Лироэпостық жырлар

Сабақтың тақырыбы: «Ақылың болса жыр тыңда»
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға жыр мен терменің мәнін түсіндіру. Түрлеріне мысал келтіру. Ой-өрісін музыкаға қабілетін арттыру.
Сабақтың түрі: Топпен коллективті.
Сабақтың көрнекілігі: Сырнай, үнтаспа, суреттер.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру бөлімі.
Саламатсыздарма балалар отырыңыздар.
Ендігі кезек балалар бүгінгі жаңа сабағымызға көшейік.
Ең алдымен балалар мен сендерге жыр мен терме деген не екенін түсіндіріп берейін.
- Жыр қазақ поэзиясының көне жанрларының бірі. Жырдың мазмұны мен тақырыбы тұрмыс салтқа, оқиғаға байланысты айтылады.
- Жыр екпінді әуенмен тақпақ терме түрінде және аспаптардың көмегімен топ алдында жеке орындалады.
- Жыр деп оқиғасы ел өмірінен алынған кейіпкерлері ірі әрі көлемді түрде жасалып батырлық немесе ғашықтық мазмұнға құрылған үлкен жырларды айтамыз.
- Жыр қазақ поэзиясында негізінен шумаққа бөлінбей шұбатылып айтылады. Әр жолы 7-8 буын болып келетін өлең түрі.
- Жырлар үшке бөлінеді.
- Тұрмыс-салт жырлары.
- Батырлар жыры.
- Лироэпостық жырлар.
- Балалар, жырды шығаратын адамды жырау, ал оны орындайтын адамды жыршы дейміз.
- Қандай жырауларды білесіңдер?
- Жырауларға Базар, Бұқар, Доспанбет, Шалкиіз т. б
- Ал енді термеге тоқталатын болсақ.
- Терме-үлгі насихат ретінде белгілі бір әуен ырғақпен орындалатын түрі.
- Терменің сазыда әртүрлі болады.
- Терменің екі түрі бар:
- Кіріспесі бар терме. Мұнда ахау, ей деп басталады.
- Кіріспесі жоқ терме. Мұнда бірден сөзбен басталып кетеді.
Қазір түсінікті болу үшін екі түрлі терме тыңдатамын. Мұқият тыңдайық. Бұл тыңдаған термелерің Махамбеттің «Мен мен едім» термесі.
- Бұл шығарманы қалай атаймыз?
- Дұрыс, терме. Сонда Махамбет Өтемісұлы әрі ақын, әрі батыр, әрі композитор болған. Яғни музыка өнеріне қосқан үлесі зор.
- Ал осы өлеңі арқылы қандай өнері байқалады.
- Дұрыс. Ақындығы.
- Балалар енді бүгінгі сабағымызға байланысты ән үйренеміз әннің аты: «Домбыраның күмбірі»
- Ән үйренбес бұрын өткен сабағымызда өткен әнге дауысымызды жаттықтырып алайықшы.
- Әннің сөзін жаттату.
- Мұғалім орындап көрсетеді.
- Жол-жолға бөліп оындау
- Қатарға бөліп айтқызу.
- Хормен орындау.
Қортындылау: Сұрақ -жауап арқылы. Екі түрлі терме тыңдату арқылы терменің түрлерін ажырату.
Бағалау:
Үйге тапсырма: Түсінгендерін айту, әнді жаттау.
Сабақ аяқталды. Сау болыңыздар.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz