Компьютердің негізгі құрылғыларын ата

Абай атындағы жалпы орта білім беретін мектеп-лицей

Ашық сабақ

Компьютер құрылғылары

Пән мұғалімі: Баймұхаметова Аяулы

Пән: Информатика
Сынып: 7А
Сабақтың тақырыбы: Компьютер құрылғылары.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Компьютер құрылғылары бойынша оқушылардың алған білімдерін нығайту, тиянақтау. Бір жүйеге келтіріп, тексере отырып қорытындылау. Дербес компьютерді жіктеу туралы білімдерін қалыптастыру.
Тәрбиелік: Компьютермен жұмыс істеуде ұқыптылыққа, техника қауіпсіздігін дұрыс сақтай білуге үйрету. Оқушылар өз ойларын тиянақты жете айта білуге үйрету. Дамытушылық: Оқушының әрбір сабаққа ынтасы мен қабілетін біріктіріп, пәнге деген қызығушылығын аттыру. Сабақтан алған білімдерін күнделікті тұрмыста, еңбекте және басқа пәндерге пайдалана білуге үйрету.
Сабақ көрнекілігі: компьютер, жұмыс дәптері, интерактивті тақта.
Сабақ типі: жаңа білімді меңгерту.
Сабақ әдісі: Баяндау, көрсете - түсіндіру, сұрақ-жауап, практикум.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
ІІІ. Жаңа сабақ түсіндіру ІҮ. Сергіту сәті Ү.Сабақты қорыныдылау. Жаңа сабақты бекітуге арналған сұрақтар қою және практикалық тапсырма.
ҮІ. Бағалау. Үйге тапсырма беру.
Сабақ барысы:
І) Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеу.
ІІ) Үй тапсырмасын тексеру. Үйге берілген тапсырма - Ақпарат, ақпаратты кодтау.
Сұрақтар:
1. Ақпарат дегеніміз не?
2. Біз ақпаратты қайдан аламыз?
3. Адам ақпаратпен не істей алады?
4. Информатика дегеніміз не?
5. Ақпараттың өлшем бірліктерін ата.
6. Қодтау дегеніміз не?
7. Код дегеніміз не?
8. Есептеуіш техникасында ең көп пайдаланылатын код қалай аталады?
ІІІ) Жаңа сабақ.
Компьютер - ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрал. Компьютер екі топқа бөлінеді. Аппараттық құралдар, бағдарламалық құралдар. Аппараттық құралдарға: енгізу құрылғысы, жад құрылғысы, процессор, шығару құрылғысы, бағдарламалық кеңарна жатады, ал бағдарламалық құралдарға: жүйелік бағдарламалар, қолданбалы бағдарламалар, бағдарламалау жүйелері жатады. Қазіргі заманғы компьютер - бұл ақпаратты іздеуге, жинауға, сақтауға, өңдеуге және сандық пішімді пайдалануға арналған құрылғы. Компьютердің негізгі құрылғылары: жүйелік блок, монитор, пернетақта, тінтуір.
Жүйелік блок (Системный блок) - бұл компьютердегі кез келген ақпараттарды (текстік, графиктік, т.б.), электр сигналдарының тізбектері ретінде өте үлкен жылдамдықпен қабылдауға және өңдеуге негізделген құрылғы. Жүйелік блокқа компьютердің негізі құрылғылары жинақталған және қосымша құрылғыларды қосуға арналған қосқыштары орналастырылған, сонымен қатар жүйені электр тогына қосатын батырма қойылған. Процессор - ол компьютердің басты бөлігі. Ол өзіне ұсынылған программа бойынша есептеулерді жүзеге асырады және компьютерлерді жалпы басқарады. Оны кез-келген компьютердің "миы" деуге болады.
Монитор (дисплей)-бұл кез-келген ақпараттарды (текстік, графиктік және т.б) экранға шығаруға негізделген құрылғы.
Алғашқы түрлі түсті монитор 1982 жылы жасалған.
Пернетақта - компьютерге ақпарат енгізуге арналған құрылғы ол әріп немесе цифр пернелері көмегімен компьютерге кез-келген ақпаратты беруге мүмкіндік жасайды. Қазіргі компьютерлердің пернетақтасында 101 немесе 105 перне болады. Пернелер бірнеше блоққа бөлінеді:
oo Символдық пернелер, олар пернетақтаның ортасында орналасқан. Ол
пернетақтаның негізгі бөлігі болып табылады. Пернетақтаның бұл бөлігі латын, орыс, қазақ әріптері, цифрлар, тыныс белгідері және басқада символдары бар пернелерден тұрады.
oo Функционалдық пернелер бұлар символдық пернелердің үстіндегі жолда орналасқан. Функционал пернелер компьютердің күрделі операцияларын тез орындау үшін қолданылады.
oo Нұсқаушы немесе меңзерді экранда басқару пернелері. Меңзер дегеніміз экранда жыпылықтап түратын символ. Ол символдық пернені басқанда, символ пайда болатын орынды көрсетеді.
oo Цифрлық немесе қосымша пернелер. Бұлардың көмегімен цифрлық ақпараттарды компьютерге енгізуге болады.
Тінтуір -бұл компьютерде берілетін командаларды жарық қаламымен
басқаруға негізделген құрылғы. Тінтуір екі немесе үш батырмалы болады. Сол жақ - негізгі бөліп алу, іске қосу, тасымалдап көшіру міндетін атқарады, ал оң жақ қосымша жанама меню, арнайы жылжыту қызметін атқарады.
Компьютердің қосымша құрылғылары:
Басу құрылғысы (принтер)-бұл кез-келген ақпараттарды компьютерден қағаз бетіне шығаруға негізделген құрылғы. Принтердің үш түрі болады: Матрицалы принтер, лазерлік принтер, сия бүріккіш. Мәтіналғы- қағаздағы кескінді (жазуды, суретті) түсіріп дисплей экранына шығаруға мүмкіндік беретін құрылғы. Дыбыс колонкалары -дыбыстық ақпаратты шығаруға арналған құрылғы. Модем-бұл телефон желісі арқылы басқа компьютерлермен ақпараттарды алмасуға арналған құрылғы.

ІҮ. Сергіту сәті
Мәліметті сұраған, Компьютермен енеді,
Экранға шығарған. Қағазға басып береді.
(монитор) (принтер)
Серігі бар қасында, кілемі бар астында
құлағы бар қалқиған,құйрығы бар жүйелік блокқа жалғанған.
(тінтуір)
Тетігін бассаң алаңсыз,
Жазады қағазға қаламсыз.
(пернетақта)
Өзі ғажап сайрайды, айтқаныңды тыңдайды,
Процессорға жалғасаң, ән айтады тайсалмай.
(колонка)

Ү. Жаңа сабақты бекіту сұрақтары.
<<Кім білімпаз?>> ойыны арқылы бекіту.
1. Ақпаратты енгізуге арналған құрылғы?
2. Компьютер қандай құрал?
3. Компьютердің негізгі құрылғыларын ата.
4. Компьютердің миы деп қандай құрылғыны айтады?
5. Компьютердің қосымша құрығыларын ата.
6. Монитор қандай құрылғы?
7. Пернетақта неше блоққа бөлінеді?

Электронды оқулықтан тапсырмалар орындату.

ҮІ. Үйге тапсырма: Кітаптан : 2.2 - тақырыпты оқу.
52 беттегі 1,2 сұраққа дайындалып келу.