Тегершіктерді ауыстыру

Пән аты: Өндірістік оқыту
Топ 9-173 Мамандығы: <<Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану>>
Квалификациясы : <<Автокөлікті жөндеуші слесарь>>
- - - - - - - 15.05 2020 ж

№36 ОҚЫТУ САБАҚ ЖОСПАРЫ
1. Сабақтың тақырыбы: Жарты ось щпилкаларының бұрамаларыны тексеру.
2. Сабақтың мақсаты: Оқушылардың білімділік қабілетін арттыру
3. Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Мамандыққа, пәнге деген қызығушылығын арттыру
4. Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау логикалық қабілетін дамыту

САБАҚ БАРЫСЫ
Тақырып: Жарты ось щпилкаларының бұрамаларыны тексеру.
Шуыл бойынша артқы белдіктің жағдайын тексеруде дыбыс тура сол белдіктен шығып тұрғанына көз жеткізу керек. Қозғалтқыш жұмыс істегендегі шудың қатты болуынан мұны істеу қиынға соғады. Әдетте тексерісті жою əдсімен жүргізеді. Автомобильдің екпіндеуі режимінде шуға құлақ түріп, шуыл пайда болыпғ қайта жоғалатын жылдамдықты байқайды, тежегіш жүйесін пайдаланбай қозғалтқышпен тежеу режимінде жасайды. Ақырындату жəне тездету кезінде артқы белдіктің шуылы сол бір жылдамдықта пайда болып, қайта жоғалады. Берілістерді қайта қосу тетігінің төсеп қозғалуы жəне нейтралды күйінде негізгі берілістің тегершіктері жүктелмейді, айтарлықтай шу шығармайды, сондықтан шудың сипаты автомобильді екпіндету немесе қозғалтқышпен тежеу кезінде шудың сипатына сəйкес келсе, онда оның көзі - негізгі беріліс емес. Егер шуылдың сипаты өзгерсе, шуылдың көзі негізгі берілістің тегершіктерінен, немесе жетекші тегершіктің не дифференциал мойынтірегінен екені анық. Жұмыс істегеннен пайда болатын шуылды болдырмау үшін қозғалмаған күйдегі автомобильде қозғалтқыштың дыбысын түрлі режимде тыңдап шығу керек. Сенімді тоқтатылған автомобильде, артқы доңғалақтары көтеріліп тұрғанда қозғалтқышты іске қосып, бесінші берілісті қосу. Бұл ретте шуыл шынында негізгі берілістен шығатынын анықтауға болады. негізгі беріліс бөлшегінің тозуын жетекші тегершіктегі өлшенетін фланецтегі бұрыштық саңылау бойынша анықтауға болады. өлшеу үшін фланецтың кіркөрсеткіш ернеуіне белгі салу керек, тірелгенше фланецты солға бұру жəне мойынтірек стаканында сол белгіге сəйкес келетін сызықіз жасау керек. Сосын фланецті тірелгенше оңға бұру жəне екінші сызықіз жасау қажет. Сызықіздер арасындағы қашықтықты өлшеу. Егер ол 13 мм асса, бұл негізгі берілістің жетекші жəне жетектегі тегершіктердің, дифференциал тегершіктерінің тістерінің немесе жартылай осьті оймакілтектер мен жартылай осьтердің тым тозғанын білдіреді. Жетекші белдіктің мүмкін ақаулары 6.5-кестеде келтірілген. Люфтоөлшегіштің көмегімен жетекші белдіктіңі негізгі берілісінің іліністеріндегі бұрыштық саңылауларды анықтауда автомобильдің артқы белдігін тоқтатып, беріліс қорабындағы тегершіктердің нейтралды күйіндегі кардандық беріліс саңылауын өлшеу жəне кардандық беріліс бұрын өлшенген саңылауын анықтау.

6.5-кесте.
Ақаулық белгісі
Ақаулық себебі
Жою əдісі

Доңғалақтар аумағындағы белдіктің жоғары шуылы
Доңғалақ бекіткіштерінің босауы
Доңғалақ бекіткіштерін қатайту

Доңғалақ күпшегі мойынтіректерінің тозуы не бұзылуы
Мойынтіректерді ауыстыру
Артқы белдік жұмыс істегендегі жоғары шуыл
Белдік картеріндегі майдың жеткіліксіз деңгейі
Май деңгейін қалпына келтіру

Жетекші тегершіктің фланец сомынын босауы
Сомынды тарту

Жетекші тегершіктің немесе дифференциалдың мойынтірегінің тозуы не реттеудің бұзылуы
Мойынтірек пен ондағы саңылаулардың жағдайын тексеру, қажет болса, мойынтіректі ауыстыру немесе реттеу подшипники

Негізгі беріліс тегершігі тістерінің жұмысшы бетіндегі содырлар
Тегершіктерді ауыстыру
Бұрылысқа жүргендегі шуыл
Сателлит осбтерінің жұмысшы бетіндегі содырлар
Аздаған бұдырларды егеуқұм қағазымен тазалау, қатты зақымданған болса бөлшектерді ауыстыру

Жартылай осьті тегершіктердің немесе сателлиттердің тіреуіш шайбаларының бетіндегі содырлар
Аздаған бұдырларды егеуқұм қағазымен тазалау, қатты зақымданған болса бөлшектерді ауыстыру

Доңғалақ күпшектері мойынтірегінің зақымдануы
Мойынтіректерді ауыстыру

Дифференциал мойынтіректерін алдын ала тартуды реттеу және автомобильде негізгі беріліс тегершігінің ілінісіндегі бүйір саңылауды бақылау. Тістердің тозуынан ұлғайып кеткен негізгі беріліс тегершігінің ілінісіндегі бүйір саңылауды реттеумен кішірейтпейді, себебі бұл іліністің бұзылуына əкеледі, нəтижесінде тістерінің қатты тозуына, жоғары шуылға немесе тістердің сынуына соқтырады. Мойынтіректегі ұлғайған саңылауларды тегершіктердің өзара орналасуын бұзбай жояды.

Мойынтіректі реттеу үшін мады ағызатын тесіктен ағызып береді; картер қақпағын шешу; жартыла осьтің бекіту сомындарын күпшекке бұру, түйреуіштерден серіппелі шайбалар мен төрт қысқыш төлкені шешу. М10х1,5 екі бұрандамасын фланецті орнынан жалжытып, тесігіне бұрау (6.25-сур.), сосын жартылай осьті, төсемше мен манжета корпусын манжетамен қоса қолмен шешу. басқа жартылай осьті осы əдіспен шешіп, тоқтатқыштардан сіргелерді суыру. Іліністегі бүйір саңылауды тімстің кең бөлігінде орналасқан индикатормен өлшейді (6.26-сур.). Саңылаудың көлемі 0,2... 0,28 мм құрауы тиіс. Саңылаудың түпкілікті тексерісін мойынтіректі алдын ала тартуды жəне іліністегі түйіспе дағын реттегеннен кейін жүргізген дұрыс. Дифференциалдың мойынтірегінде қажетті алдын ала тартуды қамтамасыз ету үшін, алдымен мойынтіректегі роликтерді дұрыс орнату үшін дифференцияалды бұра отырып, реттегіш сомындарды мойынтіректегі осьтік саңылау кеткенге дейін (тартпай) бірқалыпты тартады. Егер реттегіш сомындарды айналдыру қиынға соқса, мойынтірек қақпақтарының бекіту бұрандамаларын босату керек. Осьтік саңылауды индикатормен өлшейді (6.27-сур.). Дұрыс алдын ала сомынның тартылысын алу үшін саңылау нөлдік күйінен екі жақтан екі жікке тартады. Үш біркелкі орналасқан тістердегі бүйір саңылауды түпкілікті.
Артқы белдіктің бөлшектерінің дефектациясы. Редуктордың картерінде жəне мойынтірек қақпақтарында дарылыстар болса, зақымдалған бөлшектерді ауыстыру керек. Артқы белдіктің картеріндегі жарылыстарды пісіруге жол берілмейді. Бұранданы зақымдауға екі жіптен артыққа жол берілмейді. Фланецтан 80 мм қашықтықта өлшенген жартылай осьтің рұқсат етілген ауытқымасы - 1 мм артық емес. Жартылай ось фланецтың рұқсат етілген ауытқымасы 0,2 мм аспауы керек. Жартылай осьтерде нақыстар, орау іздері, майысу не жарылыс болса, оларды ауыстыру қажет. Жөндеусіз рұқсат етілген өлшемдер бойынша артқы белдік бөлшектерінің параметрлерін өндіруші зауыт анықтайды. Артқы белдікті жинау. Жинар алдында негізгі беріліс пен дифферениал бөлшектерін МС-6, МС-8 ерітіндісінде жу, қысылған ауамен үрлеу, техникалық талаптарға сəйкестігін тексеру қажет. Жалғағыштың жазықтығы мен нығыздағыш төсемшелерді УГ-6 пастасымен сылау ұсынылады. Картерге түпкілікті орнатылған жетекші тегершік қажалмай, бірқалыпты айналуы тиіс. Ағызу жəне құю тығындарын, сондай-ақ майы бар қуысқа шығысы бар бұрандамаларды УГ-6 ынемесе УН-25 пастаында орнатқан жөн. зауытта негізгі берілістің теггершіктерін жұппен сұрыптайды жəне əр тегершікке жинақ нөмірін салады. Екі тегершіктің бірі ақаулы болса, екеуін де ауыстыру қажет.

Үй тапсырмасы.
1. Жарты ось дегеніміз не?
2. Жарты осьте шуыл неден шығады ?
Автомобильдің құрылысы және пайдаланылуы П.Жүнісбеков.