Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесі

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 10.3В Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар
жүйесі және векторлар |Мектеп: №19 Ө. Жәнібеков атындағы ЖОББМ | |
|Күні: |Мұғалімнің аты-жөні: Исабек Ә.М. |
|Сынып: 10. пәні: Геометрия |Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны: |
|Сабақ тақырыбы | Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесі. |
|Осы сабақта қол |10.4.5 - кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесі |
|жеткізілетін оқу |анықтамасын білу және оны кескіндей алу; |
|мақсаттары | |
|Сабақ мақсаттары | - Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар |
| |жүйесінің негізгі ұғымдарын меңгереді ; |
| |- Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесін сала |
| |біледі; |
| |- Кеңістіктегі нүктелердің орындарын тікбұрышты |
| |координаталар жүйесі арқылы анықтай алады; |
|Бағалау критерийі |- Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесін |
| |салады; |
| |- Кеңістіктегі нүктелердің орындарын тікбұрышты |
| |координаталар жүйесі арқылы анықтайды |
|Тілдік мақсаттар | Оқушылар: |
| |кеңістікегі координаталар жүйесі туралы түсінігін сипаттай |
| |алады. |
| |Пәнге тән лексика мен терминология: |
| |- координаталар жүйесі |
| |- координаталар осі |
| |- координаталық жазықтық |
| |- координаталардың бас нүктесі |
| |- октанттар |
| |Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер: |
| |- Тікбұрышты координаталар жүйесі ... |
| |- Координаталық осьтер... |
| |- Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесі... |
|Құндылықтарды дарыту | Оқушыларды еңбекке және шығармашылыққа, |
| |ынтымақтастыққа, өмір бойы білім алуға және ашықтыққа |
| |баулу. Өз бетімен қорытынды шығарып, ойларын ашық айту және |
| |ойлау қабілеттерін дамыту, пәнге деген қызығушылығын |
| |арттыру. |
|Пәнаралық байланыстар |Графика және жобалау, сурет пәндері |
|Алдыңғы білім білім |Кеңістік, координаталық жазықтық, координаталар жүйесі, |
| |тікбұрышты координаталар жүйесі |
|Сабақ барысы |
|Сабақтың |Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет |Ресурстар |
|жоспарланған | | |
|кезеңдері | | |
|Сабақтың басы|1 Оқушылармен амандасу, психологиялық жағымды ахуал |Түрлі түсті |
| |туғызу мақсатында «Сәттілік тілеймін» әдісі арқылы бір |қағаздар |
|(2 – мин) |– біріне жақсы қарым – қатынас орнату. Оқушылардың | |
| |сабаққа дайындығын қадағалау.Оқушыларды түгелдеу | |
| |2. Сыныпты түрлі түсті қағаздар (х, у, z жазып) арқылы | |
| |топқа бөлу (бірінші топ абсцисса, екінші топ | |
| |ордината, үшінші топ аппликата) | |
| |Бүгінгі сабаққа жетелеу мақсатында «Зымыран | |
| |сұрақтар»(сұрақ қою және талқылау) тәсілімен ширату | |
| |сұрақтарын қоямын: |Сұрақтар |
| |«Координаталар» сөзі қазақша қандай мағына |жазылған |
|(5 – мин) |береді(латынның «coordinatus» –қазақша «реттелген» |қағаз |
| |деген мағына береді). |зымырандар |
| |Координаталық түзулер қалай аталады? (координаталық | |
| |осьтер) | |
| |Көлдененнен сызылған координаталық түзу қалай | |
| |аталады?(абсцисса осі) | |
| |Тігінен сызылған координаталық түзу қалай | |
| |аталады?(ордината осі) | |
| |Координаталар осьтерінің қиылысу нүктесі қалай | |
| |аталады?(координаталар басы) | |
| |Координаталар осьтері жазықтықты неше бөлікке бөледі | |
| |және оларды қалай атаймыз?(4-ке бөледі, ширектер) | |
| |Осы сұрақтардың жауабын нақтылап, толықтырамын. Қате | |
| |жерлерге тузету енгіземін, мақтап қолдау көрсетемін. | |
| |ІІІ.Сабақтың тақырыбын, мақсатын айқындау үшін | |
| |“Бұрыштар” әдісін қолданамын. Оқушыларға ұсынылатын | |
|(3 – мин) |сұрақтардың жауабын сыныптың төрт бұрышына | |
| |орналастырамын. Оқушылар өзіне дұрыс деген жауаптың | |
| |қасына барып тұрады, таңдаған жауаптарын топтық жұмыста| |
| |тұжырымдайды. | |
| |Саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілін | |
| |қолданамын. | |
| |1. Тікбұрышты координаталар жүйесі дегеніміз не? | |
| | | |
| |2. Координаталық жазықтық дегеніміз не? | |
| |3. Қай ғалымның құрметіне декарттық координаталар | |
| |жүйесі деп аталған? | |
| |4. Координаталық осьтер дегеніміз не, қандай остерді | |
| |білесіңдер? | |
| |Дер кезінде кері байланыс орнатамын. | |
|Сабақтың |Топтық жұмыс. Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар | |
|ортасы |жүйесі анықтамасын білу және оны кескіндей алуды | |
|6 – мин |оқушылардың өздігімен игеруге және бірін бірі оқытуға, | |
| |уйретуге, ынтымақтасып жұмыс істеуге , оқушылардың | |
| |топтық талқылап ,пікірін тындай білуге және өзінің ойын| |
| |жеткізіп сөйлеу ушін «Джигсо» әдісін қолданамын. Өз | |
| |ойларын постермен қорғайды. | |
| |Саралаудың «Тапсырма» тәсілін қолданамын. | |
| |Абсцисса тобы | |
| |Ордината тобы | |
| |Аппликата тобы | |
| | | |
| |Кеңістіктегі тікбұрышты координаталық жазықтықты | |
| |қалай түсінесіңдер ? | |
| |Кеңістіктегі нүктенің координатасын қалай табуға | |
| |болады? |https://bilim|
| |Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесін |land.kz/kk/co|
| |өмірмен байланыстыра суреттеңдер |urses/math-kz|
| | |/geometriya/s|
| | |tereometriya/|
| |«Сыншыл дос» әдісі арқылы топтар бірін – бірі |kengistiktegi|
| |бағалайды. |-koordinatala|
| |«Кинометафора» әдісі арқылы оқушыларға бейне көрсетілім|r-men-vektorl|
| |көрсетемін. |ar/lesson/ken|
| |Жаңа тақырыпқа теориялық шолу. О нүктесінде |gistiktegi-ti|
| |қиылысатын өзара перпендикулярx, y, z координаталық |kburyshty-koo|
|3 – мин |түзулері координаталық осьтер, ал О(0; 0; 0) нүктесін |rdinatar-zhui|
| |координаталардың бас нүктесі дейміз. Әрбір |-esi |
| |координаталық осьті О нүктесі оң және теріс жарты оське| |
| |бөледі. Координаталық осьтердің әрбір жұбы – xпен y, | |
| |xпен z, yпен z– координаталық жазықтықтарды анықтайды, | |
| |олар былай белгіленеді:Оху, Оуz, Оzх.Координаталық | |
| |жазықтықтар кеңістікті сегіз бөлікке бөледі. Ол | |
| |бөліктерді октанталар деп атайды. |Геометрия 10 |
| |Жеке жұмыс. Оқушыға мәселені өз бетімен шешуге үйрету |– сынып |
| |үшін, оған шағын зерттеу жұмыстарын беру , жаңа |А.Н.Шыныбеков|
| |мәліметті белсенді меңгеруіне дайындау үшін «Ішінара |68 – бет |
| |ізденіс» әдісін қолданамын. Координаталары бойынша |Алматы |
| |А(2;0; 0), B(0; 3; 0), С(0; 0; 4), D(1; 2; 3) |«Атамұра»2014|
| |нүктелерін салыңдар. | |
| |Саралаудың «Қарқын» тәсілі (кейбір оқушылардың | |
| |басқаларына қарағанда жылдам жұмыс істейді)қолданамын. | |
| |Жылдам орындаған оқушының жауабы тақтада көрсетіледі, | |
| |қалғандары үлгісі бойынша өзін – өзі тексереді, | |
| |«Пирамида» тәсілі арқылы бағалайды. | |
| |Бағалау критерийі | |
| |Дескриптор | |
| | | |
| |- Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесін |Геометрия, |
|6 – мин |салады; |10-11 сынып, |
| |Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесін салады; |Л.С.Атанасян,|
| |Берілген нүктелерді белгілейді |В.Ф.Бутузов, |
| | |С.Б.Кадомцев,|
| | |Л.С.Кисилева,|
| |Берілген тапсырма бойынша әрбір оқушы жеке жұмыс жасау |Э.Г.Позняк, |
| |арқылы өз ойын қорытып, жұп болып пікірлерімен бөлісу |2002 ж. |
| |үшін «Ойлан – жұптас- бөліс» әдісін қолдандым. Берілген| |
| |А(3; -1; 0), B(0; 0; -7), С(2; 0; 0), D(-4; 0; 3),Е(0; |111 - бет |
| |-1; 0), F(1; 2; 3), G(0,5,-7) нүктелерінің ішінен а) | |
| |абсцисса осінде; ә) ордината осінде; б) аппликата | |
| |осінде в) Оxyжазықтығында; г) Оyz жазықтығында, д) Оxz | |
| |жататын нүктелерді анықтаңдар. | |
| |Саралаудың «Қорытынды» тәсілі қолданылады. (Барлық | |
| |оқушы бір тапсырма орындасада олардың нәтижелері | |
| |әртүрлі болады.) | |
| |Берілген тапсырманы оқушылар «Әріптестер» әдісі бойынша| |
| |өзара бағалайды. | |
| |Бағалау критерийі | |
| |Дескриптор | |
| | | |
| |- Кеңістіктегі нүктелердің орындарын тікбұрышты | |
| |координаталар жүйесі арқылы анықтайды | |
| |- абсцисса осінде жататын нүктелерді табады; | |
| |- ордината осінде жататын нүктелерді табады; | |
| |- аппликата осінде жататын нүктелерді табады; | |
| |- Оху жазықтығына тиісті нүктелерді табады; | |
|7 – мин |- Оуz жазықтығына тиісті нүктелерді табады; | |
| |- Оxz жататын нүктелерді табады | |
| | | |
| |Қорытындылау | |
|Сабақтың соңы|Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар жүйесінің | |
|8 – мин |жазықтықтағы тікбұрышты координаталар жүйесінен | |
| |айырмашылығын Эйлер Венн диаграммасына жазу ( топтарға| |
| |тапсырма). | |
| |Рефлексия. Оқушыларға бір парақ беріледі. Онда мыналар|Интербелсенді|
| |салынған: |тақта |
| |Чемодан(суреті) | |
| |Қоқыс жәшігі (суреті) | |
| |Еттартқыш (Суреті) | |
| |– Оқушылар, бүгінгі тақырып бойынша алған керекті | |
| |ақпараттарыңызды чемоданға салыңыздар (жазыңыздар), | |
| |бүгіні сабақтағы керек емес болған, артық дүниені қоқыс| |
| |жәшігіне салыңыздар (жазыңыздар). Ал бүгінгі ақпараттың| |
| |ішінде әлі оқуым керек, толықтыруым керек дегендері | |
| |болса, еттартқышқа салыңыздар (жазыңыздар). | |
| | | |
| |Бағалау . ( Оқушылардың «бағалау бетшесі» және | |
| |бір-біріне баға беру, анализ жасау) | |
| |Үйге тапсырма: №23.1 | |
|Саралау –оқушыларға қалай |Бағалау – оқушылардың материалды |Денсаулық және |
|көбірек қолдау көрсетуді |меңгеру деңгейін қалай тексеруді |қауіпсіздік |
|жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары |жоспарлайсыз? |техникасының |
|оқушыларға қандай міндет қоюды | |сақталуы |
|жоспарлап отырсыз? | | |
| Кеңістіктегі тікбұрышты |«Сыншыл дос» әдісі арқылы топтар | Сабақ |
|координаталар жүйесі |бірін – бірі бағалау |барысында |
|анықтамасын білу және оны |«Пирамида» тәсілі арқылы бағалау |оқушылар |
|кескіндей алуды оқушылардың |Өзін - өзі бағалау |қауіпсіздік |
|өздігімен игеруге «Джигсо» |«Әріптестер» әдісі бойынша өзара |техникасымен |
|әдісін қолданамын. Мұнда |бағалау |таныстырылады |
|оқушылар өз ойларын постермен | | |
|қорғайды. | | |
|Саралаудың «Диалог және қолдау | | |
|көрсету» тәсілін қолданамын. | | |
|Оқушыларды ойланту үшін және | | |
|бірқатар жауаптар алу үшін | | |
|алдын ала дайындалған сұрақтар | | |
|қоямын. | | |
|«Тапсырма» тәсілін қолданамын. | | |
|Білім деңгейі әртүрлі | | |
|оқушыларға арналған тапсырма | | |
|беріледі. | | |
|Кейбір оқушылардың басқаларына | | |
|қарағанда жылдам жұмыс істейді,| | |
|сол үшін «Қарқын» тәсілін | | |
|қолданамын. | | |
|Барлық оқушы бір тапсырма | | |
|орындасада олардың нәтижелері | | |
|әртүрлі болады. Сол себепті | | |
|«Қорытынды» тәсілін қолданамын.| | |
|Сабақ бойынша рефлексия | |