Бала әрекеті

Білім беру саласы: Қатынас. Таным. Әлеуметтік орта.
Бөлімдері: Айналамен таныстыру. Тіл дамыту. Көркем әдебиет.        
Тақырыбы: «Үй жануарлары»
Мақсаты: мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың коммуникативтік,
танымдық және әлеуметтік құзыреттілігін дамыту.
Оқыту аспектісі: балалардың үй жануарлары, олардың пірлері және адамға
әкелетін пайдасы туралы білімдерін кеңейту; талқыланып жатқан тақырып
бойынша өз ойларын дұрыс қалыптастырып, білдіру дағдысын бекіту.  
Дамыту аспектісі: үй жануарлары мен олардың төлдерін ажырату және атауын 
дұрыс атауға, үй жануарларының дыбысына еліктеуге, малдың енесі өз төлін
қалай еркелетіп атайтынын жеткізе білуге  жаттықтыру; есте сақтау
қабілетін, жолдасының сөзін бөлмей, зер салып тыңдау икемділігін дамыту;
белгілі ереже бойынша топта өзара әрекет ету дағдысын жетілдіру.

Тәрбиелеу аспектісі: балалардың өзіне және айналасындағыларға жақсы сезімін
ояту, үй жануарларына сүйіспеншілігін арттыру, оларға деген қамқорлық
сезімін ояту және жауапкершілікке тәрбиелеу.
Алдын-ала жүргізілетін жұмыс: үй жануарларының суреттерін қарастыру, үй
жануарлары туралы әңгімелесу, үй жануарлары туралы көркем шығармалар оқу,
бақылау.
| |Мұғалім әрекеті |Бала әрекеті |
|Іс-әрекет | | |
|кезеңдері | | |
|Мотивациялық- |Балаларды шеңбер жасауға |Қызығушылық танытады. |
|   қызығушылық: |шақырады: |- Шеңбер кішкентай. |
|- «Шаттық    |- Біздің шеңберіміздің көлемі |- Ол допқа және шарға |
|   шеңбер» |қандай болды? |ұқсайды. |
| |- Ол неге ұқсайды? |«Шеңберді үрлейді» |
| |- Ендеше біз шар сияқты |  |
| |шеңберімізді үрлеп, үлкен шеңбер |  |
| |жасайық. Кәне, бәріміз бірдей |Үлкенмен бірге мәтіннің |
| |үрлейік. |сөзін және қимылын |
| |- Жақсы, енді «Деніміз сау |қайталайды. |
| |болсын!» деп бір-бірімізді |  |
| |емдейік. |  |
| |- Қайырлы таң, көздерім сендер |  |
| |ояныңдар (көздерін уқалайды) |  |
| |- Қайырлы таң, құлақтарым сендер |  |
| |ояныңдар (құлақтарын уқалайды) |  |
| |- Қайырлы таң, саусақтарым сендер|  |
| |ояныңдар (шапалақтайды) |Тыңдайды. |
| |- Қайырлы күн, сенде ояндың ба? |  |
| |(жымиып күледі). Тағы бір күн |  |
| |артта қалып, тағы арайланып таң |  |
| |атты. Сәлеметсіздер ме! |- Оның тұяғы бар ма? |
| |(қонақтармен амандасады) |- Ал өркеші бар ма? |
| |- Бүгінгі күніміз жақсы болсын, |- Оның құйрығы бар ма? |
| |көңілді болайық, деніміз сау |- Сұлы мен шөп жей ме? |
| |болсын, татулықпен, достықпен |- Иә. |
| |бәріміз сабақ барысында |  |
| |бір-бірімізге тек жақсы көңіл |Есектің дауысын келтіреді|
| |сыйлайық. |  |
| |Алдар көсе: |  |
| |Мен ақылды-қу Алдар көсемін, |  |
| |Басқаларға ұқсамайтын, өзгешемін.|- Иә. |
| |Сендер де көп білсе деймін, | |
| |Сұрақтарыма жауап берсе деймін. | |
| |- Мен жанды көлік болып | |
| |есептелетін өзімнің жануарымда | |
| |келдім. Ол қандай жануар екенін | |
| |білгілерің келсе, маған сұрақтар | |
| |қоюларыңа болады | |
| |- Иә. | |
| |- Жоқ. | |
| |- Бар. | |
| |- Иә. Таптыңдар ма, қандай жануар| |
| |екенін? | |
| |- Олай болса, менің жануарым | |
| |секілді дауыс шығарыңдар. | |
| |- Жарайсыңдар. Тауып алдыңдарма. | |
| |Мен сендерге  қазір сый тартар | |
| |едім, бірақ менің сиқырлы | |
| |сандығым тек қана, өз ақылын және| |
| |білімін көрсететін балаларға ғана| |
| |ашылады. Осындай сынақтардан | |
| |өтуге дайынсыңдар ма? | |
|Ұйымдастыру- |Өзінің «сиқырлы» шапанының |  |
|  ізденушілік |қалтасынан сызбада көрсетілген |  |
|  |бірінші тапсырманы алып,  оқиды, |1 топ: күз мезгілі |
|1-тапсырма: |оны тақтаға қояды.    |бейнеленген суретті |
|«Жылдың қай мезгілі|Балаларға суретте қай жыл мезгілі|жинайды |
|екенін анықта» |бейнеленген және неге екенін |2 топ: қыс мезгілі |
|  |анықтауды ұсынады. |бейнеленген суретті |
|  |  |жинайды. |
|  |Өзінің «сиқырлы» шапанының |  |
|2-тапсырма: |қалтасынан сызбада көрсетілген |  |
|«Үй жануарлары мен |екінші тапсырманы алып,  оқиды, |1 топ: үй жануарларын |
|олардың төлдерін |оны тақтаға қояды.    |атайды. |
|ата» |Үй жануарлары мен олардың |2 топ: төлдерін атайды |
|  |төлдерін атауды ұсынады. |  |
|  |  |  |
|3-тапсырма: |Өзінің «сиқырлы» шапанының |Пірлерін атайды. |
|«Малдың пірлерін |қалтасынан сызбада көрсетілген |  |
|ата» |үшінші тапсырманы алып,  оқиды, |  |
|  |оны тақтаға қояды.    |  |
|  |Сурет көрсетеді: |Үлкенмен бірге мәтіннің |
|Сергіту сәті |Қой атасы – Шопаната |сөзін және қимылын |
|«Малдың баласын |Түйе атасы – Ойсылқара |қайталайды. |
|сүюі» |Сиыр атасы – Зеңгібаба |  |
|  |Жылқы атасы – Қамбарата |  |
|  |Ешкі атасы - Сексеката |  |
|  |Балаларды шеңберге тұруға |  |
|  |шақырады: |  |
|  |1.Қой сүйеді баласын |  |
|  |«қоңырым»,-деп, |  |
|  |«Ештеңені білмеген |  |
|  |«момыным!»-деп. |  |
|  |бә-бә-бә |  |
|  |2.Сиыр сүйеді баласын |  |
|  |«торпағым»,-деп, |  |
|  |«Қараңғыда баспаған |  |
|  |«қорқағым»,-деп. |Жылқыны – «құрау-құрау» |
|4-тапсырма: |мө-мө-мө |Түйені – «көс-көс» |
|«Малды қалай |3.Түйе сүйеді баласын |Сиырды – «әукім-әукім» |
|шақырады?» |«боташым»,-деп, |Қойды – «пұшайт-пұшайт» |
|  |«Жас судырған көзіңнен |Ешкіні – «шөре-шөре». |
|  |«тоташым»,-деп |  |
|  |бө-бө-бө |  |
|  |4.Ешкі сүйеді баласын |  |
|5-тапсырма: |«лағым»,-деп |  |
|«Төрт түлік малдың |«Тастан тасқа секірген |Үйді күзетеді. |
|адамға берер |«шұлағым»,-деп. |Тышқан аулайды. |
|пайдасы » |мә-мә-мә |Жүн береді, одан жылы |
| |5.Жылқы сүйеді баласын |көрпе жасайды. |
| |«құлыным»-деп, |Биенің сүтінен қымыз |
| |«Тұлпар болып жүгірген |дайындайды, оны көптеген |
| |жұрыным»-деп. |ауруларды емдеу үшін |
| |Өзінің «сиқырлы» шапанының |пайдаланады. |
| |қалтасынан сызбада көрсетілген |Түйенің сүтінен шұбат |
| |төртінші тапсырманы алып,  оқиды,|дайындайды. Түйе адамға |
| |оны тақтаға қояды.    |жүк тасуда көмектеседі. |
| |Балаларға адам малды қалай |Сүт береді. Сүттен |
| |шақыратынын көрсетуді ұсынады. |ірімшік, май, қаймақ, |
| |Сурет көрсетеді. |құрт жасайды. |
| |  |Оның жүнінен жылы киімдер|
| |  |тоқиды. |
| |Өзінің «сиқырлы» шапанының | |
| |қалтасынан сызбада көрсетілген | |
| |бесінші тапсырманы алып,  оқиды, | |
| |оны тақтаға қояды.    | |
| |Балаларға төрт түлік малдың | |
| |адамға қандай пайда әкелетіні | |
| |туралы айтуды ұсынады. | |
| |Суреттер көрсетеді: | |
| |Ит | |
| |Мысық | |
| |Қой | |
| |Жылқы | |
| |  | |
| |  | |
| |Түйе | |
| |  | |
| |Сиыр | |
| |              | |
| |Ешкі | |
|Рефлексивтік-түзету|- Менің барлық сынақтарым |  |
|: |аяқталды. Сиқырлы сандығым енді |  |
|- алгоритм бойынша |ашылады ма екен, тексеріп |Жетістіктеріне |
|сабақты талдау |көрейік. |қуаныштарын білдіреді. |
|  |Сандық ашылады.   |Алгоритм бойынша |
|  |- Қалай ойлайсыңдар, сиқырлы |өздерінің жұмысын |
|  |сандық неліктен ашылды? |бағалайды. Сабақ туралы |
|- тосынсыйлық кезең|Балаларға тапсырмалар қалай |өздерінің пікірін |
| |орындалғанын бағалауды ұсынады, |білдіреді. |
| |балаларды мадақтайды, бірлескен |Ортақ жетістіктеріне |
| |жұмыс үшін алғысын білдіреді.  |қуаныштарын білдіреді, |
| |Сиқырлы сандықтан құрт алып, |Алдар көсеге рақметтерін |
| |балаларға дәм тартқызады. |айтады. |

 
Күтілетін нәтиже:
 
Білуі тиіс:
үй жануарлары мен олардың төлдерінің және пірлерінің атауын;
үй жануарларының немен қоректенетінін;
адамға қандай пайда әкелетінін.
Игеруі қажет:
алдар көсені әдеби кейіпкер ретінде тануды;
көлік-арба транспорты туралы қажетті білім.
Істей алады:
топта жұмыс істеуді;
ереже бойынша тапсырма орындауды;
малдың енесі өз төлін қалай еркелетіп атайтынын жеткізе білуді;
талқыланып жатқан тақырып бойынша өз ойларын дұрыс қалыптастырып,
білдіруді;
дұрыс қойылған сұрақтар арқылы көлік-арба транспортының түрін анықтауды;
толық сөйлеммен немесе тапсырмаға сәйкес нақты жауап беруді, өз тобының
жетістіктеріне қуана білуді, өздеріне баға бере алуды, сабақты талдауда
алгоритм қолдануды.