Оқушылар негізгі мектепті

1. Білімділік: ​Оқушылардың ауылымыздан шыққан спорт шеберлерімен таныстыру, спорт шеберлерінің жетістіктерімен бөлісу.
2. Дамытушылық: Оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуге жұмылдыру, ауызекі сөйлеуге дағдыландыру, ой - өрісін кеңейту.
3. Тәрбиелік: Оқушылардың туған жерге, Отанға деген сүйіспеншіліктерін арттыру, салауаттылыққа тәрбиелеу.

​- Оқушылар патриоттық және рухани адамгершілікке тәрбиеленеді;
- Отанды сүюге рәміздерін құрметтеуге үйренеді;
- Зиянды әдеттерден аулақ болуға тәрбиеленеді;
- Спортқа деген сүйіспеншіліктері артады.

​Құндылықтар Мемлекеттік білім беру стандартында қамтылған:
- білім берудің мақсаты мен міндеттерінде;
- Қазақстан халқын біріктіретін жалпыұлттық идеяларды жүзеге асырудағы мектептердің мисиясында: "мәңгілік Ел", "Қазақстан- ортақ мекеніміз", "Қазақстанн - менің Отаным".

Құндылықтарға сай қасиеттер Мемлекеттік білім беру стандартында құндылықтар тізіміндегі бағдарлар ретінде қарстырылған:

-қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық, ашықтық, өмір бойы білім алу.

Ақпараттық- коммуникациялық технологиялар
Спорттық құрал-жабдықтар
Кубок, медалдар
Үлестірмелі қағаздар
Сыйлықтар

​Кездесу кешінің соңына қарай спорт шеберлері болашақ спортшыларға өз тілектерін білдіріп, жыл сөздерін аямады. Оқушылардың кездесуден алары мол.

Сауалнама
Аты - жөні: __________________________

1. Сен болашақ мамандығыңды дәл таңдадың ба? Иә / жоқ
2. Таңдау себебі- материалдық қызығушылық па? Иә / жоқ
3. Таңдаған мамандығыңда Сені ең алдымен жұмыс процесі қызықтырады ма? Иә / жоқ
4. Сен жұмыс (оқу) орнын оған достарың барғандықтан таңдадың Иә / жоқ
5. Сен жұмыс (оқу) орнын сенің үйіңе жақын болғандықтан таңдадың ба? Иә / жоқ
6. Қалаған мамандығыңа қол жеткізе алмаған жағдайда қосымша баламаң бар ма? Иә / жоқ
7. Өзің таңдаған мамандық туралы басылымдардан оқисың ба? Иә / жоқ
8. Таңдаған мамандығыңның зиянды тұстарын білесің бе? Иә / жоқ
9. Кім болып істеген маңызды емес, маңыздысы қалай жұмыс істеуде. Иә / жоқ
10. Сенің пікіріңше, мамандықты таңдауды ойламас бұрын куәлікті алу қажет пе? Иә / жоқ
11. Кәсіби маңызды сапаларды дамытуда жұмыс жасайсың ба? Иә / жоқ
12. Сен денсаулықтың мамандық таңдауға әсері жоқ деп ойлайсың ба? Иә / жоқ
13. Мұғалімдер сен таңдаған мамандықты құптайды ма? Иә / жоқ
14. Сен өзің таңдаған мамандықтың жағымсыз тұстарын білесің бе? Иә / жоқ
15. Сен таңдаған мамандыққа жақын қызмет түрінен сынақ жасап көрдің бе? Иә / жоқ
16. Сен дәрігермен болашақ мамандықты таңдау туралы кеңестің бе? Иә / жоқ
17. Мамандықты таңдауда маңыздысы-кәсіптік оқу орнына түсу мүмкіндігі. Иә / жоқ
18. Сен өзің таңдаған оқу орнына түсу шарттары туралы білесің бе? Иә / жоқ
19. Сен өзің таңдаған мамандық бойынша жұмысқа тұру мүмкіндіктері туралы білесің бе? Иә / жоқ
20. Сен туыстарыңның жұмысқа (оқуға түсуге) орналасуда көмек беретініне сенімдісің бе? Иә / жоқ
21. Өзің таңдаған мамандық өкілдерінің табысы туралы білесің бе? Иә / жоқ
22. Егер өзің таңдаған оқу орнына түсе алмасаң қайтадан түсуге талаптанасың ба? Иә / жоқ
23. Мамандықты дұрыс таңдау үшін <<қаладым>> деген сөз жеткілікті ме? Иә / жоқ

<<Мамандықты жасыр>>
-Құрметті тыңдармандар мен сіздерге бір мамандықты жасырамын, қай мамандық жайлы айтылғанын табыңыздар!
Ең ақшасы көп ...................(банк қызметкері, экономист).
Ең жасыл ............................(эколог, географ, бақташы, гүл өсіруші).
Ең тәтті ...............................(аспаз, кондитер).
Ең күлкілі ...........................(клоун, карикатурашы).
Ең жауапты ........................(сот, бухгалтер).
Ең салмақты .......................(мұғалім, заңгер).
Ең қарым-қатынасы күшті ...............(биснесмен).

Құрметті мектеп бітіруші тыңдармандар!Біздің сайтымызда сіздерге арналған кәсіптік бағдарға арналған сауалнама және қазіргі өмір талабына қажеттегі сұраныстағы мамандық түрлері туралы ақпарат беріледі.
1. Сен болашақ мамандығыңды дәл таңдадың ба?
2. Таңдау себебі- материалдық қызығушылық па?
3. Таңдаған мамандығыңда Сені ең алдымен жұмыс процесі қызықтырады ма?
4. Сен жұмыс (оқу) орнын оған достарың барғандықтан таңдадың ба?
5. Сен жұмыс (оқу)орнын сенің үйіңе жақын болғандықтан таңдадың ба?
6. Қалаған мамандығыңа қол жеткізе алмаған жағдайда қосымша баламаң бар ма?
7. Өзің таңдаған мамандық туралы басылымдардан оқисың ба?
8. Таңдаған мамандығыңның зиянды тұстарын білесің бе?
9. Кім болып істеген маңызды емес, маңыздысы қалай жұмыс істеуде.
10. Сенің пікіріңше мамандықты таңдауды ойламас бұрын куәлікті алу қажет пе?
11. Сенде өзің таңдаған мамандыққа қажет қандай сапалық көрсеткіштер жетіспейді?
12. Кәсіби маңызды сапаларды дамытуда жұмыс жасайсың ба?
13. Сен денсаулықтың мамандық таңдауға әсері жоқ деп ойлайсың ба?
14. Мұғалімдер сен таңдаған мамандықты құптайды ма?
15. Сен өзің таңдаған мамандықтың жағымсыз тұстарын білесің бе?
16. Сен таңдаған мамандыққа жақын қызмет түрінен сынақ жасап көрдің бе?
17. Сен дәрігермен болашақ мамандықты таңдау туралы кеңестің бе?
18. Мамандықты таңдауда маңыздысы-кәсіптік оқу орнына түсу мүмкіндігі.
19. Сен өзің таңдаған оқу орнына түсу шарттары туралы білесің бе?
20. Сен өзің таңдаған мамандық бойынша жұмысқа тұру мүмкіндіктері туралы білесің бе?
21. Сен туыстарыңның жұмысқа (оқуға түсуге) орналасуда көмек беретініне сенімдісің бе?
22. Өзің таңдаған мамандық өкілдерінің табысы туралы білесің бе?
23. Егер өзің таңдаған оқу орнына түсе алмасаң қайтадан түсуге талаптанасың ба?
24. Мамандықты дұрыс таңдау үшін <<қаладым>> деген сөз жеткілікті ме?

Алынған нұсқаларды төмендегіше екі бағанға қойып шығыңыз.
1- қатар-1,3,6,7,8,11,12,14,15,16,17,19,20,23 - сұрақтарға <<иә>> жауаптарыңыз жиынтығы.
2- қатар-2,4,5,9,10,13,18,21,22 - сұрақтарға <<жоқ>> жауаптарының жиынтығы.
Алынған сандарды қосып, келесі шкала бойынша оқушылардың мамандық таңдауға дайындық деңгейін анықта:
0-5 ұпай- дайын емес;
6-11 ұпай - төмен дайындық;
12-17 ұпай-орта дайындық;
18-23 ұпай - жоғары дайындық.
Білім беру ұйымының мониторинг матрицасына оқушылардың жалпы жауаптар санының есебінен пайыздық қатынаста жалпы берілгендер енгізіледі.
Ескертулер бағанына жауап берген оқушылар санын енгізу қажет.

<<Қол мидың жалғасы>>. Алақан бойынша мамандық саласын анықтау. Саусақтарымызды кеңірек ашып, ақ параққа алақандарымызды түсірейік. Бас бармақпен шынашақтың орта О нүктесімен белгілеп, әрбір саусаққа түзу сызық жүргіземіз. Осы жүргізілген сызба бөліктерін сызғышпен олшеп шығарыңыз.
Жауап.
1 Егер алақан сызығыңызда бас бармақ пен О нүктесі арасында сызба бөлігі ұзын болса, сіз басқарушысыз.
2. О нүктесі мен сұқ саусақ нүктесінің арасындағы сызық басқармаларынан ұзын болса, сіздің қорғаушы әскери қабілетіңіз мол.
3. Ортаң қол сызығы ұзынырақ болса, сіз дін адамы, саясаткер болуға бейімсіз.
4. Аты жоқ саусақ сызығы үлкенірек болса, сіз өнерге бейіміңіз мол, суретші, музыкант, архитектор, дизайнер болуға қабілеттісіз.
5. Шынашақ сызығы үлкенірек болса, сіз - дәрігерлік, шипагерлікке бейімсіз.

Рефлексия: Алдымызда тұрған <<Алма ағашына>> әркім өзінің болашақ мамандығын немесе болашақтарымызға байланысты армандарыызды ойлап, <<алмаларды>> ілеміз

11 <<б>> сыныбы
Сынып жетекшісі:
Тәрбие сағаты
Тақырыбы: <<Мың мамандық бәрі бар. Таңдап, талғап бірін ал!>>
Мақсаты:
Мақсаты: Мамандық таңдау еркіндігі жағдайында оқушыларға өз мүмкіндіктеріне, қабілеттеріне сәйкес және еңбек нарығының талаптарын ескере отырып, көмек көрсету, кәсіп таңдау мәдениетін қалыптастыру.
Табыс критерийі:
Оқушылар өз мүмкіндіктеріне, қабілеттеріне сай мамандық таңдауды үйренеді; мамандық таңдауда қазіргі заманғы еңбек нарығының талаптарын түсіне біледі; кәсіп таңдау мәдениеті қалыптасады.
Күтілетін нәтижелер:
Оқушыларда коллаборативті ортада жұмыс жасау дағдысы қалыптасады; қатысушылардың пікірін тыңдау арқылы ортақ қорытындыға келуді үйренеді:
Ресурстар
Флипчарт қағаздары, стикерлер, түрлі - түсті маркерлер, қаламдар, суреттер, слайдтар, интернет ресурстары, көрсетілім.
Коучингтың өту барысы
Коучтың іс -әрекеті
Эпиграф: <<Тілекке еңбек тірек болмаса, ойға шомылып қырдан аса алмайсың>>. Бауыржан Момышұлы
Тыңдаушылардың іс - әрекеті
Психологиялық жағымды ахуал қалыптастыру
(5 мин)
<<Қолыңмен көрсет!>> тренингі
1. Сәлемдесу
2. Достық
3. Аяушылық
4. Қуаныш
5. Сәттілік
6. Қоштасу
Жұмыс барысында жағымды психологиялық ахуал қалыптасады.
Топқа бөлу.

<<Алтын ереже>> құрастыру

<<Арман>>, <<Мақсат>>, <<Жетістік>>, <<Табыс>> сөздері арқылы топқа бөлу.

1) Көтеріңкі көніл - күй.
2) Достық-қарым-қатынас.
3) Ұжымда бірлесіп жұмыс жасау.
4) Шығармашылық шабыт.
5) Бір-біріміздің пікірімізді тындау.
6) Берілген уақытқа бағыну.
Қатысушылар топқа бөлініп отырады.
Миға шабуыл
<<Мақсат деген не?>> /Мақсат ұғымының мәнін ашу/
Қатысушылар постерге өз ойларын түсіреді
Қызығушы лықты ояту

Көрсетілім: "Пабло и Бруно"
(-Сонымен көрсетілімді тамашалай отырып қандай тұжырым жасадыңыздар, ойымызды ортаға салайық:
1. Көрсетілімнен не түсіндіңіздер?
(Ашық пікір айтқан топ мүшелеріне жұлдызша беріледі)
Қатысушылар көрсетілімді тамашалағаннан кейін өз ойларын түйіндейді.
Оқушыларға негізгі мектепті немесе орта мектепті аяқтағаннан кейін қандай жолды таңдай алатындықтары жөнінде түсінік

Оқушылар негізгі мектепті. Орта мектепті аяқтағаннан кейін қандай жолды таңдай алатындықтары жөнінде мағұлмат алады.

Атырау қаласы бойынша сұранысқа ие және көп қамтылған мамандықтар тізімімен танысады

Сұранысқа ие мамандықтар
Ең көп қамтылған мамандықтар
Дефектоскопист
экономист
аргонды газбен дәнекерлеуші
есеп және аудит
токарь
есепші
құзға өрмелеуші
эколог
дәрігер
мұнай бұрғылау маманы
фармацевт
заңгер
тамақ өнеркәсібі техник- технологі
труба монтаждаушы
құрылысшы

жарнамалық қызмет менеджері

тұрмыстық қызмет көрсету

Сауда-саттық менеджері

<> презентациясы арқылы түсінік жұмысын жүргізу

SMART ол сөз емес. Ол 1954 жылы Питер Друкер айналымға енгізген аббревиатура.
Specific- арнайы, нақты;
Measurable-өлшеуге болаты;
Attainable-қолжетімділік;
Realistic-шындыққа сай, қысқа да нұсқа берілуі;
Timed-белгілі бір уақыт арлығымен шектелген деген ұғымдарды білдіреді.
1. Мақсат нақты болу керек деген алға қойылған мақсат екіұшты емес, айқын болу керек дегенді білдіреді. Атап айтқанда, <<Мен оқуға түсемін>> деген мақсат айқын емес. Ал, ол айқын болу үшін негізгі мектепті (9-шы сыныпты) бітірген соң ба, әлде орта мектепті (11-ші сыныпты) соң түсетінім нақтылануы керек. ( Жоғарғы оқу орны, әлде арнайы орта оқу орыныма?)
2. Мақсат өлшенетін болу керек. Мысалы, <<9-шы сыныпты аяқтаған соң колледжге түсемін>> деген мақсатты өлшеу өте қиын, ал <<Мен Атырау қаласындағы педагогикалық колледждің бастауыш сынып мұғалімі бөліміне оқуға түсемін>> деген мақсатты өлшеуге болады.
3. Мақсат қолдан келерлік болу керек. Мақсатты жүзеге асыру үшін қажетті жағдайлар жасалған ба? Мысалы, негізгі мектепті тәмәмдап <<Мен биыл жоғары оқу орнына түсемін>> деген мақсат- қолдан келмейтін нәрсе.
4. Мақсат шынайы болу керек. Алға қойған мақсатты іске асыра алатындай мүмкіндіктер болғаны жөн. Мысалы, өзің таңдаған мамандықты меңгеру үшін білімің, қабілетің аталған мамандықтың иесі болуға жеткілікті ме? Немесе оқуға ақылы бөлімге түскен жағдайда сенің шығыныңды өтеуге жанұя бюджеті көтере ме?
5. Мақсаттың мерзімі анықталған болу керек.

Коуч <мақсат>> презентация-
сы арқылы түсінік жұмысын жүргізеді.

Сергіту сәті

Ойын: Жүргізуші топтарға бір әріп жазылған қағаздарды үлестіреді, оқушылар аталған әріпке мамандықтарды жазады, бірақ келесі топқа ыммен түсіндіреді . Ең көп және көп кездеспейтін мамандық атауларын атаған және дұрыс түсіндіре білген топ жеңіске жетеді.
Топ мүшелері ойынға қатысады, тақырлықтарын, жылдамдықтарын сынайды
Практикалық тапсырма

Тапсырманы орындау
барысында берілетін кеңестер

<<Бұл кім?>> ойыны

Соңғы уақытта пайда болған мамандықтар

Алдарыңыздағы флипчарт қағаздарға қолыңызды қоя отырып, өзіңіздің бес саусағыңыздың суретін айналдырып сызып шығыңыз. Әр саусаңыз белгіленген жерге SMART-тың шарттары бойынша мамандық таңдаудағы өз мақсаттарыңызды жазыңыз.
Кеңестер:
1. Ең бірінші оқушы өзіне деген сенімін және өзін -өзі құрметтей білуі керек.
2. Өзіңіздің шын тілегіңізді аша біліңіз. Өзіңізге сұрақ қойыңыз: <<Шынымен маған не қажет?>> <<Қайда жұмыс жасағым келеді?>>
3. Мамандық алу және маман болу үшін көп нәрсені үйренуің керек. Мамандықтардың талаптары туралы білуге, содан кейін жеке қасиеттеріңмен сәйкестендіру, яғни кәсіби жоспар жасау. (Сіз кіммен араласасыз? Соның бәріне мынандай сұрақ қойыңыз: Ол қайда оқыды? Неге бұл мамандықты таңдады? Ол мамандық ұнай ма? Ұнаса, неге ұнайды?)
4. Өзіңнің мамандануыңдағы ең басты да түпкі жетістігіңді анықта. (Қазіргі замандағы мамандықтардың маңызы не? Кез келген жағдайда мамандық әлемінде қажетті болу және өмір сүруге не керек?)
5. Кез келген арманды іске асыра біл.
6. Сізге, мемлекет үшін де, қоғам үшін де- компьютерлік сауаттылық, тілдер білу және адамдармен тіл табысып, оған қоса өзіңді жақсы білуің керек.
Бес қадам маңызды жолдағы дұрыс қадам- қоғамда сіздің қажетті болуыңызға және арманыңыздың орындалуына себебін тигізері сөзсіз. Мамандық таңдауда оның 5 қадамын жоспарлау керек:
1. Арман (тілек)
2. Көз жеткізу (қажеттілік)
3. Жоспарлау
4. Әрекет
5. Игеру.
Мамандық таңдауда мынадай бір формула бар:
<<ҮЙРЕНГІМ КЕЛЕДІ - ҮЙРЕНЕ АЛАМЫН - ҮЙРЕНУ КЕРЕК>>.
ҮЙРЕНГІМ КЕЛЕДІ - бұл талап - тілектің, мақсат пен мүдденің, ынта мен ықыластың кеңістігі;
ҮЙРЕНЕ АЛАМЫН - қабілет - қарымның, таланттың, денсаулықтың кеңістігі;
ҮЙРЕНУ КЕРЕК - еңбек рыногындағы сұраныстардың, аймақтағы әлеуметтік - экономикалық проблемалардың, әлемдік экономикалық даму тенденцияларының кеңістігі.
Кәсіп осы үш дөңгелектің тоғысу нүктесі арқылы оңтайлы таңдалады.
<<Бұл кім?>> ойыны
Топ мүшелерінен, өздеріне ұнайтын мамандықтарды атауларын сұрайды.
Аталған мамандықтарды коуч тақтаға жазады. Содан соң тақтаға жазылған мамандықтардыдың біреуін атайды. Топ мүшелері аталған мамандықтың сол топты қай мүшесіне сәйкес келеді деп ойлайтынын айтып және неге олай ойлайтынын түсіндіреді. Топтың қанша мүшесі солай ойлайтыны анықталады. (Мәскеу мемлекеттік университетінің психологі Николай Сергеевич Пряжников мұғалімдер мен атаналардың пікірлеріне қарағанда құрдастардың болжауларының мамандық таңдау мәселесінде дәл келіп жататынын зерттеген)
Web-программист, web-дизайнер - ғаламтор желісінде сайттар құру мамандары.
Аудитор - әртүрлі компаниялар жұмысында қаржы ісін тексеруші және олардың қызметінің тиімділігін, табыстылығын анықтаушы маман.
Бренд-менеджер - бренд ойлап табушы және оны нарықта ұсыну жолдарын ойластырушы маман.
Логистик - қойма, көлік, өндіріс жұмысын реттеуші маман. Көлік логистик маманы компанияның көліктерінің жүк тасымалдау схемасы ойластырады, ал қойма логистик маманы- қоймадағы заттардың, тағамдардың сақталуын ұйымдастырады.
Маркетолог - латын тілінен аударғанда <<нарықты білетін>> дегенді білдіреді. Нарық сұранысын, тұтынушылар талғамын зерттеуші маман.
Мерчендайзер -Үлкен дүкендерде өз фирмасының тауарларының тұтынушыға қалай ұсынылғанын, қалай жарнамаланғанын қадағалайтын маман. Ол дүкендерді аралап, тауарларды тұтынушыға қалай ұсыну керек, дүкен сөрелеріне қалай орналастыру керектігі жөнінде кеңес береді. Бірақ бұл мамандыққа әзірге ешбір оқу орнында оқытпайды.
Оқушылар арнайы, нақты; өлшеуге болатын; қолжетімді; шындыққа сай; белгілі бір уақыт арлығымен шектелген мақсаттарын қағазға түсіріп, қорғайды.

Оқушыларт ойынға қатысады, болжауларын айтады, пікір бөліседі.
Оқушыларға арналған сауалнама
Мамандық таңдауды анықтау үшін оқушыларға арналған сауалнама
Фамилиясы ....................................... Есімі...................................
Мектебі....................... Сыныбы............................. Жасы....................................
Нұсқау: сіздің ойыңызбен сәйкес келетін жауаптың астын сызып, керек жерінде толықтырып отыруға болады.
1. Қандай пәндерді ұнатасың?
2. Қандай пәндерді ұнатпайсың?
3. Қандай үйірмеге қатысасың? Театр, музыка, спорт, би, сурет салу, кесте тігу, мүсіндеу, биология, жас техник
4. Сыныпта қандай қоғамдық тапсырмаларды орындап жүрсіз?
5. Достарың көп пе? (көп, біреу, бірнеше)
6. Саған қандай кәсіп ұнайды?
7. Қандай әдебиет оқуға құштарсыз? (көркем, ғылыми-көпшілік, шытырман оқиға)!
8. Өз бойыңызда қандай қасиеттерді тәрбиелегіңіз келеді? (мақсаткерлік, еңбексүйгіштік, қажыр, қайрат, адалдық, батылдық)
9. Сізді мына мамандықтың, білімдердің қайсысы қызықтырады: жаратылыс-ғылыми (математика, физика, химия, биология, медицина, экономика, юрис пруденция), гуманитарлық (әдебиет, журналистика, лингвистика, педагогика, психология), өнер (музыка, театр, бейнелеу, вокал, өндірістегі жұмыс).
10. Өзіңді қызықтырған қызмет немесе білім саласын меңгеру үшін не істеп жүрсің?
- ынта- ықыласқа сай оқу пәндерін оқып жүрсіз бе?
- қосымша әдебиеттер оқисыз ба? (ғылыми-көпшілік, ғылыми-техникалық)
- қызықтырған пін жөніндегі үйірмеге қатысасың ба? (қандай)
11. Бос уақытыңызда немен айналысасыз? (сурет салу, техникамен, шеберлік іс, спортпен шұғылдану, музыкалық аспапта ойнау, театрға, музейге, көрмеге, концертке бару, тоқу, киім тігу)
12. Сен өзің үшін қандай кәсіпті және одан әрі оқу жолын таңдайсыз?
13. Қалауыңызға ата-анаңыз келісе ме?
14. Ата-анаңыздың ұсынысы қандай...................................
Оқушылар сауалнама сұрақтарына жауап береді.
Рефлексия
Аяқталмаған сөйлемдер
1. Мен бүгін ___________________________________білдім.
2. Маған ______________________________ қызықты болды.
3. Маған___________________________________қиын болды.
4. Мені ________________________________таң қалдырды.
5. Бұл сабақ менің өміріме -----------------------------_______________________берді.
Оқушылар өз ойларын стикелерге түсіріп Блоб ағашына жапсырады

Көк жүзіне алаулы,
Міндет емес ай болу.
Ең бастысы қалаулы,
Кәсібіңе сай болу!
Егеменді еліміздің ертеңі -- маман иелері болуларыңызға тілектестігімді білдіремін!
Коуч қорытындылайды