |
|12 |1 |Металлдар мен қорытпалары туралы жалпы |1 | | |
| | |мəліметтер | | | |
| | |Салықтар мен халықты әлеуметтік қорғау. | | | |
| | |Инфляциямен күрес. Жұмысыздықпен күрес. | | | |
|13 |2 |Болаттың түрлері, қасиеттері жəне оның |1 | | |
| | |қолданылуы | | | |
|14 |3 |Металл бұйымдары жəне олардың графикалық |1 | | |
| | |бейнесі, металды қысқышта жəне тақтада шабу| | | |
| | |Халықаралық сауданың пайда болуының | | | |
| | |себептері | | | |
|15 |4 |Табақ металлдан оны кесу, егеу |1 | | |
|16 |5 |Ажырайтын жəне ажырамайтын біріктірулер, |1 | | |
| | |бұрандалы біріктірулер | | | |
| | |Сауда тарихы. Абсолюттік және салыстырсалы | | | |
| | |басымдылық. | | | |
|17 |6 |Өнеркəсіп орындарында металл өңдеу, металл |1 | | |
| | |кесу станоктары туралы жалпы мəліметтер | | | |
|18 |7 |Бұрғылау əдістерін қолдануды қажет ететін |1 | | |
| | |бұйымдарды жасап шығару | | | |
| | |Экспорт және импорт | | | |
|19 |8 |Сыртқы жəне ішкі бұранда ою операцияларынан|1 | | |
| | |тұратын металл бұйымдарын жасау | | | |
|V | |Сәндік-қолданбалы өнер элементтерін қоса |6 | | |
| | |отырып, материалдарды көркем өңдеу | | | |
| | |технологиясы | | | |
|20 |1 |Қазақ халқының сəндік-қолданбалы өнері, |1 | | |
| | |ою-өрнек түрлері | | | |
| | |Сауда еркіндігі және халықаралық сауда. | | | |
|21 |2 |Ою-өрнектің қолданылуы, |1 | | |
| | |ағашты көркем өңдеу, ағашқа күйдіріп өрнек | | | |
| | |салу | | | |
|22 |3 |Жұқа өрнекті аралау əдісімен ою, жақша |1 | | |
| | |тəрізді ойық ою | | | |
| | |Халықаралық саудаға ақшалар қатысады? | | | |
|23 |4 |Металды көркем өңдеу, филигрань, |1 | | |
|24 |5 |Теріні өңдеу жəне одан бұйым жасау |1 | | |
| | |Ұлттық валюта | | | |
|25 |6 |Материалдарды көркем өңдеу, эскизін |1 | | |
| | |дайындау жəне оны жасап шығару | | | |
|VI | |Электротехника және электроника негіздері |3 | | |
|26 |1 |Тұрмыстық электр құралдарының жұмысы туралы|1 | | |
| | |жалпы мəліметтер | | | |
| | |Мемлекеттік бюджет. Мемлекеттік борыш. | | | |
|27 |2 |Тұрмыстық электр қуаты қабылдағыштарын іске|1 | | |
| | |қосу, тұрмыстық электр құралдарына | | | |
| | |қарапайым жөндеу жүргізу | | | |
|28 |3 |Дəнекерлеуді қолдана отырып |1 | | |
| | |электромонтаждық жұмыстарды жүргізу. | | | |
| | |Мемлекеттік төлем балансы. | | | |
|VII | |Үй мәдениеті. Тұрмыстағы жөндеу жұмыстары |1 | | |
|29 |1 | Жарықтандыру құралдарын орналастыру |1 | | |
| | |жоспарын дайындау, жарнама арқылы тұрмыстық| | | |
| | |техникасын таңдау | | | |
|VIII | |Шығармашылық жобалау |5 | | |
| | |іс-әрекеті | | | |
|30 |1 |Шығармашылық жобаларын орындау |1 | | |
| | |ерекшелектері | | | |
| | |Экономикалық өсу және әлемдік экономика | | | |
|31 |2 |Ағаштан балалар орындығын жасауға арналған |1 | | |
| | |өзіндік шығармашылық жобасын орындау | | | |
|32 |3 |Ағаштан балалар орындығын жасауға арналған |1 | | |
| | |өзіндік шығармашылық жобасын орындау | | | |
| | |Әлемдік экономика туралы | | | |
|33 |4 |Ағаштан балалар орындығын жасауға арналған |1 | | |
| | |өзіндік шығармашылық жобасын орындау | | | |
|34 |5 |Шығармашылық жобаны қорғау |1 | | |
| | |Қорытынды сабақ. Қайталау. | | | |
| | |барлығы |34 | | |
7 сыныптың соңында оқушыларының дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

Қолмен өндеу кезіндегі техникалық қауыпсіздігіне жалпы талаптарын және
токарь станогында жұмыс істеу кезіндегі қауыпсіздік ережелеріне;
2) жеміс-көкөніс дақылдарын өсіру технологиясын;

3) ағашты біріктірудің негізгі түрлері;

4) ажырайтын жəне ажырамайтын біріктірулер туралы жалпы мəлімет;

5) металл кесу станоктары туралы жалпы мəлімет;

6) тұрмыстық электр құралдарының, автоматикалық құрылғылардың түрлері
мен қызметі, тұрмыстық электротехникалық құрылғыларындағы автоматика
элементтері;

7) пəтер микроклиматын қолдауға арналған заманауи құралдары

білу/түсіну тиіс.

1) көкөніс дақылдарын күтуді;

2) материалдарды өңдеудің қазіргі заманғы əдістерін жəне бұйым
жасаудын инновациялық технологияларын қолдануды;

3) қарапайым біріктірулерді қолдана отырып, ағаштан бұымдар жасауды;

4) сыртқы жəне ішкі бұрандаларды ою операцияларын қолдана отырып,
металлдан бұйымдар жасауды;

5) технологиялық құжаттарын оқу жəне дайындауды;

6) металлдды көркем өңдеудің əр-түрлі əдістерін қолдануды;

7) шығармашылық мақсаттарды шешу əдістерін технологиялық

іс-əрекетінде қолдануды;

8) əр-түрлі материалдардан сəндік –қолданбалы өнер бұйымдарын жасауды;

9) дəнекерлеуді қолдана отырып электрмонтаждық жұмыстарды орындау,
автоматика құрылғыларының қарапайым схемаларын жинауды;

10) жарық беру құрылғыларын орналастыру жоспарын дайындау, жарнама
арқылы тұрмыстық техникасын таңдауды меңгеруі тиіс.