Оқушының әрекеті. Барлық оқушылар

Сабақ: 5
Мектеп:
Күні:
Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 9
Қатысқан оқушылар саны:
Қатыспағандар:
Бөлім:
Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Сабақтың тақырыбы
Кенесары - Наурызбай туралы жазылған жырлардағы тарихи шындық.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
Сабақтың мақсаттары
Барлық оқушылар
* Шығарманы көркемдік құндылығына талдау;
Көптеген оқушылар
* шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстыру;
Кейбір оқушылар
* шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
Бағалау критерийі
* шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырады;
* тарихи және көркемдік құндылығын бағалайды.
Ойлау дағдыларының деңгейі
Талдау, жинақтау, бағалау
Тілдік мақсаттар
Пән лексикасы және терминология: автор бейнесі, идеясы, стилистикасы, идеялық-тұтастырушы рөлі, талдау.
Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер: менің ойымша, сіздің ойыңызша, мынандай дәлелдер келтіруге болады т.б.
Пәнаралық байланыс
Тарих
Құндылықтарға баулу
Тарихтың, мәдениет пен тілдің ортақтығы (6-құндылық)
Осыған дейін меңгерілген білім
Шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырылып, жаңашылдығына баға берілді.
Жоспар
Сабақтың кезеңі/ уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі.
Қызығушылықты ояту
Сұрақтар:
1.
Кенесары мен Наурызбайдың қазақ тарихындағы орны.
2.
Дастан неліктен <<Кенесары - Наурызбай>> деп аталды?
3.
Дастанның негізігі идеясы қандай?
4.
Басқа да қандай батырлар бейнесін көруге болады?
5.
Нысанбай жыраудың басқа туындылары халқымен қайта табысуы мүмкін бе?
Оқушылар назарын сабаққа аударады.

Сынып оқушылары сұрақтарға жауап беру арқылы ой қозғайды.

Сабақтың мақсатын, тақырыбын, бағалау критерийін анықтайды.
Қалыптастырушы бағалаулар

ҚБ

Оқушылар тақтадан көрінген сұрақтарға өзара ақылдаса отырып жауап береді. Бір-бірінің жауабын толықтыруға мүмкіндіктері бар.
Сабақтың
ортасы
Мағынаны тану.
Сынып қабырғаларына шендестіру, қайталау, параллелизм, риторикалық сұрақ, метонимия, синекдоха, метафора, теңеу, гипербола, литота, кейіптеу, ирония сөздері ілінеді. Оқушылар сынып ішін аралап жүріп, сөздерге анықтама береді. Тапсырманы жеке, жұппен, топпен орындауға болады. Өзінен бұрын жазылған анықтамаларға толықтыру, түзету енгізуге рұқсат етіледі.
Сұрақ:
1. Сынып қабырғасына ілінген көркемдік ерекшеліктерді не біріктіреді?
2. Көркемдік ерекшеліктерді шартты түрде екі топқа бөлуге бола ма?
3. Айшықтау деген не? Оның ерекшелігі қандай?
Құбылту деген не? Оның ерекшелігі қандай? Тапсырма.
<<Фишбоун>> әдісі арқылы топтар мәтіннің ішінен жазушы қолданған көркемдегіш құралдарды тауып, мағынасын анықтайды.
Орындалу барысы:
Басы - жазушы стилі.
Үстіңгі сүйектері- мәтіннің ішіндегі көркемдегіш құралдардың түрлерін жазу.
Астыңғы сүйектері - көркемдеуіш сөздерді үзінді арқылы дәлелдеу.
Құйрығы- шығарма жайлы оқушының ойы. Қаңқадағы жазулар қысқа болу керек.
Олар тірек сөздерден немесе тақырыптың негізгі ойын ашатын фразалық сөздерден болуы мүмкін.

Бағалау критерийі
Дескриптор
*шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырады;
*тарихи және көркемдік құндылығын бағалайды.
*жазушы стилін анықтайды;
*мәтін мазмұнынан көркемдік ерекшеліктерді табады;
*көркемдегіш құралдардың қолданысын талдайды;
*шығарма туралы қорытынды ой айтады.
Тапсырма. Есіл бойының жағасына салынған мүсінші Нұрлан Далбайдың жасаған Кенесары ханның ескерткішін Нысанбай жыраудың <<Кенесары-Наурызбай>> поэмасындағы Кенесары бейнесімен салыстырып, көркемдік құндылығын бағалаңыз.

Бағалау критерийі
Дескриптор
*шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырады;
*тарихи және көркемдік құндылығын бағалайды.
-туындыларды салыстырады;
- екі туындының ерекшелігін, ұқсастығын анықтайды;
- шығарманың көркемдік құндылығына пікір білдіреді;
- тарихи тұрғыдан салыстырады.

Оқушылар сынып ішін аралап жүріп, сөздерге анықтама береді. Тапсырманы жеке, жұппен, топпен орындауға болады. Өзінен бұрын жазылған анықтамаларға толықтыру, түзету енгізуге рұқсат етіледі.

Оқушылар топтық тапсырма орындайды.

Жұптық жұмыс

ҚБ

ҚБ

ҚБ

Сабақтың соңы
2 минут
Рефлексия: оқушы өзінің жасаған жұмысы бойынша рефлексия жасайды.
Менің түйгенім...
Қиындық туғызған тұсы...
Туындаған сұрақ...