Стационарлық картоп сұрыптау бекеті

Сабақтың тақырыбы: Практика. Картоп жинау комбайны ККУ-2А. құрылысы мен жұмыс технологиясы.
Топтар
ТР 9-192

Сабақ өтетін күн
19.02.2021

САБАҚ БАРЫСЫ
І Ұйымдастыру бөлімі:
А) <<Топтық>> ашылған чатқа кіру;
Б) Чатқа оқытушы өзінің пәнін кесте бойынша жариялау;
В) Оқушылардың чатқа қосылғанын тексеру, қадағалау;
Г) Өтетін сабақтың тақырыбын чатқа жазу;
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
А) Өткен тақырып бойынша үй тапсырмасын сұрау;
Б) Орындалған үй тапсырмаларын чат арқылы электронды қабылдау
В) Студенттерге үй тапсырмасынан сұрақтар қою;
КСТ-1,4 картоп қазғышын қандай жұмыс органдарымен жаб - дықтауға болады?
КТН-2Б екі қатарлыкартоп қазғышы қандай тракторла - рымен арегатталады?
КТН-2Б және КСТ-1,4 картоп қазғышы қандай жинақтық бірліктерден тұрады?
Г) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
ІІІ Жаңа оқу материалын баяндау (Электронды түрде: мәтін, сурет, видео)
Сұрыптау бекеті КСП-15Б. Бекетті белгілейді шамамен буртты алаңда немесе қойма маңында орнатады.
Картопты сұрыптау орнына егістіктен өздігінен жүретін көлік құралдарымен жеткізеді және КСП қабылдау бункеріне тиейді. Сұрыпталған картопты қоймаға беру үшін көлік құралына немесе тасымалдағышқа, ыдысқа (қаптар, контейнерлер), бункер жинақтағышқа немесе тікелей көлік құралына жіберу үшін тұтыну орындарына береді. Ұсақ-түйек және қоспалар -- тікелей көлік құралына немесе бункер-жинағышқа беріледі.
Сұрыпталған картоп мақсатына сәйкес сатуға немесе сақтауға түседі. Қызмет көрсететін тұлғалардың саны бастапқы материалдың жайкүйіне байланысты және 8-ден 12-ге қызметкерлерге дейін ауытқуы мүмкін, олардың қатарына бір машинисі кіреді. 334 Стационарлық картоп сұрыптау бекеті. Егістіктен жеткізілетін картоп қабылдау бункерлеріне немесе алдын ала сақтау алаңына түсіріледі. Тауар түйнектері іріктеу үстелдеріне түседі, мұнда олардан ақаулы түйнектер және ірі қоспа іріктеледі, ал содан кейін бункер-жинағышқа беріледі.
Бункерлерден-жинақтаушылардан көлік құралдарына тиеледі. Алдын-ала сақтау алаңы компенсатор ретінде пайдаланылады және егістіктен картоптың ірі ағыны түскен жағдайда сұрыптау бөлігі оны өңдеумен айналыса алмайды Сақтау тәсілдері. Қазіргі уақытта картоп уақытша және тұрақты сақтау орындарында сақталады. Уақытша сақтау қоймалары картопты сақтаудың бір маусымы, оның ішінде бұрыштар, шұңқырлар, шұңқырлар және т.б. үшін.
Тұрақты сақтау орны картоп конструкцияларын ұзақ уақыт бойы сақтауға арнайы бейімделген, олар: арнайы картопты сақтау, жертөле, жертөле, жерасты, мұзды сақтау және т.б.
Картопты сақтау тәсілін таңдаған кезде, оның мақсаты, аймақтың климаттық жағдайлары, оны пайдалану уақыты мен тағайындалған уақыты есепке алынады. Уақытша сақтау орындарында сақтау бірнеше елеулі кемшіліктерге ие. Бұл кемшіліктер негізінен жоғары еңбек шығындарына, шығындардың жоғарлауына, сондай-ақ ауа райы жағдайынан сақтау нәтижелеріне байланысты.
Уақытша сақтау қоймасына картоп тек бір маусымы сақталатын құрылыстар, оларға бурттар, орлар, шұңқырлар және т. б. жатады. Тұрақты қоймаларға картопты ұзақ сақтау мерзімі бар картоптарға арналған арнайы бейімделген қоймалар кіреді: олар арнайы картопты сақтауға арналған, бөренелер, жертөлелер, жерасты, мұзды сақтау және т.б. Картоп сақтауға арналған тәсілді таңдау кезінде, оның мақсаты, аймақтарындағы климаттық жағдайлар, оның пайдалану және тағайындау уақыты ескеріледі.
Уақытша сақтау қоймаларында тән бірқатар маңызды кемшіліктер бар. Бұл кемшіліктер ең алдымен, еңбектің жоғары шығындарынан, жоғалтулардан, сондай-ақ ауа райының сақтау нәтижелеріне тәуелділігінен тұрады. Сонымен қатар, тіпті сақтау ережесін сақтаған жағдайда картопты үйіп жинап сақтау кезінде жоғары шығындар болады, тіпті картоптың толық партиясының жойылу жағдайлары да сирек емес. Оның себебі үйіп жинап сақтауды бақылау қиын және бірқалыпты сақтау режімін ұстану мүмкін емес. Картопты жертөлелерде сақтау кезінде, белгілі бір дәрежеде, қарапайым үймелеп жинап сақтауға тән кемшіліктер болмайды. Жертөлелерде сақтаған кезде жеткіліксіз желдету және жоғары температураға байланысты катоптың бұзылуы жиі болады, тіпті үймелеп жинап сақтағанға қарағанда жоғары.
Арнайы заманауи картопты сақтауға арналған қондырғылар ғимарат, сантехника, желдету жүйесі, жылыту және технологияны автоматтандыру сияқты күрделі инженерлік-техникалық кешені болып табылады. 335 Оларды картопты контейнерлік жолмен (контейнерлер, қораптар), сөрелермен (сөрелермен, шкафтармен) орналастыру және үлкен массаларда (бункер, жекелеген, құты) орналастыру бойынша бөлуге болады. Ірі тәсіл тұқымдық картопты сақтау үшін кеңінен таралған тәсіл болып табылады.
Жабу сыйымдылығы 10-60 тоннаны құрайды, ал ірі тәсілдердің артықшылығы - бір дүкенде картоптың немесе әртүрлі сорттардың жеке топтарын сақтау мүмкіндігін, жабуларды тиеудің тәуелсіз тәртібін қамтиды. Бұл тәсіл арқылы картоптың шіруінің алдың алуға мүмкіндік береді. Қамбада сақтау кемшіліктеріне ішкі орынжайдың көлемін тиімсіз пайдалану жатады. Тиеу тәсілі негізінен азық-түлік картоп сақтау үшін қолданылады. Картопты тиеп сақтаудың айырмашылығы тиеу кезінде оны биіктігі 5 м және одан жоғары қамбасыз тұтас қабатпен қойманың барлық алаңында орналастырады. Қазіргі уақытта біздің елімізде сақтаудың кең көлемді тәсілі кеңінен қолданылады Ірі тәсіл қоймалардың пайдалы көлемін пайдалануды ұлғайтуға 2- 3 есе мүмкіндік береді, тиеу-түсіру жұмыстарын механикаландыруды қолайлы жағдайлар жасайды және т.б. Контейнерлік сақтау тәсілі ірі жеміс-көкөніс базаларында азықтүлік картоптарын сақтауда кеңінен қолданыс тапты.
Контейнерлік тәсіл жүк түсіру және түсіру жұмыстарын механикаландыруды азайтуға мүмкіндік береді. Бұл тәсіл бойынша кемшіліктерге контейнерлерді өндіру үшін күрделі шығындардың ұлғаюы және картопты өндіретін шаруашылықтарда картоппен контейнерлерді жүктеу үшін дәлелденген технологиялардың жоқтығы жатады.
Картопты сақтау үрдістерін механикаландыру және автоматтандыру механикалық картоп өндіру технологиясының түпкілікті және жиі шешуші қадамы болып табылады.
Картопты сақтау технологиясы (83-сурет) түйнекді сақтауға механикалық жүктеу, сақтау режимдерін автоматты түрде сақтау, сақтау кезінде қолмен өңдеуді болдырмау, көктемде отырғызу үшін картопты механикаландырылған түсіру және тұқым дайындау үшін тұқым дайындаудан тұрады.
Картопты өндіру мен сақтауға арналған сақтаудың механикаландырылған технологиясының ілеспе элементтері заманауи машиналар жиынтығы үшін түйнектерге механикалық зақымдану, сортты араластыру мүмкіндіктері, ішінара ыдырайтын түйнектердің енуі, күрделі егін жинау жағдайында - топырақ қоспасының кездесуі болып табылады.
Картоп сақтаудың сапасын жақсарту үшін жоғарыда аталған факторлардың әсерін азайту қажет. Картопты қоймаға сақтаған кезде, оны механикалық зақымданудан сақтау қажет. Механикалық құрамы әртүрлі топырақтарда өсірілген түйнектерді бірге сақтамаған дұрыс. Әсіресе торфты-балшықты және минералды топырақтарда өсірілгендерді араластыру қолайсыз.
IV. Бағалау
А) Студенттерге жаңа тақырып бойынша сұрақтар қою;
Б) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
Сұрақтар мен тапсырмалар

Сұрыптау бекеті КСП-15Б мен қандай жұмыс жүргізіледі?
Картопты сақтауға салу қалай ұйымдастырылады?
Картопты жинау, оны сұрыптау, тасымалдау және сақтау кезінде түйнектің зақымдалуын төмендету жолдары бар?
В) Студенттердің тапсырма жауаптары бойынша баға қою.
V. Үй тапсырмасын беру
Үй тапсырмасы
Жаңа сабақты оқып, пысықтау.
Сұрақтар мен тапсырмаларға жазбаша және электронды түрде жауап беру.