Критериалды бағалаудың қағидаттары

Пән: Информатика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 5.4А . Жобаны құру және оны ұсыну
Колледж: Ж.Мусин атындағы Көкштау жоғары қазақ педагогикалық колледжі
Күні: 11.10.2018 ж
Мұғалімнің аты-жөні: Қамалиден Айгерім Сағындыққызы
Сынып: 5 сынып
Қатысқандар саны: 14
Қатыспағандар саны: 0

Сабақтың тақырыбы:
Негізгі буындағы информатика пәнінің оқу әдістемелік кешеніне қойылатын талаптар. Оқу-әдістемелік кешеннің құрылымы, түрлері. Критериалды бағалаудың қағидаттары. Критериалды бағалау жүйесінің мазмұны
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
Негізгі буындағы информатика пәнінің оқу әдістемелік кешенін біледі; Оқу-әдістемелік кешеннің құрылымы, түрлерін ажыратады. Критериалды бағалаудың қағидаттарын, критериалды бағалау жүйесінің мазмұның біледі.
Сабақтың мақсаты:
Негізгі буындағы информатика пәнінің оқу әдістемелік кешенін біледі; Оқу-әдістемелік кешеннің құрылымы, түрлерін ажыратады. Критериалды бағалаудың қағидаттарын, критериалды бағалау жүйесінің мазмұның біледі.
Бағалау критерийлері:
Негізгі буындағы информатика пәнінің оқу әдістемелік кешенін біледі;
Оқу-әдістемелік кешеннің құрылымына талдау жүргіхеді;
Критериалды бағалаудың қағидаттарын саралайды;
Тілдік мақсаттар:

Студенттер осы тақырыпқа байланысты терминологияларды қолдана отырып критериалды бағалауды және оның қағидаттарын біледі.
Пәндік лексика және терминология:
Критериалды бағалау, Дальтон жоспары, мангейм жүйесі, дидактика Диалог/жазуға арналған пайдалы сөз тіркестер:
Информатика пәні оқулығының маңызды ерекшелігі бұл өскелең өмір талабына сәйкестігі болып табылады. Дидактикалық материалдар информатика оқулығының негізінде алынған өзіндік, бақылау және тестік тапсырмалардың, пысықтау сұрақтарының, қызықты есептердің жиынтығы болып табылады.
Құндылықтар-ды дарыту:

* Кедергі мен бәсекелестік қысымға қарамастан, мақсат қойып, оған қол жеткізу
* Көзделген нәтижеге қол жеткізу үшін жұмыста басымдық белгілеу, жоспарлау және басқару
Пәнаралық байланыс:
Тарих, информатика, педагогика
АКТ қолдану дағдылары:
Компьютер, интерактивті тақта, презентация
Алдыңғы білім:

Негізгі буындағы информатика сабағында компьютер қолдану туралы ұйымдастыру-педагогикалық нұсқаулар. Саралап оқыту тәсілдерін қолдану
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар
Сабақтың басы
5 минут

Психологиялық ахуал қалыптастыру:
<<Аялы алақан>>
Мақсаты: жылылық, сенімділік деңгейін, еркіндікті дамыту.
Нұсқаулық: қатысушылар шеңбер болып отырады. <<Бүгінгі сабақтан не алғыңыз, не көргіңіз келеді?>> -- сұрағын оқушыларға қойып, сұрақтарға жауап алу. Бастапқы қатысушы жанындағы көршісінің қолын ұстайды. Тренинг шеңбер бойымен жалғасады. (Тренинг соңында қатысушылар дөңгеленіп қолдарын ұстайды)
Қайталау сұрақ- жауап
Жалпы сыныпқа өткен тақырыпты қайталау.
<<Кубизм>> Әр топқа кубикте шыққан түс бойын-ша конверттегі тапсырманы беру әдісі арқылы сұрақтар қою:
1. Негізгі буындағы информатика сабағында компьютер қолдану туралы ұйымдастыру-педагоги-калық нұсқауларды айтыңыз.
2. Саралап оқыту тәсілдерін қолдану дегенді қалай түсәнесіздер?
3. Саралап оқыту әдістері қайда қолданлады?
Түрлі-түсті кубик, конверт
Сабақтың ортасы
20 минут

10 минут
Жаңа сабақты меңгерту.
Чех халқының аса үздік педагогы Я.А.Коменскийден бастау алған класс-сабақ жүйесі бүгінгі күнге дейін мектепті құрылымдық ұйымдастырудың негізі болып келеді. Өзінің тарихында оқыту үрдісін ұйымдастыру түрлері әлемдік тәжірибеде өзгеріссіз қалған жоқ ХІХ ғасырдың басынан бастап бүгінгі дәуірге дейін шетелдік тәсiлдер жинақталды. Солардың ішінде белльланкастерлiк түpi, мангейм жүйесi, дальтон жоспары, Трамп жоспары сияқты түрлерi бар. Ал, информатика негiздерiн оқыту дидактиканың қалыптаскан бай тәжiрибелерiн пайдаланады, әрі мазмұнын өзінің ерекшелiктерiмен толықтыра түседi.
Дидактикада сабақ типтерiн жүйелеуде әртүрлi айырым белгiлерi пайдаланылады. Сабақтың ең басты белrici - оның дидактикалық мақсаты. Ал, дидактикалық мақсат-оқытушының алға қойған жоспарын көрсетеді. Cоған сәйкес дидактикада сабақтың мынадай түрлерi бар:
l) жаңа сабақ (тың хабарлар айту, түciндipy сабағы);
2) оқушылардың шеберлiктерiн және дағдыларын дамыту, бекiту сабағы (жаттығу сабағы);
3) оқушылардың бiлiмiн шеберлiriн және дағдыларын тексеру сабағы.
Көптеген жағдайларда мұғалiм осы аталған дидактикалық мақсаттардың бiреуiн ғана басшылыққа алып қоймайды, олардың бiрнешеуiне немесе барлығына тұтастай сүйенедi. Сол себептi тәжiрибе жүзiнде аралас сабақ түpi кеңiнен қолданылады. Аралас сабақтың құрамы әртүрлi болып келедi және оның бiрқатар артықшылықтары бар. Сабақтың түрлерiн араластыра қолдану жаңа бiлімді сапалы, әрi жылдам қабылдауды, кері байланысты және пeдагогикалық үрдістi басқаруды, бағаларды көбейтудi, (шығаруды жекеше ұйымдастыруды қамтамасыз етедi. Дегeнмен, информатикадан өтілетін сабaқтардың өздік дидактикалық ерекшелiктерi бар. Егер информатика курсы орта мектепке міндеттi пән ретiнде енгiзiлгеннен бәрi қалыптасқан тәжiрибелерге тоқталатын болса М.П.Лапчик информатика курсы бойынша өтiлетiн сабақтарды ЭЕМ-дi қолдану мөлшерiне қарай үш түрге бөледi демонстрация, фронтальды лабораториялық жұмыс және практикум: Осы уақытқа дейiнгi қалыптасқан тәжiрибелер информатикадан оқу сабақтарын дидактикалық функциясы бойынша топтауға мүмкіндiк бередi.
Информатиканы оқытуды ұйымдастыру.
Информатика сабағын ұйымдастырудың түрлері.
Компьютердегi оқу үрдісi төмендегiдей үш аспектiнi қамтиды:
1)оқушының оқу танымдық iс-әрекетiн басқару;
2)оқушының информациялық үрдістердi басқаруы;
3) оқушының жеке тұлғалық қасиеттерін қалыптастыру және дамыту.
Аталған аспектілерге сәйкес:
4) оқу танымдық үрдістi ұйымдастырудың түрлерi: класс-сабақ жүйесi және т.б.
5) оқытуды ұйымдастыру түрі: дербес, фронтальды, коллективтiк топтық;
6) тәрбие жұмысын ұйымдастыру түрі болып бөлiнедi.
Сабақ және оның құрылымы.
Сабақ жоспарын құрған кезде төмендегі элементтерді қамту керек:
# Жаңа тақырыпты оқып білуге дайындық жатығуларының жүйесі;
# Жаңа материалды, тарихи мәліметтерді немесе проблемалық жағдайларды қолдану арқылы түсіндіру;
# Сабақтың кез-келген сатысындағы рөлдік оқу ойыны;
# Үйге тапсырма және оған нұсқау беру;
# Сабаққа дайындалғанда қолдануға болатын әдебиеттердің тізімін құру.
Қазіргі мектептегі информатика курсының оқытылуы - әлемдік педагогикалық практикада бұрын соңды болмаған құбылыс.
Информатика пәнінің ғылыми әдістемелік жағынан қамтамасыз ету бағытына сәйкес информатика пәнінің оқу-әдістемелік құралдарына қойылатын талаптарды анықтауды жалпы оқулықтарға қойылатын дидактикалық талаптар басшылыққа алынады.
Информатиканы оқыту әдістемесі әрбір сынып бойынша информатиканы оқып үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешеннің құрамдас бөлігі болып табылады.
Информатика оқу-әдістемелік құралдың құрамы мен құрылымына, мазмұнына қойылатын жалпы талаптарды пәнінің өзіне тән ерекшелігін ескере отырып анықтау - осы пәнді оқытуды жетілдірудің негізгі бағыттарының бірі деуге болады.
Информатика пәні оқулығының маңызды ерекшелігі бұл өскелең өмір талабына сәйкестігі болып табылады. Оқулықтың мазмұны мен құрылымын А.Құсайынов, Ұ.Асылов, Қ.Молдабек т.б отандас ғалымдар аша білді. Ал білім мазмұнының мәні, зерттеу нысаны, оған қойылған дидактикалық талаптар мен ұстанымдар, әдіснамалық мәселелер М.Скатин, И.Лернер, В.Краевский, Ю.Бабанский, Б.Лихачев, В.Леднев, А.Хуторский ғалымдардың зерттеулерінде орын алды. Мектеп оқулықтарының пәндік мазмұнын жетілдіруге Қ.Аймағамбетова, Г.Уәйісова, Т.Оспанов, Ш.Құрманәлина, С.Рахметова, Т.Әбдікәрімова, Ж.Қайыңбаев, К.Ерешов т.б ғалымдарымыз өз үлестерін қосып келеді.
Оқулыққа қойылатын талаптар:
1. Ұлттық ғылым саясатына сәйкестігі;
2. Бағдарламаға сәйкестігі;
3. Мазмұнының ғылыми мәнділігі және нақтылығы;
4. Әлеуметтік-мәдени құндылығы;
5. Ұсынылған материалдың тарихилығы;
6. Оқушылардың физиологиялық және психология-лық ерекшеліктерінің ескерілуі;
7. Мазмұнының жүйелігі, бірізділігі;
8. Сабақтастық принципінің сақталуы;
9. Еліміздің экономикалық даму ерекшеліктерінің сәйкестігі;
10. Мектептердің компьютермен жабдықталуының ескерілуі;
11. Компьютерлік оқытушы бағдарламалар пайдалануының ескерілуі;
12. Практикалық тапсырмалардың тақырыпқа сәйкестігі;
13. Тапсырмалардың жүйелі түрде таңдап алынуы;
14. Оқытудың әр түрлі жаңа технологияларын пайдалануға ыңғайлылығы.
Дидактикалық материалдар информатика оқулығының негізінде алынған өзіндік, бақылау және тестік тапсырмалардың, пысықтау сұрақтарының, қызықты есептердің жиынтығы болып табылады.
Өзіндік бақылау және тестік жұмыстардың мазмұны оқулықтағы теориялық материалдар мен жаттығулардың мазмұны мен тығыз байланысты болуы шарт. Оқу құралдарының мазмұнына енген материалдар оқушылардың дайындық деңгейін ескере отырып түрлендіріп беруге ыңғайланып жасалынады. Дидактикалық материалға енетін өзіндік жұмыс тек оқыту сипатында, жаңа өтілген материалдарды пысықтауға және бекітуга арналып беріледі. Ол тапсырмалар оқушылардың біліктіліктерін, дағдыларын қалыптастыруға көмектесу және олардың білімдерін тексеруге бағытталады.
Дидактикалық материалда ұсынылатын тест тапсырмаларының сұрақтары өте анық, түсінікті, ой тұжырымын жасауға өте ыңғайлы болуы тиіс.
Информатика хрестоматиясында инфор-матикадан стандарт материалдарынан тыс оқушылардың білімін тереңдетуге, жан-жақты дамытуға негізделеді, әрбір материалдың тарихи аспектілеріне, информатика саласын дамытуға мол еңбек сіңірген ғалымдар туралы, оқу бағдарламаларының жаңа түрлерінен, ақпаратты қорғау жөнінде мәлімет береді.
Құрамы мен құрылымына қойылатын талаптар дидактикалық негізделген жаңа буын оқулықтарының әдістемелік кешендерін дайын-даудың қажетті алғы шарты болып табылады.
Информатикадан дайындалған жаңа буын оқулықтары стандартқа және информатикадан ОӘК- қойылатын талаптарға сәйкес өңделіп, жаңа оқу жылында мектептерге пайдалануға ұсынылды.
Информатика пәнінің ОӘК-не қойылатын дидактикалық талаптардың анықталуы бұл пән бойынша дайындалатын оқу-әдістемелік құрал-дардың сапасын арттыруға үлкен көмегін тигізетіні байқалады.
Информатиканы оқыту үрдісінде пайдаланатын мультимедиалық үйрету бағдарла-маларының, электрондық оқулықтарының өске-лең оқу талабына сай дайындалып, компьютерді оқыту құралы арқылы пайдалана алатындай деңгейде болуы керек.
Студенттерге критериалды бағалаудың қағидаттары. Критериалды бағалау жүйесінің мазмұны жайлы ресурс беріледі.
Дескриптор
oo Критериалды бағалау жүйесінің мазмұны жайлы ресурсты оқиды;
oo Критериалды бағалауды қолдана отырып, информатика пәніне арналған тапсырмаларды құрастырады;
oo Тақырып ішіндегі өзекті мәселелерді анықтайды;
oo Дидактикалық материалдарды құрастра алады;
oo Оқулыққа қойылатын талаптармен танысады;
oo Берілген тақырып аясында талдау жасайды.
oo [5 балл]
Үйге тапсырма. Сыныпта орындаған лабиринтке байланысты тапсырманы орындаңыз. Тек лабиринттің түрін ауыстырыңыздар.
Дәріс материалы, студенттерге арналған
үлестірме тапсырмалар
Сабақтың соңы
5 минут
Сабақтың соңында оқушылардың өздері жасаған тапсырмалары бойынша <<Идеяларды құрастыру, идеяларды ұсыну>> стратегиясы арқылы тапсырмаларды қорғайды.
Мақсаты: Алынған идеядан жобаны құрастырады, дәлелдейді.
Рефлексия
Бүгінгі сабақта болған көңіл - күйді бас бармақ салынған суреттер арқылы бағалау.

Смайликтер
Саралау - оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?
Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?
Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Әр түрлі тапсырмаларды беру арқылы оқушылардың қабілетін анықтап алу. Қабілеттеріне қарай тапсырмаларды беру. <<Кубизм>>, <<Идеяларды құрастыру, идеяларды ұсыну>> стратегиясы арқылы өздерінің тапсырмаларын қорғайды, ауызша сұрақтарға жауап береді.
Дескрипторда көрсетілген балл арқылы және <<Бес бармақ>> әдісі бойынша бағалау жүреді. Scratch - те жасаған жұмыстарын тексере отырып, кері байланыс беремін.
Көз, мойын, саусақ жатты-ғуларын жасауға болады.
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?
Жеткізбесе, неліктен?
Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?
Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?
Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы бағалау

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?