Майдың сапасын және деңгейін қалай тексеру

Пән аты: Өндірістік оқыту
Топ 9-173 Мамандығы: <<Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану>>
Квалификациясы : <<Автокөлікті жөндеуші слесарь>>

- - - - - - - 06.04 2020 ж

№5 ОҚЫТУ САБАҚ ЖОСПАРЫ
1. Сабақтың тақырыбы: Майлап-тазалау жұмыстары. Автокөліктің барлық майлау жұмыстарын жүргізу
2. Сабақтың мақсаты: Оқушылардың білімділік қабілетін арттыру
3. Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Мамандыққа, пәнге деген қызығушылығын арттыру
4. Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау логикалық қабілетін дамыту

САБАҚ БАРЫСЫ
Тақырып: Майлап-тазалау жұмыстары. Автокөліктің барлық майлау жұмыстарын жүргізу
Жалпы майды ауыстыру қажет пе?Автокөліктерде май ақпайтын болса, онда ондағы майдың мөлшері азаймайды және оған еселеп құю немесе оны ауыстыру қажет болмайды деп санайды. Бірақ уақыт өте келе, қоспалардың қорғаныш әсері үйкелу кезінде қызуына байланысты төмендейтінін ескеру керек. Тозуына қарай майда металл бөлшектері, шаң, ылғал пайда болуы мүмкін.

Түрлі өндірушілер әртүрлі мерзімді (айлармен есептегенде) немесе жүрісін (мың км) көрсетеді, осылардан кейін АБАҚ майды ауыстыру керек. Кейбір өндірушілер беріліс қорабындағы сұйықтықты (ATF) тіпті ауыстырудың қажеті жоқ, яғни, ауыстыру арасындағы аралық автомобильдің өмір сүру мерзімінен ұзақ екендігін бекітеді. Бірақ бұл сандар өте шартты және біздің жолдарымыздың шынайылығымен және пайдалану шарттарымен ұқсауы өте сирек. Сондықтан жылына бір рет майдың деңгейін және сапасын тексеру және қажеттілігіне қарай, оны ауыстыру немесе еселеп құю ұсынылады.
Майдың сапасын және деңгейін қалай тексеру. Ең алдымен, АБАҚ май тексерілетін істікті табу керек. Ол қозғалтқыштағы майдың деңгейі тексерілетін (орналасуы және түсімен) ерекшеленеді. Егер бақылау қарастырылмаса, бақылау үшін іріктеу жасалатын тесік бар.
Майдың деңгейін жылы күйінде тексеру керек ( <> маркерлері бойынша). Салқын режим тек болжалды ретінде ғана қарастырылуы мүмкін. АБАҚ жылуы үшін 10-15 км жүріп өту керек. Содан кейін автомобильді тегіс жерге қойып, тежегішті басып және реттегішті барлық режимге ауыстырып қосу керек, беріліс бейтарап (тұрақтау) қалыпта қалуы тиіс.
Ең дұрысы майды таза ақ шүберекке немесе майлыққа тамызу керек. Келесілерге назар аудару керек:
* түсіне (қараймаған, қызыл түсті, мөлдір);
* (қағазға немесе шүберекке сіңу қарқындылығы бойынша);
* істікте жоңқалардың, қоқыстың, бөгде қосылыстардың болуы;
* күйіктің иісі.
Трансмиссиялық майды қолмен ауыстыру қалай жүзеге асады. Осы процедураны қолмен немесе аппаратты тәсілмен жүргізуге болады. Ауыстыру алдында АБАҚ жылытып, машинаны эстакадаға немесе шұңқырдың үстіне қойып, қозғалтқышты өшіру керек (май тұғырға ағуы үшін.
Төккіш тығынды бұрап шығару керек. Содан кейін қораптан сұйықтық жинауға арналған ыдысқа ағып кеткенге дейін күтіңіз. Егер төккіш құрылғы қарастырылмаса, ревизиялық тесік арқылы шприцтің көмегімен іріктеп және төгу керек. Бұл жағдайда өлшеуіш істік болмағандықтан, қанша төгілсе, сонша құю керек.

Көрсетілген деңгейге дейін кем құю жеткіліксіз майлауға алып келуі мүмкін. Майдың артық деңгейі де оның көбіктенуіне және қасиеттерінің жоғалуына алып келеді. Трансмиссия толықтай толатындай майды АБАҚ асықпай құю керек. Қажетті деңгейге дейін толтырғаннан кейін бақылау сапарын жүзеге асырып (5-7 км) және деңгейін тағы бір рет тексеру керек. Нәтижелер бойынша көрсетілген деңгейге дейін құйып немесе тартып шығару керек.
Майды БААҚҚ қол режимінде құйып алған кезде гидротрансформаторды, редукторды және т.б. толтыратын төгілмейтін қалдық қалады. Ол 20-40% құруы мүмкін. Сондықтан ATF толықтай ауыстыру 2-3 операция кезінде жүзеге асады. Майды <<критикалық>> көрсеткіштерге дейін жеткізудің немесе оны уақытынан бұрын ауыстырудың қажеті жоқ. Сонымен қатар бірдей сертификаттары бар бір маркалы сұйықтықты қолдану керек.

Үй тапсырмасы.
1. Майдың сапасын және деңгейін қалай тексеру керек?
2. Трансмиссиялық майды қолмен ауыстыру қалай жүзеге асады.?

Автомобильдің құрылысы және пайдаланылуы П.Жүнісбеков.