Қанайналым мүшелері

Ш.Есенов атындағы КМТИУ
<<Педагогика>> факультетінің
Б-17-1 тобының студенті
Бекешова Мадинаның
педагогикалық тәжірибе
жұмыстары бойынша

Есебі
Мен, Бекешова Мадина Саматкызы 27.01.20 ж. -20.03.20 ж. аралығында Ақтау қаласындағы <> педагогикалық тәжірибеден өттім.

27.01.20 ж. Біз Ақтау қаласындағы <> педагогикалық іс тәжірибеден өтуге бардым. Басшылармен әдіскерлермен бірге отырып сынып сағатын, сынып жоспарын, тәрбиелік іс шараларды қалай өткізетініміз жайлы әңгімелестік. Біздің мектептегі жетекшіміз Каденова Бақытжан. Жетекшімізбен бірге күнтізбелік тақырыптық жоспар дайындаудағы негізгі бағыттарын үйреніп және жоспар құрдық.

30.01.20 ж. Мектептегі жетекшіміз іс-тәжірибеден өтудің жеке жоспарымен, мектеп психологының құжаттарымен және жылдық жоспармен таныстырды. Танысып болғаннан кейін 8 <<А>> сыныбының сабағына қатыстым. Мұғалім алдымен оқушылардан үйге берілген тапсырмаларын сұрады. Кейін жаңа тақырыпты түсіндіре бастады. Бүгінгі жаңа тақырып <<Иммунитет. СПИД>> тақырыбы бойынша сабақ түсіндірді. Сабақ соңында сұрақтарға жауап беріп отырған оқушыларды бағалады.

03.02.20 ж. Мен 7 <<А>> сыныбының биология сабағына қатыстым. Сабаққа 26 оқушы қатысты. Сабақ 2 сағатқа болды. Бірінші сабағында мұғалім өткен сабақтағы тест бойынша қатемен жұмыс өткізді. Содан кейін <<Жасуша>> тақырыбын түсіндірді. Мұғалім тақырып бойынша бірнеше сұрақтар қойды, ал оқушылар шапшаң әрі толық жауап беріп отырды. Екінші сабағында мұғалім аяқтаған бөлім бойынша тест ұйымдастырды.

06.02.20 ж. Біз 9 <<Б>> сыныбына кіріп бақыладым. Ең алдымен сұғалім оқушылардан уйге берілген тапсырмаларын сұрап, оларды айтқан жауаптары бойына бағалады. Мұғалім <<Пайдалы қазбаларды өңдеудің қоршаған орта мен адам денсаулығына әсері>> тақырыбын түсіндірді. Бұл тақырыпта мұғалім пайдалы қазбалар өңдеудің және қайта өңдеудің қоршаған ортаға әсерін толық түсіндіріп берді. Сыныптың сабаққа қатысуын, сабаққа деген қызығушылығын бақыладым.

10.02.20 ж. 9 <<А>> сыныбының биология сабағына қатыстым. Бірінші мұғалім оқушылардын ұй жұмыстарын сұрап, бағалады. Кейін <<Ыдырау үдерістері. Ас қорыту ферменттерінің әсері. Ас қорытудағы ферменттердің маңызы. Сіңіру және бөліп шығару>> тақырыбын түсіндерді.

13.02.20 ж. 8 <<Ә>> сыныбының биология сабағына қатыстым. Мұғалім үй тапсырмасын сұрап, содан кейін жаңа тақырыпты түсіндіруге көшті. <<Қанайналым мүшелері. Жүректің құрылысы, жұмысы, реттелуі>> жаңа тақырыпты түсіндірді. Мұғалім жүректің құрылысын, қандай бөлімдерден тұратынын толық мәлімет беріп түсіндіріп өтті.

17.02.20 ж. 10 <<Б>> сыныбының биология сабағына қатастым. Мұғалім <<РНҚ молекуласының құрылысы мен қызметтері. Матрицалық РНҚ, Рибосомалық РНҚ, Транспорттық РНҚ>> тақырыбын түсіндіріп, толық мағлұмат берді. Сынып сабақ кезінде өздерінің белсенділігін көрсетіп отырды.

20.02.20 ж. 10 <<Ә>> сыныбының биология сабағына қатыстым. Мұғалім жаңа тақырыпты түсіндірместен бұрын бақылау сұрақтарын берді. Өткен тақырыпты қалай меңгергенін білу үшін. Бақылау сұрақтарын аяқтағаннан кейін жаңа тақырыпқа көшті. Жаңа тақырып <<Жасушаның химиялық құрамы>>. Оқушылар сабаққа араласып, түсінбей қалған жерлерін сұрап отырды.

24.02.20 ж. 9 <<А>> сыныбының биология сабағына кірдім. Мұғалім әдеттегідей өткен тақырыпты сұрады. Кейін жаңа тақырыпты <<Чарльз Дарвин теориясы. Ч.Дарвиннің эволюциялық ілімінің пайда болуы>> түсіндірді.

27.02.20 ж. 8 <<А>> сыныбына биология сабағына қатыстым. Бірінші мұғалім оқушыларға өткен сабақ бойынша бақылау сұрақтарын берді. Оқушылар өткен тақырыпты өте жақсы меңгергені көрінді. Кейін мұғалім жаңа тақырыбын түсіндіруді бастады. Жаңа тақырып <<Лимфа жүйесі>>. Оқушылар білімге өте құштар екен. Бір айтқанды іліп алады екен.

02.03.20 ж. 11 <<Б>> сыныбының биология сабағына қатыстым. Оқушылардан бірінші үй тапсырмасын сұрады. <<Жер бетінде тіршілік пайда болуының алғышарттары: ғарыштық және ғаламшарлық алғышарттары>> бойынша жаңа тақырыпты түсіндірді.

05.03.20 ж. 9 <<В>> сыныбына биология сабағына кірдім. Сабаққа 24 оқушы қатысты. Мұғалім бірінші оқушылардан өткен тақырып бойынша сұрақтар қойды. Сұрақтарға толық жауап берген оқушыларды бағалады. Содан кейін мұғалім жаңа тақырыбын түсіндіруге кірісіп кетті. Жаңа тақырып <<Табиғи сұрыпталу және өзгергіштік>>. Оқушылар сабақ барысында өте белсенділік таныптып, сабаққа араласып отырды.

12.03.20 ж. Бұл күн мектептегі тәжірибенің соңғы күні болды. Ақтау қаласындағы <> педагогика тәжірибенің есебін жаздым.
Берілген сынып оқушыларының сабақтағы белсенділігін оқушылардың бір-бірімен қатынасын анықтау мақсатында жүргізілген бақылау және әңгімелеу әдістерінің қорытындысын шығардым. Сонымен қатар сыныппен жеке және топтық жұмыстар жүргіздім. Сынып оқушыларын сырттай бақылай отырып әр түрлі психологиялық әдістеме өткізу арқылы сыныптағы тұлға аралық қарым-қатынас құрылымын зерттедім. Тәжірибе кезінде оқушылармен жұмыс жасауды, қазіргі заманғы технологияларды сабақ барысында қолдана білуді үйрендім. Үйренгеніммен қатар ой түйгенім де көп болды. Сабақты тек теориялық емес тәжірибелік ретінде де өтуді үйрендім, яғни білім мен тәрбиені ұштастыра білдім. Тәжірибеден өтіп және оқушылармен жұмыс жасай отырып мен өзімнің мұғалім болуға қызығушылығым арта түсті. Ұстаз әрдайым оқушымен бақылау әдісі арқылы тағыз байланыс жасап тұру керек екенін білдім. Бақылау әдісі арқылы оқушылардың мінез-құлқы мен жұмысын күнделікті қадағалайды, тапсырманы немесе қоғамдық жұмысты орындағаны жөнінде жеке әңгіме жүргізеді және оқушылардың тәртібі жөнінде есеп жасай алады.

Есеп беруші: Ахмедова Гүлзия

Сабақтың тақырыбы: Ас қорыту мүшелері

Білімділік мақсаты: Ас қорыту мүшелерінің ерекшеліктерін маңызын, құрамын, қызметін, құрылысын түсіндіру.

Дамытушылық мақсаты:Оқушылардың асқорыту мүшелерінің ерекшеліктерін көрсетіп, адам өміріндегі маңызы туралы білу.Оқушылардың білімді өздігінен меңгеру, кітаппен жұмыс істеу.

Тәрбиелік мақсаты: Оқушыларды өзара түсіністікке,сыйластыққа, ұжымшылдыққа, салауатты өмір салтын қалыптастыруға санитарлық гигиеналық талаптарды орындауға тәрбиелеу.

Көрнекілігі: интерактивті тақта, тірек-сызба, кестелер, түрлі-түсті суреттер.
Сабақтың типі: Жаңа тақырыпта таныстыру
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, тірек-сызба белгілері,топтық жұмыс, интерактивті тақтамен жұмыс.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:
<<Топтастыру>> стратегиясын пайдаланып І-топқа тағамның құрамы, ІІ-топқа тағамның маңызы сұралды.

Жаңа сабақты түсіндіру:
1. тірек-сызба кестелері арқылы
2. өзіндік жұмыс талдау сұрақтарын талқылау
3. тапсырмаларды орындау
Асқорыту мүшелеріне ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, қарын (асқазан) ашішек, жатады.
Ауыз қуысы ұрт, қатты және жұмсақ таңдай тіл.
Ұрттың сыртын бұлшық етпен ерін жауып тұрады. Ішкі жағында қызыл иекпен тістер орналасқан. Ауыз қуысының алдыңғы жағында жақсүйек тістер, артқы жағында аңқа мен көмкерілген. Қатты таңдай ауыз қуысын мұрын қуысынан бөліп тұрады. Жұмсақ таңдай артқы бөлімі жіңішкеріп ұзарып бөбешікпен аяқталады.Ауыз қуысына сілекей бездерінің өзектері ашылады.Тағам алдымен ауыз қуысында шайналып, сілекеймен араласып жұтылады. Ауыз қуысында тіл орналасқан.Ол көлденең жолақты, бұлшық ет ортасынан тұрады.Тілдің түбі дөңес кілегейлі шырышты қабықшамен қапталған үстіңгі бетінде түрлі пішінді дәм сезу емізікшелері бар. Тілдің үшы тәттіні, екі бүйірі қышқылмен тұзды, түбі ащыны сезеді. Сонымен бірге тіл сөйлеуге және жұтуға қатысады.
Жұтқыншақ түтік пішінді іші қуыс бұлшықетті мүше. Жұтқыншақ мойын омыртқасмының алдыңғы жағында орналасқан ұзындығы 11-13см.
Өңеш ұзындығы 25см іші қуыс бұлшық етті мүше. Жоғарғы бөлігі жұтқыншақтың төменгі бөлігі асқазанмен жалғанған. Өңешті астарлап жатқан кілегейлі көп қабатты эпитилимен қапталған. Өңештің ортаңғы бұлшық еті бірыңғай салалы бұлшық ет ұлпасынан тұрады. Осы бұлшық ет оқтын-оқтын жиырылу нәтижесінде тағам асқазанға түседі. Өңеш көк еттің ортасындағы тесіктен өтіп құрсақ қуысындағы асқазанмен (қарынмен жалғасады).
Асқазан іші қуыс қалың бұлшық ет мүше. Жоғарғы жағы өңештен, төменгі жағыс аш ішектен басталады.Асқазанның ішкі жағын астарлап жатқан қатпарлы кілегейлі шырышты қабық оның көлемін үлкейтеді. Асқазанның қабырғасында бірыңғай салалы бұлшық ет талшықтары 3 түрлі бағытта орналасқан.
Ішкі қабаты ішкі қабаты қиғаш ортаңғысы сақина тәрізді сыртқысы ұзынан орналасқан.Асқазанның қатпарлы кілегейлі өте ұсақ бездер бар. Бұл бездерден қарын сөлі бөлінеді.Асқазанның өңешпен және ұлтабармен байланысқан жерінде сақина тәрізді бұлшықеттер бар.
Аш ішек ұзындығы 5-6м асқазан мен тоқ ішекті жалғастырады.Аш ішектің асқазаннан басталған жері 25-30см дей ұлтабар (он екі елі ішек) деп аталады. Ұлтабар бауырдан келетін өт қабынан өзегі және ұйқы безінің өзегіне ашылады.Аш ішектің кілегейлі қабырғасында тұйық өскін түріндегі бүрлер өте көп болады. Мұндай бүрлер тек аш ішекке ғана тән. Бұл бүр ішектің сіңіру бетін ұлғайтады. Аш ішекті бұлшық ет талшықтары оқтын-оқтын толқын тәрізді жиырылып, босаңсып тұрады. Жеген тамақ ішектің ішімен алға жылжиды.
Тоқ ішек ұзындығы 1,5-2м ашіктен екі еседей жуан. Тоқ ішектің аш ішектен басталған жері соқырішек деп аталады. Ол оң жақ мықымда орналасқан. Құрт пішінді тұйық өскін ол лимфа жүйесіне жатады. Оның қабынуынан болатын ауру соқырішек (аппендикс) деп аталады. Тоқ ішектің сыртында май қабаты қалың болады. Тоқ ішекте су қайтадан денеге сіңірледі де нәжіс қалыптасады. Тоқ ішекте өте көп бактерилар (әсіресе ішек таяқшалары) болады. Бұл бактериялар өсімдік жасұнықтарын ыдыратады. Кейбір витамендерді синтездейді. Зиянды микроптардан қорғап тамақтың дұрыс қорытылуын қамтамассыз етеді.Дәріні қалай болса солай пайдалану ішектегі пайдалы бактерияларға зиянды әсер етеді. Сондықтан дәрі-дәрмекті тек дәрігердің кеңесі бойынша пайдалану керек.

Сабақты бекіту тапсырмалар арқылы жүреді.

Интерактифті тақта арқылы сабақты бекіту
тапсырмалары:

1-тапсырма

№
Сұрақтар
Жауабы
1
Ас қорыту мүшесі қай қуыста орналасқан?
2
2
Сілкей безі қай жерде орналасқан?
7
3
Өт қабының орналасқан жері.
3
4
Бауыр не бөледі?
6
5
Қорытылған ас қай жерде сіңіріледі?
8
6
Нәруыз қай жерде ыдырай бастайды?
4
7
Май ненің әсерінен ыдырайды?
9
8
Ұйқы безі тәулігіне қанша литр сөл бөледі?
5
9
Қарынның сыйымдылығы қанша?
1
10
Тістер пішініне қарай неше топқа бөлінеді?
4

Жауаптары:
1-3,5кг 6-өт
2-құрсақ қуысында 7-ауыз қуысында
3-бауырда 8-аш ішек
4-асқазанда 9- ұйқы безінің сөлі және өт
5-2 литр 10-4

2- тапсырма

Р/с
Толықтыруды қажет ететін тест тапсырмалары
Жауаптары
1.
Адам тәуілігіне... ас тұзын пайдалану қажет
5-6 кг
2.
Органикалық қосылыстардың қан мен лимфаға өтуі.... жүйесі арқылы іске асады.
Ас қорыту
3.
Ас қорыту мүшесі.... басталады.
Ауыздан
4.
25см. Ішкі қуыс бұлшық етті.
өңеш
5.
....5,5-6 метр болады.
Аш ішек
6.
Тіс.... мойын, түбірі болады.
сауытты
7.
Тістің дентин затының бұзылуы......
Тіс жегісі деп аталады
8.
Ересек адамда... тіс болады.
28-32
9.
Ең ірі сілкей безі...
Шықшыт
10.
Ас қорыту мүшелерінің ішкі бөлігін зерттейтін құрал...
эндоскопия
11.
Шықшыт безінің қабынуы....
паротит
12.
Ең үлкен ас қорыту безі...
бауыр
13.
Аш ішектегі ұсақ скіндер...
бүрлер
14.
Тамақта дұрыс пайдалану ғылымы...
диетология
15.
Бауырдың беріштенуі.... деп аталады.
цироз

Сабақты қорытындылау , бағалау.
Үйге тапсырма: § 42. Ас қорытудың маңызы , мүшелерде астың қорытылуы. Оқу, тест құрастыру, мақал-мәтелдер жазып келу, суретін салу.

Ш.Есенов атындағы Каспий Мемлекеттік
Технологиялар Инжиниринг Университетінің
<<Жаратылыстану>> кафедрасының
Б-17-1 тобының IIІ курс студенті
Ахмедова Гүлзияға

Мінездеме

Ахмедова Гүлзия 27.01.-20.03.2020жыл аралығында педагогикалық тәжірбиесінен өтті. Тәжірибеден өту кезінде Гүлзия өзін жақсы қырынан көрсете білді. Берілген жұмысты уақтылы және сапалы орындай білді. Мектепте, мектептен тыс болған іс-шараларға қатысып жүрді. Мектептегі мұғалімдер ұжымымен жақсы қарым-қатынаста болды. Гүлзия бақылау сұрақтарымен қатар қызықты сергіту сәттерін ұйымдастырды. Бұл оқушыларды қызықтырып қана қоймай, сабаққа деген ынтасын жоғарылатады. Мұғалімдер Гүлзияның ұйымдастырушылық қабілетіне және оқушылардың белсенділігіне оң бағасын берді. Гүлзия сынып жетекшілік қызметін атқаруға жақсы ат салысты.
Гүлзия болашақта білікті де, білімді, үлгілі, Қазақстан Республикасына адал қызмет ететін азаматша болатынына сене отырып Ахмедова Гүлзияның тәжірибесін ____________ деп бағалаймын.

Мектеп директоры: Мүберек А.С.

Тәжірибе жетекшісі: Каденова Б.Ж.
Ақтау қаласы
ІТ мектеп лицей
7"Ғ" сынып оқушысы
Жолдасов Әлібек

Мінездеме

Жолдасов Әлібек 2004 жылдың 25 қыркүйекте дүниеге келді. Әлібек осы мектепте 1 сыныптан бастап оқиды. Ол сабырлы, мейірімі мол, сыныптастарының арасында беделі бар оқушы. Мектеп шараларына белсенді қатысып қана қоймай, мектеп өміріне жауапкершілікпен қарайды. Сынып ішінде туып жатқан қиындықтарды, сынып жетекшісімен бірге шешім қабылдауға көмегін тигізеді. Сонымен қатар, ол әрбір спорттық шараларға қатысып қана қоймай сурет салғанды ұнатады. Әлібек толық отбасында тәрбиеленеді, ол ата - анасына үй шаруасымен көмектеседі. Жалпы, Әлібек сырлы мінез, сыныптастары мен мұғалімдердің құрметіне бөленіп жүрген оқушы.
Оқу барысында, білім деңгейі көрсеткіші орташа болса да, бұл оқушының жалпы білім деңгейі жоғары, себебі Әлібек көп кітап оқығанды ұнатады, өз білімін жан - жақты жетілдіреді.

Мінездеме беруші : Ахмедова Гүлзия

Ақтау каласы
ІТ мектеп лицей
7 <<Ғ>> сыныбына

Мінездеме

7 <<Ғ>> сыныбында 27 оқушы оқиды. Оның 18 қыз, 9 ұл бала. Сынып оқушылары ұжым ішінде ұйымшыл, тәртіптері өте жақсы, әрбір оқушының ұйымдастыру қабілеті бар, жоғары дәрежеде. Мектепішілік, сынып аралық іс - шараларға сынып толық белсене араласып, әр оқушы өз қабілетіне қарай берілген жұмыстарды ұйымдастыра біледі. Сыныптан тыс уақыттағы қоғамдық жұмыстарға араласа біледі. Еңбек ету, үлкенге ілтипат, жолдастық көмек, кішіге қамқорлық көрсету дағдылары әр баланың бойында жақсы қалыптасқан. Бұндай қамқорлық сияқты жақсы қасиеттер әр уақытта барлық оқушы тарапынан көрініп отырады, жолдастық көмек көрсетуге дағдыланған.
Мерекелік жалпы қалалық дәстүрлі жиындарға, айлық, жарыстық конкурстарға қатысып отырады. Мектептен тыс үйірме, секция, түрлі клубтарға қатысып, танымдық қабілеттерін ұштап отырады. Сонымен қатар сынып оқушыларының қоғамдық мүлікті ұстауы, бөлме өсімдіктерін күту, сынып тазалығына, мектеп ауласын көгалдандыру, көркейту кезеңдеріндегі жұмыстарға жауапкершілікпен қарап, ұқыптылықпен атқарады.

Мінездеме беруші : Ахмедова Гүлзия

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Ш.ЕСЕНОВ атындағы КАСПИЙ МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖӘНЕ ИНЖИНИРИНГ УНИВЕРСИТЕТІ

<<Педагогика>> факультеті
факультет атауы

<<Жаратылыстану>> кафедрасы

5В011300 - <<Биология>>
мамандық шифры мамандық атауы

3 курс күндізгі (сырттай)оқу академиялық Б-17-1 тобында
(бакалавриат, магистратура, докторантура) білім алушы
(керегінің астын сызу керек)

Ахмедова Гүлзия Алтыбаевна
(Т. А. Ә.)

Педагогикалық тәжірибесі бойынша
(тәжірибе түрі)

ЕСЕБІ

Университеттен тәжірибе жетекшісі:
Сагиндыкова Э.У.
(жауапты адамның Т. А. Ә.)

Ақтау 2020 ж