Сабақтың тақырыбы Химиялық реакция типтері

№ 2сабақ
Пәні: химия
Мектеп: <<Д. Қалматайұлы атындағы орта мектебі>> КММ-сі
Күні:
Мұғалімнің есімі: Дюсупова Толкын Аманбековна
Сабақтың тақырыбы Химиялық реакция типтері. Қосылу және айырылу реакциялары
Сабақ негізделген оқу мақсаты: Химиялық реакция типтерін меңгерту, теңестіру әдістерімен таныстыру
Сабақ мақсаттары
Барлық оқушылар: Химиялық реакция типтері және бір-бірінен айырмашылығын ажыратуын қадағалау арқылы реакцияны теңестіру әдісімен таныса алады

Оқушылардың басым бөлігі: Химиялық реакцияға кіріскен және түзілген заттардың құрамына қарай ерекшеліктерін анықтап, химиялық реакцияларды жіктей алады

Кейбір оқушылар: Қосылу, айырылу реакциялары арқылы табиғатта болатын құбылыстарды түсіне алады.
Тілдік мақсат
Оқушылар:Бастапқы химиялық ұғымдардан реакция типтері ұғымын меңгеріп, химиялық тілін дамытады.

Негізгі сөздер мен тіркестер: қосылу, айырылу реакциялары

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар: Неліктен қосылу немесе айрылу реакциялары деп атайды?

Сіз неліктен қосылу реакциясы кезінде бір зат, айрылу реакциясы кезінде екі зат өнім болатынын айта аласыз ба?

Жазылым бойынша ұстанымдар: Қосылу және айрылу реакциялары теңдеулерін құру

Алдыңғы оқу
Химиялық және физикалық құбылыстарды ажырата білу
Химиялық реакциялардың жүру белгілерін білу
Химиялық реакция теңдеулерін құра білу
Ұйымдастыру кезеңі
3 минут
Психологиялық ахуал орнату. <<Химиялық элементтердің таңбалары бойынша формулалар құрау>> Құрастырылған (
Топқа бөлу. Жай және күрделі заттар.
Ойлауды Блум таксамониясы бойынша жіктеу
Мақсаты
Тапсырма түрлері.
Түрткілер
Күтілетін нәтиже
Бағалау

критериялар
дескрипторлар
белгі
Білу

5 минут
Химиялық реакциялар, химиялық теңдеулер жайлы не білетінін еске түсіріп, тақырыпты ашу.
<<Бос орынды толтыр>> жаттығуы арқылы:
1. Химиялық реакцияның белгілері (жарық, тұнба, газ, иіс, түсі).
2.Химиялық реакцияны химиялық таңбалармен формулалар арқылы шартты түрде жазу (химиялық теңдеу)
3. Химиялық әрекеттесуге кіріскен заттың массасы одан түзілген заттың массасына тең, бұл қай заң ? (зат массасының сақталу заңы)
4. Темірдің тат басуы қандай құбылысқа жатады ? (химиялық)
5. Реакцияға кіріскен заттар (реагенттер)
6. Реакциядан шыққан заттар (өнімдер)
Кесте түрінде берілді.
Білгенін еске түсіреді.
Жаңа сабақтың тақырын ашады.

Сұрақтарға жауап беруі.

Сұраққа толық жауап берді, - (6-5)

Сұраққа жауап
берді - (4-3)
Сұраққа жауап берген жоқ-(2-1)

Түсіну

8 минут
Оқушылармен қосылу айырылу реакциялары тақырыпты оқу арқылы жаңа материалды ашауы.
1топ- Қосылу реакциялары
ІІтоп - Айрылу реакциялары

Қосылу мен айырылу реакциялары жайлы түсінік қалыптастырады
тақырыпты аша алуы
Тақырыптан негізгі ережелерді тауып,толық аша алады

Тақырыптан негізгі ережелерді тауып, аша алады

Тақырыптан негізгі ережелерсіз аша алады

Қолдану

6 минут
Игерген білімдерін тиімді қолдану
Оқушыларға екі реакцияны салыстыруға тапсырма беріледі. 1.А+В=АВ
2.АВ=А+В
Оқушылар шешім айта алмаса түйін сөздер қолданылады. Түйін сөздер: Қанша? Қосылу, Айырылу.
Анықтама айту ұсынылады.
2 мысал жазылады.
CaO + CO2 = CaCO3
2H2O = 2H2 + O2 Сұрақ: Қандай реакцияның типіне жатады, алдынғы жазылған реакциялардан қандай айырмашылығы бар ?
Деңгейлік жаттығулар орындау барысында игерген білімдерін тиімді пайдалана алады.
Қосылу және айрылу реакцияларын салыстыру
Анықтама негізінде, реакцияларды салыстыра алады

Анықтамасыз, реакцияларды салыстыра алады

Анықтама негізінде, реакцияларды салыстыра алмайды

Талдау

8 минут

Оқушылармен бірге қосылу мен айырылу реакцияларының анықтамасын тұжырымдамасын шығару үшін тәжірибе жасау.

1 жұмыс. Тәжірибе. Күкірт пен темір ұнтағы арасындағы химиялық реакцияны жасау.
1. Күкірт пен темір ұнтағын араластыру,
2. Күкірт пен темір ұнтағын магнитпен сынау,
3.Күкірт пен темір қоспасын сынауықта қыздыру,
4. Шыққан заттарды магнитпен сынау.
1. Күкірт пен темірдің қасиеттері қандай ?
2. Күкірт пен темірдің қоспасын қыздырғаннан кейін не байқадыңыз ?
3. Күкірт пен темірдің қасиеттері өзгере ме?
4. Химиялық реакцияның белгісі бар ма ?
5. Тәжірибені теңдеумен жазыңыздар.
Оқушылар өз ойларын айтады реакция теңдеуін тақтаға жазады. <<Бос орынды толтыр>> Берілген реакция теңдеулеріндегі бос нүкте орынына қалып қойған зат формуласын жазыңыз.
(үлестірме арқылы)

.

Теориялық білімдерін практикаға ұштастыра алады.
Химиялық реакцияны жасау, реакцияны жазу
Тәжірибе дұрыс жасалған, қорытындысын реакция теңдеуі арқылы жаза алады

Тәжірибе дұрыс жасалған, қорытындысын реакция теңдеуі арқылы жаза алмайды

Тәжірибе дұрыс жасалмаған, реакция теңдеуін жаза алады

.

Жинақтау

5 минут
Жаңа сабақтан алған білімдерін өткен сабақпен байланыстыра отырып тұжырымдау

Мынадай реакция теңдеулеріндегі сұрау белгісінің орнына тиісті заттың формуласын жазып, теңестіріңдер әрі реакция типтерін анықтаңдар:
2Н2 О = 2Н2 ↑ + О2↑
Са СО3 = СаО + СО2↑
C +2 H2-->CH4:
2HgO -->2 Hg+ O2
Mg+ ? --> MgO:
2.Fe(OH)3 --> Fe2 O3+?
химиялық реакциялар типтері бойынша алынған мәліметтерді саралап, топтастыра алады.
Тапсырма ны орындау мүмкіндіктерін қадағалау
Тапсырманы толық орындады (6-5)

Қателіктерімен орындады
(4-3)

Орындай алмады (2-1)

Мүлдем орындай алмады ( 0)

Бағалау

10 минут
Бүгінгі сабақтан алған білімдері, жаңа ұғымдары мен ережелері жайлы ойын жинақтауға дағдылан-дыру.

Күнделікті өмірде химиялық реакция типтерінен қосылу мен айрылу рекциялары кездесуі мүмкін бе? Қай жерде? Қай кезде? <<Химиялық реакциялар тұрмыста>> атты ой толғау жазу

Кері байланыс
Стикерге сабақтан алған әсерін жазу
Бүгінгі сабақтан алған білімдері, жаңа ұғымдары мен ережелерін өмірмен байланыстыра алады
Ой толғау жазып, өзіндік бағалауы қалыптасады.
Ойы жүйрік, жүйелі, өмірмен байланыстыра алған

Қысқаша жазылған, жүйелі, өмірмен байланысы бар

Қысқаша жазылған, жүйелі емес, өмірмен байланысы жоқ

Орындай алмады

Жоспарланған уақыт
Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз)
Ресурстар
Басталуы
<<Жай заттар>> тобы - Қосылу реакциясы.
<<Күрделі заттар>> тобы - Айрылу реакциясы.
Бұл сұрақтар төңірегінде топтар, Постер құрып бір-біріне сабақты түсіндіруге тырысты кейбір оқушылар топтық жұмыста белсенділік таныта бастады, А, В,С оқушылар пікірталасқа қатыса бастады.
8 - сыныбына арналған оқулық <<Химия>> Алматы <<Мектеп>> 2012, Н.Нұрахметов, К.Сарманова, К.Жексембина
Ортасы
Тәжірибе жүргізу, тәжірибенің реакция теңдеуін жазу- жаттығуларын орындау барысында кейбір оқушылар әліде химиялық элемент таңбаларын білмейтіндігін байқадым, С оқушы қауіпсіздік ережелерін жатқа білмейтінін байқадым, Оқушыларға тәжірибе жасату керектігін түсіндім.
Химия мектепте журналы, электрондық оқулық, бейнекөрсетілім
флипчарт, маркер,
ресурстар,
Аяқталуы
<<Химиялық реакция тұрмыста>> ойтолғауыны әр оқушы өз ойларын жазып, күнделікті өмірде химиялық реакция типтерінен қосылу мен айрылу рекциялары кездесуі мүмкін бе? Қай жерде? Қай кезде?-деген сұрақтарға жауап беруге тырысты.
Белсенді тақтада көрсетілетін презентациялар, бағалау парақтары, стикерлер, ғаламтордан алынған мәліметтер.
Қосымша ақпарат
Саралау-Сізді қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?
Бағалау-Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері

Рефлексия
Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды?Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Оқушылар зерттеушілік әңгіме арқылы қосылу және айрылу реакция типтерін және оларды бір-бірінен ажырата алуды үйренді. Сыныптың сабаққа ынтасы сәл жоғарлаған. Әсіресе тәжірибе жасауға, бар көңілдерімен кірісті. Тапсырмаларды кестелер , үлестірмелер арқылы берілуі уақыт үнемдеуге септігін тигізді. А оқушы сыныптастарымен бірлесіп жұмыс жүргізе бастаса, В оқушы өзіне сенімді бола бастады, С оқушы тәжірибе жасауды ұнатады.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1: Оқушылардың ойтолғауда ойларын толық жеткізе алуы
2: Оқушылардың қателесуден қорықпауы.
Қандай екі нәрсе жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1: Топпен бірленсіп жұмыс жүргізу
2: оқушылардың басқаның пікірімерн санасуы,
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?
АКТ-ны қолдану, тесті компьютерде орындау, презентация жасау (Постердің орнына), тәжірибе жасауда бағыттау парақшасымен жұмыс жүргізу.