Май ауыстыру процедурасы

Пән аты: Өндірістік оқыту
Топ 9-173 Мамандығы: <<Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану>>
Квалификациясы : <<Автокөлікті жөндеуші слесарь>>
- - - - - - - 08.04 2020 ж

№7 ОҚЫТУ САБАҚ ЖОСПАРЫ
1. Сабақтың тақырыбы: Майлап-тазалау жұмыстары. Таза май құю.
2. Сабақтың мақсаты: Оқушылардың білімділік қабілетін арттыру
3. Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Мамандыққа, пәнге деген қызығушылығын арттыру
4. Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау логикалық қабілетін дамыту

САБАҚ БАРЫСЫ
Тақырып: Майлап-тазалау жұмыстары. Таза май құю.
Мотор майын дұрыс іріктеу үшін авто өндірушінің ұсынымдарын пайдалану қажет. Көптеген фактор сіздің көлігіңізге қай майдың жарайтынына әсер етеді: автокөлікті шығару жылы және қозғалтқыш түрі, пайдаланылған газды тазартудың қосымша жүйелерінің болуы және т.б.
Барлық белгіленген талапқа сәйкес келмейтін май Сіздің көлігіңіздің қозғалтқышының жұмысына, жанар-жағармайдың жұмсалуына, тетіктердің тозуына елеулі түрде әсер ете алады.
Егер сіздің қолыңызда пайдалану жөніндегі нұсқаулық болмаса, сіз техникалық сипаттамаларды толтырып қана, атты сервисіміз арқылы автокөлігіңіз үшін мотор майын іріктей аласыз.
Кез келген автоәуесқой өз бетімен орындай алатын ең жиі ТО процедурасы автомобиль қозғалтқышында майды ауыстыру болып табылады. Осы сәтті толығырақ қарастырайық.
Майды қалай жиі ауыстыру керек. Осы процедураның жиілігі машинаның сервистік кітапшасында көрсетіледі. Дегенмен, бұл бар болғаны ұсыныс екендігін түсіну керек. Өндіруші оларды автомобилді қолдану әдісі және пайдалану барысында әсер етуі мүмкін факторлар туралы өзінің көзқарастарына негіздейді. Бұл ауа тазалығы және отын сапасы, қозғалтқыш жұмысының режимі және ауаның орташа температурасы, және көптеген басқалары. Осы сан мыңдаған км және айлармен көрсетіледі.
Майды ауыстыру жиі жүзеге асқан сайын және оның сапасы жоғары болған сайын, қозғалтқыш және жалпы машина ұзақ қызмет етеді. Басқа жағынан, жақсы майдың құны да арзан емес, сонымен қатар автомобильге қызмет көрсету көп уақытты алады. Сондықтан мерзімді (немесе жүрген жолын) анықтайтын кейбір келісімді таңдау керек, осыдан кейін ауыстыруды жасау керек болады.
Өндіруші сенген автомобильді пайдалану шарттарын көрсетіп және оларды нақты шарттармен салыстыру керек. Егер олар ерекшеленетін болса, нұсқаулықта көрсетілген мерзімділікке кейбір коэффициентті енгізу керек. Ал содан кейін осы графикті ұстану керек.
Қандай майды қолданған дұрыс. Майды ауыстыру алдында бірнеше тәсілдерді орындау керек:
* Өндірушінің ұсыныстарымен танысу. Ақпаратты сервистік кітапшадан немесе ресми жеткізушілерден (сайтта) табуға болады. Бұл кезде еуропалық немесе америкалық жіктеушілерге сәйкес рұқсаттар кодына қарағанда, нақты маркалар маңызды болады. Олар негіздің химиялық құрамын және қоспалардың қасиеттерін анықтайды.
* Алдыңғы таңдау қаншалықты сәтті болғанын қарау (немесе мұны алдыңғы иесінен сұрап білу). Бұрын қандай май құйылғанын және ол пайдалану шарттарын қалай қанағаттандырғанын анықтау.
* Егер сізді алдыңғы ауыстыру нәтижесі қанағаттандыратын болса, бір нәрсені ауыстырудың қажеті жоқ. Ескі майдың автомобиль үшін өндіруші ұсынған рұқсатқа сәйкес келетіндігін анықтауға тырысыңыз.
* Ұсынылған рұқсатқа қандай майдың сәйкес келетіндігін анықтау. Ақпаратты заттаңбалардан, өндірушіден немесе сатушылардан (трейдерлерден) білуге болады. Рұқсаттың қоспаларды жинаумен анықталатындығын еске саламыз.
* Бірнеше нұсқаларға тоқтай келе, өндірушіге, тұтқырлыққа және бағасына бағдар жасай отырып, таңдауды қысқарту керек. Бұл жағдайда жасанды майды сатып алмау үшін тексерілген сатушылардан сатып алу керек. Осы немесе басқа майды құйған пайдаланушылардың пікірлерін оқуға болады.
Май ауыстыру процедурасы. Егер ТҚС-на ақша төлегіңіз келмесе, ауыстыруды өз бетімен жасауға болады. Осы процесс іс жүзінде барлық автомобильдерге бірдей. Майды өз бетімен қалай ауыстыру керектігін қарастырайық:
* машинаны эстакадаға немесе шұңқырға қойыңыз;
* майды құю үшін қозғалтқыштың жоғары қақпағын ашыңыз;
* моторды жұмыс температураға дейін қыздырыңыз;
* қозғалтқыш картерінің тығынының астына көлемі бойынша қолайлы ыдысты (бүйір жағы кесілген канистра) қойыңыз;
* қозғалтқышты аздап салқындатыңыз және қозғалтқыш картеріндегі тығынды бұрап шығарыңыз (ең алдымен сомын кілтімен, содан кейін қолмен). Майдың тез төгілетіндігін ескеріңіз және қақпағын жоғалтып алмаңыз;

* құйылған майдың түсін және ондағы қоспалардың бар-жоғын бағалаңыз. Жуу және май ауыстыру қажеттілігі осыған байланысты;
* май толықтай ақпайды, бірақ мәселе бұл емес - моторда 3% артық емес май қалады;
* картердің тығынын жабыңыз және майды құюға кірісіңіз. Ең алдымен шамамен 80% құйыңыз, содан кейін деңгейін істікпен тексере отырып, аздап толтырыңыз. Деңгей min және max белгілері арасында тұруы тиіс.

Осыдан кейін жұмыс аяқталды деп саналады.
Үй тапсырмасы.
1. Майды қалай жиі ауыстыру керек?.
2. Қандай майды қолданған дұрыс?
3. Май ауыстыру процедурасы қалай жүргізіледі?
Автомобильдің құрылысы және пайдаланылуы П.Жүнісбеков.