Автокөлікті жөндеуші слесарь

Пән аты: Өндірістік оқыту
Топ 9-173 Мамандығы: <<Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану>>
Квалификациясы : <<Автокөлікті жөндеуші слесарь>>
- - - - - - - 10.04 2020 ж

№9 ОҚЫТУ САБАҚ ЖОСПАРЫ
1. Сабақтың тақырыбы: Автокөлікті жалпы тексеру. Дианостикалау
2. Сабақтың мақсаты: Оқушылардың білімділік қабілетін арттыру
3. Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Мамандыққа, пәнге деген қызығушылығын арттыру
4. Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау логикалық қабілетін дамыту

САБАҚ БАРЫСЫ
Тақырып: Автокөлікті жалпы тексеру. Дианостикалау
Автотраспортық кәсіпорынның жылжымалық құрамы сапасын көтеру және қолдану әсерлігін көтеру техникалық қызмет көрсететің ұйымдардың үлкен материалдық және еңбектік шығындармен шарталған. Автокөліктің ағымдағы жөңдеу көлемі бұзылған жерін жөңдеу уақытылы анықталмаған ақаулар автокөліктің техникалық қызметке кеткен еңбек шығындарының жалпы көлемінің 50% құрайды. Бұл автокөліктік паркті қолданудың төмең (0,7дейін ) коэфициенті көрсетіледі,және көмекші құралдар, жаңармай, шинаға кететің үлкен шығындар және еңбек әсеріне үлкен қажеттілік болады.
30% дан астам жалпы қолданыстағы жүк автоколігі бекітілген қуатты дамытпайды.Ол көбінесе оның деңгейін бақылап отырмағаннаң болады. Жұмсалған қуат уақытылы ақауды табу арқылы қайтадан қалыпқа келтіріледі.Бұл автокөліктің қозғалысының техникалылқ жылдамдығын көтеріп оның өңімділігін жанармайды шығындамай жақсартуға мумкіндік береді. Көптеген материалдың шығындардын болуы уақытылы ақауларды тауып жөңдемеу және шинаның тозуынан болады.
Харьховтің автокөлік жол институты (ХАДИ)мәліметтері бойынша автокөлікті тексеру барысында механизмнің бақылау сапасының төменділігін анықталған. Желіде 77% автокөлік тежеуінен ақау; 51,4% рөлдік басқарудын ақауы; 88% жүру бөлігіндегі ақаулар анықталған.
Бұндай жағдай автоколікті жөндеуде ақауларды қолдланып кету және жөндеу қызмет көрсету автотранспортың жетіспеуі.
Автокөліктерге техникалық қызмет көрсетуді бақылау сапасы талаптарға сай емес.Техникалық қызмет көрсетудің 30% көлемін алатын бақылау жұмыстарының дұрыс жүруінен автокөліктер АКК жиі эксплуатацияланады.
Бұл агрегаттармен автокөлік механизмнін ресурстарының сиреуіне әкеп соғады.
Техникалық қызмет көрсету мен жөңдеудегі инструменттік бақылау жеткіліксіз. Автомобиль агрегаттың пайдалығын анықтау барысында 25%астам қолданылмаған ресурсы бар, ЗИЛ двигетелі капеталдық ремонтқа түседі, ал 45% жөңдеу жөңдеу фонды авариялық сипаттағы ақауларға ие диагностикалық бақылау жұмысының заманауи түрі т.б. Ол АТП - да жүргізілетің дәстүрлі бақылау аперациялардан айырмашылығы, біріншіден, обьективтігі және қыйын агрегаттардын техникалық жағдаын бақылау сенімділігі, екіншіден онын әсерінен параметірін анықтау иірімділігі (қуат, жанармай үнемділігі, тежеуіштін жұмыс көрсеткіштерін ілмеуішті және т.б.)үімшіден автокөліктің техникалық жағдайын техникалық басқаруда шарттардың болуы.
Диагностикалық әрі қарай дамуы диагноз қойуға және ақауларды іздеуге, автоматтандыруға мүмкіндік береді. Ол автокөліктің бақылау жарамдылығымен бірлесе отырып аз еңбекке шығын шығара отырып автоколіктің техникалық жағдайын мерзімдік және үздіксіз іске асыруға мүмкіндік береді.
Көптеген зертеулердеің мәліметтері бірінші диагностикалауды еңгізгенде мыналар бақыланады :ағымдағы жөңдеуде шығынның 8-12% дейін темендеуі, қосалқы бөлшектерге кететің шығындар 10-12% және жанармай шығыны 2-5% , шинаның жолын 5% көтеру және техникалық коэфициентің 3-5% көтереді.
Сонымен қатар қоздырғыштың жанамай жүйесін диагностикалау шығарылған газдың таксиндігін бақылап отыға мумкіндік береді. Соңдықтан қаладағы ауа бассейнінің ластанын мақсатты түрде көрсетеді.
Бірақ келтірілген мәліметтердін диагностикалаудың барлық мүмкінділіктерін ашып көрсетеді.Оған себеп жалпы тәжірибенің жетіспеуі және техникалық құралдардың аздығы.
Автокөліктік траспортта диагностикалау мумкінділіктерін іске асыру қиын болып табылады. Оны шешу үшін өңдірістік эксперт және басқару функциясын зерттеу керек.
Техникалық диагностика-ғылымы,нын жас сапасы болып табылады. Ол көліктін көліктін әсеріне және жөңдеуді басқарға тикелей байланысты.
АТП-жұмыс практикасына автокөлік диагностикасын еңгізу біріншіден техникалық эксплутациялауда онын материалдық шығының азайту, екіншіден сонғы кезде құрылған автокөліктің техникалық жағдайын диагностикалық техникасынын көмегімен индивидуалды түрде басқару мумкінділігіне байланысты. Диагностикалық үрдісі обьектінін техникалық жағдаын берілген уақытта, болашақта (болжау) және өткенг уақытта қандай болғанын анықтаудан тұрады.
Диагностикалаудын негізгі элементі оның бірінші бөлігі табылады,яғни обьектінің жөңдеуін анықтау. Екінші элемент диагностикалаудын мерзімділігін анықтауға мумкіндік береді. Сондықтан обьектінін алдағы бақылау аралық жолда оның түзетулеріне кепілдік береді. Сонымен қатар диагностикалаудың көлемімен обьектінін болашақтағы техникалық жағдайын білуге мүмкіндік береді. Яғни оның жұмысының қалдық ресурсын анықтайды.Диагностикалаудын үшінші элементі автокөліктік механизмнің авариалық бұзылуының себебін анықтауда қолданылады.
Біздін елде автокөлікті диагностикалау үрдісі барлық автотранспорттық кәсіпорынға кеңінен еңгізілуде. Бұл автокөліктің механизмнің техникалық жағдайын бақылаудың құралдарының дамуынын нәтижесі және техникалық процестін қызмет көрсетуі мен жұмысының жақсаруының нәтижесі болып табылады. Механизмнің жағдайын нақты бағалау мүмкіндігі пайда болды,оның пайдалығын аңытау, жұмысты болжамдау, бұзылу тәкелін төмендету. Автокөлікті диагностикалаудың дамуын диагностикалаудың техникалық құрылысыз елестету мүмкін емес. Сондықтьан диагностиканы дамытудың бірінші сатысында диагностикалық сденттерт және апараттарды іздеу қарастырылған.

Үй тапсырмасы.
1. Автокөлікті жалпы тексеруде қандай жұмыстар жүргізіледі?
2. Автокөлікті дианостикалай қалай жүзеге асырылады?
Автомобильдің құрылысы және пайдаланылуы П.Жүнісбеков.