Орталық және Шығыс Азия елдері

Магнаев Б.Ж

1.ЭКОНОМИКАСЫ ДАМЫҒАН ЕЛДЕР ТОБЫ

> Үлкен жетілік елдері (G7):АҚШ, Канада, Жапония, Германия, Франция, Ұлыбритания және Италия, 1997 жылы Ресейдің қосылуына байланысты <<Үлкен сегіздік>> деп атала басталды.
> <<Қоныс аудару капитализм елдері>> Канада, Аустралия, Израиль, ОАР, Жаңа Зеландия.
> Батыс Еуропаның шағын капиталистік елдері: Бельгия, Австрия, Швейцария, Ирландия, Нидерланды, Люксембург

2. ДАМУШЫ ЕЛДЕР
> <<Азия жолбарыстары>> немесе Жаңа индустриялы елдер: Сингапур, Гонконг (Сянган), Корея Республикасы, Тайвань, Тайланд, Малайзия.
> Дамушы елдердің көшбасшылары: Қытай, Үндістан, Бразилия, Аргентина, Мексика.
> Социалистік елдер: Қытай, Куба, Лаос, Вьетнам.

3.ӨТПЕЛІ ЭКОНОМИКА ТӘН ЕЛДЕР
КСРО құрамында болған елдер: Ресей, Қазақстан, Украина, Өзбекстан, Беларусь, Қырғызстан, Түрікменстан, т.б.
Шығыс Еуропа елдері:Чехия, Словакия, Болгария, Венгрия, Румыния, бұрынғы Югославия мемлекетері

ДҮНИЕ ЖҮЗІНІҢ САЯСИ КАРТАСЫ

Шетелдік Европа: Батыс Еуропа (24 мемлекет кіреді, 700 млн. адам.);
Шығыс Еуропа (бұрынғы социалистік елдер, 130 млн. адам)
Таскөмір бассейндері: Рур, Жоғарғы-Силезия.
Темір кен бассейндері: Лотарингия.
Өнеркәсіп:
Машина жасау: Франция, ГФР, Швеция,Чехия, Жапония, АҚШ
Химия: ФРГ
Жоғары дамыған аудандар: Лондон, Париж, ГФР (Штутгарт, Мюнхен), <<өнеркәсіптік үшбұрыш >> Италия (Милан -- Турин -- Генуя)
Өнеркәсіптік аудандар тізімі :Рур, Саар (ГФР), Ланкашир, Йоркшир, батыс Мидленд, Оңтүстік Уэльс (Ұлыбритания), Солтүстік аудан, Эльзас, Лотарингия (Франция), Жоғарғы-Силезия (Польша), Остравский (Чехия).
Еуропа мемелекеттерінің астаналары.
ШЕТЕЛДІК АЗИЯ ЖӘНЕ АУСТРАЛИЯ:
Мемлекеттері және астаналары
Оңтүстік-Батыс Азия (16 мемлекет): Ауғаныстан, Бахрейн, Израиль, Иордания, Ирак, Иран, Йемен, Катар, Кипр, Кувейт, Ливан, БАЭ, Оман, Сауд Аравиясы, Сирия және Түркия
Оңтүстік Азия (7 мемлекет):Бангладеш, Бутан, Үндістан, Мальдив аралдары, Непал, Пакистан, Шри-Ланка
Оңтүстік-Шығыс Азия (11 мемлекет):Бруней, Шығыс Тимор, Вьетнам, Индонезия, Камбоджа, Лаос, Малайзия, Мьянма, Сингапур, Тайланд, Филиппины
Орталық және Шығыс Азия елдері: Жапония, КХДР, Корея Республикасы, ҚХР, Тайвань, Монғолия.

АФРИКА:
Мемлекеттері және астаналары
Африканың ірі 5 экономикалық аудандары:Солтүстік Африка, Оңтүстік Африка, Шығыс Африка, Батыс Африка, Экваториалдық (Орталық) Африка елдері

АҚШ ЖӘНЕ КАНАДА:
Мемлекеттері және астаналары.
Мегалополистер: Босваш, Чипитс, Сансан.
Мұнай штаттары: Аляска, Техас, Канзас, Калифорния.
Ірі орталықтар: Детройт, Хьюстон, Лос-Анджелес, Нью-Йорк, Балтимор, Бостон және т.б

ЛАТЫН АМЕРИКАСЫ:
Мемлекеттері және астаналары.
Өндіруші өнеркәсіп:
Банан: Бразилия, Коста-Рика, Колумбия, Эквадор, Мексика.
Қант: Куба
Кофе: Бразилия, Колумбия
Ет және бидай : Аргентина
Қалалар: Сан-Паулу, Рио-де-Жанейро,Ресифи

ІРІ ТЕҢІЗДІК ПОРТТАР:
Санкт-Петербург, Хельсинки, Стокгольм, Лондон, Глазго, Ливерпуль, Гавр, Киль, Лиссабон, Афины, Венеция, Стамбул, Констанца, Амстердам, Роттердам, Марсель, Осло, Копенгаген, ЖаңаОрлеан, Сан-Франциско, Каракас, Порт-о-Пренс, Рио-де-Жанейро, Монтевидео, Буэнос-Айрес, Гавана, Кингстон, Кейптаун, Эль-Кувейт, Бомбей, Калькутта, Рангун, Бангкок, Сингапур, Джакарта, Сидней, Мельбурн, Токио, Йокогама, Петропавловск-Камчатский, Владивосток, Советская Гавань, Мурманск, Архангельск, Одесса,
Новороссийск, Севастополь.

МЕГАЛОПОЛИСТЕР:
Бостон-Вашингтон ("Бос-Ваш"), Чикаго-Питтсбург ("Чи-Питтс"), Сан-Франциско - Сан-Диего ("Сан-Сан"), "Рейн" (Кёльн, Дуйсбург, Дортмунд, Эссен т.б .), "Токайдо" (Токио - г. Осака), Лондон-Ливерпуль ("Лонд-Лив").

Магнаев Б.Ж Бүкіләлемдік Халықаралық ұйымдар

1. Біріккен Ұлттар Ұйымы (Нью-Йорк)- БҰҰ
2. Халықаралық қайта құру және даму банкі (Вашингтон)- ХҚДБ
3. Халықаралық валюта қоры (Вашингтон)-ХВҚ
4. БҰҰ - ның Білім, ғылым және мәдениет мәселелері ұйымы (Париж)- ЮНЕСКО
5. Атом энергиясы бойынша халықаралық агенттік (Вена)- МАГАТЭ
6. БҰҰ-ның өнеркәсіптік дамыту ұйымы (ВЕНА) - ЮНИДО
7. Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (Париж)- ЭЫДҰ
8. Бүкіләлемдік сауда ұйымы (Женева) - БСҰ (ВТО)
9. Бүкіләлемдік деңсаулық ұйымы (Женева) - БДҰ
10. Бүкіләлемдік туристер ұйымы (Мадрид) - БТҰ
11. БҰҰ- ның қоршаған ортаны қорғау бағдарламасы ұйымы (Найроби)- ЮНЕП
12. Париж клубі (Париж) - ПК
13. Лондон клубі (Лондон)- ЛК
14. Қызыл Крест және Қызыл Жартылай халықарарлық қозғалысы (ЖЕНЕВА)- ҚКҚЖХҚ
15. Интерпол (Париж)- ИКПО
Аймақтық Халықаралық ұйымдар

1. Еуропалық одақ (Брюссель) - ЕО
2. Солтүстікатлантикалық шарт ұйымы (Брюссель) - НАТО
3. Батысеуропалық одақ (Брюссель) - БЕО
4. Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы (Вена) - ЕҚЫҰ (ОБСЕ)
5. Еуропа кеңесі (Страсбург) - ЕК
6. Еуропалық ерікті сауда асоциациясы (Женева) - ЕЕСА
7. Атом энергетикасы бойынша еуропалық қауымдастық (Брюссель)- Еуратом
8. Тәуелсіз мемлекеттер Достастығы (Минск) - ТМД (СНГ)
9. Шанхай ынтымақтастық ұйымы (Шанхай ) - ШЫҰ
10.Еуразиялық экономикалық ынтымақтастық (Мәскеу) - ЕурАэЗЫ

Азия, Африка,Аустралия және мұхиттық аралдар

1. Оңтүстік-Шығыс Азия мемлекеттерінің ассоциациясы (Джакарта)- АСЕАН
2. Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы (Вена) - ОПЕК
3. Азия даму банкі (Манила) - АзДБ
4. Араб мемлекеттерінің лигасы (Каир) - АрМА
5. Ислам конференциясы ұйымы (Джидда) - ИКҰ
6. Африкалық одақ (Аддис- Абеба) - АО
7. Африка даму банкі (Абиджан) - АфДБ
8. Экономикалық ынтымақтастық ұйымы ( Тегеран) - ЭЫҰ
9. Жалпы Афро- Маврийлік ұйым (Банги) - ЖАфМҰ
10. Азиядағы өзара іс- қимыл және сенім шаралары кеңесі (Алматы) - АӨІСШК
11. Азия-Тынық мұхиттық форумы - (Сингапур) - АТЗЫ
12. Ислам даму банкі (Джидда) - ИДБ
Америка
1. Америка мемлекеттерінің ұйымы (Вашингтон) - АМҰ
2. Интеграцияның латынамерикалық ассоциациясы ( Монтевидео) - ИЛЛА
3. Латынамарикалық экономикалық жүйе (Каракас) - ЛАЭЖ
4. Орталықамерикалық мемлекеттер ұйымы (Сан-Сальвадор) - ОАМҰ
5. Солтүстікамерикалық алаптағы ерікті сауда туралы келісім (Вашингтон) - НАФТА

ВВЕДЕНИЕ
Изучение географической номенклатуры - важная часть процесса постижения любого географического учебного курса. В учебно-методическом пособии содержится список названий географических объектов, обязательных для изучения в курсе <<Физическая география Казахстана>>. Ученики должны знать названия этих географических объектов, уметь показать их на карте, правильно назвать и написать. Называть объекты следует, соблюдая
правильное произношение и ударения
При изучении географической номенклатуры необходимо обратить внимание на правильность показа географических объектов.
Следует соблюдать следующие правила:
1. Показывать объекты так, чтобы не закрывать их рукой. Если Вы стоите слева от карты, показывайте левой рукой, если справа - правой.
2. Площадные объекты (озера, равнины, моря, острова и т.д.) показывают, обводя их по границе.
3. Заливы и полуострова показывают по береговой линии.
4. Реки показывают от истока до устья, вдоль их течения. Сначала показывают главную реку, затем ее притоки: правые и левые, начиная с верховьев.
5. Горные хребты показывают линией, по оси хребта.
6. Мелкие объекты на карте (горные вершины, вулканы, перевалы, мысы) показывают точкой.
Типичные ошибки, которых следует избегать:
1. Показывают не объект, а подпись к нему. Особенно это касается горных вершин, перевалов, мелких островов.
2. Площадной объект показывают не полностью, а только его часть (как правило, центральную).
3. Показывают реку не полностью (от истока до устья), а лишь ее отрезок в месте подписи.