Математикалық сауаттылық

Түсінік хат

Бүгінгі күн талабына сай жан-жақты дамыған, белсенді, өмірге талпынысы, қызығушылығы бар адамды мектеп табалдырығынан дайындап шығарудың ең бір тиімді тәсілі ол - оқытудағы математикалық сауаттылық.
Математикалық сауаттылық - математиканың әлемдегі рөлін анықтау және түсіну, әр түрлі формада берілген сандық ақпараттарды оқу, талдау, түсіндіріп беру, дұрыс негізделген математикалық пайымдаулар айту, есептерді шығарудың тиімді тәсілдерін табу, орындау, өзін-өзі тексеру, өмірмен байланыстыру, математикалық білімді өмірлік жағдаяттарда кездесетін түрлі мәселелелерді шешуде еркін қолдану болып табылады.
7- сынып оқушыларына ұсынылып отырған бағдарламада білім саласының жаңаша міндеттері айқын көрініс тауып, атап айтқанда, мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығы оқушының пәнді терең түсіну қабілетін дамытуға, алған білімін сыныптан тыс жерде, кез келген жағдайда тиімді пайдалана білуін қамтамасыз етуге, яғни, оқушылардың мектепте алған білімдерін өмірде тиімді қолдануына үйретуге бағытталады.
Курста қарастырылатын сұрақтар негізгі курспен тығыз жанасады және оқушылардың танымдық белсенділігін қанағаттандыруға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, аталмыш таңдау курсы мектеп бағдарламасында көрсетілген маңызды математикалық білім мен дағдыларын жетілдіруге және дамытуға әсер етеді, математикадан мүмкіндіктерін бағалауға және болашақтағы оқу бейінін дұрыс сезініп таңдауға көмектеседі.
Сонымен қатар курс мазмұны әрбір оқушыға оқу-танымдық үдеріске белсенді түрде енуге, сын тұрғысынан ойлауға және функционалдық сауаттылықтарын нығайтып, өзін-өзі жоғары деңгейде көрсетуге мүмкіндік береді.

Курстың мақсаты:
Оқушылардың математикалық сауаттылығын нығайту арқылы құзіреттілік деңгейлерін көтеру.
Танымдық-шығармашылық қабілеттерін арттыру (мәтінді есептер шығару, сандық салыстыруға арналған тапсырмалар).
Курстың міндеттері:
1. Оқушылардың математикалық іс-әрекетке қабілеттерін нығайту.
2. Есептер шығару арқылы оқушылардың өмірлік тәжірибелерін байыту.
3. Алған білімдерін өмірде тиімді пайдалану.
4. Логикалық ойлау қабілеттерін дамыту.
Курстың өзектілігі:
Оқушылардың функционалдық математикалық сауаттылығын қалыптастыра отырып, логикалық тапсырмаларды өз бетімен шығара алатын қабілеттерін қалыптастыру.
Курстан күтілетін нәтиже:
# Өз бетінше есеп шығарудың сан қилы жолын табады;
# Өз бетінше білім алу дағдыларына негіз салады;
# Табиғи қасиеттерін, математикалық білім деңгейлерін тереңдетеді;
# Өмір мен қоғамға аса қажетті мәселелерді математика ғылымына тән жан-жақты талдайды;
Ұйымдастыру формалары:
# Жеке
# Жұптық
# Топтық
Оқыту әдістері: Блум таксономиясы, СТО
Курстың теориялық және практикалық мәні:
1.Оқушыларда математикалық сауаттылық туралы түсінік қалыптасады.
2. Курс мақсатына байланысты әдістермен әдістемелерді практикалық іске асыру жолдары жүйеге енгізілді.
Курстың құрылымы: Түсінік хат, бағдарламаның мазмұны, қорытынды және әдебиеттер тiзiмi, қосымшадан тұрады.
Бағдарламаның мазмұны (34 сағат)

1 бөлім- <<Математикалық сауаттылыққа кіріспе>> 4 сағат
> Оқу сауаттылығы туралы түсінік (функционалдық сауаттылықтың мағынасын ашу).
> Математикалық сауаттылық (логикалық есептер, мәтін есептер, сандық салыстыруға арналған тапсырмалар).
> Жаратылыстану ғылыми сауаттылық (физика, химия, экономика т.б. пәндерімен байланыс)

2 бөлім- <<Логикалық есептер>> 15 сағат
> Ауызша логикалық есептер (жылдам есептеу, ребус, сөзжұмбақ, фокус т.б.).
> Белгілі бір заңдылық бойынша жазылған сандарды табу.
> Цифрлар және сандар туралы есептерді шешу.
> Комбинаторика есептерін шығару.
> Теңдеулер немесе теңдеулер жүйелерін құруға берілген есептерді шешу.
> Сәйкестендіруге берілген есептерді шешу.
> Геометриялық фигуралармен, кестедегі мәліметтермен байланысты есептерді шешу.

3-бөлім - <<Өмір жағдаяттарындағы есептер>> 11 сағат
> Пайыз ұғымы, санның пайызын және пайызы бойынша санда табу.
> Жаппай сатылым, тариф, айыппұл туралы есептерді шешуде пайызды қолдану.
> Банктік операциялар.
> Қоспаларға, қорытпаларға және ерітінділерге есептер.
> Сандық тәуелділіктер; қозғалыс есептері; бірігіп жұмыс атқару есептері.
4-бөлім - <<Оқушылар шығармашылығы>> 4 сабақ
> Оқушылар жобаларының тұсаукесері.
> <<Мен сауаттымын>> интеллектуалды сайыс
> Дөңгелек үстел ұйымдастыру (Математикалық сауаттылық оқулықтарының авторларымен кездесу)
> Оқушылардың шығармашылық жұмыстарымен танысу (ғылыми жоба, слайд, тест кітапшалары).

<<Математикалық сандықша>> күнтізбелік - тақырыптық жоспары
7- сынып
Барлығы -34сағат
№
Тақырыбы
Мақсаты
Сағат саны
Мерзімі
Формасы
1 бөлім<<Математикалық сауаттылыққа кіріспе>> 4 сағат

1
Математикалық сауаттылығы туралы түсінік
Жаңа форматтағы логикалық есептер мазмұнымен таныстыру
1
04.09
Функционалдық сауаттылықтың мағынасын ашу
2
Математикалық сауаттылық
Оқушыларға натурал, бүтін, рационал, иррационал, нақты, жүп, тақ, жай, құрама сандар түрлерін еске түсіру
1
11.09
Логикалық есептер, мәтін есептер, сандық салыстыруға арналған тапсырмалармен таныстыру
3
Жаратылыстану ғылыми сауаттылық

Тапсырмаларды математика тіліне аударуға үйрену
1
18.09
Физика, химия, экономика т.б. пәндерімен байланысты есептерді қарастыру
4
Сауаттылық ұғымын қорытындылау
Алған білімдерін көрсете білу
1
25.09
Постер қорғау

2 бөлім- <<Логикалық есептер>> 15 сағат
5
Ауызша логикалық есептер

Жылдам есептеу тәсілдерін білу, сандар ребусін шешуге дағдылану
2
01.10
08.10
Жылдам есептеу, ребус, сөзжұмбақ, фокус есептерін шығару (жұптық жұмыс)
6
Белгілі бір заңдылық бойынша жазылған сандарды табу
Қосу, азайту, көбейту, бөлу амалдарын қолданып заңдылықты анықтай білу
2
15.10
22.10
Есептер шығару (топтық және жұптық жұмыс)
7
Цифрлар және сандар туралы есептерді шешу
Оқулықтың беттерін анықтай білу, дәреже, санның модулі тақырыптарын еске түсіру
2
29.10
04.11
Есептер шығару
8
Комбинаторика есептерін шығару

Ықтималдылық заңдарын білу, қолдану
2
20.11
27.11
Есептер шығару
Деңгейлік тапсырмалар
9
Теңдеулер немесе теңдеулер жүйелерін құруға берілген есептерді шешу
Мәтінді мұқият оқу, мазмұнына сай теңдеу құру, теңдеулер және олардың жүйелерін шешу тәсілдерін білу
2
04.12
11.12
Мәтін есептер шығару
10
Сәйкестендіруге берілген есептерді шешу
Сыни тұрғыдан ойлау, мазмұнға мұқият мән беру.
2
18.12
25.12
Сыни тұрғыдағы есептер шығару
11
Геометриялық фигуралармен, кестедегі мәліметтермен байланысты есептерді шешу
Геометриялық фигураларды ажырату олардың формулаларын еске түсіру , қолдану
2
15.01
22.01

Салу есептерін шығару
12
Тарауды қорытындылау
Алған білімдерін көрсете алу
1
29.01
Ғылыми жоба жұмысының тақырыбын таңдау

3-бөлім - <<Өмір жағдаяттарындағы есептер>> 11 сағат
13
Пайыз ұғымы, санның пайызын және пайызы бойынша санда табу
Пайызды шығару тәсілдерін білу, мазмұнға сай ойлану
2
05.02
12.02
Түсінік беру
Пайызға қарапайым есептер шығару
14
Жаппай сатылым, тариф, айыппұл туралы есептерді шешуде пайызды қолдану
Кесте арқылы шығаруды үйрену
2
19.02
26.02
Есептер шығару
Постер қорғау

15
Банктік операциялар

Пайыздың қсу кемуіне байланысты есептер шығару
2
05.03
12.03
Есептер шығару
Топтық жұмыс
16
Қоспаларға, қорытпаларға және ерітінділерге есептер
Схема арқылы және кесте арқылы есептеуге үйрену
2
19.03
02.04
Қиын есептерді тиімді жолмен шығару
17
Сандық тәуелділіктер Қозғалыс есептері
Бірігіп жұмыс атқару есептері
Есептеу тәсілдерін білу, формулаларын білу
2
09.04
16.04
Есептерді графиктік және сызба арқылы шығару
18
Жиын. Эйлер Венн диаграммасы
Бірігу, қиылысу, алу амалдарын білу
1
23.04
Диаграмма салу арқылы есептер шешу

4-бөлім <<Оқушылар шығармашылығы>> 4 сабақ

19
Оқушылар жобаларының тұсаукесері

Жобаның мағсаты, өзектілігі, нәтижесі
1
30.04
Ғылыми жоба қорғау
20
<<Мен сауаттымын>>

Сұрақ жауап
1
06.05
Интеллектуалдық сайыс
21
Дөңгелек үстел ұйымдастыру
Пікір талас
1
13.05
Математикалық сауаттылық оқулықтарының авторларымен кездесу
22
Оқушылардың шығармашылық жұмыстарымен танысу

Өз жұмыстарын қорғай білу
1
21.05
Ғылыми жоба жұмысының презентациясын жасау
Тест кітапшаларын қорғау