Тарих -ғасырлар куәсі (сайыс сабақ)

[pic]
Игенбаева Динара Маратқызы.
№83А.Байтұрсынов
атындағы жалпы
орта мектебінің
тарих пәні мұғалімі.
Қарасу ауылы
Сайрам ауданы
ОҚО.

Сайыстың тақырыбы: «Тарих- ғасырлар куәсі».
Сайыстың мақсаты:1.Тарихи оқиғалар тізбегін еске түсіре отырып, танымдарын
арттыру.
2.Өткенді еске түсіре
отырып,болашаққа бағдар беруге баулу
3.Тарихи ұлы тұлғалардың ерліктерін
насихаттай отырып,
Отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі:Ерлік туралы қанатты сөздер жазылған
плакаттар,сайыстың
жоспары ілінеді.
Сайыстың барысы:
«ХХІ ғасыр мәдениеттің, ғылым мен ақыл-ой бәсекесінің ғасыры болмақ,»- деп
президентіміз Н.Ә.Назарбаев айтып өткендей бұл ғасырда өмір сүріп отырған
барша ұрпақ ғылым саласында өзіндік жол салар дара ұрпақ болуы тиіс.Олай
болса болашаққа нық қадам жасау бүгіннен басталады.
«Ата-бабаларымыз бізге бірліктің,ынтымақтың,тұтастықтың ұлы үлгісін
көрсетіп кетті.Қазақстанның арғы-бергі тарихының ең ғибратты тағылымы,міне
осында.Олай болса бүгінгі: «Тарих-ғасырлар куәсі» атты сайыс сабағымызды
бастаймыз.

Сайыстың әділқазылар алқасымен таныстырып өтейін:
1.
2.
3.

І-тур.Таныстыру.(5балл)

ІІ-тур.Сәлемдесу. (5балл)

ІІІ-тур.Танымдық сұрақтар. (5балл)

7 «а»сыныбына:

1.Түркеш қағанатының астанасын ата:
Жауабы:Суяб,екіншісі Ордабасы-Іле бойындағы Күнгіт.
2.Қимақ қағанатының тарихи шеңбері:
Жауабы:ІХ ғасырдың соңы мен ХІ ғасырдың басы.
3.Қарлұқ қағанатының тайпаларын ата:
Жауабы: үш жікіл, үш бескіл, бұлақ, көкеркін,тухси,фаракия,
лазана.
4.Қазақстандағы ең ірі сәулет орындарын ата:
Жауабы:Қожа Ахмет Яссауи,Арыстан баб,Айша бибі,Қарашаш
ана,Ибрахим ата т.б.
5.Батыс түрік қағанатында 610-618 жылдары қай қаған билік етті?
Жауабы:Шегу қаған.

7 «ә» сыныбына:

1.Батыс түрік қағанатының тайпаларын ата:
Жауабы:Барлық түрік тайпалары: оғыз, қырғыз, ұйғыр,үйсін т.б.
2.Оғыз мемлекетінің астанасын ата:
Жауабы: Янгикент (Жаңа Гузия)
3.Қимақ елінің құрамында жеті тайпа болғандығын жазған ортағасырлық
тарихшы:
Жауабы: Парсы тарихшысы Гардизи.
4.Қарахан мемлекетінің негізін кім қалады?
Жауабы: Сатұқ Боғра –хан.
5.Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп кімге табынған?
Жауабы:Ұмай анаға.

7 «б» сыныбына:

1 «.Сардоба» деген қандай құрылыс?
Жауабы: Құдық үстіне салынған ғимарат.
2.Қимақ қағанатының билеушісі қалай аталған?
Жауабы:Қаған.
3.Оғыз жабғуы Киев кінәзі Святославпен Хазарларға қарсы қай жылы одақ
құрды?
Жауабы: 965 жылы.
4.Жанып тұрған оттың арасынан өткен Византия елшісі:
Жауабы:Земарх.
5.Қарлұқтардың Ұйғыр қағанатына қарсы күресі қанша жылға созылған?
Жауабы: 20 жылға.

7 «в» сыныбына:
1.Батыс Түрік қағанатының құрылған жылы:
Жауабы: 603 жылы.
2.Түркеш қағанаты қанша әкімшілік аймаққа бөлінді?
Жауабы: 20 аймақ.
3.Қарахан мемлекетінің құрылуында басты рөлді атқарған тайпа:
Жауабы: Қарлұқ тайпасы.
4.Найман ханы Білге қайтыс болған соң, билік үшін таласқан кімдер?
Жауабы:Бұйрық хан мен Даян хан.
5.Керейіт хандығының құрамына қанша аймақ кірген және оларды ата.
Жауабы: 8 аймақ:керейіт,жиркиы,қоңқай, сақай, тутау, албат,
тунхай,қыркун.

ІV-тур. Көрініс. (10балл)

V-тур.Өнер сайысы(ән, би,күй.) (5балл)

VІ-тур.Топ басшылар сайысы 5сұрақ қойылады. (10балл)

7 «а» сыныбының топ басшысына:

1.Айша- бибі кесенесі қай облыстың территориясында орналасқан?
Жауабы: Жамбыл облысы.
2. «Диуани – лұғат –ат-түрік» еңбегінің авторы кім?
Жауабы:Махмұд Қашғари.
3.Қ.Р.Конституциясы қашан қабылданды?
Жауабы: 1995 жыл 30 тамыз.
4.Түрік қағанатының тарихи шеңбері:
Жауабы: 552-603 ж.
5.Монғолша « найман» сөзі қазақшаға аударғанда қандай мағынаны білдіреді?
Жауабы: «сегіз».

7 «ә» сыныбының топ басшысына:

1.Арыстан-баб кесенесі қай жерде орналасқан?
Жаубы: Отырарда,Шәуілдір.
2. «Құтты білік» еңбегінің авторын ата:
Жауабы: Жүсіп Баласағұни.
3.Қ.Р. тәуелсіздігі туралы заң қашан қабылданды?
Жауабы: 1991 жыл 16 желтоқсан.
4.Қарахан мемлекетінің тарихи шеңбері:
Жауабы: 942-1212 жыл.
5. «Руна» сөзі қазақшаға аударғанда қандай мағынаны білдіреді?
Жауабы: «Ескі,көне».

7 «б» сыныбының топ басшысына:

1.Ибрахим ата кесенесі қай жерде орналасқан?
Жауабы: Сайрамда.
2. «Диуани хикмет» еңбегінің авторын ата:
Жауабы:Қожа Ахмет Яссауи.
3.Қ.Р.Конституциясы қанша бап, қанша тараудан тұрады?
Жауабы: 98 бап,9 тарау.
4.Батыс Түрік қағанатының территориясы:
Жауабы: Жетісу.
5. «Он- оқ бұдун» сөзінің қазақша мағынасы:
Жауабы: Он тайпа.

7 «в» сыныбының топ басшысына:

1.Қарашаш ана ескерткіші қайда орналасқан?
Жауабы: Сайрамда.
2. «Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады?
Жауабы: 12.
3.Қ.Р.Премьер- министрі кім?
Жауабы: Серік Ахметов.
4.Түрік қағанатының әлсіреу себебі:
Жауабы:Ішкі талас- тартыс, Қытай мемлекетінің қысымы.
5. «Бұдун, тат» сөздерінің мағынасы.
Жауабы: «Халық, құл».

Сайысты қорытындылап, жеңіске жеткен топты марапаттау.

«Тарих –ғасырлар куәсі»сайысының бағалау парағы.

| | | | | |
|Топ аттары |7 «а» |7 «ә» |7 «б» |7 «в» |
| | | | | |
| | | | | |
|Таныстыру | | | | |
|5балл | | | | |
| | | | | |
|Сәлемдесу | | | | |
|5балл | | | | |
|Сұрақ-жауап | | | | |
|5 балл | | | | |
| | | | | |
|Көрініс | | | | |
|10 балл | | | | |
| | | | | |
|Өнер сайысы | | | | |
|5 балл | | | | |
| | | | | |
|Топ басшылар сайысы| | | | |
|10 балл | | | | |
|Қорытынды | | | | |