Табиғатты суреттеу

Сәлеметсің бе, жас дос? Қазақ тілі пәнінің алғашқы сабағына қош келдіңіз. Жаңа оқу жылының бірінші сабағын бастаймыз.

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Менің Отаным - Қазақстан»

Бүгінгі сабақта білетініміз:

• мәтін тақырыбын анықтау, талқылау;
• мәтінде көтерілетін мәселені болжау.

Бағалау критерийлері

-мәтіннің мазмұнын түсінеді;

-мәтіннің атауын талқылайды;

-мәтінде көтерілетін мәселені болжайды.

Құрметті оқушылар, бүгінгі сабақта біз мәтінмен жұмыс жасаймыз. Сондықтан да өткен оқу жылында алған білімімізді еске түсіріп өтейік.

Мәтін дегеніміз - бұл бір тақырып төңірегінде біріккен ақпаратты жеткізетін мазмұнды сөйлемдер тізбегі. Мәтін белгілі бір мақсатта болады. Мысалға:

ақпарат беру , қызықтыру , сендіру , талқыға салу , суреттеу , ақыл-кеңес беру , сын пікір беру, баға беру

Белгілі бір аудиторияға негізделеді. Мысалға: түрлі жастағы топтарға , арнайы топтарға , кәсіби мамандарға , әр түрлі әлеуметтік топтарға , жалпы аудиторияға. Мәтін түрі мен стильдік ерекшеліктеріне қарай бөлінеді. Атап айтқанда, ауызекі сөйлеу , публицистикалық , көркем әдеби , ғылыми , ресми-іскери стиль

Олай болса, мына сұрақтар төңірегінде ой қозғап көрелік.

1-тапсырма.

Отан, туған жер деген ұғымдарды қалай түсінесің?

Қазақстанның елордасы туралы не айтасың? Қазақстанның кең байтақ даласы мен табиғаты туралы не білесің?

Бүгінгі Қазақстан туралы не айтар едің?

Иә оқушылар, осы бөлімде біз еліміздің, туған жеріміздің көрікті жерлерімен, табиғатымен танысамыз. Берілген сұрақтарды ой елегінен өткізсек, әр адамның туып-сөкен жері бар. Туған жер әр адамға ыстық. Кең байтақ даласы мен табиғатының әсемдігі мен көріктігіне мақтанышпен қараймыз. Елордамыз да күн санап таңғажайып деңгейде өсіп, көрейіп келеді. Өз Отаныңды құрметтеу, тау мен тасын, шөл мен көлін барлығын қадірлеу әр адамның парызы.

Олай болса, келесі тапсырмаға ауысайық.

2-тапсырма. Суреттерді атауларымен сәйкестендіріңіз.

Іле Алатауы. Бурабай. Шарын шатқалы. Хан Тәңірі шыңы.

Дескриптор:

-суреттерді ажыратады;

-жер-су атауларын болжайды.

Өзіңді тексер!

1. Шарын шатқалы

2. Хан Тәңірі шыңы

3. Бурабай

4. Іле Алатауы

4

№4 слайд

№5 слайд

№6 слайд

№7 слайд

3-тапсырма. Мәтінді оқып, кестені толтырыңыз.

Дескриптор:

-мәтіннің мазмұнын түсінеді;

-мәтінге талдау жасайды.

Биігін қар көмкеріп алақанаттанып жататын Алатау - табиғаты әсем қазақ жеріндегі ең ірі тау жоталарына жатады. Жер жәннаты Жетісуға көрік беріп тұрған Алатаудың қойнауы - құтты, ауасы таза, шипалы судың көзі. Мұнда өсімдіктің түр-түрі өседі, жануардың да түрі көп.

Шыңды-құзды тау биігін қарлы шыңдар басып жатыр, қалың мұздақтар көп, тау етегінде - орман, аңғарында - шалғын. Тау жынысы пайдалы қазбаларға аса бай. Баурайы тіршілік үшін өте қолайлы: Алматы, Қарасай, Талғар, Талдықорған, Қапал, Жаркент сияқты көптеген қалалар да осы таудың баурайында орналасқан.

Мәтіннің мазмұнына сәйкес кестені толтырыңыз. Енді дұрыс жауабын тексеріп көрейік.

4-тапсырма. Мәтіндегі тірек сөздерді табыңыз.

Дескриптор:

-мәтіннен тірек сөздерді табады;

-мәтіде көтерілген мәселені анықтайды.

Жауапты тексеріп көрейік. Өзіңді тексер!

Тірек сөздер:

табиғаты әсем, жер жәннаты, құтты, ауасы таза, шипалы судың көзі. пайдалы қазбалар, тіршілік үшін өте қолайлы, таудың баурайында.

5-тапсырма. Мәтіндегі тірек сөздерді негізге ала отырып, «Табиғат пен адам