Салым пайызы

Информатикадан жұмыс дәптері.

Электрондық кестеде әр түрлі есептерді модельдеу».

10-11 сынып

Жасаған:
Боранова А.-информатика пәні мұғалімі

№1 тапсырма. EXCEL электрондық кестесі.

№1 жаттығу. Кондитерлік тауарлар.

|№ |Тауар |Саны |Бағасы |Құны |
|1 |Қаламдар |24 |2,5 | |
|2 |Дәптерлер |30 |1,2 | |
|3 |Қарындаштар |20 |0,4 | |
|4 |Сызғыштар |12 |0,9 | |
|5 |Өшіргіштер |15 |0,3 | |
|6 |Күнделікткр |7 |3,7 | |
| |Барлығы | | | |

Жаттығу №2. Құрылыс материалдары.

|№ |Тауар |Саны |Бағасы |Құны |
|1 |Сыр |15 |72 р. | |
|2 |Бор |12 |21 р. | |
|3 |Олифа |6 |16 р. | |
|4 |Клей |8 |35 р. | |
|5 |Обои |12 |45 р. | |
|6 |Растворитель |4 |12 р. | |
| |Барлығы | | | |

Жаттығу №3

Компьютерлік техника бөлшектерін рубльден долларға айналдыру. (1$=
31,4р.) Құны рубль болатын тауарларға диаграмма құру.

|Тауар |Саны |Бағасы, |Бағасы, |Құны, рубль |
| | |рубль |доллар | |
|Жады |12 |30 | | |
|Винчестер |4 |180 | | |
|Процессор |3 |150 | | |
|НГМД |5 |18 | | |
|СD ROM |2 |37 | | |
|Видеокарта |6 |12 | | |
|Барлығы | | | | |

№2 Тапсырма. EXCEL-дегі абсолютті және салыстырмалы адрестер.

Жаттығу №1 Электроэнергияны төлеуді есептеу

|Электропли|  |0,2 |за |  |
|та | | |квт\час| |
|Газды |  |0,3 |за |  |
|плита | | |квт\час| |
|  |  |  |  |  |
|Айы |Дата |Есептегіштің |Шығын |Сома |
| | |көрсетуі | | |
|Желтоқсан0|27.12.20|3240 |  |  |
|1 |01 | | | |
|Қаңтар02 |27.01.20|3310 |  |  |
| |02 | | | |
|Ақпан02 |27.02.20|3390 |  |  |
| |02 | | | |
|Наурыз 02 |27.03.20|3520 |  |  |
| |02 | | | |
|Сәуір 02 |27.04.20|3640 |  |  |
| |02 | | | |
|Мамыр 02 |27.05.20|3710 |  |  |
| |02 | | | |
|Маусым 02 |27.06.20|3850 |  |  |
| |02 | | | |
|Шілде 02 |27.07.20|4000 |  |  |
| |02 | | | |
|Тамыз 02 |27.08.20|4160 |  |  |
| |02 | | | |
|Қыркүйек |27.09.20|4250 |  |  |
|02 |02 | | | |
|Қазан 02 |27.10.20|4410 |  |  |
| |02 | | | |
|Қараша 02 |27.11.20|4500 |  |  |
| |02 | | | |
|Желтоқсан |27.12.20|4680 |  |  |
|02 |02 | | | |
|Барлығы |  |  |  |  |

Жаттығу №2 Арифметикалық прогрессия

|Қалдық |d |3 |
|n |An |Sn |
|1 |4 |  |
|2 |  |  |
|3 |  |  |
|4 |  |  |
|5 |  |  |
|6 |  |  |
|7 |  |  |
|8 |  |  |
|9 |  |  |
|10 |  |  |
|15 |  |  |
|23 |  |  |
|37 |  |  |
|41 |  |  |
|58 |  |  |

Жаттығу №3 Балмұздақ сатушының шпаргалкасы

|Аты |1 |
|Өнім |1 порцияға г.|Барлығы г. |
|Кальмар |48 |  |
|Жуа |17 |  |
|Сәбіз |9 |  |
|Күріш |12 |  |
|Өсімдік |8 |  |
|майы | | |

Жаттығу №5 Көбейту кестесі

|  |1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |8 |
| |Балалар |150 | | | | | | |
|№ |ФИО |Айлық| Профс. |Зейн. |Кіріс |Табыс |Бала |Үлес, |
| | | | | | | |саны |проц |
|1 |Иванов А.Ф. |3000 |  |  |  |  |1 |12 |
|2 |Алексеев Н.Г. |2800 |  |  |  |  |2 |10 |
|3 |Леонов Е.Н. |1700 |  |  |  |  |3 |0 |
|4 |Симонов К.Е. |4200 |  |  |  |  |0 |15 |
|5 |Котов Г.И. |4900 |  |  |  |  |2 |0 |
|6 |Шолохов Н.К. |1600 |  |  |  |  |0 |0 |
|7 |Толстой Н.В. |2400 |  |  |  |  |0 |20 |
|8 |ШаровЛ.Ш. |3100 |  |  |  |  |1 |12 |
|9 |Жаров П.Ю. |2800 |  |  |  |  |2 |25 |
|10 |Никифоров Р.О.|3400 |  |  |  |  |2 |12 |

Кәсіподақ = Айлық*1%

Зейнетақы салығы = Айлық*1%

кіріс салығы = (Айлық – Зейн. – Ең кіші айлық.)*12%

Қолға берілетін сома = Айлық - Кәсіподақ. -Зейн. – Кіріс.

«Начисления» парағына сақтау.

Жаттығу №2

• Жаңа парақты «Диаграмма1» атына өзгертип,оған «Қолға берілетін
сома» атты диаграмма тұрғызу, мәліметтер пайызы мен қолтаңбасымен
бірге.
• Негізгі кестеге Петров Н.Г фамилиясын енгізіп, оның диаграммада
көрінетіндігіне көз жеткізу.

Жаттығу №3 Балалар жәрдемақысын төлеу.

|Фамилия |Бала |Балалар|роспись|
| |саны | | |
|Иванов А.Ф. |  |  |  |
|Алексеев |  |  |  |
|Н.Г. | | | |
|Леонов Е.Н. |  |  |  |
|Симонов К.Е.|  |  |  |
|Котов Г.И. |  |  |  |
|Петров Н.Г. |  |  |  |
|Шолохов Н.К.|  |  |  |
|Толстой Н.В.|  |  |  |
|ШаровЛ.Ш. |  |  |  |
|Жаров П.Ю. |  |  |  |
|Никифоров |  |  |  |
|Р.О. | | | |

• «Детские» парағында сақтау
• «Детские» кестесін «Начисления» кестесімен байланыстырып,
есептеудерді жүргізу.
• Детские = Бала саны* 1 балаға шаққандағы балалар.
Жаттығу №4 Жинақ кітапшасындағы салым

|Фамилия |Салым пайызы |Саылм сомасы |
|Иванов А.Ф. |  |  |
|Алексеев |  |  |
|Н.Г. | | |
|Леонов Е.Н. |  |  |
|Симонов К.Е.|  |  |
|Котов Г.И. |  |  |
|Петров Н.Г. |  |  |
|Шолохов Н.К.|  |  |
|Толстой Н.В.|  |  |
|ШаровЛ.Ш. |  |  |
|Жаров П.Ю. |  |  |
|Никифоров |  |  |
|Р.О. | | |

• «Сберкнижка» парағында сақтау
• «Сберкнижка» кестесін «Начисления» кестесімен байланыстырып,
есептеудерді жүргізу.
• Саылм сомасы = Айлық* Салым пайызыПайыз вклада

Жаттығу №5 Табыс ақысының қолға берілетін ведомості.

|Фамилия |Қолға |Роспись |
| |берілетін | |
| |сома | |
|Иванов А.Ф. |  |  |
|Алексеев |  |  |
|Н.Г. | | |
|Леонов Е.Н. |  |  |
|Симонов К.Е.|  |  |
|Котов Г.И. |  |  |
|Петров Н.Г. |  |  |
|Шолохов Н.К.|  |  |
|Толстой Н.В.|  |  |
|ШаровЛ.Ш. |  |  |
|Жаров П.Ю. |  |  |
|Никифоров |  |  |
|Р.О. | | |

• «Ведомость» парағында сақтау
• «Ведомость» кестесін «Начисления» кестесімен байланыстырып,
есептеудерді жүргізу.
• Қолға берілетін сома = Айлық – Салым сомасы.

№4 Тапсырма. EXCEL-де есептеу амалдары. Формула және функциямен жұмыс.

Жаттығу №1 Математикалық функциялармен жұмыс

|x |x^2 |x^3 |түбір(х|х! |lg(x) |e^x |arc |
| | | |) | | | |tg(x) |
|1 |  |  |  |  |  |  |  |
|2 |  |  |  |  |  |  |  |
|3 |  |  |  |  |  |  |  |
|4 |  |  |  |  |  |  |  |
|5 |  |  |  |  |  |  |  |
|6 |  |  |  |  |  |  |  |
|7 |  |  |  |  |  |  |  |
|8 |  |  |  |  |  |  |  |
|9 |  |  |  |  |  |  |  |
|10 |  |  |  |  |  |  |  |

Жаттығу №2 Тригонометриялық формулалармен жұмыс.

|х градуспен |х радианмен |COS x |SIN x |SIN 2x |COS 2x |
|0 |  |  |  |  |  |
|5 |  |  |  |  |  |
|10 |  |  |  |  |  |
|15 |  |  |  |  |  |
|20 |  |  |  |  |  |
|25 |  |  |  |  |  |
|30 |  |  |  |  |  |
|35 |  |  |  |  |  |
|40 |  |  |  |  |  |
|45 |  |  |  |  |  |
|50 |  |  |  |  |  |
|55 |  |  |  |  |  |
|60 |  |  |  |  |  |
|65 |  |  |  |  |  |
|70 |  |  |  |  |  |
|75 |  |  |  |  |  |
|80 |  |  |  |  |  |
|85 |  |  |  |  |  |
|90 |  |  |  |  |  |

SIN 2x = 2 * SIN x * COS x
COS 2x = COS2 x – SIN2 x

Жаттығу №3 Тұрақты жылдық пайызы бар банктік салым. «Дата и время»
функциясымен топтық жұмыс

|Бүгін |31.03.2011 |Пайыз |12% |  |  |
|ФИО |Саылм |Салым |Күндер |Жинақ пайызы|Салым |
| |уақыты | |саны | |сомасы |
|Иванов К.Е. |01.01.2001 |1000 | | | |
|Алексеев |10.05.2002 |2000 | | | |
|Н.Г. | | | | | |
|Смирнов У.Н.|12.08.2001 |3500 | | | |
|Григорьев |23.07.2002 |5000 | | | |
|А.Н. | | | | | |
|Киреев П.Г. |30.10.2002 |1500 | | | |
|Неботов Р.У.|06.02.2003 |2700 | | | |
|Жаров Н.В. |11.10.2001 |5000 | | | |
|Леонов И.Е. |15.09.2001 |10000 | | | |
|Бурцев П.Л. |23.02.2003 |8200 | | | |
|Миронов О.Д.|10.06.2002 |7500 | | | |

Күндер саны- Функция «Дней360»
Жинақ пайызы = Күндер саны * Пайыз/360* Вклад
Салым сомасы = Салым + Жинақ пайызы.

Жаттығу №4 Емтихандық ведомості. Логикалық функциялармен жұмыс.

|ФИО |Математика|Информатик|Тарих |Экономика|Психологи|Орта балл|Шәкіртақы|
| | |а | | |я | | |
|Иванов К.Е. |3 |4 |3 |4 |5 |  |  |
|Алексеев |2 |3 |3 |4 |4 |  |  |
|Н.Г. | | | | | | | |
|Смирнов У.Н.|5 |5 |5 |5 |5 |  |  |
|Григорьев |4 |5 |4 |4 |4 |  |  |
|А.Н. | | | | | | | |
|Киреев П.Г. |5 |3 |3 |5 |5 |  |  |
|Неботов Р.У.|4 |4 |4 |4 |4 |  |  |
|Жаров Н.В. |3 |4 |4 |2 |4 |  |  |
|Леонов И.Е. |5 |5 |5 |5 |5 |  |  |
|Бурцев П.Л. |3 |3 |2 |4 |4 |  |  |
|Миронов О.Д.|4 |5 |4 |5 |4 |  |  |
|  |  |  |  |  |  |  |  |
|Кол. "5" |  |  |  |  |  |  |  |
|Кол."4" |  |  |  |  |  |  |  |
|Кол."3" |  |  |  |  |  |  |  |
|Кол. "2" |  |  |  |  |  |  |  |
|  |  |  |  |  |  |  |  |
|Озаттар |  |  |  |  |  |  |  |
|саны. | | | | | | | |
|Нашар |  |  |  |  |  |  |  |
|оқитындар | | | | | | | |
|саны. | | | | | | | |
|"3"-і жоқтар|  |  |  |  |  |  |  |

• Орта балл – Статистикалық: «СРЗНАЧ» функциясын қолдану
• Шәкірақы орта балы 4-тен кем болмайтын студенттерге
беріледі.Стипендия выдаётся учащимся со средним баллом успеваемости
не менее 4.
Өзіндік жұмыс
(№4 жұмыс үшін).

Тақырыбы: EXCEL-де есептеу амалдары. Формула және функциямен жұмыс.

1 Тапсырма. Математикалық функциялармен жұмыс.

|x |X^4 |ln x |tg x |3-ке бөлгендегі қалдық |Римдік |
|1 | | | | | |
|2 | | | | | |
|3 | | | | | |
|4 | | | | | |
|5 | | | | | |
|6 | | | | | |
|7 | | | | | |
|8 | | | | | |
|9 | | | | | |
|10 | | | | | |

2 Тапсырма. Еңбек өтілі.

|ФИО |Түсу уақыты|Күнде|Жаз саны|X<=5 |520 |
| | |р |X | | | | |
| | |саны | | | | | |
|Иванов К.Е. |01.01.1987 | | | | | | |
|Алексеев Н.Г |04.11.1978 | | | | | | |
|Смирнов У.Н. |14.04.2000 | | | | | | |
|ГригорьевА.Н.|30.09.2001 | | | | | | |
|Киреев П.Г. |12.09.1990 | | | | | | |
|НеботовР.У. |15.11.1995 | | | | | | |
|Жаров Н.В. |23.01.1996 | | | | | | |
|Леонов И.Е. |20.02.1989 | | | | | | |
|БурцевП.Л. |22.08.1979 | | | | | | |
|Миронов О.Д. |15.03.1987 | | | | | | |

Тапсырма№5. Электронды кесте көмегімен есептерді шешуді оңтайландыру.

№1 Есеп. см болатын шаршы картоннан жасалған парақ берілген. Осы парақтан
қорап жасайды (Бұрыштарынан бірдей көлемде шаршы қиып алып,жабыстырады).
Қораптың сыйымдылығы үлкен болу үшін қиып алынатын шаршының қабырғалары
қандай болу керек.

1. Есептің математикалық моделін анықтау.

2. Қорап көлемін есептеу.
3. Кесте құру.

|Парақ беті |а |
|Қияп алынатын |Қораптың табан |Қораптың табан |Қорап көлемі |
|қорап қабырғалары |қабырғасы |ауданы | |
| | | | |
| | | | |

.
.
.
| | | | |
| | | |МАКС |

4. х-тің мәні қай кезде үлкен көлемге тең болатынын анықтап алу керек:
а) а = 10 см Vmax = __________ мұндағы x = _______
б) а = 25 см Vmax = __________ мұндағы x = _______
в) а = 48 см Vmax = __________ мұндағы x = _______

№2 Есеп. Әр түрлі бұрышта мылтықтан атылған оқтың алшақтығын есептеу
Ұшу алшақтығы мына формула бойынша есептеледі: .

1. Есептің математикалық моделін құру.
2. Атыс алшақтығын есептеуРасчет дальности стрельбы.
3. Кесте құру.

|Бастапқы жылдамдық (м/сек) |V0 |
|Еркін жылдамдық (м/сек2) |9,8 |
|градуспен |2 |2 |Sin 2 |S |
| |градуспен |градуспен | | |
| | | | | |
| | | | | |

.
.
.
| | | | | |
| | | | |МАКС |

4. Ұшу кезіндегі алшақтық еңкею бұрышында қай кезде өте көп бола
алатындығын анықтау керек?
а) V0 = 20 Smax = __________ мұндағы = ___________
б) V0 = 28 Smax = __________ мұндағы = ___________
в) V0 = 57 Smax = __________ мұндағы = ___________

5. Осы жұмыстың графигін тұрғызу.

Өзіндік жұмыс
(№5 жұмыс үшін).

Тақырыбы: Электронды кесте көмегімен есептерді шешу.

1. Машина тұрағы үшін төртбұрышты аумақты белгіледі.Для стоянки машин
выделили площадку прямоугольной формы, примыкающую одной стороной к
стене здания. Площадку обнесли с трех сторон металлической сеткой
длиной 200 м, и площадь ее при этом оказалась наибольшей. Каковы
размеры площадки?
2. Сумма длин диагоналей параллелограмма равна 12 см. Найдите наименьшее
значение суммы квадратов всех его сторон.
3. Найдите высоту цилиндра наибольшего объема, который можно вписать в
шар радиусом R=10 см .
4. Объем правильной четырехугольной призмы 8 см3. Какую длину должны
иметь сторона основания и высота призмы, чтобы площадь ее поверхности
была наименьшей.
5. Из круглого бревна вырезают балку с прямоугольным сечением наибольшей
площади. Найдите размеры сечения балки, если радиус сечения бревна
равен 20 см.

6. По двум улицам к перекрестку движутся две машины с постоянными
скоростями 40 км/ч и 50 км/ч. Считая, что улицы прямолинейные и
пересекаются под прямым углом, а также зная, что в некоторый момент
времени автомашины находятся от перекрестка на расстоянии 2 км и 3 км
(соответственно), определите, через какое время расстояние между ними
станет наименьшим.
7. Объем правильной треугольной призмы равен 10 см3. Какова должна быть
сторона основания, чтобы полная поверхность призмы была наименьшей?
8. Окно имеет форму прямоугольника, завершенного полукругом. Определите
размеры окна, имеющего наибольшую площадь при заданном периметре.
9. На странице текст должен занимать 384 см2. Верхнее и нижнее поля
должны быть по 3 см, правое и левое – по 2 см. Если принимать во
внимание только экономию бумаги, то каковы должны быть наиболее
выгодные размеры страницы?
10. Из пункта А, находящегося в лесу в 5 км от прямолинейной дороги,
пешеходу нужно попасть в пункт В, расположенный на этой дороге в 13 км
от пункта А. По дороге пешеход может двигаться с максимальнй скоростью
5 км/ч, а по лесу – с максимальной скоростью 3 км/ч. За какое
минимальное время пешеход сможет добраться из пункта А в пункт В?

№6 Тапсырма. Жағдаяттарды модельдеу.

1 Есеп. Кассадағы кезек.
I кезең. Есептің қойылуы.
Есептің берілгені.
Түскі уақытқа 2 сағат қалғанда 40 әже зейнетақы алуға кезекке тұрды.
Кассирші әйел орта есеппен клиентті 1 минут қабылдайды..
Бірінші әже кассирші әйелді 9 мин. 15 с бойы сұрақтарымен мазалады.
Әрбір әже сол сияқты кассиршіні 10 секундтай мазалайды..
Модельдеу мақсаты
Тапсырмаларды қалыптастыру мақсатында осындай жағдайларды әр қырынан
зерттеу. Сұрақтарға жауап таба білу. Қорытындыны тұжырымдау және өз
ойымызды айту.
II кезең. Модельді құру
Математикалық модель:
Т1=9 мин 15 с+1 мин
Тi=Тi-1-10 с
Si=Si-1+Ti
Тапсырма
| |A |B |C |
|1 |1 клиентпен жұмыс жасау |00:01:00 | |
| |уақыты | | |
|2 |Қатынас уақыты ( Т1) |00:09:15 | |
|3 |Азайтылған уақыт |00:00:10 | |
|4 |Әже нөмері |1 әжені қабылдау уақыты (|Жиынтық уақыт |
| | |Тi ) | |
|5 |1 |=B$2+B$1 |=B5 |
|6 |2 |=В5-B$3 |=С5+B6 |
| | | | |
| |40 |03:45 |4:40:00 |

III кезең. Компьютерлік эксперимент
Модельдеу жоспары
1. Формула енгізу дұрыстығын тексеру.
2. Есептеулер жүргізу
3. Мәтіндік редакторде есеп түрінде модельді талдау нәтижелерін толтыру.
Модельдеу технологиясы
1. Кестеге мәліметтерді енгізу .
2. 40әженің формуласын көшіру.
IV кезең. Модельдеу нәтижесін талдау
Тапсырма
Электронды кестеде модельдеу нәтижесі бойынша келесі сұрақтарға жауап
беріңіз:
1. Ең соңғы әже кассирші әйелді қанша уақыт мазалайды?
2. Түскі уақытқа дейін 40 әжені қабылдау мүмкін бе? (2сағаттаа)?
3. Егер уақыт жетпесе,қанша әже қабылданбай қалады?
4. Кешкі сағат 6-ға дейін қалған әжелерді қабылдауға болама?
5. Барлық кезекті қабылдау үшін кассиршіге қанша уақыт керек?.
6. Кестеден түскі үзіліс кезіндегі жиындық уақытты табу.

2 Есеп. Адамның биоырғағын модельдеу.

1. Адамның 3 биоырғағын айту және оны келесі формула бойынша жазып алу:
Физикалық(23) Rф=sin(2 )
Эмоциональдық(28) Rэ=sin()
Интеллектуальдық(33) Rи=sin(2 ).

2. Кестені құру және толтыру

| |A |B |C |D |E |
|1 |Тыған | | | | |
| |күні,айы,жылы| | | | |
|2 |Зерттеу |05.05.03 | | | |
| |уақыты | | | | |
|3 |Уақыт |Күндер |Ф |Э |И |
| | |саны | | | |
|4 |05.05.03 |=Дней360 |=sin(6,28*B4/2|=sin(6,28*B4/2|=sin(6,28*B4/3|
| | | |3) |8) |3) |
|5 |06.05.03 | | | | |
| | | | | | |
| |31.05.03 | | | | |

3. 3 биоырғақтың грфигін тұрғызу.

4. Қосымша тапсырмалара:
Екі адамның үйлесімділігінің графигін тұрғызу керек:
- Әрбір адамның биоырғағын есептеу
- Олардың сәйкес биоырғақтарын қосу
- Графикті талдау

№7 Тапсырма . Электронды кесте көмегімен экологиялық есептерді шешу.

1 Есеп.
В5:=$A$1
B6=B5*(1+$B$1)B6:B15

2 Есеп
C5:=$A$1
G5:=$C$1
C6=(C5-G5*$D$1)*(1+$B$1)C6:C15
3 Есеп.
D5:=$A$1
H5:=$C$1
H6=H5*(1+$E$1)H6:H15
D6=(D5-
H5*$D$1)*(1+$B$1)D6:D15
4 Есеп.
E5:=$A$1
I5:=$I$1
I6=I5*(1+$E$1)I6:I15
E6=(E5-I5*$D$1)*(1+$B$1)E6:E15
5 Есеп.
F5:=$A$1
J5:=$J$1
K5:=$F$1
J6=J5*(1+$E$1)J6:J1
K6=K5*(1+$H$1)K6:K15
F6=(F5-J5*$D$1-K5*$G$1)*(1+$B$1)F6:F15

№8 Тапсырма. Excel ортасында мәтіндік программалармен жұмыс. Мәтіндік
программалар құру..

1 Есеп.
| "Сұрақтар"графіндегі әріптер нені білдіреді?. Мысал ретінде:No . |
| |
| | | |
|No.|Сұрақтар |Жауап |
|0 |60 М в Ч | |
|1 |24 Ч в С | |
|2 |366 Д в В Г | |
|3 |3 К С | |
|4 |9 П в С С | |
|5 |7 Р О - 1 Р О | |
|6 |33 Г - В Х | |
|7 |в 16 Л П П | |
|8 |7 Ч С | |
|9 |15 Р в Б С С | |
|10 |12 С О Б | |
|11 |1 В Г в 4 Г | |
|12 |33 Б и Д Ч | |
|13 |1/2 Ц за К | |
|14 |3 Т - 3 В Д | |
|15 |3 З Н | |
|16 |З - 3 П от С | |
|17 |4 М О | |
|18 |18 Л - В С | |
|19 |32 К для И в П | |
|20 |20 Т Л под В | |
|21 |7 С К Б | |
|22 |12 А - П Г в К | |
|23 |45 М - В У в Ш | |
| | |Ваш счет: |

2 Есеп.
Ұқсастық жағынан электронды кестеде 20 сұрақтан тұратын мәтін құрау керек.