Фосфордың химиялық қасиеттері, қолданылуы

Бөлім:
VIII тарау.17(VIIА),16(VIА),15(VА),14(IVА) топ элементтері және олардың қосылыстары.
Педагогтің аты-жөні:
Пернебай Аружан Балғабайқызы
Күні:
25.02.2022ж
Сыныбы:
9 <<Б>>
Қатысушылар саны
35
Қатыспағандар саны
0
Сабақтың тақырыбы:
Фосфор және оның қосылыстары
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты
9.2.1.22-фосфордың аллотропиялық түрөзгерістерін салыстыру.
Сабақтың мақсаты:
Фосфордың аллотропиялық түрөзгерістерін ажырата алады және фосфор қосылыстарының химиялық қасиеттерін түсінеді.

Сабақтың барысы:
Сабақ кезеңі/Уақыты
Педагогтің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Бағалау
Ресурстар
5 мин.
Ұйымдастыру кезеңі.
А)Оқушылармен сәлемдесу,түгендеу.Психологиялық ахуал туғызу,оқушыларға бір-біріне жақсы тілектер айтқызу.Топтық жұмысқа дайындау.
Ә)Топ ережесін еске түсіру.
Б)Топтастыру.
Топтың ережесі:
1)Топ басшысына бағыну.
2)Белсенді болу.
3)Бір бірін тыңдау, өз пікірімен ашық бөлісу, басқалардың пікіріне құрметпен қарау.
4)Уақыт шегінде жұмыс жасау.
Сабақ барысында 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.
Оқулық, жұмыс дәптері
--------------------------------------------------------------------------------
Жаңа сабаққа кіріспе
10мин.
<<Миға шабуыл>> әдісін қолданып, <<Фосфор және оның қосылыстары>> тақырыбына слайд көрсетіледі.
Фосфорды 1669 жылы Х.Бранд ашқан.Фосфордың бірнеше аллотропиялық түрөзгерістері белгілі:ақ,қызыл,қара және т.б.Фосфор атомдары үш коваленттік байланыс түзеді.Табиғатта фосфор бос күйінде кездеспейді.Оны апатиттен немесе фосфориттерден алады.Фосфор көп мөлшерде минералды тыңайтқыштарды өндіру үшін қолданылады. Химиялық реакцияларда фосфор тотықтырғыш және тотықсыздандырғыш қасиеттер көрсетеді.
Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.
Тиімділігі: Оқушының танымдық дағдысы артады.Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.
Қалыптастырушы бағалау: Өз ойың дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға <<Жарайсың!>> деген мадақтау сөзімен ынталандыру.
Сабақтың ортасы
5 мин.
Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтәнін оқуға тапсырма беру.

Оқулықты оқып танысып шығады.Тірек сөздермен танысып,өз дәптерлеріне жазып алады.
Саралау: Бұл жерде саралаудың <<Жіктеу>> тәсілі көрінеді.Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.
Тақырып бойынша интернет желісінен видеоролик көру.
9-сынып оқулығы,жұмыс дәптері.
Топтық жұмыс
10 мин.
Оқушыларға постер қорғау тапсырмасы беріледі.Оқушылар 3 топқа бөлініп, өз тақырыпшаларын қорғап шығады.
Оқушылар 3 топқа бөлінеді.
1-топ.Фосфордың периодтық жүйедегі орны,алынуы.
2-топ.Фосфордың табиғатта кездесуі,физикалық қасиеттері.
3-топ.Фосфордың химиялық қасиеттері,қолданылуы.
Саралау: Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.
Түрлі-түсті қаламдар, плакат,стикерлер,маркер.
Жеке жұмыс
8 мин.
Оқулықта берілген тапсырманы орындату,бақылау,мысал,үлгі көрсету.
Тапсырма.
1)Массасы 72 г екі валентті металл фосформен әрекеттескенде 134 г металл фосфиді түзілді.Реакцияға қатысқан металды анықтаңдар.
2)Массасы 3,55 г фосфор (V) оксидін алу үшін фосфордың қандай массасын оттекте жағу қажет?

Әрбір дұрыс жауапқа 1 балл.
Оқулық, жұмыс дәптері.
Сабақтың соңы
Рефлексия
7 мин.

Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.
Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды.Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.
Саралау: Бұл кезеңде саралаудың <<БББ>> тәсілімен қорытындыланады.

Үйге тапсырма
Жай заттардан келесі қосылыстарды алу реакцияларының теңдеулерін жазып,электрондық баланс әдісімен теңестіріңдер:PCL5, Na3P, Mg3P2, P2S3.
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

<<БББ>> әдісі бойынша стикерлерге жазып тапсырады.1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.