Сабақ басында

Қысқа мерзімді жоспар
Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 5.1A Қазақстандағы ежелгі адамдардың өмірі
Күні: 30. 09.19 ж Сынып: 5
Мектеп: Достық жалпы орта білім беретін мектебі
Мұғалімнің аты-жөні: Изгулова Жанар Оразгалиевна
Қатысқандар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы
Қазақстан жерінде металлды өндіру ежелгі адамдардың өмірін қалай өзгертті?
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
5.4.2.2 металл өндірісі жетілуінің шаруашылық салаларына тигізген ықпалын түсіндіру

5.2.2.1 археологиялық ескерткіштерді салыстыру

Сабақ мақсаттары
Метал өндірісінің дамуының ежелгі адамдардың өміріне тигізген өзгерістері туралы суреттерден, бейне-баяннан көрсете отырып түсінік қалыптастыру. Қазақстан жерінен табылған тас дәуірінің ескерткіштері туралы мәліметтермен жұмыс жасай отырып, тас дәуірінің ерекшеліктерн білу.
Бағалау критерийлері
+ Қазақстан жерінен табылған тас дәуірінің 2 ескерткіші туралы дәптеріне 25-30 сөйлемнен тұратын әңгіме жазады.
+ металл өндірісі жетілуінің шаруашылық салаларына тигізген 2 әсерін көрсете отырып кестені толтырады

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика мен терминология: Ру, алғашқы қауым, тобыр, аналық және аталық ру, абыздар, анимизм, тотемизм, фетишизм, магия, өнер, петроглифтер, гравюра, тері өңдеу, пиктография, археология, терімшілік, аңшылық, балық аулау, мал шаруашылығы, теселі егіншілік, еңбек бөлінісі, өнімді еңбек, жеке меншік, өндіруші шаруашылық, қолөнер, кен өндірісі, тоқымашылық, керамика, көзе т.б.
Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер: Адамның жануарлар әлемінен басты ерекшеліктері...
Қазақстан аумағындағы тас дәуірінің ескерткіштері...
Алғашқы адамдардың тұрмыс тіршілігінде келесі өзгерістер орын алды...
Ежелгі адамдар өмірінде орын алған өзгерістерге келесі факторлар әсер етті...
Тасқа салынған суреттер ежелгі адамдардың өмірі, дүниетанымы туралы келесі ақпараттарды береді...
Біздің анықтағанымыз...
Қорытындысында...
Біздің тобымыздың ойынша...
Келесі себептер/факторлар......
Құндылықтарды дарыту

Ежелгі адамдардың өмірі, тұрмысы туралы айтқанда ынтымақтастық, ашықтық құндылықтары қалыптастырылады.
Пәнаралық байланыстар
Ықтимал пәнаралық байланысты әріптесіңізбен талқылаңыз немесе дереккөздерге жүгініңіз.
Сабақта пәнаралық кіріктірілу қалай жүзеге асырылатынын көрсетіңіз (іс-әрекет және/немесе мазмұн арқылы)
АКТ қолдану дағдылары
Сабақта бейне-баянмен жұмыс жасайды
Бастапқы білім

Ежелгі адамдардың алғашқы өмірі, тұрмыс-тіршілігі, кәсібі туралы біледі. Қазақстандағы археологиялық ескерткіштермен танысу негізінде ежелгі адамдардың эволюциясы, бастапқы діни-нанымдары, адамдардың бірлесу формалары, еңбек құралдарының жетілу кезеңдері жайлы білім алады.
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар
Сабақтың басы

Сабақ басында:
Сыныпқа мыс пен тастан жасалынған заттардың түрлі суреттерін көрсетеміз.

Оқушыларды суреттерді топтастыруды сұраңыз. Содан келесі сұрақтарды қойыңыз:
* Берілген заттарды (суреттерді) қандай белгілері бойынша топтастырдыңыздар?
* Осы заттардың қандай қасиеттерін сипаттай аласыздар?
Бағалау. Мұғалім үздік жауап берген оқушыларды атап өтеді. Сыйлықтармен марапаттайды

http://paleokazakhstan.info/stone_age_of_kazakhstan/yug_kaz.php
Қазақстан тарихы (көне
заманнан бүгінге дейін). Бес
томдық. 1-том. - Алматы, 2010
Сабақтың ортасы

Б Мұғалім слайдтардан көрсете отырып, ежелгі адамдардың мысты қалай өндіргендігі туралы түсіндіреді.
Мыс-тас дәуірінде екі ірі өзгеріс: еңбек бөлінісі мен аталық рудың орнай бастағандығы туралы түсінік қалыптастырады.
Ж Ақиқат немесе жалған.

Тапсырма
ақиқат
жалған
Палеолит дәуірінде ең көп таралған жануарлар - мамонттар

Ғылымда "мезолит төңкерісі" деп аталатын құбылыс бар

Мезолит дәуірінің өнертабысы - садақ

Ботай тұрағы Солтүстік Қазақстаннан табылды

Адамдардың шығу тегін жануарлармен байланыстыру анемизм деп аталады

Ежелгі адамдар Оңтүстік Қазақстанда бұдан 1 млн. жыл бұрын пайда болған

Ең алғашқы қоғамдық бөлініс - егіншіліктен қолөнердің бөлінуі

Неолит дәуірінде қыш құмыра жасау пайда болды

Бағалау. Оқушылар тапсырманы дәпрерлеріне орындайды. Мұғалім оқушылардың жұмыстарын қарап әр дұрыс жауапқа 1 балдан қойып шығады.

Зерттеу мен талдау
Сыныпты төрт топқа бөліп, мысты-тас дәуірін сипаттайтын мәтін ұсынамыз.
Т Оқушыларға топтық тапсырмаларды түрлендіріп береміз.
Алдын-ала мысты тас дәуіріндегі тұрақтарға қатысты сөздер мен суреттерді ұсынамыз. Оқушыға өздерінің тапсырмасына сәйкес сөздер мен суреттерді таңдап алуды тапсырыңыз.
І және ІІ топ оқушылары Шебір және Ботай тұрақтары бойынша мәліметтерді жинақтайды, стикерлерге ерекшеліктерін жазып, тақтадағы кестеге жабыстырып, толтырады.
Интерактивті тақтаға кесте шығарыңыз.

Шаруашылы
ғы
Табыл
ған бұйымдар
Айырмашылығы
Ұқсастығы
Ботай мәдениеті

Шебір тұрағы

ІІІ топ: Кен өндірудің әдіс-тәсілдерін зерттейді;
IV топ: Металлдан жасалған еңбек құралдарының шаруашылық салаларына тигізген ықпалын тірек-сызбамен дәлелдеп түсіндіреді.
Қолөнерде: ...

Металл бұйымдар мен құралдардың шаруашылыққа әкелген өзгерістері

Мал шаруашылығында: ...

Егін шаруашылығында: ...

Т Әр топ өзінің зерттеулерін қорғайды. Оқушылардың бір-біріне сұрақ қоюын ұйымдастырыңыз.
Интерпретация
Б Жұмыс нәтижелерін, яғни Қазақстан жеріндегі алғашқы кен өндіру адамдардың өмірін қалай өзгерткенін оқушылар шығармашылық түрде көрсетулері тиіс.
* Сурет салу
* Макет жасау
* Фотоколлаж құрастыру
* Постер жасау
* Баяндама жазу
Бағалау. Мұғалім оқушыларды жұмыс жасау барысында бақылап жүреді, қажет болса кеңестер береді. Әр топ өз жұмыстарын аяқтағаннан кейін, мұғалім жақсы жақтарын атап өтеді. Үздік жауаптар берген оқушыларды атайды.

http://www.itest.kz/lekciya_mys_tas_hasyry_ehneolit

Ботай тұрағына қатысты суреттер
http://visitkazakhstan.kz/kk/guide/places/view/519/

Ботай мәдениеті туралы мәтін
http://www.inform.kz/kaz/article/2259588

Ежелгі Қазақстан тарихы.
1-бөлім, Т.С. Садыков,
А.Т. Толеубаев, Г. Халидуллин, Б.С. Сарсекеев. - Алматы: Атамұра, 2011 ж.

Сабақтың соңы
Үйге тапсырма. Кітаптардан мыс-тас дәуірінің 2 ескерткіші, тұрақтары туралы мәліметтерді жинақтау. Тұрақтар туралы дәптеріне 25-30 сөйлемнен тұратын әңгіме жазып келу
Кері байланыс.
Кері байланыс <<бағалау ағашы>> арқылы жүргізіледі. Қатысушылар себеттегі алма, жапырақ, гүл суреттерін флипчартта бейнеленген алма ағашының суретіне апарып жапсырады.
Алма - бүгін мен көп үйрендім
Гүл - маған ұнады
Жапырақ - менің сұрақтарым бар

Саралау - оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?
Сабақта дифференцияция жүріп отырды. Оқушылардың қабілеттері мен қабылдауына байланысты тапсырмалар сараланып берілді. Оқушылардың білу, түсіну, қолдану, анализ, бағалау дағдыларын бағалауға арналған тапсырмалар болды. Мысалы, зерттеу мен бағалауға арналған тапсырмалар оқу жоспарында көрсетілген.
Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?
Бағалау. Мұғалім оқушыларды жұмыс жасау барысында бақылап жүреді, қажет болса кеңестер береді. Әр топ өз жұмыстарын аяқтағаннан кейін, мұғалім жақсы жақтарын атап өтеді. Үздік жауаптар берген оқушыларды атайды.

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары /оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?
Жеткізбесе, неліктен?
Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?
Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?
Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?