Бағалау түрлері

Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті
Амут Д.У. Қадырақынова А. Д.
Практикалық сабақ№5 Экология мәселелері бойынша мектептен тыс және сабақтан тыс жұмыстарды ұйымдастыру

Мұғалімнің аты-жөні: Байташева Г. У.

Сабақ негізделген оқу мақсаттары
Экологиялық мәселелер туралы сабақтан тыс оқушылардың жан-жақты және үйлесімді дамуын қамтамасыз ету.
Сабақ нәтижесі:
Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Экология оқулығында берілген және қосымша тапсыр-маларды орындайды. Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Топтық жұмысты бірлесе орындайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме ресурстармен жұмыс жасайды.

Бағалау критерийі:
Сұрақтарға жауап береді, жауаптарын дәлелдейді. Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындайды.
Тілдік құдіреттілік
Экологиялық мәселелер- адамның табиғатқа және керісінше табиғаттың адамға тигізетін қолайсыз әсерле-ріне байланысты туындайтын кез келген құбылыс.
Ресурстар
Экологиялық оқулықтар, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар, топтық тапсырмалар,
Әдіс-тәсілдер
Сұрақ-жауап, әңгімелесу, түсіндіру, ой жарыстыру.
Сабақтың жоспары
Жоспарланған уақыт
Сабақ барысы:
Бағалау түрлері
Басталуы 5 минут
Ұйымдастыру 3 минут
Топтарға бөлу және ат қою 2 минут
Құс суреттері бойынша бөліну: Оқушыларға сурет қиындыларын беремін. Сурет қиындыларын құрасты-рғанда бүркіт, қыран, сұңқар құстарының суреттері шығуы керек.

<<Миға шабуыл>> әдісі.
Өткен тақырыптар бойынша сұрақтар қойылады. Оқушылар тез жауап беруі керек. Оңай сұрақтар-дан бастап қиындатуға болады. Ортаға сұрақтар жазылған қобдиша қойылады. Оқушылар кезек-тесіп бір сұрақты алады да жауап береді. Кей жағ-дайда оқушылар сұрақтар құрастырып қобдиша-ға салып, сосын оған жауап бергізуге де болады.

1-топ: Бүркіт
2-топ: Қыран
3-топ:Сұңқар

<<Миға шабуыл>> әдісі
Жаңа білім 10 минут
Білу және түсіну Экологиялық мәселе -- адамның табиғатқа және керісінше табиғаттың адамға тигізетін қолайсыз әсерлеріне байланысты туындайтын кез келген құбылыс.
Қазіргі әлемде экологиялық проблемалар өзінің қоғамдық мәні жағынан алдыңғы қатардағы мә-селелердің біріне айналады, тіпті ядролық соғыс қауіпі де оның көлеңкесінде қалып қойды. Адамның табиғатқа әсері мыңдаған жылдар бо-йында қалыптасқан табиғи жүйелерді өзгерту, сондай - ақ, топырақты, су көздерін ауаны ластау арқылы жүзеге асуда. Экологиялық дағдарыс шын мәніндегі қауіпті төндіріп отыр; іс жүзінде тез өндіріс алып бара жатқан дағдарыстық жағ-дайларды кез келген аймақтардан көруге бола-ды. Адамды құтқару дегеніміз - ең алдымен табиғатты сақтау. Табиғи процестердің негізінде жатқан заңды-лықтарды ескермеу табиғат пен адам арасын-дағы елеулі қайшылықтарға әкеліп соқтырғанын айта кеткен жөн. Американ экологы Риклерс: Табиғатқа келтірілген нұсқанды түзету-дің ешқандай көпе - көрнеу жатқан әдістері жоқ екені айдан анық, сонымен қатар қоршаған орта-ға деген келеңсіз көзқарасы үшін адамға тағыла-тын кінә да, өзендерге шайынды суларды төгу, егістіктерге пестицидтер бүрку, аңшылардың най-засы мен мылтығы автомашиналардан шығатын түтін қала іргесінің шексі кеңеюі сияқты белгілі фактілерден құралмауы тиіс. Адам әрекеті тек жер бетіндегі суды ғана емес ауаны да ластап келеді. Күн сайын өнеркәсіп орындары ауаға орасан зор улы газ және оларға қоса өте майда бөлшектерден тұратын қоспаларды шығарып жатады. Осы уақытта ауаға улы қосындыларды жібермеу адамзат баласының алдында тұрған үлкен мәселе. <<Қолмен белгі беру>> әдісі. Оқытушы өзінің сабақ түсіндіріп жату процесін кезкелген уақытта тоқ-татып, оқушылардан айтылып жатқан тақырыпты түсінгенін немесе түсінбегендерін сұрау. Бұл үшін ұстаз алдынала оқу-шыларға қолмен белгі көрсе-тулерді үйретеді.
* Мен түсініп отырмын_____ және түсіндіре аламын. (қолдын бас бармағы жоғары бағытталады)
* Мен әлі түсінбей отырмын_____(қолдын бас бармағы төмен қарай жантаяды)
* Мен түсінгеніме сенімді емеспін_____(қолдың екі бармағын көрсету)

Оқулық: Ә.Бейсенова, А.Самақова, Т.Есполов, Ж. Шілдебаев Экология және табиғатты тиімді пайда-лану.

<<Қолмен белгі беру>> әдісі

Ортасы
10 минут
--------------------------------------------------------------------------------
Берілген мәтіндерді оқушылар оқып алады.
Адамға табиғат берген байлықтың бірі -- атмос-ферадағы ауа. Өзге табиғи байлықтармен бірге ауаның тазалығын сақтау өте маңызды іс. Ауыл шаруашылығы мен өнеркәсібі қарқынды дамьп келе жатқан Қазақстанда ауа тазалығы үшін күрес маңызды роль атқармақ. Осыған орай, республи-када тындырылған іс аз емес. Соңғы жылдары атмосферадағы ауаны қорғау мақсатында ірі-ірі өнеркәсіп орындарында газ бен шаң тұтатын үш жүзге жуық үлкен қондырғылар мен приборлар іске қосылды. Жамбылда, Ақтөбеде, Өскемен мен Теміртауда, басқа да өнеркәсіп қалаларында ауа тазалығын бақылайтын лабораториялар көп-теп құрыла бастады. Заводтарда жоғары темпе-ратураға шыдамды фильтр-сүзгіш <<Нитрон>> іске қосылып ауаның құрамын тазалауда үлкен үлес косуда. Шығыс машина жасау заводында мазут пешін электр күшімен қыздыру арқылы, ауаға шыратын лас зиянды газдардың көлемін 1,5 -- 2 есе азайтуға мүмкіншілк туды. Сол сияқты Ертіс мыс балқыту заводында өндірістен шығатын зи-янды газдарды ұстап қалатын құрылыстар салынды.

Топтарға тапсырма:
1. Экологиялық мәселе дегеніміз не?
2. Экологияны жақсарту үшін не істеу керек?
3. Сенің ұсынысың.
Талдау
Топтар сурақтарға жауап беріп, үшінші сұраққа <<пікірталас әдісі>> арқылы жауап береді. Пікірталас- оқушыларды көшбасшылыққа бау-лудың бір жолы. Балалардың жеке тұлға болып қалыптасуы үшін де жеке пікір болу керек. Ал жеке пікір айта білу мен ойды орынды жеткізу үшін пікірталасты көбірек ұйымдастырған абзал.

Оқулық: Бозшатаева Г. Т,Оспанова Г. С. Экология

<<Пікірталас>>

Сергіту сәті 5 минут
Мидың жұмысын жақсартуға арналған қарапайым жаттығулар:
Алақанды бір-біріне уқалау
Қолды ашып-жұму
Білезіктен айналдыру
Көзге арналған жаттығулар:
Көзді бірнеше рет жыпылықтату
Көзді ақырын оңға солға айналдыру

Оқушылар жаттығу жасау арқылы өз организімінің жұмы-сын жақ-сартады.

Аяқталуы 30 минут
--------------------------------------------------------------------------------
Практикалық жұмыс Оқушыларды мектеп ауласына жинап, сенбілік ұйымдастыру.

Бағалау
5 минут
Бағалау парақшасы. Дұрыс жауапқа 5 балл.

Оқушының аты-жөні
Топтық жұмыс
Миға шабул әдісі
Қолмен белгі беру әдісі
Пікір-талас әдісі
Практикалық жұмыс
Балл

--------------------------------------------------------------------------------

Бағалау парақшасы
Кері байланыс
2 минут

"Сабақтағы білім" кестесі

Білгенім
Қиын болғаны
Білгім келеді

Сабақтағы білім кестесі
Қосымша ақпарат
Саралау
Бағалау
Пән аралық байла-ныс
Оқушы мен мұғалім, оқушы мен оқушы арасындағы байла-ныс, жаңа материал-дық тақырыбын еркін меңгеруіне жағдай жасаймын. Әрбір са-бақтың кезеңдерінде-гі тапсырмаларды орындауға оқушыны бағыттай отырып, өзін - өзі реттеуге мүмкін-дік беремін.
Сабақтың кезеңдеріндегі тап-сырмаларды орындау бары-сында оқушыны бағалау кри-терийін өздері түзуге мүмкін-дік бере отырып, критерий-лерге сай бағалауды жүзеге асырады.

Экология, биология, география пәндері арасындағы байла-ныс.
Рефлексия
-Сабақ оқу мақсат-тары шынайы ма?
-Бүгін оқушылар не білді?
-Мен жоспарлаған саралау тиімді болды ма?
-Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?
-Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім?