Сабақ жоспары :: Әртүрлі
Файл қосу
Топтық шешімнің талқылануы
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
<<Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті>>
коммерциялық емес акционерлік қоғам
Магистранттың өздік жұмысы
Тақырыбы: <<Кинематика>> бөлімін жаңартылған білім беру жүйесі бойынша оқыту әдістемесі
Орындаған: Омарова К.А.
Тексерген: Желдібаева Б.С.
Топ: МФЗ-001
Семей 2021 жыл
Кинематика>> бөлімін жаңартылған білім беру жүйесі бойынша
оқыту әдістемесі
"Сабақ - мұғалімнің жалпы және
педагогикалық мәдениетінің айнасы,
оның зияткерлік байлығының өлшемі,
көкжиегінің, эрудициясының көрсеткіші"
В. А. Сухомлинский
Қазіргі Қазақстанда әлемдік білім беру кеңістігіне бағытталған жаңа білім беру жүйесінің қалыптасуы жүріп жатыр. Бұл процесс педагогикалық теория мен практикадағы елеулі өзгерістермен қатар жүреді. Біздің өміріміздің кез-келген саласындағы, әсіресе білім берудегі сапалы өзгерістер мұғалімнің оқу процесіндегі орны мен рөліне жаңа көзқарасын қалыптастырусыз мүмкін емес. Белгілі бір түсініксіз жаңартылған мазмұн мен оқыту технологиясындағы жаңа мақсаттар мен міндеттер, оқытудағы құзыреттілікке бағытталған көзқарасты ескере отырып, бағалаудың жаңа формаларын жүзеге асыру мүмкін емес.
Білім берудің мақсаттары мен мазмұны өзгеруде, оқытудың жаңа құралдары мен технологиялары пайда болуда, бірақ қандай реформалар жүргізілсе де, сабақ оқытудың басты нысаны болып қала береді. Онда дәстүрлі білім беру жүйесімен қатар ҚР орта білім берудің жаңартылған мазмұны да тұр. Кез келген сабақ - жаңартылған бағдарламамен қойылған міндеттерді шешу үшін үлкен әлеуетке ие. Бағдарламаның негізгі идеяларына сәйкес сабақ сабақтың тақырыбына емес, оқу мақсаттары мен күтілетін нәтижелерге негізделген. ҚР орта білім беру мазмұнын жаңарту жағдайындағы сабақ - қызықты сабақ. Тек осындай жағдайларда сабақтың жоғары мотивациясы мен эмоционалды бояуын сақтауға болады. Бұл сабақтың ойластырылған құрылымы, жаңа материалды зерттеу логикасы, дидактикалық материалдардың әртүрлілігі, оқушылардың жұмысын ұйымдастыру, оқытудың формалары мен әдістерін үнемі іздеу және сабақтың техникалық жабдықталуы. Жаңаша жұмыс істеу қызықты және ізденіске толы, бұл мектеп білімінің болашағына дұрыс жол.
Жаңартылған білім беру мазмұны мен қазіргі таңдағы қолданыстағы білім беру мазмұнының айырмашылығы неде?
+ Мектепте білім беру үдерісін ұйымдастыру тәсілдері өзгере ме?
+ "Нәтижеге бағытталған білім" ұғымы нені білдіреді?
+ Жаңартылған білім беру мазмұнына мұғалім қандай бағытта және қалай дайындалуы керек?
Білім беру қоғамның қалыпты өмірінің негізі болуға тиіс. Қазіргі білім берудің мәні мен мақсаты - адамның жалпы қабілеттерін және оның оқу пәндері арқылы іс-әрекеттің әмбебап тәсілдерін дамыту. Осыған байланысты мектептегі мұғалімнің рөлі өзгеруде. Ол оқушылар үшін білімнің негізгі көзі болудан қалады және олардың қызметін ұйымдастырушыға айналады. Білім беру құндылықтары да өзгеруде. Қазіргі ақпараттық қоғамда адамның сәтті әлеуметтік бейімделуі үшін оған терең ғылыми білім ғана емес, сонымен қатар оларды практикада, күнделікті өмірде шығармашылықпен қолдана білу қажет..Физика әлі күнге дейін жаратылыстану ғылымдарының көшбасшысы рөлін сақтап келеді және ғылыми ойлаудың деңгейі мен стилін анықтайды. Бұл физика адам ақыл-ойының кез-келген түсініксіз жағдайды талдауға, оның іргелі, сапалық және сандық аспектілерін анықтауға және түсіну деңгейін уақыт өте келе оның дамуының сипаты мен нәтижелерін теориялық болжау мүмкіндігіне жеткізуге қабілеттілігін толық көрсетеді.
Кинематикада бірқалыпты және бірқалыпты үдемелі қозғалыс, қисық сызықты қозғалысты және оның сипаттамаларын окып үйренеді. Негізгі ұғымдар: материялық нүкте, траектория, механикалық қозғалыс, орын ауыстыру және жол, санақ жүйесі, координата, жылдамдық, үдеу, период, жиілік, амплитуда, бұрыштық жылдамдық, бұрыштық үдеу, циклдік жиілік енгізіледі. Орын ауыстыру, жылдамдық, үдеу ұғымдарын қалыптастырған кезде басты назар, олардың векторлық шамалар екеніне көңіл аударылады. Дененің түзу сызықты қозғалысында жылдамдық және үдеу бip тузудің бойымен бағытталып, олар алгебралық түрде алып немесе қосылады. Ал, дене қисық сызықты қозғалғанда бұл шамалардың векторлық сипаттамасы толық ашылып қалыптастырылады.
Жалпы білім беретін орта мектепте қозғалысты сипаттайтын жылдамдық және үдеу негізгі ұғым ретінде енгізіледі. Санақ жүйесін таңдап алып, егерде жылдамдық және үдеу нөлге тең болса, онда дене тыныштықта; жылдамдық тұрақты, ал үдеу нөлге тең болса, онда дене бірқалыпты түзу сызықты қозғалыста; үдеу тұрақты, ал жылдамдық уакыт бірлігінде бipдей шамаға артып отырса, онда дене бipқалыпты үдемемі қозғалыста; үдеу тұрақты, жылдамдық уакыт бірлігінде бірдей шамаға кемісе, онда дене бірқалыпты баяу қозғалыста және т.с.с. қозғалыста болады. Сонымен бipгe қозғалыстың формулалары және графиктері беріледі. Мектепте кинематиканы оқытудың жаңа технологиялық жүйесі - мұғалім басқарушы ретінде, ал оқушы мұғаліммен тең дәрежелі орындаушы ретінде қалыптасқан жүйе. Сонымен қоса жаңа технологиялық жүйеде кинематика тарауын оқытуда жаңа технологиялар мен жаңа идеялар қолданылады, жоспарлы түрде өту. Қазіргі таңда еліміздің көптеген мектептері кинематиканы оқытуда жаңа технологиялық білім беру жүйесін қолданады. Жаңа технологиялық оқыту жүйесінің үлкен артықшылығы уақыттың тиімді жұмсалуы мен жаңа технологиялардың пайдаланылуын атап айтсақ болады.
Нәтижеге бағытталған білім моделі мен басқарудың жаңа парадигмасы аясында жекелеген ұғымдар мен нормаларды және тиімді педагогикалық технологияларды меңгеру үшін педагогтардың кәсіби мәдениетін дамытуға бағытталған оқу қажеттіліктері туындап отыр. Мұғалімдерге қойылатын талаптардың бірі - оқытудың жаңа технологияларын меңгеру. Осындай аса қажетті технологиялардың бірі - ақпараттық - коммуникациялық технологияларды (бұдан кейін АКТ) пайдалану. АКТ - ны игеру қазіргі заманда әрбір жеке тұлға үшін қажетті шартқа айналды. АКТ - ның дамуы кезеңінде осы заманға сай білімді шәкірт тәрбиелеу мұғалімнің басты міндеті болып табылады.
Қоғамдағы ақпараттандыру процестерінің қарқынды дамуы жан - жақты, жаңа технологияны меңгерген жеке тұлға қалыптастыруды талап етеді.
<<АКТ құралдары>> дегеніміз - микропроцессорлық және жаңа АКТ негізінде қызмет атқаратын, ақпаратты таратудың жаңа құралдары мен жүйелері, ақпаратты жинақтау мен олардың қорын жасау, сақтау мен өңдеу, оларды жан - жақты таратуды, одан қалды компьютерлік жүйелердің ақпараттар қорына енуді қамтамасыз ете алатын программалық, бағдарламалық - аппараттық және техникалық құралдар мен құрылымдарды айтамыз. АКТ - ға жататындар: ЭЕМ, дербес компьютерлер, терминалдық құралдардың жинақтары, жергілікті есептеу жүйелері, мәтіндік және графикалық ақпараттардың құрылымдары, көлемі үлкен мұрағаттық ақпараттарды сақтау құралдары, аудиовизуалдық ақпарттарды бақылайтын құралдар мен құрылымдар, машиналық графика жүйелері, программалық кешендер, жергілікті желілер, әлемдік деңгейде ақпарат алмасуын қамтамасыз ететін қазіргі кездегі байланыс құралдары.
Кинематиканы оқытуда көп қолданыста жүрген АКТ құралдары:
- Интерактивті тақта;
- Мультимедия;
- Интернет кеңістігі;
- Электронды оқулық.
Интернет жүйесінің келесі ақпараттық қоры мен ресурстарын бөлім бойынша қолдану бірден-бір тиімді болмақ:
* электрондық пошта( e-mail), телеконфереция, видеоконференция;
* жеке ақпараттарды жарыққа шығару мүмкіндігі немесе басқаша айтқанда Web
* серверге жеке шығару;
* ақпараттық каталогтар (Yahoo, InfoSeek/ UltraSmart, Galaxy) іздеу жүйесі (Altta, Vista, HotBob, Open Text), жүйе ішіндегі әңгіме (Chat).
Оқу үрдісінің тиімділігін қамтамасыз ету үшін қажет:
- Бір қалыптылықты пайдаланбау, деңгейлер бойынша (білу, пайдалану, қолдану) оқушылар әрекетін ауыстырып отыру;
- Баланың ойлау (зерделеу) қабілетін дамытуға бағытталу, яғни елестету, салыстыру, байқағыштық жалпыдан негізгіні айыра алу, ұқсастықты табу қасиеттерін дамыту;
Компьютерлік технологияны пайдалана отырып дарынды, орташа және үлгерімі төмен оқушыға сабақты ойдағыдай меңгеруіне мүмкіндік туғызу;
Оқушының есте сақтау қабілетін ескеру (жедел, қысқа мерзімді және ұзақ уақыттық есте сақтау). Оң мотивацияларды қалыптастыру - мұғалімнің кәсіби міндеті. Мотив оқушының танымдық қызығушылықтары, жаңа білім, іскерлік, дағдыны меңгерудегі қажеттіліктерімен тығыз байланысты. Жағымды жағдай туғызу үшін оқушыны коммуникативтілікке бағыттап, сабақта оқушы іс - әрекетін ынталандыратын ерекше сабақ формаларын таңдау керек. Мұғалімдердің тәжірибесі көрсеткендей, дәстүрлі емес сабақтарды ұйымдастыру оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттырады. Бүгінгі күнде мұғалімдер оқушылардың жемісті және тиімді іс - әрекетін ұйымдастыру үшін белсенді түрде дәстүрлі емес сабақтарды пайдалануда. Дәстүрлі емес сабақ түрлеріне видеосабақтар, интернет сабақ, спектакль - сабақ, саяхат - сабақ және т. б. жатқызуға болады.
Жаңа АКТ - ны сабақта пайдаланудың тиімділігі:
> Оқушының еркін ойлауына мүмкіндік береді;
> Ақыл - ойын дамытады;
> Шығармашылық белсендігін арттырады;
> Ұжымдық іс - әрекетке тәрбиелейді;
> Тіл байлығын жетілдіреді;
> Жан - жақты ізденушілігін арттырады.
Физика сабақтары өзінің санқилылығымен және қызықты өткізілуімен сипатталады. Сабақ барысында физика сабақтарын жүргізген мұғалімдер сабақты қызықты етіп өтуге тырысады. Сабақтың басталуы кезінде мұғалім оқушыларға жағымды ахуал құрып, оқушылармен қарым-қатынасқа түседі, үй тапсырмасын әртүрлі әдістермен сұрап болып, бағалайды. Кейін жаңа сабақты жаңа технологиялық әдістермен түсіндіріп, сабақты бекіту мақсатында тапсырмалар береді. Сабақтың ортасында мұғалім оқушыларға сергіту сәтін ұйымдастырып, "Мендель бұршақтары" биін, немесе "қаражорға" сынды әуендерге жаттығулар жасатады. Тапсырмаларды мұғалім арнайы дайын ретінде кітаптармен, нұсқаулықтардан алады, немесе өзі жасай алады. Тапсырмалаларды оқушыларға ұсынбастан бұрын міндетті түрде бағалау критерийлерін айтып ескертуі қажет. Оқушыны қалыптастырушы бағалау арқылы бағалап нәтижесін алады. Сабақ барысында оқушылар тарапынан сұрақтар пайда болып, сабақ барысында оқушылардан оқыту кезінде қателіктер болса оны мұғалім дер кезінде түзеп, қойылған сұрақтарға жауап беріп, оқушының білімін арттыруға тырысады. Эвристикалық әдісті қолдана отырып оқушының еркін сөйлеуін қамтамасыз етеді. Мұғалім күнделікті өткен сабағын талдайды кемшіліктері мен артықшылықтарын анықтап, болашаққа дұрыс қадам орнатуды ойлайды. Сабақ бітер кезде міндетті түрде рефлексивті есеп алынады. Оны мұғаіл3м оқушылардан алады. Оқушылар өз ойларын білдіру арқылы, сабақты талдап, кемшілігі мен артықшылығын атап, келесі де жасау қажет өзінің жоспарын да жаза алады, немесе ауызша айта алады. Ол мұғалімнің өзінің дайындаған әдісіне байланысты. Сабақ - өте қырлы және сан қилы.
<<Кинематика>> бөлімін оқытуда есеп шығару мен зертханалық жұмыстар орындау барысында мұғалім бағыттаушы ролін атқарады. Мұғалім мен оқушы қызметтерін мына кестеден көруге болады:
Мұғалім
Оқушы
Мұғалім - бағыттаушы
Диалог негізінде сұхбаттасып, өз ой - пікірін жүйелейді.
Өз әрекетін зерттейді
Өмірде алынған нақты құбылыстарды зерттейді;
Оқушыға жаңа әрі қызықты әдіс-тәсілдер ұсынады
Оқуға ынтасы, қызығушылығы оянады
Оқу жоспары жалпыдан дараға қарай бағытталып, негізгі құрамдас бөліктерді назарға алып құрылады:
Оқушы да сыни тұрғыдан ойлануға, ойын ашық білдіруге дағдыланады (үйренеді)
Сабақ өту барысында мұғалім сабақты жоспарлауы және оны ұйымдастыра алатын қасиетке қабілетті бола алуы керек. Диалог арқылы оқушыларға сабақтарды түсіндіріп, олардың ой-пікірлерін тыңдап, сабақ өтуге болады. Физика сабақтары кезінде нәтижеге жету дегеніміз - ол мұғалім құраған тапсырмаларды орындап, ізденбей отыру емес, нәтиже дегеніміз - ойда тақырыпқа байланысты ақпарат қалыптастыру, және оны өмірмен байланыстыра отырып дұрыс қабылдай алу, алынған білімнің тиімділігін анықтау болып табылады.
Орта мерзімді жоспар құру барысында бірінші бетпе-бет кезеңінде теориялық түрде танысқан бағдарламаның негізгі идеяларын басшылыққа ала отырып, жеті модульдің біреуін жеке-дара бөліп алуға болмайды. Себебі, бір модульдің ішінде қалған модульдер орын табады, сондықтан сабақтың біреуін жалғыз бір модульге арнап жоспарлау мүмкін емес. Сабақты тиімді өткізу мақсатында модельдеу әдісі арқылы көбірек сабақ өтуді дұрыс деп санаймын. Бұл әдіс арқылы оқушылар практикамен теорияны ұштастырып, алған білімін тереңінен ұғынады.
Мұғалімнің негізгі міндеттерінің бірі: оқушы белсенділігін арттыру үшін оқу үрдісін сауатты ұйымдастыру болып табылды. Сол оқудың тиімді тәсілдерінің бірі топтық жұмыс. В.А.Сухомлинский былай деген <<Мұғалімнің оқу үрдісіне шығармашылықпен қарауы баланың бойындағы жасырын қабілеттіктері мен дарынын ашады>>. Кеңес дәуірінде осындай жақсы ой айтылғанымен ол көбінесе іске аспады. Мұғалім сабақты белгілі бір қалыпта, бір сарында жүргізді. баланың жасырын қабілеті жабулы күйінде қала берді.
Өзара іс-әрекеттегі жұмыс тиімділігі төмендегідей:
Оқушылардың бір-біріне жолдастық, достық қарым қатынастары дамиды
Бір-біріне бар ынта-жігерлерімен көмектесуге, үйретуге бейім болады
Топтық жарыстар кезінде ұйымдастырудың жөн жобаларын біледі, оны қолдана алды.
Бір сабақтың үстінде берілген материалдарды, бір біріне көмектесе отырып толық меңгереді. Топтық жұмыс сабақты ұйымдастыруда жаңашылдық алып келеді.Топ мүшелері мен мұғалімнің арасында, топ мүшелері арасында сенімділік байланыстың орнығуына көмектеседі. Топ ішінде кері байланыс жүзеге асады.
Кейбір дағдылар рефлексивтік оқыту тұрғысынан қолданылады.
:: Нақты және түсінікті сипаттама
:: Белгіленген жорамал мен құндылықтарды мойындау
:: Шынайы қорытындылар мен жалпылаулар жасау.
Оқушыларды ұжымдық оқытудың төмендегідей пайдасы бар:
1.Оқушылар оқу және тәрбие үдерісінде ғылымға сусап тұрады. Өз білімдерін мақтан тұтып, досының білімін қызғанады. Намыс пен мақтаныш тәрбиеленушіні өзгелерден кейін қалмауға міндеттейді.
2.Оқушылар кездескенде үнемі сөйлеседі, сонымен естерін және шешендігін дамытады. Егер балалардың біреуі жақсы сөз естісе және оны құрбыларына айтса, онда балалардың естері дамиды және өзін-өзі оқыту жүреді.
Оқушылардың белсенділігі зерттелген кезде өзін сабақта төмен көрсетіп жүрген оқушының бойындағы ашылмаған жаңа қырлары көрінеді. Оған сыныптастары басқа көзбен қарай бастайды. Топ өзінің ережесін шығара отырып оны орындауға тырысады. Олардың бойларында формативті бағалау кезінде басқа топтардан қалмау керектігі туралы, білімін көрсету, мақсатқа жету туралы бәсекелестік пайда болады. Сыныпта топтық, ынтымақтастық атмосфера туады. Топ ішінде шешілмейтін мәселе болмайтынын оқушылар түсіне бастайды. Әр оқушыда танымдық түрткі пайда болып, оқуға деген қызығушылық туады. Әр сабақта топ құрамы өзгеріп отыру керек. Топ барлық сабақта тек бір оқушылардан ғана тұрмағаны жөн.
Топ ішіндегі туындаған эмоционалды әрекет кезінде оқушылар арасында жағымды байланыс пайда болады. Олар өзге оқушыларды да түсінуге тырысады.Оқушылар арасында басқа топ мүшесімен диалог құру, сұрақтар қою, өзгені тыңдау, өзінің көзқарасын қорғау, қорытынды шығару дағдылары пайда болады.
<<Қисық сызықты қозғалыс; материялық нүктенiң шеңбер бойымен бiрқалыпты қозғалысы. Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар>> тақырыптарын қарастырғанда топпен жұмыс жүргізу - өте тиімді болып табылады.
Топпен жұмыс жүргізудің екі түрі бар.
1. Бірыңғай топтық жұмыс.
2. Сараланған топтық жұмыс.
Эстондық ғалым Х.И. Лийметс топтық жұмыстың төмендегідей принциптерін анықтайды:
* Сынып оқушылары 3 немесе 6 адамнан топқа біріктірілуі керек
* Әр топ бірыңғай тапсырмаларды немесе сараланған тапсырмаларды алып жұмыс жасайды.
* Топ ішінде <<көшбасшы>>, <<спикер>> <<сараптамашылар>>, <<уақыт есептеушілер>> жұмыстарын бөліп алады.
* Тапсырмаларды орындау топ мүшелері бір бірімен пікір алмасады, бірін бірі бағалайды.
* Топта қабылданған шешімдер бүкіл сыныппен талқыланады.
Психолог Ю.Н.Кулюткин былай деп жазады: <<Топқа бір біріне деген достық сезімі бар оқушылар жиналуы тиіс. Сол кезде ғана ынтымақтастық атмосферасы туындайды. Қорқыныш пен үрей болмайды.
Топтық жұмысты тиімді ұйымдастыруының шарттарының бірі-топты дұрыс іріктеу болып табылады. Топты іріктеуде екі белгіні негізге алуымыз керек: оқушылар арасындағы оңтайлы қарым қатынастары мен оқушының оқу жетістіктерінің деңгейі. Оқушылар жақсы оқитын оқушылардың көлеңкесінде қалуға тырысып сыныпқа кірген кезде солардың қасына отыруға асығады. Бірақ топқа бөлудің әртүрлі стратегияларын пайдаланып бөлгеннен кейін олар қарсылық көрсете алмайды. Оқушы санына байланысты топқа 5-6 оқушыдан іріктеледі. Топтық жұмысты бастамастан бұрын оқушылармен бірге топ ережелерін жасау керек. Мысалы топ ережелері төмендегідей болуы мүмкін:
- Бірін-бірі тыңдау
- Өзгенің пікірін сыйлау
- Сөзін бөлмеу
- Уақытқа бағыну
- Шапшаңдық
- Бәсекелестік
- Бірлестік
Үнемі өзгеріп тұратын топтың үлгісі.
Топтық жұмыстың маңызды мәселелерінің бірі талқылау, талдау жұмысы. Бұл бірнеше сатылардан тұрады:
1 - саты
2 - саты
3 - саты
4 - саты
Әр топ мүшелері өзінің болжамын, идеясын ортаға салуы. Топ мүшесі сөйлеп жатқанда қалғандары шыдамдылықпен тыңдау қажет.Басқаның идеясына құрметпен қарау керек. Қағазға айтылған болжам, идеялар жазылғаны дұрыс.
Әр топта айтылған болжам, идеялардың талқылануы. Бұл жерде бірін бірі тыңдау, болжам, идеяларды қорғау оған келтірілетін дәлел мен дәйектер болу керек.
Топтық шешімнің талқылануы.Топтық шешім сыни бағалау үрдісінде пайда болады. Тиімді шешім таңдалады.
Топ жұмысының қорытындысы талқыланады.
Ұстаз үшін ең басты мәселе - оқыту әдісін дұрыс таңдау. Жаңа педагогикалық технологиялар оқушының жеке тұлғалық күшін арттырып, шығармашылық ойының дамуында басты рөл атқарады. Жеке тұлғаны қалыптастыруда сын тұрғысынан ойлау технологиясын пайдалану жолдары,ой қозғау - ынталандырудағы танымдық тәсілдің бірі.
Физика пәнін сын тұрғысынан оқыту, бұл әрбір мұғалімге тынымсыз ізденісті, оқытудың жаңа формасымен, әдіс тәсілдерін тиімді пайдалануды қажет етеді.
Бұл бағдарламаның мені қызықтырғаны сол баланың өзі ізденіп, дәлелдеуі. Ол бұрын тыңдаушы болса, енді ізденуші, ойлаушы, өз ойын дәлелдеуші, ал мұғалім осы әрекетке бағыттаушы, ұйымдастырушы. Сын тұрғысынан ойлау - өз алдына сұрақтарға жауап іздеп, жан-жақты пікірлесу, талдау жасап отыру, яғни оқушы санасын сол тақырыпқа байланысты ояту, ой шақыру, ойын жеткізу оны дәлелдей алу. Сонымен қатар қасындағы оқушының пікірін тыңдау, сол пікірлерді салыстыру.
<<Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту>> бағдарламасы бойынша оқушылар :
- мұғалімге тәуелділіктен арылып, өзінің білім беру қызметін өздері басқаруға;
- білім мәдениеттілігі мен маңыздылығын түсініп, қажетті іс-әрекетті белсене және өз бетінше орындауға;
- жеке ерекшелігі мен қабілетіне сай тапсырмаларды өзі таңдап, іздеп тауып, белсене орындауға;
- білім мен мәдени құндылықтарды игеру ісін топтасып және ұжымдасып мұғалім көмегінсіз атқаруы;
- құр мәлімет алумен шектелмей, сабақ барысында өз пікірін ашық айтып, сұхбат жүргізуге;
- ой-өрісі ғана емес, рухани және әлеуметтік жағынан өздерін- өздері дамытып, тәрбиелеуге мүмкіндік алады.
Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасында 100-ге жуық стратегиялар бар. Қазіргі кезде мен қолданып жүрген стратегиялар Венн диаграммасы, семантикалық карта, 5 жолды өлең сратегиясы, ой қозғау, инсерт, ұқсастық пен даралық, кубизм , кластер, білемін, білгім келеді, білдім т.б. . Шығыс даналығы "Мәселе нені үйретуде емес қалай үйретуде" демей ме? Сондықтан мақсат пен мазмұн мемлекеттік бағдарламаларда айқын беріліп отырған қазіргі жағдайда бұл стратегиялардың маңызы зор.
<<Сын тұрғыдан ойлауды дамыту>> технологиясы үш кезең бойынша қолданылады:
<<Сын тұрғысынан ойлау>> сабақтарының алғашқы бөлігі міндетті түрде қызығушылықты оятуға арналады / сұрақ қою, немесе сөзжұмбақ арқылы/, екінші <<мағынаны тану>> кезеңінде / жауаптар іздеу, мәселені зерттеу / формуланы жан- жақты және әр тұрғыдан талдау жұмысы жүреді.
Үшінші, білім <<ой толғаныс>> арқылы жалпылама жүйеленеді/ ойлау үрдісінің ең жоғарғы сатысында мәселені талқылау , есептер шығару/. Яғни, мұғалім оқушыларын ойлауға тұрақты түрде үйретеді.
<<Кинематика>> бөлімі бойынша жиі пайдаланылатын оқыту әдістерін төмендегідей топтастыруға болады:
Тәжірибелік
Көру әдісі
Сөздік
Кітаппен жұмыс
Видеодәрістер
Тәжірибе
Жаттығу
Оқу-өндірістік еңбек
Виртуалдық зертхана
Иллюстративті
Демонстрациялау
Бақылау
Түсіндіру
Әңгімелеу
Әңгіме
Инструктаж
Дәріс
Дискуссия
Диспут
CLIL
Оқу
Зерттеу
Реферат жазу
Шолу
Цитата жазу
Мазмұндау
Жоспар құру
Конспектілеу
Қарастыру
Оқу "Электронды мұғалім" бақылауымен жаттығу
Бақылау
Мен физика пәнінің мұғалімі ретінде Қазақстанның білім беру жүйесіндегі өзгерістерге оң көзқараспен қараймын. Жаңа бағдарлама бойынша оқушылар сабаққа қызығушылықпен қатысады. Қазіргі балалар, бұл жаңа буын оқушылары, сондықтан "ескірген білім беру әдістері" олар үшін емес. Менің мақсатым - өздігінен білім алу кезінде педагогикалық практиканы жақсарту, балаларды тиімді оқыту болып табылады.
Бүгінгі таңда қоғам мұғалімге жоғары талаптар қоюда. Қазіргі әлемде мұғалімнен өзгерістерді қажет ететін үдеріс болып жатыр. Нағыз мұғалімде әрдайым көптеген сұрақтар бар, олар жауап іздейді және осылайша алға жылжиды. Нағыз мұғалім өз жұмысымен өмір сүреді! Егер сіз өзіңізді сүймесеңіз, біреуді сүюге үйрету мүмкін емес; егер сіз өзіңіз үйренбесеңіз, өз шеберлігіңізді арттырмасаңыз, біреуді үйренуге үйрету мүмкін емес; егер сіз оны өзіңіз ешқашан іздемеген болсаңыз, біреуді өз таланттарын ашуға үйрету мүмкін емес! Мұндай мұғалім өзін дамыту керек, оқытудың белсенді формалары мен әдістерін іздеу керек, уақытты сақтау керек. Біз, педагогтар, Қазақстан Республикасының Білім беру саласындағы жаңа идеяларға, жаңалықтарға дайын болуымыз керек. Менің ойымша, ҚР-да орта білім беру мазмұнын жаңарту бүгінгі күні болашақ ұрпақты оқыту үшін өте қажет және өзекті.
<<Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті>>
коммерциялық емес акционерлік қоғам
Магистранттың өздік жұмысы
Тақырыбы: <<Кинематика>> бөлімін жаңартылған білім беру жүйесі бойынша оқыту әдістемесі
Орындаған: Омарова К.А.
Тексерген: Желдібаева Б.С.
Топ: МФЗ-001
Семей 2021 жыл
Кинематика>> бөлімін жаңартылған білім беру жүйесі бойынша
оқыту әдістемесі
"Сабақ - мұғалімнің жалпы және
педагогикалық мәдениетінің айнасы,
оның зияткерлік байлығының өлшемі,
көкжиегінің, эрудициясының көрсеткіші"
В. А. Сухомлинский
Қазіргі Қазақстанда әлемдік білім беру кеңістігіне бағытталған жаңа білім беру жүйесінің қалыптасуы жүріп жатыр. Бұл процесс педагогикалық теория мен практикадағы елеулі өзгерістермен қатар жүреді. Біздің өміріміздің кез-келген саласындағы, әсіресе білім берудегі сапалы өзгерістер мұғалімнің оқу процесіндегі орны мен рөліне жаңа көзқарасын қалыптастырусыз мүмкін емес. Белгілі бір түсініксіз жаңартылған мазмұн мен оқыту технологиясындағы жаңа мақсаттар мен міндеттер, оқытудағы құзыреттілікке бағытталған көзқарасты ескере отырып, бағалаудың жаңа формаларын жүзеге асыру мүмкін емес.
Білім берудің мақсаттары мен мазмұны өзгеруде, оқытудың жаңа құралдары мен технологиялары пайда болуда, бірақ қандай реформалар жүргізілсе де, сабақ оқытудың басты нысаны болып қала береді. Онда дәстүрлі білім беру жүйесімен қатар ҚР орта білім берудің жаңартылған мазмұны да тұр. Кез келген сабақ - жаңартылған бағдарламамен қойылған міндеттерді шешу үшін үлкен әлеуетке ие. Бағдарламаның негізгі идеяларына сәйкес сабақ сабақтың тақырыбына емес, оқу мақсаттары мен күтілетін нәтижелерге негізделген. ҚР орта білім беру мазмұнын жаңарту жағдайындағы сабақ - қызықты сабақ. Тек осындай жағдайларда сабақтың жоғары мотивациясы мен эмоционалды бояуын сақтауға болады. Бұл сабақтың ойластырылған құрылымы, жаңа материалды зерттеу логикасы, дидактикалық материалдардың әртүрлілігі, оқушылардың жұмысын ұйымдастыру, оқытудың формалары мен әдістерін үнемі іздеу және сабақтың техникалық жабдықталуы. Жаңаша жұмыс істеу қызықты және ізденіске толы, бұл мектеп білімінің болашағына дұрыс жол.
Жаңартылған білім беру мазмұны мен қазіргі таңдағы қолданыстағы білім беру мазмұнының айырмашылығы неде?
+ Мектепте білім беру үдерісін ұйымдастыру тәсілдері өзгере ме?
+ "Нәтижеге бағытталған білім" ұғымы нені білдіреді?
+ Жаңартылған білім беру мазмұнына мұғалім қандай бағытта және қалай дайындалуы керек?
Білім беру қоғамның қалыпты өмірінің негізі болуға тиіс. Қазіргі білім берудің мәні мен мақсаты - адамның жалпы қабілеттерін және оның оқу пәндері арқылы іс-әрекеттің әмбебап тәсілдерін дамыту. Осыған байланысты мектептегі мұғалімнің рөлі өзгеруде. Ол оқушылар үшін білімнің негізгі көзі болудан қалады және олардың қызметін ұйымдастырушыға айналады. Білім беру құндылықтары да өзгеруде. Қазіргі ақпараттық қоғамда адамның сәтті әлеуметтік бейімделуі үшін оған терең ғылыми білім ғана емес, сонымен қатар оларды практикада, күнделікті өмірде шығармашылықпен қолдана білу қажет..Физика әлі күнге дейін жаратылыстану ғылымдарының көшбасшысы рөлін сақтап келеді және ғылыми ойлаудың деңгейі мен стилін анықтайды. Бұл физика адам ақыл-ойының кез-келген түсініксіз жағдайды талдауға, оның іргелі, сапалық және сандық аспектілерін анықтауға және түсіну деңгейін уақыт өте келе оның дамуының сипаты мен нәтижелерін теориялық болжау мүмкіндігіне жеткізуге қабілеттілігін толық көрсетеді.
Кинематикада бірқалыпты және бірқалыпты үдемелі қозғалыс, қисық сызықты қозғалысты және оның сипаттамаларын окып үйренеді. Негізгі ұғымдар: материялық нүкте, траектория, механикалық қозғалыс, орын ауыстыру және жол, санақ жүйесі, координата, жылдамдық, үдеу, период, жиілік, амплитуда, бұрыштық жылдамдық, бұрыштық үдеу, циклдік жиілік енгізіледі. Орын ауыстыру, жылдамдық, үдеу ұғымдарын қалыптастырған кезде басты назар, олардың векторлық шамалар екеніне көңіл аударылады. Дененің түзу сызықты қозғалысында жылдамдық және үдеу бip тузудің бойымен бағытталып, олар алгебралық түрде алып немесе қосылады. Ал, дене қисық сызықты қозғалғанда бұл шамалардың векторлық сипаттамасы толық ашылып қалыптастырылады.
Жалпы білім беретін орта мектепте қозғалысты сипаттайтын жылдамдық және үдеу негізгі ұғым ретінде енгізіледі. Санақ жүйесін таңдап алып, егерде жылдамдық және үдеу нөлге тең болса, онда дене тыныштықта; жылдамдық тұрақты, ал үдеу нөлге тең болса, онда дене бірқалыпты түзу сызықты қозғалыста; үдеу тұрақты, ал жылдамдық уакыт бірлігінде бipдей шамаға артып отырса, онда дене бipқалыпты үдемемі қозғалыста; үдеу тұрақты, жылдамдық уакыт бірлігінде бірдей шамаға кемісе, онда дене бірқалыпты баяу қозғалыста және т.с.с. қозғалыста болады. Сонымен бipгe қозғалыстың формулалары және графиктері беріледі. Мектепте кинематиканы оқытудың жаңа технологиялық жүйесі - мұғалім басқарушы ретінде, ал оқушы мұғаліммен тең дәрежелі орындаушы ретінде қалыптасқан жүйе. Сонымен қоса жаңа технологиялық жүйеде кинематика тарауын оқытуда жаңа технологиялар мен жаңа идеялар қолданылады, жоспарлы түрде өту. Қазіргі таңда еліміздің көптеген мектептері кинематиканы оқытуда жаңа технологиялық білім беру жүйесін қолданады. Жаңа технологиялық оқыту жүйесінің үлкен артықшылығы уақыттың тиімді жұмсалуы мен жаңа технологиялардың пайдаланылуын атап айтсақ болады.
Нәтижеге бағытталған білім моделі мен басқарудың жаңа парадигмасы аясында жекелеген ұғымдар мен нормаларды және тиімді педагогикалық технологияларды меңгеру үшін педагогтардың кәсіби мәдениетін дамытуға бағытталған оқу қажеттіліктері туындап отыр. Мұғалімдерге қойылатын талаптардың бірі - оқытудың жаңа технологияларын меңгеру. Осындай аса қажетті технологиялардың бірі - ақпараттық - коммуникациялық технологияларды (бұдан кейін АКТ) пайдалану. АКТ - ны игеру қазіргі заманда әрбір жеке тұлға үшін қажетті шартқа айналды. АКТ - ның дамуы кезеңінде осы заманға сай білімді шәкірт тәрбиелеу мұғалімнің басты міндеті болып табылады.
Қоғамдағы ақпараттандыру процестерінің қарқынды дамуы жан - жақты, жаңа технологияны меңгерген жеке тұлға қалыптастыруды талап етеді.
<<АКТ құралдары>> дегеніміз - микропроцессорлық және жаңа АКТ негізінде қызмет атқаратын, ақпаратты таратудың жаңа құралдары мен жүйелері, ақпаратты жинақтау мен олардың қорын жасау, сақтау мен өңдеу, оларды жан - жақты таратуды, одан қалды компьютерлік жүйелердің ақпараттар қорына енуді қамтамасыз ете алатын программалық, бағдарламалық - аппараттық және техникалық құралдар мен құрылымдарды айтамыз. АКТ - ға жататындар: ЭЕМ, дербес компьютерлер, терминалдық құралдардың жинақтары, жергілікті есептеу жүйелері, мәтіндік және графикалық ақпараттардың құрылымдары, көлемі үлкен мұрағаттық ақпараттарды сақтау құралдары, аудиовизуалдық ақпарттарды бақылайтын құралдар мен құрылымдар, машиналық графика жүйелері, программалық кешендер, жергілікті желілер, әлемдік деңгейде ақпарат алмасуын қамтамасыз ететін қазіргі кездегі байланыс құралдары.
Кинематиканы оқытуда көп қолданыста жүрген АКТ құралдары:
- Интерактивті тақта;
- Мультимедия;
- Интернет кеңістігі;
- Электронды оқулық.
Интернет жүйесінің келесі ақпараттық қоры мен ресурстарын бөлім бойынша қолдану бірден-бір тиімді болмақ:
* электрондық пошта( e-mail), телеконфереция, видеоконференция;
* жеке ақпараттарды жарыққа шығару мүмкіндігі немесе басқаша айтқанда Web
* серверге жеке шығару;
* ақпараттық каталогтар (Yahoo, InfoSeek/ UltraSmart, Galaxy) іздеу жүйесі (Altta, Vista, HotBob, Open Text), жүйе ішіндегі әңгіме (Chat).
Оқу үрдісінің тиімділігін қамтамасыз ету үшін қажет:
- Бір қалыптылықты пайдаланбау, деңгейлер бойынша (білу, пайдалану, қолдану) оқушылар әрекетін ауыстырып отыру;
- Баланың ойлау (зерделеу) қабілетін дамытуға бағытталу, яғни елестету, салыстыру, байқағыштық жалпыдан негізгіні айыра алу, ұқсастықты табу қасиеттерін дамыту;
Компьютерлік технологияны пайдалана отырып дарынды, орташа және үлгерімі төмен оқушыға сабақты ойдағыдай меңгеруіне мүмкіндік туғызу;
Оқушының есте сақтау қабілетін ескеру (жедел, қысқа мерзімді және ұзақ уақыттық есте сақтау). Оң мотивацияларды қалыптастыру - мұғалімнің кәсіби міндеті. Мотив оқушының танымдық қызығушылықтары, жаңа білім, іскерлік, дағдыны меңгерудегі қажеттіліктерімен тығыз байланысты. Жағымды жағдай туғызу үшін оқушыны коммуникативтілікке бағыттап, сабақта оқушы іс - әрекетін ынталандыратын ерекше сабақ формаларын таңдау керек. Мұғалімдердің тәжірибесі көрсеткендей, дәстүрлі емес сабақтарды ұйымдастыру оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттырады. Бүгінгі күнде мұғалімдер оқушылардың жемісті және тиімді іс - әрекетін ұйымдастыру үшін белсенді түрде дәстүрлі емес сабақтарды пайдалануда. Дәстүрлі емес сабақ түрлеріне видеосабақтар, интернет сабақ, спектакль - сабақ, саяхат - сабақ және т. б. жатқызуға болады.
Жаңа АКТ - ны сабақта пайдаланудың тиімділігі:
> Оқушының еркін ойлауына мүмкіндік береді;
> Ақыл - ойын дамытады;
> Шығармашылық белсендігін арттырады;
> Ұжымдық іс - әрекетке тәрбиелейді;
> Тіл байлығын жетілдіреді;
> Жан - жақты ізденушілігін арттырады.
Физика сабақтары өзінің санқилылығымен және қызықты өткізілуімен сипатталады. Сабақ барысында физика сабақтарын жүргізген мұғалімдер сабақты қызықты етіп өтуге тырысады. Сабақтың басталуы кезінде мұғалім оқушыларға жағымды ахуал құрып, оқушылармен қарым-қатынасқа түседі, үй тапсырмасын әртүрлі әдістермен сұрап болып, бағалайды. Кейін жаңа сабақты жаңа технологиялық әдістермен түсіндіріп, сабақты бекіту мақсатында тапсырмалар береді. Сабақтың ортасында мұғалім оқушыларға сергіту сәтін ұйымдастырып, "Мендель бұршақтары" биін, немесе "қаражорға" сынды әуендерге жаттығулар жасатады. Тапсырмаларды мұғалім арнайы дайын ретінде кітаптармен, нұсқаулықтардан алады, немесе өзі жасай алады. Тапсырмалаларды оқушыларға ұсынбастан бұрын міндетті түрде бағалау критерийлерін айтып ескертуі қажет. Оқушыны қалыптастырушы бағалау арқылы бағалап нәтижесін алады. Сабақ барысында оқушылар тарапынан сұрақтар пайда болып, сабақ барысында оқушылардан оқыту кезінде қателіктер болса оны мұғалім дер кезінде түзеп, қойылған сұрақтарға жауап беріп, оқушының білімін арттыруға тырысады. Эвристикалық әдісті қолдана отырып оқушының еркін сөйлеуін қамтамасыз етеді. Мұғалім күнделікті өткен сабағын талдайды кемшіліктері мен артықшылықтарын анықтап, болашаққа дұрыс қадам орнатуды ойлайды. Сабақ бітер кезде міндетті түрде рефлексивті есеп алынады. Оны мұғаіл3м оқушылардан алады. Оқушылар өз ойларын білдіру арқылы, сабақты талдап, кемшілігі мен артықшылығын атап, келесі де жасау қажет өзінің жоспарын да жаза алады, немесе ауызша айта алады. Ол мұғалімнің өзінің дайындаған әдісіне байланысты. Сабақ - өте қырлы және сан қилы.
<<Кинематика>> бөлімін оқытуда есеп шығару мен зертханалық жұмыстар орындау барысында мұғалім бағыттаушы ролін атқарады. Мұғалім мен оқушы қызметтерін мына кестеден көруге болады:
Мұғалім
Оқушы
Мұғалім - бағыттаушы
Диалог негізінде сұхбаттасып, өз ой - пікірін жүйелейді.
Өз әрекетін зерттейді
Өмірде алынған нақты құбылыстарды зерттейді;
Оқушыға жаңа әрі қызықты әдіс-тәсілдер ұсынады
Оқуға ынтасы, қызығушылығы оянады
Оқу жоспары жалпыдан дараға қарай бағытталып, негізгі құрамдас бөліктерді назарға алып құрылады:
Оқушы да сыни тұрғыдан ойлануға, ойын ашық білдіруге дағдыланады (үйренеді)
Сабақ өту барысында мұғалім сабақты жоспарлауы және оны ұйымдастыра алатын қасиетке қабілетті бола алуы керек. Диалог арқылы оқушыларға сабақтарды түсіндіріп, олардың ой-пікірлерін тыңдап, сабақ өтуге болады. Физика сабақтары кезінде нәтижеге жету дегеніміз - ол мұғалім құраған тапсырмаларды орындап, ізденбей отыру емес, нәтиже дегеніміз - ойда тақырыпқа байланысты ақпарат қалыптастыру, және оны өмірмен байланыстыра отырып дұрыс қабылдай алу, алынған білімнің тиімділігін анықтау болып табылады.
Орта мерзімді жоспар құру барысында бірінші бетпе-бет кезеңінде теориялық түрде танысқан бағдарламаның негізгі идеяларын басшылыққа ала отырып, жеті модульдің біреуін жеке-дара бөліп алуға болмайды. Себебі, бір модульдің ішінде қалған модульдер орын табады, сондықтан сабақтың біреуін жалғыз бір модульге арнап жоспарлау мүмкін емес. Сабақты тиімді өткізу мақсатында модельдеу әдісі арқылы көбірек сабақ өтуді дұрыс деп санаймын. Бұл әдіс арқылы оқушылар практикамен теорияны ұштастырып, алған білімін тереңінен ұғынады.
Мұғалімнің негізгі міндеттерінің бірі: оқушы белсенділігін арттыру үшін оқу үрдісін сауатты ұйымдастыру болып табылды. Сол оқудың тиімді тәсілдерінің бірі топтық жұмыс. В.А.Сухомлинский былай деген <<Мұғалімнің оқу үрдісіне шығармашылықпен қарауы баланың бойындағы жасырын қабілеттіктері мен дарынын ашады>>. Кеңес дәуірінде осындай жақсы ой айтылғанымен ол көбінесе іске аспады. Мұғалім сабақты белгілі бір қалыпта, бір сарында жүргізді. баланың жасырын қабілеті жабулы күйінде қала берді.
Өзара іс-әрекеттегі жұмыс тиімділігі төмендегідей:
Оқушылардың бір-біріне жолдастық, достық қарым қатынастары дамиды
Бір-біріне бар ынта-жігерлерімен көмектесуге, үйретуге бейім болады
Топтық жарыстар кезінде ұйымдастырудың жөн жобаларын біледі, оны қолдана алды.
Бір сабақтың үстінде берілген материалдарды, бір біріне көмектесе отырып толық меңгереді. Топтық жұмыс сабақты ұйымдастыруда жаңашылдық алып келеді.Топ мүшелері мен мұғалімнің арасында, топ мүшелері арасында сенімділік байланыстың орнығуына көмектеседі. Топ ішінде кері байланыс жүзеге асады.
Кейбір дағдылар рефлексивтік оқыту тұрғысынан қолданылады.
:: Нақты және түсінікті сипаттама
:: Белгіленген жорамал мен құндылықтарды мойындау
:: Шынайы қорытындылар мен жалпылаулар жасау.
Оқушыларды ұжымдық оқытудың төмендегідей пайдасы бар:
1.Оқушылар оқу және тәрбие үдерісінде ғылымға сусап тұрады. Өз білімдерін мақтан тұтып, досының білімін қызғанады. Намыс пен мақтаныш тәрбиеленушіні өзгелерден кейін қалмауға міндеттейді.
2.Оқушылар кездескенде үнемі сөйлеседі, сонымен естерін және шешендігін дамытады. Егер балалардың біреуі жақсы сөз естісе және оны құрбыларына айтса, онда балалардың естері дамиды және өзін-өзі оқыту жүреді.
Оқушылардың белсенділігі зерттелген кезде өзін сабақта төмен көрсетіп жүрген оқушының бойындағы ашылмаған жаңа қырлары көрінеді. Оған сыныптастары басқа көзбен қарай бастайды. Топ өзінің ережесін шығара отырып оны орындауға тырысады. Олардың бойларында формативті бағалау кезінде басқа топтардан қалмау керектігі туралы, білімін көрсету, мақсатқа жету туралы бәсекелестік пайда болады. Сыныпта топтық, ынтымақтастық атмосфера туады. Топ ішінде шешілмейтін мәселе болмайтынын оқушылар түсіне бастайды. Әр оқушыда танымдық түрткі пайда болып, оқуға деген қызығушылық туады. Әр сабақта топ құрамы өзгеріп отыру керек. Топ барлық сабақта тек бір оқушылардан ғана тұрмағаны жөн.
Топ ішіндегі туындаған эмоционалды әрекет кезінде оқушылар арасында жағымды байланыс пайда болады. Олар өзге оқушыларды да түсінуге тырысады.Оқушылар арасында басқа топ мүшесімен диалог құру, сұрақтар қою, өзгені тыңдау, өзінің көзқарасын қорғау, қорытынды шығару дағдылары пайда болады.
<<Қисық сызықты қозғалыс; материялық нүктенiң шеңбер бойымен бiрқалыпты қозғалысы. Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар>> тақырыптарын қарастырғанда топпен жұмыс жүргізу - өте тиімді болып табылады.
Топпен жұмыс жүргізудің екі түрі бар.
1. Бірыңғай топтық жұмыс.
2. Сараланған топтық жұмыс.
Эстондық ғалым Х.И. Лийметс топтық жұмыстың төмендегідей принциптерін анықтайды:
* Сынып оқушылары 3 немесе 6 адамнан топқа біріктірілуі керек
* Әр топ бірыңғай тапсырмаларды немесе сараланған тапсырмаларды алып жұмыс жасайды.
* Топ ішінде <<көшбасшы>>, <<спикер>> <<сараптамашылар>>, <<уақыт есептеушілер>> жұмыстарын бөліп алады.
* Тапсырмаларды орындау топ мүшелері бір бірімен пікір алмасады, бірін бірі бағалайды.
* Топта қабылданған шешімдер бүкіл сыныппен талқыланады.
Психолог Ю.Н.Кулюткин былай деп жазады: <<Топқа бір біріне деген достық сезімі бар оқушылар жиналуы тиіс. Сол кезде ғана ынтымақтастық атмосферасы туындайды. Қорқыныш пен үрей болмайды.
Топтық жұмысты тиімді ұйымдастыруының шарттарының бірі-топты дұрыс іріктеу болып табылады. Топты іріктеуде екі белгіні негізге алуымыз керек: оқушылар арасындағы оңтайлы қарым қатынастары мен оқушының оқу жетістіктерінің деңгейі. Оқушылар жақсы оқитын оқушылардың көлеңкесінде қалуға тырысып сыныпқа кірген кезде солардың қасына отыруға асығады. Бірақ топқа бөлудің әртүрлі стратегияларын пайдаланып бөлгеннен кейін олар қарсылық көрсете алмайды. Оқушы санына байланысты топқа 5-6 оқушыдан іріктеледі. Топтық жұмысты бастамастан бұрын оқушылармен бірге топ ережелерін жасау керек. Мысалы топ ережелері төмендегідей болуы мүмкін:
- Бірін-бірі тыңдау
- Өзгенің пікірін сыйлау
- Сөзін бөлмеу
- Уақытқа бағыну
- Шапшаңдық
- Бәсекелестік
- Бірлестік
Үнемі өзгеріп тұратын топтың үлгісі.
Топтық жұмыстың маңызды мәселелерінің бірі талқылау, талдау жұмысы. Бұл бірнеше сатылардан тұрады:
1 - саты
2 - саты
3 - саты
4 - саты
Әр топ мүшелері өзінің болжамын, идеясын ортаға салуы. Топ мүшесі сөйлеп жатқанда қалғандары шыдамдылықпен тыңдау қажет.Басқаның идеясына құрметпен қарау керек. Қағазға айтылған болжам, идеялар жазылғаны дұрыс.
Әр топта айтылған болжам, идеялардың талқылануы. Бұл жерде бірін бірі тыңдау, болжам, идеяларды қорғау оған келтірілетін дәлел мен дәйектер болу керек.
Топтық шешімнің талқылануы.Топтық шешім сыни бағалау үрдісінде пайда болады. Тиімді шешім таңдалады.
Топ жұмысының қорытындысы талқыланады.
Ұстаз үшін ең басты мәселе - оқыту әдісін дұрыс таңдау. Жаңа педагогикалық технологиялар оқушының жеке тұлғалық күшін арттырып, шығармашылық ойының дамуында басты рөл атқарады. Жеке тұлғаны қалыптастыруда сын тұрғысынан ойлау технологиясын пайдалану жолдары,ой қозғау - ынталандырудағы танымдық тәсілдің бірі.
Физика пәнін сын тұрғысынан оқыту, бұл әрбір мұғалімге тынымсыз ізденісті, оқытудың жаңа формасымен, әдіс тәсілдерін тиімді пайдалануды қажет етеді.
Бұл бағдарламаның мені қызықтырғаны сол баланың өзі ізденіп, дәлелдеуі. Ол бұрын тыңдаушы болса, енді ізденуші, ойлаушы, өз ойын дәлелдеуші, ал мұғалім осы әрекетке бағыттаушы, ұйымдастырушы. Сын тұрғысынан ойлау - өз алдына сұрақтарға жауап іздеп, жан-жақты пікірлесу, талдау жасап отыру, яғни оқушы санасын сол тақырыпқа байланысты ояту, ой шақыру, ойын жеткізу оны дәлелдей алу. Сонымен қатар қасындағы оқушының пікірін тыңдау, сол пікірлерді салыстыру.
<<Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту>> бағдарламасы бойынша оқушылар :
- мұғалімге тәуелділіктен арылып, өзінің білім беру қызметін өздері басқаруға;
- білім мәдениеттілігі мен маңыздылығын түсініп, қажетті іс-әрекетті белсене және өз бетінше орындауға;
- жеке ерекшелігі мен қабілетіне сай тапсырмаларды өзі таңдап, іздеп тауып, белсене орындауға;
- білім мен мәдени құндылықтарды игеру ісін топтасып және ұжымдасып мұғалім көмегінсіз атқаруы;
- құр мәлімет алумен шектелмей, сабақ барысында өз пікірін ашық айтып, сұхбат жүргізуге;
- ой-өрісі ғана емес, рухани және әлеуметтік жағынан өздерін- өздері дамытып, тәрбиелеуге мүмкіндік алады.
Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасында 100-ге жуық стратегиялар бар. Қазіргі кезде мен қолданып жүрген стратегиялар Венн диаграммасы, семантикалық карта, 5 жолды өлең сратегиясы, ой қозғау, инсерт, ұқсастық пен даралық, кубизм , кластер, білемін, білгім келеді, білдім т.б. . Шығыс даналығы "Мәселе нені үйретуде емес қалай үйретуде" демей ме? Сондықтан мақсат пен мазмұн мемлекеттік бағдарламаларда айқын беріліп отырған қазіргі жағдайда бұл стратегиялардың маңызы зор.
<<Сын тұрғыдан ойлауды дамыту>> технологиясы үш кезең бойынша қолданылады:
<<Сын тұрғысынан ойлау>> сабақтарының алғашқы бөлігі міндетті түрде қызығушылықты оятуға арналады / сұрақ қою, немесе сөзжұмбақ арқылы/, екінші <<мағынаны тану>> кезеңінде / жауаптар іздеу, мәселені зерттеу / формуланы жан- жақты және әр тұрғыдан талдау жұмысы жүреді.
Үшінші, білім <<ой толғаныс>> арқылы жалпылама жүйеленеді/ ойлау үрдісінің ең жоғарғы сатысында мәселені талқылау , есептер шығару/. Яғни, мұғалім оқушыларын ойлауға тұрақты түрде үйретеді.
<<Кинематика>> бөлімі бойынша жиі пайдаланылатын оқыту әдістерін төмендегідей топтастыруға болады:
Тәжірибелік
Көру әдісі
Сөздік
Кітаппен жұмыс
Видеодәрістер
Тәжірибе
Жаттығу
Оқу-өндірістік еңбек
Виртуалдық зертхана
Иллюстративті
Демонстрациялау
Бақылау
Түсіндіру
Әңгімелеу
Әңгіме
Инструктаж
Дәріс
Дискуссия
Диспут
CLIL
Оқу
Зерттеу
Реферат жазу
Шолу
Цитата жазу
Мазмұндау
Жоспар құру
Конспектілеу
Қарастыру
Оқу "Электронды мұғалім" бақылауымен жаттығу
Бақылау
Мен физика пәнінің мұғалімі ретінде Қазақстанның білім беру жүйесіндегі өзгерістерге оң көзқараспен қараймын. Жаңа бағдарлама бойынша оқушылар сабаққа қызығушылықпен қатысады. Қазіргі балалар, бұл жаңа буын оқушылары, сондықтан "ескірген білім беру әдістері" олар үшін емес. Менің мақсатым - өздігінен білім алу кезінде педагогикалық практиканы жақсарту, балаларды тиімді оқыту болып табылады.
Бүгінгі таңда қоғам мұғалімге жоғары талаптар қоюда. Қазіргі әлемде мұғалімнен өзгерістерді қажет ететін үдеріс болып жатыр. Нағыз мұғалімде әрдайым көптеген сұрақтар бар, олар жауап іздейді және осылайша алға жылжиды. Нағыз мұғалім өз жұмысымен өмір сүреді! Егер сіз өзіңізді сүймесеңіз, біреуді сүюге үйрету мүмкін емес; егер сіз өзіңіз үйренбесеңіз, өз шеберлігіңізді арттырмасаңыз, біреуді үйренуге үйрету мүмкін емес; егер сіз оны өзіңіз ешқашан іздемеген болсаңыз, біреуді өз таланттарын ашуға үйрету мүмкін емес! Мұндай мұғалім өзін дамыту керек, оқытудың белсенді формалары мен әдістерін іздеу керек, уақытты сақтау керек. Біз, педагогтар, Қазақстан Республикасының Білім беру саласындағы жаңа идеяларға, жаңалықтарға дайын болуымыз керек. Менің ойымша, ҚР-да орта білім беру мазмұнын жаңарту бүгінгі күні болашақ ұрпақты оқыту үшін өте қажет және өзекті.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz