Электр өрісі

Сабақтың тақырыбы: Электр өрісі.
Топтар
Эгд 9-201

Сабақ өтетін күн
01.04.2021

САБАҚ БАРЫСЫ
І Ұйымдастыру бөлімі:
А) <<Топтық>> ашылған чатқа кіру;
Б) Чатқа оқытушы өзінің пәнін кесте бойынша жариялау;
В) Оқушылардың чатқа қосылғанын тексеру, қадағалау;
Г) Өтетін сабақтың тақырыбын чатқа жазу;
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
А) Өткен тақырып бойынша үй тапсырмасын сұрау;
Б) Орындалған үй тапсырмаларын чат арқылы электронды қабылдау
В) Студенттерге үй тапсырмасынан сұрақтар қою;
Электр тогының жұмысы туралы қандай әрекеттерінен білуге болады?
Электр тогының жұмысы қандай өлшем бірліктерінде өлшенеді?
Электр қуаты дегеніміз не және ол қандай бірлік өлшемдерімен өлшенеді?
Электр энергиясының қандай жағдайларында қабылдағышқа ең көп қуат береді?
Г) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
ІІІ Жаңа оқу материалын баяндау (Электронды түрде: мәтін, сурет, видео)
Электрлік өріс -- зарядталған бір денеден екіншісіне өтетін, заттардан бөлек, ерекше, материя түрі болып табылады.
Электр өрісі зарядтан бөлінбейді және сонымен бірге оны қоршайды. Электр өрісінің күші әсерімен зарядтардың әсерлесуі - өзара тартылуы мен тебілуі жүзеге асады. Электр өрісі кез келген ортада, тіпті ваккумда, зарядтың айналасында туындайды. Зарядталған барлық дене өрісі жекеленген элементарлы зарядтарға - электрондар мен протондарға, жататын өрістерден құралған. Егер электр өрісіне сынама оң заряд орналастырса, онда осы өріс күші оны белгілі бір бағытқа орналастыруға талпынып, оған әсер етеді.
Электр өрісі күшімен, сынама оң заряд орын ауыстыратын түзу күштік түзу деп аталады.
Электр өрісі күштік түзулер арқылы кескінделеді (1.1 сурет).

1-сурет. Электр өрісінің шартты белгіленуі:
а -- оң заряд; б -- теріс заряд; в -- аттас емес заряд; г -- аттас зарядтар.
Электр өрісінің әсерімен тексерілетін оң заряд бойынша жылжитын сызықты күш сызығы деп аталады. Электр өрісі күш сызықтары арқылы көрсетілген (1.1 сурет).
Электр өрісінің зарядқа оның қозғалу жылдамдығын күшейте отырып, әсер етуі жылдамдатылған электр өрісі деп аталады.
Егер электр зарядын электр өрісі күшіне қарсы қозғалтсақ, онда электр өрісінің энергиясы өседі де, заряд қозғалысының жылдамдығы кемиді. Бұндай өріс тежеуші электр өрісі деп аталады.
Зарядқа әсер беріп, оның жылдамдығын өсіретін электр өрісі жылдамдатқыш электр өрісі деп аталады.
Егер электр зарядын оның өрісінің әсер етуші күшіне қарсы жылжуға мәжбүрлесе, онда электр өрісінің энергиясы ұлғаяды. Ал зарядтың жылжу жылдамдығы азаяды. Мұндай өріс тежегіш электр өрісі деп аталады.

IV. Бағалау
А) Студенттерге жаңа тақырып бойынша сұрақтар қою;
Б) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
Сұрақтар мен тапсырмалар
Электр өрісі дегеніміз не?
Электр өрісінің қандай түзуі күштік деп аталады?
Қандай электр өрісі тежелген, жылдамдатылған деп аталады?
В) Студенттердің тапсырма жауаптары бойынша баға қою.
V. Үй тапсырмасын беру
Үй тапсырмасы
Жаңа сабақты оқып, пысықтау.
Сұрақтар мен тапсырмаларға жазбаша және электронды түрде жауап беру.