Кеңестік жүйе

Сабақжоспарлауүлгісі

Ұзақмерзімдіжоспардыңтарауы:

Күні:27.07.2018 ж

Сынып: 9
Қатысқандар:8
Қатыспағандар:0
Сабақтыңтақырыбы
XX ғасырдың 40-80 жылдардағы әдебиет пен өнердің дамуы
Зерттеу сұрағы: Кеңестік идеология қазақ мәдениетінің дамуына қалай әсер етті
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
9.2.2.1 кеңестік әдебиет пен өнер туындыларында қоғамдық өмірдің бейнелеуін талдау.
9.2.2.2 Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалау.
Тарихи концепт
Маңыздылық
Сабақтыңмақсаты
Барлығы:XX ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларындағы қоғамдық өмірді талдай отырып, Мұхтар Әуезовтің шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнына баға береді.
Көбі: Сол кездегі қоғамдық өмірді бейнелейтін шығарма тақырыбын ұсыну
Кейбіреуі:XX ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларынакеңестік идеология әсерін бағалайды
Бағалаукритерийі
Сабақтың мақсатына сәйкес
-ХХ ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларындағы қоғамдық өмірді сипаттау себебін және Мұхтар Әуезовтің шығармаларының әлем әдебиетіндегі жоғарғы орнын дәлел келтіреді
- Сол кездегі қоғамдық өмірді бейнелейтін тақырыпқа шығарма ұсынып, дәлелдеу
-XX ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларына кеңестік идеология әсерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтайды
Тілдікмақсаттар

Пәнге қатысты терминдер:
<<Қан мен тер>>триология,ұлттық реңк, драма театр,
кинодраматургия,оркестр,семинар,симпозиум,таптық идеология.
Құндылықтарға баулу
<<Мәңгілік ел>>Жалпыұлттық идеясыныңқұндылығы
- Тарихтың, мәдениетпентілдіңбіртұтастығы.
Пәнаралықбайланыс
Қазақ әдебиеті
Алдыңғы білім

XX ғасырдың екінші жартысындағы білім беру жүйесінің дамуына баға береді.

Сабақбарысы
Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері
Сабақтағыжоспарланғанжаттығутүрлері

Ресурстар
Сабақтың басы
Психологиялық ахуал туғызу
( 1 минут)

Топқа бөлу
(2 минут)

Қызығушылықты ояту.
(2минут)

Ұйымдастыру кезеңі.
<<Жылы лебіз>> әдісі арқылы жүректі бір-біріне беріп, жылы лебіздерін білдіреді.

Оқушылар 2 топқа бөлініп тапсырмаларды орындайды.
Топқа бөлу үшін оқушыларға қызыл, ақ, сары түсті стикерлер таратылып, әр түс бойынша оқушылар топтастырылады.Топтарға мынадай атаулар қойылады: Осы арқылы топқа бөлініп отырады.
1 топ- <<Ағартушы>> тобы
II топ- <<Өнер>> тобы

Үй тасырмасын тексеру <<Сәйкестікті тап>>әдісі
Берілген сөздерді сәйкестендір.
Тапсырма
Жекеленген ғалымдар мен топтар өндірістік мәні бар қандай салаларда ғалымдар жетістікке жетті?
1. Д.В.Сокольский (катализаторларды
электрохимиялық)

2. М.А.Айтхожин(генетика,микробиология)

3. У.М.Ахметсафин (гидрогеология)

4. А.И.Бараев (Медицина)

Бағалау <<Досыңды тексер>> әдісі

Жүрекшелер

1 қосымша

Сабақтың ортасы

2мин

Сергіту сәті
2 мин

Мағынаны тану
Талдау, жинақтау дағдылары

8 минут

7 минут

7 минут

Ой қозғау:
Мақсаты:Оқушылар өткен тақырыптар бойынша ақын-жазушылардың тағдыры туралы жауап береді. (саяси қуғын-сүргін, қамау, ату жазасы)
1. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі кезеңге дейін Кеңестік Қазақстандағы ақын-жазушыларымыздың тағдыры туралы не білеміз?
2. Соғыстан кейінгі жылдарда мәдени салаға үлес қосқан ақын-жазушылардың еңбегі қалай бағаланды?
Бүгінгі сабағымызда осы мәселеге тоқталамыз.
Жаңа сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру Прогресс, идеология, сөздерінің мағынасын түсіндіру

<<Үштік>> әдіс
Ата, әке, бала туралы әннің бір шумағын ғана орындату арқылы сергіту.
1-тапсырма
-ХХ ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларындағы қоғамдық өмірді сипаттау себебін және Мұхтар Әуезовтің шығармаларының әлем әдебиетіндегі жоғарғы орнын дәлел келтіреді
<<Сұраққа жетіп ал>>әдісі. Топтық жұмыс
Мақсаты: Қазақ әдебиетінің көпбағытты, көпжанрлы әдебиетке айналғандығын түсіндіре алады. Оқушының өз бетінше жұмыс жасау дағдысын қалыптастыру, сұрақ қою дағдыларын дамыту.
Оқушыларға ресурс беріледі.
1-ші топ - ХХ ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларындағы қоғамдық өмірді сипаттауарқылы үш себебін анықта.
Дескриптор:ХХ ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларындағы қоғамдық өмірді сипаттауарқылы үш себебін анықтайды.

2-ші топ.Мұхтар Әуезовтің шығармаларының әлем әдебиетіндегі жоғарғы орнын дәлелде
Дескриптор:Мұхтар Әуезовтің шығармаларының әлем әдебиетіндегі жоғарғы орнына 3 дәлел келтіреді
Топ жұмыстарын қорғайды,бағалайды.

Рефлексия:
"5 мен"

2-тапсырма.Сол кездегі қоғамдық өмірді бейнелейтін тақырыпқа шығарма ұсынып, дәлелдеу
1. 1953-1954 жж Хрущев саясатының Қазақстандағы қазақ мектептерін жабуда көздеген мақсаттары не?
2. Бүгінгі күнде осы сойқын саясаттың қазақ қоғамына тигізген зардабы қалай байқалуда?
3. 1954-1959 жж Қазақстанда тың және тыңайған жерлерді игеру саясатына көзқарасын қандай?
Дескриптор:Сол кездегі қоғамдық өмірді бейнелейтін 3 сұраққа шағын эссе ұсынып дәлелдейді.

3- тапсырма.XX ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларына кеңестік идеология әсерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықта.
Дескриптор:XX ғасырдың 40-80 жылдардағы кеңестік әдебиет пен өнер туындыларына кеңестік идеология әсерінің 2артықшылықтары мен 2кемшіліктерін анықтайды.
Топтық жұмыстар:
Мәтін мазмұнын, идеясын меңгерту мақсатында топтарға тапсырма беру
тапсырма. <<Ойлан, топтас, бөліс>>,Бірлескен оқу
Мақсаты:
тапсырма бойынша берілген тапсырманы топпен оқулықтан мұқият оқи отырып берілген тапсырманы орындайды.
<<Венн диаграммасы>>
ТәуелсізҚазақстан
Кеңестік
жүйе

Тапсырма:
1 топ <<Мәдениеттегі идеология>>
1.Кеңестік жүйе кезіндегі мәдени саладағы олқылықтар.
2.Тәуелсіздік тұсындағы мәдени саладағы өзгерістер
2-топ<<Жылымық кезеңінің жарқын оқиғалары>>
Тапсырмалар:
1.Сталин кезіндегі ақын-жазушылардың тағдыры.
2.Хрущев кезіндегі жарқын оқиғалар.
Хрущев кезеңі
Сталин кезеңі

Мадақтаймын. <<Шапалақ>> арқылы бағалауды ұсынамын
1 шапалақ нашар
2 шапалақ жақсы
3 шапалақ өте жақсы

2 қосымша

3 қосымша

4 қосымша

5 қосымша

Сабақтыңсоңы
15 мин

2 мин

Бөлім бойынша жиынтық бағалау БЖБ
Қорытынды жасау<<Желкен қайық>>әдісі.
Мақсатым:Түстер арқылы балалардың сабақтың меңгеруі, көңіл-күйлерін анықтау Оқушылар формативті баға береді,бірін-бірі қолдап үйренеді.
Кері байланыс
-Егер саған сабақ ұнаса және тапсырманың барлығын орындаған болсаң, желкеңді жасыл түске боя;
-егер сен сабақта белгілі бір қиындықты кездестірген болсаң, желкенді сары түспен боя;
- егер саған сабақ барысында тапсырмаларды орындау қиын болып, мұғалімнің көмегі қажет болса, желкенді қызыл түспен боя

Саралау - Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?
Бағалау - Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?
Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Саралау әдістерін қолдана отырып, оқушылардың танымдық қабілетінің дамуына, шығармашылық қабілеттерін ашуға әсер етемін деп ойлаймын.

Қарқын: Жеке жұмысы барысында кейбір оқушылар тең бөлініп, тапсырманы тез орындайды.

Бағалау: <<Шапалақ>> әдісі арқылы бағалайды.

Жіктеу: <<Стикер>> әдісі арқылы топқа бөлу.

Диалог және қолдау көрсету:

Мұғалім оқушылар көмектесу барысында қолдау көрсетеді
топтың тапсырмаларын орындау барысында нақты орындалуына бағалау жасай отырып, дұрыс шешім қабылдауға бағыт бағдар беріп отырамын.

<<Кім жылдам?>> әдісі арқылы үй жүмысын тексеремін. Оқушылар бір-бірін жұппен <<Досынды тексер>> әдісімен бағалайды.Бұл жерде оқушылардың ойлау дағдысын қалыптастырамын.
Үй жұмысын орындау
кезінде оқушылар
сөздерді сәйкестендіреді.

2.Оқушылардың өз-ара бағалауы <<Үштік>>,
<<5 мен>>, <<Шапалақ>> әдістері бойынша жүргізіледі.
3.<<Таблица-синтез>> арқылы оқушылардың білімін қалыптастырып, жинақтаймын.

4<<Желкен қайық>>әдісі бойынша рефлексия жасап, дамыту жұмыстары жүргізіледі.

Сабақ бойынша рефлексия

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

1-қосымша
Жекеленген ғалымдар мен топтар өндірістік мәні бар қандай салаларда ғалымдар жетістікке жетті?
1. Д.В.Сокольский (катализаторларды электрохимиялық)
2. М.А.Айтхожин (генетика,микробиология)
3. У.М.Ахметсафин (гидрогеология)
4. А.И.Бараев (Медицина)

Бағалау <<Толық ай, жарты ай, жаңа ай>>
2-қосымша
1. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі кезеңге дейін Кеңестік Қазақстандағы ақын-жазушыларымыздың тағдыры туралы не білеміз?
2. Соғыстан кейінгі жылдарда мәдени салаға үлес қосқан ақын-жазушылардың еңбегі қалай бағаланды?
Бүгінгі сабағымызда осы мәселеге тоқталамыз.
Жаңа сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру Прогресс, идеология, сөздерінің мағынасын түсіндіру
3-қосымша
-Əдебиеттанудың қалыптасу барысында сын мен əдебиет туралы ғылым қанаттаса, дамығанын да назардан тыс қалдыру мүмкін емес. Өз кезегінде əдеби өркендеу үрдісі үзілген жерде сынның да дамуы тежелетіні, дағдарысқа ұшырайтыны мəлім. Қазақ əдебиеті тарихында есімдері ерекше аталатын Ш.Құдайбердиев, А.Байтұрсынов, М.Дулатов, М.Жұмабаев, І.Жансүгіров, С.Сейфуллин, Ж.Аймауытов, Б.Майлиндердің атылуы, М.Əуезовтің қуғын-сүргін көруі, ұлттық сөз өнерін дағдарысқа ұшыратқаны, оның көркемдік дамуына зор нұқсан келтіргені -- бүгінгі əдебиеттануда аз айтылып жүрген жоқ. Ең бастысы, əдеби өркендеудегі тарихи сабақтастыққа, дəстүр мен жаңашылдық арнасына сызат түскені ұлттық сөз өнерінің шынайы даму бағытына, жанрлық сипатының кемелденуіне кереғар əсер етуінде десек, М.Əуезов, С.Мұқанов, Ғ.Мүсірепов, Ғ.Мұстафин сынды қаламгерлердің əр саладағы ізденістері əдебиетімізді заман талабынан туған осы дағдарыстан арылтты. Бұл мəселеге байланысты қазіргі əдебиеттануда <<1937 - 38-жылдардағы ойранға дейін де жəне одан кейін де көркем сөз өнері, оның ішінде, əрине, проза тұйыққа тірелді деу -- артық. С.Сейфуллин, І.Жансүгіров, Б.Майлин сынды алыптарынан айрылып, əдебиет тоқырау індетіне душар болса да, мүлдем тосылып қалған жоқ. Алдыңғы буын айта алмай кеткен өрелі ойды, аяқтай алмай кеткен іргелі істі С.Мұқанов, М.Əуезов, Ғ.Мүсірепов, Ғ.Мұстафин есімді көрнекті жазушылар.
4-қосымша
"Абай жолы" - ғасырлық туынды.
<<Абай жолы>> - Мұхтар Әуезовтың әлемге әйгілі роман-эпопеясы. <<Абай жолы>> - қазақтың көркем прозасын классикалық деңгейіне көтеріп, әлем әдебиетіне көркемдік қуат әкелген үздік туынды. Әуезов өзінің роман-эпопеясында қазақ халқын, оның ұлттық дәстүрін барлық қырынан энциклопедиялық деңгейде жан-жақты ашып көрсетті. Әуезовтың <<Абай жолыроман-эпопеясы әлемдік деңгейде: <<ХХ ғасырдағы ең үздік шығармалардың бірі>> (Луи Арагон) деген жоғары баға алды. Сондай-ақ бұл роман-эпопея қазақ халқын, қала берді бүкіл түркі әлемін дүние жүзіне танытқан ұлы шығарма ретінде де танылды
5-қосымша
І топқа
1. Әдебиет саласына үлес қосқан кімдерді білесіздер? Шығармаларын атаңыз.
2. Қандай музыкалық ансамбльдерді және қазақ музыкасына үлес қосқан әншілерден кімдерді білесіздер?
3. Қазақ театры мен киносына үлес қосқан кімдерді білесіздер? Шығармаларын атаңыз.
ІІ топқа:
1. Сталин кезіндегі ақын-жазушылардың тағдыры туралы не білеміз
2. Хрущев кезінде олардың мәдени өмірінде қандай өзгерістер болды?
3. Айырмашылығы неде?

6-қосымша
Мәтіннің түйінді тұсы
Менің назарымды
аударған мәселе
Менің назарымды
аударған мәселе

7-қосымша
<<Венн диаграммасы>>
1-топ
1. Кеңестік жүйе кезіндегі мәдени саладағы олқылықтар.
2.Тәуелсіздік тұсындағы мәдени саладағы өзгерістер
2-топ <<Жылымық кезеңінің жарқын оқиғалары>>
Тапсырмалар:
1.Сталин кезіндегі ақын-жазушылардың тағдыры.
ТәуелсізҚазақстан
Кеңестік
жүйе
2. Хрущев кезіндегі жарқын оқиғалар