Бөлгіш және гидрокөлемді рульдік басқарудың әрекет ету схемасы

Сабақтың тақырыбы: Практика. Көлемді гидро жетегі бар жүріс бөлігі.
Топтар
ТР 9-192

Сабақ өтетін күн
22.04.2021

САБАҚ БАРЫСЫ
І Ұйымдастыру бөлімі:
А) <<Топтық>> ашылған чатқа кіру;
Б) Чатқа оқытушы өзінің пәнін кесте бойынша жариялау;
В) Оқушылардың чатқа қосылғанын тексеру, қадағалау;
Г) Өтетін сабақтың тақырыбын чатқа жазу;
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
А) Өткен тақырып бойынша үй тапсырмасын сұрау;
Б) Орындалған үй тапсырмаларын чат арқылы электронды қабылдау
В) Студенттерге үй тапсырмасынан сұрақтар қою;

ЖВН-6 жатканың техникалық сипаттамасы қандай?
ЖВА-3.5А жаткасының басқа жаткалардан ең басты ерекшелігі неде?
Жатканы комбайнға асып орнату қалай жүргізіледі?

Г) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
ІІІ Жаңа оқу материалын баяндау (Электронды түрде: мәтін, сурет, видео)
Гидравликалық жүйелер комбайнды басқарғанда және оның механизмдерін ретке келтіргенде механизатордың жұмысын түгелдей немесе едәуір жеңілдетеді. Гидравликалық жүйенің атқарушы жұмыс органы -- гидроцилиндр. СК-4, СК-4А және СКД-5 комбайндарында тоғыз гидравликалық цилиндр бар; оның жетеуі бір жақты, ал екеуі -- екі жақты әрекет етеді.
Комбайндарда бір-біріне тәуелсіз екі гидравликалық жүйе бар: негізгі (жұмыс органдары) және рульдік басқару. Біріншісі жи-науыштың немесе қалбағайдың айналыс жиілігін, қырқу аппараты мен салыстырғанда қалбағайдың орналасу қалпын, жатканың биіктігі бойынша орналасуын, комбайнның жүріс жылдамдығын және шөмелелегіштің.жабылуын реттеу үшін қажет. Екінші жүйе басқарылушы доңғалақтардың бұрылуын оңайлату міндетін атқа-рады.

Негізгі гидравликалық жүйеде НШ-32Э немесе НШ-32У шес-тернялы насос, сақтандырғыш клапан 27 (81-сурет), басқару краны 22, бөлгіш кран 19, гидравликалық цилиндрлер, бөлгіш 30, сүзгілі гидробак (екі жүйеге ортақ), май трубопроводы (түтік пен шланга) бар.

Барлық комбайндардың гидравликалық жүйесіне жұмысшы сұйықтық ретінде майдың мынадай сорттары пайдаланылады:
жылы уақыттарда (сыртқы ортадағы ауа + 10°С жоғары болғанда) -- ДС-11, Дт-8 немесе МЮГ;
салқын уақыттарда (сыртқы ортадағы ауа +10°С төмён болғанда) -- ДС-8, Дп-8 немесе М8Г;
сақтандырғыш клапан Д 50 -- 55 кгк/см2 (5000 -- 5500 кПа) қы-сымға реттеліп койылған.
Бөлгіш және гидрокөлемді рульдік басқарудың әрекет ету схемасы. Насос-дозатор мен бөлгіш басқару алаңшасының астына орналасқан. Бөлгіш корпустан, екі қақпақтан, золотниктен және центрлеуіш серіппеден тұрады. Корпусына алты дөңгелек ойық жасалған. Екі шеткі ойығы -- ағызбалы. Ортаңғы екі ойығы бас- қарылушы доңғалақтың гидроцилиндріне, ал қалғаны екі айдау ойығына жалғанған. Айдау ойықтары өзара каналмен жалғанған. Ағызу ойығы да бір-бірімен өзара байланысқан. Әрбір қақпаққа насос-дозаторға жалғанған штуцер бұрап кіргізілген. Корпуста тағы да төрт штуцер бар -- екеуі гидроцилиндрге, ал қалған екеуі айдау және арызу магистралдарына жалғау үшін қажет. Золотник пен корпустың аралығындары саңылау 0,006 -- 0,18 мм. Золотник жүрісі екі жағына бірдей 4 мм.
Комбайнды гидрокөлемді құрылғымен басқарғанда мынадай екі вариант кездеседі:
а) двигатель жұмыс істейді, демек, гидрокөлемді құрылғының әрекетіне күш насосы да қатысады;
ә) двигатель жұмыс істемейді де, басқарылушы доңғалақтың бұрылуы насос-дозатордың, бөлгіштің және гидроцилиндрдің кө-мегімен атқарылады.
Рульдік доңғалақ қозғалмай тұрған кезде насосдозатор ешбір әрекет етпейді де, бөлгіш золотнигі центрлеуіш серіппенің әсерінен бейтарап жағдайға орнығады. Насос айдаран май арызу кранына кетеді. Корпустың екі ортаңғы ойығы (ол арқылы май гидроци-линдрге өтуі мүмкін) золотник кертпегімен 0,5 мм жабылған.
Жоғарыда айтылған процесс сол уақытқа дейін, атап айтқанда, рульдік доңғалақты айналдыра отырып насос-дозатормен бөлгіштің оң жақ бүйіріндегі қуысқа артық қысым түсіргенге дейін, яғни золотникті сол жақтағы қалпында ұстап тұрғанға дейін созылады. Рульдік доңғалақты тоқтатқан кезде, бөлгіштің сол жақ қуысындағы 2 қысым, оқ жағына қарағанда жоғары болады. Қысымның бәсеңдеуі және серіппенің әсер етуі нәтижесінде золотник бейтарап қалпына оралып, өз кертпегімен майдың гидроцилиндрге өтуін бөгейді. Доңғалақтың айналуы тоқтайды.

IV. Бағалау
А) Студенттерге жаңа тақырып бойынша сұрақтар қою;
Б) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
Сұрақтар мен тапсырмалар

Гидравликалық жүйенің атқарушы жұмыс органы не?
Гидрокөлемді рульдік басқарудың әрекет ету схемасы қандай?
Комбайнды гидрокөлемді құрылғымен басқарғанда қандай вариант кездеседі?
В) Студенттердің тапсырма жауаптары бойынша баға қою.
V. Үй тапсырмасын беру
Үй тапсырмасы
Жаңа сабақты оқып, пысықтау.
Сұрақтар мен тапсырмаларға жазбаша және электронды түрде жауап беру.