Салқындату жүйесінің диагностикалау

Сабақтың тақырыбы: Салқындату жүйесінің диагностикалау .
Топтар
Асл 9-182

Сабақ өтетін күн
26.01.2021

САБАҚ БАРЫСЫ
І Ұйымдастыру бөлімі:
А) <<Топтық>> ашылған чатқа кіру;
Б) Чатқа оқытушы өзінің пәнін кесте бойынша жариялау;
В) Оқушылардың чатқа қосылғанын тексеру, қадағалау;
Г) Өтетін сабақтың тақырыбын чатқа жазу;
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
А) Өткен тақырып бойынша үй тапсырмасын сұрау;
Б) Орындалған үй тапсырмаларын чат арқылы электронды қабылдау
В) Студенттерге үй тапсырмасынан сұрақтар қою;
Автомобиль газ есептегіштерінің құрылысы және жұмыс істеу принциптері?
Автомобиль газ анализаторларының түрлері мен қолдану салалары?
Газ есептегіштер нелерге бөлінеді?
Г) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
ІІІ Жаңа оқу материалын баяндау (Электронды түрде: мәтін, сурет, видео)
Cалқындату жүйесінің диагностикалау технологиясы құралдары.
Автомобильдердің салкындату жүйесінің температурасы аспаптар панелінде орналасқын термометр көмегімен тексеріледі. Термо- метр тілінің жай-күйі сұйықтық температурасын көрсетеді. Термометр көрсеткіші үш түске бөлінген. Егер термометр тілі кара түс маңында болса, онда сұйықтық температурасы қалыпты шамада болғаны. Ал егер ол қызыл секторда болса, онда салқындату сұйықтығының темпе- ратурасы шамадан тыс болып, қозғалтқышқа кауіп төніп тұрғаны. Бұл жағдайда қозғалтқышты тоқтатып, пайда болған ақауды анықтау керек. Бұл ақаудың себебі салқындату радиаторының қабырғаларының бітеліп қалуынан, салқындату сұйықтығының аздығы, электр желдеткішінің істен шығуы және тағы басқа жағдайлардан болуы мүмкін.
Термометр тілінің көк секторда болуы қозғалтқыштың элі қалыпты жұмыс температурасына дейін толық қызбағанын білдіреді.
Жөндеу жұмыстарын талап ететін салқындату жүйесінің кемістіктері:
-- салқындату сұйықтағының үнемі қайнауы;
-- салқындату сұйықтығының үнемі салқын болуы;
-- сұйықтық көлемінің агып кету салдарынан аз болуы;
-- су сорғысының жұмысында шудың пайда болуы;
-- салқындату сұйықтығында электролиздің пайда болуы.
Қозғалтқыштын қызып кетуі келесі себептерден болуы мүмкін:
-- салқындату жүйесінде сұйықтықтың ағып кету салдарынан аз болуы;
-- жүйенің бітеліп қалуы;
-- термостат немесе жалюздердін жабық күйінде сыналанып қалуы;
-- оталудың озу бұрышының дұрыс орнатылмауы;
-- желдеткіш жетегі белбеуінің үзілуі;
-- желдеткіш жетегі белбеуінің тайғанауы;
-- желдеткіш электр муфтасы жұмысының ақауы;
-- желдеткіш гидромуфтасы жұмысының ақауы.
Козғалтқыштың қызып кетуі цилиндрдің жэне поршень сақиналарының тозуын жоғарылатады жэне поршеньнің жанып кетуіне, сырғанау мойынтіректерінің жұмыс мерзімінің азаюына әкеліп соқтырады.
Көптеген автомобильдердің салқындату жүйесінің ақаулары сұйық- тықтың ағуы жэне қозғалтқышты салқындатудың тиімділігінін жеткілік-сіздігінен болады. Сұйықтықтың ағуы құбырлардың жэне олардың жалғаныстарының бұзылуынан, сусорғының майлануы- нан, төсемелердің жэне сынықтаран пайда болады. Ал қозғалтқыштың дұрыс салқындамауының себебі желдеткіш белбеуінің тайғанауынан немесе оның үзілуінен, сусорғының бұзылуынан, термостат ақауынан, радиатордың ішкі немесе сыртқы жағының бітелуінен болады. Жөндеу жұмыстарын жүргізген кезде резеңкелі құбыршектер мен түтікшелерді ұқыпты шешу керек. Ал қайта кигізген кезде резеңке құбыршегінің басын қандай да бір маймен майлау керек.
Салқындату сұйықтығының құбыршектерінде сынықтың жоқтығын оларды сығу немесе бүгу жолымен тексереді. Сіреу кұбыршектерді ау- ыстырады. Құбыршектердің қамыттары сенімді тартылғанын тексеру қажет.
Қозғалтқыштың қызып кетуі ауа мен жанармай қоспасының жануының бұзылуына, үйкеліс күшінің жоғарылауы жанармайдың шығынының ар- туына жэне қозғалтқыш қуатына үлкен- әсерін тигізеді.
Салқындату сұйықтығы температурасының үнемі төмен болуы қозғалтқыш қуатының төмендеуі мен жанармай шығынының көтерілуіне әкеліп соқтырады. Сонымен қатар салқындату жүйесі температурасының үнемі төмен болуы цилиндр-поршеньді топ бөлшектерінің тозуына келтіреді. Өйткені цилиндр қабырғаларындағы май жанармаймен жуылып кетеді.
Қозғалтқыштың үнемі жылымауы термостаттың ашық күйінде сынала- нып қалуынан немесе термостаттың жүйеде жоқ болуынан, желдеткіштің әлектр жетегінің немесе желдеткіштің гидро жетегінің ақауынан болады.
Егер салқындату қозғалтқыштың цилиндріне түсетін болса, онда қозғалтқыштың қарқынды коррозиялық-механикалық тозуына әкеліп соқтырады. Сұйықтықтың май картеріне түсуі, майдың көбіктенуіне алып келеді, ал ол, өз кезегінде, цилиндр-поршеньді топтың жэне айналшықты- бұлғақты механизмнің тозуына келтіреді.

IV. Бағалау
А) Студенттерге жаңа тақырып бойынша сұрақтар қою;
Б) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
Сұрақтар мен тапсырмалар
Жөндеу жұмыстарын талап ететін салқындату жүйесінің кемістіктері қандай?
Қозғалтқыштын қызып кетуі келесі себептері неде болуы мүмкін?
Автомобильдердің салкындату жүйесінің немен тексеріледі?

В) Студенттердің тапсырма жауаптары бойынша баға қою.
V. Үй тапсырмасын беру
Үй тапсырмасы
Жаңа сабақты оқып, пысықтау.
Сұрақтар мен тапсырмаларға жазбаша және электронды түрде жауап беру.