Қосылу реакциялары

Сабақтың тақырыбы: химиялық реакциялардың типтері: орынбасу, алмасу;
Сабақтың мақсаты:
Білімділік-химиялық реакциялардың типтерін түсіндіру, реакция теңдеулерін жазып, айтып беру дағдысын дамыту;
Дамытушылық-реакция теңдеулерін теңестіруді орындай білуге дағдыландыру;
Тәрбиелік-химия пәні нақты дәлелдемені қажет ететін ғылым екеніне оқушылардың көзін жеткізу.
Сабақтың типі: Жаңа білім беру
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Әдіс-тәсілдер: тәжірибе жасау, есептер шығару, интерактивті тақтамен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта
Құрал-жабдықтар: сынауықтар, тұрғы, спиртшам, темір
ұнтағы, күкірт, мырыш түйірі,
калий перманганаты, тұз қышқылы,
барий хлориді, натрий сульфаты
ерітінділері.
Сабақтың жүру барысы:
I.Ұйымдастыру
II. Жаңа сабақ
Химиялық реакциялардың типтері
1.Қосылу 2.Айырылу 3.Орынбасу 4.Алмасу
Анықтамалары:
Қосылу реакциясы-екі немесе бірнеше жай заттан бір күрделі заттың түзілуі.
Айырылу реакциясы -қүрделі заттың жай заттарға ыдырауы.
Орынбасу реакциясы-жай зат пен күрделі зат арасында,атомдарының орнын ауыстыруы арқылы жүретін реакция.
Алмасу реакциясы-екі күрделі заттың арасында жүретін ,атомдарының алмасуы арқылы жүретін реакция.
Мысалдар:
Қосылу реакциялары:
Fe+S=FeS
2Cu + O2=2CuO
Айырылу реакциялары:
2KMnO4--> K2 MnO4 + MnO2 + O2↑
CaCO3 --> CaO + CO2↑
Орынбасу реакциялары:
Zn+ 2HCl = ZnCl2 + H2↑
Mg + H2SO4 = MgSO4 + H2
Алмасу реакциялары:
CaO + 2HCl= CaCl2 + H2O
BaCl2 + H2SO4= BaSO4 + 2HCl
Тәжірибе көрсету:
1.Темір мен күкірттің қосылуы .
2.Калий перманганатының айырылуы.
3.Мырыш пен тұз қышқылының әрекеттесуі.
4.Барий хлориді мен натрий сульфатының реакциясы.
III. Білімді бекіту
Есеп-1.Мынадай реакциялар:
-қосылу;
- айырылу нәтижесінде мыс (II) оксидінің түзілуіне мысалдар келтіріңдер.
2Cu + O2=2CuO
Cu (OH)2*CuCO3 =2CuO+ CO2↑+ H2O
Есеп-2.Төмендегі реакция теңдеулерін теңестіріп,типін анықтаңдар:
Al + Cl2--> AlCl3 ,қосылу реакциясы
NaHCO3 -->Na2CO3 + CO2↑+ H2O , айырылу реакциясы
Na2O + P2O5=Na3PO4, қосылу реакциясы
Есеп-3.Оттектің натриймен,магниймен,мырышпен,күміспен,алюминиймен қосылысының реакция теңдеулерін құрыңдар.
4Na+O2-->2Na2O
2Mg+ O2-->2MgO
2Zn + O2--> 2ZnO
4Ag+ O2--> 2Ag2 O
4Al + 3O2--> 2Al2O3
Есеп-4.Теңдеулерді толықтыр,теңестіріп.типін анықта.
1. 2Mg+ O2-->2MgO
2. 2Fe (OH) 3 = Fe2O3+ 3H2O
3. Zn+ 2HCl = ZnCl2 + H2↑
4. 2HgO = 2Hg+ O2
Оқушылардың өзін-өзі бағалауы
Білім мен білік
Өте жақсы
Жақсы
Қанағаттанарлық
Теорияны практикада қолдану

Химиялық тілді игеру

Реакция теңдеулерін жаза білу

IV. Үйге тапсырма Химиялық реакциялардың типтері
№ 6, 9 есептер
V. Бағалау.