Қашықтықтан оқыту технологиясын жетілдіру үшін оқыту тәсілдері

1. Қашықтықтан оқыту технологиясы- обьект пен субьект арасындағы, яғни оқытушы мен оқушы арасындағы білім беру және білім алу үдерісінің цифрланған түрі. Бұл технология бойынша білім беру процесі дәстүрлі оқу процессіндегідей тақта мен бор арқылы емес, неше түрлі гаджет, ноутбук , графикалық планшеттер және желі арқылы жүзеге асырылады. Жалпы ҚОТ Қазақстандағы білім беру жүйесіне жаңадан келген жаңалық емес. Бұрын да бұл технология арқылы оқыту процессі жүзеге асырылған. Мысалы ;
-мүмкіндігі шектеулі балалардың үйден оқуы
-шекара асып білім іздеген білімгерлердің өз Отанында білім алуды жалғасытруы
-Мектеп оқушыларының КИО деген сияқты қашықтықтан тест тапсыруы
Бірақ Қазіргі таңда яғни пандемиядан кейін Қашықтықтан оқыту технологиясы жаппай трендке айналды десек те болады.Менің ойымша кез келген заттың екі ұшы болатыны сияқты оқуды қашықтықтандырудың да әлсіз тұстары мен күшті жақтары бар. Біздің яғни болашақ педагогтардың мақсаты сол әлсіз тұстармен күресу, мейлінше оларды азайту. ҚОТ оңтайлы жақтары:
-Мектеп пен үй арасына кететін экономикалық және физикалық күштемені азайту
-материалдық шығындарды азайту
-кез келген жерде қолдағы гаджеттер арқылы білім алу процесін жүзеге асыру
-Білім алуғды ыңғайлы уақытқа қою
-Оқушыларға тақырыпқы сай көрсетілімддерді кезкелген уақытта көрсете алу
-Лаборотория жасауда Денсаулыққа тиетін қауіпті жағдайлардың алдын алу
-Реактивтерді үнемдеу
-Қауіпті эксперименттерді видеокөрсетілімдер арқылы көрсете алу және т.б.
Оқыту материалдарына қойылатын дидактикалық шарттар:
-сабақ жоспарын құру
-Жоспардың мазмұнына сай материалдарды, ресурстарды дайындау Егер сілтеме болса сілтемені алдын ала дайындау
-Материалдарға оқушының қолжетімділігін ескеру. Айталық кейбір ҚОды жүзеге асыру үшін пайдаланылатын платформалар ақылы.
-Видео көрсетілім болса оны алдын ала оқытушы өзін оқушының орнына қойып көріп шығу.Ол видео уақыты оқушылардың ақпараттарды қабылдай алуына кедергі емес пе, оқушының зейінін бөлетін анимациялар тым көп емес пе, видеоның сапасы қандай деген сияқты бірқатар мәселелерді алдын ала болжап тиімді әдіс тәсілдер ұйымдастыруы керек.
-Арнайы чат арқылы оқушылармен үнемі байланыста болу.
-Материалдардың қазақша, орысша, ағылшынша нұсқаларымен бөлісу
-Тек сабақ барысындағы қарастырылған материалдар ғана емес, оны ары қарай шыңдауға мүмкіндік -беретін сайттарға сілтеме жасау
-Сабақты алдын ала ыңғайлы жоспарланған конференцияларда ұйымдастыру
-Орындалған тапсырмамен бөлісу үшін алдын ала почтаны белгілеу және дедлайндарды нақтылау,ескерту.
Қашықтықтан оқыту технологиясын жетілдіру үшін оқыту тәсілдері.
Кейс технология арқылы оқыту. Бұл технологияда оқытуда жүзеге асырылан әдістемелік материалдар мен тьютор мен тығыз байланыста жүзеге асады. ОЛ әдістемелік материалдар іртүрлі мультимедиялық құралдар , аудио видеожаазбалар, слайдтар корточкалар болуы мүмін. Видеоконференцияларды да қолдануға болады.
EduPage платформасы арқылы оқыту. Бұл платформада барлық процесстер бір жүйеге келтірілген. Оқытушы алдын ала материалдарды жүйеге жүктейді. Ол матеиралдарды оқушы алдын ала көруге доступты яғни мүмкіндікті оқытушы өзі белгілейді. Мысалы лекция оқу керек болса платформаға материалды жүктейді. Ол материалды оқушы қаншалықты меңгергені туралы жылдам тест, сәйкестендіру, сауалнама алып жылдам нәтижеге қол жеткізе алады.Қосымша тапсырмалдарды жүктей алады; интербелсенді әдісті, деңгейлеп оқытуды, модульдеп оқвтуды, жобалап оқытуды жүзеге асыра алады.
Тағы да BilimLand ,Kahoot, Quizz, Google classroom,VirtuLab, Cheemtube3D, Eddpazl платформалаларын қолдануға болады,

2. Ең алдымен оқытудағы инновациялық үрдістер не үшін қолданылады, тиімділігі қандай деген сұраққа жауап беріп өтсем. Жалпы инновация деген сөз жаңашалдандыру, жандандыру деген мағынаны береді.Өз кезегінде кез келген жаңашылдық дамуға, жақсы нәтиже шығаруға алып келетіні сөзсіз.Яғни оқытудағы инновациялық технологиялар оқытудың сапасын жақсартуды, оқушылардың білім алуға ынтасын арттыруды, білім алу процессін жеделдетуді мақсат етеді. Педагогикалық процессті инновацияландыру - дәстүрлі әдістен бөлек ойын технологиясы, интербелсенді технология, деңгейлеп саралап оқыту, сын тұрғысынан оқыту, проблемалық оқыту технолгиясы сынды әдіс тәсілдерді қолдану. Қашықтықтан оқытуда инновациялық технологияны қолдану сабақтың тақырыбын мейілінше ашуға, оқушылардың белсенділігн арттыруға, қызығушылығын оятуға, студенттердің деңгейін тексеруге , өз бетімен жұмыс істеуге, ойындар ұйымдастырып топпен жұмыс жасауға, шығармашылықпен айналысуға , сыни ойлауды дамытуға , шешім қабылдауға үйретуге мүмкіндік береді. Яғни сабақ бір сарынды іш пыстырарлық болмайды. Оқушы неғұрлым оқу процессінде материалдарды жеңіл қабылдаса, оқыту процессі соғұрлым нәтижелі болмақ. Инновациялық үрдісті қолдануға мысал келтіретін болсақ Шойын өндіру тақырыбын оқытуда іскерлік ойын технологиясын қолдану. Оқушылар өздерін инженер технолог, эколог, тарихшы, химик, экономист, директор ретінде елестетіп жиналыс жасау арқылы тақырыпты меңгереді. Немесе Ақпараттық коммуникациялық технолгияны пайдаланып" жанартаудың атқылауы" (аммоний бихроматының ыдырау реакциясы)эксперименттік жұмысын видео арқылы көрсетіп оқушылардың белсенділігіне , ыдырау процессін көз алдына елестетуге тақырыпты талдай алуына көмектеседі.
Сонымен инновациялық үрдістерді қолданудың тиімді жақтары:
-бірсарынды емес ;
-Қызықты;
-Оқушылардың бойында функционалдық сауаттылықтың қалыптасуы;
-Уақыт жоспардауға мүмкіншілігі;
-Білімгердің өз бетімен және топпен жұмыс істей алуы;
-Тақырыпты күнделікті өмірмен байланыстыра алуы;

3. Ломоносов "Қайда қарасаң да қайда көз жүгірстең де көретініміз химияның таңғажайыптары "деді. Ендеше ҚОТ осы химияның кейбір таңғажайыптарын сезінуге мүмкіндік бере алмайды. Мысалы аналитикалық химиядан құрал жабдықтарды пайдалану дағдысы болуы керек. Артық немесе кем болған бір тамшы химиялық реагент реакцияның өніміне есептеулерге айтарлықтай әсерін тигізеді. Химия ол эксперимен жасау, жаңалық ашу болса ҚО арқылы оқушы бұндай нәрсеге қол жеткізе алмауы мүмкін. Неге? Себебі оқушыда құрал жабдықтармен жұмыс істеу дағдысы қалыптаспайды.Және көптеген реактивтердің иісін сезе алмайды. Бұл бірінші өзекті мәселе.
ХББді ҚО барысындағы тағы бір өзекті мәселе оқушылардың ерік жігерлерінің жеткіліксіздігі. ҚО оқушыларда ерік жігердің болуы талап етеді. Себебі өздеріңіз білетіндей барлық ақпарат интернет желңсңнде тұр яғни оқушыға кез келген уақытта қолжетімді. Егер оқушының ерік жігері әлсіз болса ол есептің дайын жауабын көшіріп алады, мұғалім қойған сұрақтың жауабын оқып айтып бере салады.
Үшінші өзекті мәселе Еліміздің шалғай жерлеріндегі желі қолжетімсіздігі.
Төртінші өзекті мәселе Техникалық білімсіздік және техникалық жетіспеушілік