Қазақстанның мемлекеттік тілі қай тіл

An integrated lesson Kazakh and English language.
Theme: Атамекен - The Forbears' Land
5 Form

Интегрированный урок казахского и английского языков.

Мақсаты: Көплингвистикалық, көпмәдениетті тұлғаны қалыптастыру.
Міндеттері:
Білімділік: Оқушыларды өнерге баули отырып, төл мерекеміз Наурызды насихаттау, сөйлеу мәдениетіне көңіл бөлу, еліміздің тарихы, мәдениеті мен әдет-ғұрпына деген оқушылардың суйіспеншілігін арттыру; қазақ елі, Отан жайлы түсініктерін ұғындырып тұжырымдау; жобалау әдісі арқылы алған білімдерін ауызекі сөйлеу тілінде қолдануға жаттықтыру; өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын арттыру, білімдерін тереңдетуге талпындыру.
Дамытушылық: Отан, тәуелсіздік, мемлекеттік рәміздер жайлы ұғымдарды дамыту; есте сақтау, қиялдау қабілеттерін арттыруға мүмкіндік жасау және қойылған мәселеге шығармашылықпен келу дағдыларын; қарым-қатынас жасау мәдениетін дамыту.
Тәрбиелік: ұлттар арасындағы бірегей татулық, сыйластық, Отанға деген сүйіспеншілік рухында тәрбиелеу.
Aim: Forming of multicultural person.
Tasks: Impart interest to a culture, history of our country, to acquaint with different concepts of Motherland, development of communicative competense, development of memory, creative capabilities, impart love to the home country.
Сабақтың түрі: Кіріктірілген сабақ (қазақ + ағылшын тілдері)
Өткізу формасы: топтық жұмыс, шағын топта жұмыс, жеке жұмыс; жоба әдісі. Өткізілетін орны: мультимедиялық кабинет
Сабақтың жоспары/ The plan of the lesson
1. Балалардың психологиялық дайындығы
2. Түпкі ойға енгізу
3. Материалды практикалық түрде орындау
4. Үй тапсырма
5. Рефлексия
6. Бағалау

Жабдықтары: мультимедиялық кабинет

Сабақтың барысы:
I. Балалардың сабаққа психологиялық дайындығы.
1- муғалім: Қайырлы күн, құрметты коңақтар, әріптестер мен балалар! Бүгін біздің сабағымыз ерекше түрде өтеді, өйткені сабағымызға көптеген қонақтар келіп отыр. Бүгін сендер өз білімдеріңді көрсетесіңдер. Ал, кеңіл-күйлеріћ қандай екенін көрейік.
Экранда "Көңіл-куй сөздігі".
2- мүғалім:
Learning of languages is great! We always do variety interesting tasks, read, translate, and learn to speak different languages. I think that in today's lesson, your mood will be happy (Приложение 1). I am very pleased that we start an unusual lesson. We go with you on a fascinating journey through our native Kazakhstan. Good luck!
II. Негізгі бөлімі.
1. Қазақстан республикасы туралы аңыз.
2-муғалім:
Учитель английского языка рассказывает легенду о создании Казахстана (тихо звучит домбра, на экране сменяются слайды о природе Казахстана)
2-мұғалім:
- Listen to one of the legends about Kazakhstan. In the days of creation God created sky and earth, seas and oceans, all countries, all continents, and forgot about Kazakhstan. Remembered at the last minute, but the material was not. He quickly cut off pieces of America, of Italy, cut African desert, a strip of the Caucasus, folded and stuck there, where supposed to be Kazakhstan. It is impossible to believe in this legend, because you can find everything in our wonderful land: the endless steppes, and the picturesque mountains and the blue of the sky, the magnificent forests.
2-мұғалім:
- How is our Republic nowadays? Some students had worked at this theme. Let's listen to them (Project).
1-муғалім:
- Сонымен өзі ыстық, өзі тәтті, оның атын естіген адам еміренбей, тебіренбей тұра алмайтын. Отан деген не? Кім өз пікірін айтады?
Отан деген - ата-бабамыздың туып-ескен қасиетті де, құрметті жері. Отан деген - әрбір адамның туып-өскен жері.
Қобыланды батыр жырында айтылғандай, туған жер дегеніміз
Атам күйеу болған жер,
Анам келін болған жер
Кіндік қаным тамған жер.
- Отан-ана деп неге аталған?
(Отан-ана сияқты, өз қазынасымен барлық адамдарды асырайды).
- Ал бұл сөз ағылшын тілінде қалай болады? Интерактивті тақтада кластер (Отан сөзі екі тілде жазылған).
На интерактивной доске кластер (Слово Родина на двух языках).
Kazakh: Атамекен \ Ел \ Ел - жұрт \ Туған ел \ Туған жер \ Туып ескен жері
English: Forbears' land \ Birthplace \ Homeland \ Motherland \ Mother country \ Native land
-Дұрыс, жарайсыңдар! Отан - ата-бабамыздың туып-өскен қасиетті де, құрметті жері. Бұл - Атамекен. Біздіңсабағымыздың тақырыбы да: Атамекен - the forbears' land.
2. Оқушы. <<Туған жер, өзің дегенде>> өлеңін оқиды.
Апыс кетсем, мен сені аңсап жүрем!
Сағыныштан өзіңе ән сап жүрем, туған жер!
Ауылымның түтіні қымбат маған,
Қымбат маған белдері күн қақтаған, туған жер!
Туған жер, өзің дегенде,
Жүремін әркез елеңдеп.
Бір сөзім билеп алады-ау!
Жүрегім дүрсіл қағады-ау!
3. Жұптық жұмыс. Екі тілде диалог құрастырады.
1- муғалім:
- Балалар, біздің Отанымыз туралы ұзақ айтуға болады, ақын-жазушыларымыз Отанымыз туралы көптеген аңыз, өлең мен әндерді шығарған. Ал сендер не айтатындарыңды біз келесі тапсырмадан көреміз. Қазір сендер қазақ тілі мен ағылшын тілінде <<Қазақстан>> тақырыбында диалог құрастырасыңдар.
<<Қазақстан>> тақырыбында екі тілде диалог құрастырады.
-Сен қай республикада тұрасың?
-I live in Kazakhstan. It is the most wonderful republic for me, for us. It is my Motherland.
-Do you know the national symbols of your country? What are they?
-Олар - Әнұран, Елтаңба, Ту.
-Қазақстанның жері қандай?
-This land is very large and beautiful.
-What is the present capital of our Republic?
-Қазақстанның астанасы - Астана деп аталады. (Pictures)
2- мұғалім:
- Well done! You have done this task. But every person has his small piece of land where he was born. This is the native land. In the next task you will have to show that you can tell about our native town Abay in Kazakh and English languages.
4. Ағылшын - қазақ тілінде <<АЬау>> тақырыбына диалог құрастырады. ( Кластер)
-НеІІо!
-Сәлем!
-Where are you from?
-Мен Қазақстан республикасындағы Абай каласында тұрамын.
-Oh, I see. And what can you tell about your town?
-Біздің қалада көп ұлт өкілдері тату тұрады.
-Қаңдай белгілі мекемелер бар?
-Oh, there are very many. Our beautiful school, coal mine, factories.
-Қалада мұражай, кітапханалар бар ма?
-Unfortunately we have some libraries, museums and clubs. There is a very important museum in our town-museum of Abay. Also there is a good library there, where we can read books we like. (қала көріністері)
5. Жаттығу кезеңі.
1-муғалім:
- Берілген карточкаларыңцағы мәтінді керекті сездермен толықтыру керек. Мұқият болыңдар, ейткені сейлемдер екі тілде беріледі.
2-3 оқушы кезекпен тақтаға шығып орындайды. Мүғалім орындалуын тексеріп отырады.
Біздің туған жеріміз -.... Республикасы. The country is situated in the centre of ... . There is the great treasure in Kazakhstan: rare beautiful ... and ..., and... . Қазақстанда Азия мен Еуропаның қалаларынан қалмайтын ... , ... сияқты көрікті қалалар бар. The Kazakhs is very courageous, merry and... .
(Asia, Қазақстан, Астана, Алматы, animals, plants, natural resources, hospitable)
Физминутка
2-муғалім:
The next task is to find the equivalents in 2 languages: Kazakh and English.
Әнұран President Астана Sovereign Symbol Елтаңба State Ту Symbol
Рәміздер Flag Президент Independence Халық Anthem Тәуелсіздік Capital Мемлекет People
Президент Егеменді State emblem (Чтение вслух - пары слов, приложение)
6. Жобамен жұмыс.
1-муғалім:
- Қазақстан - көп ұлтты мемлекет, елімізде көп ұлт екілдері бірлікте, татулықта өмір сүріп жатыр. Олар қазақ халқының мәдениетін, әдет-ғұрпын құрметтейді, мерекелерін бірге тойлайды.
Оқушылар:
(Балалар интерактивті тақтаға шығып, жобаларын ұсынады)
Сәлеметсіздерме, құрметті қонақтар! Сіздердің назарларыңызға ғылыми жобаның шағын үзіндісін ұсынамыз.
Біздің ғалыми жұмысымыздың тақрыбы: <<Мәдениеттің өз ара дамуы>>.
Таңдаған тақырыбымыз өзекті деп ойлаймыз, өйткені әр ұлттың өз туған тілін сақтап, үйренуге, ұлттық тарихы мен мәдениетін тануға мүмкіндігі бар. Бірақ өз ұлт ерекшеліктерімізді сақтай отырып, басқа халықтардың да салт-дәстүрлерін құрметтеп, қолдап отыруымыз керек. Осының үлгісі Наурыз мейрамы. Ол шын мәнінде елдік пен бірліктің, жарқын жасампаздықтың мерекесі.
Зерттеудің мақсат-міндеттері:
Қаламызда тұрып жатқан ұлт өкілдерінің мәдениетін зерттеу.
Наурыз мерекесін танып білу арқылы, халықтар мәдениетінің езара дамуын зерттеу. Басқа халықтардың мәдениетін жандандыру және сақтап калуға мүмкіндік жасау. Зерттеу объектісі - Наурыз мерекесі.
Бірінші кезеңде біз мектеп оқушылары мен мұғалімдер арасында <<Абай қаласында тұратын халықтардың мерекелері мен әдет-ғұрпын білесіз бе?>> тақырыбында сауалнама жүргіздік. Тестілеуге 84 адам қатысты. Қорытындысы: қазақ халқының әдет ғұрпын білетіндер - 63%, Абай қаласында тұратын халықтардың мерекелері мен әдет-гұрпын білетіндер - 57%, ез халқының әдет-ғұрпын білетіндер - 67%.
Екінші кезеңде Наурыз мейрамының шығу тарихын зерттедік.
Наурыз мейрамы -Жер бетіндегі кене мерекелердің бірі. Бұл мереке бес мың жылдан астам көктем мерекесі және табиғаттың жандануы ретінде Орта Азия халықтарымен, кейбір деректер бойынша шығыс славяндарымен тойланып келеді.
Бұл мейрам қазіргі заманғы діндер мен ұлттар болмай тұрған ежелгі уақытта пайда болған. Ұлы ақын және ғалым Омар Хайям он бірінші ғасырда сұлтан Мәлік Әли-Арыстан Селжук билік еткен тұсында сұлтан атымен аталған - "Мәліктің жыл санауы" атты жаңа күнтізбесін жасады, ол күн Тоқты шоқжұлдызына түскен кезінен және көктемгі күн мен түннің теңелу күнінен кейін бірінші күн басталатын күн -табиғи жаңа жылға негізделген. Бұл аспан шырақтарының шоқжұлдыздар бір жылғы айналымнан кейін бастапқы айналу нүктесіне келіп, жаңа жолды - шеңберді бастайтын күн. Қазақ, түрік бабаларынан басқа оны ирандықтар, гректер, согдилар, буряттар, бирмандар және басқа халықтар тойлаған. Ағылшындар он сегізінші ғасырға дейін жиырма алтыншы наурызды Жаңа жыл ретінде тойлағаны белгілі.
Үшінші кезеңде <<Наурыз>> сөзі нені білдіретінін зерттедік.
"Наурыз" сөзінің өзі ежелгі ирандық екі сөздің: "нау"-"жаңа" және "руз"- "күн"немесе <<жыл>> тіркесіне келіп тіреледі. "Наурыз" сөзінің қазақ тілде бірнеше мағынасы барын анықтадық: 1) Жаңа жылдың бірінші күнінің атауы; 2) әрбір жылдың жануарлар циклінің бірінші айының атауы; 3) Жаңа жыл мерекесінің атауы.
Төртінші кезеңде Наурыз мерекесі күні қандай тағам дайындалатынын анықтадық. Наурыз мерекесі күні дайындалатын тағам - наурыз көже. Оның құрамына жеті түрлі тағам кіреді. Әдетте олар: ет, тұз, май, пияз, бидай, құрт, ірімшік. Бірақ қандай да мереке болмасын бірде-бір қазақтың дастарқаны бауырсақсыз болмайды. Ол - дастарқанның басты асы, дастарқан сәні. Велесі кезеңде елімізде Наурыз мейрамын қалай қарсы алатыны туралы ақпарат жинадық. Қазақтардың мифологиялық түсініктері бойынша осы күн қарсаңында жер бетінде бақыт жүреді, сондықтан бұл түн бақыт түні деп аталады.
Ежелгі түріктер, қазақтардың ата-бабалары осы мереке басталар алдында жаңа киім киген. Жаңа жыл Бақыт түнінде босағадан аттаған кезде қазақтар төрге екі шам жағып қояды екен: <<Бір сәуле жарық болмайды>> - деп.
Егер Жаңа жыл таза үйге кіретін болса, бұл үй аурулар мен зұлымдықтан азат болады. Сондықтан мереке қарсаңында адамдар үйде тазалық пен тәртіп орнатады. Олар барлық бос ыдысты азық- түлікпен және қасиетті бұлақтан алынған сумен толтырады. Жаңа жылда үйде молшылық болса, келесі жылға дейін солай болады деп сенеді.
Сондай-ақ, мерекенің бірлік пен тазалыққа бағытталған көптеген рәсімдері бар. Мысалы, бұл күні жас қыздар жігіттерге арнайы тағам әзірлейді, ал жігіттер өз кезектерінде қыздарға тазалық, жастық, сұлулықты білдіретін айна, тарақ, хош иісті әтір сыйлайды.
Тойлау әрқашан бұқаралық ойындар, дәстүрлі ат жарыстары және ойын-сауықтармен сүйемелденеді.
Бүгінгі таңда Наурыз мерекесі бүкілхалықтық мерекеге айналып отыр. Зерттеу нәтижесінде келесі қорытынды жасадық:
1. Біздің қаламызда Наурыз мерекесі - жалпы халықтық мереке.
2. Наурыз мейрамы Қазақстан халықтарының мәдениетін жақындастырып, жалпы мәдени құндылықарды және ұлттық келісімді қалыптастырады.
3. Өз еліміздің тарихын, басқа халықтардың әдет-ғұрпын білу - болашақта бейбіт өмір сүру үшін маңызды.
Назар қойып тыңдағандарыңызға рақмет!
7. <> ойынының фрагменті.
2-муғалім:
Please, answer the following question: "What is a treasure of any country?" (People) That's right; they are people who inhabit Kazakhstan, helping to develop forward. But these people have to be literate, educated, and motivated. The future of Kazakhstan is a modern educated society. In his Address to the Nation Our President Nursultan Nazarbayev paid special attention to education, science and culture. The great importance has the cultural project "The Trinity of languages". A new generation of Kazakhstan should be a three-language, fluent in Kazakh, Russian and English.
1-муғалім-
Ал енді, балалар, география, тарих, мәдениет салалары бойынша сұрақтарға жауап берейік.
География- Geography
-Қазақстанда қандай пайдалы қазбалар бар? - (Қазақстанда мұнай, көмір, темір, алтын, күміс бар).
-Қазақстан қандай мемлекеттермен шекаралас? - (Қазақстан Қыргыстанмен, Ресеймен, Узбекистанмен, Туркменистанмен, Қытаймен шек теседі)
What is the total area of Kazakhstan? - (The total area of Kazakhstan is about 2.7 million square km)
What is the capital of Kazakhstan. What was its former name? - (The capital of our republic is Astana. Akmola was its former name)
Тарих -History
1. Қазақстан қандай мемлекет? - (Қазақстан егеменді, тәүелсіз, көп ұлтты ел.)
2. Қазақстанның мемлекеттік тілі қай тіл? - (Мемлекеттік тіл - қазақ тілі)
3. When was Kazakhstan declared independent? - (Kazakhstan was declared independent in 1991)
4. What nationalities live in Kazakhstan? - (Kazakhs, Russians, Рoles, Byelorussians, Ukrainians, Germans and many others nationalities live in Kazakhstan)

Мәдениет- Culture
1. Наурыз тойының үлкен ырым асы қандай? - (Наурыз тойының ырым асы -наурыз көже)
2. Ақындар сайысы? - (айтыс)
3. Ап енді кезекті өлеңге берейік. <<Менің Республикам>>
Тауды көрсең күн көзіне таласқан,
Аспан көрсең Ай мен Күнге жол ашқан,
Менің байтақ Республикам таулары,
Менің көгім - мөлдіреген сол аспан. Дала көрсең, көкжиекпен ұштасқан, Көлді көрсең, секілді бір түскі аспан, Менің байтақ республикам даласы, Менің көлім теңізбенен ұштасқан.
Қызыл бұлттай көрсең қырдың гүлдерін,
Көрсең ашық Алатаудың үндерін,
Жеріңде гүл, көгінде күн бір жүзген
Ұлан-байтақ Республикам бұл менің.
2-муғалім
Who is the author of this poem? - (The author of this poem is Syrbai Maulenov)
4. What musical instruments of Kazakhs do you know? - (Musical instruments are dombyra, kobyz, sibyzgy, zhetygen)

8. Hometask: the legend "Dombra", test to the text
9. Рефлексия
2-мұғалім:
Today you have shown your abilitis to work in pairs, small groups, individually and doing the exercises, presented your projects, have proven that you are worthy of our generation, showed language skills and ability to apply them in practice.
-And as our lesson comes to an end, we offer you to show your impressions of today's lesson. They should be short and clear.
Балалар өз пікірлерін плакатқа екі тілде жазады.
Балалар Отан туралы елең ОҚИДЫ (екі тілде).
Ақпыз, қара сарымыз,
Ағайынбыз бәріміз.
Ортақ болсын асқар тау,
Жеміс толы бақша-бау!
God Bless Kazakhstan, land that I love,
Stand beside it, and guide it,
All day and all night.
From the mountains to the steppes,
To the oceans, white with foam,
God Bless Kazakhstan, my home, sweet home!
Құя берсін күн нұрын кең далаға,
Күн мен дәнді сықаған елге жаңа. Асқақтаған Алатау шыңдарындай Қазақстан керінсін айналаға!
The land of my fathers, the land of my choice,
The land in which poets and minstrels rejoice;
I wish you to flourish, be happy and bright
I want you to live and never to die!
11. Бағалау.Marks.

An integrated lesson
Kazakh and English
Theme: Атамекен -
The Forbears' Land-
5 Form

Сonducted : Черниевская С.С.
Омарова А.А.

2010-2011 учебный год