Жай бөлшектерге амалдар қолдану тақырыбына

Сабақтың тақырыбы:
<<Жай бөлшектерге амалдар қолдану>> тақырыбына
<<Білім талдау >> атты топтық зерттеу сабағы
Сабақтың мақсаты:
1. Оқушыларға жай бөлшек туралы ұғымды меңгерту.
Жай бөлшектерге амалдар қолдана білуді меңгерту және есептеуде қолдана білуге қалыптастыру .
2. Оқушылардың іскерліктерін, өз бетімен еңбектену сезімдерін, білімдерін дамыту.
3. Оқушыларды шыдамдылыққа,ұйымшылдыққа, сыйластыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: қайталау, білім талдау сабағы
Сабақтың көрнекілігі: үлестірмелі карточкалар, кестелер

Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру.
2. Сабақ жоспарымен таныстыру.
3. Ой - толғау сағаты (сұрақ-жауап)
4. <<Біліміңді тексер>> (оқулықпен жұмыс)
6. <<Кім жүйрік>> (тест)
7. <<Дарындылар-дарабоздар>> оқушылар шығармашылығы
8. Қорытындылау.

I. <<Ой - толғау>> сағаты Сабақты сұрақ-жауап түрінде бастау.
* Қандай бөлшек дұрыс бөлшек деп аталады?
* Қандай бөлшек бұрыс бөлшек деп аталады?
* Қандай сан аралас сан деп аталады?
* Жай бөлшектерді қосу және азайту.
* Жай бөлшектерді көбейту және бөлу.
II . <<Біліміңді тексер>> (оқулықпен жұмыс)
1) № 909
1. 35 x 49+ 1 13 = 1 35 3. 38 : 12+ 3 14 =4 34
2. 114 x 25- 13 = 16 4. 56 : 13+ 1 38 =3 78

№911
2) I- х
II - 4х шешуі: х + 4х =9 16 ; 5х = 9 16 ; х = 9 16 : 5; х =1 56
3) Дамыту есептері:

а) 3 13 + 5 16 = x 25 =

: 175 = + 815 =

-- 245 = =

III. <<Кім жүйрік>>
<<Түймедақ>> гүлін жинау
№917. 1) 3 34 *( 123+ 13) = 712 . 2) 1 25 *( 257+ 314) = 4110 .
3) 19 *( 156+1 16) = 13 4) 35 *( 138- 18) = 34
№ 919. Р = 4а ; 4 x 3 12 =14.
6. 4 16 : 1512 = 103
7. 2537 :50
Ә) (тест)
I нұсқа
1. Амалды орында: 618 + 335
А. 9413; Ә. 92940; Б. 945 ; В. 912 .
2. Теңдеуді шеш: у + 334 = 578 .
А. 212 ; Ә. 214 ; Б. 218 ; В. 958 .
3. Үшбұрыштың қабырғалары 415 см 910 см және 1320 см. Периметрін тап.
А.2660см ; Ә.8360см ; Б. 13760 см; В) 14960 см.
4. Бөлуді орында: 1051 :1568.
А) 89; Ә) 3; Б) 314; В) 423.
5. Амалдарды орында: 934∙249 :612.
А) 323. Ә) 25163176; Б) 311; В) 1522;

II нұсқа

1. Бөлшектерді алдын ала қысқартып, амалдарды орында: 1830-48-348.
А) 541440; Ә) 380; Б) 1380; В) 11380.
2. Өрнектің мәнін тап:
2 59- а - 1 1112 , мұндағы а = 118.
А) 136; Ә) 1 712; Б) 712; В) 3239.
3. Бөлуді орында: 3538 :1576.
А) 13; Ә) 3; Б) 314; В) 423.
4. 35 бөлігі 60 - қа тең санды тап.
А) 100; Ә) 36; Б) 10; В) 25.
5. Амалдарды орында: 9 34∙249 :612.
А) 323; Ә) 251317; Б) 311; В) 1323.

IV. <<Дарындылар-дарабоздар>> оқушылар шығармашылығы

1) 212-134 =34 3 + 1 34 = 4 34

oo

+

2) Кәзіргі жай бөлшектерді белгілеу VIII ғасырда үндістанда қабылданған.
Бөлшектің аламы мен бөлімін бөліп тұратын бөлшек сызығын грек математиктері Александриялық Герон және Диофант пайдаланды. Кейінірек араб ғалымы әл-Хассара,Италия математигі Лизанский еңбектерінде кездесті.

3. Грек ғалымы Архимедтің еңбегінде алымы мен бөлімі кез-келген натурал сандар болатын бөлшектің жалпы түрі кездеседі. Ежелгі гректер іс жүзінде жай бөлшектерге барлық амалды қолдана білген.Сызықшамен жазу тек 1202 жылы Италия ғалымы Фибоначчидің <<Абак кітабы >> атты шығармасында енгізілген.

4. Ұзақ уақыт бойы бөлшектерді сандар деп атамаған. Бұларды <<сынық сандар>> деп атаған. Тек XVIII ғасырда ғана бөлшектерді сан ретінде қабылдай бастады. Бұған ағылшын ғалымы Ньютонның 1707 жылы жарық көрген <<Жалпыға бірдей математика>> атты кітабы ықпал жасады.
V. Қорытынды. Бағалау. Үй тапсырмасы № 913, 915, 916 .