Зат массаларын салыстыру

№11-51 Тапсырма. 16 г күкірт (IV) оксидін алуға қажет күкірт қышқылымыен әрекеттесетін натрий сульфатының массасын тап.

Бірінші тапсырманы талдай келе, онда химиялық процестер жайлы айтылып тұрғаны белгілі, мұндағы темір мен магнитті темірдің массасын анықтау үшін магнитті темірдің Fe 3 O 4 көрсету де жеткілікті. Химиялық құрамын тадай келе 1 моль Fe 3 O 4 -ке 3 моль Fе сәйкес келетіндігін көрсетеді, егер де Fe 3 O 4 зат мөлшері сәйкесінше 2, 5, 10 моль болса, онда темірдің моль саны 2, 5, 10 есе өседі, яғни, руда массасы мен етмір массасының арасында темірдің массасы тікелей пропорционалды тәуелділікте болады.

Екінші тапсырманы талдай келе, ондағы берілген үш затты көрсетеміз: күкіртпен әрекеттесетін натрий сульфиті, оның нәтижесінде күкірттің (IV) окисді түзіледі. Реакция теңдеуін жазу үшін білім алушыға бірнеше жағдайды ескеруге тура келеді, тұзбен қышқылдың әрекеттесуінен жаңа тұз - натрий сульфаты және жаңа қышқыл - 1 моль күкірт оксидінде беріктігі төмен және суда жеңіл еритін күкіртті қышқыл түзіледі. Реакция теңдеуін жазамыз, соңында шешім шығарамыз, 1 моль Na 2 SO 3 пен әрекеттесу нәтижесінде 1 моль SO 2 түзіледі. Заттың бұдан көп мөлшерін алуға немесе бірнеше есе аз көлемін алу үшін немесе натрий сульфаты қанша есе аз болса, массасы немесе мөлшері соған тікелей тәуелділікте болады.

Темір мен магнитті темір арасындағы пропорционалды тәуелділікті ескере келе (1- ші тапсырмада ) сонымен қатар массааралық реакцяиға түсетін натрий сульфаты мен алынған күкірт (IV) оксидін (2- ші тапсырмада ) есепті шешудің әр түрлі жолдары қолданылады.

  1. ші әдіс (заттың массалық қатынасы)

Құрам тұрақтылық заңына сүйене келе (бір заттың күрделі құрамын және оның алыну әдісіне тәуелсіз ) , білім алушы белгілі логиканы ойлауға қабілетті, оны логикасымен бейнелеп тапсырманы химиялық формулалармен орындау жұмыстары секілді химиялық реакция жолымен шығарылатынын ойлау қажет. Темір мен магнитті темір арасындағы реакция қатынасын формула бойынша көрсетіп, ал реакция теңдеуімен натрий суьфиті мен күкірт (IV) оксидін көрсетіп, берілген заттан бөлінген сәйкес зат массасын анықтаймыз.

№5-7. Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(Fe 3 O 4 ) =464 т

1 моль Fe 3 O 4 құрамында 3 моль Feбар;
m(Fe3O4) =464 т:

m(Fe) -?

M (Fe 3 O 4 ) =232 г/моль

M(Fe) =56 г/моль

1 моль Fe3O4құрамында 3 моль Feбар;:

m=νM

m(Fe 3 O 4 ) =1 моль ∙232 г/моль=232г

m(Fe) =3моль ∙56 г/моль =168г

m(Fe) : m(Fe 3 O 4 ) =168:232=1:1. 38

Магнитті темрі құрамындағы темірдің мөлшері 1, 38 есе аз, сонымен қатар,

m(Fe) =464 т:1, 38 =336 т

Жауабы: 464 г Fe 3 O 4 құрамында 336 т Fe болады.

№11-51 Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(SO 2 ) =16 г

Na 2 SO 4 +H 2 SO 4 =Na 2 SO 4 +SO 2 ↑+H 2 O
m(SO2) =16 г:

m(Na 2 SO 3 ) -?

M (SO 2 ) =64 г/моль

M(Na 2 SO 3 ) =126 г/моль

Na2SO4+H2SO4=Na2SO4+SO2↑+H2O:

m=νM

m(SO 2 ) =1 моль ∙64 г/моль=64г

m(Na 2 SO 3 ) =1моль ∙126 г/моль =126г

m(SO 2 ) : m(Na 2 SO 3 ) =64:126=1:1. 97

Бөлінген күкірт (IV) оксидіне қарағанда натрий сульфаты 1, 97 есе көп қажет етеді, сонымен қатар m(Na 2 SO 3 ) =16г ∙1, 97 =31, 5 г

Жауабы: 16 моль SO 2 алу үшін 31, 5 г Na 2 SO 3 қажет.

2 -ші әдіс (зат массасын салыстыру)

Зат массасына салыстыру жүргізіледі, тапсырмадағы мәліметтер бойынша бұл заттардың массалары берілген, бірақ зат формуласымен немесе реакция теңдеуі бойынша көрсетілген.

№5-7. Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(Fe 3 O 4 ) =464 т

1 моль Fe 3 O 4 құрамында 3 моль Feбар;
m(Fe3O4) =464 т:

m(Fe) -?

M (Fe 3 O 4 ) =232 г/моль

M(Fe) =56 г/моль

1 моль Fe3O4құрамында 3 моль Feбар;:

m=νM

m(Fe 3 O 4 ) =1 моль ∙232 г/моль=232г

m(Fe) =3моль ∙56 г/моль =168г

464 т>232 г, ол 2∙10 6 есе, яғни Fe 3 O 4 құрамындағы темір массасы сонша есе үлкен болады.

m(Fe) = 168г ∙2∙10 6 г =336 ∙10 6 , немесе 336 т

№11-51 Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(SO 2 ) =16 г

Na 2 SO 4 +H 2 SO 4 =Na 2 SO 4 +SO 2 ↑+H 2 O
m(SO2) =16 г:

m(Na 2 SO 3 ) -?

M (SO 2 ) =64 г/моль

M(Na 2 SO 3 ) =126 г/моль

Na2SO4+H2SO4=Na2SO4+SO2↑+H2O:

m=νM

m(SO 2 ) =1 моль ∙64 г/моль=64г

m(Na 2 SO 3 ) =1моль ∙126 г/моль =126г

16 г< 64, 4 есе үлкен

Натрий сульфатының массасы 16 г күкірт (IV) оксидін алуға қажет, мұнда 4 есе за болады, яғни,

m(Na 2 SO 3 ) = 126 г/4 =31, 5г

  1. ші әдіс (Зат мөлшерін және оның бірлігі «моль» ұғымын қолдану тиімділігі)

Білім алушыға зат мөлшерін, «моль» ұғымдарын түсіндіру мақсатында бекітілген және есептегуе кететін уақытты азайту үшін, берілген үтсініктерді білім алушаға тікелей жеткізу керек, оқылған ұғымдарды жете түсіну мақсатында бірашама жақсы нәтижеге жетеді.

Бұл әдістерді пайдалану білім алушыға химиялық реакцяилар жөніндегі есептерді сандық қатынастардың қарапайымдылығына көңіл аударуға мүмкіндік береді. Білім алушылар химиялық формулалар мен реакцияларды және химиялық теңдеулерді сандық және сапалық жағынан жақсы түсінеді.

№5-7. Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(Fe 3 O 4 ) =464 т

Формулада көрсетілгендей 1 моль Fe 3 O 4 құрамында 3 моль Feбар. ν = m/ M арқылы 464 т руда құрамындағы магнитті темірді анықтаймыз.
m(Fe3O4) =464 т:

m(Fe) -?

M (Fe 3 O 4 ) =232 г/моль

M(Fe) =56 г/моль

Формулада көрсетілгендей 1 моль Fe3O4құрамында 3 моль Feбар. ν = m/ M арқылы 464 т руда құрамындағы магнитті темірді анықтаймыз.:

ν(Fe 3 O 4 ) =464 т∙10 3 кг/232∙10 -3 кг/моль =2∙10 6 моль

2∙10 6 моль Fe 3 O 4 -те 6∙10 6 моль Fe бар, бұл m=νM формуласына сәйкес келеді.

m(Fe) = 2∙10 6 моль∙56 ∙10 -3 кг/моль =336∙10 3 кг, немесе 336 т.

№11-51 Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(SO 2 ) =16 г

Na 2 SO 4 +H 2 SO 4 =Na 2 SO 4 +SO 2 ↑+H 2 O
m(SO2) =16 г:

m(Na 2 SO 3 ) -?

M (SO 2 ) =64 г/моль

M(Na 2 SO 3 ) =126 г/моль

Na2SO4+H2SO4=Na2SO4+SO2↑+H2O:

ν =m/M формуласын пайдаланып, күкірт (IV) оксидінің формуласын анықтауға болады.

ν(SO 2 ) =16 г/64 г/моль=0, 25 моль

Реакция теңдеуі кезінде 1 моль Na 2 SO 3 -тен 1 моль SO 2 , яғни, 0, 25 моль SO 2 алу үшін 0, 25 моль Na 2 SO 3 қажет.

m(Na 2 SO 3 ) = 126 г/моль ∙ 0, 25моль =31, 5г

4 - ші әдіс (пропорция құру)

Химиялық тапсырмаларды шешуде көбіне пропорцияның не екенін, пропорцияның мүшелерін білу бойынша оқушылар алгебра пәнінің 5-ші сыныбында білім алған.

Тапсырмаларды орындауда келесідей қосымша әдістермен толықтырылады:1) мәндер арасындағы тәуелділікке қатысты пропорция құру; 2) пропорцияны құру; 3) алынған пропорцияны шешу.

Екі талдауда да магнитті темір масссаы неғұрлым үлкен болса, (1 тапсырма), күкірт (IV) оксидінің көлемі, (2 тапсырма) соғұрлым азаяды . Сәйкесінше темір массасы қанша есе көбейсе, натрий сулфатының массасы сонша есе азаяды.

№5-7. Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(Fe 3 O 4 ) =464 т

1 моль Fe 3 O 4 құрамында 3 моль Feбар;
m(Fe3O4) =464 т:

m(Fe) -?

M (Fe 3 O 4 ) =232 г/моль

M(Fe) =56 г/моль

1 моль Fe3O4құрамында 3 моль Feбар;:

m=νM

m(Fe 3 O 4 ) =1 моль ∙232 ∙

10 - 3кг/моль=232∙10 -3 кг

m(Fe) =3моль ∙56∙10-3кг/моль г/моль =168∙10 -3 кг

Заттың формуласы өзара пропорционалды тәуелділікте болады: 232∙10 -3 кг Fe 3 O 4 құрамында 168∙10 -3 кг Fe бар, олай болса 464 т Fe 3 O 4 -тің

құрамында m т Fe болады. Тікелей пропорционалдық тәуелділікті сақатау кезінде әртүрлі нұсқада пропорция жазылған:

а) 232∙10 -3 кг/464∙10 3 =168∙10 -3 / m(Fe) :

б) 232∙10 -3 : 168∙10 -3 =464∙10 -3 m(Fe) :

В) 464∙10 -3 : 232∙10 -3 = m(Fe) : 168∙10 -3

Пропорцияның негізгі ережесін пайдаланып, белгісіз шаманы есептеп табамыз:

m(Fe) = 464∙10 -3 ∙168∙10 -3 / 232∙10 -3 =336∙10 3 кг (363 т)

№11-51 Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(SO 2 ) =16 г

Na 2 SO 4 +H 2 SO 4 =Na 2 SO 4 +SO 2 ↑+H 2 O
m(SO2) =16 г:

m(Na 2 SO 3 ) -?

M (SO 2 ) =64 г/моль

M(Na 2 SO 3 ) =126 г/моль

Na2SO4+H2SO4=Na2SO4+SO2↑+H2O:

Әуелі реакция бойынша натрий суьфиті мен формуласын пайдаланып, күкірт (IV) оксидінің массасын анықтау қажет:

m(SO 2 ) =1моль ∙64 г/моль=64 г

m(Na 2 SO 3 ) =1моль∙126 г/моль =126 г

Одан соң массааралық пропорционалды қатынасты құрамыз, есептің шартына сай табуға берілген массаны реакция теңдеуі бойынша есептейміз. Реакция теңдеуінен көрініп тұрғандары, 64 г SO 2 алу үшін, 126 г Na 2 SO 3 қажет, онда алынған 16 г SO 2 -ні алу үшін m г Na 2 SO 3 қажет. Қысқаша түрде порпорцияналдық тәуелділікті келесі түрде жазамыз:

m г16. 0 г

Na 2 SO 4 +H 2 SO 4 =Na 2 SO 4 +SO 2 ↑+H 2 O

126 г 64г

Пропорцияның тағы да бір мүмкін болатын нұсқасын қарастырамыз:

m(Na 2 SO 3 ) :126 г=16, 0 г/64 г,, , бұдан

m(Na 2 SO 3 ) =126 г∙16, 0 г/64 г=31, 5 г

Жауабы: 16 г SO 2 алу үшін 31, 5г Na 2 SO 3 қажет.

5- ші әдіс (пропорционладық коэффициентті қолдану)

Алгебра сабағынан білім алушылар сәйкесінше «х және у ауыспалы мәндерінің арақатынасы бір немесе бірнеше мәнді білдіреді. Бұл пропорционалдық коэффициент деп аталады. (k ) . k=y/x» [2, 36 бет] .

Заттардың химиялық формулалары зат массасының арақатынасының пропорционалдық коэффициентпен есептеу, берілген тапсырмаға сәйкес осы заттың молекулалық массасына тәуелді: K=m/Mr. Олай болса элемент массасы пропорцианалдық коэффициенттің мәніне тең және элементтің атом массасы m() =knАr, мұндағы, n - формуладағы индекс бойынша алынған элемент атомының саны.

№5-7. Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(Fe 3 O 4 ) =464 т

k=m/Mr

k=464/232=2

m(Fe3O4) =464 т:

m(Fe) -?

M (Fe 3 O 4 ) =232 г/моль

M(Fe) =56 г/моль

k=m/Mrk=464/232=2:

m=νM

m(Fe) =k ∙3 ∙Ar (Fe)

m(Fe) =2∙3∙56=336

Магнитті темірдегідей масса тоннамен берілген, ол темір массасы тоннаға сай келмейді.

Егер есепті кері есептейтін болсақ, элемент массасы бойынша зат массасын есептеуді талап етеді, онда k=m/nAr: m x = kMr.

Реакция теңдеуі бойынша пропорционалдық коэффициенті зат массасы бойынша есептеледі, ол тапсырма шартары бойынша берілген, реакция теңдеуінде көрсетілген, оынң молекулалық массасы: k=m/νМ, ал іздеп отырған зат массасы (m x ) пропорционалдық коэффициент секілді зат мөлшері мен және анықталған заттың молярлық массасымен есептеледі: m x = kν х M х

№11-51 Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(SO 2 ) =16 г

Na 2 SO 4 +H 2 SO 4 =Na 2 SO 4 +SO 2 ↑+H 2 O
m(SO2) =16 г:

m(Na 2 SO 3 ) -?

M (SO 2 ) =64 г/моль

M(Na 2 SO 3 ) =126 г/моль

Na2SO4+H2SO4=Na2SO4+SO2↑+H2O:

k =m/νM :

k=16г/1моль∙64 г/моль=0, 25

m(Na 2 SO 3 ) =kνM(Na 2 SO 3 )

m(Na 2 SO 3 ) = 0, 25моль ∙1 моль∙126 г/моль ∙ =31, 5г

Қарастырылған әдіс тек бір ғана заттың массасын анықтауға бағытталмайды, бірнеше зат массасын анықтайды, егер біздің талабымызда күкірт қышқылын, натрий сульфатын және суды анықтау қажет болса.

6 шы әдіс. (бірлікке келтіру)

Келтірілген әдіс тек қана логикалық қарпайымдылығымен ерекшеленеді. Егер барлық білім алушылар қолданар болса, онда гуманитарлық ойлауға бағытталғаны. Мұндағы кемшіліктер, жазудың көлемінің көбеюі, нәтижесінде есепті шығаруға уақыттың көп қажет екендігі.

№5-7. Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(Fe 3 O 4 ) =464 т

m=νM
m(Fe3O4) =464 т:

m(Fe) -?

M (Fe 3 O 4 ) =232 г/моль

M(Fe) =56 г/моль

m=νM:

m(Fe 3 O 4 ) =1 моль ∙232 г/моль =232г

m(Fe) =3моль ∙56 г/моль=168 г

Формуладан көретініміз, 232 г Fe 3 O 4 - тің құрамында 168 г Fe бар, олай болса, 1 г Fe 3 O 4 -те 232 есе аз темір болады. 168/232 г. 464 г Fe 3 O 4 - те 1 г -ға қарағанда азырақ болады, яғни, 168/232г∙464∙10 6 =336∙10 6 г немесе 336.

№11-51 Тапсырма.

Берілгені: Шешуі:

m(SO 2 ) =16 г

Na 2 SO 4 +H 2 SO 4 =Na 2 SO 4 +SO 2 ↑+H 2 O
m(SO2) =16 г:

m(Na 2 SO 3 ) -?

M (SO 2 ) =64 г/моль

M(Na 2 SO 3 ) =126 г/моль

Na2SO4+H2SO4=Na2SO4+SO2↑+H2O:

m=νM

m(SO 2 ) =1 моль ∙64 г/моль=64г

m(Na 2 SO 3 ) =1моль ∙126 г/моль =126г

Реакция теңдеуіне сай 64 г SO 2 алу үшін 126 г Na 2 SO 3 алу қажет, онда 1 г SO 2 бөлінуі үшін Na 2 SO 3 64 есе аз қажет болады, сонымен қатар 126/64 г, ал 1 г SO 2 бөлінуі үшін немесе m(Na 2 SO 3 ) =126/64 г ∙16=31, 5 г -ға қарағанда, 16 г SO 2 түзілуі үшін 16 есе көп алу қажет.

2. Химиялық тапсырмаларды шешудің негізгі әдістері

1. Химиялық тапсырмаларды орындауда негізгі әдістерін қолдану.

Химиядан есептер шығарғанда көбінесе мұғалім дәстүрлі бір әдіспен

ғана есеп шығартуды үйретеді. Мұндай әдіспен есеп шығарту көбінесе

оқушылардың ойлау іс-әрекетінің дамуына кедергі келтіреді. Олардың жеке

ерекшелігі ескерілмей, мұғалімнің іс-әрекетімен ғана шектелуіне мәжібұр

етеді. Сондықтан да әрбір есептің жеке ерекшелігіне қарай, оны шығарғанда

бірнеше әдіспен шығаруды көрсеткен жөн. Сонда ғана оқушылар өздеріне

тиімді әдіспен есептерді шығара алады. Есептер шығарғанда оқушылардың

математикалық дайындықтарын да ескеру қажет. Әртүрлі әдіспен есептерді

шығарту арқылы оқушылардың ойлау-іс әрекеттерін дамытуға болады.

Әртүрлі әдіспен есептерді шығартуды екі мысал арқылы көрсетейік.

Есеп 5-7. Заводқа 464т. магнитті теміртас Fe 3 O 4 бар руда әкелінді. Осы

рудада неше тонна темір бар? (формула арқылы есептеу)

Есеп 11-48. 16г. SO 2 түзілуі үшін HCl-мен неше грамм Na 2 SO 4

реакцияласуы керек? (реакция теңдеуі арқылы шығарылады)

Бірінші есепте химиялық процесс туралы сөз қозғамаған, тек формула

арқылы рудадағы темірдің (Fe) массасын табу керек деген. Формуладан

Fe 3 O 4 көрініп тұр, егер 1 моль Fe 3 O 4 алсақ, онда темір 3 моль болады, егер

руданың моль санын 2 есе арттырсақ, онда соған сәйкес темірдің де моль

саны 2есе артады. Яғни руданын массасы мен темірдің массасының арасында

тура пропорциональдық тәуелділік бар.

Ал, екінші есепте химиялық реакцияға қатысқан заттар арасында тура тәуелділік бар. Есептің шартында үш зат туралы айтылған. Нәтижесінде SO 2 түзіледі. Реакция теңдеуін жазғанда түзілген H 2 SO 3 тұрақсыз екендігін оқушыларға ескерту керек. Ол SO 2 мен H 2 O айырылады. Реакция теңдеуін жазып, мынадай қорытынды жасаймыз:

SO 2

Na 2 SO 4 + HCl = 2NaCl +H 2 SO 3

H 2 O

Теңдеу бойынша бір моль Na 2 SO 3 пен бір моль HCl қосылып бір моль SO 2 түзіледі. Мұнда да бір-бірімен тура тәуелділік бар. Күкіртті газды SO 2 қанша алсақ, сонша Na 2 SO 3 көбейту не азайту керек. Енді осы тура тәуелділікті пайдаланып есепті әртүрлі әдіспен шығарайық.

1-ші әдіс. Зат массаларының қатынасы

№5-7

m (Fe 3 O 4 ) =464г Шығару жолы:

Бір моль Fe 3 O 4 құрамында үш моль темір (Fe) бар.

m (Fe) -? m= νM m (Fe 3 O 4 ) = 1 моль·232 г/моль = 232г

m (Fe) =3 моль · 56 г/моль =168г

М (Fe 3 O 4 ) =232г/моль m (Fe) = 168 = 1

М(Fe) =56г/моль m (Fe 3 O 4 ) 232 1, 38

Темірдің массасы магнитті тастың массасынан 1, 38 есе аз болады, яғни m (Fe) = 464т :1, 38 =336т

Жауабы: 464т Fe 3 O 4 құрамында 336т Fe бар.

№-11-48

m(SO 2 ) =16 г Шығару жолы:

16·1, 97 16

m (Na 2 SO 3 ) -? Na 2 SO 3 + 2HCl = 2NaCl + SO 2 + H 2 O

126 64

М(SO 2 ) = 64г/моль

М(Na 2 SO 3 ) =126г/моль m = νM

m(SO 2 ) =1моль· 64г/ моль = 64 г

m(Na 2 SO 3 ) =1моль·126г/моль =126г

m (SO 2 ) = 64 =

m (Na 2 SO 3 ) 126 1, 97 126 > 64 (1, 97есе)

Теңдеу бойынша түзілген SO 2 массасына қарағанда Na 2 SO 3 массасы 1, 97 есе көп. Олай болса m (Na 2 SO 3 ) = 16 г · 1, 97 = 31, 5 г.

Жауабы: 16 г SO 2 алу үшін 31, 5 г Na 2 SO 3 керек

2-ші әдіс. Зат массаларын салыстыру

Бұл әдісте реакция теңдеуі арқылы немесе формула бойышша анықталған заттардың массалары салыстырылады.

№5-7

m (Fe 3 O 4 ) =464г Шығару жолы:

Бір моль Fe 3 O 4 құрамында үш моль темір (Fe) бар.

m (Fe) -?

М (Fe 3 O 4 ) =232г/моль М(Fe) =56г/моль m = ν · M

m (Fe) =3моль·56г/моль =168г

m (Fe 3 O 4 ) =1моль·232г/моль =232г

464 т >232 г, яғни 2·10 6 есе көп, сонда Fe 3 O 4 құрамындағы Fe массасы да сонша есе көп болғаны. Олай болса:

m (Fe) =168г ·2 ·10 6 = 336 · 10 6 г = 336т

№-11-48

m(SO 2 ) =16 г Шығару жолы:

m (Na 2 SO 3 ) -? Na 2 SO 3 +2HCl = 2NaCl + SO 2 + H 2 O

М(SO 2 ) =64г/моль m(SO 2 ) =1моль · 64г/ моль = 64 г

М(Na 2 SO 3 ) =126г/моль m(Na 2 SO 3 ) =1моль ·126г/моль =126г

16 г < 64 г яғни 4 есе

Олай болса 16 г күкірт оксидің (ІV) алу үшін Na 2 SO 3 массасы да 4 есе аз болу керек.

m (Na 2 SO 3 ) =126 : 4 = 31. 5 г

3-ші әдіс. «Моль» ұғымын пайдалану арқылы есептеу

Химияның негізгі ұғымдарының бірі «моль», «мольдік масса» ұғым-

дарын тереңірек түсінуі үшін сандық есептерде осы ұғымдарды пайдаланып

есептер шығарған тиімді. Бұл әдістер арқылы оқушылар өз ойларын

жинақтауға үйренеді, уақытты үнемдеуге дағдыланады. Химиялық үрдістің

мәнің жақсы түсінеді, химиялық теңдеулер мен химиялық формуланын

сандық және сапалық жақтарын тереңірек меңгереді.

№5-7

(Fe 3 O 4 ) = 464 т Шығару жолы:

Магнитті темір тастың формуласы бойынша бір

m (Fe) -? моль Fe 3 O 4 құрамында үш моль атом темір бар.

Формуланы пайдаланып m = ν · M

М (Fe 3 O 4 ) =232г/моль 464 т рудадағы магнитті темір тастың сандық

М (Fe) =56г/моль мөлшерін табамыз.

ν (Fe 3 O 4 ) = 464·10 3 кг : 232 ·10 -3 кг/моль = 2 ·10 6 моль

m = ν · M бойынша 2 ·10 6 моль магнитті темір таста (Fe 3 O 4 ) 6· 10 6 моль темір бар. Олай болса:

ν (Fe) =3 · ν (Fe 3 O 4 ) =3 ·2· 10 6 = 6 ·10 6 моль

m = ν · M m (Fe) = 6 ·10 6 моль · 56 · 10 -3 кг/моль = 336 ·10 3 кг = 336 т

№-11-48

m(SO 2 ) =16 г Шығару жолы:

m (Na 2 SO 3 ) -? Na 2 SO 3 +2HCl = 2NaCl + SO 2 + H 2 O

М(SO 2 ) = 64г/моль Формуланы пайдаланып күкірт оксидінің (ІV)

М(Na 2 SO 3 ) = 126г/моль массасын моль санына айналдыруға болады:

ν= m / М

ν (SО 2 ) = 16 г : 64 г/моль = 0, 25 моль

Теңдеу бойынша бір моль Na 2 SO 3 тен бір моль SО 2 алынып тұр . Олай болса 0, 25 моль SО 2 алу үшін 0, 25 моль Na 2 SO 3 қажет. Сонда

m = ν · M

m(Na 2 SO 3 ) = 0, 25 моль ·126 г/моль = 31, 5 г

4-ші әдіс. Пропорция әдісі

Бұл әдіспен есептер шығарғанда мынадай іс-әрекеттердің реті сақталуы қажет:

1. Өлшем бірліктер арасындағы пропорциональдық тәуелділікті анықтау;

2. Пропорция құру;

3. Пропорция арқылы есептеу.

№5-7

(Fe 3 O 4 ) = 464 т Шығару жолы:

Магнитті темір тастың формуласы бойынша бір

m (Fe) -? моль Fe 3 O 4 құрамында үш моль атом темір бар.

Формуланы пайдаланып m = ν · M

М (Fe 3 O 4 ) =232г/моль магнитті темір тастың және темірдің массасын

М (Fe) =56г/моль анықтаймыз:


Ұқсас жұмыстар
Молекулалардың өлшемі мен массасы
Әртүрлі типтегі есептеу есептерін шығару
Металдар химиясы
Бастапқы заттың біреуі артық мөлшерде берілгенде химиялық реакция теңдеуі бойынша реакция өнімін есептеу
Химиялық формулалар бойынша есептеулер. 8 сынып
Салқын судың алған жылу
Ерітіндіге байланысты есептер. 9 сынып
Командалармен сәлемдесу
Оқушыларға химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық, молекулалық массаларын есептеуге және салыстыруды үйрету
Химия пәнінен жаңа оқулықтар бойынша есеп шығару
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz