Термодинамика негіздері

Бөлім:
Термодинамика негіздері
Педагогтің аты-жөні
Айтенова Эльвира Муратовна
Күні:
29.07.2022
Сынып: 10
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:
Термодинамиканың бірінші заңы. Термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерге қолдану. Адиабаталық процесс. Пуассон теңдеуі
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:
10.2.3.2-термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерге және адиабаталық процеске қолдану
Сабақтың мақсаты:
Барлығы үшін: термодинамиканың бірінші заңы формуласын изопроцестерге және адиабаталық процеске қолдана алады
Ойлау дағдыларының деңгейі
Қолдану
Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы:
(5-7 мин)

-Оқушылармен амандасу, түгендеу
Оқушыларды стикерлер бойынша 4 топқа бөлемін;
1-топ -изобара
2-топ-изохора
3-топ изотерма
4-топ адиабата
Үй тапсырмасы quizlet.com программасында берілген сұрақтар арқылы сұраймын
<<Суреттер сөйлейді>> әдісі арқылы жаңа тақырыпты ашады
Суретердің сілтемелері https://image.shutterstock.com/z/stock-vector-heat-engine-second-law-of-thermodynamics-349829363.jpg

https://shareslide.ru/img/thumbs/cc37cce3a86b9b5a491f992afeec9c36-800x.jpg
Мұғаліммен амандасады
Стикерлерде берілген физикалық шаманың атауы, формуласы, өлшем бірлігі, анықтамасы бойынша өз топтарына барады

Сурет арқылы тақырыпты ашады

Қб мадақтау

https://quizlet.com/_brrb95?x=1qqt&i=3hw7ep

Сабақтың ортасы:
35 мин

Жылу қозғалтқыштарының суреті арқылы оқушыларға сұрақтар қою арқылы білімдерін жинақтаймын. Цилиндр түбіне эфирге батырылған мақтаны салып, дереу қозғалтсақ, онда мақтадағы эфир буы жалындайды. Бұл эффект қандай жұмыс принципі негізіне алынған?
1-тапсырма
<<Ойлан, жұптас, бөліс>> әдісі арқылы топтарға құрылымдық тапсырма беремін
Графиктен изопроцестерді көрсетіңіз және ол процестер үшін термодинамиканың бірінші заңын жазыңыз

Суретке сілтеме https://itest.kz/kz/ent/fizika-2627/molekulalyq-fizika/lecture/ideal-gaz-kujining-tengdeui-gaz-zangdary

A) Идеал газ үшін изобаралық процеске сәйкес келетін өрнек?
P1T1=P2T2
V1T1=V2T2
P1V1=P2V2
A=-∆U
B) Идеал газ үшін изотермиялық процеске сәйкес келетін өрнек?
P1P2=V2V1
P1P2=T1T2
V2V1=T1T2
A=-∆U
C) Идеал газ үшін изохоралық процеске сәйкес келетін өрнек?
V1T2=V2T1
p1T2=p2T1
p1V2=p2V1
A=-∆U
D) Қоршаған ортамен жылу алмаспайтын процесс
V1T2=V2T1
p1T2=p2T1
p1V2=p2V1
A=-∆U

3. Жылу алмасудың келесі жағдайында жасалатын жұмысты табыңыз:
Изотермиялық процесс кезінде 0,2*10[8] Дж жылу мөлшері берілгенде;
Газдың 600 молін 400 К-ге изобаралық қыздырғанда (R=8.31 Дж/моль);
3.3 Массасы 2кг аргонды 150 К-ге изохоралы қыздыру үшін жылу мөлшері 935 кДж берілгенде;
3.4 Компрессордың цилиндрінде 8 моль гелийдің адиабаталық сығылу кезінде температурасының өзгерісі 40,1[0]С кезінде;

2-тапсырма. <<Әткеншек>> әдісі арқылы функционалдық сауаттылық тапсырмасы беріледі.
Дереккөз: Әуе шарларының ұшуын әр үрлі теорияда түсіндіруге болады, егер әуе шары газбен толырылған болса ол жоғары көтеріле бастайды. Биіктікке көтерілген сайын температура азайып, ауаның қысымы және оның тығыздығы шар тұйық болса азаяды, сәйкесінше шар төмен түсе бастайды. Бұндай жағдай орын алмас үшін шардың өменгі бөлігіне отын жіберетін саңылау жасайды. Ондағы жанып жатқан отынның мөлшерін азайтып көбейту арқылы ұшу биіктігін басқаруға болады. Бұл термоднамка заңына сәйкес келе ме?
Мәселе:

Суреттерге сілтеме:
https://sarvelo.ru/wp-content/uploads/8/1/3/813902720a013eff8745f023b9511a34.jpeg
https://ae01.alicdn.com/kf/Hb7a6847a707e4e0891a940778d283a5a5.jpg
https://newvz.ru/wp-content/uploads/2018/09/Dangerous_ball-1024x640.jpg
https://cdn.profile.ru/wp-content/uploads/2019/12/Medicinskie-banki-1200x675.jpg
Тапсырма:
Іші ауа толтырылған шар тоңазытқышқа салынады. Сол кездегі шардың күйі қалай өзгереді?
Емдеуге арналған медициналық банкілерді қолданалар алдында ішіне ыстық, спиртпен суланған мақтаны салады. Себебін түсіндіріңіз?
Қол насосымен велосипед дөңгелегін баяу ауаға толтырады. Қандай өзгеріс болатынын сипаттаңыз?
Аяқ насосымен велосипед дөңгелегін мүмкіндігінше тезірек ауаға толырады. Өзгерісті сипаттаңыз?
Процесс атауы

Дәлел

Бекіту (quizizz)

Сурет арқылы жаңа сабақта оқушылар не байқағанын түсіндіреді.

Оқушылар құрылымдық тапсырмаларды орындайды

Оқушылар функционадық сауаттылық тапсырмасын орындайды.
ҚБ мадақтау
ҚБ, дескриптор
Білім алушы: изопроцестерді ажыратып, олар үшін термодинамиканың 1-заңын түрлендіреді [1];
-Изопроцестер заңдарын ажыратады[1];
-Термодинамиканың 1-заңын есеп шығаруда қолданады:
Термодинамиканың 1-заңын изотермиялық процесс үшін түрлендіреді [1]
Жұмысты есептеп табады[1];
Термодинамиканың 1-заңын изобаралық процесс үшін түрлендіреді [1]
Жұмысты есептеп табады[1];
Термодинамиканың 1-заңын изохоралық процесс үшін түрлендіреді [1]
Жұмысты есептеп табады[1];
Термодинамиканың 1-заңын адиабаталық процесс үшін түрлендіреді [1]
Жұмысты есептеп табады[1];

Дескриптор: Білім алушы: Изобаралық процесті анықтайды, дәлелін тұжырымдайды
Изохоралық процесті анықтайды, дәлелін тұжырымдайды
Изотермиялық процесті анықтайды, дәлелін тұжырымдайды
Адиабаталық процесті анықтайды, дәлелін тұжырымдайды

https://quizizz.com/admin/quiz/62d0f53de38f74001fefee2f?source=quiz_page

Сабақтың соңы:
(3 мин)
Рефлексия,
Үй тапсырмасы
Рефлексия (ауа райы)
Үйге тапсырма. Жаттығу. Изопроцестердің техникада қолданылуы