Газдың ішкі энергиясы

Жаңақала жалпы орта білім беретін мектебінің физика пәнінің мұғалімі Рахметова Ләззат Ғабитқызы.

Сабақ № 37

Пәні: Физика Күні:

Сыныбы: 10

Сабақ тақырыбы: Газдың ішкі энергиясы. Ішкі энергияны өзгерту тәсілдері.

Термодинамиканың І заңы.

Сабақ мақсаты: а) Ішкі энергия, өзгерту тәсілдері, Термодинамиканың

заңы туралы түсінік алуға жағдай жасау.

ә) Оқушылардың өз бетінше ғылыми ой-қорытындыларын

жасай білуге жетелеу, ғылыми дүниетанымын

қалыптастыру.

б) Жауапкершілікке, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ -жауап.

Өзектілігі: Ішкі энергия формуласын, термодинамиканың І заңын жете

түсіне отырып, есептер шығару дағдысын қалыптастыру.

Күтілетін нәтиже: 1) Ішкі энергия формуласын қорыта алады және

термодинамиканың І заңын тұжырымдай алады.

2) Қорытылған формулаға есептер шығара алады.

3) Теорияның алған білімдерін тәжірибемен

байланыстыра алады.

Жаңалығы: Ішкі энергия температураға тәуелділігі және жылу көп атомды

газ, ішкі энергия өзгертулерін жаңалық ретінде қалыптастыру.

Көрнекіліктер: инт. тақта, слайдтар, есептер, тәжірибеге арналған құралдар.

Сабақ құрылымы:

Ұйымдастыру бөлімі.
Үй тапсырмасын тексеру. Анықтама кестесі.
Жаңа сабақ мағынасын түсіну.
Білімді бекітуге арналған есептер (ҰБТ)
Тәжірибе.
Бекіту сұрақтары: Физикалық диктант.
Үйге тапсырма.

І . Ұйымдастыру бөлімі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. Анықтама кестесі

р/с

Физикалық шама

Белгісі

Формуласы

анықтамасы

р/с: 1

Физикалық шама: М. К. Т. ның қағидалары, теңдеуі

Белгісі:

Формуласы:

анықтамасы:

р/с: 2

Физикалық шама: Зат мөлшері және wk

Белгісі:

Формуласы:

анықтамасы:

р/с: 3

Физикалық шама: Молекулалар концентрациясы

Белгісі:

Формуласы:

анықтамасы:

р/с: 4

Физикалық шама: Менделеев-Клапейрон теңдеуі

Белгісі:

Формуласы:

анықтамасы:

р/с: 5

Физикалық шама: Изопроцестер

Белгісі:

Формуласы:

анықтамасы:

р/с: 6

Физикалық шама: Дальтон заңы

Белгісі:

Формуласы:

анықтамасы:

р/с: 7

Физикалық шама: Ван- дер- Ваальс теңдеуі

Белгісі:

Формуласы:

анықтамасы:

ІІІ. Жаңа сабақ (Логикалық сұрақ қою арқылы атын қою) $ΕΡ\ \ ΟΕΚ$

O OU

Денелердің ішкі күйіне тәуелді болатын энергия бар. Бұл - ішкі энергия.

Ішкі энергия оның барлық микробөлшектің Ек мен Ер қосқанға тең.

Демек $U\ = \left( \mathcal{W}\kappa + \mathcal{Wn} \right) \bullet Ν$

Идеал газдың ішкі энергиясы

U = Wk *N

Wk= $\frac{3\ }{2}\kappa\tau$ . $\ \ \ Ν = \nu ΝΑ = \frac{m}{M}\ NA$

Wk= $\frac{3\ }{2}\kappa\tau \bullet \frac{m}{M}NA\ = \ \frac{3}{2}\ \frac{m}{M}RT\ \Rightarrow \ \bigtriangleup U = \frac{3}{2}\frac{m}{M}R \bigtriangleup Т$ формула

R=kNA

Жаңалық

Ішкі энергия температураға тәуелді

Ішкі энергияны өзгертуге бола ма?

Ол үшін тәжірибе жасайық. Тиынмен үйкелеу арқылы, плиткаға су қою арқылы.

Ішкі энергияның өзгеру тәсілі

А Q

Осындай термодинамиканың І заңы шығады.

Формуланы анықтап шығару.

ІV. Есептер шығару. (2013 тест жинағынан) Енді алған білімдерімізді жинақтау үшін есептер шығару.

4) Көлемі V=500 м ³ аэростат p=10 ⁵ Па қысымдағы гелиймен толтырған. Күннің қыздыру нәтижесінде аэростаттағы газ температурасы 10 ⁰ С - тан 20 ⁰ С өзгерді. Ішкі энергиясы қаншаға артты.

Бер: V=500 м ³ Талдау: U ₁ = $\frac{3}{2}\ \frac{m}{M}RT_{1}$

P= 10 ⁵ Па $U_{2} = \frac{3}{2}\frac{m}{M}RT_{2}$

t ₁ =10 ⁰ C $\bigtriangleup U = U_{2} - U_{1} = \frac{3m}{2M}R\left( T_{2} - T_{1} \right)$

t ₂ =25 ⁰ C $PV = \frac{m}{M}RT_{1} \Longrightarrow m = \frac{PVM}{RT_{1}}$

$\bigtriangleup$ U-? $\mathrm{\Delta}U = \frac{3}{2}\frac{PVM}{RT_{1}M}R\left( T_{2} - T_{1} \right) = \frac{3}{2}\frac{PV}{T_{1}}\left( T_{2} - T_{1} \right) = \frac{3}{2}PV\left( \frac{T_{2}}{T_{1}} - 1 \right) =$

$= \frac{3}{2} \bullet 10^{5} \bullet 500\left( \frac{298}{283} - 1 \right) = = \frac{3}{2} \bullet 10^{5} \bullet 500 \bullet 0, 05 = 39, 7 \bullet 10^{5} \approx 4. 10^{6}Дж$