Қазақ хандары

Тәуелсіздіктің 20 жылдығына қарай өткізілген «Тарих қойнауы сыр шертеді . . . » деп аталатын слаидтар шеруі. (Сынып сағаты)

Абай атындағы орта мектебінің биология пәнінің мұғалімі

Смағұлова Құралай және мектеп кітапханашысы Марқабаева Альмира

Тарих қойнауы сыр шертеді . . .

(Презентациялар шеруі)

Мақсаты:

Оқушыларды Отансүйгіштікке, патриотизмге тәрбиелеу. Оқушы бойында туған жерге, атамекенге деген сүйіспеншілік сезімді ояту.

Кіріспе: Кең даламыз Қазақстан - тәуелсіз мемлекет. Тәуелсіз елді өркениетті әлемге танытатын мектеп оқушысы, жастар. Түбегейлі өзгерістерге бет бұрған заманда тек білімді болу жеткіліксіз. Әрбір тұлғаның бойында ізгілік, қайырымдылық, Отансүйгіштік қасиеттер болу керек. Ақпарат құралдары дамыған озық технологиялар заманы болғанымен, кітап адамның рухани азығы болып қала бермек.

Тәрбие бағыты: Қазақстандық патриотизм мен азаматтық тәрбие;

Қазақстан (Қазақстан картасы, слаид)

Елордасы - Астана қаласы

Әкімшілік бөлінуі: 14 облыс

Республикалық маңызға ие 2 қала: (Астана, Алматы)

Халқы: 14 952, 7 мың адам

Мемлекеттік тілі: қазақ тілі

І. Екі Отан жоқ,

Жалғыз Отан мекенің!

М. Мақатаев

ІІ. Әйнегі - күн, шатыры - аспан,

Кең дала . . . Төсі толқыған егін.

Көлдері көкке күмістер шашқан,

Қазақстан - Республикам менің!

Дихан Әбілев

ІІІ. Ашқанда тарих парағын . . .

ІV. Ойы терең, тілі майда, сөзі шоқ.

V. Қазақ хандары: Жәңгір хан, Абылай хан, Кенесары хан, Тәуке хан, Әбілқайыр хан.

Тарихи тұлғалардың қол жеткізген жетістіктеріне қарап отырсақ, сол кездің өзінде қазақ мемлекетінің өте күшті болғанын айғақтайды. Егеменді мемлекетімізде елім деп еңіреген ерлердің басына қандай кесене орнатсақ та аз.

VІ. Ең бірінші бақытым - халқым менің,

Соған берем ойымның алтын кенін,

Ол бар болса, мен бармын қор болмаймын,

Қымбаттырақ алтыннан нарқым менің.

Мұхтар Шаханов

VІІ. Айбын болған еліме,

Айдын болған көліме

Айналайын үш биім

Пана болған жеріме.

VІІІ. Қазақтың үш биі Төле би, Әйтеке би, Қазыбек би.

Мемлекеттік бірлестіктер халықтың салт-дәстүрі мен әдет ғұрпы бойынша басқарылуы тиіс болған. «Түгел сөздің түбі бір, түп атасы - Майқы би» деген сөз содан қалған.

ІХ. Наше знамя- независимость,

Наша цель - мир и благоденствие.

В этом мире у нас есть

Лишь одна Родина это-Казахстан!

Х. Ұлы дала перзенттері : Абай, Ыбырай, Шоқан.

Шынайы бақытқа жету үшін үнемі ізденіп, оқу қажет. Тек жаны жомарт, сабырлы, білімді адам ғана Құдайға жақын тұра алады.

ХІ. Биікке самғар қырандай,

Ой салады тұрысың.

Халқың үшін қашанда,

Ірілерден ірісің. (Абай ескерткіші)

ХІІ. “Земля моя! Была ты колыбелью и стала нам родимой навсегда.

Здесь рождены, отсюда мы взлетели, как птицы вылетают из гнезда”.

М. Макатаев

ХІІІ. Сахара сазгерлері: Сүйінбай Аронұлы, Құрманғазы, Қорқыт ата

Көшпелі елдің көшінен түсіп қала жаздап, қадау-қадау өнерпаздардың қол жалғауы арқылы көнеден бүгінге жеткен саз өнері қазір арнасын кеңейтіп, өрісін ұзартып, өресін биіктетуде.

ХІV . Қоңыраулы найза қолға алып,

Жарқылдатып алдаспан.

Қазақ батырлары: Райымбек, Қарасай, Бөгенбай, Қабанбай, Наурызбай, Сырым.

Қазақ тәуелсіздігі осындай батырлардың арқасында тағдыры мен келешегін қорғап қалды.

ХV. Ашық аспан астындағы асыл мұралар - Ақыртас, Сауран, Аспара, Баладж.

Қазақстанның ежелгі қалаларының атаулары халық аузындағы аңыз әңгімелерде ғана сақталады.

ХVІ. Алты Алаштың ардақтылары:

Ахмет Байтұрсынов, Міржақып Дулатов, Әлихан Бөкейханов, Мұстафа Шоқай, Халел Досмұхамедұлы.

Бұл адамдар отаршылдықтың озбыр саясатына қарсы халықты ояту үшін халықты ағартудан басқа жол жоқ екенін, надандықпен, қараңғылықпен күресу керектігін толық түсініп, бар ғұмырын осы жолға арнады.

ХVІІ. Ғылымды іздеп, дүниені көздеп,

Екі жаққа үңілдім.

Шәкәрім Құдайбердіұлы, Жамбыл Жабаев, Қаныш Сатпаев, Әлкей Марғұлан, Мұхтар Әуезов

ХVІІІ. Қорқып жаудан қайтпаған,
Қазақ деген халқыңның
Батыр шыққан даңқынан . . .

Батыр Бауыржан Момышұлы, Қасым Қайсенов, Нұркен Әбдіров.

Әрбір халық өзінің ержүрек батырларын, олардың елін, жерін қорғаған батыл істерін мақтан етіп, үлгі-өнеге қылған. Себебі елін бүкіл әлемге танытатын сол халықтың батырлары.

ХІХ. Ерліктің қос қанаты деп білемін . . .

Әлия мен Мәншүк

Жеріне лайық елі туады,

Еліне лайық ЕРІ туады.

ХХ. Қыршын ғұмыр, қызғыш жыр . . .

Қайрат Рысқұлбеков, Ләззат Асанова, Сабира Мұхаметжанова, Ербол Сыпатаев.

Айналайын алтын әнім, жас өркені халқымның,

Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың,

Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың,

Кеудеңде әлі сызы жатыр сол кезегі салқынның,

Айналайын, айналайын жас өркені халқымның.

ХХІ. Қазақстан - қасиетті гүл бағым,

Бақытыңды, шаттығыңды жырладым.

Алматы-жері жайсаң облыс,

Ақтөбе - өлке, ақ тарысы - мол ырыс.

Атырау - мол Қазақстан мұнайы,

Жамбыл - жайлау, қазыналы, шұрайлы.

Жезқазған - кен, бұзылмаған қаймағы,

Көкшетау - көп көгілдір көл аймағы.

Қарағанды - қара алтынның қоймасы,

Қостанай құт, қызыл бидай қамбасы.

Қызылорда - күрішті Сыр сағасы,

Орал - көне Ақжайықтың жағасы.

Өскемен - өр, Шығыста Алтай аясы,

Павлодар - Қара Ертістің саясы.

Қызылжар - солтүстігім орманды,

Семей аңыз, Шыңғыстаудай қорғанды.

Талдықорған - жер жаннаты, көп бағы,

Ақмола - Арқада астық алқабы,

Шымкент - ыстық оңтүстігім мақталы.

Ермек Өтетілеу

ХХІІ. Для казахского народа нет ничего лучше и дороже, чем родной язык: острый как алмаз, чуткий как парящий орел, мягкий как свинец, и оружие, и щит, и древнии и вечно молодой “огненный”.

Н. А. Назарбаев

ХХІІІ. Туған өлкеңді сүйе біл, тарихыңды тани біл!

ХХІV. Қазақстан табиғатының ғажайып жерлері.

ХХV. Мақтансаң мақтан елім деп,
Тани біл, елдік таңбаңды.
Елтаңба, Туың, Әнұран -
Шырқатты биік арманды.

ҚР Әнұран авторлары- Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев, Жұмекен Сабырұлы Нәжімеденов, Шәмші Қалдаяқұлы Қалдаяқов.

ҚР Мемлекеттік Ту авторы- Шәкен Оңласынұлы Ниязбеков.

ҚР Мемлекеттік елтаңбасының авторлары - Жандарбек Мәлібекұлы Мәлібеков,

Шот-Аман Ыдырысұлы Уәлихан.

ХХVІ. Алтын күн аспаны,

Алтын дән даласы.

Ерліктің дастаны-

Еліме қарашы!