Ондық бөлшектерге амалдар қолдану. 5 сынып

Сабақтың тақырыбы: <<Ондық бөлшектерге амалдар қолдану>> тақырыбына
<<Білім талдау >> атты топтық зерттеу сабағы
Сабақтың мақсаты:
1. Оқушыларға ондық бөлшек туралы ұғымды меңгерту.
Ондық бөлшектің бүтін бөлігі мен бөлшек бөлігін айыра білуді қалыптастыру.
Санның ондық бөлшекпен жазылуында үтір қойылуымен ондық таңбалар санын қалай анықталуын түсіндіру.
Оқушылардыңондық бөлшектерге амалдар қолдану жөніндегі білімдерін тиянақтау, толықтыру.
2. Оқушылардың іскерліктерін, өз бетімен еңбектену сезімдерін, білімдерін дамыту.
3. Оқушыларды шыдамдылыққа,ұйымшылдыққа, сыйластыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: қайталау, білім талдау сабағы
Сабақтың әдісі: Деңгейлеп - саралап оқыту технологиясы
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, деңгейлік тапсырмалар, кестелер
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру.
2. Сабақ жоспарымен таныстыру.
3. <<Ой - толғау>> сағаты (сұрақ-жауап)
4. <<Білімді тексеру>> сағаты
6. <<Кім жылдам>> (тест)
7. <<Кім ойшыл>> оқушылар шығармашылығы
8. Қорытындылау.
* Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен сәлемдесу, оқу-құралдарын тексеру.
* Сабақ мақсатымен таныстыру.
Оқушыларға сабақ барысында деңгейлеп саралап оқыту технологиясы бойынша жұмыс орындайтындықтарын түсіндіру.
* Үй тапсырмасын тексеру
Үйге берілген есептердің жауабын сұрау арқылы тексеру.
* <<Ой - толғау>> сағаты (сұрақ-жауап)
Өткен сабақ бойынша теориялық білімдерін тексеру.
№1
Жай бөлшектің бөлімі,
10-ға, 100-ге, 1000- ға еселік
Бұл қандай сан болады
Бүгін соны шешелік.
* Ондық бөлшек дегеніміз не?
( бөлімі 10-ға, 100-ге, 1000- ға және сол сияқты сандарға еселік болып келетін жай бөлшекті ондық бөлшек дейміз)
1. Бөлімде қанша нөл болса,
Цифр бар сонша алдымда.
Жетпесе егер цифрың,
Алдына сонша нөл тіркеп
Жеткізіп жазу қолыңда.
291000 = , 28100 = , 9410 = ,
* Ондық бөлшектегі үтірдің маңызы неде? Лаура
2. Мен үтірмін,үтірмін,
Жаралғаннан бүкірмін.
Тыңдап алшы дүрыстап,
Қасиетін үтірдің.
Бүтін санның соңында,
Көрінбей де тұрамын.
Нөл тіркесең бүтінге,
Лезде пайда боламын.

* Ондық бөлшектің соңына нөл тіркегеннен ол сан өзгермейді
2,5 = 2,5 = 2,5 = 2,5
* Үтірді оңға қарай 1 санға, 2 санға, 3 санға жылжытсақ сан сәйкесінше 10 есе,100 есе, 1000 есе өседі.
0,537; 5 37; 53 7; 537 .
* Үтірді солға қарай 1 санға, 2 санға, 3 санға жылжытсақ сан сәйкесінше 10 есе,100 есе, 1000 есе кемиді.
524; 52 4; 5 24; 0 524.
* Ондық бөлшектерді қосу және азайту ережесі. Нұрхат
Үтірдің астына , Нөлдер тіркеп соңына
Жазып қойып үтірін. Болады ғой, теңеуге!
Бүтіннің астына Қос десе мен қосамын
Жазып қойып бүтінін. Азайт десе аламын.
Бөлшек орны әртүрлі, Қатарымнан озамын
Болып келсе егерде. Мен ынталы баламын.
* Ондық бөлшектерді көбейту ережесі. Күмісбек
Үтірлерін ескермей, Бөлшек орнын санаңыз.
Көбейте бер сескенбей. Оңнан солға сонша сан
Бүтін сан деп есепте, Аттап үтір қоямыз.
Бұрын оқып кеткендей.
Үтірден соң қанша сан,

* Ондық бөлшектерді бөлу ережесі. Розилия
Бөлінгіш пен бөлгіштен, Жетпей қалса егерде
Бөлшек орнын санаңыз. Тіркеп қалған қалдыққа
Сандары тең болмаса, Нөлдер жазып көріңіз
Нөлдер тіркеп соңында Бөліндінің соңында
Теңестіріп аламыз. Үтірмен белгі беріңіз
Бөлінгішін бөлгішке Әрмен қарай бөліңіз.
Жетеме екен қараңыз.
Ол екеуін өзара
Жеткенінше бөліңіз.

№2. <<Білімді тексеру>> сағаты
Біз енді деңгейлік тапсырмалар орындаймыз.
І . А деңгейі
<<Ойлан тап>>
а) (2,6 + 3,7) *5 =31,5
ә) (18,07 - 6,03) *8 =192,8
б) 0,25 *10-2,4*0,5=1,3
в) 2,3 + 0,7 :0,1=9,3
2.
1*3,* 4*,8*4
2*,4* 2,*2*
*9*,81 4*,3*2
3. <<Салыстыр>>
а) 3,*75 > 3,4** ә) 6,3*2 < 6,62*
б) 5,2 * 5,12 в) 2,7 * 2,700
ІІ. В деңгейі <<Сәйкестікті тап>> (интерактивті тақтамен жұмыс)
1. х + 3,7 = 10,4*3 14,108
19,4 - х = 5,82 : 20 93,58
У - 105,3 = 20,3 + 0,712 27,5
Х + (60 - 25, 72) = 127,86 126,312
2. << Дамыту есептері >>
4,842

а) 14-9,158 = * 10

48,42
+ 12,18 =

5,05
60,6

: 12 = + 124,8

129,85

ІІІ. С деңгейі . Сынып оқушыларының жартысы тест тапсырмаларын орындайды, қалғаны тпасырмалар жазылған <<Бәйшешек >> гүлін құрастырады.
1. <<Кім жылдам>> сағаты <<Баламалы тест>>
1. Ондық бөлшек түрінде жаз: 2 1410 ;
а) 3,4 ә) 0,34 б) 34 в)0,034 с)0,340
2. Қосуды орында: 19,07 + 3,23
а) 2,3 ә) 22,3 б)2,23 в)223 с)0,223
3. Теңдеуді шеш: х - ( 17,035 - 13,965) =220,1
а)22,348 ә)2,23485 б)223,485 в)223485 с)223
4. Ондық бөлшектерді көбейт: 21,6*50
а) 108,1 ә)10,8 б)1,080 в)108 с)0,108
5. Ондық бөлшекті жай бөлшекке айналдыр: 4,34
А) 434100 ә) 3410 б) 4341000 в)34100

2. <<Бәйшешек >> гүлін құрастыру.
№ 1.
13,123 + 5,024 =18,147
47,749 - 0,251 = 47,498
0,35 + 0,8 *1,2 = 1,31
№2.
7,23 + 3 7100 = 10,3
8,65 - 7 34 =0,9
9,5 + 8,36 + 12 15 = 30,06

* Сабақты бекіту.
Мына кестені дұрыс толтырсақ ондық бөлшектерге амалдар қолдану ережесін жазған ғалымды оқисыздар.
К. 1,8+2,05*2 И. (19,63 +0,37) *4,5
Л. х=63+56,08 А. ( 0,78 + 1,64)*100
Ә. у : 6 = 8-6,09 Ш. 8,5у - 6,5 = 10,5

11,46
119,08
5,9
242
0,5
90
Ә
Л
К
А
Ш
И

* Сабақты қорытындылау.
Не білдік? Не үйрендік? Кімнің көрсеткіші жоғары?
1. Айнур
Ондық бөлшек XVI ғасырдың аяғында ғылымдағы,өндірістегі,күнделіктегі тұрмыстық жағдайлардағы есептеулерде пайдаланылды. Ондық бөлшектер және оларға амалдар қолдану туралы Орта Азия ғалымы әл-Каши өзінің 1437 жылы <<Арифметика кілті>> атты кітабында жазды.

2. Ондық бөлшекпен есептеу туралы әл-Кашиден кейін 158 жылдан соң голландиялық математик Симон Стевин өзінің <<Ондық>> атты кітабын жазды.

3. Айым Ондық бөлшектің бүтін бөлігін бөлшек бөлігінен ажыратуды Шотландия математигі Дж.Непер және неміс математигі Кеплер енгізген.

4. Қанатжан Ресейде 1703 жылы Л.Ф.Магницкий өзінің еңбегі <<Арифметика-сандар туралы ғылым>> деген оқулығында ондық бөлшектер туралы ұғымды ғылыми түрде баяндаған.
* Үйге тапсырма № Бағалау.

2. <<Бәйшешек >> гүлін құрастыру тапсырмасы.
№ 1.
13,123 + 5,024 =
47,749 - 0,251 =
0,35 + 0,8 *1,2 =

№2.
7,23 + 3 7100 =
8,65 - 7 34 =
9,5 + 8,36 + 12 15 =