Тұтану білтелері

Пән аты: Өндірістік оқыту
Топ 9-173 Мамандығы: <<Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану>>
Квалификациясы : <<Автокөлікті жөндеуші слесарь>>
- - - - - - - 30.04 2020 ж

№25 ОҚЫТУ САБАҚ ЖОСПАРЫ
1. Сабақтың тақырыбы: Қозғалтқыштың жеңіл оталуын және оның жұмысын тексеру
2. Сабақтың мақсаты: Оқушылардың білімділік қабілетін арттыру
3. Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Мамандыққа, пәнге деген қызығушылығын арттыру
4. Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау логикалық қабілетін дамыту

САБАҚ БАРЫСЫ
Тақырып: Қозғалтқыштың жеңіл оталуын және оның жұмысын тексеру
Техникалық қызмет көрсету кезінде рычагтагы және тұтану үзгішінің қозғалыссыз бекітіліген тіреудегі контакттарын тексеру қажет. Егер контакттардың тозуы мен күюі орын алса, онда міндетті түрде рычаг пен қозғалыссыз контакт тіреуін ауыстыру керек. Контакттар аздаған қышқылданған жіне күйген болса, оларды тазалу қажет. Контактілі-транзисторлық тұтану жүйесін орнатқанда, транзистордың басқару тогы тек жалын катушкасының жалпы ағымын емес, кернеудің контактілері арқылы өтеді, сондықтан контактілерді орнату мен эрозиясынан дерлік толығымен жойылады және оларды тазалаудың қажеті жоқ.Сонымен қатар контактілердің тазалығын мұқият қадағалау керек, өйткені олардан өтіп бара жатқан кішкентай, ал егер тотықты пленка немесе май бар болса, контактілер ток өткізбейді, сондықтан олар
бензинмен жуылуы керек. Холл сенсоры бар бесконтактсыз отынмен жұмыс істейтін көлік құралдарын пайдаланғанда, сенсор-дистрибьютордың шүмегінің тазалығына және сенімділігіне, қорғаныш резеңке қақпақтарының жағдайына ерекше назар аудару керек. Коммутатордың <<масса>> және батарея терминалдарының жағдайы жақсы байланыс болып табылады. Сіз оларды ластаудан мезгіл сайын тазалауыңыз керек.Бұл тұтану жүйесін жоғары кернеулі ағулардан және олардың датчигіне зиянды әсерінен қорғайды. Жөндеу жұмыстарын жүргізген кезде барлық өрт модульдерінің тазалығын бақылау қажет; сымдардың қондырғысының контактсыз жүйесімен жабдықтау сенімділігін тексеріңіз, әсіресе оттық катушкаларындағы жоғары вольттық сымдарды, таратқыш датчиктерін, шам шамдарын бекіту; орнатудың дұрыстығы мен қорғаныш резеңке сөмкелердің тұтастығын тексеру. Дистрибьюторлық бунды майлау үшін әрбір екінші ТО-2 вакуум реттегішінің астындағы корпусындағы май саңылауына екі немесе үш тамшы мотор майы қажет. Автокөліктен алынған сәтсіз шам шамасын тексеріп, тазартады. Сыртқы инспекция оқшаулағыштардың, көрінетін жарықшалардың немесе электродтың сынуының өлімін анықтаса, онда мұндай шамдарды ауыстыру керек. Конденсаторды Э214 (5.1 суретін қараңыз) құрылғы арқылы сынау кезінде оны таратқы қысқышынан ажыратып, ал сымды <<Пр>> қысқышымен ажыратылған шығысқа жалғау қажет. Конденсатор сыйымдылығын сынау кезінде 11ажыратыпқосқышын<<Сх>> жағдайына орнатып 2 (<<Конденсатор>>) түймесін басу қажет. Сыйымдылығы 3 өлшегіш құралымен өлшенеді және оның нәтижесі 0,1 мкФ көбейтіледі. Жөнделген конденсатор сыйымдылығы орнатылған мәндер диапазонында болуы тиіс. Конденсаторларды оқшаулау кедергісін сынау кезінде 11 ажыратып-қосқышты <<Лиз>> жағдайына орнатып 2 (<<Конденсатор>>) түймесін басу қажет. Дұрыс жұмыс істейтін конденсаторда өлшегіш 3 өлшегіш құрылғысының көрсеткіші <<Лиз>> аймағында болуы тиіс. Бұл сынауды 500 В кернеуде орындайды, сондықтан қауіпсіздік шараларын сақтау керек.Сынаудан кейін конденсаторды үзгішке қосу қажет. Үзгіш контакттарының жағдайын сынау үшін 11 ажыратып-қосқышын <<ик>> жағдайына орнату керек; тұтануды қосып қозғалтқыштың білікшесін қолмен бұрап, үзгіштің контактілерін жабыңыз. 3 өлшегіші тұйық контакттегі кернеу төмедеуін тіркейді; нәтижесі 0,1 В көбейтіледі. Кернеудің контакктарға төмендеуі 0,1 В жоғары болмауы тиіс. икүлкен мәнінде кернеудің төмендеуі жағдайында оны тазарту немесе ауыстыру қажет. Сөндіргіш контакттарының жабық позициясының бұрышын тексеру үшін қосқышты <<ик>> күйіне орнатыңыз, қозғалтқышты іске қосыңыз және 1 000 мин-1жылдамдық айналымының айналу жиілігін орнатыңыз. Өлшеу құрылғысының 3 көрсеткіштері қозғалтқыштың цилиндрлерінің санына сәйкес келетін аймақта болу керек. Контактілердің жабық күйін реттеу үшін дистрибьютордың қақпағын және роторын алып тастаңыз, бекітілген байланыс постының бекіту бұрандасын босатыңыз, стартерді қосыңыз және реттеу бұрандасын бұрыңыз, көрсеткіш көрсеткілерінің тиісті аймақта орналасқан контактілер арасындағы осындай бос орынды орнатыңыз.Жылжымалы контактілі серіппелердің жай-күйін тексеру үшін, білік айналу жылдамдығын 3 500 ... 4000 мин1дейін ұлғайту қажет. Байланыс бұрышының өзгеруі жабық күйде көрсеткідің аймағының жартысынан көбінен ауытқуына сәйкес келуі керек. Олай болмаған жағдайда, серіппені байланыстыру қажет. Қозғалтқышта от қозғалтқышын тексергенде, ұшқын ұшқынының босатылуының үзіліссіздігін тексеріңіз 7. Осыны жасау үшін, оталдыру шүмегін арнайы қақпағынан алып тастаңыз (қажет болса, әрқайсысы өз кезегінде) дистрибьютордың қақпағынан және оның орнына сымды ұшқын шоғырсымынан 7 орнатыңыз, жиілікті Қозғалтқыштың кранкфильді айналуын ең жоғары деңгейге дейін және ұшқынның ағуының үздіксіздігін анықтайды. Егер қозғалтқыш іске қосылмаса, тұтану жүйесінің бұзылуын белгілеп, оны жою қажет.
Тұтану білтелері. Жану жүйесі жұмысын диагностикалау кезінде, маңызды фактор - бұл ұшқын штоктың күйін бақылау. Қалыпты жұмыс шамында қоңыр немесе сұр-сарғыш түсті және электродтардың сәл тозуы болуы керек, бұл қозғалтқыштың қалыпты жылу мәнін және оның жұмыс жағдайын көрсетеді. Білтелерді сынау кезінде мынадай ақаулар түрлері шығуы мүмкін: Электродқа арналған отынның ауадағы бай қоспасы немесе кейінгі от алауын көрсететін және қозғалтқыштың күрделі іске қосылуы және оның тұрақсыз жұмыс істеуі. Сонымен қатар ауа сүзгісін, карбюратордың қалқымалы камерасындағы жанармай деңгейін, тұтану уақытын тексеру қажет; Майланған орындар. Майланған электродтар мен оқшаулағыш шамдар қозғалтқыш майын жану камерасына кіреді. Май жану камерасына клапанның бағыттағыштары арқылы немесе поршеньдік сақиналар арқылы кіреді, бұл күрделі іске қосу, цилиндрде жұмыс істемеуі және жұмыс қозғалтқышының сығылуына әкеледі. Бұл жағдайда цилиндр бастарын және қозғалтқыштың поршенді топтарын жөндеу қажет; осы қозғалтқыш үшін ұсынылған ұшқынның штепсельдік типінің сәйкес келмеуі, ерте тұтану, нашар қоспасы, ауаны құбырдың ішіне сорып алуы мүмкін ұшақтардың қызып кетуі; электродтар бұзылуы мүмкін ерте тұтану. Сонымен қатар, оқшаулағыш ақ болуы мүмкін, бірақ сонымен қатар ұшқынның ұшқындарынан және жану камерасынан құлап кетуінен де ластануы мүмкін. Ерте тұтану қозғалтқышты зақымдауы мүмкін. Бұл жағдайда от ұшысының түрін, өрт уақытын орнатуды, ауа-отын қоспасының құрамын, салқындату және майлау жүйелерінің жұмысын тексеру қажет; Изоляторды жабатын сары глазурь, жану камерасындағы температураның көліктің күрт өсуі кезінде кенеттен көтерілгенін көрсетеді. Қалыпты қабыршақтар өткізгіштігіне айналады, бұл жоғары жылдамдықтарда ұшқынның пайда болуына әкеледі; Электродтар арасындағы көпір жану камерасынан шығатын электродтар арасында орналасады. <<Ауыр>> кен орындары электродтар арасындағы айырмашылықта жинақталады және көпірді қалыптастырады; шам жұмыс істейді және цилиндр өшеді; Орталық және бүйір электродтарын жабатын ашық қоңыр (сұр) шөгінділер олардан бензин мен бай қоспалары бөлінетіндігін білдіреді. Ұшқын пайда болуының үзілістері және автокөлік жүрген кезде үзіліс тудыра отырып олардың көп мөлшері бәлте электродтарының оқшаулануына әкеліп соғады. Егер қысқа уақыт аралығында және аз жүріс кезінде шөгінділер пайда болса, онда бағыттаушы клапандардың майлы қақпақтарын жану камерасына ауыстыру керек. Егер ұзақ жүрісте шөгінділер тұрақты пайда болса, онда ол бензин сапасының әсері болып табылады; Электродтардың жұмыс аяғындағы аз мөлшерде тозуы (дөңгелектеуі) суық немесе ылғалды ауа-райында және отын үнемдеуде қиындық туғызуы мүмкін. Бұлжағдайдашамдыауыстыруқажет; Қозғалтқыш цилиндріндегі детонация оттығының оқшаулағышының жарылуына немесе бітелуіне себеп болады. Осылайша, тұтанудың бастапқы сәтін орнату және диспетчердің реттегіштерінің сипаттамаларының дұрыстығын тексеру қажет; Білте оқшаулағышындағы жарқыраған кеніштер жану камерасында сақталған кенішті көрсетеді, ол дұрыс реттелгеннен кейін жанып кетеді және жоғары жиілікте қозғалтқыш поршеньден ауысады және жұмысындағы жеке кемшіліктерді тудыратын білтенің оқшаулағышына жабысады; Білтенің механикалық зақымдануы жанғыш камераға түсетін бөтен заттардан туындауы мүмкін, ал тым ұзақ шамдықты пайдалану жағдайында оның электродтары қозғалтқыштың бұзылуына әкелуі мүмкін поршеньді ұстай алады.
Үй тапсырмасы.
1. Қозғалтқыштың жеңіл оталуының жұмысын тексерген кезде нелерге мән беру қажет?
2. Тұтандыру білделеоі дегеніміз не және оның қызметі қандай?

Автомобильдің құрылысы және пайдаланылуы П.Жүнісбеков.