Массаның өлшем бірліктеріне сәйкестендіру тапсырмасы

VII сынып
Физика
Сабақтың тақырыбы: Заттың тығыздығы
Сабақтың білімділігі: оқушылырға тығыздық туралы, оның өлшем бірлігі
туралы баяндау. p= mv; m=p*v; v= mp формулаларымен
жұмыс.
Сабақтың дамытушылығы: сұрақтарға жауап алу, схемаларға талдау
жасау, аналитикалық топпен жұмыс, жеке топтармен,
жеке оқушылармен жұмыс жүргізу.
Сабақтың тәрбиелігі: оқушыларға тығыздық туралы айта отырып, олардың
өмірге деген ғылыми көзқарасын қалыптастыру.
Сабақтың түрі: ашық көзқарас сабағы.
Сабақтың әдістері: сұрақ-жауап, схемалармен жұмыс, сәйкестендіру,
топтау- дәлелдеу тапсырмалары.
Сабақтың құрылысы:
І. Ұйымдастыру.
ІІ. Өткен материалды қайталау.
1) Логикалық - структуралық схемамен жұмыс. (Дененің массасы).
2) Массаның өлшем бірліктеріне сәйкестендіру тапсырмасы.

1000 г =1*10[3]г
1 г
0,001 кг=1*10-3 кг
1 кг
1000000мг=1*106 мг
1 т
1000 кг=1*103 кг

0,01ц=1*10-2 ц
Аналитикалық топ (қорытады).
1)Сонымен, денелердің өзара әрәкеттесуі кезінде алатын жылдамдықтары әрекеттесетін денелердің массаларына байланысты болады.
2)Масса физикалық шама, яғни скаляр шамалар қатарына енеді.
ІІІ. Жаңа сабақты баяндау:
Бізді қоршаған денелердің барлығы бір заттан: ағаштан, темірден т.б. тұрады. Әрине әр дененің өзіне тән пішіні, көлемі, ауданы болады. Бірақ мынадай жағдай байқалады: мысалы әртүрлі заттардан жасалған денелердің көлемдері бірдей, бірақ массалары әртүрлі болады. Немесе массалары бірдей, көлемдері әртүрлі болады.
V=1м3 (темір), m=7800 кг
V=1м3 (қорғасын), m=13000 кг
m=1 т (темір кесегі), V=0,13 м[3]
m=1 т (мұз), V=1,1 м[3]
Бұл айырмашылықты қалай түсіндіруге болады?
Бұдан заттың қасиетін сипаттайтын тығыздық деп аталатын физикалық шаманы енгізу қажеттігі туындайды.
Тығыздық деп сол заттың көлем бірлігіндегі (1 м[3], 1см[3]) заттың массасы неге тең екенін көрсететін шаманы айтады.
p - тығыздық, m - масса, v - көлем.
p= mv (1) Тығыздық бірлігіне бірліктердің халықаралық жүйесінде (SY) кг/м[3] алынады.
1 гсм3=103 кгм3; 1 гм3=10 -3 тм3; 1 гсм3=1тм3; (6,7,8 кестелермен таныстыру).
(1) формуладан: m=p*v (2); v= mp (3); Мысалы: кірпіш өлшемдері 25*10*6см
p=1,8*10[3] кг/м[3]*0,0015 м3 =2,7 кг
IV. Сабақты бекіту:
1)Тапсырма: сәйкестікті таба отырып ойыңызды баяндаңыз.
1.Заттың тығыздығы
2. m
mp 3. кгм3
4.заттың көлем бірлігіндегі массасына тең шама
5. mv
6. V
7. p
8. p*v
Аналитикалық топ: көп жағдайда бір дене тегі әртүрлі заттардан жасалады. Бұл кезде p= mv формуласы бойынша, денені құрайтын материалдардың орташа тығыздығы табылады.
2)Проблемалық сұрақтар:
а) суреттер бойынша бәріне
ә) VІ*14-12 тапсырма
б) VІ*14-13 тапсырма (аналитикалық топ)
V. Практикалық кезең:
а) 12 - жаттығу (2)
ә) сурет бойынша емен білеуше массасын табу.
б) тәжірибелік есептер.
№ 1. Таразы, мензурка, дене, жіп.
№2. Таразы, тақтай, сызғыш.
№3. 4.1. эксперименттік тапсырма.
VІ. Қорытынды, бағалау.
VІІ. Үйге тапсырма: §32, 12- жаттығу (4-7), 4.2. эксперимент