Сабақ жоспары :: Әртүрлі
Файл қосу
Бір сөйлемді сөздерге талдау
ӘЛІППЕ
ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Жалпы білім беретін мектептің 1-сынып мұғалімдеріне арналған
Алматы, 2021
Әліппе. Оқыту әдістемесі: Жалпы білім беретін мектептің 1-сынып мұғалімдеріне арналған.
- Алматы, 2021. - 322 б.
АЛҒЫ СӨЗ
Құрметті мұғалім! Сіздерге ұсынылып отырған 1-сыныпқа арналған <<Әліппе оқыту әдістемесі>>
- Ахмет Байтұрсынұлы әдістемесінің негізінде әзірленген <<Әліппе>> оқулығының әдістемелік ерекшеліктері мен оны оқытудың жолдары баяндалатын оқу құралы.
<<Әліппе>> оқулығы оқу материалдарының негізіне тілдік білім және сөйлеу алынып, оқулықта негізгі тілдік бірліктер (мәтін, сөйлем, сөз, буын, дыбыс) мен орфоэпиялық, орфографиялық, пунктуациялық нормалар туралы қарапайым түсініктер, қазақ тілінің дыбыстық және әріптік жүйесінен берілетін білім, қазақ тілі бойынша грамматикалық дағдылар қалыптастыру материалдары, ауыз әдебиеті және көркем әдебиет шығармалары балалардың жас ерекшеліктері мен күтілетін нәтижелерге сәйкес берілген.
<<Әліппе>> оқулығы оқу материалдарын сұрыптау мен орналастыруда Ахмет Байтұрсынұлының дыбыспен жаттығу; әрбір дыбыстың сөз жасаудағы қызметін есепке алу; оңайдан қиынға, жеңілден күрделіге өту; білімді тәжірибе арқылы өздігінен алу ұстанымдары басшылыққа алынған.
<<Әліппе>> оқулығының әліппеге дейінгі кезең оқу материалдары сөйлеу барысында тілдік бірліктер (мәтін (сөйлеу), сөйлем, сөз, буын, дыбыс) туралы қарапайым түсінік беруді қамтиды. Сызба- модель арқылы сөз, сөйлем құрауға және оларды сызбаның көмегімен <<оқып>>, сөздің әр буынындағы дыбыстарды ажыратуға үйренеді. Бұл тілдік түсініктерді сөйлеу барысында меңгертуде Ахмет Байтұрсынұлының <<оңайдан қиынға, жеңілден күрделіге өту>> ұстанымы басшылыққа алынады. Бала мектепке келгенде <<сөйлей білсе де>>, сөйлеуінің сөйлемдерден, сөйлемнің сөздерден, сөздің дыбыстардан тізілетінін біле бермейді. Алғашқы берілетін білімді білетін сөйлеуден, яғни <<оңайдан>> бастап, әрі қарай бала үшін жаңа ұғым, түсініктерді (сөйлем, сөз, буын, дыбыс) меңгерту бұл ұстанымның дұрыс таңдалғанын көрсетеді. Мұғалімнің қолдауымен тапсырмаларды орындау арқылы сөйлеу, сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы мәліметті тұжырымдауға үйренеді. Мұғалім оқушыларды жаңа өтілетін фактіні байқауға, аңғаруға бағыттауда, өзіндік қорытынды жасауға дағдыландыруда
<<Сұрақтарға жауап бер>>, <<Бала кімді шақырды? Ол ата сөзін қалай айтты?>> және т.б. сұрақ қою-жауап алу тәсілін қолданады. Бұл ұстаным әліппе кезеңі материалдарымен жұмыста да басшылыққа алынады. Әр жаңа әріп пен дыбыстың бірінші сабағына <<Айт>> шартты белгісімен берілген сюжетті суретпен жұмыста сұрақ-жауап тәсілі арқылы әңгіме құрату, әңгімеден сөйлемдерді, сөйлемнен дыбысты танытуға арналған сөзді бөліп алу үдерісі бала үшін жеңілден бірте-бірте күрделіге қарай өтеді.
Оқулықтың 9, 10, 11, 12-сабақ материалдары Ахмет Байтұрсынұлының дыбыспен жаттығу ұстанымы негізінде құрастырылып, сабақ мақсаттары дыбыспен жаттығу әдісі негізінде анықталған. Дыбыспен жаттығудың сабақ мақсаттары мен тапсырмалары әдіскер ғалымның <<Дыбыспен жаттығу>> еңбегінде көрсетілген <<әуелі балаларға әртүрлі дыбыс бар екенін білдіру>>; <<балаларға таныс сөздерді алып, олардың ішіндегі қандай дыбыстар барын айырту>>; <<бөлек-бөлек дыбыстарды тіздіріп, сөз айтуды білдіру>>; <<сөз ішіндегі дыбыстарды, екі, үш буынды сөздің, тұтас сөздің ішіндегі дыбыстарды айырту>>; <<дыбыстарды қосып, сөз айтуды үйрету>> әдістемелік талаптарының негізінде түзілген. Дыбыспен жаттығу жолдарын қысқамерзімді жоспарда толық қарастыруға тырыстық. Дыбыспен жаттығуды А. Байтұрсынұлының әдістемесімен берудің артықшылығы көп екенін байқадық. Өйткені А. Байтұрсынұлыша айтсақ, оқушылар <<дыбыстарды тізіп үйренсе, әріптерді тізуі қиын болмайды. Сөздің ішінде қанша және қандай дыбыстар бар екенін айыруды білсе, әріптерін қою қиын болмайды>>.
3
Оқулықта 1 сағаттық оқу материалы бір бетте қамтылған. Кез келген сабақ сюжетті суретпен жұмыстан басталған. Сюжетті сурет мазмұны бойынша мұғалім сұрақ қояды, оқушылардың жауабынан сөйлеу, яғни мәтін түзіледі. Әрі қарай А. Байтұрсынұлының <<дыбысты>>, <<жалқылаулы>> әдістерін қолдану арқылы осы мәтін құрамындағы сөйлем, сөз, буын, жаңа дыбыс пен оның таңбасы - әріп танытылады. <<Жалпылау>> әдісі арқылы дыбыстармен буын, буындармен сөз, сөздермен сөйлем, сөйлемдермен мәтін құрастырылады. Оқулықта бұл процесс жаңа сөздерді оқу, сөз құрау, сөйлем құрау, орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрастыру тапсырмалары арқылы жүзеге асқан.
Жаңа дыбыс пен әріпті танытуға арналған сабақ материалдары дыбыстық талдау-жинақтау (Байтұрсынұлыша <<дыбысты әдіс>>, <<жалпылаулы-жалқылаулы әдісі>>) әдісін қолдану арқылы жүзеге асады. Жаңа дыбыс пен әріпті танытуға арналған беттің алғашқы бөлігін (көкшіл түспен берілген) дыбыстық талдау дағдыларын дамыту материалдары қамтиды: сюжетті сурет, дыбыстық талдау сызбасы бар жеке сурет, дыбыстың айтылу сұлбасы, дыбыс туралы мәлімет, әріптің баспа және жазба түрлері, әріп сұлбасына ұқсас айналадағы заттардың суреттері, әріптің сұлбасын түрлі заттармен (ермексаз, моншақ, қарындаш, түтікше) жасау үлгісі. Қызғылт түспен берілген келесі бөлікте оқушылардың дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту материалдары берілген: буын, сөз, сөз тіркесі, сөйлем, мәтін.
Беттің соңғы бөліктерінде саралау және сөз тану материалдары орналастырылған. Саралау материалының тапсырмалары қысқамерзімді жоспарда үш деңгейде қарастырылған.
<<Сөз тану>> шартты белгісімен берілген тыңдау материалдары (жұмбақ, жаңылтпаш, мақал- мәтел, өлеңдер) оқушылардың ойын, есте сақтауын дамытып, тілін ұстартады, 1-сынып оқушысының бойына ұлттық құндылықтарды қалыптастыруды көздейді. Отанды сүюге, табиғатты аялауға, үлкендерді құрметтеуге, әдепті болуға тәрбиелейді. Бұл материалдарды мұғалім кітаптан оқып беруіне немесе үнтаспадан тыңдатуына болады.
Қазіргі технология дамыған кезеңде 6 - 7 жастағы балалар үшін оқулықты сандық технология элементтерімен жабдықтау - өзекті мәселе. Бұл жастағы балалар техниканың құлағында ойнайды. Өз кезінде А.Байтұрсынұлы әдістеме үнемі жаңарып, қоғамның дамуынан қалмай, толығып отыру қажеттігін әдістемелік еңбектеріне арқау еткен. <<Әліппе>> оқулығын құрастыруда оның
<<жаңашылдығы, өзгеріс және толықтырудың қажет етілуі>> ұстанымы негізге алынып, оқушының <<Сөз тану>> айдарында берілген жұмбақ, жаңылтпаш, мақал-мәтел, өтірік өлеңдерді QR арқылы тыңдауына мүмкіндік жасалды.
Жаңа дыбыс пен әріпті танытуға арналған беттің алғашқы бөлігінде жаңа әріптің айналадағы заттарға ұқсастығын таптыру арқылы әріп сұлбасын оқушыға берік меңгерту мақсаты көзделген.
<<Кез келген әріпке берілген <<... әрпін түтікшеден (қарындаш, асық, жіптен) жасап көрсет>>,
<<... әрпін санағыштардан жасап көр, ... әрпін ермексаздан (бұршақтардан) жасап көр>>, <<... әрпін түймелерден жасап көрейік>> суретті тапсырма бала саусақтарының ұсақ моторикасын дамытуда, ой- өрісін жетілдіруде, жазу дағдыларын дамытуда үлкен рөл атқарады.
Ескерту: Әріп сұлбасын үлгіде көрсетілген заттардан ғана жасау міндетті емес. Бұл заттармен жасау мүмкіндігі болмаған жағдайда, қолда бар нәрселермен ауыстырылады.
Жұмбақ, ребус шешуі болатын сөзді табу, мағынасы қарама-қарсы және жалпылау ұғымын білдіретін сөздермен жұмыс, сызба арқылы сөйлем құрау, орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау тапсырмаларын оқушылар өздігінен орындауға машықтанады.
Баланың жадында бірінші кезекте тек өзінің әрекеттері мен өз қолымен жасағаны ғана қалады. Бұл айтылғандарды қытай ғұламасы Конфуцийдің: <<Маған айтып берсең - ұмытып қаламын, көрсетсең
- есте сақтармын, ал өзіме жасатсаң - үйренемін>> деген тұжырымы нақтылай түседі. Демек <<Әліппе>> оқулығының дидактикалық, әдістемелік аппараттары жүйесін түзуде <<жасай білу>> негізгі қағидаларының бірі болып табылады.
4
Әр жаңа дыбыс пен әріпті таныту сабақтарында оқушылардың оқу дағдысын қалыптастыру үшін
<<оқу>> материалдарының перспективті қатары берілген. Сөздікпен жұмыста А. Байтұрсынұлының
<<әрбір дыбыстың сөз жасаудағы қызметін есепке алу>> ұстанымы негізге алынған. Сөздердің перспективті қатары арқылы оқушылар сөзді алдымен буындап, соңынан тұтас оқуға үйренеді, соның нәтижесінде сөйлемді, мәтінді оқуға біртіндеп төселеді.
Сонымен, А. Байтұрсынұлының <<Әліппелеріндегі>> озық үлгілер (тез сөз құрауға бағытталған әріптер жүйесі, дыбыспен жаттығу, сөзден сөздер тудыру әдісі, орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау (Байтұрсыновша <<Қайсысын қайда қою>>) жаңа тұрпатты <<Әліппе>> оқулығы тұжырымдамасының негізіне алынып, қазіргі балалардың қызығушылығы мен дүниетанымына икемделіп, яғни баланың дыбыс пен әріпті еш қиындықсыз танып, түсініп оқу, сауатты жазу дәрежесіне жетуіне арналған тапсырмалар мен сұрақтар жүйесі үйлесімді қолданылды.
<<Әліппе>> оқулығына қосымша <<Менің алғашқы сөздігім>> кітапшасы ұсынылып отыр. Оқушы
<<Әліппедегі>> оқу материалдарымен жұмыста жаңа сөздермен кездеседі. Сөздердің мағынасын түсініп, оларды ажырата білуге <<Менің алғашқы сөздігім>> кітапшасы көмекке келеді. Сөздікпен жұмыс сынып мұғалімі мен үйдегі ересектер арқылы жүзеге асырылады.
Оқушының әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін <<Жазу дәптерінің>> әр бетінде дөңгелек-шартты белгі берілген. Оқушы сауатты және көркем жазуының дұрыстығын үш түрлі қарындашпен бояп бағалайды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқулық материалдары бірлескен жұптық, топтық, бүкіл сыныппен жұмыс арқылы оқушының белсенді әрекетке түсуіне мүмкіндік жасайды. Бірлескен ізденіс пен зерттеуге, шығармашылық жұмыстарға берілген тапсырмаларды орындату, жағдаяттық және рөлдік ойындарды ойнату, сөздік материалдарымен жұмысты ұйымдастырудың сипаттамасы орта және қысқамерзімді жоспарларда қарастырылған.
<<Әліппе>> 1-жартыжылдықта аптасына 6 сағаттан оқытылып, барлығы 96 сағатты құрайды. Оның 12 сағаты Әліппеге дейінгі кезең материалдарын меңгеруіне, қалған 84 сағаты Әліппе кезеңінде дыбыс пен әріпті танытуға арналады.
Әдістемелік құралда <<Әліппе>> оқулығы бойынша күнтізбелік-тақырыптық жоспар, әрбір сабақ бойынша қысқамерзімді жоспарлар кешені ұсынылып отыр.
5
6
КҮНТІЗБЕЛІК-ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР ҮЛГІСІ (Барлығы - 96 сағат, аптасына - 6 сағат)
№ р/с
Тарау/ ортақ
тақырып
Бөлімше/ Сабақтың
тақырыптары
Оқу бағдарламасына сәйкес күтілетін нәтижелер
Сағат саны
Күні
Ескер- ту
I тоқсан
1
Әліппеге дейінгі кезең
Сөйлеу. Сөйлем Мен оқушымын
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; байланыстырып сөйлейді; сөйлеу туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
2
Сөйлеу. Сөйлем Мектептегі бір күнім
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; байланыстырып сөйлейді; сөйлеу, сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөйлемнің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі
бағытта сызықтар жүргізеді.
1
3
Сөйлеу. Сөйлем Кел, танысайық!
Байланыстырып сөйлейді; сөйлеу, сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөйлемнің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген
суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
4
Сөз
Мен әдепті баламын
Байланыстырып сөйлейді; коммуникативтік қатынаста сөз әдебін (сәлемдесу, алғыс білдіру, кешірім сұрау, өтініш айту, рұқсат сұрау, қоштасу) дұрыс қолдана алады; сөз туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөздің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі
бағытта сызықтар жүргізеді.
1
5
Сөз
Жол бағытындағы ерекше белгілер
Көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндайды; байланыстырып сөйлейді; сөз туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады,
түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
6
Буын
Хайуанаттар әлемінде
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; буын, дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; буынның графикалық сызбасын таниды;
дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
7
Буын
Төрт түлігім - байлығым
Буынның графикалық сызбасын таниды; байланыстырып сөйлейді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
8
Дыбыс
Ауладағы дыбыстар
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; байланыстырып сөйлейді;
дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген
1
7
суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
9
Дыбыс. Сөз Дыбыстар әлемінде
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; дыбыстың графикалық сызбасын таниды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты, дауыссыз дыбыстарды ажыратады; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы
және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
1
10
Дыбыс. Буын. Сөз. Жемістер мен көгөністер
Сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, буын санын анықтайды; дыбыстың графикалық сызбасын таниды;
байланыстырып сөйлейді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
11
Дыбыс. Буын. Сөз Сөмкемде нелер бар?
Сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, буын санын анықтайды; дыбыстың графикалық сызбасын таниды; байланыстырып сөйлейді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі
сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
1
12
Дыбыс. Буын. Сөз. Білім - кітапта
Сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын таниды; байланыстырып сөйлейді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар
жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
1
13
Әліппе кезеңі
А дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
14
А дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-
бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
8
15
Р дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
16
Р дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
17
Л дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі
сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
18
Л дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен
жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
19
У дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына
ажыратушы қызметін түсінеді; еліміздің рәміздерін (әнұран, елтаңба, ту) біледі;
1
9
жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
20
У дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
21
Н дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
22
Н дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
23
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; сызба- модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
24
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; оқу
түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын,
1
10
жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
25
С дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
26
С дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
27
О дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
28
О дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады;
айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
11
29
Т дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
30
Т дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп
және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
31
Қ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
32
Қ дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
33
Ы дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары
(мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады;
1
12
әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
34
Ы дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты,
жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
35
З дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
36
З дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
37
М дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-
дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
1
13
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
38
М дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
39
Е дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
40
Е дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің
бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
41
Д дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
42
Д дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын,
1
14
мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен
жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
43
Ш дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
44
Ш дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен
жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
45
Ұ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
46
Ұ дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен
жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
15
47
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Мұғалімнің қолдауымен мәтіннің, сюжетті суреттің мазмұны бойынша сұрақ қоя алады, сұраққа жауап береді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына
тиісті тыныс белгіні қояды.
1
48
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, сөздегі буын санын анықтайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
ІІ тоқсан
49
Б дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
50
Б дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
51
Й дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады;
әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап
1
16
оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
52
Й дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
53
К дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
54
К дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп
және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
55
І дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына
ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-
1
17
дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
56
І дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
57
ң дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
58
ң дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
59
ң дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем
жазу талаптарына сай жазады.
1
60
Ғ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды,
1
18
буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
61
Ғ дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына
тиісті тыныс белгіні қояды.
1
62
Ж дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
63
Ж дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
64
Ә дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады;
әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап
1
19
оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; еліміздің рәміздерін (әнұран, елтаңба, ту) біледі; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
65
Ә дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады;
айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
66
П дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
67
П дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп
және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
68
Ү дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына
ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-
1
20
дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
69
Ү дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
70
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; мұғалімнің қолдауымен мәтіннің, сюжетті суреттің мазмұны бойынша сұрақ қоя алады, сұраққа жауап береді; коммуникативтік қатынаста сөз әдебін (сәлемдесу, алғыс білдіру, кешірім сұрау, өтініш айту, рұқсат сұрау, қоштасу) дұрыс қолдана алады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп
элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
71
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-
бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
72
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Сөздерді үндестік заңына сәйкес дұрыс айтады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің
бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
73
Ө дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-
дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
1
21
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
74
Ө дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
75
Г дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
76
Г дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына
тиісті тыныс белгіні қояды.
1
77
И дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
22
78
И дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
79
Я қосарлы дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
80
Ю қосарлы дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
81
Х дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
82
Һ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды,
1
23
буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
83
Щ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
84
В дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
85
Э дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
86
Ё қосарлы дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары
(мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады;
1
24
әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
87
Ц дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
88
Ф дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі
сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
89
Ч дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
90
ь, ъ таңбалары
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті
мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы
1
25
және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір- бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
91
Әліпби
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
92
Әліпби
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
93
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
94
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
95
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп
элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
96
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
26
ҚЫСҚАМЕРЗІМДІ ЖОСПАР 1-сабақ
Бөлім: Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөйлеу. Сөйлем Мен оқушымын
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; сөйлеу, сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: мұғалімнің қолдауымен сұраққа жауап болатын сөйлемдерден шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: мектеп тәртібін сақтауға, ұжымда, топта, жұпта жұмыс істеуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
Сыныптың оқу әрекетіне мотивін тудыру.
Психологиялық жағымды ахуал орнату.
<<Ойлан, тап, жаса>> жаттығуы. Мұғалім
<<қуану>>, <<ренжу>>, <<таңғалу>>, <<жылау>> кейпіндегі смайликтерді көрсетеді. <<Қуанған кезде адамның бет-бейнесінде қандай өзгеріс болады? Кәне, айтып көрейікші>>. <<Ренжіген кезде ше?>>. Сосын оқушылардан қуану, ренжу, таңғалу, жылау сезімдерін түрлі жағдаяттарда ым, қимылмен көрсетуді сұрайды:
Мектепке баратыныңды алғаш естігенде қандай көңіл күйде болдың? Ым, қимылмен көрсетіп көр.
Қазіргі көңіл күйіңді қимылмен көрсет.
1. Оқушылар көрсетілген смайликтерді
<<ренжу>>, <<қуану>>, <<таңғалу>>, <<жылау>> түрлеріне ажыратады.
2. <<Мектепке баратыныңды алғаш естігенде қандай көңіл күйде болдың? Ым, қимылмен көрсетіп көр>> тапсырмасын орындайды.
3. Парталас жұбына қуану, ренжу, таңғалу, жылау сезімдерінің біріне жағдаят құрастырып жасырады:
<<Сәулеге әкесі планшет сатып алып беретінін айтты. Сол кезде Сәуленің бет-бейнесінде қандай өзгерістер болды?>> (Екі езуі құлағына жетті. Көзі күлімдеді).
Дұрыс орындаған балаларды мадақтау
Қуану, ренжу, таңғалу, жылау сезімдерін білдіретін смайликтер
Сабақтың
ортасы (26 мин)
Мағынаны ажырату
Білу. Түсіну. Қолдану
<<Сұраққа ұтымды жауап>> ойынын ойнату.
1. <<Сұраққа ұтымды жауап>> ойыны
арқылы оқушылар мектепке не үшін келгені, ондағы оқу қызметі мен
27
Сергіту сәті
Мақсаты: оқушылардың қойылған сұраққа дұрыс және толық жауап беруін қадағалау. Шарты: сұрақтар нақты болуы керек: Сен қайда келдің? Мектепке не үшін келдің? Сен енді кімсің? және т.б. Дұрыс емес жауаптарды мұғалім түзетіп, дұрыс жауапты оқушыға қайталатып отырады.
Нәтижесі: ұтымды жауап берген балалар жеңімпаз атанады.
Сабақ тақырыбын таныстыру: Сөйлеу. Сөйлем.
Сабақтың мақсатын айту:
Балалар, бүгінгі сабақта сендер сөйлемдерден сөйлеу құралатынын білесіңдер.
(Ұ) Тыңдалым және айтылым Мұғалімнің сюжетті сурет мазмұны бойынша сұрақтар қоюы және оған оқушылардың жауап беруі. Сөйлеу (мәтін) туралы қарапайым түсінік беруі.
<<Соңғы сөзді мен айтамын>> стратегиясы бойынша сұрақ-жауап (диалог арқылы әңгімелесу) тәсілін қолдану арқылы оқушылардың сұраққа дұрыс және толық жауап беруін қадағалау.
Сұрақ-жауаптың төмендегідей мазмұнда болуын ескеру:
Бүгін қандай күн?
Бүгін - Білім күні.
Балалар қайда отыр?
Балалар сыныпта отыр.
Олар кімдер?
Олар - оқушылар.
<<Бүгін - Білім күні. Балалар сыныпта отыр. Олар - оқушылар>> деген сөйлемдер тобынан сөйлеу (мәтін) құралғанын айту. Қойылған
қажеттілігі, өздерінің жай балақай емес, оқушы екендігі туралы алғашқы ой-пікірлерін ортаға салады: <<Мен мектепке келдім. Мектепке оқу (білім алу) үшін келдім. Мен оқушымын>>.
2. Оқушылар Әбдіраш Жарасқанның
<<Күзгі қуаныш>> өлеңін үнтаспадан тыңдап, өлең желісі бойынша қойылған сұрақтарға толық жауап береді.
Сөйлем құраған балаларды мадақтау
Әліппе. Үнтаспа
1. Оқулықтағы сюжетті сурет бойынша сызбаның көмегімен қойылған сұрақтарға жауап береді.
2. Мұғалімнің қолдауымен сұрақ жауаптарынан әңгіме құрайды: <<Бүгін
- Білім күні. Балалар сыныпта отыр. Олар - оқушылар>>.
3. Қойылған сұрақтар мен жауаптар, яғни әңгімелесу <<сөйлеу>> деп аталатыны туралы біледі.
Жетістік критерийі: Сурет сюжеті бойынша сөйлей алады; сұрақтарға жауап бере алады.
ҚБ: Оқушылар мұғалімнің көмегімен бір-бірін бағалайды.
Сюжетті сурет
1. Оқушылар партада дұрыс отырады.
№1 жазу дәптері
28
Не қиын болды?
Не үйрендім?
Ұсынысым
сұрақтар мен жауап, әңгімелесу <<сөйлеу>> деп аталатыны туралы түсінік беру.
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
Жазуға даярлауда бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту:
дәптер бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
өзін-өзі бағалау.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
4. Қарындашты дұрыс ұстап, үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген
<<Мектеп - кеме,
Білім - теңіз>> мақалының мәнін түсіндіру. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
Саралау тапсырмалары:
1-деңгей:
Кеме деген не? Ол не үшін қажет? Білім не үшін қажет? Теңіз қандай болады? Білімді теңіз деуге бола ма? т.б. сұрақтарына жауапты мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан ізде. 2-деңгей:
Сұрақтарға жауап болатын сөйлемдерді ретімен айтып көр.
3-деңгей:
Жауаптарыңнан сөйлеу құралғанын дәлелде.
1. <<Мектеп - кеме,
Білім - теңіз>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Саралау тапсырмаларын орындайды. Орындау барысында оқушылардың деңгейі анықталады.
Әліппе. 1-сынып. Үнтаспа
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Рефлексия
Оқушылар бүгінгі сабақта өздеріне оңай және қиын болған тұстарды айтады. Не үйренгісі келетінін ұсыныс ретінде білдіреді.
Сызба
29
1- сабақ
Бөлім:
Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөйлеу. Сөйлем Мектептегі бір күнім
Оқу бағдар- ламасына сәйкес оқу
мақсаттары
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; сөйлеу, сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөйлемнің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөйлем сызба-моделімен әңгімелеуді, мәтін құрауды үйренеді; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: сабақтан тыс уақытты дұрыс пайдалануға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. (МК, Ұ) Ойсергек. <<Атын ата>> ойынын
ойнату.
Ойын ойналып болған соң, сұрақ қою:
- Бұл суреттерді топтастырып, барлығына қандай ат беруге болады?
1. Оқушылар сынып ішіндегі заттардың атын атайды.
2. Тақта, парта, бор т.б. - оқу жабдықтары; дәптер, қалам, сызғыш, ермексаз т.б. - оқу құралдары.
Мақтау, мадақтау
Интербелсенді тақта, оқу жабдықтары мен оқу құралдары
Сабақтың ортасы (26 мин)
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру. Сөйлеу. Сөйлем
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін сурет және сызбаның көмегімен сөйлем құрауды үйренесіңдер.
(МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
1. Сурет және сызбаның көмегімен сөйлем құрауды үйрету үшін оқушыларға
<<Оқушылар не істеді?>> сұрағын қойып, олардың назарын суретке аудару.
1. Оқушылар парталас жұптарымен суретке қарап, <<Оқушылар не істеді?>> сұрағына жауап береді.
2. Мұғалім түзеткен сөйлемді қайталап айтады.
Мұғалім оқушыларды мадақтау арқылы бағалайды:
<<Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!>>
Сурет
Интербелсенді тақта
30
Сергіту сәті
2. Оқушылардың жауабын тыңдау және дұрыс құралмаған, толық емес сөйлемдерді түзеп, оқушыларға қайталатып отыру.
3. Әр суретке берілген сызба-моделімен сөйлем құрату.
4. Сөйлемнің жеке сөздерден тұратынды- ғын, сөйлемнің бірінші сөзі бас әріппен жазылып, соңғы сөйлемнен кейін тыныс белгісі қойылатынын сызбаның көмегімен тәжірибе жүзінде таныту.
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу.
3. Сурет мазмұны бойынша берілген сызба-модельмен сөйлем құрайды:
1) Оқушылар ән айтты.
2) Оқушылар асханада тамақтанды.
3) Балалар кітапханаға барды.
4) Балалар мәшине құрастырды.
4. Мұғалімнің көмегімен оқушылар сөйлем туралы (сөз саны, тыныс белгісі) білімдерін толықтырады және сызбаға сәйкес әңгіме құрауға үйренеді.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды; үзік сызықтарды бастырып жүргізеді; дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
Жетістік критерийі: Суретке қарап, сөйлем құрай алады.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір- бірін бағалайды.
Өзін-өзі бағалау смайлигін бояйды.
Сөйлем сызба- модельдері
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген
<<Оқусыз білім жоқ, Білімсіз күнің жоқ>> мақалының мәнін түсіндіру.
Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
Саралау тапсырмалары:
1- деңгей:
Білім деген не? Ол не үшін қажет? Өнерге не жатады? т.б. сұрақтарына жауапты мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан ізде.
2- деңгей:
Сұрақтарға жауап болатын сөйлемдерді ретімен айтып көр.
3- деңгей:
Жауаптарыңнан сөйлеу құралғанын дәлелде.
1. <<Оқусыз білім жоқ, Білімсіз күнің жоқ>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен мақалдың мәнін өз ойларымен білдіреді.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Бір-бірін бағалау
Сызба
Әліппе. 1-сынып. Үнтаспа.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
31
Сызбаға сәйкес бүгінгі сабақтан меңгерген білімдеріңді айтып беріңдер.
Рефлексия
<<Бүгінгі тақырып не туралы болды? Бүгінгі тақырыпта не ұнады? Не қиын болды?>> сұрақтарына жауап береді.
Өзін-өзі бағалау
Телефон суреті бар сызба
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөйлеу. Сөйлем Кел, танысайық!
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөйлемнің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөйлемнің графикалық сызбаларымен әңгіме құрай алады; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: сөз әдебін дұрыс қолдануды үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың
басы
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
Мұғалім доп лақтырады. Қағып алған оқушы
атын айтып, өзін таныстырады. Мысалы:
Мадақтау
Доп
32
(1 - 7 мин)
2. (МК, Ұ) Ойсергек. <<Менің атым...>> ойынын ойнату.
Менің атым - Айбатыр. Мен батыр баламын. Менің атым - Айару. Мен сұлу арумын.
Бұл ойын оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы білімдерін еске түсіреді.
Адамға есім не үшін қойылады?
Сен өз есіміңнің мағынасын білесің бе?
Басқа балалармен танысудың қажеті бар ма?
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сергіту сәті
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгінгі сабақта сөйлеу барысында дауыс ырғағын сақтауды үйренесіңдер.
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру: Сөйлеу.
Сөйлем
(МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
1. Сурет бойынша сыныптасымен танысу.
2. Әр сөйлемді айтқанда дауыстың өзгеруін байқау.
Оқушылар жұптасып танысады:
Сәлем! Менің атым - Жансая. Сенің атың ше?
Сәлем! Менің атым - Асан. Танысқаныма қуаныштымын!
1. Оқушылар мұғалімнің көмегімен бір- бірімен танысады.
2. Әр сөйлемді айтқанда дауыстың өзгеруін байқайды.
Жетістік критерийі: Танысу барысында дауыс ырғағын сақтайды.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
(МК, Ж) Оқылым
1. Сөйлем сызба-моделінің көмегімен танысу.
2. Әр сөйлемнен кейінгі белгілерге назар аудару.
1. Сөйлем сызба-моделінің көмегімен танысады:
- Сәлем! Менің атым - Әдия. Сенің атың ше? - Сәлем! Менің атым - Алмас.
2. Сөйлеген кезде дауыстың өзгеруі жазуда арнайы белгілермен (.?!) белгіленетінін біледі.
Мадақтау
(МК, Ө) Түймелерден сөйлем соңына қойылатын белгілерді жасау.
Оқушылардың саусақ моторикасын дамыту
мақсатында түймелерден сөйлем соңына қойылатын белгілері жасайды.
Түймелер
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
№1 жазу дәптері
33
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызады.
6. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Өзін-өзі бағалау смайлигін бояйды.
Сабақтың соңы
(7 мин)
Сабақты бекіту.
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдарында берілген <<Сәлем - сөздің анасы>> мақалымен жұмыс:
1. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
2. Мақалдың мәнін ашу.
Саралау тапсырмалары:
1- деңгей:
<<Бала атамен амандасты>> сөйлемінің соңына қандай белгі қоясың?
2- деңгей:
<<Қандай>> сөзімен көтеріңкі көңіл күйді білдіретін сөйлем құрап көр.
3- деңгей:
Парталас жұбыңмен бірің - сатушы, екіншің
- сатып алушы боп ойнап көр.
1. <<Сәлем - сөздің анасы>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен мақалдың мәнін өз ойларымен білдіреді.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Мадақтау. Толықтыру
Рефлексия
Бүгінгі сабақтан алған әсерлерін бағдаршам түстеріне сәйкестендіреді.
Өзін-өзі бағалау
Бағдаршам суреті
34
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөз
Мен әдепті баламын
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: коммуникативтік қатынаста сөз әдебін (сәлемдесу, алғыс білдіру, кешірім сұрау, өтініш айту, рұқсат сұрау, қоштасу) дұрыс қолдана алады; сөз туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөздің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: сөз әдебін дұрыс қолдануды үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
(МК, Ж) Ойсергек. Оқушыларды жұптастырып, әртүрлі тақырыпта (<<Дүкенде>>,
<<Аялдамада>>, <<Мектептен қайтарда>>,
<<Қонаққа барғанда>> т.б.) шағын рөлдік ойын ойнату.
Ойын барысында оқушыларда психологиялық
жағымды ахуал орнату; бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы білімдерін еске түсіру.
Балалар берілген тақырыпқа сәйкес сәлемдесу, қоштасу сөздерін қолданып, рөлге кіреді. Мысалы:
<<Дүкенде>>.
Сәлеметсіз бе!
Сәлеметсің бе, Айжан! Саған не берейін?
Тәте, маған нан беріңізші.
Міне, ала ғой.
Рақмет! Сау болыңыз!
Жетістік критерийі: Сурет мазмұнына сай әдеп сөздерді дұрыс таңдай алады.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру. Сөз.
Қандай баланы әдепті бала дейміз?
Әдепті балалар қандай сөздерді көп қолданады?
Егер адам сөйлеуді білмесе, не болар еді? Сабақ мақсатын хабарлау:
Балалардың ауызша жауаптары тыңдалады.
Жетістік критерийі: Сурет мазмұнына сәйкес әдеп сөздерді дұрыс таңдай алады. ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
35
- Балалар, сендер бүгінгі сабақта сөз туралы білесіңдер және сөз әдебін дұрыс қолдануды үйренесіңдер.
(МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
1. Сурет мазмұны бойынша оқушылармен әңгімелесу. <<Ата несін түсіріп алды?>>, <<Бала не істеді?>>, <<Ата қандай сиқырлы сөз айтуы мүмкін?>> сұрақтарын қойып, жауап алу.
2. Суреттегі заттардың атын сөздердің көмегімен айтқызу.
3. Сөздің сызба-моделімен таныстыру.
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу.
1. Оқушылар қойылған сұрақтарға жауап береді.
2. Суреттегі заттарды (нан, көзілдірік, сағат) атап, берілген заттардың атауы сөз екенін біледі.
3. Сөздің сызба-моделімен танысады.
Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады. Әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызады. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Өте жақсы! Жарайсың! Мадақтау
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Әдепті бала - арлы бала>> мақалының мәнін түсіндіру.
1. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Армысыз>> сөзін кіммен амандасқанда қолдануға болады?
2- деңгей:
Өзіңнен кішілерге қандай амандасу сөзін қолданасың?
3- деңгей:
Кешке айтылатын сәлемдесу сөзін тауып айт.
1. <<Әдепті бала - арлы бала>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен мақалдың мәнін өз ойларымен білдіреді.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Қолпаштау, көмек беру
Сызба
36
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін алманың түсіне қарай белгілеп көрсетеді.
Өзін-өзі бағалау
Алма ағашы
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөз
Жол бағытындағы ерекше белгілер
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндайды; сөз туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: салыстыру, ажырату, топтастыру, жалпылау дағдыларына үйренеді; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: жол ережелерін және тазалықты сақтауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. <<Жол белгілері>> тақырыбындағы шағын (1:47) бейнероликті көрсету.
Бұл бейнеролик оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы
білімдерін еске түсіреді.
https://youtu.be/BP- yASJRbq8
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін сөздің көмегінсіз шартты белгілер арқылы түсінуге болатынын білесіңдер.
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру: Сөз.
(МК, Т) Тыңдалым-айтылым 1-тапсырмамен жұмыс
1. Оқушылар Дарынның мектепке баратын жол бағытындағы шартты белгілерге қарап, қандай нысан екенін тауып айтады.
Өте жақсы! Жарайсың! Мадақтау, жауаптарын толықтырту.
Оқулық
37
1. Дарынның жол бағытында кездескен шартты белгілерге оқушылардың назарын аудару.
2. Шартты белгілерге қарап, қандай нысан екенін тапқызу.
3. <<Жол белгілері не үшін қажет?>>, <<Шартты белгілерді оқуға бола ма?>> сұрақтарына жауап алу.
4. Оқушыларға мектепке баратын жол бағытын суреттер мен белгілер арқылы жасату.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
2. Сөздің көмегінсіз шартты белгілер арқылы да түсінуге болатыны туралы мұғалімнің көмегімен қорытынды жасай алады.
3. Оқушылар мектепке баратын жол бағытын суреттер мен белгілер арқылы жасайды.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызады.
6. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Жетістік критерийі:
Жол бағытында кездесетін шартты белгілердің беретін мәнін түсінеді.
ҚБ: Әр топ мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген
<<Сөйлеуді ол білмейді,
Бірақ: <<Тоқта!>>, <<Жүр!>> - дейді>> жұмбағын тыңдату, шешуін тапқызу.
1. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
Жұмбақтың шешуіндегі сөздің суретін сал.
2- деңгей:
<<Бағдаршам>> сөзімен сөйлем құрап айт.
3- деңгей:
1. Жұмбақты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен жұмбақтың шешуін табады: бағдаршам.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Қолпаштау, қолдау
Куб
38
<<Сөйлеуді ол білмейді>> сөйлемінің сызба- моделін көрсет.
<<Кубизм>> әдісі бойынша түскен сандарға сәйкес сұрақтар беріледі.
1. Шартты белгілер не үшін беріледі?
2. Мектепке келер жолда шартты белгілерді көргенің бар ма?
3. Ең маңызды шартты белгі қайсы деп ойлайсың?
4. Жолда жүру ережесін сақтамайтындарға қандай ақыл айтасың?
Оқушы дұрыс жауапқа - жасыл, қате жауапқа қызыл түсті жолақты көтереді.
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін саусақтарға қарай айтады.
Өзін-өзі бағалау
Қол суреті
1- сабақ
Бөлім:
Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Буын
Хайуанаттар әлемінде
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; буын туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; буынның графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сюжетті сурет мазмұны бойынша қойылған сұраққа жауап береді; мұғалімнің қолдауымен сұраққа жауап болатын
сөйлемдерден әңгіме құрайды.
39
Тәрбиелік: табиғатты сүюге, аң-құстарды қорғауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. <<Шапалақ>> ойынын ойнату. Шарты: әртүрлі суреттер кезекпен шығып тұрады.
Балалар мектепалды дайындық сыныбындағы білімін еске түсіре отырып, көрсетілген сурет атауын буынға бөліп шапалақтайды. Жұмыс жеке, жұппен, топпен, ұжыммен жүргізіледі.
Оқушылар әр суретті шапалақ ұру арқылы буынға бөледі. Қателеспей, сөздің әр буынын дұрыс анықтап, шапалақ ұрған
оқушылар жеңімпаз атанады.
Интербелсенді тақта
Жеке суреттер
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақ тақырыбын таныстыру: Буын Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін сөздің буынымен танысасыңдар және сөзді созып айту арқылы неше буын бар екенін анықтайсың- дар. Сурет мазмұны бойынша қойылған сұрақтарға жауап беруге үйренесіңдер. (МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
Суретке қарап, <<Бала кімді шақырды? Ата сөзін қалай айтты?>> сұрақтарына жауап беру. Сөздің буынға бөлінетіні туралы қарапайым түсінік беру. Буын сызбасымен таныстыру.
(МК, Ө) Оқылым
Аң-құс атауларын буынға бөліп айтқызу. Қайсысы бір буынды сөзден тұратынын тапқызу.
Оқушылар өз жұптарында суретке қарап, бір-біріне не көріп отырғанын айтады.
Сонан соң, мұғалімнің сұрақтарына жауап береді. (Саралау: кейбір балалар сурет бойынша сұрақтарды өздері құрастыра алады.) Сөздің буынға бөлінетіні туралы білетін болады. Буын сызбасымен танысады.
Оқушылар <<қас-қыр, түл-кі>> сөздерін буынға бөліп айтады. Бір буынды <<қаз>> сөзін табады.
Жетістік критерийі: Қойылған сұрақтарға жауап бере алады.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
Сюжетті сурет
Суреттер
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау
жұмыстарын басшылыққа алу:
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
№1 жазу дәптері
40
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Ата
- баланың қорғаны>> мақалының мәнін түсіндіру.
1. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Тырна>> сөзін буынға бөліп айт.
2- деңгей:
<<Ат>>, <<ата>> сөздерінің қайсысы бір буынды сөз екенін анықта.
3- деңгей:
<<Ата - баланың қорғаны>> дегендегі
<<қорған>> сөзінің мағынасын қалай түсінесің? Сұраққа жауапты мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан ізде.
Кері байланыс. <<Еркін микрофон>> әдісі
Сөзді созып айту арқылы буынды қалай анықтауға болады?
Қандай дыбыстар буын құрай алады?
Буынды сызбамен қалай көрсетуге болады?
1. <<Ата - баланың қорғаны>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Саралау тапсырмаларын орындайды.
3. Сөзді созып айту арқылы буын санын анықтайды, буын саны сөздегі дауысты дыбыс санына сай келетінін меңгереді.
Микрофон
Рефлексия.
Сабақтан алған білімдерін жинақтап, 1-ден 7-ге дейінгі сандар аралығында өзін-өзі бағалайды.
Суретті тақта
1- 41
сабақ
Бөлім:
Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Буын
Төрт түлігім - байлығым
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: буынның графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды, байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: үй жануарларын күтуге, олардың адам өміріндегі маңызын түсінуге талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. <<Төлдер>> ойынын
ойнату.
1. Интербелсенді тақтамен жұмыста әртүрлі төлдердің дауысын ажыратады.
2. Оның енесінің атын табады.
https://www.
youtube.com/watch?v
=M0uHim-9kSg
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін әр сөзде неше буын бар екенін ажыратуды үйренесіңдер.
(МК, Ж, Ө) Тыңдалым және айтылым.
1. Суреттегі төлдерді атап, оларды буынға бөліп айтқызу.
2. Буын сызбасына сәйкес суреттердің атауын таптыру.
<<Неліктен әртүрлі сөздердің буын сызбасы бірдей?>> сұрағына жауап бергізу.
1. Оқушылар суреттегі <<бота>>, <<бұзау>>,
<<қозы>>, <<құлындарды>> атап, буынға бөліп айтады.
2. Әр сөзде неше буын бар екенін айтады.
2-тапсырма бойынша:
1. Буын сызбасына сәйкес үй жануарлары мен заттардың атауын табады.
2. Бағанның сол жағында <<түйе>>, <<ешкі>> суреттеріне сәйкес екі буынды сөздің сызба- моделі, бағанның оң жағында <<ірімшік>>,
<<алаша>> суреттеріне сәйкес үш буынды сөздің сызба-моделі берілген. <<Неліктен әртүрлі сөздердің буын сызбасы бірдей?>> сұрағына жауап беру арқылы сөзде қанша
дауысты дыбыс болса, сонша буын болатынына көз жеткізіледі.
Жетістік критерийі: Төлдердің атын буынға бөліп, буын санын анықтай алады. ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір- бірін бағалайды.
Интербелсенді тақта
42
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Асқат қасқа ат мінді, Мақсат басқа ат мінді>> жаңылтпашымен жұмыс:
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және жатқа айтқызу. Сөз аралығындағы дыбыстарды үндестік заңына сәйкес айтуға үйрету.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Асқат>> сөзін буынға бөліп айт.
2- деңгей:
<<Мақсат басқа ат мінді>> сөйлеміндегі сөздерді буынға ажырат.
3- деңгей:
Сөзді буынға бөлу шартты белгісін көрсет.
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды және жатқа айтады.
2. Жаңылтпаштағы <<қасқа ат>>, <<басқа ат>> тіркестерін айтқан кезде тіркестегі екі сөзді бөлек-бөлек айтпай, <<қасқат>>, <<басқат>> деп, үндестік заңына сәйкес айтуға үйренеді.
3. Оқушылар жаңылтпашты жаңылмай, тез- тез, үндестік заңына сәйкес дұрыс айтудан жарысады.
Бір-бірін бағалайды.
Бес саусақ суреті
43
Рефлексия. <<Бес саусақ>> әдісі
Сабақтан алған әсерлерін айтып, ұсыныста- рын білдіреді.
Бес саусақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс
Ауладағы дыбыстар
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
Дамытушылық: суретке қарап әңгіме құрай біледі; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: үлкенді тыңдауды, құстарға қамқор боуды үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек.
Табиғаттағы судың, құстардың т.б. дыбыстарын тыңдату.
1. Тыңдалым материалын мұқият тыңдайды.
2. Табиғаттағы дыбыстарды бір-бірінен ажырата біледі.
Аудиотыңдалым https://www.youtube.c om/watch?v=fZn_jlzV lsc
44
Сабақтың ортасы (26 мин)
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру: Дыбыс
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгінгі сабақта дыбыс және тіл дыбыстарының басқа дыбыстардан айырмашылығы туралы білесіңдер.
(МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
1. Сюжетті сурет мазмұны бойынша жұмыс ұйымдастыру.
2. Қайсысы қандай дыбыс шығаратынын сызбаның көмегімен айтқызу (әтеш, сиыр, балапан, қой, ит, торғай, атасы, немересі).
3. Суретке қарап, балалардың қандай дыбыс шығарғанын айтқызу.
4. Қорытынды тұжырым жасату.
1. <<Қайсысы қандай дыбыс шығарады?>> сюжетті суреті бойынша оқушылар сызбаның көмегімен <<Әтеш шақырады>>,
<<Тауық қыт-қыттайды>>, <<Ит ырылдай- ды>>, <<Сиыр мөңірейді>>, <<Қой маңырайды>>, <<Торғай шырылдайды>>,
<<Ата сөйлейді>> деген мазмұнда жауап береді.
2. Тышқаннан қорқып тұрған қыз
<<А - А - А - А!>> деп, мәшинемен ойнап отырған бала <<У - У - У - У!>> деп дыбыс шығаратынын айтады.
3. Оқушылар <<Бұлар - тіл дыбыстары. Оларды айтамыз және естимиз. Сөз дыбыстардан тұрады>>, <<Жан-жануарлар тек дыбыс шығарады, ал сөйлеу адамға
ғана тән>> деген тұжырым жасайды.
Жетістік критерийі: Суреттегілердің қандай дыбыс шығаратынын айта алады; шағын әңгіме құрайды.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
Сюжетті суреттер
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әріп элементтерін бастырып жазу.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
6. Әріп элементтерін бастырып жазады.
№1 жазу дәптері
45
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Естіледі құлаққа Көрінбейді бірақ та>> жұмбағымен жұмыс:
1. Жұмбақты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және шешуін таптыру.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
Жылан қандай дыбыс шығарады?
2- деңгей:
Тіс дәрігері аузыңды аш дегенде, қандай дыбыс шығарасың?
3- деңгей:
<<Ара>> сөзінің дыбыстық сызбасын көрсет.
<<Еркін микрофон>> әдісі.
Сөз неден құралады?
Қандай дыбыстар созылмай, қысқа айтылады?
1. Оқушылар жұмбақты үнтаспадан тыңдап, шешуін табады: дыбыс.
2. Саралау тапсырмаларын орындайды.
3. Сұрақ-жауап тәсілі арқылы тіл дыбыстары туралы білімдері бекітіледі.
Рефлексия. <<Дұрыс-бұрыс>>
Оқушылар мұғалімнің қорытындылары дұрыс болса, <<дұрыс>> бөлігіне жасыл алманы, бұрыс болса, <<бұрыс>> бөлігіне қызыл алманы жапсырады.
Өзін-өзі бағалайды. Қажет болған жағдайда мұғалім қолдау көрсетеді.
Кесте, қызыл және жасыл алма қима суреттері
Өтілген тақырып бойынша дұрыс және бұрыс қорытындылар айтылады.
Дыбысты көреміз.
Сөз дыбыстардан тұрады.
Дыбысты естиміз.
Дыбысты жазамыз.
Дыбысты айтамыз.
46
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс. Сөз Дыбыстар әлемінде
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; дыбыстың графикалық сызбасын таниды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты, дауыссыз дыбыстарды ажыратады; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
Дамытушылық: талдау, ажырату, жалпылау дағдылары дамиды.
Тәрбиелік: білімді болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек.
<<Әліппе>> әнін бірге орындау. Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін сөз ішіндегі дыбыстарды ажыратуды үйренесіңдер.
Дауысты дыбыс созылып, әндетіп айтылатынына, ал дауыссыз дыбыс созылмай, қысқа айтылатынына назар аудартылады.
https://www. youtube.com/watch? v=hsGs1mEms4I
Сабақтың ортасы (26 мин)
(МК, Ұ) Тыңдалым және айтылым. Оқулықта берілген дауысты (А, Ә, О, Ө) дыбыстарды хормен айтқызу, олардың айтылу ерекшелігін тапқызу.
(МК, Ұ) Оқылым
Сөз ішіндегі дыбыстарды ажырату үшін әуелі бір буынды сөздер алу. Мысалы, 9-сабақтың
2-тапсырмасында Ай, ау, он, ат суреттері дыбыс сызбасымен <<оқуға>> берілген. Мұғалім <<ай>> деген сөзді анық етіп айтып, <<Бұл сөзде неше
дыбыс бар?>> деп сұрайды. Сонан соң
Оқулықта берілген дауысты (А, Ә, О, Ө) дыбыстарды хормен айту арқылы дауысты дыбыстардың созылып, әндетіп айтылатынын, ал дауыссыз дыбыстардың созылмай, қысқа айтылатынын іс жүзінде көрсетеді.
1. Ай, ау, он, ат суреттерін сызбаның көмегімен <<оқиды>>.
Суреттер
47
балалардан: <<Олар қандай дыбыстар?>>,
<<Басында қай дыбыс?>>, <<Соңында қай дыбыс?>> сұрақтарын кезекпен қойып, жауап алады.
Балалар айта алмаса, мұғалім сөзді созып, а...й... деп айтады. Созып айтқанда, сөздің әр дыбысы анықталып, балалар тани алатындай болып естіледі. Тапсырмада берілген бірнеше сөзді алып, дыбыстарын ажыратқаннан кейін балалар бір буынды сөздердің ішіндегі дыбыстарды ажырата біледі.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
әріп элементтерін бастырып жазу.
2. Бұл сөздердің ішінде қандай дыбыстар барын ажыратады.
3. Сөздің басында қай дыбыс, соңында қай дыбыс екенін айтады.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
4. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
5. Әріп элементтерін бастырып жазады.
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Бұлт-ау! Соқтықпа, Бұл - тау!>> жаңылтпашымен жұмыс:
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және жатқа айтқызу.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Бұлт>> сөзін дыбыстарға ажырат.
2- деңгей:
<<Қандай бұлт?>> сұрағына жауап бер.
3- деңгей:
<<Бұл - тау!>> сөйлемін сызбамен көрсет.
<<Еркін микрофон>> әдісі.
Сөз неден құралады?
Қандай дыбыстар созылмай, қысқа айтылады? Буын, дыбыс туралы сұрақтар арқылы сабақты бекіту.
Жаңылтпашты жаттап ал (мұғалім көмегімен қайталай отырып жаттау).
1. Оқушылар жаңылтпашты үнтаспадан тыңдап, жатқа айтады.
2. Саралау тапсырмаларын орындайды.
3. Оқушылар сабақта түсінгендері бойынша бір-біріне сұрақ қояды.
Бір-бірін бағалау
Өрмекші торы
48
Бұлт-ау! Соқтықпа. Бұл - тау.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін қима суреттерді көрсете отырып білдіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Қима суреттер
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты- жөні
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс. Сөз. Буын Жемістер мен көгөністер
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, буын санын анықтайды; буын, дыбыстың графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөздік қоры дамиды; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: піспеген жеміс-жидек, көгөністерді үзбеуге, күтіп-баптауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (5 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
Ойсергек. <<Екі дыбыс>> ойынын ойнату. Сабақ мақсаты хабарланады:
- Балалар, сендер бүгін екі-үш буынды сөздерді ажыратуды және дыбыстарды қосып, сөз айтуды үйренесіңдер.
Бірінші қатысушы бір сөзді айтады. Келесі қатысушы сол сөздің соңғы екі дыбысынан келетін сөзді ойлап табады, бірақ дауыстап айтпайды, тек өз сөзімен түсіндіреді, үшінші қатысушы мұның не туралы айтып жатқанын түсінеді де, сол сөздің соңғы екі дыбысына сөз
ойлап табады. Балалар сөзді жасырушының не
Ойын ережесі
49
туралы айтып жатқанын біледі, бірақ ешкім оны дауыстап айтуына болмайды.
Сабақтың ортасы (30 мин)
(МК, Ұ) Оқылым. <<Суреттер сөйлейді>> әдісі бойынша суреттерді сызбаның көмегімен буындап <<оқу>>:
Ө-рік ал-ма
Суреттегі заттардың көпше түрде тұрғанын салыстырту арқылы буындап <<оқу>>:
Ө-рік-тер, ал-ма-лар
<<Бұларды бір сөзбен не дейді?>> сұрағына жауап алу.
(МК, Ж) Суретке сәйкес дыбыстарды қосып, сөзді айту, сөздерді дыбыстарға ажырату.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
1. Екі, үш буынды сөз бен тұтас сөздің ішіндегі дыбыстарды ажыратады.
2. Осы сөздердің көпше түрі де буындап
<<оқылады>>, әр буындағы дыбыстарды бір- бірінен ажыратады.
3. Алма, өрікті бір сөзбен жеміс деп атайтындығы түсіндіріледі.
4. Оқушылар әр суретке (бұрыш, сәбіз, картоп, қызылша, қызанақ) сәйкес дыбыстарды қосып, сөзді айтады.
Бұл тапсырманы орындау жұптық жұмыс формасында ұйымдастырылады. Әр жұпқа мұғалім кері байланыс береді. Жұпта орындап болған соң, сыныппен бірге талқылап, бекітіледі.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
4. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
№1 жазу дәптері
50
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген
<<Бақта көп қой алма, Көк қой әлі, алма!>> жаңылтпашымен жұмыс:
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және жатқа айтқызу.
2. Беретін мағыналарына сәйкес <<алма>> сөздеріне екпінді дұрыс қою үлгісін көрсету: бірінші қатардағы <<алма>> (жеміс) сөзінің екінші буынын (-ма) көтеріңкі дауыспен оқу; екінші қатардағы <<алма>> (қимылдық атау) сөзінің бірінші буынын
(-ал) көтеріңкі дауыспен оқу.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Алма>> сөзін буынға бөл. Бірінші буындағы дыбыстарды ажырат.
2- деңгей:
<<Алма>> сөзімен сөйлем құра.
3- деңгей:
<<Алма>> сөзінің беретін мағыналарын мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы
сөздігім>> көмекші құралынан анықта.
1. Оқушылар жаңылтпашты үнтаспадан тыңдап, жаттап алады.
2. <<Алма>> сөзінің мағыналарымен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы арқылы танысады. <<Алма>> сөзін білдіретін мағынасына қарай дұрыс айтуға жаттығады.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Микрофон
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Рефлексия. <<Желкенді қайық>> әдісі
Сабақ ұнаса, <<жасыл>>, белгілі бір қиындықтар кездессе, <<сары>>, тапсырмаларды орындауда қиындық болса, <<қызыл>> түспен бояйды. Қаласа, кемені де бояуға болады.
Өзін-өзі бағалайды.
Желкенді кеме суреті
1- 51
сабақ
Бөлім: Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты-
жөні
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс. Сөз Сөмкемде нелер бар?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, буын санын анықтайды; сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
Дамытушылық: талдауға, ажыратуға, салыстыруға, жалпылауға үйренеді; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: оқу құралдарын ұқыпты, таза ұстауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. <<Сөмкемде не бар?>> ойынын ойнату. Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер дыбыстарды қосып, сөз айтуды үйренесіңдер.
Оқушы сөмкесіндегі оқу құралдарын атайды. Сол сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
Оқу құралдары
Сабақтың ортасы (26 мин)
1-тапсырма: (МК, Ұ) Тыңдалым-айтылым. Оқылым.
Суреттерді сызбаның көмегімен буындап <<оқу>>. Әр буындағы дыбыстарды бір-бірінен ажырату.
1. Оқушылар алдымен кітап, дәптер суреттерін сызбаның көмегімен буындап <<оқиды>>.
2. Сонан соң кітаптар, дәптерлер суреттерін <<оқиды>>. Соңғы суреттегілердің көптік мағынаны білдіріп тұрғаны сандарына сәйкес танытылады. Сөздің әр буынындағы дыбыстарды бір-бірінен ажыратады.
<<Бұл заттарды бір сөзбен не дейді?>> сұрағы қойылып,
оқушылардың жалпылай білу
Жетістік критерийі: Сөздерді дыбыстық графикалық сызбасы арқылы <<оқиды>>.
Сөйлеу барысында жалғауларды сөзге дұрыс жалғау арқылы заттардың жекеше және көпше түрін ажырата алады.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге
асырылады.
Суреттер мен сызбалар
52
2-тапсырма. (МК, Ө) Тыңдалым-айтылым. Суретке сәйкес сызбаны табу. Сөздегі қай дыбыстар кедергіге ұшырап, қысқа айтылатынын табу.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әріп элементтерін бастырып жазу.
дағдысын қалыптастыру жүзеге асырылады.
Сызғыш, қалам, қарындаш, ермексаз суреттеріне сәйкес келетін сызбаларды табады. Осы сөздердегі кедергіге ұшырап, қысқа айтылатын дауыссыз дыбыстарды айтады: с, з, ғ, ш, қ, л, м.
Оқушылар әр суреттің дыбыстық сызбасын қызыл және көк дөңгелекшелермен толықтырады.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
6. Әріп элементтерін бастырып жазады.
Жетістік критерийі: Берілген сөздерден кедергіге ұшырап, қысқа айтылатын дауыссыз дыбыстарды анықтайды.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге асырылады.
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Сыныпта ақ бор бар, Көк бор бар, Көп бор бар>> жаңылтпашымен жұмыс:
1. Оқушылар жаңылтпашты үнтаспадан тыңдап, жаттап алады.
2. <<Көк бор>>, <<ақ бор>>, <<көп бор>> тіркестерін үндестік
Рефлексия. Бағдаршам. Сабақтың бағалау критерийіне сай
бағдаршам түстерін
Үнтаспа. Бағдаршам- ның қызыл, жасыл,
53
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және жатқа айтқызу. Сөз аралығындағы дыбыстарды үндестік заңына сәйкес айтуға үйрету.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Бор>> сөзіндегі дыбыстарды ажырат.
2- деңгей:
<<Сыныпта бормен не істейді?>> сұрағына жауап бер.
3- деңгей:
<<Сыныпта ақ бор бар>> сөйлемін сызбамен көрсет.
<<Еркін микрофон>> әдісі.
Сөз неден құралады?
Қандай дыбыстар кедергіге ұшырап, қысқа айтылады?
заңына сәйкес <<көг бор>>, <<ағ бор>>, <<көб бор>> деп айтуға үйренеді.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
белгілейді және себебін түсіндіреді.
сары түстері
Рефлексия
Сабақтан кейінгі көңіл күйін білдіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Смайликтер
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс. Буын. Сөз Білім - кітапта
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
Дамытушылық: заттарды топтауға, жалпылауға үйренеді; байланыстырып сөйлейді.
54
Тәрбиелік: Кітаппен дос болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ, Ж) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. <<Өз есіміңді буындап айт және сәйкес ұяшықты тап>> ойынын ойнату.
Шарты: Парталас жұп бір-біріне өз есімдерін буынға бөліп айтып береді. Сөздің буынын анықтауда қате кетсе, бір-бірін түзетеді. Өз есімінің буындық санына сәйкес тақтаға ілінген
<<1>>, <<2>>, <<3>>, <<4>> санды ұяшықтарды таңдайды. Мысалы, Райхан есімді қыз <<2>> санды ұяшықты атайды. Дұрыс атаған оқушылар жеңімпаз
атанады.
Оқушылар өз есімін буынға бөліп, буын санына сәйкес ұяшықты таңдайды.
Жетістік критерийі: Өз есімін буынға бөліп, ондағы буын санын анықтайды.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге асырылады.
Санды ұяшықтар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру: Дыбыс. Буын. Сөз.
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, бүгінгі сабақта буындарды қосып, сөз айтуды үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Тыңдалым-айтылым. Оқылым Берілген сызбаға сәйкес суретті (аққу, торғай, тоқылдақ) тауып, буындап оқу.
1. Оқушылар берілген дыбыс сызбасына сәйкес орны ауысып кеткен суретті табады: 1-сызба - өрік суреті, 2-сызба - жүзім суреті,
3-сызба - алмұрт суреті.
2. Осы сөздерді буындап оқиды.
Жетістік критерийі: Суретке сәйкес сызбаны табады, буындап оқиды.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге асырылады.
Жетістік критерийі: Суретке сәйкес сызбаны дыбыстармен толықтырып, 1-сурет бойынша дыбыстарды, 2, 3-суреттер бойынша
буындап <<оқиды>>.
Суреттер
Сызба
55
(МК, Ө) Оқылым
Суретке сәйкес сызбаны дыбыстармен толықтырып <<оқу>>.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әріп элементтерін бастырып жазу.
1. Оқушылар суретке сәйкес сызбаны дауысты, дауыссыз дыбыстармен толықтырады.
2. 1-сурет бойынша дыбыстарды және екінші, үшінші суреттер бойынша буындарды қосып, сөз <<оқиды>>.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
6. Әріп элементтерін бастырып жазады.
Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады. Әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар
сызады.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге асырылады.
Суреттер Сызба
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
1. <<Суреттердің алғашқы дыбыстарынан қандай сөз шығаруға болады?>> тапсырмасымен жұмыс.
2. <<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Кітап - білім бұлағы>> мақалының мәнін ашу. Ол үшін:
1. Топтық жұмыста суреттердің алғашқы дыбыстарынан <<кітап>> сөзін шығарады.
2. <<Кітап - білім бұлағы>> мақалын QR немесе үнтаспадан тыңдайды.
Сабақтың бағалау критерийіне сай
<<табыс баспалдағынан>> өз
Әліппе. Үнтаспа
56
Мақалды QR немесе үнтаспадан тыңдату.
Оқушыларға саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей: <<Кітап>> сөзін буынға бөліп айт. Бірінші буындағы дыбыстарды ата.
2- деңгей: <<Кітап>> сөзімен сөйлем құра.
3- деңгей: <<Кітап - білім бұлағы>> дегендегі
<<бұлақ>> сөзінің мағынасын қалай түсінесің? Сұраққа жауапты <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан ізде.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды. <<Кітап>>, <<білім>> сөздеріне дыбыстық талдау жасайды. Сол сөздермен сөйлем құрайды. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен мақалдың мәнін қалай түсінетіндіктері туралы өз ойларын білдіреді.
орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерін смайликтермен білдіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Смайликтер
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
А дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сұрақтарға дұрыс және толық жауап береді; сюжетті суретпен әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
57
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<А>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<А а>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<А а>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Бөшкедегі балды не жеді?
Бөшкедегі балды аю жеді.
Нелер оны шақты?
Аралар оны шақты.
Аю неғылды?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Аю бөшкедегі балды жеді. Аралар оны шақты. Аю қашты>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Аралар оны шақты>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ара>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<а-ра>> деп буынға бөледі.
5. <<А-ра>> сөзінің бірінші және екінші буынын айтып, қай дыбыс
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
58
- Аю қашты.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: Аю бөшкедегі балды жеді.Аралар оны шақты. Аю қашты.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Аралар оны шақты.) бөліп алып, оны сөздерге (аралар, оны, шақты) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ара>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<А а>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<А а>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Асықтардан <<А а>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгерту.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 16-бетінде берілген дыбыстық сызбадағы сөздерді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<А>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнымен таныстыру, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
созылып айтылып тұрғанын табады.
6. <<А>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Асықтардан <<а>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды. 4.<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<аю>>, <<алма>>, <<ара>> сөздерінің түсіндірмесін
мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Асықтар
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
59
Жазылым
1. Оқулықтағы <<А>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<А>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<А>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы А әрпінің бас және кіші әрпін жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттің дыбыс сызбасын оқу.
2- деңгей:
А дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Алма, асық, банан сөздерімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алу. Сабақты <<Ана сүті бал>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<алма>>,
<<асық>>, <<банан>> суреттерінің дыбыс сызбасын <<а>> дыбысымен толықтырады.
2- деңгейдегі оқушылар А дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<алма>>,
<<асық>>, <<банан>> сөздерін буынға бөледі.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
60
Рефлексия
Сабақтан алған әсерін смайликтермен білдіреді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
А дыбысы және әрпі
Оқу бағдарламасына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату. Ойын: <<Алма кетті домалап...>>
Санамақ арқылы кімге алма тиесілі болады, сол оқушы А дыбысынан басталатын немесе а дыбысы бар
сөздерді айтады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін суретте кім және нелер бейнеленгенін анықтайсыңдар.
Сол сөздердің мағынасын білесіңдер және оларға дыбыстық талдау
жасайсыңдар. <<А а>> дыбысының сөздегі
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
61
орнын анықтайсыңдар. Осы сөздерді қатыстырып, шағын мәтін құрайсыңдар.
<<А а>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
1. Суреттегілерді атайды: ата, қауын, қарбыз, асқабақ, бұзау, лақ, бақша, бақ, ағаш, алма, алмұрт.
2. Сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Сөзді буынға бөліп,
<<А а>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтайды.
3. Оқушылар алдымен әр сурет бойынша сөйлем құрайды:
1) Бақшада қауын, қарбыз, асқабақ пісті. 2) Ата қауын, асқабақ жинады. 3) Бақта бұзау, лақ жайылып жүр. 4) Бақта алма, алмұрт өсіп тұр.
4. Жоғарыдағы сөйлемдермен мәтін құрайды: <<Бақшада қауын, қарбыз, асқабақ пісті. Ата қауын, асқабақ жинады. Бақта бұзау, лақ жайылып жүр. Онда алма, алмұрт өсіп тұр>>.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суреттегілерді атау.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
2. <<Ата>>, <<қауын>>, <<қарбыз>>, <<асқабақ>>,
<<бұзау>>, <<лақ>>, <<алма>>, <<алмұрт>>,
<<ағаш>>, <<бақша>>,<<бақ>> сөздеріне дыбыстық талдау жасау.
3. Сөзді буынға бөліп, <<А>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтау.
4. Осы сөздермен сөйлем, сөйлемдермен мәтін құрау.
Сызба, оқулық
Жазылым
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Жазу дәптері
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау, қолдау
62
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сынып ішіндегі <<А а>> дыбысы бар сөздерді ата.
2- деңгей:
А дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Осы сөздермен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сынып ішіндегі <<Аа>> дыбысы бар сөздерді атайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<А>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар осы сөздермен сөйлем құрайды.
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Р дыбысы және әрпі
Оқу бағдарламасына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сұрақтарға дұрыс және толық жауап береді; сюжетті суретпен әңгіме құрайды.
63
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Дос болайық бәріміз, Жарасып тұр әніміз. Тыныштықты сақтаймыз,
Атсын күліп таңымыз!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Р>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Р р>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Р р>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау.
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: Бұл - робот. Робот адаммен сөйлесе алады. Ол үйді күзетеді. Дүкенде сауда жасай алады.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Бұл - робот>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<робот>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Сөзде екі дауысты
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
64
Мынау не?
- Бұл - робот.
Робот не істейді?
- Робот адаммен сөйлесе алады. Ол үйді күзетеді. Дүкенде сауда жасай алады.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Бұл - робот. Робот адаммен сөйлесе алады. Ол үйді күзетеді. Дүкенде сауда жасай алады.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтату.
3. Қажетті сөйлемді (Бұл - робот) бөліп алып, оны сөздерге (бұл, робот) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<робот>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау. Сөздің екі буынды екендігін және сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
5. <<Р>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
6. <<Р>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
7. Түймелерден <<р>> әрпінің сұлбасын жасау.
8. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 18-бетінде берілген дыбыстық сызбадағы сөздерді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Р>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
болғандықтан, бұл сөз екі буынды екендігін анықтайды.
5. <<Робот>> сөзіндегі <<р>> дыбысын
<<р-р-р>> деп, біраз созып айту арқылы анық естиді.
6. <<Р>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. <<Р>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысады.
8. Түймелерден <<р>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<ара>>, <<анар>> <<керік>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Түймелер
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
65
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Р>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Р>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Р>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Р әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасын оқы. Дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес келетінін анықта.
2- деңгей:
Р дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Тырна, радио, анар сөздерімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпаштың мағынасымен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы.
Қырда тырна жүр, Тырна қырда жүр.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес екендігін анықтайды: тырна.
2- деңгейдегі оқушылар Р дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар тырна, радио, анар сөздерімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
66
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
2. Жаңылтпашты қатесіз оқып, сөздегі <<р>> дыбысын анық айтуға жаттығады.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Р дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады. Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату. Ойсергек: <<Суреттер жауыны>>
Суреттердегі Р әрпі бар сөздерді табады. Оларға дыбыстық талдау жасайды.
Суреттер
67
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сурет, сызбаның көмегімен сөздер құрап, оларды дыбыс сызбасы арқылы
<<оқисыңдар>>, дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ара>> сөзі екі түрлі мағына беретінін білесіңдер. Сурет арқылы шағын мәтін құрайсыңдар.
<<Р р>> әрпі кездесетін сөздерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым.
1.Оқулықтың 19-бетінде берілген нар, қасқыр, қарға, құр суреттерінің дыбыс сызбасын <<а>>, <<р>> дыбыстарымен толықтырып оқыту, дыбыстық талдау жасау.
2.. <<А>>, << р>> дыбыстарының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
1. <<Нар>>, <<қасқыр>>, <<қарға>>, <<құр>> сөздерін сурет және дыбыс сызбасының көмегімен <<оқиды>>.
2. Бос ұяшықтағы дыбысты табады.
3. Сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Сөзді буынға бөліп, <<а>>, <<р>> дыбыстарының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтайды.
4. <<Ара>> сөзінің беретін мағыналарын мұғалімнің көмегімен сурет және
<<Менің алғашқы сөздігім>> арқылы ажыратады, дыбыстық талдау жасайды.
<<Нар>>, <<арлан>> сөздерінің түсіндірмесін де мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
5. Оқушылар <<Ара!>>, <<Ара!>> сөйлемін мәнерлеп оқиды.
6. Сурет бойынша сөйлем құрайды:
1) Баланы ара шақты. 2) Бала <<А-а-а!>> деп қашты.
7. Жоғарыдағы сөйлемдермен мәтін құрастырады: Баланы ара шақты. Ол
<<А-а-а!>> деп қашты.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Суреттер, оқулық Сызба
68
3. <<Ара>> сөзінің әртүрлі мағынасымен жұмыс ұйымдастыру. Сөздіктен табуға үйрету.
4. <<Ара! Ара!>> сөйлемін оқу. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Оқушылар <<ара>> сөзінің әртүрлі мағынасын қимылмен көрсетеді.
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
5. Екі мағынадағы араның қимылын жасау арқылы сергіту сәтін ұйымдастыру.
Жазылым
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді, көп нүктенің орнына тиісті әріпті жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау.
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастырылады:
1- деңгей:
<<Нар>> сөзіне дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар <<нар>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Бір буынды сөз екенін, <<р>> дыбысы сөздің соңында
тұрғанын айтады.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
69
<<Нар>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен сөздіктен тауып айт.
3-деңгей:
<<Нар>> сөзімен сөйлем құра.
2- деңгейдегі оқушылар <<нар>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып айтады.
3- деңгейдегі оқушылар <<нар>> сөзімен сөйлем құрайды.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Л дыбысы және әрпі
Оқу бағдарлама- сына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сұрақтарға дұрыс және толық жауап береді; сюжетті суретпен әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
70
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Л>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Л л>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Л л>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау.
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Мынау не?
Бұл - лақ.
Лақ қандай?
Лақ ала.
Ол қайтеді?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - лақ. Лақ ала. Ол маңырайды>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
<<Лақ ала>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтайды.
3. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<лақ>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл сөз бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Л>> дыбысын <<л-л-л>> деп созып айтады. Созып айту арқылы анық естиді.
6. <<Л>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысады.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет
Суреттер, оқулық
Сызба
71
Ол маңырайды.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Бұл - лақ. Лақ ала. Ол маңырайды.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Лақ ала.) бөліп алып, оны сөздерге (Лақ, ала) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<лақ>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау. <<Л-л-л>> деп созып айту. Созып айту арқылы анық есту.
6. <<Л>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
7. Қарындаштардан <<л>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 20-бетінде берілген жаңа сөздерді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Л>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін тұстарымен танысу, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<бал>> сөзінің түсіндірмесімен жұмыс ұйымдастыру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Л>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Л>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Л>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
7. Қарындаштардан <<л>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің көмегімен <<бал>> сөзінің мағынасын түсінеді.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы Л әрпінің бас және кіші әрпін жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай
болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету Мақтау, қолдау
Қарындаштар
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
Жазу дәптері
72
дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасының қай сурет атауына сәйкес екендігін анықта.
2- деңгей:
Л дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
3- деңгей:
Лақ, балға, бал сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс. Мұғалімнің мақалдың мағынасымен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Бала тілі бал>> деген қорытынды пікірмен аяқтайды.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасының қай сурет атауына сәйкес екендігін анықтайды: балға.
2- деңгейдегі оқушылар Л дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар лақ, балға, бал сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
73
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Л дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолдануды үйренеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Қай сандыққа саламын?
Оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеті мен қызығушылықтары дамиды.
Берілген суреттегі заттардың атауында л дыбысы бар болса, 1-сандыққа, атауында л дыбысы жоқ суреттерді
2-сандыққа салады.
* Л қандай дыбыс?
74
* Л әрпі сөздің қай бөлігінде тұра алады?
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сызба-модель бойынша cөйлем құрайсыңдар. Сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданасыңдар. <<Л>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым
1. Оқулықтың 20-бетінде берілген <<ара>>,
<<аралар>> сөздерін оқу. Бұл сөздердің жекелік және көптік мағына беретінін іс жүзінде меңгеру.
1. Ара және аралар сөзінің айырмашылығын табады. Көптік мағына беріп тұрған қосымшаға оқушылардың назары аудартылады. Оқушылар ара және аралар сөздерін қолданып, сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
А Р А А Р А Л А Р
2. Сын атына зат атын табу. Бос ұяшыққа тиісті сөзді қойып оқу.
3. Жаңылтпашты буындап, тұтас оқу. Ара, ара, аралар.
Ара арал аралар.
2. Ала сөзіне қатысты зат атауын табады: ала бұзау, ала мысық, ала қарбыз. Қарбыз ала.
3. Жаңылтпашты буындап, тұтас оқиды. Жаттап алады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Жаңылтпашты <<Жазу дәптеріне>> көшіріп жазу.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді
және көп нүктенің орнына тиісті әріпті жазады.
Мақтау
Жазу дәптері
75
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<Арала>> сөзінен жаңа сөз құра.
2- деңгей:
<<Арал>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен сөздіктен тауып айт.
3- деңгей:
<<Арал>> сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<арала>> сөзінен жаңа сөз құрайды: ар, ара, арал.
2- деңгейдегі оқушылар <<арал>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып айтады.
3- деңгейдегі оқушылар <<арал>> сөзімен сөйлем құрайды.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
У дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла-
масына сәйкес
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан
дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу
76
күтілетін нәтижелер
түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сұрақтарға дұрыс және толық жауап береді; сюжетті суретпен әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: еліміздің рәміздерін (әнұран, елтаңба, ту) біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<У>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<У у>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<У у>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Мектепте салтанатты кеш өтті. Кеш Әнұранмен басталды. Ту желбіреді. Балалар Туға мақтанышпен қарады>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
77
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Мектепте не өтті?
- Мектепте салтанатты кеш өтті.
Кеш немен басталды?
- Кеш Әнұранмен басталды.
Не желбіреді?
- Ту желбіреді.
Балалар Туға қалай қарады?
- Балалар Туға мақтанышпен қарады.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Мектепте салтанатты кеш өтті. Кеш Әнұранмен басталды. Көк Ту желбіреді. Балалар Туға мақтанышпен қарады.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Ту желбіреді) бөліп алып, оны сөздерге (Ту, желбіреді) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<Ту>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<У>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<У>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Санағыштардан <<у>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Көк Ту желбіреді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<Ту>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл сөздің бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Ту>> cөзін <<т-у-у>> деп созып айту арқылы дауысты дыбыс екенін анықтайды.
6. <<У>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. <<У>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысады.
8. Санағыштардан <<у>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<ау>>, <<аула>>, <<ару>>,
<<алау>>, <<уық>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
5. Жаңылтпашты буындап, тұстас оқиды, жаттап алады.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Санағыштар
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
78
1. Мұғалімнің оқулықтың 22-бетінде берілген жаңа сөздерді, сөйлемдерді оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<У>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Жаңылтпашты буындап, тұтас оқу. Лаула, алау, лаула.
Алаула, алау, алаула. Арала аула, Лаура.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<У>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<У>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<У>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы У әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес келетінін анықта.
2- деңгей:
У дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
3- деңгей:
Сөздермен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасының қай сурет атауына сәйкес келетіндігін анықтайды: тау, уық.
2- деңгейдегі оқушылар У дыбысының сөздегі (ортасында, алдында, соңында) орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар тау, уық
сөздерімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
79
ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақты <<Татулық береке бастауы>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
У дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: буындап оқу, тұтас оқу түрлерін қолданады; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолдануды үйренеді; сөздік қоры байиды, байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік мәні: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
80
Психологиялық ахуал орнату. Ойсергек.
<<У дыбысы мен әрпі>> тақырыбындағы шағын бейнероликті көрсету.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін суретте берілгендерді дыбыс сызбасымен <<оқисыңдар>>. Сөз сызбасының көмегімен сөйлемді толықтырасыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден жаңылтпаш құрастырып, дәптерге көшіріп жазасыңдар. <<У у>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Cуреттегілерді атайды: суретші, ұлу, бұзау, тауық, бояу.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<ұлу>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
2. Сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Сөзді буынға бөліп,
<<У у>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтайды. Сөздегі <<У у>> дыбысының дауысты немесе дауыссыз екендігін анықтайды.
3. Оқушылар әр сурет бойынша сөйлем құрайды: 1) Суретші ұлудың суретін салды. 2) Далада бұзау жайылып жүр.
3) Тауық біреу.
4. Сөз сызбасының көмегімен сөйлемді толықтырып <<оқиды>>: Ауа таза. Алуа, аула тазала.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суреттегілерді атау және олардың дыбыс сызбасын <<оқу>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Сызба, оқулық
2. <<Суретші>>, <<ұлу>>, <<бұзау>>, <<тауық>>, <<бояу>> сөздеріне дыбыстық талдау жасау. <<У у>> дыбысының дауысты немесе дауыссыз екендігін анықтау.
3. Сөзді буынға бөліп, <<У>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтау.
4. Сөйлемді сөз сызбасының көмегімен толықтырып <<оқу>>.
Мақтау
Оқулық
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
81
Арала, аула, Лаура
Лаула,
алау, лаула
Алаула, алау, алаула.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден жаңылтпаш құрастыру, дәптерге көшіріп жазу.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
2. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден жаңылтпашты дұрыс құрастырады.
3. Жаңылтпашты дәптерге көшіріп жазады.
4. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру.
1- деңгей:
Бос ұяшықтарға әріпті қой. Сөз құра.
2- деңгей:
Бір және екі буынды сөздерді анықта.
3- деңгей:
Сөздерді қолданып, сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды:
1- деңгейдегі оқушылар бос ұяшықтарға әріпті қояды. Сөз құрайды: ара, ар, ару, ауа, ал, ала, ала, ау, алау.
2- деңгейдегі оқушылар бір және екі буынды сөздерді анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар ара, ар, ару, ауа, ал, ала, ала, ау, алау сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
82
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Н дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сыйлық>> ойыны арқылы оқушылардың назарын сабаққа аудару.
Оқушылар шеңбер құрып тұрады. Бір-біріне сыйлық жасайды. Кезекпен пантомимо арқылы сыйлағысы келген затты бейнелеп,
оң жағындағы парталасына сыйлайды. Ал парталасы оның сыйлығын табуы қажет.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Н>> дыбысының айтылу
ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
83
<<Н н>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Н н>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Анасы дастарқанға не қойды?
- Анасы дастарқанға нан қойды.
Алан нанға не жағып жеді?
Алан нанға май жағып жеді.
Не ішті?
Сүт ішті.
Анасына таңғы ас үшін не айтты?
- Анасына таңғы ас үшін рақмет айтты.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: <<Анасы дастарқанға нан қойды. Алан нанға май жағып жеді. Сүт ішті. Анасына таңғы ас үшін рақмет айтты>>.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Анасы дастарқанға нан қойды.) бөліп алып, оны сөздерге (анасы, дастарқанға, нан, қойды) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<нан>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Анасы дастарқанға нан қойды. Алан нанға май жағып жеді. Сүт ішті. Анасына таңғы ас үшін рақмет айтты>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Анасы дастарқанға нан қойды>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<нан>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл сөз бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Нан>> сөзіндегі <<н>> дыбысын <<нан-н-н>> деп, біраз созып айту арқылы анық естиді.
6. <<Н>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысады.
7. Қарындаштардан <<н>> әрпін жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қарындаштар Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
84
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Н>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Н>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Қарындаштардан <<н>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалімнің оқулықтың 24-бетінде берілген жаңа сөздер мен сөйлемдерді оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Н>> дыбысының сөздегі орнымен (алдында, ортасында, соңында) танысу, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөйлемдерді буындап, тұтас оқу.
Алан, нан ал. Аруна, анар ал.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Н>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Н>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Н>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<науа>>, <<ну>>, <<нар>>, <<анар>>, <<Алан>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы Н әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау, қолдау
Оқулық
Жазу дәптері
85
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес келетінін тап.
2- деңгей:
<<Н н>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Ат, айна, моншақ сөздерімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақал мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәнін ашу үшін <<Ас атасы нан>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды:
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасының қай сурет атауына сәйкес келетіндігін табады: айна.
2- деңгейдегі оқушылар Н дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар ат, айна, моншақ
сөздерімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<ас>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен білдіруге тырысады.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Н дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла-
масына
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; жазу жолын,
86
сәйкес күтілетін нәтижелер
жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/
уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Ауа райы>>
Оқушылар бір парақ қағазға көңіл күйлеріне сәйкес сурет салады. Көңіл күйлерін табиғат құбылыстарына (бұлт, жарқырап тұрған күн, жаңбыр) сәйкес
бейнелейді.
Оқушылар сабаққа дейінгі көңіл күйлерін салып береді.
Түрлі түсті қарындаш, қағаз парағы
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сөздерді буындап, тұтастай оқуға дағдыланасыңдар, бір зат пен бірнеше заттың айтылуы мен жазылуында ерекшелік бар екенін білесіңдер, сурет, белгілер арқылы сөйлем құрап үйренесіңдер. Берілген сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазасыңдар. <<Н н>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Оқылым.
Сызба арқылы сөздерді оқу.
на уа
а нар на ну нау
лан
2. Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
1. Оқушылар буындардан сөз құрап оқиды.
2. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<нану>>, <<науа>>, <<алан>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. <<Анар - анарлар>> сөздеріне берілген суреттерді салыстыру арқылы заттың көптік мағынасын меңгереді.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы
сөздігім>> көмекші құралы
87
3. Заттың беретін көптік мағынасын тәжірибе жүзінде меңгеру.
4. Сөйлемді буындап, тұтастай оқу.
4. Сөйлемдерді буындап, тұтас оқиды.
5. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, сөйлемді <<оқиды>>: Анау - шана. Анау - орындық.
Мақтау
Оқулық
5. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, сөйлемді
<<оқу>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: көп нүктенің орнына тиісті әріпті жазады.
2. Оқулықта берілген сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазады: Анау - алан. Анау - науа.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
88
Сабақтың
Бекіту және саралау
Оқушылар өздеріне берілген
соңы
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
саралау тапсырмаларын
Оқулық
(7 мин)
1-деңгей:
орындайды.
Сурет қай әріптен басталатынын анықта.
1-деңгейдегі оқушылар сурет қай
2-деңгей:
әріптен басталатынын анықтайды:
Сөздегі <<Н>> дыбысының орнын анықтау (сөздің
лимон, уық, арба, радио, нар.
басында, ортасында, соңында).
2-деңгейдегі оқушылар Н
3-деңгей:
дыбысының лимон, нар
Сөздерді қолданып сөйлем құрау.
сөздеріндегі орнын анықтайды
(сөздің басында, ортасында,
соңында).
3-деңгейдегі оқушылар сөздердің
көмегімен сөйлем құрайды.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін
Рефлексия
смайликпен көрсетеді.
тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Не үйрендім? Не білдім?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
89
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы қоржын>> ойыны
Қоржын ішінен асықтар шығады. Ол асықтарда өтілген әріптер жазылған. Асықты алған бала сол әріп туралы білетінін айтады: сөз құрайды, дыбыстық талдау жасайды.
Кеспе әріптер
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті суретке қарап, жылдың қай мезгілі екенін болжайсыңдар. Сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін
құрайсыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суретте қай жыл мезгілі бейнеленгенін болжау.
1. Оқушылар сюжетті сурет арқылы жылдың қай мезгілі екенін болжайды.
2. Сұрақ жауабын дыбыс сызбасының көмегімен табады: күз.
Сөзге дыбыстық талдау жасайды.
3. Күз мезгілі туралы сызба арқылы сөйлемдер құрайды: Күз келді. Қай мезгіл? Қандай әдемі көрініс!
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сызба
Сызба, оқулық
2. Сұрақ жауабын дыбыс сызбасымен сәйкестендіру. Сөзге дыбыстық талдау жасау.
Оқулық
3. Күз мезгілі туралы сызба арқылы сөйлемдер құрау.
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
90
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Дыбыстардың дауысты немесе дауыссыз екендігін анықтайды, берілген әріптерден сөз құрайды, сөз бен дыбыс сызбасын сәйкестендіреді.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин.)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттердің алғашқы әріптерінен сөз құра.
2- деңгей:
Сөзге дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
<<Жапырақ>> сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар суреттердің алғашқы әріптерінен сөз құрайды: жапырақ.
2- деңгейдегі оқушылар сөзді буынға бөледі, сөздегі дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<жапырақ>> сөзімен сөйлем құрайды.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
91
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Не үйрендім? Не білдім?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды, байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: алған білімін тексеруге, өзін-өзі бағалауға талаптанады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Табиғаттағы судың, құстардың т.б.
дыбыстарын тыңдату.
Аудиотыңдалым https://www. youtube.com/ watch?v=fZn_jlzVlsc
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
Өтілген дыбыстардың қай үйшікке кіретінін болжайсың: дауысты, дауыссыз. Бірде дауысты, бірде дауыссыз болатын дыбысты анықтайсың. Дұрыс, шапшаң оқудан жарысасың.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Қай әріп қай үйшікке кіреді? Неліктен?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар дауысты және дауыссыз
дыбыстар үйшігіне кіретін дыбыстарды әріптердің түсіне қарап болжайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
92
2. Бірде дауысты, бірде дауыссыз болатын дыбыс жазылған тасты табу.
2. Оқушылар бірде дауысты, бірде дауыссыз болатын дыбыс жазылған тасты сюжетті суреттен анықтайды: у дыбысы.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
3. Сөздерді кім тез оқиды? Сөреден мәреге жеткенше сөздерді қатесіз, тез оқу.
3. Оқушылар сөреден мәреге жеткенше сөздерді қатесіз, тез оқиды.
Сөздер арасынан бір, екі, үш буыннан тұратын сөздерді анықтайды.
Сөздермен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сюжетті сурет көмегімен сөйлем құрайды. Құрастырған сөйлемнің сызбасын сызады. У дыбысының бірде дауысты, бірде дауыссыз болып келуіне нақты мысалдар келтіреді. Бір, екі, үш буынды сөздерді анықтайды.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<А а>>, <<Р р>>, <<Л л>>, <<У у>>, <<Н н>>
дыбыстары кездесетін сөздерді ата.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар <<А а>>, <<Р р>>,
<<Л л>>, <<У у>>, <<Н н>> дыбыстары
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
93
Сол сөздердің бірін көптік мағынада
кездесетін сөздерді атайды: ата, робот,
айтып көр.
лақ, ауа, нан.
3-деңгей:
2-деңгейдегі оқушылар құраған
Зат атына (ауа) сын атын тауып, сөйлем
сөздерінің бірін көптік мағынада
құра.
қолданып айтады: лақтар.
3-деңгейдегі оқушылар зат атына сын
атын тауып, сөйлем құрайды: Ауа таза.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен
Рефлексия
көрсетеді.
тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
С дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: сыпайылық пен ізеттілікке талпынады, достықты бағалай білуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Қол алысып, кәне, біз,
94
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын
сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Қандай жақсы бір тұру. Достасайық бәріміз.
Достарменен бір жүру!
Айтарым бар сендерге, Қандай жақсы дос болу!
Жаңғақтар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<С>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<С с>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<С с>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Сауысқан қайда қонақтап отыр?
- Сауысқан таста қонақтап отыр.
Самат не істеп тұр?
- Самат сыбызғы тартып тұр.
Оны кімдер мұқият тыңдап отыр?
- Оны достары мұқият тыңдап отыр.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Таста сауысқан қонақтап отыр. Ал Самат сыбызғы ойнап тұр. Достары оны мұқият тыңдап отыр>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Таста сауысқан қонақтап отыр.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<тас>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: <<тас>> сөзінің неліктен бір буынды сөз екенін айтады.
5. <<Тас>> сөзін <<тас-с-с>> деп созып айтып,
<<с>> дыбысын анық естиді.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
95
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: <<Таста сауысқан қонақтап отыр. Ал Самат сыбызғы ойнап тұр.
Достары оны мұқият тыңдап отыр>>.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Таста сауысқан отыр.) бөліп алып, оны сөздерге (таста, сауысқан, отыр) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<тас>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді <<тас-с-с>> деп созып айтып, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<С>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<С>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<с>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 28-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін позицияларымен таныстыруы, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ас - аса асау, сан сана санау) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
6. <<С>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<с>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<асау>>, <<ас>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Түймелер
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
96
Жазылым
1. Оқулықтағы <<С>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<С>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<С>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жүргізу арқылы С әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттердің көмегімен дыбыс сызбасына сәйкес сөздерді тауып көр.
2- деңгей:
С дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Берілген сөздермен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасымен жұмысты QR-мен жұмыс арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдас- тыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алу. Сабақты <<Адам досымен мықты>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыстық талдау сызбасы арқылы жаңа сөзді табады.
2- деңгейдегі оқушылар С дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<қасық>>,
<<жолбарыс>>, <<сағат>> сөздерін қолданып, сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Айтқызбай істейтін ақылды бала болуға талпынады.
Оқулық
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
97
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
С дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Бұл ойын оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы білімдерін еске түсіреді. Топтық жұмыс түрінде
ұйымдастыруға болады.
<<Сақина салмақ>> ойыны. Оқушының қолында өткен әріптерге қатысты сөз жазылған қағаз болады.
Оқушы оны кез келген оқушының қолына салып кетеді, ол оқушыны балалар табады, сөз берілген оқушы сөзді оқып, сол әріп туралы білетінін айтып береді, айта алмаса,
айып ретінде өз өнерін көрсетеді.
Cөздер
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
98
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Мағыналары қарама-қарсы сөздермен танысасыңдар.
Сөйлемдер ретін дұрыс анықтап, мәтін құрайсыңдар. <<С с>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтастай оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (сау - асау, су асу, лас - аласа) сөздің соңына (сал сала, суар суару) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Берілген сөзге мағынасы қарама-қарсы сөзді сурет көмегімен табу.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<асау>>, <<асу>>, <<аласа>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
5. Оқушылар берілген сөзге мағынасы қарама-қарсы сөзді сурет көмегімен табады: лас - таза; аласа - биік.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Сызба, оқулық
Оқулық
99
(МК, Ұ) Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Cөйлемнің сызба-моделіне сәйкес берілген сөздерден сөйлем құрау және оқу.
3. Жазу дәптеріне орындау.
(МК, Ұ) Оқылым
1. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау және түсініп оқу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Cөйлемнің сызба-моделіне сәйкес берілген сөздерден сөйлем құрап жазады: Нан - ас. Анау - асу. Алан, суар. Сара, су ал.
3. Құраған сөйлемдерін <<Жазу дәптеріне>> жазады.
Сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды және түсініп оқиды: Анау - ат. Ат асау. Алан, ат суар.
Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Қолпаштау Мақтау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<Асу>> сөзінен жаңа сөздер жаса.
2- деңгей:
<<Асу>> сөзінің түсіндірмесін сөздіктен тауып айт.
3- деңгей:
<<Асу>> сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<асу>> сөзінен жаңа сөздер жасайды: ас, су.
2- деңгейдегі оқушылар <<асу>> сөзінің түсіндірмесін <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып айтады.
3- деңгейдегі оқушылар <<асу>> сөзімен сөйлем құрайды.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
100
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
О дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды, сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: Отанын сүюге, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей білуге талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сақина салмақ>> ойыны. Оқушының қолында өткен әріптерге қатысты сөз жазылған қағаз болады.
Оны кез келген оқушының қолына
Ақ қағаз
101
Бұл ойын оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы білімдерін еске түсіреді. Топтық жұмыс түрінде ұйымдастыруға болады.
салып кетеді, ол оқушыны балалар табады, сөз берілген оқушы сөзді оқып, сол әріп туралы білетінін айтып береді, айта алмаса, айып ретінде өз өнерін көрсетеді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<О>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<О о>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<О о>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Апа қайда от жақты?
- Апа ошаққа от жақты.
Ол не пісірді?
Ол бауырсақ пісірді.
Күтілетін нәтижені балалармен мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Апа ошаққа от жақты. Ол бауырсақ пісірді. Бауырсақ өте дәмді>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Апа ошаққа от жақты>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ошақ>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<о-шақ>> деп буынға бөледі.
5. <<О>> бірінші буынын айтып, оның созылып, әндетіп айтылып тұрғанын анықтайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Сызба, оқулық
102
Бауырсақ қандай?
Бауырсақ дәмді.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Апа ошаққа от жақты. Ол бауырсақ пісірді. Бауырсақ өте дәмді.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Апа ошаққа от жақты) бөліп алып, оны сөздерге (Апа, ошаққа, от, жақты) ажырату.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ошақ>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<О>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<О>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Моншақтардан <<о>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалімнің оқулықтың 30-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<О>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін тұстарымен таныстыру, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің алдына (ол сол, он сона), соңына (ор ору)
6. <<О>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Моншақтардан <<о>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<ор>>, <<Отан>> сөздерінің
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Моншақтар
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
103
тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<О>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<О>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<О>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тыңдайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы О әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Көп нүктенің орнына тиісті әріпті жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбаға сәйкес келетін суретті тап және ата.
2- деңгей:
О дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Берілген сөздермен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасымен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату
арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызба қай сурет атауына сәйкес келетіндігін табады: доп.
2- деңгейдегі оқушылар С дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<от>>, <<орақ>>,
<<доп>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Отан оттан да ыстық>> мақалын тыңдайды.
Оқулық
104
тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Отан оттан да ыстық>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Отан оттан да ыстық екендігін түсінеді.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
О дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: сыпайы және ізетті болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
1) Біз қандаймыз, қандаймыз?
105
Күніміз қалай күледі (қима суретпен жұмыс)
Оқушыларға үш-төрт бөлікке бөлінген күннің суреттерін беру. Олардың міндеті - сәйкес келетін бөліктерін тауып, Күннің суретін жылдам құрап шығу. Жарыс түрінде өтеді. Балаларды мақтап, мадақтайды. Әр топ
күн сәулесіне арналған тақпақтар айтады.
Шұғылалы таңдаймыз. Жарқыраған күндейміз, Ренжуді білмейміз.
2) Кел, балалар, күлейік, Күлкіменен түлейік. Қабақ түйіп не керек?! Көңілді боп жүрейік.
Төрт бөлікке бөлінген күн суреті
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Мағыналары қарама-қарсы сөздермен танысасыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<О>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ора орау, ол олар, сол солу) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Мағынасы қарама-қарсы сөзді сурет бойынша анықтау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. Оқушылар мағынасы қарама- қарсы сөзді суретке қарап анықтайды.
4. Сурет пен дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді тауып, сөйлемді
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
106
4. Суреттердің және сөздің дыбыс сызбасы арқылы сөзді табу.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау және оқу.
(МК, Ұ, Ө) Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
<<оқиды>>: Ол - торғай. Олар - торғайлар. Орал, домбыра ал.
5. Оқушы орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды және оқиды: Он - сан. Орал, сана.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолпаштау
Сызба
Мақтау
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды: Сара, ора. Олар - арулар.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сөйлемнің сызба-моделіне сәйкес сөздерді дұрыс орналастырып, сөйлем құра.
2- деңгей:
Сөйлемді буындап, тұтас оқы. Сөйлемдегі сөздерге дыбыстық талдау жаса.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сызба- модельге сәйкес сөздердің ретін дұрыс орналастырып, сөйлем құрайды: Сара, ора. Олар - арулар.
Оқулық
107
3-деңгей:
<<Олар - арулар>> сөйлеміндегі сөздерді жекеше мағынада айтып көр.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
2-деңгейдегі оқушылар сөйлемді буындап, тұтас оқиды. Сөйлемдегі сөздерге дыбыстық талдау жасайды. 3-деңгейдегі оқушылар <<Олар - арулар>> сөйлеміндегі сөздерді <<Ол - ару>> деп жекеше мағынада айтады.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Т дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
<<Сақина салмақ>> ойыны.
108
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Бұл ойын оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы
білімдерін еске түсіреді. Топтық жұмыс түрінде ұйымдастыруға болады.
Оқушының қолында өткен әріптерге қатысты сөз жазылған қағаз болады. Оны кез келген оқушының қолына салып кетеді, ол оқушыны балалар табады, сөз берілген оқушы сөзді оқып, сол әріп туралы білетінін айтып береді, айта алмаса, айып ретінде өз
өнерін көрсетеді.
Ақ қағаз
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Т>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Т т>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Т т>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
- Суреттегі үлкен кісі кім?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - ата. Ол баланы атқа отырғызды. Бала - атаның немересі>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Ол баланы атқа отырғызды>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ат>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Сөзде бір дауысты дыбыс болғандықтан, бұл сөз бір буынды екендігі айтылады.
5. <<Ат>> сөзін <<ат-т-т>> деп созып айтып, жаңа
<<т>> дыбысын анық естиді.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Сызба, оқулық
109
Бұл - ата.
Ол не істеді?
Ол баланы атқа отырғызды.
Бала атаға кім боп келеді?
Бала - атаның немересі.
Күтілетін нәтижені балалармен талдау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - ата. Ол баланы атқа отырғызды. Бала - атаның немересі>>.
2. Әңгімені құрамындағы сөйлемдерге талдау.
3. Осы әңгіменің ішіндегі <<Ол баланы атқа отырғызды>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ат>> сөзіне дыбыстық талдау жасау. Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл сөз бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Ат>> сөзін <<ат-т-т>> деп созып айту.
6. <<Т>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Т>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<т>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы. Оқылым.
1. Мұғалім оқулықтың 32-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқу.
6. <<Т>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<т>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<отар>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Түймелер
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
110
2. <<Т>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін тұстарымен таныстырады, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (ата атта), соңына (ат ата, от ота, ота отар) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Т>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Т>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Т>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы Т әрпінің бас және кіші әрпін, сөздерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасына сәйкес келетін суретті анықта.
2- деңгей:
Сурет атауларында Т дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Берілген сөздердің бірімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасына сәйкес келетін суретті анықтайды: құрт. 2-деңгейдегі оқушылар берілген сурет
атауларында Т дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3-деңгейдегі оқушылар <<түйе>>, <<құрт>>,
<<бота>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Оқулық
111
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасымен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Сабақты <<Ата бәйтерек, бала жапырақ>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<бәйтерек>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші
құралы
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Т дыбысы және әрпі
оқу мақсаттары
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді,
112
әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Не жетіспейді?>> жаттығуы
Балалар, біз сендермен сөйлейтін сиқырлы тауға да келіп жеттік. Тау бізге тапсырма берді, біз оны орындасақ, сөйлейтін тау да бізге жол көрсетеді екен. <<Не жетіспейді?>> деген тапсырманы өз орнына рет-ретімен
дұрыс қоя білу қажет.
Оқушылар мұғалімнің ұсынған суреттерін түрлі түсті қарындаштармен бояп шығады. (Суреттердің кейбір бөліктері боялмаған.)
Кейбір бөліктері боялмаған әртүрлі суреттер (еліміздің табиғаты бейнеленген суреттер), түрлі түсті қарындаштар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Жекелік, көптік мағына беретін сөздерді тауып оқисыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Т>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазуға үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды
тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Қолдау
Қолдауды қажет ететін
Суреттер, оқулық Сызба
113
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (ту тау, тар тор), соңына (от Отан, тас тасу, тос тосу) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ж)
3. Көп нүктенің орнында қандай сөз жасырулы тұрғандығын сурет арқылы анықтау.
4. Сызба-модельге сәйкес сөйлемді оқу.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<ту>>, <<Отан>>, <<тон>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
5. Көп нүктенің орнында қандай сөз жасырулы тұрғандығын сурет арқылы анықтайды: тас, тондар.
6. Сызба-модельге сәйкес сөйлем құрап оқиды: Тастан, тарақ ал. Тастан, дәптер тарат.
7. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Анау - тау. Ол - Алатау. Алатау - тау.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы сөздерді жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды: ат, от, тау, тон.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс
оқушыларға көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық Жазу дәптері
114
жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:<<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Бос ұяшыққа <<а>> немесе <<о>> әріптерінің тиістісін қой. Сөз құра.
2- деңгей:
<<Т>> дыбысының ат, от, тау, тон
сөздеріндегі орнын анықта.
3- деңгей:
Ат, от, тау, тон сөздерінің бірімен сөйлем құрау.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алады.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар бос ұяшыққа тиісті әріпті қояды. Сөз құрайды: ат, от, тау, тон.
2- деңгейдегі оқушылар сөздер көмегімен сөйлем құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар ат, от, тау, тон сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
115
Сабақтың тақырыбы
Қ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ұлттық ойын түрлерін білуге және ойнауға талаптанады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы сандық>>
Оқушылар сандықтың ішінен парақшаларға жазылған жылы сөздерді таңдап, сол қасиетке лайықты сыныптастарына сыйлайды. Соңында
бір-бірін қошеметтеп, алғыс айтады.
Сандық, жылы сөздер жазылған
ақ қағаздар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Қ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Қ қ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Қ қ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бүгін күн жылы. Аулада қозы мен лақ жайылып жүр.
Балалар асық атып ойнады>>.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін
Суреттер, оқулық Сызба
116
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Бүгін күн қандай?
- Бүгін күн жылы.
Аулада нелер жайылып жүр?
Аулада қозы мен лақ жайылып жүр.
Балалар не істеді?
Балалар асық атып ойнады.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: Бүгін күн жылы. Аулада қозы мен лақ жайылып жүр. Балалар асық атып ойнады.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Аулада қозы мен лақ жайылып жүр.) бөліп алып, оны сөздерге ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қозы>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Қ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Қ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Асықтардан <<қ>> әрпінің сұлбасын жасау.
2. Әңгіменің құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қозы>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Қозы>> сөзін буынға бөліп, бірінші буындағы алғашқы дыбысты <<қ-қ-қ>> деп созып айтып, <<қ>> дыбысын анық естиді.
6. <<Қ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Асықтардан <<қ>> әрпінің сұлбасын жасау.
оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сызба, оқулық
Асықтар
Оқулық
117
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 34-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Қ>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (ақ лақ), ортасына (қалта тақта), соңына (қала қалақ) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Қ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Қ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Қ>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Қ әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Оқушылар таныс әріптерді қолданып сөз құрап, жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасына сәйкес келетін суретті анықта. Сөзге дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасына сәйкес суретті анықтайды:
Оқулық
118
<<Қаратау>> мәтінінде құрамында <<қ>> дыбысы кездесетін сөздерді тап.
3-деңгей:
<<Тышқан>>, <<сауысқан>>, <<асық>> сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің QR-пен жұмыс арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы.
Жұмбақтың шешуін тап. Шік түсті, бүк түсті, Алшы тұрды, тәйке тұрды. Шеше алады ал кім мұны?
(Асық)
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Ұлттық ойындарымызды ұмытпауымыз керек>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
қарға. Осы сөзге дыбыстық талдау жасайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<Қаратау>> мәтініндегі <<қ>> дыбысы кездесетін сөздерді анықтайды: Қаратау, қала, Қанат.
3- деңгейдегі оқушылар <<тышқан>>,
<<сауысқан>>, <<асық>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды.
2. Жұмбақтың шешуін табады.
3. Асық ату қазақ халқының ұлттық ойыны екендігін түсінеді.
4. Ұлттық ойындарымызды қадірлеп, қастерлеп, ұрпақтан ұрпаққа мұра етіп қалдыруымыз керектігін түсінеді.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
119
Сабақтың тақырыбы
Қ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы сандық>>
Оқушылар сандықтың ішінен парақшаларға жазылған жылы сөздерді таңдап, сол қасиетке лайықты сыныптастарына сыйлайды. Соңында
бір-бірін қошеметтеп, алғыс айтады.
Сандық, жылы сөздер жазылған ақ
қағаздар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөз, сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Қ қ>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазасыңдар.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің
басына (ақ тақ, қар арқар, лақ қалақ,
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға
көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Оқулық
120
қала аққала) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Сызба-модельге сәйкес көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қою.
4. Сызба-модель арқылы сөйлем құру.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<арқар>>, <<қалақ>>, <<салақ>>, <<алқа>>,
<<талқан>>, <<қарақат>>, <<қалқан>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Оқушылар сын атына (ақ) сәйкес келетін зат атын тауып, көп нүктенің орнына қояды: ақ қант, ақ тақта, ақ мата, ақ қозы.
4. Сөйлемнің сызба-моделі арқылы сөйлем құрайды: 7 - тақ сан. Анау - қара тақта.
5. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Анау - қауын. Қауын сары. Қалау, қауын ал.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды: ақ қант, ақ тақта, ақ мата, ақ қозы. (Ескерту: дәптерге тек осы сөз тіркестерін көшіріп жазады. Келесі екі сөйлемді ауызша құрап айтады).
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс
жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау Қолдауды қажет
ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық Жазу дәптері
121
белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбаға сәйкес сурет атауын тап. Дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Қандай қызылша? Қызылша қандай? сұрақтарына жауап бер.
3- деңгей:
Сюжетті сурет бойынша шағын мәтін құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбаға сәйкес сурет атауын табады: асқабақ.
2- деңгейдегі оқушылар <<қызыл қызылша>>, <<Қызылша қызыл>> деп жауап береді.
3- деңгейдегі оқушылар сюжетті сурет бойынша шағын мәтін құрайды: Мынау - бақша. Қауын, қарбыз, қызылша пісті. Әкесі мен баласы
көгөністерді жинады.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
122
Сабақтың тақырыбы
Ы дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
(1 - 7 мин)
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Сәлеметсіңдер ме, балалар, мен сендерді
көргеніме қуаныштымын.
Сендердің көңіл күйлерің қалай?
Жылылықты, достықты, мейірімділікті
Мен бүгін жақсы көңіл күйдемін.
сездік деп айтады.
Сол көңіл күйім арқылы не сездіңдер?
Кел, балалар, күлейік,
Күлкіменен түлейік.
Қабақ түйген не керек,
Көңілді боп жүрейік!
Кел, балалар, күлейік,
Күлкіменен түлейік.
Күлкі көңіл ашады,
Күліп өмір сүрейік!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп
аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ы>> дыбысының айтылу
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
123
ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ы ы>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ы ы>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Ырысты не істеді?
Ырысты тәрелке жуды.
Асыл не істеді?
Асыл қасықтарды құрғатып сүртті.
Нелер тап-таза болды?
Ыдыстар тап-таза болды.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ыдыс>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ы>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Ырысты тәрелке жуды. Асыл қасықтарды құрғатып сүртті. Ыдыстар тап-таза болды>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды. (3).
3. <<Ыдыстар тап-таза болды>> сөйлемін сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ыдыс>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ы-дыс>> деп буынға бөледі.
5. <<-Ы>> бірінші буынын созып айтып, дауысты екенін айтады.
6. <<Ы>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<ы>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған
Сызба, оқулық
Ермексаз Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
124
7. <<Ы>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<Ыы>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 36-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Ы>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басында (асық қасық, тары сары), соңына (алты алтын) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ы>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ы>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ы>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<ырыс>>, <<ынтымақ>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Ы әрпінің бас және кіші әрпін, сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Берілген сурет атауларының алғашқы әріптерін жазып, сөз құрастырады. Шыққан сөзді қолданып сөйлем құрастырады.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің
соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Жазу дәптері
125
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<Тауық>> сөзінен жаңа сөздер жаса.
2- деңгей:
<<Уық>>, <<ық>> сөздерінің түсіндірмесін сөздіктен тауып айт.
3- деңгей:
<<Тауық>>, <<тау>> сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалім мақалды QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастырады.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Ырыс алды ынтымақ>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар <<тауық>> сөзінен жаңа сөздер жасайды: тау, ау, уық, ық. 2-деңгейдегі оқушылар <<уық>>, <<ық>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып айтады.
3-деңгейдегі оқушылар <<тауық>>, <<тау>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын анықтауға тырысады.
3. Оқушылар сыныптастарымен сыйластықта, бірлікте болу керектігін түсінеді.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
126
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ы дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы сандық>>
Оқушылар сандықтың ішінен парақшаларға жазылған жылы сөздерді таңдап, сол қасиетке лайықты сыныптастарына сыйлайды. Соңында бір-бірін
қошеметтеп, алғыс айтады.
Сандық, жылы сөздер жазылған ақ қағаздар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтастай оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Ыы>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
Күтілетін нәтижені балалармен талдау.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Оқулық
127
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу. Дыбыс сызбасына сәйкес келетін сөздерді анықтау.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (ық уық), соңына (отыр отын) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Сөйлемнің сызба-моделіне сәйкес сөйлемді оқу.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. Сөйлемнің сызба-моделіне сәйкес сөйлемді оқиды: Ауыл ыстық. Ауыл алыстау. Асыл, сатып ал. Асыл, уық сал.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқулық
4. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтінді құрап оқу.
4. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрастырып оқиды: Анау - Ырысты. Ол сусын сатты. Сусын салқын.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан тапсырманы орындайды.
3. Cабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-
шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
128
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Сөзжұмбақты шеш. Бос ұяшықтарға берілген суреттер атауын орналастыр. 2-деңгей:
<<Торсық>>, <<уық>> сөздерінің дыбыстық сызбасын сыз. Сөздерді буынға бөл.
3-деңгей:
<<Саты>>, <<қасық>> сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алады.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сөзжұмбақты шешеді. Бос ұяшықтарға берілген суреттер атауын орналастырады: 1) уық;
2) қасық; 3) торсық; 4) саты.
2-деңгейдегі оқушылар <<Торсық>>,
<<уық>> сөздерінің дыбыс сызбасын сызады. Сөздерді буынға бөледі. 3-деңгейдегі оқушылар <<саты>>,
<<қасық>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
З дыбысы және әрпі
129
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай
тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<З>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<З з>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<З з>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
Күтілетін нәтижені балалармен талдау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - қаз. Қаздың балапандары бар. Оның балапандары бесеу>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек
беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
130
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Мынау не?
Бұл - қаз.
Қаздың нелері бар?
Қаздың балапандары бар.
Оның балапандары нешеу?
Оның балапандары бесеу.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Қаз суда жақсы жүзеді. Балапандарына жүзуді үйретеді.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Бұл - қаз) бөліп алып, оны сөздерге (Бұл, қаз) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қаз>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<З з>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Зз>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<з>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
3. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қаз>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
4. Сөзде бір дауысты дыбыс болғандықтан, сөз бір буыннан тұратынын айтады.
5. <<Қаз>> сөзін <<қаз-з-з>> деп айтып,
<<з>> дыбысын анық естиді.
6. <<З>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<з>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін
Түймелер
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
131
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалімнің оқулықтың 38-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<З>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (аз оз, азық қазық), ортасына (қаз қыз), соңына (қызыл қызық) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<З>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<З>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<З>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<азық>>, <<қазық>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы З әрпінің бас және кіші әрпін жазады. З әрпі кездесетін сөздерді көркем жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Берілген дыбыстық сызбаға төмендегі қай сурет атауы сәйкес келетінін анықта.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбаға <<қобыз>> суретінің атауы сәйкес келетінін анықтайды.
Оқулық
132
<<З>> дыбысы сөздің қай бөлігінде (басында, ортасында, соңында) орналасқанын анықта. Сөзді буынға бөл.
3-деңгей:
Қобыз, көзілдірік, зымыран сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай
мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
2-деңгейдегі оқушылар <<қобыз>> сөзіндегі <<з>> дыбысының орнын анықтайды. Сөзді буынға бөледі. 3-деңгейдегі оқушылар қобыз, көзілдірік, зымыран сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашты жаттап алып, жаңылтпаш айтудан жарысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
З дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла-
масына сәйкес
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін
түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың
133
күтілетін нәтижелер
жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Кім білгіш?>>
Мен дауысты дыбыстарды атасам, екі қолдарыңды жоғары көтеріп шапалақтайсыңдар. Ал дауыссыз дыбысты
атасам, еңкейіп тізелеріңді шапалақтайсыңдар.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба- модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<З з>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (Азат озат), ортасына (қазы қозы), соңына (қазақ қазан) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Сын атына зат атын сәйкестендіру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
134
естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<қазы>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Сын атына сәйкес зат атын сәйкестендіреді: қызыл қызанақ, қара қазан, қара қозы (Жазу дәптеріне орындайды).
4. Оқушылар сөйлемнің сызба- моделіне сәйкес сөйлем құрайды: Қаз аз. Қазан қара. Ауа таза. Ықылас, қозыны қара. Сара, қаз асыра.
5. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды: Ораз, қара! Анау - қазы. Ол ыстық.
Жазу дәптеріне көшіріп жазады.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді көркем жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды.
3. Cабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
4.Сызба-модельге сәйкес сөйлем құрау.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау. Мәтінді оқу.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық. Жазу дәптері
Мақтау
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Қолдауды қажет ететін
оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Оқулық
Мақтау
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
135
1- деңгей:
<<Қазақ>> сөзінен жаңа сөздер жаса.
2- деңгей:
<<Қаз>> сөзінің мағынасын анықта.
3- деңгей:
Қаз, аз сөздерімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<қазақ>> сөзінен жаңа сөздер жасайды: қаз, аз, ақ, қақ.
2- деңгейдегі оқушылар <<Қаз>> сөзінің мағынасын сөздіктен анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар қаз, аз
сөздерімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
М дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
136
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<М>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<М м>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<М м>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Мынау не?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - алқап. Алқапта мақта өседі. Мақта ақ>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Мақта ақ>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<мақта>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: екі буынды сөз.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
137
- Бұл - алқап.
Алқапта не өседі?
Алқапта мақта өседі.
Мақта қандай?
Мақта ақ.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: Бұл - алқап. Алқапта мақта өседі. Мақта ақ.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Мақта ақ.) бөліп алып, оны сөздерге (мақта, ақ) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<мақта>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<М м>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<М м>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Қарындаштардан <<м>> әрпінің сұлбасын жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 40-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<М>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (мал мол, маса мата), соңына (қалам Қаламқас) тиісті дыбысты, буынды
5. <<Мақта>> сөзін <<мақ-та>> деп буынға бөліп, бірінші буындағы
<<м>> дыбысын созып айтады. <<М>> дыбысын анық естиді.
6. <<М>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Қарындаштардан <<м>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолпаштау Мақтау
Қарындаштар
Оқулық
138
қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<М>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<М>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<М>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы М әрпінің бас және кіші әрпін жазады. М әрпі кездесетін сөздерді көркем жазады.
2. Cабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Берілген дыбыстық сызбаға сюжетті суреттегі қай кейіпкер атауы сәйкес келеді? Анықтау.
2- деңгей:
<<М>> дыбысы сөздің қай бөлігінде (басында, ортасында, соңында) орналасқан? Анықтау. Сөзді буынға бөлу.
3- деңгей:
Сюжетті сурет бойынша ертегіні айт.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
ұйымдастыруы.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбаны суретпен сәйкестендіреді: Мақтақыз, мысық.
2- деңгейдегі оқушылар сөздегі М
дыбысының орнын анықтайды. Сөзді буынға бөледі.
3- деңгейдегі оқушылар сюжетті сурет бойынша ертегіні айтады.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын түсіндіруге тырысады.
Оқулық
139
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Ақылды адам ойлап
айтады>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
М дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Оқушылар екі топқа бөлінеді. Үстел үстіне екі жәшік қойып, ішіне
140
<<Қара жәшік>> ойыны.
көзілдірік, түйме, гүл, желпуіш, айна т.б. заттар салынады.
Ойыншының міндеті жәшік ішіндегі затты өмірде қай кезде, қалай қолданатынын сипаттап айтуы керек.
Қарсы топ жасырып отырған затты айтылған сөздерге қарап табуы тиіс.
Екі жәшік, көзілдірік, түйме, гүл, желпуіш, айна
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<М м>> әрпі кездесетін сөздер мен сөйлемдерді көркем жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Қолдауды қажет
ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (сырмақ қармақ, орман арман), соңына (алма Алматы) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Берілген сызба-модельге сәйкес екі сөзді сөйлем құрап оқу.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. Оқушылар сөйлемнің сызба- моделіне сәйкес сөйлемді буындап, тұтас оқиды.
4. Оқушылар сөйлемнің сызба- моделіне сәйкес сөйлем құрайды.
Оқулық
4. Берілген сызба-модельге сәйкес үш сөзді сөйлем құрап оқу.
141
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді көркем жазады.
2. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды және дәптерге көшіріп жазады: Мынау - қармақ. Омар, қармақ сал. Сазан аула.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтінді құрастырып жазу.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс
Оқушылар өздеріне берілген саралау
ұйымдастыру:
тапсырмаларын орындайды.
Оқулық
1-деңгей:
1-деңгейдегі оқушылар
Мақтау
Жаңылтпаштан <<М>> дыбысы кездесетін
жаңылтпаштан <<М>> дыбысы
сөздерді анықта. Дыбыстық талдау жаса.
кездесетін сөздерді анықтайды.
2-деңгей:
Дыбыстық талдау жасайды.
Жаңылтпашты оқы. <<Алма алма>>
2-деңгейдегі оқушылар жаңылтпашты
тармағындағы <<алма>> сөзінің мағынасын
оқиды. <<Алма алма>> тармағындағы
түсіндіріп бер.
<<алма>> сөзінің мағынасын түсіндіріп
3-деңгей:
береді: алма - жеміс; алма - қимыл
атауы.
142
<<Алма>> сөзінің екі мағынасына да сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
3-деңгейдегі оқушылар <<алма>> сөзінің екі мағынасына да сөйлем құрайды.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Е дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей білуге талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
143
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай
тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Е>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Е е>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Е е>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Самат қайда барды?
Ол нені көрді?
Елікке не берді?
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Самат орманға барды. Ол елікті көрді. Елікке қалтасындағы кәмпитін берді.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Самат орманға барды. Ол елікті көрді. Елікке қалтасындағы кәмпитін берді>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. Ол елікті көрді.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<елік>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<е-лік>> деп буынға бөледі.
5. <<-Е>> буынын созып, әндетіп айтады.
6. <<Ее>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<е>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Санағыштар Оқулық
144
3. Қажетті сөйлемді (Ол елікті көрді) бөліп алып, оны сөздерге (Ол, елікті, көрді) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<елік>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Е е>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Е е>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Санағыштардан <<е>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 42-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Е е>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (ар ер, ол ел), ортасына (елу езу) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Е е>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Е>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Е>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Е әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Е әрпі кездесетін сөздерді көркем жазады.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері
145
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбада қандай сөз жасырулы тұрғанын анықта.
2- деңгей:
<<Е>> дыбысы сөздің қай бөлігінде (басында, ортасында, соңында) орналасқанын анықта. Сөзді буынға бөл.
3- деңгей:
<<Жеміс>> сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбада жасырулы тұрған сөзді табады: жеміс.
2- деңгейдегі оқушылар сөздегі Е дыбысының орнын анықтайды. Жеміс сөзін буынға бөледі.
3- деңгейдегі оқушылар <<Жеміс>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашты жаттап алып, жаңылтпаш айтып жарысады.
Оқулық
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
146
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Е дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай
қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Сөйлемдер ретін дұрыс анықтап, мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты
қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Е е>> әрпі кездесетін
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
147
сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<терме>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқиды.
4. Оқушылар суреттердің көмегімен <<Мынау не?>> сұрағына жауап береді: Мынау емен. Мынау - терек. Мынау - ер- тоқым.
5. Оқушылар сөйлемнің сызба- моделі арқылы төмендегі жауаптардың сұрағын табады: Сенің атың кім? Атаңа кім боласың? Ертегі қалай басталады?
6. Оқушылар жаңылтпашты буындап, тұтас оқиды.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (мен емен, сен Есен), ортасына (терме терезе), соңына (ер ерте) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
3. Суреттердің көмегімен <<Мынау не?>> сұрағына жауап беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқулық
4. Сөйлемнің сызба-моделі арқылы төмендегі жауаптардың сұрағын табу.
5. Жаңылтпашты буындап, тұтас оқу. Есет атам
Ет асатар,
148
Ет асатса, 5 асатар.
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді және сөйлемді көркем жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Буындардан сөз құра.
2- деңгей:
Есен, емен, ерте, немере сөздеріндегі <<е>> дыбысының орнын анықта.
3- деңгей:
<<Сен>>, <<емен>> сөздерімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар жасырулы тұрған буындардан сөздер құрайды: Есен, емен, ерте, немере.
2- деңгейдегі оқушылар Есен, емен, ерте, немере сөздеріндегі
<<е>> дыбысының орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<Сен>>,
<<емен>> сөздерімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
149
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Д дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
150
(26 мин)
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Д д>> дыбысының айтылу ерекшелігін білетін боласыңдар. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Д д>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Сыныпта қандай сабақ басталды?
Сыныпта домбыра сабағы басталды.
Мұғалім оқушыларға не үйретті?
Мұғалім оқушыларға күй үйретті.
Оқушылар не шертті?
Оқушылар күй шертті.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Сыныпта домбыра сабағы басталды.
Мұғалім оқушыларға күй үйретті. Оқушылар тез қағып алды.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Сыныпта домбыра сабағы басталды.) бөліп алып, оны сөздерге (сыныпта,
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Сыныпта домбыра сабағы басталды. Мұғалім оқушыларға күй үйретті. Оқушылар тез қағып алды>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Сыныпта домбыра сабағы басталды>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<домбыра>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен
<<дом-бы-ра>> деп буынға бөледі.
5. <<Домбыра>> сөзінде қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Дд>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Қарындаштардан <<д>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Қарындаштар
Оқулық
151
домбыра, сабағы, басталды) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<домбыра>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Д д>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Д д>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Қарындаштардан <<д>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 44-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Д д>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнымен танысу, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Д д>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Д>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Д>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<дана>>, <<дос>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Д әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Д әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі
бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазу дәптері
152
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Оң жақта дыбыс сызбасында қандай сөз жасырулы тұр? Ол үшін сандарды ретімен орналастыр.
2- деңгей:
Сөз құра. Әр сөздің мағынасын анықта.
3- деңгей:
Шыққан сөздерді қолданып сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Дос болсаң, берік бол>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сөздегі дыбыс сызбасында қандай сөз жасырулы тұрғандығын анықтайды.
2- деңгейдегі оқушылар сызба көмегімен сөз құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар сөздерді қолданып сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын анықтауға тырысады.
3. Досқа берік, адал болу керектігін түсінеді.
Оқулық
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен
көрсетеді.
Рефлексия
тақтайшасы
153
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Д дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
154
(26 мин)
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтастай оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Сөйлемдер ретін дұрыс анықтап, мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Дд>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<дода>>, <<долана>>, <<дуадақ>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Оқушылар сөзге тиісті жалғауды жалғайды. Сөз құрайды.
4. Оқушылар сөйлемді оқиды.
5. Оқушылар сөйлемдердің дұрыс ретін анықтайды. Мәтінді буындап, тұтастай оқиды.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Сөздерді буындап, тұтас оқыту.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасында (дауа дода) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Сөзге тиісті жалғауды жалғап, сөз құрау.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
4. Суретті сөзге айналдырып, сөйлем құрау.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Мақтау
Оқулық
5. Сөйлемдердің дұрыс ретін анықтап, мәтінді буындап, тұтас оқу.
155
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сөйлемдердің дұрыс ретін анықтап, мәтін құрап жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сюжетті суретке қарап әңгімеле. Мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан <<долана>>,
<<дуадақ>> туралы ақпарат тап.
2- деңгей:
Бұл сөздерді қолданып сөйлем құра.
3- деңгей:
Құраған сөйлеміңнің сызбасын сыз. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан <<долана>>, <<дуадақ>> туралы ақпарат табады.
2- деңгейдегі оқушылар бұл сөздермен сөйлем құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар құраған сөйлемінің сызбасын сызады.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
156
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ш дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан
арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
157
(26 мин)
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ш>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ш ш>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ш ш>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Кімдер аулада жүр?
Шара мен Шырын аулада жүр.
Шора аулаға немен шықты?
Шора аулаға шармен шықты.
Шара мен Шырынға қандай шар берді?
Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді. ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме
құрау: Шара мен Шырын аулада жүр. Шора аулаға шармен шықты. Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Шара мен Шырын аулада жүр. Шора аулаға шармен шықты. Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<шар>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
5. <<Ш>> дыбысын созып айтып, оны анық естиді.
6. <<Ш ш>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<ш>> <<әрпін жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Санағыштар
Оқулық
158
3. Қажетті сөйлемді (Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді.) бөліп алып, оны сөздерге (Шараға, қызыл, Шырын, сары, шар, берді). ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<шар>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ш ш>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ш ш>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Санағыштардан <<ш>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалім оқулықтың 46-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқиды.
2. <<Ш ш>> дыбысының сөздегі орнын (сөз алдында, ортасында, соңында) оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ш ш>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ш>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ш>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты көрсету.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан мұғалім көмегімен шырмауық сөзінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Ш әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Ш әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазу дәптері
159
жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру: 1-деңгей: Ребусты шешу. Дыбыстық сызбада қандай сөз жасырылған? Анықта.
2- деңгей:<<Шырмауық>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен сөздіктен тауып айт.
3- деңгей:
<<Шырмауық>> сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Төгілген жерге ақ моншақ, Ғайып болды сол шақта-ақ.
Мұғалім жұмбақпен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастырады. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай
мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алады.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар ребусты шешіп, дыбыс сызбасында жасырылған сөзді табады: шырмауық. 2-деңгейдегі оқушылар <<шырмауық>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен сөздіктен тауып айтады.
3-деңгейдегі оқушылар <<шырмауық>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды.
2. Жұмбақтың шешуін табуға тырысады.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
160
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ш дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтастай оқисыңдар. Сызба- модель арқылы сөз, сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Ш>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
161
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру.
3. Сызба көмегімен жасырынған сөздерді тауып оқу.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. Оқушылар берілген сызбадан жасырынған сөздерді тауып оқиды: алаша, шырын, шырша.
4. <<Не?>>, <<неше?>>, <<нешеу?>> сұрақтарымен берілген сөйлемдерді жауаптарымен оқиды.
5. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Шынар - сатушы. Ол шыны сатады. Шыны - ыдыс. (Жазу дәптеріне көшіріп жазады.)
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді және сөйлемді көркем жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр
беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>>
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
4. <<Не?>>, <<неше?>>, <<нешеу?>> сұрақтарымен берілген сөйлемдерді жауаптарымен оқу.
Мақтау
Оқулық
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Оқулық
162
түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей: Бос ұяшықтардағы сөздерді тап.
2- деңгей: Шортан, шана, моншақ сөздерін буынға бөл.
3- деңгей: Шортан, шана, моншақ сөздерін сызбадағы орнына қойып, сөйлем құрау.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар бос ұяшықтардағы сөздерді табады: шортан, шана, моншақ.
2- деңгейдегі оқушылар шортан, шана, моншақ сөздерін буынға бөледі.
3- деңгейдегі оқушылар шортан, шана, моншақ сөздерін сызбадағы орнына қойып, сөйлем құрайды: Анау - шортан. Анау - шана. Анау -
моншақ.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ұ дыбысы және әрпі
163
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтеуді үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп
үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ұ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ұ ұ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ұ ұ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Арман мен Марат шеберханада ұшақ жасады. Ұшақтары өте әдемі болды. Шынайы ұшаққа ұқсайды>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға
көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
164
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Бұл қай жер?
Бұл - шеберхана.
Арман мен Марат не жасады?
Арман мен Марат ұшақ жасады.
Ұшақ қандай?
Ұшақтары өте әдемі.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Бұл - шеберхана. Арман мен Марат ұшақ жасады. Ұшақ әдемі.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Арман мен Марат ұшақ жасады.) бөліп алып, оны сөздерге (Арман, Марат, ұшақ, жасады) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ұшақ>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау: ұ-шақ.
6. <<Ұ ұ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ұ ұ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Санағыштардан <<ұ>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалімнің оқулықтың 48-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
3. <<Арман мен Марат шеберханада ұшақ жасады>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ұ-шақ>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ұ-шақ>> деп буынға бөледі.
5. <<Ұшақ>> сөзінде қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ұ ұ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<ұ>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Санағыштар
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
165
2. <<Ұ ұ>> дыбысының сөздегі орнын (сөз алдында, ортасында) оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасауы.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Алдына (сұрақ - құрақ), ортасына (ұлан - ұран), соңына (ұл - ұлу, ұт - ұтқыр).
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ұ ұ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ұ ұ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ұ ұ>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан ұлу, құрақ, ұлан, ұран сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Ұ әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Ұ әрпі кездесетін сөздерді көркем жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Қай сурет атауы дыбыс сызбасына сәйкес келетінін анықта.
2- деңгей:
<<Ұ>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Бұлбұл, құр, ұлу сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
ұйымдастыруы.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасына сәйкес келетін суретті анықтайды: бұлбұл.
2- деңгейдегі оқушылар <<ұ>> дыбысының бұлбұл, құр, ұлу сөздеріндегі орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар бұлбұл, құр, ұлу
сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
Оқулық
166
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ұ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтеуге талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
(1 - 7 мин)
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Психологиялық ахуал орнату.
Он саусақтың саласындай.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
167
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба- модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Ұ>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру.
3. Сөз сызбасымен сөз тіркесін құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан ұршық, ұзақ, тұзақ, құлан, құрық, құндыз сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
3. Сөз сызбасымен сөз тіркесін құрайды: ақ ұнтақ, ақ құрт, азын құрық, ұзын құлақ.
4. Суретке қарап, сұраққа жауап береді, сөйлем құрайды: Ұшақ ұшты. Құс қонды.
5. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
4. Сызба-модельге сәйкес сөйлем құрау.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Қолпаштау
168
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
құрайды: Мынау - Құрман. Ол - ұлан. Құрман - дарынды оқушы.
Мақтау
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді және сөйлемдерді көркем жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сөзжұмбақты шешуін тап.
2- деңгей:
Ұлу, ұшқыш, ұшақ, ұршық сөздеріндегі <<ұ>> дыбысының орнын анықта.
3- деңгей:
Ұлу, ұшқыш, ұшақ, ұршық сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алады.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1. Оқушылар сөзжұмбақтың шешуін табады.
2. Оқушылар ұлу, ұшқыш, ұшақ, ұршық сөздеріндегі <<ұ>> дыбысының орнын анықтайды.
3. Ұлу, ұшқыш, ұшақ, ұршық
сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
169
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Не үйрендім? Не білдім?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: мұғалімнің қолдауымен мәтіннің, сюжетті суреттің мазмұны бойынша сұрақ қоя алады, сұраққа жауап береді; сызба- модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Амандасу
Мейірімді жүрекпен, Ақ пейілді тілекпен Амандасып алайық,
Бір жадырап қалайық!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша сөйлем, әңгіме құрайсыңдар. Суретке қарап,
сұрақ қоясыңдар және оған жауап бересіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
170
(МК, Ж) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суретке қарап, сұрақ қою және жауап беру.
Жазылым
2. Сюжетті сурет бойынша сызбаға сәйкес сөйлем құрау.
1. Оқушылар сурет бойынша жанында отырған оқушыға сұрақ қояды, сұраққа жауап береді.
Үстел басында ас ішер алдында не дейміз?
Асыңыз дәмді болсын!
Ас болсын!
Астарың дәмді болсын!
2. Оқушылар сюжетті сурет аясында берілген сызба бойынша сөйлем құрайды.
Самат, тоқта!
Самат, ақырын!
Ойыншық кімдікі?
Сіздердің ойыншықтарыңыз ба?
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Санағыштар
Оқулық
Айжан кітап оқыды.
Оқушылар осы секілді сөйлемдер құрайды. Бірақ оқушылардың
қиялына ерік берілу керек.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
3. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
3. Оқушылар жазу дәптеріндегі шығармашылық тапсырмаларды орындайды: өзі үйренген сөздерді
Мақтау
Жазу дәптері
171
анықтау, оқулықта берілген тапсырманы жазу дәптеріне көркем жазады.
4. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<С, О, Т, Қ, Ы, З, М, Е, Д, Ш, Ұ>> дыбыстарымен сөздер құра.
2- деңгей:
Құраған сөздеріңді көптік мағынада қолданып көр.
3- деңгей:
Құраған сөздеріңнің бірімен сөйлем құра.
Мұғалімнің бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алуы.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<С, О, Т, Қ, Ы, З, М, Е, Д, Ш, Ұ>> дыбыстарымен сөздер құрайды.
2- деңгейдегі оқушылар құраған сөздерін көптік мағынада қолданып айтады.
3- деңгейдегі оқушылар құраған сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- 172
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Не үйрендім? Не білдім?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, сөздегі буын санын анықтайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: алған білімін тексеріп, өзін-өзі бағалауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Екеуіміздің ұқсастығымыз сонда...>> жаттығуы. Оқушылар екі топқа бөлінеді. Бір топ сыртқы шеңбер, ал екінші топ ішкі шеңбер жасайды. Бір- біріне қарама-қарсы тұрады.
Сыртқы шеңбердегі әр бала өзінің ішкі шеңбердегі сыңарына:
<<Екеуіміздің ұқсастығымыз...>> деп айтқан кезде, ішкі шеңбердегі сыңары
<<Екеуіміздің айырмашылығымыз...>> деп жауап қайтарып, шеңбер бойымен келесі адамға бір қадам жасайды. Барлығы өзінің бірінші
сыңарына жеткенше жалғаса береді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін сендер сөздерге дыбыстық талдау жасау арқылы дауысты және дауыссыз дыбыстар туралы алған білімдеріңді бекітесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суретте берілген зат атауларын буынға бөлу. Суретте берілген қателерді табу.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Суреттер, оқулық
Сызба
173
1. Оқушылар суретте берілген қателерді табады (қоянның құйрығы, түлкінің құйрығы және тауықтың құйрығы бір-бірімен ауысып кеткен). Қоян, түлкі, тауық сөздерін буынға бөледі: қо-ян, түл-кі, та-уық.
2. Оқушылар дауысты дыбыстан басталатын жемістерді атайды: алма, апельсин.
3. Оқушылар дыбыс сызбасының дұрыс немесе бұрыстығын анықтайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды. Берілген сөздермен сөйлем құрап жазады, сөздерді сызба-модельге
сәйкес буынға бөледі, мәтін құрайды.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
2. Дауысты дыбыстан басталатын жемістерді атау.
Оқулық
3. Дыбыстық талдау дұрыс жасалған-
жасалмағандығын анықтау.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
174
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Ұяшықтарды суреттермен сәйкестендір (жазу дәптеріндегі 5-тапсырма).
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1. Оқушылар ұяшықтарды суреттермен сәйкестендіреді.
2. Оқушылар торғай, ұршық, шана, сағат сөздеріне дыбыстық талдау жасайды.
3. Торғай, ұршық, шана, сағат
сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Қолпаштау Мақтау
Оқулық
2- деңгей:
Торғай, ұршық, шана, сағат сөздеріне дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Торғай, ұршық, шана, сағат сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қою, жауап алу.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Б дыбысы және әрпі
175
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын дәлелдейді.
Тәрбиелік: үлкендерге қолғабыс жасауға, ақылды болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы қапшық>> ойыны. Үстелдің үстінде сиқырлы қапшық тұр. Ішінде әртүрлі ұсақ ойыншықтар бар. Балалар кезекпен келіп қапшықтың ішіндегі екі бірдей затты тауып алады. Мысалы: екі бота, екі қой т.б. Балалар қолымен заттарды сипап бірдей затты тауып алған соң,
сипаттап айтады. Айтқанын тексеру үшін заттарды сыртқа шығарады, ойын осылайша жалғасады.
Оқушылар заттарды қолмен ұстай отырып, ұқсас заттарды сипау арқылы табады. Ұқсастығын айтады.
Қолдау
Қапшық, жануарлардың ойыншық үлгілері
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Б>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Б б>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Б б>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Балалар аталарына
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
176
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<бота>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Б>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Б>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<б>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 52-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (жаңылтпашты) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Б>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (бал - бала), сөз ортасына (баба - бата), сөз алдына (арба - дорба) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<бал>>,
<<баба>>, <<бата>>, <<болат>>, <<арба>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
көмекке келді. Берік бұзау суарды. Айбол ботаға жем берді. Ал Береке лаққа сүт берді. Атасы немерелеріне риза болды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (5).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Айбол ботаға жем берді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<бота>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<бо-та>> деп буынға бөледі.
5. <<Б>> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Б>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<б>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<бал>>,
<<баба>>, <<бата>>, <<болат>>, <<арба>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін
оқушыларға көмек беру.
Ермексаз
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
177
5. Мақалды тыңдатып, беретін мәнін айту.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Б>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Б>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Б>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Б әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Ребусты шешпес бұрын оқушыларға <<Тас>> және
<<бақа>> сөздерін қоссақ, қандай сөз шығады?>> сұрағын қою.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттер мен сөздің дыбыстық сызбасына сәйкес жаңа сөзді тап.
2- деңгей:
Б дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Ребустың шешуіндегі сөзбен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыстық сызбасына сәйкес <<тасбақа>> жаңа сөзін табады. 2-деңгейдегі оқушылар Б дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3-деңгейдегі оқушылар <<тасбақа>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
178
алу. Сабақты <<Ақылды бала айтқызбай істейді>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
3. Айтқызбай істейтін ақылды бала болуға талпынады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Б дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сызба-модель арқылы сөйлемдер құрайды. Сөйлемдерден оқиға желісін сақтай отырып, шағын мәтін құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Қолдау
179
<<Таныстыру>> жаттығуы.
Әр оқушы өз есімінің бірінші әрпіне қарай бойындағы жеке қасиетін қосып айту керек.
Мысалы: Самал: - Мен сабырлымын т.б.
Осылайша әр оқушы өзіне тән қасиеттерді айтып шығады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар. (МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1- тапсырма.
Оқулықтың 53-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
2- тапсырма. Тізбектегі әріптерден сөздер (бұрыш, қарбыз, асқабақ) құрап оқуды қадағалау. Құраған сөздерінен <<б>> дыбысының орнын анықтау, дыбыстық талдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Тізбектегі әріптерден сөз құрап оқиды.
5. Оқыған сөздердегі <<б>> әрпінің орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
6. Сызбаға сәйкес сөйлемдерді сәйкестендіріп, дауыс ырғағын сақтай отырып оқиды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық. Кеспе әріптер, буындар
3-тапсырма. Сызбаға сәйкес берілген сөздерді қойып, сөйлемдерді оқу.
Тізбектегі әріптерді қосып оқуда көмек керек болған жағдайда қолдау көрсету.
Суреттер Оқулық
. !
Шұбат бер. Болат, дұрыс оқы! Бұзау бесеу. Болат, батыл бол!
Сөздерді сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, оқуда
жәрдемдесу.
Сызба, оқулық
Оқулық
180
(МК, Ө) Жазылым 4-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөздерден мәтін құрап жазу.
Бақшада қарбыз бар. Онда бұрыш та, асқабақ та бар.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<Б>> дыбысының <<бақбақ>>, <<бақа>> сөздеріндегі орнын анықта.
2- деңгей:
Бақбақ сөзінен жаңа сөздер жаса.
3- деңгей:
Бақбақ сөзімен сөйлем құра.
1-деңгейдегі оқушылар <<Б>> дыбысының <<бақбақ>>, <<бақа>> сөздеріндегі орнын анықтайды. 2-деңгейдегі оқушылар бақбақ сөзінен жаңа сөздер жасайды. 3-деңгейдегі оқушылар бақбақ
сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін қайықты түрлі түсті қарындашпен бояй отырып білдіреді.
Желкенді қайық суреті
181
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Й дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды. Сөзге дыбыстық талдау жасайды. Дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын дәлелдейді.
Тәрбиелік: өзгелердің ойын тыңдауға, пікірін сыйлауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Көңілді шеңбер>> ойыны.
Балалар шеңбер жасап отырады. Бір-біріне мұқият қарап болған соң, көздерін жұмулары қажет. Сол кезде отырған балалардың алдына әртүрлі заттар қойылады (доп, көлік, секіртпе т.б.).
Ойын қызықты болу үшін не істеу керек деп ойлайсыңдар?
Ұрыспау, бір-бірін сыйлау, ойыншықтарды қызғанбау.
Балалар көздерін ашқан соң алдындағы заттардың атын атайды. Сол заттармен қандай ойын ойнауға болатынын айтады.
Қолдау
Ойыншықтар
Сабақтың
ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
182
сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Й>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Й й>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Й й>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. Сөздерді буындап, тұтас оқиды.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме талдау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ай>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Й>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Й>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<й>> әрпін жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Балалар түнгі аспанды бақылады. Олар жарқыраған айды көрді. Арай жұлдыздарға қызыға қарады. Жұлдыз бен айды бақылау балаларға ұнады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Олар жарқыраған айды көрді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ай>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды:
<<ай>> бір буынды сөз екенін айтады.
5. <<Ай - й-й>> деп созып айтып, <<й>> дыбысын анық естиді.
6. <<Й>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<й>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Ермексаз
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
183
Оқылым.
1. Оқулықтың 54-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Й>> дыбысының сөздің ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ай - тай), сөз ортасына (айна - Айнар), сөз алдына (йод - ойыншық) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<йод>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
5. Жаңылтпашты жаттатқызып, оқушылардың жаңылмай тез-тез айтуын ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<йод>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолпаштау
Мақтау
Сызба, оқулық
Оқулық
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Й>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Й>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Й>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<й>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
184
(7 мин)
Ребусты шешпес бұрын оқушыларға Қазақстанның рәміздерін атауды тапсыру.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Ребус шешуін дыбыс сызбасы арқылы тап (байрақ).
2- деңгей:
Байрақ сөзінің мағынасын сөздіктен анықта.
3- деңгей:
Байрақ сөзімен сөйлем құра.
1- деңгейдегі оқушылар сурет пен сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: байрақ.
2- деңгейдегі оқушылар <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан мұғалімнің көмегімен
<<байрақ>> сөзінің мағынасын біледі. 3-деңгейдегі оқушылар <<Байрақ>> сөзімен сөйлем құрайды.
Мақтау, қолдау
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы
оқушылардың білімін бекіту.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. <<Й>> дыбысы сөздің басында кездесетін сөздерді атайды.
Қолдауды қажет ететін оқушылар- ға көмек беру.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- 185
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Й дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: заттардың жалпылау атауын біледі. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден оқиға желісін сақтай отырып, шағын мәтін құрайды.
Тәрбиелік: ұлттық ойын атауларын білуге, ойнауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Орныңды тап>> ойыны. Балалар шеңберге тұрады. Әр бала өзінің жанындағы баланы есінде сақтап, қарап алуы керек. Жүргізушінің бірінші белгісі бойынша, бөлменің жан-жағына тарап кетеді (белгі: шапалақтау). Екінші белгі бойынша шеңберге бастапқыда қай орында, кімнің қасында тұрғанын есінде сақтап, қайта
шеңбер түзеді.
Өз орнын таппаған балалар ойыннан шығады.
Қолдау
Жағымды әуен
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
186
Оқулықта көшіріп жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен жазасыңдар. Заттардың жалпылау атауларын білесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1- тапсырма.
Оқулықтың 55-бетінде оқуға берілген сөздерді, сөйлемдерді оқушылардың тұтастай оқуына қолдау жасау.
2- тапсырма. Ребусты шешу.
Ребустың шешуінде шыққан тай сөзіне дыбыстық талдау жасау. Сөздегі <<й>> дыбысының орнын анықтау. Сөйлем құрау.
2. Буындардан сөз құрату: Айша, Айдос, Айқын, Айман. Адам есімдері бас әріппен жазылатынына назар аудару.
3- тапсырма.
Сөйлемдерді толықтырып оқу.
Бірінші сөйлемді үлгі ретінде оқып беру. Қаймақ, айран - тамақ.
Қуыршақ, сылдырмақ - ойыншық.
<<Ұшты-ұшты>>, <<Санамақ>> - ойын.
Жазылым
4- тапсырма.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Ребусты шешеді. <<Тай>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. <<Тай>> сөзімен сөйлем құрайды.
2. Буындардан сөздер құрайды. Й-дің сөздегі орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
Әр қатардағы сөздердің жалпылама атауын тауып, сөйлемдерді толықтырып оқиды.
1. Сөйлемдерді түсініп оқып, мағына- сына қарай мәтін шығатындай етіп орналастырады.
2. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Буындардан сөз құрап оқуда көмек қажет болған жағдайда үлгісін оқып көрсету.
Мақтау
Қолдау көрсету
Оқулық. Кеспе әріптер, буындар
Суреттер Оқулық
Ребус
Сызба, оқулық
Оқулық
187
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден оқиға ретін сақтай отырып мәтін құрау, дәптерге өздіктерінен көшіріп жазу.
Балалар аулада. Айнұр сурет салды. Ал Айдар мен Айдын дойбы ойнады.
бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
3. Оқулықтағы көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
4. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сөздерді дұрыс орналастырып оқуда жәрдемдесу.
Жазуда оқушыларға көмек қажет болған жағдайда аралай
жүріп көмек беру.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Суреттегі ойынның түрін, атауын табу. Ойынның ережесін айту.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттегі ойынның атын тап.
2- деңгей:
<<Ханталапай>> сөзіне дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
<<Ханталапай>> ойынының ережесін құрастыр.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттегі ойынның атауын табады: ханталапай.
2- деңгейдегі оқушылар <<Ханталапай>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<Ханталапай>> ойынының ережесін құрастырады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Сызба Сурет
Рефлексия
Бүгінгі сабақта алған әсерлерін телефонда WhatsApp желісімен смайлик жібереді.
Телефон суреті
188
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
К дыбысы және әрпі
Күтілетін нәтиже
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын дәлелдейді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
189
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<К>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<К к>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар. <<К к>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<кеме>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<К>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<К>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Асықтан <<к>> әрпін жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Анау - кеме. Кеме үлкен. Кемемен адамдарды және жүк тасиды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Анау - кеме) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 2 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<кеме>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ке-ме>> деп буынға бөледі.
5. <<ке>> бірінші буынындағы <<к>> дыбысын созып айтып, <<к>> дыбысын анық естиді.
6. <<К>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Асықтан <<к>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Асық
190
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 56-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (мақалды) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<К>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (кесе - кезек), сөз ортасына (ескек - екеу), сөз алдына (кеме - керек) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
5. Мақалды түсініп оқып, беретін мәнін айту.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<К>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<К>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<К>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан
<<ескек>>, <<керік>>, <<кеме>>, <<кешен>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<К>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолпаштау
Мақтау
Қолдау көрсету
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жұмыс дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Ребусты шешпес бұрын оқушылардан мойны ең ұзын жануар туралы білетіндерін сұрау.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыстық талдау сызбасы
арқылы жаңа сөзді табады: керік.
Саралау тапсырмалары
191
Дыбыстық сызбада жасырылған сөзді ребусты шешу арқылы тауып көр.
2- деңгей:
<<К>> дыбысының <<керік>> сөзіндегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
3- деңгей:
<<Керік>> сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Өз елің - алтын бесік>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
2- деңгейдегі оқушылар <<К>> дыбысының
<<керік>> сөзіндегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<керік>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Өз елің - алтын бесік>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Өз туған елін, жерін сүюге үйренеді.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай
<<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
К дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін
түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
192
күтілетін нәтижелер
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сызба бойынша сөйлемдер құрайды; орны ауыстырылған сөйлемдерден оқиға желісін сақтай отырып, мәтін құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Жүйрік ой>> жаттығуы
Мынадай сауалдарға іштей өзіне ғана жауап береді.
Төрт түліктен қандай өнім аламыз?
Қойдан қандай өнім алынады?
Еденге неліктен төсеніш төсейді?
Нені білуім керек?
Іштей өз-өзіне талдау жүргізеді. Ұлттық бұйымдарды өзіне тән ерекшеліктерін тауып айтып береді.
Қолдау
Қолдан жасалған ұлттық бұйымдар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Оқулықта көшіріп жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
1. Оқулықтың 57-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың буындап, тұтас оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
Қолдауды қажет
ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
193
2. Сұрақтар мен суреттер арқылы қосымшаның жалғану ерекшеліктеріне назар аудару.
Не? Нелер?
терек - теректер керуен - керуендер кесте - кестелер
3. Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Оқыған сөздердегі <<к>> әрпінің орналасу орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
5. Не? нелер? сұрақтарына жауап беретін сөздерді салыстырып оқиды.
6. Сөздіктен <<керуен>> сөзінің мағынасын тауып, түсіндіреді.
7. Сызбаға сәйкес сөйлемдерді дауыс ырғағын сақтай отырып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
1. Сөйлемдерді түсініп оқып, мағынасына қарай орналастырады.
2. Құраған шағын мәтінді оқиды: Мынау - ескек. Ескек ұзын. Олар - екеу.
Сөзге мағынасына қарай сұрақ қойғанда көмек керек болған жағдайда көмектесу.
Суреттер. Оқулық
Жазылым
2-тапсырма.
1. Сөздерді сызбаға сәйкес орналастырып, үш сөйлем құрап оқу.
2. Құраған сөйлемдерді дәптерге өздіктерінен көшіріп жазу.
Сызба, оқулық
Текемет екеу екен. .
Мынау кесте ме? ?
Сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, оқуға жәрдемдесу.
Мереке құтты болсын!
!
<<Менің алғашқы сөздігім>>
көмекші құралы
Керуен туралы ақпаратты сөздіктен тауып, сыныпта бөлісу.
Оқылым
3-тапсырма.
Оқулықтағы орны ауыстырылып берілген
сөйлемдерді ретімен орналастырып, мәтін құрау.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық. Жұмыс дәптері
194
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Бос ұяшықтарға тиісті әріптерді орналастырып оқы.
2- деңгей:
Сөздіктен <<қобыз>> сөзінің мағынасын анықта.
3- деңгей:
<<Қобыз>> сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар бос ұяшықтарға тиісті әріптерді қойып,
<<шелек>>, <<бота>>, <<текемет>>, <<қобыз>> сөздерін оқиды.
2- деңгейдегі оқушылар сөздіктен
<<қобыз>> сөзінің мағынасын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<қобыз>> сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай түстерді белгілейді және себебін түсіндіреді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
І дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын
195
дәлелдейді.
Тәрбиелік: білімпаз болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Дайын бол!>> ойыны. Балалар шеңбермен жүреді. Жүргізуші бір санды айтады, оқушылар сол санды қолмен немесе саусақтарымен ұқсатып көрсетеді.
Мысалы: үш, екі, төрт т.б.
Сандарды саусақпен, қолмен көрсеткенде барынша ұқсас болуы қажет.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<І>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<І і>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<І і>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Аквариумда теңізде кездесетін барлық балықтарды көруге болады. Әли мен інісі балықтарды тамашалады. Олар өздерін теңіз патшалығында жүргендей сезінді>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Әли мен інісі балықтарды
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
196
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<іні>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<І>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<І>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<і>> әрпін жасау.
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 58-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (мақалды) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<І>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (іні - ілім), сөз ортасына (біл - білім), сөз алдына (іл - іні) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Мақалды мәнерлеп оқып, мазұнын айту.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<І>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<І>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<І>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмыс ұйымдастыру.
тамашалады.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 5 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<іні>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<і-ні>> деп буынға бөледі.
5. Бірінші буындағы созылып айтылып тұрған дыбысты табады.
6. <<І>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексазбен <<і>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<І>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр
беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>>
Оқушыларға әріптің сұлбасын жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Мақтау, қолдау
Ермексаз
Оқулық
Сызба, оқулық
Жазу дәптері Оқулық
197
түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Жұмбақты оқып, шешуін тап. Дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
<<І>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Жұмбақты жатқа айт.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Білім - өмір шырағы>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі жұмбақты оқып, шешуін табады. Дыбыстық талдау жасайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<і>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар жұмбақты жатқа айтады. Сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Білім - өмір шырағы>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Білім алудың маңызды екенін өз сөздерімен түсіндіреді.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сәйкес
<<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- 198
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
І дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздерге тиісті сұрақ қояды және суретке сүйене отырып, жауап береді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Мен суретшімін>> ойыны.
Оқушылар бірінің артына бірі тұрады. Бастаушы бір суреттің сұлбасын алдында тұрған оқушының арқасына саусағымен жүргізіп салады. Ал ол оқушы алдында тұрған оқушының арқасына салады. Осылайша соңғы балаға дейін салып шығады. Бастаушы мен соңғы салған баланың суреттері салыстырылады. Егер екеуі екі түрлі болса, қате кеткен ойыншыны табады. Ол ойыншы
ойыннан шығады.
Суретті анық етіп салу қажет.
Қолдау
Сабақтың
ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді,
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
199
сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Оқулықта көшіріп жазуға берілген
тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен жазасыңдар.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<ы - і>> дыбыстары бар сөздерді салыстырып оқиды. <<Ы>>-ның жуан, <<і>>-нің жіңішке дауысты дыбыс екенін айтады.
5. Қандай? сұрағына жауап беретін сөздерді тауып, сөздерді оқиды: ескі зат; сұр тышқан; ақ ешкі; қызыл етік.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздерді жазады.
2. Бұл кім? және Ол не істеді? сұрақтарының жауабын сызба бойынша орындайды. Сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазады.
Қолдау
Оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
1. Оқулықтың 59-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
2-тапсырма.
<<ы - і>> дыбыстары бар сөздерді салыстырып оқу.
ыс - іс ыстық - істік
тыс - тіс сыз - сіз
Сөзге мағынасына қарай сұрақ қоюда көмек қажет болған жағдайда көмектесу.
Сызба, оқулық
Қандай? сұрағына жауап беретін сөздерді табу.
Қандай?
ескі зат сұр тышқан
ақ ешкі қызыл етік
Жазылым
3-тапсырма.
Бұл кім? және Ол не істеді? сұрақтарының жауабын сызба бойынша орындау.
Сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазу.
Сөздерді сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, сұраққа жауап беруде көмек қажет болған жағдайда бағыттап отыру.
Оқулық Жұмыс дәптері
Кім? Не істеді?
Бұл кім? Ол не істеді?
Бұл бала. Сурет салды.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Мақтау
200
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Кім? сұрағына жауап беретін сөзді тап. (суретші). Тапқан сөзге дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Мұғалімнің көмегімен <<І>> дыбысының ірімшік, кілем, елік, білім сөздеріндегі орнын анықта.
3- деңгей:
Суретші сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар кім? сұрағына жауап беретін сөзді сызбадан табады. Сөзге дыбыстық талдау жасайды.
2- деңгейдегі оқушылар мұғалімнің көмегімен <<і>> дыбысының ірімшік, кілем, елік, білім сөздеріндегі орнын анықтайды. 3-деңгейдегі оқушылар суретші сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған білімдері мен көңіл күйлерін анықтап, себебін түсіндіреді.
Нысана суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
201
Сабақтың тақырыбы
ң дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын дәлелдейді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Зообақтағы аңдар>> ойыны. Үстел
үстіндегі жабайы аңдарды зообақ торына, үй жануарларын қораға орналастырады.
Жабайы аңдар мен үй жануарларын бөліп орналастырады.
Қолдау
Жабайы аңдар мен үй жануарларының, тор, үйдің макеті
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар, <<ң>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<ң>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<ң>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1-тапсырма.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
202
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<сұңқар>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<ң>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<ң>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Жіптен <<ң>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
2-тапсырма. Оқылым.
1. Оқулықтың 60-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (жаңылтпашты) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<ң>> дыбысының сөз ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (аң - шаң), сөз соңына (оң - оңаша) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Жаңылтпашты жаттатқызып, оқушылардың тез-тез айтуын ұйымдастыру.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Аңсар атасымен зообаққа барды. Зообақта әртүрлі аңдар мен құстар бар. Оған сұңқар ұнады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Оған сұңқар ұнады.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<сұңқар>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды, буынға бөледі.
5. <<Сұң>> бірінші буынын <<сұң-ң-ң>> деп созып айтып, <<ң>> дыбысын анық естиді.
6. <<ң>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<ң>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Жіп.
Әріптің жазбаша түрі
Оқулық
203
3-тапсырма.
Геометриялық фигуралардың ішіне жазылған буындардан сөздер құрау. Сөздерге дыбыстық талдау жасау: қайың, аңшы, еңбек.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ң>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<ң>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<ң>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Буындардан сөздер құрайды. Құраған сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ң>> әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбадағы жасырынып тұрған сөзді тап.
2- деңгей:
<<ң>> дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
Қайың сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыстық талдау сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: қайың.
2- деңгейдегі оқушылар <<ң>> дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<қайың>> сөзімен сөйлем құрайды.
Саралау тапсырмалары
Сурет. Сызба
204
ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашты жаттап алады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сәйкес бағдаршам түстерін белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Бағдаршам суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
ң дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: мәтіннің мазмұнын баяндайды; орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды; әріптердің орнын ауыстыра отырып, жаңа сөздер жасайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Қолдау
205
Психологиялық ахуал орнату.
<<Дыбыстарды тану>> жаттығуы.
Бейнебаяндағы жабайы аңдардың дауысын ести отырып, аттарын атайды.
Аңдарды дауысына қарай ажыратады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Оқулықта көшіріп жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен жазасыңдар.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
1. Оқулықтың 61-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
2. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<тоң>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Оқыған сөздердегі <<ң>> дыбысының орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
5. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<тоң>> сөзінің
түсіндірмесін тауып оқиды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық Бағандағы сөздер
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазылым
2-тапсырма.
Кестедегі сөздерді сызба бойынша орналастырып, сөйлем құрап оқу. Дәптерге өз бетінше көшіріп жазу.
.
Таң атты. Қоңыз қонды. Сұңқар саңқылдады.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және
Сөздерді сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, сөйлем құрап оқуда көмек қажет болған
Оқулық Сызба
Жазу дәптері
206
Оқылым
3-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Оның алдында терісі теңбіл аң тұрды. Мойны
неткен ұзын еді! Бұл керік болатын.
жағдайда бағыттап отыру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға
көмек беру.
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
Оқушылар өздеріне берілген саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс
тапсырмаларын орындайды.
ұйымдастыру:
1-деңгейдегі оқушылар қоңырау сөзінен
1-деңгей:
жаңа сөздер құрайды: қоңыр, қоң, оң.
Қоңырау сөзінен жаңа сөздер құра.
2-деңгейдегі оқушылар <<ң>> дыбысының
2-деңгей:
<<қоңыр>>, <<қоң>>, <<оң>> сөздеріндегі орнын
Саралау
<<ң>> дыбысының <<қоңыр>>, <<қоң>>, <<оң>>
анықтайды.
Қолдауды қажет
тапсырмалары
сөздеріндегі орнын анықта.
3-деңгейдегі оқушылар <<қоңыр>>, <<қоң>>,
ететін
3-деңгей:
<<оң>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
оқушыларға
<<Қоңыр>>, <<қоң>>, <<оң>> сөздерінің бірімен
көмек беру.
сөйлем құра.
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерімен,
Бір-бірін
Микрофон
ұсыныстарымен бөліседі.
бағалайды.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
ң дыбысы және әрпі
207
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді, сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды; әріптердің орнын ауыстыра отырып, жаңа сөздер жасайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Балық аулау>> ойыны.
Сынып оқушылары ыдысқа өз заттарын салады. Қармақпен затты аулап, балық аулаушы кімдікі екенін айтады. Алған заттың
иесінің аты емес, менің, сенің, оның сөздері қолданылады.
Заттардың иесін атағанда атын атамауы қажет.
Қолдап отыру
Ыдыс, қармақ, оқушылардың заттары
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Сөздердің қатесін тауып, түзетіп жазасыңдар. Заттардың иесін тауып, атын атамай, <<менің, сенің, оның>> сөздерін орынды қолдануды үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 62-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың бірге буындап, тұтас оқуына
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды
тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Қолдау
Оқулық
208
қолдау жасау. <<Н>> - <<ң>> дыбыстары бар сөздерді салыстырып оқу.
2- тапсырма.
Іні, қоңырау сөздерін оқу. Затты біреуге тиесілі етіп айтуда қосымшаның өзгеретінін аңғару.
3- тапсырма. Сөздерді тиісті көлшікке орналастыру.
кесең тісің
қамшым сыңарың кестесі шыңы суреті
қоңырауы
менің
сенің
оның
4- тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау. Құраған мәтінді оқу.
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру. Сөздердің қатесін тауып, түзетіп жазу.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Оқыған сөздердегі <<ң>> әрпінің орналасу орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
5. <<Н>> - <<ң>> дыбыстары бар сөздерді салыстырып оқиды.
6. Сөздерді тиісті көлшікке түсіру арқылы оқиды:
Менің қамшым, қоңырауым. Сенің кесең, тісің, сыңарың. Оның кестесі, шыңы, суреті.
7. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Таңат - озат оқушы. Ол бос уақытында сурет салады. Оны достары мақтан тұтады.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сөздердің қатесін тауып, келесі қатарға түзетіп көшіріп жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Бағандағы сөздер
Оқулық
Бұлт, көлшік суреті
Оқулық
Жеке сөздер. Көлшік пен бұлттың суреттері
Оқулық
Жазу дәптері
209
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасына сәйкес келетін сурет атауын тап. <<Ң>> дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
2- деңгей:
<<Н>> дыбысы бар сөзді тап. Дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Жаңғақ, шаңғы сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасына сәйкес <<шаңғы>> сөзін табады. <<Ң>> дыбысының <<шаңғы>> сөзіндегі орнын анықтайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<н>> дыбысы бар сөзді табады: он. <<Он>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<жаңғақ>>,
<<шаңғы>> сөздерімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерімен, ұсыныстарымен бөліседі.
Өзін-өзі бағалайды.
Суреттер
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ғ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
210
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Мен ғарышкермін>> ойыны.
- Балалар, өзімізді ғарышта жүрміз делік. Ғарышта ауа болмайтынын білесіңдер. Ауа жоқ жерде заттың да салмағы болмайды. Ендеше біз де салмағы жоқ шар сияқты бір орында тұра алмаймыз. Өзімізді шар
тәрізді сезініп, аяғымыздың ұшымен, дыбыс шығармай қалықтап жүріп көрейік.
Оқушылар музыка әуенін тыңдап, бөлмеде жүреді.
Қолдау
Музыка
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ғ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ғ ғ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ғ ғ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Ғарышта ауа болмайды. Онда барлық заттар қалқып жүреді. Ғарышқа ұшатын адамды ғарышкер деп атайды. Ғарышта скафандр кию қажет>>.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Әріптің баспа және жазба түрі
Суреттер, оқулық
Сызба
211
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ғарышкер>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ғ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ғ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<ғ>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 63-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (жаңылтпашты) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Ғ>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (аға - таға), сөз соңына (ғарыш - ғарышкер) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Жаңылтпашты жаттатқызып, оқушылардың тез-тез айтуын ұйымдастыру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ғ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ғ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ғ>> әрпін ауада жазып көрсету.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Ғарышқа ұшатын адамды ғарышкер деп атайды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 6 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<ғарышкер>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ға-рыш- кер>> деп буынға бөледі.
5. <<Ға->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ғ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<ғ>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ғ>> әрпінің бас және кіші әрпін
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Оқулық. Әріптің баспа түрі.
Түймелер
Оқулық
Жаңылтпаш
Жазу дәптері
212
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
жазады. Үлгі бойынша сөздерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Бос ұяшықтағы сөздің орнын таппас бұрын оқушыларға өлең жолының соңғы сөздері ұйқасатынын ескерту.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Өлеңді оқы. Дыбыс сызбасының көмегімен бос ұяшыққа тиісті сөзді тап.
2- деңгей:
Өлеңдегі <<ғ>> дыбысы бар сөздерге дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Өлеңдегі ұйқас сөздерді тап.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ, жауап арқылы оқушылардың бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп бойынша білімін бекіту.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар өлең ұйқасына қарай және сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: торғай.
2- деңгейдегі оқушылар өлеңдегі
<<ғ>> дыбысы бар сөздерге (қарға, таға, торғай, тоғай) дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар өлеңнен ұйқас сөздерді (қарға - таға; торғай - тоғай) табады.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. Жаңылтпашты жатқа айтады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Оқушылар бүгін сабақта не
меңгергенін жазып, таңдаған шыңына орналастырады.
Өзін-өзі бағалау
Шыңның суреті
213
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ғ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Қарлығашқа ұқсайық,
Кәне, қанат қағайық.
Ұшып-ұшып алайық, Орнымызға қонайық.
Оқушылар мұғалімнің оқыған өлең жолдары мен іс-әрекетін қайталайды.
Қолдау
214
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 64-бетінде оқуға берілген сөздер мен мәтінді оқушылардың дұрыс, тұтас оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Кеспе әріптер, буындар
2-тапсырма. Бағанда берілген сөздерге <<ы>> дыбысын жалғап оқуды қадағалау. Өзгеріске түскен дыбысты анықтау, дыбыстық талдау жасау.
тарақ - тарағы тауық - тауығы моншақ - моншағы
1. Сөздің соңына <<ы>> дыбысын жалғап, <<қ>> дыбысының <<ғ>> дыбысына өзгеруіне назар аударып оқиды. Өзгеру себебін түсіндіреді.
2. Оқыған сөздердегі <<ғ>> әрпінің орналасу орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
Бағыт беріп отыру.
Суреттер Оқулық
Жазылым
3-тапсырма.
Сызба бойынша сөздерден сөйлем құрау. Құраған сөйлемдерін дәптерге көшіріп жазу.
.
Талғат шаңғы алды. Ағам шалғы тартты.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықта жазуға берілген тапсырманы дәптерге көшіріп жазады.
Сөздерді сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, оқуда жәрдемдесу.
Сызба, оқулық Жазу дәптері
215
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
4-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
1. Сөйлемдерді ретімен орналастырып мәтін құрап оқиды: Қарлығаш - құс. Қарлығаш адамды қатерден сақтайды. Ол - адамға дос.
2. Сөйлем санын анықтайды.
3. <<Ғ>> дыбысы кездесетін сөзге дыбыстық талдау жасайды.
Мақтау
Қолдау көрсету
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Буындардан сөздер құрап, оқы (соғым, сағым, сағыз, тоғыз, тоғай). Сөздерге дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Сөздерден сөйлемдер құра.
3- деңгей:
Сөйлемдермен шағын мәтін құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды. 1-деңгейдегі оқушылар буындардан сөздер құрап, оқиды. <<Ғ>> әрпінің сөздегі орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
2-деңгейдегі оқушылар құраған жаңа сөздерден сөйлемдер құрайды. 3-деңгейдегі оқушылар құраған сөйлемдерден шағын мәтін
құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақта өзіне қызықты, қиналған, түсініксіз болған тұстарын жазып береді.
Паровоз тақтасы
1- 216
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ж дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Үндемес>> ойыны.
Оқушылар шеңбер жасап тұрады. Оқушылар біртіндеп үстел үстіндегі ойынды бейнелейтін суретті алады. Алған суретті бір-біріне көрсетпеуі керек. Сосын сол суреттегі ойынды қимылмен
көрсетеді.
Басқа оқушылар ойынның атауын, қай жыл мезгілінде ойналатынын айтуы қажет. Тапқан оқушы ойынды жалғастырады.
Қолдау
Суреттер
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ж ж>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны
дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
217
<<Ж ж>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ж ж>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<жалау>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ж>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ж>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<ж>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 65-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Тауда шаңғы жарысы өтті. Балалар шаңғымен сырғанады. Мәредегі жалауға Жарас бірінші болып жетті>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Мәредегі жалауға Жарас бірінші болып жетті.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 6 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<жалау>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<жа-лау>> деп буынға бөледі.
5. <<Жа->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ж>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<ж>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріптің сұлбасын жасауда қажет
болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Ермексаз
Сызба, оқулық
218
2. <<Ж>> дыбысының сөздегі орнын (сөз алдында, ортасында ) оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (жел - жер), сөз басына (Ажар - Олжас), сөз алдына (қожа - олжа) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ж>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ж>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ж>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы <<ж>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<жаңа - ескі>>, <<жарық - қараңғы>>, <<жуан - жіңішке>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Жуан сөзіне мағынасы қарама-қарсы сөзді тауып айт (жіңішке).
2- деңгей:
Жуан, жіңішке, жаңа, жарық сөздеріне дыбыстық талдау жаса.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар мұғалімнің көмегімен <<жуан>> сөзіне мағынасы қарама-қарсы сөзді сөздіктен тауып айтады.
2- деңгейдегі оқушылар жуан, жіңішке, жаңа, жарық сөздеріне
дыбыстық талдау жасайды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Саралау тапсырмалары
219
3-деңгей:
Жуан, жіңішке, жаңа, жарық сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы оқушылардың білімін бекіту.
3-деңгейдегі оқушылар жуан, жіңішке, жаңа, жарық сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашты тез-тез жаңылмай жатқа айтудан жарысады.
3. <<Ж>> және <<з>> әріптерінің айтылуына назар аударады.
4. Спортпен айналысқан адамның денесі шымыр, денсаулығы мықты
болатынын түсінеді.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
<<Серпілген сауал>> әдісі бойынша сабақты бекітуші сұрақтар қойылады.
Аты аталған оқушылар сұрақтарға жауап береді.
Сұрақтар жазылған қағаздар
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ж дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
220
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Жалған/ақиқат>> ойыны. Оқушыларға пікірлер айтылады, ал оқушылар пікірді тыңдап, <<жалған>> не <<ақиқат>> екенін айтады. Мысалы:
Жарыста соңғы болып келген ойыншы жеңеді.(жалған)
Жолға шығарда тәтті тағамдар, газдалған сусын алған дұрыс. (жалған)
Нағыз дос саған жақсылық ойлайды (ақиқат) т.б.
Оқушылар мұғалімнің айтқанын тыңдап, <<жалған>> не <<ақиқат>> екенін айтады.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар. Мағынасы қарама-қарсы сөздерді табасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 66-бетінде оқуға берілген сөздер
мен мәтінді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
221
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Бағыт беріп отыру.
Жазылым
Жазу дәптерінде берілген тапсырманы орындау.
2-тапсырма. Бағанда берілген сөздерге тиісті сөздерді қойып, дәптерге көшіріп жазу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды. Тиісті сөздерді тауып, көшіріп жазады:
жақсы адам жуас қой жаман дос жаңа киім
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Оқулық Жазу дәптері Суреттер
Оқулық
3-тапсырма. Оқылым
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Ат жарысы басталды.
Бас қамшыны, бас!
Алда келе жатқан кім?
Мәтін
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Сұраққа жауап бер.
<<Жолға шығатын адамды кім дейді?>> сұрағына толық жауап бер.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар <<Жолға шығатын адамды жолаушы дейді>>
деп жауап береді.
222
2-деңгей:
2-деңгейдегі оқушылар жолаушы
Қолдауды қажет
Саралау
<<Жолаушы>> сөзіндегі <<ж>> дыбысының орнын
сөзіндегі <<ж>> әрпінің орнын және
ететін оқушыларға
тапсырмалары
және буын санын анықта. Сөзді буынға бөл.
буын санын анықтайды.
көмек беру.
3-деңгей:
3-деңгейдегі оқушылар <<Жолың
Жолаушыға қандай тілектер айтылатынын
болсын!>> тілегін тауып айтады.
тауып айт.
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне
Өзін-өзі бағалайды.
Бағдаршам суреті
сәйкес бағдаршам түстерін белгілейді және себебін түсіндіреді.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ә дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: еліміздің рәміздерін (Әнұран, Елтаңба, Ту) біледі.
Сабақ барысы
223
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. Дыбысынан таны.
Әртүрлі жануарлардың дыбысы тыңдатылады.
Не қалай дыбыстайды?
Әтеш шақырады.
Түлкі шәуілдейді.
Қарсақ шәңкілдейді.
Балалар ол дыбыстың иесін анықтайды және дыбыстауын атайды.
Мысалы: сиыр мөңірейді, әтеш шақырады т.б.
Аудиожазба, жануарлар суреті
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ә>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ә ә>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ә ә>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Мектепте салтанатты жиын болды. Жиынға Әдияның әжесі келді. Әлидің әкесі қатысты.
Жиын Әнұран айтумен басталды>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
224
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<әже>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ә>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ә>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Жіптен <<ә>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 67-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Жиынға Әдияның әжесі келді) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<әже>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ә-же>> деп буынға бөледі.
5. <<Ә->> бірінші буынын айтып, дыбыстың қалай созылып айтылып тұрғанын айтады.
6. <<Ә>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<ә>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Жіп.
Әріптің жазылу үлгісі
Оқулық
Оқулық
225
2. <<Ә>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ән - дән), сөз ортасына (дәрі - кәрі), сөз алдына (сәуір - едәуір) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Мақалды тыңдау, мәнін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ә>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ә>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ә>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<Ә>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сөз сызбасын тиісті сөзбен толықтыр.
2- деңгей:
Кәрі, тәтті сөздеріне мағынасы қарама-қарсы сөздерді тауып айт.
3- деңгей:
Әдемі, дәмді, кәрі, тәтті сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасымен түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар берілген сөз сызбасын тиісті сөзбен толықтырады:
Әдемі қыз тәтті алма
Дәмді тағам кәрі адам 2-деңгейдегі оқушылар кәрі, тәтті сөздеріне мағынасы қарама-қарсы сөздерді тауып айтады: кәрі - жас; тәтті - қышқыл.
3-деңгейдегі оқушылар әдемі, дәмді, кәрі, тәтті сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
Саралау тапсырмалары
226
ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Үлкен кісілердің батасын алу
қажет>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Табыс баспалдағы
Сабақтың бағалау критерийіне сәйкес <<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін
түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалау
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ә дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Көрпені жамау>> жаттығуы.
Балалар, біз мына түрлі түсті маталарды бір- біріне жамау арқылы құрақ көрпе құрайық. Ол үшін сұрақтарға жауап беру қажет.
Маңызды шараларда қандай ән орындалады?
Әнұран.
Оқушылар түрлі түсті қима маталардың артына жазылған сұрақтарға жауап бере отырып, құрақ құрайды.
Қолдау
Мата қиындылары, сұрақтар
227
Көктемнің екінші айы қалай аталады?
Сәуір.
Батаны кімдер береді?
Ата, әжелер.
<<Ә>> қандай дыбыс?
Дауысты дыбыс.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар. Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Сұрақтарға сөйлем сызбасы арқылы жауап бересіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 68-бетінде оқуға берілген сөздер мен мәтінді оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Суреттер
2-тапсырма. Оқылым. Калиграммалық сөйлемдерді оқиды. Әтеш шақырады. Түлкі шәуілдейді.
(МК, Ө) Жазылым 3-тапсырма.
1. Калиграммалық сөйлемге көп кідіріс жасамай, жылдам оқиды.
2. Оқыған сөздеріндегі <<ә>> әрпінің орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі
тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
Суреттегі затты атағанда немесе сөйлем құрап оқығанда көмек керек болған жағдайда көмектесу.
Оқулық Жазу дәптері
228
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазу.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазады:
Әселдің әжесі бар. Әжей текемет басады. Оны <<қолы шебер әжей>> дейді.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сөйлемдерді мәтіннен табуға, реттілігін анықтауға бағыт беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Сөйлем сызбасы бойынша сұрақтарға жауап бер.
Бұл не? - Бұл - жәшік.
Жәшік нешеу? - Жәшік біреу.
Жәшікте не бар? - Жәшікте алма бар.
Алма қандай? - Алма тәтті.
2- деңгей:
Әр сөйлемдегі сөз санын, <<ә>> әрпінің орналасу орнын тап.
3- деңгей:
Қосымша сұрақ қойып, сызбасын сыз.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сөйлем сызбасы бойынша сұрақтарға жауап береді.
2- деңгейдегі оқушылар сөйлем саны мен
<<ә>> әрпінің сөздегі орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар сурет бойынша қосымша сұрақтар құрап, сызбасын сызады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Өз ұсыныстарын білдіреді.
1- 229
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
П дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Керісіншелер елі>>.
Үш әріптен тұратын сөзді айтып, допты келесі балаға береді. Ал келесі ойыншы сөзді керісінше айтады (доп - под, қап - пақ, сап - пас, соқ - қос
т.б.)
Аударылған сөздердің мағынасы болмауы мүмкін.
Қолдау
Доп
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<П>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
230
<<П п>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<П п>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<доп>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<П>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<П>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Санағыштардан <<п>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 69-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Мынау - мектептің спорт алаңы. Балалар сабақтан соң футбол ойынын ойнады. Сапар қақпаға екі доп соқты. Біздің топ жеңіске жетті>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгіме төрт сөйлемнен тұрады.
3. <<Сапар қақпаға екі доп соқты>> сөйлемін сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 5 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<доп>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды:
<<доп>> бір буынды сөз, өйткені <<доп>> сөзінде бір ғана дауысты дыбыс бар.
5. <<Доп>> сөзін <<доп-п-п>> деп созып айтып, <<п>> дыбысын анық естиді.
6. <<П>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<п>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Сурет, оқулық, сызба
Санағыштар
231
2. <<П>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің алдына (топ - доп), сөз ортасына (арпа - арба), сөз соңына (апа - апан) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<п>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<П>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<П>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<п>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Буындардан сөз құрап оқы.
2- деңгей:
<<П>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Аспан, арпа, дәптер, ақпан сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар буындардан сөздер құрап оқиды: аспан, арпа, дәптер, ақпан.
2- деңгейдегі оқушылар <<п>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар аспан, арпа, дәптер, ақпан сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
232
ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы оқушылардың білімін бекіту.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. Жаңылтпашты жаттайды. Тез-тез жаңылмай айтады.
4. <<Топ>>, <<доп>>, <<топтала>> сөздерін үндестік заңына сәйкес <<тоб>>, <<доб>>,
<<тобтала>> деп айтады.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін түрлі түсті қарындашпен қайықты бояй отырып білдіреді.
Желкенді қайық суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
П дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
233
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Жұмбақ шешу.
Қабат-қабат қаттама,
Ақылың болса аттама. (Кітап)
Оқушылар жұмбақтың шешуін табады.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба- модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 70-бетінде оқуға берілген сөздер мен мәтінді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
2-тапсырма.
<<Әліппе>> сөзін үш жақта <<менің>>, <<сенің>>,
<<оның>> сөздерімен толықтыру.
4. <<Әліппе>> сөзін үш жақта
<<менің>>, <<сенің>>, <<оның>> сөздерімен толықтырып айтады:
234
3-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазу.
менің әліппем сенің әліппең оның әліппесі
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазады: Кітап - адамның досы. Кітапты ақындар, жазушылар жазады. Суретшілер суретін салады. Кітапты ұқыпты, таза ұстау керек.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Оқулық
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмыс.
2. Оқулықтан көшіріп жазу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
3. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Бағандағы сөздерге <<ы>>, <<у>> дыбысын жалғап оқы.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сөзге <<ы>>,
<<у>> дыбыстарын жалғап оқиды.
235
ы у
доп - добы жап - жабу топ - тобы шап - шабу қап - қабы сеп - себу
2- деңгей:
Сөздерге <<ы>> дыбысын қосып жазғанда өзгеріске түскен дыбысты анықтап, себебін түсіндір.
3- деңгей:
Сөздермен сөйлемдер құра.
2- деңгейдегі оқушылар өзгеріске түскен дыбыстарды тауып, өзгеру себебін түсіндіреді.
3- деңгейдегі оқушылар сөйлемдер құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақта өзіне қызықты, қиналған, түсініксіз болған тұстарын жазып береді.
Паровоз тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ү дыбысы және әрпі
Күтілетін нәтиже
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтеуге үйренеді.
236
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
<<Маршрут>> ойыны.
Бастаушы бір сөзді айтады, келесі оқушы айтылған сөздің соңғы әрпінен басталатын жаңа сөз айтуы
қажет. Үш-шана-ана-анар-рақат-тары-ыдыс т.б.
Соңғы әріптен басталатын сөздерді жалғастырып айтады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Үү>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ү ү>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ү ү>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<күшік>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Балалар қалаға барды. Қастарында күшіктері бар. Олар үш кісінің ескерткішіне таңдана қарады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Қастарында күшік бар.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3
сөз бар.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
237
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ү>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ү>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<ү>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 71-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Ү>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (үкі - үкімет), сөз ортасына (күш - күші), сөз алдына (үш - күш) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<үкі>>,
<<үкімет>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
5. Мақалды тыңдатып, мағынасын түсіндіру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ү>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ү>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ү>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<күшік>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<кү-шік>> деп буынға бөледі.
5. <<Кү->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылып айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ү>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<ү>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<үкі>>,
<<үкімет>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ү>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Түймелер. Әріптің жазылу үлгісі
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық Жазу дәптері
238
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Жұмбақты оқып, шешуін тап.
2- деңгей:
<<Ү>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Күнтізбе сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап
алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: күнтізбе.
2- деңгейдегі оқушылар <<ү>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<күнтізбе>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Түйе - түлік төресі>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Оқушылар сабақтан кейін алған әсерлерін смайликтермен белгілеп, себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Смайликтер
1- 239
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ү дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла-
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін
масына
түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
сәйкес
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады;
күтілетін
айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
нәтижелер
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Ойсергек. Тыңдалым. <<Саққұлақ>> ойыны. Оқушылар оқылған немесе тыңдалған шығармадан <<ү>> дыбысы кездескен сөздер санын анықтайды. (Оқушылар ойынға белсенді қатыса отырып, тыңдалым дағдысын дамытады).
Қолдау
<<Түлкі мен қасқыр>> ертегісінен үзінді.
Оқылған немесе тыңдалған шығармадан <<ү>> дыбысы кездескен сөздер санын анықтау. Көп сөз тапқан оқушы жеңімпаз саналады.
Ертеде түлкі мен қасқыр айырылмас дос болыпты. Бір күні екеуі жортып келе жатып, жол үстінде жатқан бір кесек еттің үстінен шығыпты. Етті түлкінің де, қасқырдың да жегісі
келеді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді,
сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
240
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1- тапсырма.
Оқулықтың 72-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
2- тапсырма.
Сөздің ортасында орналасқан дыбысты өзгертіп, салыстырып оқу.
ұ-ү
құн - күн құндыз - күндіз
құл - күл тұр - түр
тұз - түз тұс - түс
сұр - сүр ұру - үру
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Сөздің ортасындағы дыбысты өзгерткенде, сөздің мағынасы өзгеретінін түсінеді. Оларды салыстырып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сөздердегі дыбыстар өзгергенде мағынасын тануда қолдау жасау.
Оқулық
Оқулық Бағандағы сөздер
3-тапсырма. Түлкіні сипаттау.
Қандай?
5. Түлкінің түр-түсін, қасиетін білдіретін сөздерді табады: түсі
қызғылт сары, құйрығы ұзын, құлағы тік, қу.
Түлкіні сипаттау сөздерін табуға бағыттау.
Оқулық. Сурет
(МК, Ө) Жазылым
Оқулықтағы 4-тапсырмада орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап, дәптерге көшіріп жазу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды. Орны
Жазу дәптері
241
ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды: Түлкі - аң. Түлкінің терісі бағалы. Ол таулы жерде, орманда тіршілік етеді.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Берілген дыбыс сызбасы қай суретке тиесілі екенін анықта.
2- деңгей:
Сызбадағы сөзге дыбыстық талдау жаса. <<Ү>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Күркетауық сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар
дыбыс сызбасына сәйкес келетін сурет атауын табады: күркетауық.
2- деңгейдегі оқушылар сөзге дыбыстық талдау жасайды. <<Ү>> дыбысының сөздегі орнын анықтайды. 3-деңгейдегі оқушылар күркетауық сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін, көңіл күйлерін білдіріп, себебін айтады.
Өзін-өзі бағалайды.
Кесте
1- 242
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; мұғалімнің қолдауымен мәтіннің, сюжетті суреттің мазмұны бойынша сұрақ қоя алады, сұраққа жауап береді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: коммуникативтік қатынаста сөз әдебін (сәлемдесу, алғыс білдіру, кешірім сұрау, өтініш айту, рұқсат сұрау, қоштасу) дұрыс қолдана алады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
3. Ойсергек. <<Ауа райы>>
Бір парақ қағазға көңіл күйіне сәйкес сурет
салады, көңіл күйі жақсы болса, жарқырап тұрған күнді бейнелейді.
Оқушылар сабаққа дейінгі көңіл күйлерін салып береді.
Түрлі түсті қарындаш
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін өтілген дыбыстарды дауысты, дауыссызға ажырату, сызбаға сәйкес мақалды дұрыс құрау, әдеп сөздерін сөйлеуде дұрыс қолдану білімдеріңді бекітесіңдер.
(МК, Ж, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
1. Оқулықтың 73-бетіндегі 1-тапсырма бойынша әр қатардағы артық әріпті табу.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар әр қатардағы артық әріпті табады. Бірінші қатарда
<<і>>, екінші қатарда <<й>> әріптері неліктен артық екенін
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
243
2. Мақалды сызбаға сәйкес құрау.
дәлелдейді. Бір-бірінің қатесін түзейді.
2. Сызбаға сәйкес <<Білімді мыңды жығар>> мақалын
құрайды. Бір-бірінің қатесін түзейді.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру. Гүл күлтелерін дыбысына сәйкес бояу. Ұяшықтағы әріптер қатарынан сөздерді тауып оқу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: гүл күлтелерін бояйды.
Ұяшықтан сөздерді тауып оқиды.
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға бағыт беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген
1-деңгей:
саралау тапсырмаларын
Суреттегі кейіпкерлерді атап, көңіл күйлерін
орындайды.
болжап айт.
1-деңгейдегі оқушылар
Қолдауды қажет
Саралау
2-деңгей:
кейіпкерлерге сипаттама береді.
ететін оқушыларға
тапсырмалары
Суреттің мазмұны бойынша сұрақ қой,
2-деңгейдегі оқушылар сурет
бағыт беру.
сұрақтарға жауап бер.
мазмұны бойынша сұрақтар
3-деңгей:
құрап, жауап береді.
Мәтіндегі оқиғаның жалғасын болжап, мәтінді
3-деңгейдегі оқушылар мәтіннің
жалғастыр.
мазмұнын жалғастырады.
Рефлексия
Оқушылар <<Интервью>> әдісі
Бірін-бірі
<<Интервью>> әдісінің
бойынша сабақтан алған
бағалайды.
сызбасы
әсерлерімен бөліседі.
244
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: әдепті, сыпайы болуға, біреудің затына құрметпен қарауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Ойсергек. <<Қар лақтыру>> ойыны.
Оқушылар қағаз парағына кез келген әріпті немесе сөзді жазып, парақты қарша умаждап, бір-біріне қар лақтырғандай лақтырады. Мұғалім
<<тоқта>> деген кезде, қолына түскен қар-қағазды ашып көреді. Онда жазылған әріп немесе сөзге дыбыстық
талдау жасайды. Осылайша өткен әріптерге шолу жасалады.
Қағаздағы жазулар
245
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сөз мағынасымен жұмыс істеу, сөздерді дұрыс оқу, сөздерді дұрыс сәйкестендіру, көркем жазу дағдыларыңды бекіте түсесіңдер.
Көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Бір-біріңді тексеріп, қателеріңді түзеуге машықтанасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 74-бетіндегі 1-тапсырмада берілген <<кіші>> сөзіне мағынасы қарама- қарсы сөзді табу. Тапқан сөздерінің дұрыс не бұрыстығын жұппен жұмыс арқылы тексеру және түзету.
2. Тышқан, піл сөздеріне дыбыстық талдау жасау.
1. Оқушылар тапқан сөздерінің дұрыс не бұрыстығын жұппен жұмыс арқылы тексереді және түзетеді.
2. Мағынасы қарама-қарсы сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушылар- ға көмек беру.
Оқулық Сурет
Суреттер, оқулық
кіші үлкен
3. Мәреде берілген сөздерді дұрыс, шапшаң оқу. Сөздерге дыбыстық талдау жасау.
3. Уақытты белгілеп, сөздерді шапшаң, қатесіз оқиды. Дыбыстық талдау жасайды.
Мақтау
Сызба
Күн - таға - ақпан - кезек - жантақ - шаңырақ - ірімшік.
4. Тиісті сөздермен сәйкестендіріп оқу.
4. Сәйкес сөздерді табады, оқиды. Менің үстелім, көбелегім.
Оқулық
246
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Керекті сөздерді қолдана отырып, сөйлем құрап жазу.
3. Жапалақ сөзін сызбаға сәйкес буынға бөліп жазу.
Сенің дәптерің, балапаның. Оның үйі, ілгіші.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: керекті сөздерді қатыстыра отырып, сөйлемдер құрап жазады.
2. Жапалақ сөзімен сөйлем құрап жазады.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Тышқан және піл сөздерінен сөйлем құра.
2- деңгей:
Сөйлемдермен шағын мәтін құрап айт.
3- деңгей:
Мәтінге оқиға қосып, жалғастырып айт.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сөйлем құрайды.
2- деңгейдегі оқушылар шағын мәтін құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар мәтіннің мазмұнын жалғастырады.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар бүгін сабақта меңгергендерін жазып, таңдаған шыңына орналастырады.
Өзін-өзі бағалау
Шыңның суреті
1- 247
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла-
Білімділік: сөздерді үндестік заңына сәйкес дұрыс айтады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды;
масына
жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
сәйкес
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
күтілетін
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
нәтижелер
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал
- Бүгін сен ата-анаңнан, сыныптастарыңнан қандай жылы сөздер естідің? Саған ол сөздер
қалай әсер етті?
Оқушылар ата-анасынан, сыныптастарынан естіген жылы сөздерін, алған әсерлерін айтып бөліседі.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін ұйқас сөздерді табу, сөйлемдерді толықтыру туралы білімдеріңді бекітесіңдер. Көркем жазу, оқулықтан дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазу
дағдыларыңды тексересіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Оқулық
Сурет
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Суретке сәйкес келетін ұйқас сөздерді тауып, айтылуы мен жазылуын салыстыру.
1. Ұйқас сөздерді сәйкестендіреді: етік
- үтік; ішік - күшік.
Қолдауды қажет ететін
оқушыларға көмек беру.
248
2. Сөздерге дыбыстық талдау жасау.
ішік - күшік үтік - етік
(МК, Ө) Жазылым.
1. Сурет бойынша сызбадағы сөйлемдерді толықтырып, дәптерге көшіріп жазу.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Берілген сөздердің ішінен қатесін тауып, түзетіп жазу.
3. Көп нүктенің орнына керекті сөздерді қойып жазу.
2. Үтік, күшік сөздерін үндестік заңына сәйкес айтады: үтүк, күшүк.
3. Сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
1. Сурет бойынша сөйлемді толықтырып, дәптерге көшіріп жазады: Ол - әнші. Олар - әншілер.
2. Жазу дәптерінде берілген тапсырманы орындайды.
Қолпаштау
Мақтау
Қолдау көрсету
Суреттер, оқулық
Оқулық Сызба
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Өлеңге сәйкес суреттерді сәйкестендір.
2- деңгей:
Өлеңді ұйқас сөздерін орнына қоя отырып, мәнерлеп оқы.
3- деңгей:
Бұлбұл, жолбарыс сөздерімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар суреттерді сәйкестендіреді: бұлбұл, жолбарыс. 2-деңгейдегі оқушылар мәнерлеп оқиды.
3-деңгейдегі оқушылар сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға бағыт беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін жазып жібереді.
Өзін-өзі бағалайды.
Кері байланыс тақтасы
249
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ө дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Дауысынан тап>> жаттығуы.
Төрт түліктің дауысын ести отырып, атауын табады.
Атауларын табады.
Қолдау
https://www. youtube.com/watch?v
250
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ө>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ө ө>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ө ө>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<өрнек>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ө>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ө>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Жіптен <<ө>> әрпін жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Әсем қағазға өрнек салды. Өрнегі өте көркем болып шықты. Апасы оны мақтады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді ( Әсем қағазға өрнек салды) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<өрнек>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<өр-нек>> деп буынға бөледі.
5. <<Өр->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылып айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ө>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<ө>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Жіп.
251
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 76-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Ө>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (өнер
- өнерлі), сөз алдына (бөрік - көрік), сөз ортасына (өрнек - өрмек) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<ө>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ө>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ө>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ө>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау, қолдау
Әріптің баспа жазылу түрі
Оқулық
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасындағы жасырынған сөзді тап.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасында жасырынған сөзді табады:
төл.
252
<<Ө>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3-деңгей:
Төлдер сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Сабақты <<Өнерлі бала сүйкімді>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
2- деңгейдегі оқушылар <<ө>> дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар төлдер
сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Адамға пайда әкелетін, қуаныш сыйлайтын өнермен шұғылдануға
талпынады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия. <<Бағдаршам>> әдісі>>. Әр сұраққа түстерді көрсетіп отырады. Сол арқылы мұғалім оқушылардың бүгінгі материалды меңгеру деңгейін анықтап, бағалай алады.
<<Ө ө>> дыбысын танимын, ажыратамын.
<<Ө ө>> дыбысының сөз ішіндегі орнын анықтай аламын.
<<Ө ө>> әрпін көркем жаза аламын.
<<Ө ө>> әрпіне дыбыстық талдау жасай аламын.
Бағдаршам түстерін көтереді:
Қызыл - қиналамын.
Сары - орташа деңгейде білемін.
Көк - бәрі түсінікті.
Өзін-өзі бағалау
Бағдаршам суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ө дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады;
253
күтілетін нәтижелер
айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
<<Соңғы сөзді мен айтамын>> ойыны
бойынша <<Ө>> әрпі кездесетін сөздерді айту.
Ең соңғы сөзді айтқан оқушы жеңімпаз атанады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 77-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Жазылым. 2-тапсырма.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
Оқулық
Мәтін
254
Суреттегі заттарды салыстыра отырып, мәтін құрап оқу. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазу.
қара, ал ақ.
тәтті, ал қышқыл.
Көмір қара, ал бор ақ. Өрік тәтті, ал лимон қышқыл.
3-тапсырма.
1. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<өркеш>>, <<өріс>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
суреттегі заттардың атауын сөзбен жазып, дәптерге мәтінді көшіріп жазады.
2. Сурет мазмұны бойынша сызбамен сөйлемдер құрайды.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
1. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<өркеш>>, <<өріс>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды:
Арқаңдағы шошайған не?
Өркеш қой.
Өркеш саған не үшін керек?
Балалар мінсе, құлап қалмас үшін.
3. Оқыған сөздердегі <<ө>> әрпінің орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
Мақтау
Қолдау көрсету
Рөлге бөліп оқуда бағыттап отыру.
Жазу дәптері
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суретте берілген геометриялық фигураларды ата. Сызбаға сәйкес сөзді тап (үшбұрыш).
2- деңгей:
Құрамында <<ө>> дыбысы кездесетін
геометриялық фигураны тауып, <<ө>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбаға сәйкес келетін сөзді табады.
2- деңгейдегі оқушылар <<ө>> дыбысы кездесетін сөзді тауып, дыбыстың орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар геометриялық фигураларды салыстырады, бір-бірінен ажыратады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Геометриялық фигуралар
255
3-деңгей:
Геометриялық фигуралардың атауларын, айырмашылықтарын белгілеріне қарай
ажырат.
Рефлексия.
<<Білім шыңы>> кері байланыс.
Оқушылар бүгін сабақта меңгергендерін жазып, таңдаған шыңына орналастырады.
Өзін-өзі бағалау
Шыңның суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Г дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: өз сыныбын таза ұстауға, сынып және мектеп мүлкіне қамқорлықпен қарауға тырысады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
256
(1 - 7 мин)
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Әли мен Аяның гүлдер туралы әні>> бейнеролигін көру.
Музыка әуенімен билейді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Г>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Г г>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Г г>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<гүл>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Сыныпта бөлме гүлдері бар. Оқушылар гүлдерге күтім жасайды. Бірі суғарады, екіншісі топырағын қопсытады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді ( Сыныпта бөлме гүлдері бар) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<гүл>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды:
<<гүл>> бір буынды сөз екенін айтады.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
257
6. <<Г>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Г>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Санағыштардан <<г>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 78-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Г>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (неге
- өнеге), сөз соңына (егін - егінші) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<г>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Г>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Г>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
5. <<Гүл>> сөзін айтып, сөздің басындағы <<г>> дыбысын бөліп айтады.
6. <<Г>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<г>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<г>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-
шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Санамақтар
Әріптің баспа жазылу түрі
Оқулық
Жазу дәптері
258
а
й
г
ө
л
е
к
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сандардың өсу ретіне сәйкес әріптерді орналастыр.
2- деңгей:
<<Г>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Айгөлек сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Табиғатты аялау керек>>
деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық талдау сызбасына әріптерді орналастырып, әннің атауын табады.
2- деңгейдегі оқушылар <<г>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Табиғатты аялауға талпынады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия. <<Бағдаршам>>
Г г дыбысын танимын, ажыратамын.
Г г дыбысының сөз ішіндегі орнын анықтай аламын.
Г г әрпін көркем жаза аламын.
Оқушылар сабақтан алған білімдері мен көңіл күйлерін анықтап, себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
259
Сабақтың тақырыбы
Г дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді;сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: табиғатты, жан-жануарлар, құстарды, қоршаған ортаны қорғауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Ойын: <<Кемпірқосақ>>.
Кемпірқосақ түстеріне сәйкес келетін жемістер мен гүлдерді атау. Атаған гүлдер мен жемістерде <<г>> дыбысы кездесе ме?
Кемпірқосақта <<г>> әрпі кездесетін түс атаулары бар ма?
Күлгін, көгілдір сөздеріндегі <<г>>
дыбысының орналасу орнын анықтау, дыбыстық талдау жасау.
Суреттердің ішінен <<г>> дыбысы бар сөздерді тауып, дыбыстық талдау жасайды.
Кемпірқосақта кездесетін түстерге сәйкес жемістерді атайды (қызыл, қызғылт сары, сары, жасыл, көгілдір, көк, күлгін).
Қызыл - қызанақ, қызғылт сары - өрік т.б.
Кемпірқосақ суреті
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді (жұмбақ өлең) дұрыс, түсініп оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
260
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 79-бетіндегі оқуға берілген сөздерді оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
<<К>> дыбысынан кейін дауысты дыбыс жалғап, өзгертіп айту.
к-г
бесік - бесігі көлік - көлігі шелек - шелегі бөрік - бөрігі елек - елегі көрік - көрігі
бүк - бүгу сөк - сөгу
тік - тігу төк - төгу
(МК, Ө) Жазылым 2-тапсырма.
Оқулықтағы 2-тапсырмада берілген
<<Неге?>> өлеңін түсініп, мәнерлеп оқу. Сұрақтардың жауабын анықтамалық кітаптан іздеу.
Өлеңді дәптерге көшіріп жазу.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Өлеңді дәптерге қатесіз көшіріп жазады.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Оқулық Мәтін
Оқулық
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Дыбыс сызбасының көмегімен жасырынған сөзді тап.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасының көмегімен жасырынған
сөзді табады: гүл.
Саралау тапсырмалары
261
2- деңгей:
Гүл сөзіне дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Гүл сөзімен сөйлем құра.
2- деңгейдегі оқушылар гүл сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар гүл сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Анықтамалық кітап
Рефлексия. Сөйлемді толықтыр.
Мен ... білемін!
Оқушылар сабақтан алған әсерін, білімін жинақтап жеткізеді.
Өзін-өзі бағалайды.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
И дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жан-жануарлар мен құстарға қамқор болуға талпынады. Қоршаған ортаны қорғауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Қолдау
262
Біз Отанның гүліміз, Туған жердің нұрымыз. Тәуелсіз біздің еліміз,
Қазақстан бай жеріміз.
Оқушылар өлеңді мұғаліммен бірге шапшаң, баяу, сыбырлап қайталап айтады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<И>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<И и>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<И и>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<тиін>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Балалар орманға барды. Орманнан тиінді көрді. Тиінге жаңғақ берді. Тиін жаңғақты алды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Орманнан тиінді көрді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<тиін>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ти-ін>> деп буынға бөледі.
5. <<Ти->> бірінші буынын айтып, қай дыбыстың созылып айтылып тұрғанын табады.
6. <<И>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
263
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<И>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<И>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<и>> әрпін жасау.
7. Түймелерден <<и>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Әріптің баспа, жазба түрі
Түймелер
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 80-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<И>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ие - иек), сөз алдына (ит - кит) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сызба, оқулық
Оқулық
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<и>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<И>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<И>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<и>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-
шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
264
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттердің және сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді тауып көр.
2- деңгей:
<<И>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Киік, инелік, итмұрын сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы оқушылардың білімін бекіту.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: киік.
2- деңгейдегі оқушылар <<и>> дыбысы киік, инелік, итмұрын сөздерінің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар киік, инелік, итмұрын сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. Жаңылтпашты тез-тез, жаңылмай айтады.
Саралау тапсырмалары
Суреттер Сызба
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- 265
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
И дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды;
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: табиғатты, жан-жануарлар, құстарды, қоршаған ортаны қорғауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал қалыптастыру.
<<Ғажайып жылулық шынжыры>> жылулық шеңбері. Балалар бір-біріне жымиып күлу арқылы жылы күлкілерін сыйлайды.
Педагог күлкінің маңызына тоқталады.
Психологиялық ахуалға берілген тақпақтарды дауыстап айтып, тілді жаттықтырады және жаңа сабаққа назар аударады.
Жағымды әуен
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді (өлең) тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
266
жазасыңдар.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сызба бойынша сөйлемдер құрап, дәптерге қатесіз көшіріп жазады: Уықты шаншиды. Шиді тоқиды. Киізді басады.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқулықта орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Инелік - әдемі жәндік. Ол
шыбын, масамен қоректенеді. Мен оның суретін салдым.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 81-бетінде оқуға берілген сөздерді түсініп оқуына қолдау жасау.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық Сызба
Оқулық
Жазылым 2-тапсырма
Сызба бойынша берілген сөздерден сөйлем құрап, дәптерге көшіріп жазу.
Мәтін
.
Мақтау
Сөйлемнің бірінші сөзін бас әріппен жазуына назар аудару.
Оқулық
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
3-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
267
4-тапсырма. Өлеңді мәнерлеп оқу, жатқа айту.
Өлеңді мәнерлеп оқиды, жаттап алады.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Инелік сөзінен жаңа сөздер құра.
2- деңгей:
Инелік сөзіне дыбыстық талдау жаса. <<И>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Инелік, ине, елік, ел сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар жаңа сөздер құрайды: ине, елік, ел.
2- деңгейдегі оқушылар сөзге дыбыстық талдау жасайды.<<И>> дыбысының сөздегі орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар инелік, ине,
елік, ел сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін жазып жібереді.
Өзін-өзі бағалайды.
Кері байланыс тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Я қосарлы дыбысы және әрпі
268
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: табиғатты, жан-жануарлар, құстарды, қоршаған ортаны қорғауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Тауып ал>> ойыны.
Оқушылар қимыл арқылы жануарлар мен аңдардың өзіне тән жүрісін, іс-әрекетін салады.
Оқушылар сол аңды табады.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Я>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Я я>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Я я>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Аян сурет салғанды жақсы көреді. Ол қоянның суретін салды. Суреті өте әдемі шықты>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды:
Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
269
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қоян>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Я>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Я>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<я>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 82-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (өлеңді) мұғалімнің оқушылармен бірге дұрыс, түсініп, мәнерлеп оқуы.
2. <<Я>> қосарлы дыбысының сөз соңында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмыс ұйымдастыру. Сөздің алдына (аяз - таяз; шаян - баян) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Өлеңді мәнерлеп оқып, мазмұнын өз сөзімен баяндау.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<Я>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Я>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Я>> әрпін ауада жазып көрсету.
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Ол қоянның суретін салды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қоян>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<қо-ян>> деп буынға бөледі.
5. <<-ян>> екінші буынын айтып, созылып айтылып тұрған дыбысты анықтайды.
6. <<Я>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады. Неше әріп (1), неше дыбыс (2) бар екенін анықтайды. Қосарлы дыбыс екенін түсінеді.
7. Түймелерден <<я>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<я>> әрпінің бас және кіші әрпін
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдау көрсету
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Түймелер
Сызба, оқулық
Оқулық Жазу дәптері
270
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Тез сөзіне мағынасы қарама-қарсы сөзді сурет пен дыбыс сызбасы арқылы тап.
2- деңгей:
<<Я>> қосарлы дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Қоян, тез, тасбақа, баяу сөздерін қолданып, сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Батыл болу, өз-өзіне сенімді болу керек>> деген қорытынды
пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар тасбақа суреті мен дыбыс сызбасына сүйене отырып, жаңа сөзді табады: баяу.
2- деңгейдегі оқушылар <<я>> қосарлы дыбысының <<баяу>> сөзіндегі орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<Қоян тез, ал тасбақа баяу қимылдайды>> сөйлемін құрайды.
1. Оқушылар <<Қоян көлеңкесінен қорқады>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
3. Өз-өзіне сенімді болуға талпынады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
271
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ю қосарлы дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: қолөнер заттарын жасауға, әдемілікті тануға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Жалғыз саусақ тіпті де,
Ұстай алмас жіпті де. Екі саусақ бірікті,
Ине қолға ілікті.
Оқушылар мұғаліммен бірге өлеңді қайталап, қимыл жасайды.
Қолдау
Өлең жолдары
272
Үш саусағым орамды, Жүгіртеді қаламды... Өнерлі екен он саусақ:
Қала салсақ, жол салсақ...
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ю>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ю ю>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ю>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа қосарлы дыбысы бар <<ою>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа қосарлы дыбыстың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Көркем еңбек сабағы болды. Сабақта балалар ермексаздан ою жасады. Оюлары әдемі болып шықты>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Сабақта балалар ермексаздан ою жасады) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 5 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ою>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<о-ю>> деп буынға бөледі.
5. <<-ю>> екінші буынын айтып, й+у дыбыстарымен айтылатынын анықтайды.
6. <<Ю>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады. Неше әріп (1),
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
273
6. <<Ю>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ю>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<ю>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 83-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге дұрыс, түсініп оқуы.
2. <<Ю>> қосарлы дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ою - оюлы), сөз алдына (күю - түю) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<ю>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ю>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ю>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
неше дыбыс (2) бар екенін анықтайды. Қосарлы дыбыс екені түсіндіріліп айтылады.
7. Түймелерден <<ю>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<ю>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты
белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Түймелер
Әріптің баспа жазылу түрі
Оқулық Мәтін
Жазу дәптері
274
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Аю, ою сөздерінде неше әріп, неше дыбыс бар екенін тап.
а ю ою
2- деңгей:
<<Ю>> қосарлы дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Аю, ою сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Өнерлі болуға талпыну қажет>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар аю, ою сөздеріндегі әріп (2) пен дыбыс (3) санын анықтайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<ю>> қосарлы дыбысы аю, ою сөздерінде соңында келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар аю, ою
сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Ою ойғанның ойы ұшқыр>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
3. Ақылды бала болуға талпынады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Суреттер Сызба
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
275
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Х дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: үлкендерді сыйлауға, хал-жағдайды біліп, қарияларға қамқор болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал қалыптастыру.
<<Ғажайып жылулық шынжыры>>. Балалар бір-біріне жымиып, жылулық сыйлайды.
Мұғалім күлкінің адамға әсеріне тоқталады.
Оқушылар бір-біріне іштей жақсы тілек тілейді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Х>> дыбысының
айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
276
<<Х х>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Х х>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Асхат ауылда тұратын атасын сағынды. Ол атасына хат жазды. Хатта атасының халін сұрады. Жазда ауылға баратынын айтты>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Ол атасына хат жазды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<хат>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды:
<<хат>> бір буынды сөз екенін айтады.
5. <<Хат>> сөзіндегі <<х>> дыбысын бөліп алып айтады.
6. <<Х>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Қарындаштардан <<х>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<хат>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Х>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Х>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Қарындаштардан <<х>> әрпін жасау.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қарындаштар Оқулық.
Әріптің баспа жазылу түрі
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
277
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 84-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (өлеңді) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Х>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасауы.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (хан
- хат), сөз алдына (емхана - кітапхана) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<х>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Х>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Х>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<х>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық Мәтін
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
1-деңгей:
Сандардың ретіне сәйкес әріптерді жаз. Қандай сөз шықты?
1-деңгейдегі оқушылар дыбыстық талдау сызбасына әріптерді орналастырып жасырынған сөзді
табады.
278
х
а
б
а
р
л
а
м
а
2- деңгейдегі оқушылар
<<Хабарлама>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар хайуанаттар бағына барғандығы жөнінде 3 - 4 сөйлемнен тұратын хабарлама жазады.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. Үлкендерді сыйлауға, құрметтеуге талпынады.
Сызба
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
2- деңгей:
<<Хабарлама>> сөзіне дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Хабарлама жаз.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы оқушылардың білімін бекіту.
Рефлексия
Бүгінгі сабақта алған әсерлерін телефонда WhatsApp желісі бойынша жазып жібереді.
Сабақтан кейінгі көңіл күйін білдіріп жазады.
Өзін-өзі бағалайды.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Һ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
279
Тәрбиелік: Халық қаһармандарын біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Хат жазамын>> ойыны. Оқушылар бір-біріне
2 - 3 сөзбен жақсы жақтарын сипаттап, тілек хат жазады.
Хатта оқушының тек жақсы жақтарын жазады.
Қолдау
Оқушылардың хаттары
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<һ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<һ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<һ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<айдаһар>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Айдаһар ауырып қалды. Ол масаны өзіне шақыртты. Масаны дәрі іздеуге жұмсады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Айдаһар ауырып қалды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
280
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Һ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Һ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Жіптен <<һ>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 85-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Һ>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасауы.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (қаһар
- қаһарлы), сөз алдына (гауһар - шаһар) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<мәшһүр>>, <<қаһарлы>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқу.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<һ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<һ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<һ>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<айдаһар>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ай-да-һар>> деп буынға бөледі.
5. <<-һар>> үшінші буынын айтып, буынның басында қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Һ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<һ>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<мәшһүр>>,
<<қаһарлы>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<һ>> әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жіп әріптің жазылу емлесі.
Баспа түрі
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазу дәптері
281
жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Өлеңді мәнерлеп, түсініп оқы.
2- деңгей:
<<һ>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Мәшһүр, қаһарман сөздерінің мағынасын сөздіктен тауып оқып бер.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалім өлеңнің мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Елін, жерін сүю, батыр болуға талпыну қажет>> деген қорытынды пікірмен
аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар өлең жолдарын мәнерлеп, түсініп оқиды. Мазмұнын баяндап береді.
2- деңгейдегі оқушылар <<һ>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар сөздіктен жаңа сөздерді тауып оқып, ақпаратпен бөліседі.
1. Оқушылар өлеңді тыңдайды.
2. Өлеңнің мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Батыр, батыл болуға талпынады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия. <<Бес саусақ әдісі
Ойларын тұжырымдап жазады.
Бес саусақ суреті
1- 282
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Щ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жеке бас гигеналық талаптарын сақтап, таза жүруге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Сыпырғыш aп сыбанып,
Шаң-тозаңды қудым кеп. Шүберек ап, су алып,
Сырлы еденді жудым кеп.
Өлеңді мұғаліммен бірге қайталап айта отырып, қимыл жасайды.
Қолдау
Өлең
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Щ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Щ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
283
<<Щ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Айша тіс щеткасымен тісін тазалады. Ал Сәкен киім щеткасымен плащын тазалады. Олар тазалықты сақтайды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Ал Сәкен киім щеткасымен плащын тазалады.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 6 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<щетка>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<щет-ка>> деп буынға бөледі.
5. <<Щет->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс буын басында созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Щ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<щ>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан
дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
Қолдауды қажет
ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<щетка>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Щ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Щ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Ермексаздан <<щ>> әрпін жасау.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Ермексаз. Әріптің жазылу емлесі.
Баспа түрі
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 86-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (жұмбақ) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
284
2. <<Щ>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің алдына (ащы - тұщы) тиісті буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Жұмбақты оқып, шешуін табу.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<щ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Щ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Щ>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Жұмбақты мәнерлеп, түсініп оқиды. Шешуін тауып, оған дыбыстық талдау жасайды.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды: Біздің жақта екі көл бар. Біреуінің суы ащы. Сондықтан оны <<ащы көл>> деп атайды. Екіншісінің суы тұщы. Оны <<тұщы көл>> деп атайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<щ>> әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықта жазуға берілген тапсырманы дәптерге қатесіз көшіріп жазады.
3. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолпаштау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын
орындайды.
285
1- деңгей:
Дыбыс сызбасында жасырынып тұрған сөзді тап.
<<Бұрыштың дәмі қандай болады?>>
2- деңгей:
<<Щ>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Ащы сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасында жасырынып тұрған сөзді табады (ащы).
2- деңгейдегі оқушылар <<щ>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар ащы
сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Ащы мен тұщыны татқан білер>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия. <<Бес саусақ>> әдісі
Ойларын тұжырымдап жазады.
Бес саусақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
В дыбысы және әрпі
286
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: спортпен шұғылдануға, табиғатты ластамауға, оны аялауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Велосипед тебемін, Дамыл таппай аяғым. Тоқтамастан желемін, Таудай менің талабым.
Өлеңді мұғаліммен бірге қайталап айта отырып, қимыл жасайды.
Қолдау
Өлең
Қиындыққа не түрлі, Өзім шыдай аламын. Винокуров секілді,
Мен чемпион боламын!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<В>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<В>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<В>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
287
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<велосипед>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<В>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<В>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<в>> әрпін жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: Болат пен Айдардың велосипедтері бар. Болаттың велосипеді үлкен, ал Айдардыкі кішілеу. Олар бос уақытында велосипед тебеді.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Олар бос уақыттарында велосипед тебеді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 5 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<велосипед>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ве-ло-си-пед>> деп буынға бөледі.
5. <<-Ве>> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<В>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<в>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Түймелер. Әріптің жазылу емлесі.
Баспа түрі
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 87-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<В>> дыбысының сөз алдында, ортасында
келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
288
3.<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<вагон>>,
<<вокзал>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<вагон>>,
<<вокзал>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<в>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<В>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<В>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<в>> әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сөздер қатарынан артық сөзді тап.
2- деңгей:
<<В>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Вокзал, вагон сөздерімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сөздер қатарынан артық сөзді табады: бақбақ. 2-деңгейдегі оқушылар <<в>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3-деңгейдегі оқушылар вокзал, вагон
сөздерімен сөйлем құрайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жұмбақпен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды.
2. Жұмбақтың шешуін табады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
289
<<Спортпен шұғылданған денсаулыққа пайдалы>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін жапырақ түсіне қарай бояп көрсетеді.
Ағаш пен жапырақ суреттері
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Э дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ізденімпаз болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал.
<<Егер мен..>>.
Оқушылар өз қиялындағы, ойларындағы армандарын айтады.
Алыптар мен ергежейлілер суреті
290
Оқушылар өздерін <<Ергежейлілер еліндегі алыппын>> деп елестетіп, фантастикалық әңгімелер құрайды.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Э>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Э э>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Э э>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<экскаватор>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Э>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Мынау - экскаватор. Ол жер қазып жатыр. Аз уақытта біраз жерді тегістеп тастады.
Экскаватор адам жұмысын жеңілдетеді>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді ( Мынау - экскаватор) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 2 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<экскаватор>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<экс-ка- ва-тор>> деп буынға бөледі.
5. <<Экс->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылып айтылып
тұрғанын табады.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
291
7. <<Э>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<э>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 88-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<Э>> дыбысының сөздегі орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<экология>>, <<экскаватор>>, <<элеватор>>, <<эскимос>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
4. <<Негештен>> эскимостар туралы ақпаратты оқып, сыныпта талдауына қолдау көрсету.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<э>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Э>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Э>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
6. <<Э>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<э>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<экология>>, <<экскаватор>>,
<<элеватор>>, <<эскимос>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<э>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша
сөздер мен сөйлемдерді жазады.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Түймелер. Әріптің баспа түрі
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
<<Негеш>> кітабы
Оқулық Жазу дәптері
292
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттен электр қуатымен істейтін затты тап. Дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
<<Э>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Электр шәйнек, электр шамы сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жұмбақтың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап
алу. Сабақты <<Электр жарығын үнемдеу қажет>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар электр қуатымен істейтін заттарды тауып, дыбыстық талдау жасайды: электр шәйнек, шаңсорғыш.
2- деңгейдегі оқушылар <<э>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды. Сөйлем құрап айтады.
3- деңгейдегі оқушылар электр шәйнек, электр шамы сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды, жауабын табады.
2. Электр қуатын үнемдеуге тырысады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Оқушылар <<Интервью>> әдісі бойынша сабақтан алған әсерлерін
жазып береді.
Бірін-бірі бағалайды.
<<Интервью>> әдісінің сызбасы
293
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ё қосарлы дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: басқалардың еңбегін бағалауға, табиғи ресурстарды үнемдеуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Өзіңмен өзің>> ойыны.
Балалар көздерін жұмып, айналаны қараңғы етіп
Мұғалім айтып отырғанда оқушылар елесте отырып, ым-
ишарамен көрсетеді.
Қолдау
Жағымды әуен
294
елестетеді. Қараңғыда өздерін қалай сезінгендерін іс-қимыл, мимикамен көрсетеді. Ал енді айнала жарық болып кетті. Өзімізді
еркін сезініп, кең тыныс аламыз.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ë>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ё ё>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ё ё>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<монтёр>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Мынау - монтер. Ол күні-түні жұмыс істейді. Халықты электр жарығымен қамтамасыз етеді>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді ( Мынау - монтер.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 2 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<монтёр>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: <<мон-тёр>> деп буынға бөліп көреді. Созып айтады.
5. <<-тёр>> екінші буынын анықтап айтады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
295
6. <<Ё>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ё>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Ермексаздан <<ё>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 89-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<Ё>> қосарлы дыбысының сөздің ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<дирижёр>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
4. Мәтінді оқып, мазмұнын баяндау.
5. Жұмбақты оқып, шешуін табу.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ё>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ё>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ё>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
6. <<Ё>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады:
<<й+о>> естілгенімен, <<ё>> әрпі ғана жазылады.
7. Ермексаздан <<ё>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<дирижёр>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ё>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-
шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Ермексаз
Оқулық. Әріптің баспа түрі
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазу дәптері
296
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Жұмбақты оқып, шешуін тап.
2- деңгей:
<<Ё>> қосарлы дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
<<Дирижёр>> туралы ақпаратты сөздіктен тауып оқы.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жұмбақтың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап
алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар жұмбақты шешеді: дирижёр.
2- деңгейдегі оқушылар <<ё>> қосарлы дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды. Сөйлем құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<дирижёр>> жайында тапқан ақпаратты оқиды.
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды.
2. Жұмбақтың шешуіндегі мамандық иесінің еңбегі туралы айтады.
3. <<Ё>> дыбысы сөздің басында кездесетін сөздер туралы айтады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Толықтыру тесті. Оқушылар бүгінгі <<Ё>> әрпі бойынша алған білімдерін толықтырып жазып шығады.
<<Ё>> әрпі дыбыс.
<<Монтёр>> сөзінде_ әріп, _ дыбыс бар.
Тест тапсырмасын толықтырып жазып шығады.
Тестілік тапсырма
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ц дыбысы және әрпі
297
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: халқының мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей білуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Орныңды тап>> ойыны. Балалар шеңберге тұрады. Әр бала өзінің жанындағы баланы есінде сақтап, қарап алуы керек. Жүргізушінің бірінші белгісі бойынша, бөлменің жан-жағына тарап кетеді (белгі: шапалақтау). Екінші белгі бойынша
бастапқыда қай орында, кімнің қасында тұрғанын есінде сақтап, қайта шеңбер түзеді.
Өз орнын таппаған балалар ойыннан шығады.
Қолдау
Жағымды әуен
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ц>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ц ц>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ц ц>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Циркте өте көңілді. Онда сайқымазақ, жануарлар,
акробаттар өнер көрсетеді. Цирктің
Қолдауды қажет ететін
Суреттер, оқулық
298
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<цирк>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ц>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ц>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Жіптен <<ц>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 90-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп, мәнерлеп оқуы.
2. <<Ц>> дыбысының сөздің басында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
шатыры циркульмен сызғандай дөп- дөңгелек>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Цирктің шатыры циркульмен сызғандай дөп-дөңгелек.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде
6 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<цирк>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: бір буынды сөз. Созып айтады.
5. <<Ц>> бірінші дыбысын айтады.
6. <<Ц>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<ц>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сызба
Жіп Оқулық.
Әріптің баспа түрі
Оқулық
299
3. Мәтінде берілген <<Саған цирк неге ұнайды?>> сұрағына жауап беру.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<ц>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ц>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ц>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ц>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбада жасырынған сөзді ребусты шешу арқылы тап.
К о н ц е р т
2- деңгей:
<<Ц>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта. Дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Концерт сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сызбада жасырынған сөзді табады: концерт.
2- деңгейдегі оқушылар <<ц>> дыбысына дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар концерт
сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Өнер жастан шығады>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Сызба. Сурет
300
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
3. Өнерлі, талапты болуға талпынады.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазады.
<<Жеміс ағашы>> тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ф дыбысы және әрпі
Күтілетін нәтиже
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жақсы әдеттерді бойына сіңіріп, жаман әдеттен аулақ болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Қолдау
301
<<Сымсыз телефон>> ойыны. Бастаушы бірінші баланың құлағына бір сөз айтады, ол екінші баланың құлағына сыбырлап айтады. Осылайша барлық ойыншы бір-бірінің құлағына сыбырлап айтады. Соңғы ойыншы естіген сөзін дауыстап айтады. Егер қате кеткен болса, қате жіберген
адамды табады, сол бала ойын бастаушы болады.
Құлаққа сыбырлап айтатын сөз жанындағы балаларға естілмеуі қажет. Ал айтып жатқан бала сөзін түсінікті етіп айтуы керек.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ф>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ф ф>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ф ф>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<телефон>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Фарида бүгін сабаққа бара алмады. Саматқа телефон соқты. Одан үй тапсырмасын сұрады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Саматқа телефон соқты.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<телефон>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<те-ле- фон>> деп буынға бөледі.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
302
6. <<Ф>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ф>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Моншақтардан <<ф>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 91-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<Ф>> дыбысының сөздегі орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (кафе - кофе; ферма - фирма), сөз алдына (телефон - саксофон) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<ф>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ф>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ф>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
5. <<-фон>> үшінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ф>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Моншақтардан <<ф>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<ф>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты
жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Моншақтар
Әріптің баспа түрі
Оқулық
Сызба, оқулық
Жазу дәптері Оқулық
303
соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбаға сәйкес келетін сөзді анықта.
2- деңгей:
<<Ф>> дыбысының микрофон, кофе сөздеріндегі орнын анықта.
3- деңгей:
Микрофон, кофе сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Үйрен жақсы әдептен, Жирен жаман әдеттен>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сызбаға сәйкес сөзді табады: кофе.
2- деңгейдегі оқушылар <<ф>> дыбысының микрофон, кофе сөздеріндегі орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар микрофон, кофе сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Үйрен жақсы әдептен, Жирен жаман әдеттен>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
3. Жақсы, әдепті бала болуға талпынады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай <<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
304
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ч дыбысы және әрпі
Күтілетін нәтиже
Білімділік: сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір- бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: салауатты өмір салтын сақтауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Таңшолпан>> бағдарламасынан Бекзат Саттарханов туралы бейнебаяннан үзінді
көрсетіледі.
Бейнебаянды мұқият қарайды.
Қолдау
www.youtube. com/watch?
0.42с-1. 39с.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ч>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ч ч>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
305
<<Ч ч>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<чемпион>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ч>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ч>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Санағыштардан <<ч>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 92-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Балалар арасында спорттық сайыс өтті. Сайысқа Самат, Қанат, Фарида қатысты. Олар жүлделі орындарға ие болды. Самат чемпион атанды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Самат чемпион атанды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<чемпион>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<чем- пи-он>> деп буынға бөледі.
5. <<Чем->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ч>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<ч>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Санағыштар. Әріптің баспа түрі
Оқулық
Сызба, оқулық
306
2. <<Ч>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуы.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ч>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ч>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ч>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<ч>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттен дыбыс сызбасына сәйкес келетін сөздерді тап.
2- деңгей:
<<Ч>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Чек сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сызбаға сәйкес сөздерді табады: чек, шай. 2-деңгейдегі оқушылар <<ч>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3-деңгейдегі оқушылар чек сөзімен сөйлем құрайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
307
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Батыр ерлерімізді ұмытпау. Соларға ұқсаған батыл болу>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
1. Оқушылар <<Батыл болмай, батыр болмас>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
3. Батыр ерлерімізді ұмытпай, мақтан тұтады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай
<<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
ь, ъ таңбалары
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: спортқа деген қызығушылығы артып, салауатты өмір салтын сақтауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай.
308
ь
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай
қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Қолдан жасалған ұлттық бұйымдар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<ь, ъ>> таңбаларының ерекшелігін білесіңдер.
<<ь, ъ>> таңбаларымен танысасыңдар.
<<ь, ъ>> таңбаларын көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа <<гантель>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, таңбалардың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Самат күнде таңертең жаттығу жасайды. Жаттығуды гантельмен жасайды. Оған осылай жаттыққан ұнайды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Жаттығуды гантельмен жасайды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа <<ь, ъ>> таңбалары бар
<<гантель>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ган-тель>> деп буынға бөледі.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқыған кезде таңбалардың дыбысталуына көмек қажет болған
Оқулық. Кеспе әріптер, буындар
Суреттер. Оқулық
309
6. <<ь, ъ>> таңбаларының жазылу ерекшелігімен таныстыру.
7. Ермексаздан <<ь, ъ>> таңбаларын жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 93-бетінде берілген сөздерді, мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<ь, ъ>> таңбаларының сөз ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<альпинист>>, <<разъезд>>, <<рельс>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ь, ъ>> таңбаларының жазылуына назар аудару.
2. <<ь, ъ>> таңбаларын тақтаға жазып көрсету.
3. <<ь, ъ>> таңбаларын ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
5. <<-тель>> екінші буынын айтып, қай дыбыстардың естілетінін анықтайды.
6. <<ь, ъ>> таңбаларының жазылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<ь, ъ>> таңбаларының сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<альпинист>>, <<разъезд>>, <<рельс>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
жағдайда көмектесу.
Ермексаздан таңбалардың сұлбасын жасауға көмек керек болған жағдайда бағыттап отыру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
рмексаз. Оқулық.
Әріптің баспа түрі
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық. Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
310
Қай суретте ь бар?
2- деңгей:
Сөздердегі <<ь>> таңбасының орнын анықта. Дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Жаңа сөздермен сөйлемдер құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Бос сөйлемеу. Көбірек тыңдап, аз сөйлеген адам көп білетінін, білім алу маңызды>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
1- деңгейдегі оқушылар қай суретте <<ь>> бар екенін табады: дельфин, циркуль, коньки.
2- деңгейдегі оқушылар << дельфин>>,
<<циркуль>>, <<коньки>> сөздеріндегі <<ь>> таңбасының орнын анықтап, сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар жаңа сөздермен сөйлемдер құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Батыр ерлерімізді ұмытпай, мақтан тұтады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай түстерді белгілейді және себебін түсіндіреді.
Кеменің суреті
1- 311
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Әліпби
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Әли мен Айя кітап туралы әні>> бейнеролигі.
Музыка ырғағымен қимыл жасайды.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, біз сендермен әліппедегі барлық әріптерді оқып бітірдік. Әліппе оқулығын да аяқтап қалдық. Бүгін сендер өтілген әріптерді жұмбақтар шешу арқылы қайталап еске түсіресіңдер.
Мәтінді дауыстап, тұтас оқып, мазмұнын баяндайсыңдар.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 94 - 95-беттерінде оқуға берілген
<<Әліпбиді танып ал>> өлеңін оқушылардың мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Өлеңді мәнерлеп, түсініп оқиды.
2. Әріптер мен заттардың байланысын анықтайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін
Суреттер, оқулық Өлең
312
2. Заттар мен вагонда таңбаланған әріптердің байланысын анықтап табу.
Зат атауының вагондағы әріптен басталатынына назар аудару.
Жазылым
1. Жұмыс дәптерімен жұмыс ұйымдастыру.
2. Оқушыларға таңдаған вагондағы сөздерді жазғызу.
1. Өлеңнің әрбір қатарының бірінші сөзі бас әріппен жазылатынын ескереді.
2. Сөздерді әрпіне сәйкес жұптап жазады.
оқушыларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Оқулық. Жазу дәптері
Кеспе әріптер
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Әріптерді дауысты және дауыссыз дыбыстарға бөліп, ата.
2- деңгей:
Дауысты және дауыссыз дыбыстардың емлесін айтып бер.
3- деңгей:
Өлеңнің мазмұнын баянда.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дауысты және дауыссыз дыбыстарды ажыратады.
2- деңгейдегі оқушылар емлені айтады.
3- деңгейдегі оқушылар өлеңнің мазмұнын өз сөзімен баяндайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Сурет Сызба
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай
<<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Әліпби
313
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай
тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Қолдан жасалған ұлттық бұйымдар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін сендер өтілген әріптерді жұмбақтар шешу арқылы қайталап еске түсіресіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 96 - 97-беттеріндегі дыбыстарды табуға берілген жұмбақтарды оқып, сәйкестендіріп шешуін табу.
2. Дыбыстық талдау жасау.
Жұмбақтарды оқып, тиісті жауаптармен сәйкестендіреді.
Қолдау
Суреттер, оқулық Жұмбақтар
Оқулық
Жазылым
<<Жұмыс дәптерімен>> жұмыс ұйымдастыру.
1. Вагондағы сөздерді жалғастырып жазу.
2. 96 - 97-беттердегі сұраулы сөйлемдерді анықтап, жауабын дәптерге жазу.
Әкеңнің анасы кім?
Зымыран қайда ұшады?
Тәрелке, кесені бір сөзбен не дейміз?
Әрбір әріпке дыбыстық талдау жасайды.
Сөздерді қатесіз жазады.
Сұрақтарға жауапты толық жазады.
Әкемнің анасы - әже.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмектесу.
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
314
ә
л
і
п
п
е
1- деңгей:
Алғашқы әріптерінен сөз құра.
2- деңгей:
Дыбыстық талдау жаса. Шешуінде шыққан
<<Әліппе>> сөзімен сөйлем құра.
3- деңгей:
<<Әліппеден не үйрендім?>> тақырыбына шағын мәтін құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сызбада жасырынған сөзді тауып оқиды, өз ойын білдіреді.
2- деңгейдегі оқушылар дыбыстық талдау жасап, сөйлем құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар
<<Әліппе>> оқулығынан алған білімдерін жинақтап, шағын мәтін құрап айтады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Сурет. Сызба
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай <<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы
және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
315
күтілетін нәтижелер
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істегенде өзгелердің пікірін тыңдауға, сынды қабылдай білуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Рақмет саған, Әліппе!>> әні.
Оқушылар караокемен ән айтады.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін Әліппеге рақмет айтып, берілген өлеңдерді мәнерлеп оқимыз.
Өлеңнің мазмұнын өз сөздеріңмен баяндайсыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 98 - 99-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (өлеңдерді) оқушылардың мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау жасау.
2. Өлең тақырыбы мен авторын таныстырып, талдау жүргізу.
3. Мәтіннің тәрбиелік мәнін ашу.
Өлеңді мәнерлеп оқиды. Мазмұнын баяндайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмектесу.
Оқулық
Жазылым
Терме диктанты.
Оқылған сөздерден дауысты дыбыстан басталатын сөздерді теріп жазу.
Алма, қияр, өрік, шие, алмұрт, электр, монтер, экскаватор, альпинист, жол, әтеш.
1. Мұғалім диктантты оқығанда мұқият тыңдап, сөздердің алғашқы дыбыстарына назар аударады.
2. Дауысты дыбыстан басталған сөздерді теріп
жазады.
Қолпаштау
Қолдау көрсету
Диктант мәтіні
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген
Саралау тапсырмасы.
саралау тапсырмаларын
Саралау
1-деңгей:
орындайды.
тапсырмалары
316
<<Әліппе - алғашқы кітабым>> өлеңін мәнерлеп оқы.
2- деңгей:
Өлеңнің мазмұнын өз сөзіңмен баяндап айт.
3- деңгей:
Өлең мазмұнын өз сөзіңмен жазып бер.
1- деңгейдегі оқушылар өлеңді мәнерлеп оқиды.
2- деңгейдегі оқушылар мазмұндайды.
3- деңгейдегі оқушылар өлең мазмұнын өз сөзімен жазады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Рефлексия
Сабақтан әсерлерін стикерге жазып, ағашқа желімдейді.
Ағаш тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
Қолдау
317
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Хат жазамын>> ойыны. Оқушылар Әліппеге рақмет айтып, тілектерін білдіреді.
Хатта Әліппеден алған білімдерін айтып, рақмет айтады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін Әліппеге рақмет айтып, берілген өлеңдерді мәнерлеп оқимыз.
Өлеңнің мазмұнын өз сөздеріңмен баяндайсыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 99 - 100-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (өлеңдерді) оқушылардың мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау жасау.
2. Өлең тақырыбы мен авторын таныстырып, талдау жүргізу.
3. Мәтіннің тәрбиелік мәнін ашу.
1. Өлеңді мәнерлеп оқиды. Мазмұнын баяндайды.
2. Өлең авторының шығармаларын естеріне түсіреді.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Қолпаштау
Оқулық
Оқулық
Жазылым
Жазу дәптерімен жұмыс ұйымдастыру.
<<Отан>> өлеңін дәптерге қатесіз көшіріп жазу.
Өлең жолдарын сақтап көшіріп жазу.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Саралау тапсырмасы.
1- деңгей:
<<Білім керек бәріне>> өлеңін мәнерлеп оқы.
2- деңгей:
Өлеңнің мазмұнын өз сөзіңмен баянда.
3- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар өлеңді мәнерлеп оқиды.
2- деңгейдегі оқушылар мазмұндайды.
3- деңгейдегі оқушылар түсінгенін жазбаша жазады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
318
Өлең мазмұнын өз сөзіңмен жаз.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, ағашқа желімдейді.
Ағаш тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Атауын тап>> ойыны.
Оқушылар қағазға жасырылып жазылған мәтіннің атауы, кейіпкердің атын қимылмен,
ым-ишарамен көрсетеді.
Қалған оқушылар атауын тауып, жанрын анықтауы қажет.
Қолдау
Қағазға жазылған сөздер
319
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін Әліппеден мәтінді түсініп оқуды жүзеге асырасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 101, 102-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (ертегі) оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
2. Мәтіннің тәрбиелік мәнін ашу.
1. Оқулықтың 101, 102-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (ертегі) түсініп оқиды.
2. Түсініксіз сөздерді <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазылым.
Жұмыс дәптерімен жұмыс.
Жұмыс дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген
Саралау тапсырмасы.
саралау тапсырмаларын орындайды.
Оқушыларға қолдау
Саралау
1-деңгей:
1-деңгейдегі оқушылар мәтінді
көрсету.
тапсырмалары
Мәтінді мәнерлеп оқы.
мәнерлеп, түсініп оқиды.
2-деңгей:
2-деңгейдегі оқушылар
Мәтіннің мазмұнын баяндап бер.
мазмұндайды.
3-деңгей:
3-деңгейдегі оқушылар ойын
Оқыған мәтіндеріңе қорытынды жаса.
тұжырымдайды.
Рефлексия
Оқушылар <<Интервью>> әдісі
Бірін-бірі бағалайды.
<<Интервью>>
бойынша сабақтан алған әсерлерін
әдісінің сызбасы
жазып береді.
320
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп
үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Қолдау
Қағазға жазылған сөздер
Сабақтың ортасы
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
321
(26 мин)
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
- Балалар, бүгін Әліппеден мәтінді түсініп оқуды жүзеге асырасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Мақтау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 103, 104, 105-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (ертегі) оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
2. Мәтіннің тәрбиелік мәнін ашу.
1. Оқулықтың 103, 104, 105- беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (ертегі) түсініп оқиды.
2. Түсініксіз сөздерді <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Суреттер
Жазылым.
Жұмыс дәптерімен жұмыс.
Жұмыс дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Саралау тапсырмасы.
1- деңгей:
Мәтінді мәнерлеп оқы.
2- деңгей:
Мәтіннің мазмұнын баяндап бер.
3- деңгей:
Мәтінде кім (не) туралы айтылғанын анықта.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар мәтінді мәнерлеп оқиды.
2- деңгейдегі оқушылар мәтіннің мазмұнын өз сөзімен айтып береді. 3-деңгейдегі оқушылар мәтінде кім
(не) туралы айтылғанын анықтайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар <<Интервью>> әдісі бойынша сабақтан алған әсерлерін жазып береді.
Бірін-бірі бағалайды.
<<Интервью>> әдісінің сызбасы
МАЗМҰНЫ
Алғы сөз 3
Күнтізбелік-тақырыптық жоспар үлгісі 6
Қысқамерзімді жоспар 26
О қ у - ә д і с т е м е л і к б а с ы л ы м
ӘЛІППЕ
ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Жалпы білім беретін мектептің 1-сынып мұғалімдеріне арналған
ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Жалпы білім беретін мектептің 1-сынып мұғалімдеріне арналған
Алматы, 2021
Әліппе. Оқыту әдістемесі: Жалпы білім беретін мектептің 1-сынып мұғалімдеріне арналған.
- Алматы, 2021. - 322 б.
АЛҒЫ СӨЗ
Құрметті мұғалім! Сіздерге ұсынылып отырған 1-сыныпқа арналған <<Әліппе оқыту әдістемесі>>
- Ахмет Байтұрсынұлы әдістемесінің негізінде әзірленген <<Әліппе>> оқулығының әдістемелік ерекшеліктері мен оны оқытудың жолдары баяндалатын оқу құралы.
<<Әліппе>> оқулығы оқу материалдарының негізіне тілдік білім және сөйлеу алынып, оқулықта негізгі тілдік бірліктер (мәтін, сөйлем, сөз, буын, дыбыс) мен орфоэпиялық, орфографиялық, пунктуациялық нормалар туралы қарапайым түсініктер, қазақ тілінің дыбыстық және әріптік жүйесінен берілетін білім, қазақ тілі бойынша грамматикалық дағдылар қалыптастыру материалдары, ауыз әдебиеті және көркем әдебиет шығармалары балалардың жас ерекшеліктері мен күтілетін нәтижелерге сәйкес берілген.
<<Әліппе>> оқулығы оқу материалдарын сұрыптау мен орналастыруда Ахмет Байтұрсынұлының дыбыспен жаттығу; әрбір дыбыстың сөз жасаудағы қызметін есепке алу; оңайдан қиынға, жеңілден күрделіге өту; білімді тәжірибе арқылы өздігінен алу ұстанымдары басшылыққа алынған.
<<Әліппе>> оқулығының әліппеге дейінгі кезең оқу материалдары сөйлеу барысында тілдік бірліктер (мәтін (сөйлеу), сөйлем, сөз, буын, дыбыс) туралы қарапайым түсінік беруді қамтиды. Сызба- модель арқылы сөз, сөйлем құрауға және оларды сызбаның көмегімен <<оқып>>, сөздің әр буынындағы дыбыстарды ажыратуға үйренеді. Бұл тілдік түсініктерді сөйлеу барысында меңгертуде Ахмет Байтұрсынұлының <<оңайдан қиынға, жеңілден күрделіге өту>> ұстанымы басшылыққа алынады. Бала мектепке келгенде <<сөйлей білсе де>>, сөйлеуінің сөйлемдерден, сөйлемнің сөздерден, сөздің дыбыстардан тізілетінін біле бермейді. Алғашқы берілетін білімді білетін сөйлеуден, яғни <<оңайдан>> бастап, әрі қарай бала үшін жаңа ұғым, түсініктерді (сөйлем, сөз, буын, дыбыс) меңгерту бұл ұстанымның дұрыс таңдалғанын көрсетеді. Мұғалімнің қолдауымен тапсырмаларды орындау арқылы сөйлеу, сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы мәліметті тұжырымдауға үйренеді. Мұғалім оқушыларды жаңа өтілетін фактіні байқауға, аңғаруға бағыттауда, өзіндік қорытынды жасауға дағдыландыруда
<<Сұрақтарға жауап бер>>, <<Бала кімді шақырды? Ол ата сөзін қалай айтты?>> және т.б. сұрақ қою-жауап алу тәсілін қолданады. Бұл ұстаным әліппе кезеңі материалдарымен жұмыста да басшылыққа алынады. Әр жаңа әріп пен дыбыстың бірінші сабағына <<Айт>> шартты белгісімен берілген сюжетті суретпен жұмыста сұрақ-жауап тәсілі арқылы әңгіме құрату, әңгімеден сөйлемдерді, сөйлемнен дыбысты танытуға арналған сөзді бөліп алу үдерісі бала үшін жеңілден бірте-бірте күрделіге қарай өтеді.
Оқулықтың 9, 10, 11, 12-сабақ материалдары Ахмет Байтұрсынұлының дыбыспен жаттығу ұстанымы негізінде құрастырылып, сабақ мақсаттары дыбыспен жаттығу әдісі негізінде анықталған. Дыбыспен жаттығудың сабақ мақсаттары мен тапсырмалары әдіскер ғалымның <<Дыбыспен жаттығу>> еңбегінде көрсетілген <<әуелі балаларға әртүрлі дыбыс бар екенін білдіру>>; <<балаларға таныс сөздерді алып, олардың ішіндегі қандай дыбыстар барын айырту>>; <<бөлек-бөлек дыбыстарды тіздіріп, сөз айтуды білдіру>>; <<сөз ішіндегі дыбыстарды, екі, үш буынды сөздің, тұтас сөздің ішіндегі дыбыстарды айырту>>; <<дыбыстарды қосып, сөз айтуды үйрету>> әдістемелік талаптарының негізінде түзілген. Дыбыспен жаттығу жолдарын қысқамерзімді жоспарда толық қарастыруға тырыстық. Дыбыспен жаттығуды А. Байтұрсынұлының әдістемесімен берудің артықшылығы көп екенін байқадық. Өйткені А. Байтұрсынұлыша айтсақ, оқушылар <<дыбыстарды тізіп үйренсе, әріптерді тізуі қиын болмайды. Сөздің ішінде қанша және қандай дыбыстар бар екенін айыруды білсе, әріптерін қою қиын болмайды>>.
3
Оқулықта 1 сағаттық оқу материалы бір бетте қамтылған. Кез келген сабақ сюжетті суретпен жұмыстан басталған. Сюжетті сурет мазмұны бойынша мұғалім сұрақ қояды, оқушылардың жауабынан сөйлеу, яғни мәтін түзіледі. Әрі қарай А. Байтұрсынұлының <<дыбысты>>, <<жалқылаулы>> әдістерін қолдану арқылы осы мәтін құрамындағы сөйлем, сөз, буын, жаңа дыбыс пен оның таңбасы - әріп танытылады. <<Жалпылау>> әдісі арқылы дыбыстармен буын, буындармен сөз, сөздермен сөйлем, сөйлемдермен мәтін құрастырылады. Оқулықта бұл процесс жаңа сөздерді оқу, сөз құрау, сөйлем құрау, орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрастыру тапсырмалары арқылы жүзеге асқан.
Жаңа дыбыс пен әріпті танытуға арналған сабақ материалдары дыбыстық талдау-жинақтау (Байтұрсынұлыша <<дыбысты әдіс>>, <<жалпылаулы-жалқылаулы әдісі>>) әдісін қолдану арқылы жүзеге асады. Жаңа дыбыс пен әріпті танытуға арналған беттің алғашқы бөлігін (көкшіл түспен берілген) дыбыстық талдау дағдыларын дамыту материалдары қамтиды: сюжетті сурет, дыбыстық талдау сызбасы бар жеке сурет, дыбыстың айтылу сұлбасы, дыбыс туралы мәлімет, әріптің баспа және жазба түрлері, әріп сұлбасына ұқсас айналадағы заттардың суреттері, әріптің сұлбасын түрлі заттармен (ермексаз, моншақ, қарындаш, түтікше) жасау үлгісі. Қызғылт түспен берілген келесі бөлікте оқушылардың дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту материалдары берілген: буын, сөз, сөз тіркесі, сөйлем, мәтін.
Беттің соңғы бөліктерінде саралау және сөз тану материалдары орналастырылған. Саралау материалының тапсырмалары қысқамерзімді жоспарда үш деңгейде қарастырылған.
<<Сөз тану>> шартты белгісімен берілген тыңдау материалдары (жұмбақ, жаңылтпаш, мақал- мәтел, өлеңдер) оқушылардың ойын, есте сақтауын дамытып, тілін ұстартады, 1-сынып оқушысының бойына ұлттық құндылықтарды қалыптастыруды көздейді. Отанды сүюге, табиғатты аялауға, үлкендерді құрметтеуге, әдепті болуға тәрбиелейді. Бұл материалдарды мұғалім кітаптан оқып беруіне немесе үнтаспадан тыңдатуына болады.
Қазіргі технология дамыған кезеңде 6 - 7 жастағы балалар үшін оқулықты сандық технология элементтерімен жабдықтау - өзекті мәселе. Бұл жастағы балалар техниканың құлағында ойнайды. Өз кезінде А.Байтұрсынұлы әдістеме үнемі жаңарып, қоғамның дамуынан қалмай, толығып отыру қажеттігін әдістемелік еңбектеріне арқау еткен. <<Әліппе>> оқулығын құрастыруда оның
<<жаңашылдығы, өзгеріс және толықтырудың қажет етілуі>> ұстанымы негізге алынып, оқушының <<Сөз тану>> айдарында берілген жұмбақ, жаңылтпаш, мақал-мәтел, өтірік өлеңдерді QR арқылы тыңдауына мүмкіндік жасалды.
Жаңа дыбыс пен әріпті танытуға арналған беттің алғашқы бөлігінде жаңа әріптің айналадағы заттарға ұқсастығын таптыру арқылы әріп сұлбасын оқушыға берік меңгерту мақсаты көзделген.
<<Кез келген әріпке берілген <<... әрпін түтікшеден (қарындаш, асық, жіптен) жасап көрсет>>,
<<... әрпін санағыштардан жасап көр, ... әрпін ермексаздан (бұршақтардан) жасап көр>>, <<... әрпін түймелерден жасап көрейік>> суретті тапсырма бала саусақтарының ұсақ моторикасын дамытуда, ой- өрісін жетілдіруде, жазу дағдыларын дамытуда үлкен рөл атқарады.
Ескерту: Әріп сұлбасын үлгіде көрсетілген заттардан ғана жасау міндетті емес. Бұл заттармен жасау мүмкіндігі болмаған жағдайда, қолда бар нәрселермен ауыстырылады.
Жұмбақ, ребус шешуі болатын сөзді табу, мағынасы қарама-қарсы және жалпылау ұғымын білдіретін сөздермен жұмыс, сызба арқылы сөйлем құрау, орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау тапсырмаларын оқушылар өздігінен орындауға машықтанады.
Баланың жадында бірінші кезекте тек өзінің әрекеттері мен өз қолымен жасағаны ғана қалады. Бұл айтылғандарды қытай ғұламасы Конфуцийдің: <<Маған айтып берсең - ұмытып қаламын, көрсетсең
- есте сақтармын, ал өзіме жасатсаң - үйренемін>> деген тұжырымы нақтылай түседі. Демек <<Әліппе>> оқулығының дидактикалық, әдістемелік аппараттары жүйесін түзуде <<жасай білу>> негізгі қағидаларының бірі болып табылады.
4
Әр жаңа дыбыс пен әріпті таныту сабақтарында оқушылардың оқу дағдысын қалыптастыру үшін
<<оқу>> материалдарының перспективті қатары берілген. Сөздікпен жұмыста А. Байтұрсынұлының
<<әрбір дыбыстың сөз жасаудағы қызметін есепке алу>> ұстанымы негізге алынған. Сөздердің перспективті қатары арқылы оқушылар сөзді алдымен буындап, соңынан тұтас оқуға үйренеді, соның нәтижесінде сөйлемді, мәтінді оқуға біртіндеп төселеді.
Сонымен, А. Байтұрсынұлының <<Әліппелеріндегі>> озық үлгілер (тез сөз құрауға бағытталған әріптер жүйесі, дыбыспен жаттығу, сөзден сөздер тудыру әдісі, орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау (Байтұрсыновша <<Қайсысын қайда қою>>) жаңа тұрпатты <<Әліппе>> оқулығы тұжырымдамасының негізіне алынып, қазіргі балалардың қызығушылығы мен дүниетанымына икемделіп, яғни баланың дыбыс пен әріпті еш қиындықсыз танып, түсініп оқу, сауатты жазу дәрежесіне жетуіне арналған тапсырмалар мен сұрақтар жүйесі үйлесімді қолданылды.
<<Әліппе>> оқулығына қосымша <<Менің алғашқы сөздігім>> кітапшасы ұсынылып отыр. Оқушы
<<Әліппедегі>> оқу материалдарымен жұмыста жаңа сөздермен кездеседі. Сөздердің мағынасын түсініп, оларды ажырата білуге <<Менің алғашқы сөздігім>> кітапшасы көмекке келеді. Сөздікпен жұмыс сынып мұғалімі мен үйдегі ересектер арқылы жүзеге асырылады.
Оқушының әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін <<Жазу дәптерінің>> әр бетінде дөңгелек-шартты белгі берілген. Оқушы сауатты және көркем жазуының дұрыстығын үш түрлі қарындашпен бояп бағалайды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқулық материалдары бірлескен жұптық, топтық, бүкіл сыныппен жұмыс арқылы оқушының белсенді әрекетке түсуіне мүмкіндік жасайды. Бірлескен ізденіс пен зерттеуге, шығармашылық жұмыстарға берілген тапсырмаларды орындату, жағдаяттық және рөлдік ойындарды ойнату, сөздік материалдарымен жұмысты ұйымдастырудың сипаттамасы орта және қысқамерзімді жоспарларда қарастырылған.
<<Әліппе>> 1-жартыжылдықта аптасына 6 сағаттан оқытылып, барлығы 96 сағатты құрайды. Оның 12 сағаты Әліппеге дейінгі кезең материалдарын меңгеруіне, қалған 84 сағаты Әліппе кезеңінде дыбыс пен әріпті танытуға арналады.
Әдістемелік құралда <<Әліппе>> оқулығы бойынша күнтізбелік-тақырыптық жоспар, әрбір сабақ бойынша қысқамерзімді жоспарлар кешені ұсынылып отыр.
5
6
КҮНТІЗБЕЛІК-ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР ҮЛГІСІ (Барлығы - 96 сағат, аптасына - 6 сағат)
№ р/с
Тарау/ ортақ
тақырып
Бөлімше/ Сабақтың
тақырыптары
Оқу бағдарламасына сәйкес күтілетін нәтижелер
Сағат саны
Күні
Ескер- ту
I тоқсан
1
Әліппеге дейінгі кезең
Сөйлеу. Сөйлем Мен оқушымын
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; байланыстырып сөйлейді; сөйлеу туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
2
Сөйлеу. Сөйлем Мектептегі бір күнім
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; байланыстырып сөйлейді; сөйлеу, сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөйлемнің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі
бағытта сызықтар жүргізеді.
1
3
Сөйлеу. Сөйлем Кел, танысайық!
Байланыстырып сөйлейді; сөйлеу, сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөйлемнің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген
суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
4
Сөз
Мен әдепті баламын
Байланыстырып сөйлейді; коммуникативтік қатынаста сөз әдебін (сәлемдесу, алғыс білдіру, кешірім сұрау, өтініш айту, рұқсат сұрау, қоштасу) дұрыс қолдана алады; сөз туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөздің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі
бағытта сызықтар жүргізеді.
1
5
Сөз
Жол бағытындағы ерекше белгілер
Көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндайды; байланыстырып сөйлейді; сөз туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады,
түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
6
Буын
Хайуанаттар әлемінде
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; буын, дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; буынның графикалық сызбасын таниды;
дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
7
Буын
Төрт түлігім - байлығым
Буынның графикалық сызбасын таниды; байланыстырып сөйлейді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
8
Дыбыс
Ауладағы дыбыстар
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; байланыстырып сөйлейді;
дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген
1
7
суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
9
Дыбыс. Сөз Дыбыстар әлемінде
Сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; дыбыстың графикалық сызбасын таниды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты, дауыссыз дыбыстарды ажыратады; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы
және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
1
10
Дыбыс. Буын. Сөз. Жемістер мен көгөністер
Сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, буын санын анықтайды; дыбыстың графикалық сызбасын таниды;
байланыстырып сөйлейді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
1
11
Дыбыс. Буын. Сөз Сөмкемде нелер бар?
Сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, буын санын анықтайды; дыбыстың графикалық сызбасын таниды; байланыстырып сөйлейді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі
сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
1
12
Дыбыс. Буын. Сөз. Білім - кітапта
Сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын таниды; байланыстырып сөйлейді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар
жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
1
13
Әліппе кезеңі
А дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
14
А дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-
бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
8
15
Р дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
16
Р дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
17
Л дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі
сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
18
Л дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен
жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
19
У дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына
ажыратушы қызметін түсінеді; еліміздің рәміздерін (әнұран, елтаңба, ту) біледі;
1
9
жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
20
У дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
21
Н дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
22
Н дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
23
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; сызба- модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
24
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; оқу
түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын,
1
10
жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
25
С дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
26
С дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
27
О дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
28
О дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады;
айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
11
29
Т дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
30
Т дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп
және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
31
Қ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
32
Қ дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
33
Ы дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары
(мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады;
1
12
әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
34
Ы дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты,
жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
35
З дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
36
З дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
37
М дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-
дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
1
13
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
38
М дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
39
Е дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
40
Е дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің
бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
41
Д дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
42
Д дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын,
1
14
мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен
жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
43
Ш дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
44
Ш дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен
жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
45
Ұ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
46
Ұ дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен
жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
15
47
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Мұғалімнің қолдауымен мәтіннің, сюжетті суреттің мазмұны бойынша сұрақ қоя алады, сұраққа жауап береді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына
тиісті тыныс белгіні қояды.
1
48
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, сөздегі буын санын анықтайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
ІІ тоқсан
49
Б дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
50
Б дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
51
Й дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады;
әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап
1
16
оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
52
Й дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
53
К дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
54
К дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп
және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
55
І дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына
ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-
1
17
дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
56
І дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
57
ң дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
58
ң дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
59
ң дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем
жазу талаптарына сай жазады.
1
60
Ғ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды,
1
18
буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
61
Ғ дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына
тиісті тыныс белгіні қояды.
1
62
Ж дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
63
Ж дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
64
Ә дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады;
әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап
1
19
оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; еліміздің рәміздерін (әнұран, елтаңба, ту) біледі; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
65
Ә дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады;
айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
66
П дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
67
П дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп
және есту, есте сақтау арқылы жазады.
1
68
Ү дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына
ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-
1
20
дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
69
Ү дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады.
1
70
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; мұғалімнің қолдауымен мәтіннің, сюжетті суреттің мазмұны бойынша сұрақ қоя алады, сұраққа жауап береді; коммуникативтік қатынаста сөз әдебін (сәлемдесу, алғыс білдіру, кешірім сұрау, өтініш айту, рұқсат сұрау, қоштасу) дұрыс қолдана алады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп
элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
71
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-
бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
72
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Сөздерді үндестік заңына сәйкес дұрыс айтады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің
бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
73
Ө дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-
дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
1
21
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
74
Ө дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
75
Г дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
76
Г дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына
тиісті тыныс белгіні қояды.
1
77
И дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
22
78
И дыбысы және әрпі
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы
жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1
79
Я қосарлы дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
80
Ю қосарлы дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
81
Х дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
82
Һ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды,
1
23
буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
83
Щ дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
84
В дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
85
Э дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт- дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
86
Ё қосарлы дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары
(мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады;
1
24
әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
87
Ц дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
88
Ф дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі
сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
89
Ч дыбысы және әрпі
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
90
ь, ъ таңбалары
Сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті
мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы
1
25
және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір- бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
91
Әліпби
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
92
Әліпби
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
93
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
94
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
95
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп
элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
1
96
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу
талаптарына сай жазады.
1
26
ҚЫСҚАМЕРЗІМДІ ЖОСПАР 1-сабақ
Бөлім: Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөйлеу. Сөйлем Мен оқушымын
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; сөйлеу, сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: мұғалімнің қолдауымен сұраққа жауап болатын сөйлемдерден шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: мектеп тәртібін сақтауға, ұжымда, топта, жұпта жұмыс істеуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
Сыныптың оқу әрекетіне мотивін тудыру.
Психологиялық жағымды ахуал орнату.
<<Ойлан, тап, жаса>> жаттығуы. Мұғалім
<<қуану>>, <<ренжу>>, <<таңғалу>>, <<жылау>> кейпіндегі смайликтерді көрсетеді. <<Қуанған кезде адамның бет-бейнесінде қандай өзгеріс болады? Кәне, айтып көрейікші>>. <<Ренжіген кезде ше?>>. Сосын оқушылардан қуану, ренжу, таңғалу, жылау сезімдерін түрлі жағдаяттарда ым, қимылмен көрсетуді сұрайды:
Мектепке баратыныңды алғаш естігенде қандай көңіл күйде болдың? Ым, қимылмен көрсетіп көр.
Қазіргі көңіл күйіңді қимылмен көрсет.
1. Оқушылар көрсетілген смайликтерді
<<ренжу>>, <<қуану>>, <<таңғалу>>, <<жылау>> түрлеріне ажыратады.
2. <<Мектепке баратыныңды алғаш естігенде қандай көңіл күйде болдың? Ым, қимылмен көрсетіп көр>> тапсырмасын орындайды.
3. Парталас жұбына қуану, ренжу, таңғалу, жылау сезімдерінің біріне жағдаят құрастырып жасырады:
<<Сәулеге әкесі планшет сатып алып беретінін айтты. Сол кезде Сәуленің бет-бейнесінде қандай өзгерістер болды?>> (Екі езуі құлағына жетті. Көзі күлімдеді).
Дұрыс орындаған балаларды мадақтау
Қуану, ренжу, таңғалу, жылау сезімдерін білдіретін смайликтер
Сабақтың
ортасы (26 мин)
Мағынаны ажырату
Білу. Түсіну. Қолдану
<<Сұраққа ұтымды жауап>> ойынын ойнату.
1. <<Сұраққа ұтымды жауап>> ойыны
арқылы оқушылар мектепке не үшін келгені, ондағы оқу қызметі мен
27
Сергіту сәті
Мақсаты: оқушылардың қойылған сұраққа дұрыс және толық жауап беруін қадағалау. Шарты: сұрақтар нақты болуы керек: Сен қайда келдің? Мектепке не үшін келдің? Сен енді кімсің? және т.б. Дұрыс емес жауаптарды мұғалім түзетіп, дұрыс жауапты оқушыға қайталатып отырады.
Нәтижесі: ұтымды жауап берген балалар жеңімпаз атанады.
Сабақ тақырыбын таныстыру: Сөйлеу. Сөйлем.
Сабақтың мақсатын айту:
Балалар, бүгінгі сабақта сендер сөйлемдерден сөйлеу құралатынын білесіңдер.
(Ұ) Тыңдалым және айтылым Мұғалімнің сюжетті сурет мазмұны бойынша сұрақтар қоюы және оған оқушылардың жауап беруі. Сөйлеу (мәтін) туралы қарапайым түсінік беруі.
<<Соңғы сөзді мен айтамын>> стратегиясы бойынша сұрақ-жауап (диалог арқылы әңгімелесу) тәсілін қолдану арқылы оқушылардың сұраққа дұрыс және толық жауап беруін қадағалау.
Сұрақ-жауаптың төмендегідей мазмұнда болуын ескеру:
Бүгін қандай күн?
Бүгін - Білім күні.
Балалар қайда отыр?
Балалар сыныпта отыр.
Олар кімдер?
Олар - оқушылар.
<<Бүгін - Білім күні. Балалар сыныпта отыр. Олар - оқушылар>> деген сөйлемдер тобынан сөйлеу (мәтін) құралғанын айту. Қойылған
қажеттілігі, өздерінің жай балақай емес, оқушы екендігі туралы алғашқы ой-пікірлерін ортаға салады: <<Мен мектепке келдім. Мектепке оқу (білім алу) үшін келдім. Мен оқушымын>>.
2. Оқушылар Әбдіраш Жарасқанның
<<Күзгі қуаныш>> өлеңін үнтаспадан тыңдап, өлең желісі бойынша қойылған сұрақтарға толық жауап береді.
Сөйлем құраған балаларды мадақтау
Әліппе. Үнтаспа
1. Оқулықтағы сюжетті сурет бойынша сызбаның көмегімен қойылған сұрақтарға жауап береді.
2. Мұғалімнің қолдауымен сұрақ жауаптарынан әңгіме құрайды: <<Бүгін
- Білім күні. Балалар сыныпта отыр. Олар - оқушылар>>.
3. Қойылған сұрақтар мен жауаптар, яғни әңгімелесу <<сөйлеу>> деп аталатыны туралы біледі.
Жетістік критерийі: Сурет сюжеті бойынша сөйлей алады; сұрақтарға жауап бере алады.
ҚБ: Оқушылар мұғалімнің көмегімен бір-бірін бағалайды.
Сюжетті сурет
1. Оқушылар партада дұрыс отырады.
№1 жазу дәптері
28
Не қиын болды?
Не үйрендім?
Ұсынысым
сұрақтар мен жауап, әңгімелесу <<сөйлеу>> деп аталатыны туралы түсінік беру.
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
Жазуға даярлауда бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту:
дәптер бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
өзін-өзі бағалау.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
4. Қарындашты дұрыс ұстап, үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген
<<Мектеп - кеме,
Білім - теңіз>> мақалының мәнін түсіндіру. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
Саралау тапсырмалары:
1-деңгей:
Кеме деген не? Ол не үшін қажет? Білім не үшін қажет? Теңіз қандай болады? Білімді теңіз деуге бола ма? т.б. сұрақтарына жауапты мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан ізде. 2-деңгей:
Сұрақтарға жауап болатын сөйлемдерді ретімен айтып көр.
3-деңгей:
Жауаптарыңнан сөйлеу құралғанын дәлелде.
1. <<Мектеп - кеме,
Білім - теңіз>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Саралау тапсырмаларын орындайды. Орындау барысында оқушылардың деңгейі анықталады.
Әліппе. 1-сынып. Үнтаспа
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Рефлексия
Оқушылар бүгінгі сабақта өздеріне оңай және қиын болған тұстарды айтады. Не үйренгісі келетінін ұсыныс ретінде білдіреді.
Сызба
29
1- сабақ
Бөлім:
Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөйлеу. Сөйлем Мектептегі бір күнім
Оқу бағдар- ламасына сәйкес оқу
мақсаттары
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; сөйлеу, сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөйлемнің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөйлем сызба-моделімен әңгімелеуді, мәтін құрауды үйренеді; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: сабақтан тыс уақытты дұрыс пайдалануға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. (МК, Ұ) Ойсергек. <<Атын ата>> ойынын
ойнату.
Ойын ойналып болған соң, сұрақ қою:
- Бұл суреттерді топтастырып, барлығына қандай ат беруге болады?
1. Оқушылар сынып ішіндегі заттардың атын атайды.
2. Тақта, парта, бор т.б. - оқу жабдықтары; дәптер, қалам, сызғыш, ермексаз т.б. - оқу құралдары.
Мақтау, мадақтау
Интербелсенді тақта, оқу жабдықтары мен оқу құралдары
Сабақтың ортасы (26 мин)
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру. Сөйлеу. Сөйлем
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін сурет және сызбаның көмегімен сөйлем құрауды үйренесіңдер.
(МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
1. Сурет және сызбаның көмегімен сөйлем құрауды үйрету үшін оқушыларға
<<Оқушылар не істеді?>> сұрағын қойып, олардың назарын суретке аудару.
1. Оқушылар парталас жұптарымен суретке қарап, <<Оқушылар не істеді?>> сұрағына жауап береді.
2. Мұғалім түзеткен сөйлемді қайталап айтады.
Мұғалім оқушыларды мадақтау арқылы бағалайды:
<<Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!>>
Сурет
Интербелсенді тақта
30
Сергіту сәті
2. Оқушылардың жауабын тыңдау және дұрыс құралмаған, толық емес сөйлемдерді түзеп, оқушыларға қайталатып отыру.
3. Әр суретке берілген сызба-моделімен сөйлем құрату.
4. Сөйлемнің жеке сөздерден тұратынды- ғын, сөйлемнің бірінші сөзі бас әріппен жазылып, соңғы сөйлемнен кейін тыныс белгісі қойылатынын сызбаның көмегімен тәжірибе жүзінде таныту.
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу.
3. Сурет мазмұны бойынша берілген сызба-модельмен сөйлем құрайды:
1) Оқушылар ән айтты.
2) Оқушылар асханада тамақтанды.
3) Балалар кітапханаға барды.
4) Балалар мәшине құрастырды.
4. Мұғалімнің көмегімен оқушылар сөйлем туралы (сөз саны, тыныс белгісі) білімдерін толықтырады және сызбаға сәйкес әңгіме құрауға үйренеді.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды; үзік сызықтарды бастырып жүргізеді; дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
Жетістік критерийі: Суретке қарап, сөйлем құрай алады.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір- бірін бағалайды.
Өзін-өзі бағалау смайлигін бояйды.
Сөйлем сызба- модельдері
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген
<<Оқусыз білім жоқ, Білімсіз күнің жоқ>> мақалының мәнін түсіндіру.
Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
Саралау тапсырмалары:
1- деңгей:
Білім деген не? Ол не үшін қажет? Өнерге не жатады? т.б. сұрақтарына жауапты мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан ізде.
2- деңгей:
Сұрақтарға жауап болатын сөйлемдерді ретімен айтып көр.
3- деңгей:
Жауаптарыңнан сөйлеу құралғанын дәлелде.
1. <<Оқусыз білім жоқ, Білімсіз күнің жоқ>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен мақалдың мәнін өз ойларымен білдіреді.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Бір-бірін бағалау
Сызба
Әліппе. 1-сынып. Үнтаспа.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
31
Сызбаға сәйкес бүгінгі сабақтан меңгерген білімдеріңді айтып беріңдер.
Рефлексия
<<Бүгінгі тақырып не туралы болды? Бүгінгі тақырыпта не ұнады? Не қиын болды?>> сұрақтарына жауап береді.
Өзін-өзі бағалау
Телефон суреті бар сызба
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөйлеу. Сөйлем Кел, танысайық!
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: сөйлем туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөйлемнің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөйлемнің графикалық сызбаларымен әңгіме құрай алады; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: сөз әдебін дұрыс қолдануды үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың
басы
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
Мұғалім доп лақтырады. Қағып алған оқушы
атын айтып, өзін таныстырады. Мысалы:
Мадақтау
Доп
32
(1 - 7 мин)
2. (МК, Ұ) Ойсергек. <<Менің атым...>> ойынын ойнату.
Менің атым - Айбатыр. Мен батыр баламын. Менің атым - Айару. Мен сұлу арумын.
Бұл ойын оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы білімдерін еске түсіреді.
Адамға есім не үшін қойылады?
Сен өз есіміңнің мағынасын білесің бе?
Басқа балалармен танысудың қажеті бар ма?
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сергіту сәті
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгінгі сабақта сөйлеу барысында дауыс ырғағын сақтауды үйренесіңдер.
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру: Сөйлеу.
Сөйлем
(МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
1. Сурет бойынша сыныптасымен танысу.
2. Әр сөйлемді айтқанда дауыстың өзгеруін байқау.
Оқушылар жұптасып танысады:
Сәлем! Менің атым - Жансая. Сенің атың ше?
Сәлем! Менің атым - Асан. Танысқаныма қуаныштымын!
1. Оқушылар мұғалімнің көмегімен бір- бірімен танысады.
2. Әр сөйлемді айтқанда дауыстың өзгеруін байқайды.
Жетістік критерийі: Танысу барысында дауыс ырғағын сақтайды.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
(МК, Ж) Оқылым
1. Сөйлем сызба-моделінің көмегімен танысу.
2. Әр сөйлемнен кейінгі белгілерге назар аудару.
1. Сөйлем сызба-моделінің көмегімен танысады:
- Сәлем! Менің атым - Әдия. Сенің атың ше? - Сәлем! Менің атым - Алмас.
2. Сөйлеген кезде дауыстың өзгеруі жазуда арнайы белгілермен (.?!) белгіленетінін біледі.
Мадақтау
(МК, Ө) Түймелерден сөйлем соңына қойылатын белгілерді жасау.
Оқушылардың саусақ моторикасын дамыту
мақсатында түймелерден сөйлем соңына қойылатын белгілері жасайды.
Түймелер
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
№1 жазу дәптері
33
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызады.
6. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Өзін-өзі бағалау смайлигін бояйды.
Сабақтың соңы
(7 мин)
Сабақты бекіту.
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдарында берілген <<Сәлем - сөздің анасы>> мақалымен жұмыс:
1. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
2. Мақалдың мәнін ашу.
Саралау тапсырмалары:
1- деңгей:
<<Бала атамен амандасты>> сөйлемінің соңына қандай белгі қоясың?
2- деңгей:
<<Қандай>> сөзімен көтеріңкі көңіл күйді білдіретін сөйлем құрап көр.
3- деңгей:
Парталас жұбыңмен бірің - сатушы, екіншің
- сатып алушы боп ойнап көр.
1. <<Сәлем - сөздің анасы>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен мақалдың мәнін өз ойларымен білдіреді.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Мадақтау. Толықтыру
Рефлексия
Бүгінгі сабақтан алған әсерлерін бағдаршам түстеріне сәйкестендіреді.
Өзін-өзі бағалау
Бағдаршам суреті
34
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөз
Мен әдепті баламын
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: коммуникативтік қатынаста сөз әдебін (сәлемдесу, алғыс білдіру, кешірім сұрау, өтініш айту, рұқсат сұрау, қоштасу) дұрыс қолдана алады; сөз туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; сөздің графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: сөз әдебін дұрыс қолдануды үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
(МК, Ж) Ойсергек. Оқушыларды жұптастырып, әртүрлі тақырыпта (<<Дүкенде>>,
<<Аялдамада>>, <<Мектептен қайтарда>>,
<<Қонаққа барғанда>> т.б.) шағын рөлдік ойын ойнату.
Ойын барысында оқушыларда психологиялық
жағымды ахуал орнату; бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы білімдерін еске түсіру.
Балалар берілген тақырыпқа сәйкес сәлемдесу, қоштасу сөздерін қолданып, рөлге кіреді. Мысалы:
<<Дүкенде>>.
Сәлеметсіз бе!
Сәлеметсің бе, Айжан! Саған не берейін?
Тәте, маған нан беріңізші.
Міне, ала ғой.
Рақмет! Сау болыңыз!
Жетістік критерийі: Сурет мазмұнына сай әдеп сөздерді дұрыс таңдай алады.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру. Сөз.
Қандай баланы әдепті бала дейміз?
Әдепті балалар қандай сөздерді көп қолданады?
Егер адам сөйлеуді білмесе, не болар еді? Сабақ мақсатын хабарлау:
Балалардың ауызша жауаптары тыңдалады.
Жетістік критерийі: Сурет мазмұнына сәйкес әдеп сөздерді дұрыс таңдай алады. ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
35
- Балалар, сендер бүгінгі сабақта сөз туралы білесіңдер және сөз әдебін дұрыс қолдануды үйренесіңдер.
(МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
1. Сурет мазмұны бойынша оқушылармен әңгімелесу. <<Ата несін түсіріп алды?>>, <<Бала не істеді?>>, <<Ата қандай сиқырлы сөз айтуы мүмкін?>> сұрақтарын қойып, жауап алу.
2. Суреттегі заттардың атын сөздердің көмегімен айтқызу.
3. Сөздің сызба-моделімен таныстыру.
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу.
1. Оқушылар қойылған сұрақтарға жауап береді.
2. Суреттегі заттарды (нан, көзілдірік, сағат) атап, берілген заттардың атауы сөз екенін біледі.
3. Сөздің сызба-моделімен танысады.
Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады. Әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызады. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Өте жақсы! Жарайсың! Мадақтау
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Әдепті бала - арлы бала>> мақалының мәнін түсіндіру.
1. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Армысыз>> сөзін кіммен амандасқанда қолдануға болады?
2- деңгей:
Өзіңнен кішілерге қандай амандасу сөзін қолданасың?
3- деңгей:
Кешке айтылатын сәлемдесу сөзін тауып айт.
1. <<Әдепті бала - арлы бала>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен мақалдың мәнін өз ойларымен білдіреді.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Қолпаштау, көмек беру
Сызба
36
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін алманың түсіне қарай белгілеп көрсетеді.
Өзін-өзі бағалау
Алма ағашы
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Сөз
Жол бағытындағы ерекше белгілер
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: көмекші құралдар (тірек сызба, сюжетті сурет) арқылы оқиғаның ретін сақтай отырып баяндайды; сөз туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: салыстыру, ажырату, топтастыру, жалпылау дағдыларына үйренеді; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: жол ережелерін және тазалықты сақтауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. <<Жол белгілері>> тақырыбындағы шағын (1:47) бейнероликті көрсету.
Бұл бейнеролик оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы
білімдерін еске түсіреді.
https://youtu.be/BP- yASJRbq8
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін сөздің көмегінсіз шартты белгілер арқылы түсінуге болатынын білесіңдер.
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру: Сөз.
(МК, Т) Тыңдалым-айтылым 1-тапсырмамен жұмыс
1. Оқушылар Дарынның мектепке баратын жол бағытындағы шартты белгілерге қарап, қандай нысан екенін тауып айтады.
Өте жақсы! Жарайсың! Мадақтау, жауаптарын толықтырту.
Оқулық
37
1. Дарынның жол бағытында кездескен шартты белгілерге оқушылардың назарын аудару.
2. Шартты белгілерге қарап, қандай нысан екенін тапқызу.
3. <<Жол белгілері не үшін қажет?>>, <<Шартты белгілерді оқуға бола ма?>> сұрақтарына жауап алу.
4. Оқушыларға мектепке баратын жол бағытын суреттер мен белгілер арқылы жасату.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
2. Сөздің көмегінсіз шартты белгілер арқылы да түсінуге болатыны туралы мұғалімнің көмегімен қорытынды жасай алады.
3. Оқушылар мектепке баратын жол бағытын суреттер мен белгілер арқылы жасайды.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызады.
6. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Жетістік критерийі:
Жол бағытында кездесетін шартты белгілердің беретін мәнін түсінеді.
ҚБ: Әр топ мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген
<<Сөйлеуді ол білмейді,
Бірақ: <<Тоқта!>>, <<Жүр!>> - дейді>> жұмбағын тыңдату, шешуін тапқызу.
1. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
Жұмбақтың шешуіндегі сөздің суретін сал.
2- деңгей:
<<Бағдаршам>> сөзімен сөйлем құрап айт.
3- деңгей:
1. Жұмбақты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен жұмбақтың шешуін табады: бағдаршам.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Қолпаштау, қолдау
Куб
38
<<Сөйлеуді ол білмейді>> сөйлемінің сызба- моделін көрсет.
<<Кубизм>> әдісі бойынша түскен сандарға сәйкес сұрақтар беріледі.
1. Шартты белгілер не үшін беріледі?
2. Мектепке келер жолда шартты белгілерді көргенің бар ма?
3. Ең маңызды шартты белгі қайсы деп ойлайсың?
4. Жолда жүру ережесін сақтамайтындарға қандай ақыл айтасың?
Оқушы дұрыс жауапқа - жасыл, қате жауапқа қызыл түсті жолақты көтереді.
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін саусақтарға қарай айтады.
Өзін-өзі бағалау
Қол суреті
1- сабақ
Бөлім:
Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Буын
Хайуанаттар әлемінде
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; буын туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; буынның графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сюжетті сурет мазмұны бойынша қойылған сұраққа жауап береді; мұғалімнің қолдауымен сұраққа жауап болатын
сөйлемдерден әңгіме құрайды.
39
Тәрбиелік: табиғатты сүюге, аң-құстарды қорғауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. <<Шапалақ>> ойынын ойнату. Шарты: әртүрлі суреттер кезекпен шығып тұрады.
Балалар мектепалды дайындық сыныбындағы білімін еске түсіре отырып, көрсетілген сурет атауын буынға бөліп шапалақтайды. Жұмыс жеке, жұппен, топпен, ұжыммен жүргізіледі.
Оқушылар әр суретті шапалақ ұру арқылы буынға бөледі. Қателеспей, сөздің әр буынын дұрыс анықтап, шапалақ ұрған
оқушылар жеңімпаз атанады.
Интербелсенді тақта
Жеке суреттер
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақ тақырыбын таныстыру: Буын Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін сөздің буынымен танысасыңдар және сөзді созып айту арқылы неше буын бар екенін анықтайсың- дар. Сурет мазмұны бойынша қойылған сұрақтарға жауап беруге үйренесіңдер. (МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
Суретке қарап, <<Бала кімді шақырды? Ата сөзін қалай айтты?>> сұрақтарына жауап беру. Сөздің буынға бөлінетіні туралы қарапайым түсінік беру. Буын сызбасымен таныстыру.
(МК, Ө) Оқылым
Аң-құс атауларын буынға бөліп айтқызу. Қайсысы бір буынды сөзден тұратынын тапқызу.
Оқушылар өз жұптарында суретке қарап, бір-біріне не көріп отырғанын айтады.
Сонан соң, мұғалімнің сұрақтарына жауап береді. (Саралау: кейбір балалар сурет бойынша сұрақтарды өздері құрастыра алады.) Сөздің буынға бөлінетіні туралы білетін болады. Буын сызбасымен танысады.
Оқушылар <<қас-қыр, түл-кі>> сөздерін буынға бөліп айтады. Бір буынды <<қаз>> сөзін табады.
Жетістік критерийі: Қойылған сұрақтарға жауап бере алады.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
Сюжетті сурет
Суреттер
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау
жұмыстарын басшылыққа алу:
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
№1 жазу дәптері
40
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Ата
- баланың қорғаны>> мақалының мәнін түсіндіру.
1. Мақалды QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Тырна>> сөзін буынға бөліп айт.
2- деңгей:
<<Ат>>, <<ата>> сөздерінің қайсысы бір буынды сөз екенін анықта.
3- деңгей:
<<Ата - баланың қорғаны>> дегендегі
<<қорған>> сөзінің мағынасын қалай түсінесің? Сұраққа жауапты мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан ізде.
Кері байланыс. <<Еркін микрофон>> әдісі
Сөзді созып айту арқылы буынды қалай анықтауға болады?
Қандай дыбыстар буын құрай алады?
Буынды сызбамен қалай көрсетуге болады?
1. <<Ата - баланың қорғаны>> мақалын QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды.
2. Саралау тапсырмаларын орындайды.
3. Сөзді созып айту арқылы буын санын анықтайды, буын саны сөздегі дауысты дыбыс санына сай келетінін меңгереді.
Микрофон
Рефлексия.
Сабақтан алған білімдерін жинақтап, 1-ден 7-ге дейінгі сандар аралығында өзін-өзі бағалайды.
Суретті тақта
1- 41
сабақ
Бөлім:
Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Буын
Төрт түлігім - байлығым
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: буынның графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды, байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: үй жануарларын күтуге, олардың адам өміріндегі маңызын түсінуге талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. <<Төлдер>> ойынын
ойнату.
1. Интербелсенді тақтамен жұмыста әртүрлі төлдердің дауысын ажыратады.
2. Оның енесінің атын табады.
https://www.
youtube.com/watch?v
=M0uHim-9kSg
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін әр сөзде неше буын бар екенін ажыратуды үйренесіңдер.
(МК, Ж, Ө) Тыңдалым және айтылым.
1. Суреттегі төлдерді атап, оларды буынға бөліп айтқызу.
2. Буын сызбасына сәйкес суреттердің атауын таптыру.
<<Неліктен әртүрлі сөздердің буын сызбасы бірдей?>> сұрағына жауап бергізу.
1. Оқушылар суреттегі <<бота>>, <<бұзау>>,
<<қозы>>, <<құлындарды>> атап, буынға бөліп айтады.
2. Әр сөзде неше буын бар екенін айтады.
2-тапсырма бойынша:
1. Буын сызбасына сәйкес үй жануарлары мен заттардың атауын табады.
2. Бағанның сол жағында <<түйе>>, <<ешкі>> суреттеріне сәйкес екі буынды сөздің сызба- моделі, бағанның оң жағында <<ірімшік>>,
<<алаша>> суреттеріне сәйкес үш буынды сөздің сызба-моделі берілген. <<Неліктен әртүрлі сөздердің буын сызбасы бірдей?>> сұрағына жауап беру арқылы сөзде қанша
дауысты дыбыс болса, сонша буын болатынына көз жеткізіледі.
Жетістік критерийі: Төлдердің атын буынға бөліп, буын санын анықтай алады. ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір- бірін бағалайды.
Интербелсенді тақта
42
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Асқат қасқа ат мінді, Мақсат басқа ат мінді>> жаңылтпашымен жұмыс:
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және жатқа айтқызу. Сөз аралығындағы дыбыстарды үндестік заңына сәйкес айтуға үйрету.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Асқат>> сөзін буынға бөліп айт.
2- деңгей:
<<Мақсат басқа ат мінді>> сөйлеміндегі сөздерді буынға ажырат.
3- деңгей:
Сөзді буынға бөлу шартты белгісін көрсет.
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдайды және жатқа айтады.
2. Жаңылтпаштағы <<қасқа ат>>, <<басқа ат>> тіркестерін айтқан кезде тіркестегі екі сөзді бөлек-бөлек айтпай, <<қасқат>>, <<басқат>> деп, үндестік заңына сәйкес айтуға үйренеді.
3. Оқушылар жаңылтпашты жаңылмай, тез- тез, үндестік заңына сәйкес дұрыс айтудан жарысады.
Бір-бірін бағалайды.
Бес саусақ суреті
43
Рефлексия. <<Бес саусақ>> әдісі
Сабақтан алған әсерлерін айтып, ұсыныста- рын білдіреді.
Бес саусақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс
Ауладағы дыбыстар
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; дыбыс туралы бастапқы тілдік ұғымдарды түсінеді; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
Дамытушылық: суретке қарап әңгіме құрай біледі; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: үлкенді тыңдауды, құстарға қамқор боуды үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек.
Табиғаттағы судың, құстардың т.б. дыбыстарын тыңдату.
1. Тыңдалым материалын мұқият тыңдайды.
2. Табиғаттағы дыбыстарды бір-бірінен ажырата біледі.
Аудиотыңдалым https://www.youtube.c om/watch?v=fZn_jlzV lsc
44
Сабақтың ортасы (26 мин)
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру: Дыбыс
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгінгі сабақта дыбыс және тіл дыбыстарының басқа дыбыстардан айырмашылығы туралы білесіңдер.
(МК, Ж) Тыңдалым-айтылым
1. Сюжетті сурет мазмұны бойынша жұмыс ұйымдастыру.
2. Қайсысы қандай дыбыс шығаратынын сызбаның көмегімен айтқызу (әтеш, сиыр, балапан, қой, ит, торғай, атасы, немересі).
3. Суретке қарап, балалардың қандай дыбыс шығарғанын айтқызу.
4. Қорытынды тұжырым жасату.
1. <<Қайсысы қандай дыбыс шығарады?>> сюжетті суреті бойынша оқушылар сызбаның көмегімен <<Әтеш шақырады>>,
<<Тауық қыт-қыттайды>>, <<Ит ырылдай- ды>>, <<Сиыр мөңірейді>>, <<Қой маңырайды>>, <<Торғай шырылдайды>>,
<<Ата сөйлейді>> деген мазмұнда жауап береді.
2. Тышқаннан қорқып тұрған қыз
<<А - А - А - А!>> деп, мәшинемен ойнап отырған бала <<У - У - У - У!>> деп дыбыс шығаратынын айтады.
3. Оқушылар <<Бұлар - тіл дыбыстары. Оларды айтамыз және естимиз. Сөз дыбыстардан тұрады>>, <<Жан-жануарлар тек дыбыс шығарады, ал сөйлеу адамға
ғана тән>> деген тұжырым жасайды.
Жетістік критерийі: Суреттегілердің қандай дыбыс шығаратынын айта алады; шағын әңгіме құрайды.
ҚБ: Оқушылар мұғалім көмегімен бір-бірін бағалайды.
Сюжетті суреттер
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әріп элементтерін бастырып жазу.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
6. Әріп элементтерін бастырып жазады.
№1 жазу дәптері
45
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Естіледі құлаққа Көрінбейді бірақ та>> жұмбағымен жұмыс:
1. Жұмбақты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және шешуін таптыру.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
Жылан қандай дыбыс шығарады?
2- деңгей:
Тіс дәрігері аузыңды аш дегенде, қандай дыбыс шығарасың?
3- деңгей:
<<Ара>> сөзінің дыбыстық сызбасын көрсет.
<<Еркін микрофон>> әдісі.
Сөз неден құралады?
Қандай дыбыстар созылмай, қысқа айтылады?
1. Оқушылар жұмбақты үнтаспадан тыңдап, шешуін табады: дыбыс.
2. Саралау тапсырмаларын орындайды.
3. Сұрақ-жауап тәсілі арқылы тіл дыбыстары туралы білімдері бекітіледі.
Рефлексия. <<Дұрыс-бұрыс>>
Оқушылар мұғалімнің қорытындылары дұрыс болса, <<дұрыс>> бөлігіне жасыл алманы, бұрыс болса, <<бұрыс>> бөлігіне қызыл алманы жапсырады.
Өзін-өзі бағалайды. Қажет болған жағдайда мұғалім қолдау көрсетеді.
Кесте, қызыл және жасыл алма қима суреттері
Өтілген тақырып бойынша дұрыс және бұрыс қорытындылар айтылады.
Дыбысты көреміз.
Сөз дыбыстардан тұрады.
Дыбысты естиміз.
Дыбысты жазамыз.
Дыбысты айтамыз.
46
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс. Сөз Дыбыстар әлемінде
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сұрақты тыңдайды және түсінеді, жауап бере алады; дыбыстың графикалық сызбасын таниды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты, дауыссыз дыбыстарды ажыратады; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
Дамытушылық: талдау, ажырату, жалпылау дағдылары дамиды.
Тәрбиелік: білімді болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек.
<<Әліппе>> әнін бірге орындау. Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер бүгін сөз ішіндегі дыбыстарды ажыратуды үйренесіңдер.
Дауысты дыбыс созылып, әндетіп айтылатынына, ал дауыссыз дыбыс созылмай, қысқа айтылатынына назар аудартылады.
https://www. youtube.com/watch? v=hsGs1mEms4I
Сабақтың ортасы (26 мин)
(МК, Ұ) Тыңдалым және айтылым. Оқулықта берілген дауысты (А, Ә, О, Ө) дыбыстарды хормен айтқызу, олардың айтылу ерекшелігін тапқызу.
(МК, Ұ) Оқылым
Сөз ішіндегі дыбыстарды ажырату үшін әуелі бір буынды сөздер алу. Мысалы, 9-сабақтың
2-тапсырмасында Ай, ау, он, ат суреттері дыбыс сызбасымен <<оқуға>> берілген. Мұғалім <<ай>> деген сөзді анық етіп айтып, <<Бұл сөзде неше
дыбыс бар?>> деп сұрайды. Сонан соң
Оқулықта берілген дауысты (А, Ә, О, Ө) дыбыстарды хормен айту арқылы дауысты дыбыстардың созылып, әндетіп айтылатынын, ал дауыссыз дыбыстардың созылмай, қысқа айтылатынын іс жүзінде көрсетеді.
1. Ай, ау, он, ат суреттерін сызбаның көмегімен <<оқиды>>.
Суреттер
47
балалардан: <<Олар қандай дыбыстар?>>,
<<Басында қай дыбыс?>>, <<Соңында қай дыбыс?>> сұрақтарын кезекпен қойып, жауап алады.
Балалар айта алмаса, мұғалім сөзді созып, а...й... деп айтады. Созып айтқанда, сөздің әр дыбысы анықталып, балалар тани алатындай болып естіледі. Тапсырмада берілген бірнеше сөзді алып, дыбыстарын ажыратқаннан кейін балалар бір буынды сөздердің ішіндегі дыбыстарды ажырата біледі.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
әріп элементтерін бастырып жазу.
2. Бұл сөздердің ішінде қандай дыбыстар барын ажыратады.
3. Сөздің басында қай дыбыс, соңында қай дыбыс екенін айтады.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
4. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
5. Әріп элементтерін бастырып жазады.
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Бұлт-ау! Соқтықпа, Бұл - тау!>> жаңылтпашымен жұмыс:
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және жатқа айтқызу.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Бұлт>> сөзін дыбыстарға ажырат.
2- деңгей:
<<Қандай бұлт?>> сұрағына жауап бер.
3- деңгей:
<<Бұл - тау!>> сөйлемін сызбамен көрсет.
<<Еркін микрофон>> әдісі.
Сөз неден құралады?
Қандай дыбыстар созылмай, қысқа айтылады? Буын, дыбыс туралы сұрақтар арқылы сабақты бекіту.
Жаңылтпашты жаттап ал (мұғалім көмегімен қайталай отырып жаттау).
1. Оқушылар жаңылтпашты үнтаспадан тыңдап, жатқа айтады.
2. Саралау тапсырмаларын орындайды.
3. Оқушылар сабақта түсінгендері бойынша бір-біріне сұрақ қояды.
Бір-бірін бағалау
Өрмекші торы
48
Бұлт-ау! Соқтықпа. Бұл - тау.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін қима суреттерді көрсете отырып білдіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Қима суреттер
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты- жөні
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс. Сөз. Буын Жемістер мен көгөністер
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, буын санын анықтайды; буын, дыбыстың графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді.
Дамытушылық: сөздік қоры дамиды; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: піспеген жеміс-жидек, көгөністерді үзбеуге, күтіп-баптауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (5 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
Ойсергек. <<Екі дыбыс>> ойынын ойнату. Сабақ мақсаты хабарланады:
- Балалар, сендер бүгін екі-үш буынды сөздерді ажыратуды және дыбыстарды қосып, сөз айтуды үйренесіңдер.
Бірінші қатысушы бір сөзді айтады. Келесі қатысушы сол сөздің соңғы екі дыбысынан келетін сөзді ойлап табады, бірақ дауыстап айтпайды, тек өз сөзімен түсіндіреді, үшінші қатысушы мұның не туралы айтып жатқанын түсінеді де, сол сөздің соңғы екі дыбысына сөз
ойлап табады. Балалар сөзді жасырушының не
Ойын ережесі
49
туралы айтып жатқанын біледі, бірақ ешкім оны дауыстап айтуына болмайды.
Сабақтың ортасы (30 мин)
(МК, Ұ) Оқылым. <<Суреттер сөйлейді>> әдісі бойынша суреттерді сызбаның көмегімен буындап <<оқу>>:
Ө-рік ал-ма
Суреттегі заттардың көпше түрде тұрғанын салыстырту арқылы буындап <<оқу>>:
Ө-рік-тер, ал-ма-лар
<<Бұларды бір сөзбен не дейді?>> сұрағына жауап алу.
(МК, Ж) Суретке сәйкес дыбыстарды қосып, сөзді айту, сөздерді дыбыстарға ажырату.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу.
1. Екі, үш буынды сөз бен тұтас сөздің ішіндегі дыбыстарды ажыратады.
2. Осы сөздердің көпше түрі де буындап
<<оқылады>>, әр буындағы дыбыстарды бір- бірінен ажыратады.
3. Алма, өрікті бір сөзбен жеміс деп атайтындығы түсіндіріледі.
4. Оқушылар әр суретке (бұрыш, сәбіз, картоп, қызылша, қызанақ) сәйкес дыбыстарды қосып, сөзді айтады.
Бұл тапсырманы орындау жұптық жұмыс формасында ұйымдастырылады. Әр жұпқа мұғалім кері байланыс береді. Жұпта орындап болған соң, сыныппен бірге талқылап, бекітіледі.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
4. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
№1 жазу дәптері
50
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген
<<Бақта көп қой алма, Көк қой әлі, алма!>> жаңылтпашымен жұмыс:
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және жатқа айтқызу.
2. Беретін мағыналарына сәйкес <<алма>> сөздеріне екпінді дұрыс қою үлгісін көрсету: бірінші қатардағы <<алма>> (жеміс) сөзінің екінші буынын (-ма) көтеріңкі дауыспен оқу; екінші қатардағы <<алма>> (қимылдық атау) сөзінің бірінші буынын
(-ал) көтеріңкі дауыспен оқу.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Алма>> сөзін буынға бөл. Бірінші буындағы дыбыстарды ажырат.
2- деңгей:
<<Алма>> сөзімен сөйлем құра.
3- деңгей:
<<Алма>> сөзінің беретін мағыналарын мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы
сөздігім>> көмекші құралынан анықта.
1. Оқушылар жаңылтпашты үнтаспадан тыңдап, жаттап алады.
2. <<Алма>> сөзінің мағыналарымен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы арқылы танысады. <<Алма>> сөзін білдіретін мағынасына қарай дұрыс айтуға жаттығады.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
Микрофон
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Рефлексия. <<Желкенді қайық>> әдісі
Сабақ ұнаса, <<жасыл>>, белгілі бір қиындықтар кездессе, <<сары>>, тапсырмаларды орындауда қиындық болса, <<қызыл>> түспен бояйды. Қаласа, кемені де бояуға болады.
Өзін-өзі бағалайды.
Желкенді кеме суреті
1- 51
сабақ
Бөлім: Әліппеге дейінгі кезең
Педагогтің аты-
жөні
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс. Сөз Сөмкемде нелер бар?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сөзге дыбыстық талдау жасайды; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, буын санын анықтайды; сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
Дамытушылық: талдауға, ажыратуға, салыстыруға, жалпылауға үйренеді; байланыстырып сөйлейді.
Тәрбиелік: оқу құралдарын ұқыпты, таза ұстауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. <<Сөмкемде не бар?>> ойынын ойнату. Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, сендер дыбыстарды қосып, сөз айтуды үйренесіңдер.
Оқушы сөмкесіндегі оқу құралдарын атайды. Сол сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
Оқу құралдары
Сабақтың ортасы (26 мин)
1-тапсырма: (МК, Ұ) Тыңдалым-айтылым. Оқылым.
Суреттерді сызбаның көмегімен буындап <<оқу>>. Әр буындағы дыбыстарды бір-бірінен ажырату.
1. Оқушылар алдымен кітап, дәптер суреттерін сызбаның көмегімен буындап <<оқиды>>.
2. Сонан соң кітаптар, дәптерлер суреттерін <<оқиды>>. Соңғы суреттегілердің көптік мағынаны білдіріп тұрғаны сандарына сәйкес танытылады. Сөздің әр буынындағы дыбыстарды бір-бірінен ажыратады.
<<Бұл заттарды бір сөзбен не дейді?>> сұрағы қойылып,
оқушылардың жалпылай білу
Жетістік критерийі: Сөздерді дыбыстық графикалық сызбасы арқылы <<оқиды>>.
Сөйлеу барысында жалғауларды сөзге дұрыс жалғау арқылы заттардың жекеше және көпше түрін ажырата алады.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге
асырылады.
Суреттер мен сызбалар
52
2-тапсырма. (МК, Ө) Тыңдалым-айтылым. Суретке сәйкес сызбаны табу. Сөздегі қай дыбыстар кедергіге ұшырап, қысқа айтылатынын табу.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
заттарды сызықтар арқылы қосу;
дәптер бетіндегі суреттерді бояу;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әріп элементтерін бастырып жазу.
дағдысын қалыптастыру жүзеге асырылады.
Сызғыш, қалам, қарындаш, ермексаз суреттеріне сәйкес келетін сызбаларды табады. Осы сөздердегі кедергіге ұшырап, қысқа айтылатын дауыссыз дыбыстарды айтады: с, з, ғ, ш, қ, л, м.
Оқушылар әр суреттің дыбыстық сызбасын қызыл және көк дөңгелекшелермен толықтырады.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
6. Әріп элементтерін бастырып жазады.
Жетістік критерийі: Берілген сөздерден кедергіге ұшырап, қысқа айтылатын дауыссыз дыбыстарды анықтайды.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге асырылады.
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
<<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Сыныпта ақ бор бар, Көк бор бар, Көп бор бар>> жаңылтпашымен жұмыс:
1. Оқушылар жаңылтпашты үнтаспадан тыңдап, жаттап алады.
2. <<Көк бор>>, <<ақ бор>>, <<көп бор>> тіркестерін үндестік
Рефлексия. Бағдаршам. Сабақтың бағалау критерийіне сай
бағдаршам түстерін
Үнтаспа. Бағдаршам- ның қызыл, жасыл,
53
1. Жаңылтпашты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату және жатқа айтқызу. Сөз аралығындағы дыбыстарды үндестік заңына сәйкес айтуға үйрету.
2. Саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей:
<<Бор>> сөзіндегі дыбыстарды ажырат.
2- деңгей:
<<Сыныпта бормен не істейді?>> сұрағына жауап бер.
3- деңгей:
<<Сыныпта ақ бор бар>> сөйлемін сызбамен көрсет.
<<Еркін микрофон>> әдісі.
Сөз неден құралады?
Қандай дыбыстар кедергіге ұшырап, қысқа айтылады?
заңына сәйкес <<көг бор>>, <<ағ бор>>, <<көб бор>> деп айтуға үйренеді.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды.
белгілейді және себебін түсіндіреді.
сары түстері
Рефлексия
Сабақтан кейінгі көңіл күйін білдіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Смайликтер
1- сабақ
Бөлім: Әліппеге
дейінгі кезең
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Дыбыс. Буын. Сөз Білім - кітапта
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: сөз, буын, дыбыстың графикалық сызбасын таниды; дәптер бетінде берілген суреттерді бояйды, сурет салады, түрлі бағытта сызықтар жүргізеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін жазады.
Дамытушылық: заттарды топтауға, жалпылауға үйренеді; байланыстырып сөйлейді.
54
Тәрбиелік: Кітаппен дос болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ, Ж) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. <<Өз есіміңді буындап айт және сәйкес ұяшықты тап>> ойынын ойнату.
Шарты: Парталас жұп бір-біріне өз есімдерін буынға бөліп айтып береді. Сөздің буынын анықтауда қате кетсе, бір-бірін түзетеді. Өз есімінің буындық санына сәйкес тақтаға ілінген
<<1>>, <<2>>, <<3>>, <<4>> санды ұяшықтарды таңдайды. Мысалы, Райхан есімді қыз <<2>> санды ұяшықты атайды. Дұрыс атаған оқушылар жеңімпаз
атанады.
Оқушылар өз есімін буынға бөліп, буын санына сәйкес ұяшықты таңдайды.
Жетістік критерийі: Өз есімін буынға бөліп, ондағы буын санын анықтайды.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге асырылады.
Санды ұяшықтар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Жаңа сабақ тақырыбын таныстыру: Дыбыс. Буын. Сөз.
Сабақ мақсатын хабарлау:
- Балалар, бүгінгі сабақта буындарды қосып, сөз айтуды үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Тыңдалым-айтылым. Оқылым Берілген сызбаға сәйкес суретті (аққу, торғай, тоқылдақ) тауып, буындап оқу.
1. Оқушылар берілген дыбыс сызбасына сәйкес орны ауысып кеткен суретті табады: 1-сызба - өрік суреті, 2-сызба - жүзім суреті,
3-сызба - алмұрт суреті.
2. Осы сөздерді буындап оқиды.
Жетістік критерийі: Суретке сәйкес сызбаны табады, буындап оқиды.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге асырылады.
Жетістік критерийі: Суретке сәйкес сызбаны дыбыстармен толықтырып, 1-сурет бойынша дыбыстарды, 2, 3-суреттер бойынша
буындап <<оқиды>>.
Суреттер
Сызба
55
(МК, Ө) Оқылым
Суретке сәйкес сызбаны дыбыстармен толықтырып <<оқу>>.
(МК, Ө) Жазылым
Бала қолының ұсақ бұлшықеттерін дамыту үшін төменде берілген жазуға даярлау жұмыстарын басшылыққа алу:
жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлау;
әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар сызу;
үзік сызықтарды бастырып жүргізу;
әріп элементтерін бастырып жазу.
1. Оқушылар суретке сәйкес сызбаны дауысты, дауыссыз дыбыстармен толықтырады.
2. 1-сурет бойынша дыбыстарды және екінші, үшінші суреттер бойынша буындарды қосып, сөз <<оқиды>>.
1. Оқушы партада дұрыс отырады, қаламды дұрыс ұстайды.
2. Жазу дәптері бетіндегі кеңістікті бағдарлайды.
3. Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады.
4. Дәптер бетіндегі суреттерді бояйды.
5. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
6. Әріп элементтерін бастырып жазады.
Оқушылар мұғалімнің көмегімен заттарды сызықтар арқылы қосады. Әртүрлі (түзу, қисық, сынық) сызықтар
сызады.
ҚБ: Жетістік критерийі арқылы өзара бағалау жүзеге асырылады.
Суреттер Сызба
№1 жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
(МК, Т) Сабақты бекіту және саралау
1. <<Суреттердің алғашқы дыбыстарынан қандай сөз шығаруға болады?>> тапсырмасымен жұмыс.
2. <<Сөз тану>> айдары бойынша берілген <<Кітап - білім бұлағы>> мақалының мәнін ашу. Ол үшін:
1. Топтық жұмыста суреттердің алғашқы дыбыстарынан <<кітап>> сөзін шығарады.
2. <<Кітап - білім бұлағы>> мақалын QR немесе үнтаспадан тыңдайды.
Сабақтың бағалау критерийіне сай
<<табыс баспалдағынан>> өз
Әліппе. Үнтаспа
56
Мақалды QR немесе үнтаспадан тыңдату.
Оқушыларға саралау тапсырмаларын орындату:
1- деңгей: <<Кітап>> сөзін буынға бөліп айт. Бірінші буындағы дыбыстарды ата.
2- деңгей: <<Кітап>> сөзімен сөйлем құра.
3- деңгей: <<Кітап - білім бұлағы>> дегендегі
<<бұлақ>> сөзінің мағынасын қалай түсінесің? Сұраққа жауапты <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан ізде.
3. Саралау тапсырмаларын орындайды. <<Кітап>>, <<білім>> сөздеріне дыбыстық талдау жасайды. Сол сөздермен сөйлем құрайды. Мұғалімнің жетекші сұрақтарымен мақалдың мәнін қалай түсінетіндіктері туралы өз ойларын білдіреді.
орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерін смайликтермен білдіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Смайликтер
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
А дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сұрақтарға дұрыс және толық жауап береді; сюжетті суретпен әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
57
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<А>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<А а>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<А а>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Бөшкедегі балды не жеді?
Бөшкедегі балды аю жеді.
Нелер оны шақты?
Аралар оны шақты.
Аю неғылды?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Аю бөшкедегі балды жеді. Аралар оны шақты. Аю қашты>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Аралар оны шақты>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ара>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<а-ра>> деп буынға бөледі.
5. <<А-ра>> сөзінің бірінші және екінші буынын айтып, қай дыбыс
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
58
- Аю қашты.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: Аю бөшкедегі балды жеді.Аралар оны шақты. Аю қашты.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Аралар оны шақты.) бөліп алып, оны сөздерге (аралар, оны, шақты) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ара>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<А а>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<А а>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Асықтардан <<А а>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгерту.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 16-бетінде берілген дыбыстық сызбадағы сөздерді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<А>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнымен таныстыру, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
созылып айтылып тұрғанын табады.
6. <<А>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Асықтардан <<а>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды. 4.<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<аю>>, <<алма>>, <<ара>> сөздерінің түсіндірмесін
мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Асықтар
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
59
Жазылым
1. Оқулықтағы <<А>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<А>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<А>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы А әрпінің бас және кіші әрпін жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттің дыбыс сызбасын оқу.
2- деңгей:
А дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Алма, асық, банан сөздерімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алу. Сабақты <<Ана сүті бал>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<алма>>,
<<асық>>, <<банан>> суреттерінің дыбыс сызбасын <<а>> дыбысымен толықтырады.
2- деңгейдегі оқушылар А дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<алма>>,
<<асық>>, <<банан>> сөздерін буынға бөледі.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
60
Рефлексия
Сабақтан алған әсерін смайликтермен білдіреді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
А дыбысы және әрпі
Оқу бағдарламасына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату. Ойын: <<Алма кетті домалап...>>
Санамақ арқылы кімге алма тиесілі болады, сол оқушы А дыбысынан басталатын немесе а дыбысы бар
сөздерді айтады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін суретте кім және нелер бейнеленгенін анықтайсыңдар.
Сол сөздердің мағынасын білесіңдер және оларға дыбыстық талдау
жасайсыңдар. <<А а>> дыбысының сөздегі
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
61
орнын анықтайсыңдар. Осы сөздерді қатыстырып, шағын мәтін құрайсыңдар.
<<А а>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
1. Суреттегілерді атайды: ата, қауын, қарбыз, асқабақ, бұзау, лақ, бақша, бақ, ағаш, алма, алмұрт.
2. Сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Сөзді буынға бөліп,
<<А а>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтайды.
3. Оқушылар алдымен әр сурет бойынша сөйлем құрайды:
1) Бақшада қауын, қарбыз, асқабақ пісті. 2) Ата қауын, асқабақ жинады. 3) Бақта бұзау, лақ жайылып жүр. 4) Бақта алма, алмұрт өсіп тұр.
4. Жоғарыдағы сөйлемдермен мәтін құрайды: <<Бақшада қауын, қарбыз, асқабақ пісті. Ата қауын, асқабақ жинады. Бақта бұзау, лақ жайылып жүр. Онда алма, алмұрт өсіп тұр>>.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суреттегілерді атау.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
2. <<Ата>>, <<қауын>>, <<қарбыз>>, <<асқабақ>>,
<<бұзау>>, <<лақ>>, <<алма>>, <<алмұрт>>,
<<ағаш>>, <<бақша>>,<<бақ>> сөздеріне дыбыстық талдау жасау.
3. Сөзді буынға бөліп, <<А>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтау.
4. Осы сөздермен сөйлем, сөйлемдермен мәтін құрау.
Сызба, оқулық
Жазылым
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Жазу дәптері
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау, қолдау
62
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сынып ішіндегі <<А а>> дыбысы бар сөздерді ата.
2- деңгей:
А дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Осы сөздермен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сынып ішіндегі <<Аа>> дыбысы бар сөздерді атайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<А>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар осы сөздермен сөйлем құрайды.
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Р дыбысы және әрпі
Оқу бағдарламасына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сұрақтарға дұрыс және толық жауап береді; сюжетті суретпен әңгіме құрайды.
63
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Дос болайық бәріміз, Жарасып тұр әніміз. Тыныштықты сақтаймыз,
Атсын күліп таңымыз!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Р>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Р р>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Р р>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау.
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: Бұл - робот. Робот адаммен сөйлесе алады. Ол үйді күзетеді. Дүкенде сауда жасай алады.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Бұл - робот>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<робот>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Сөзде екі дауысты
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
64
Мынау не?
- Бұл - робот.
Робот не істейді?
- Робот адаммен сөйлесе алады. Ол үйді күзетеді. Дүкенде сауда жасай алады.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Бұл - робот. Робот адаммен сөйлесе алады. Ол үйді күзетеді. Дүкенде сауда жасай алады.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтату.
3. Қажетті сөйлемді (Бұл - робот) бөліп алып, оны сөздерге (бұл, робот) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<робот>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау. Сөздің екі буынды екендігін және сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
5. <<Р>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
6. <<Р>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
7. Түймелерден <<р>> әрпінің сұлбасын жасау.
8. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 18-бетінде берілген дыбыстық сызбадағы сөздерді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Р>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
болғандықтан, бұл сөз екі буынды екендігін анықтайды.
5. <<Робот>> сөзіндегі <<р>> дыбысын
<<р-р-р>> деп, біраз созып айту арқылы анық естиді.
6. <<Р>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. <<Р>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысады.
8. Түймелерден <<р>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<ара>>, <<анар>> <<керік>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Түймелер
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
65
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Р>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Р>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Р>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Р әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасын оқы. Дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес келетінін анықта.
2- деңгей:
Р дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Тырна, радио, анар сөздерімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпаштың мағынасымен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы.
Қырда тырна жүр, Тырна қырда жүр.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес екендігін анықтайды: тырна.
2- деңгейдегі оқушылар Р дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар тырна, радио, анар сөздерімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
66
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
2. Жаңылтпашты қатесіз оқып, сөздегі <<р>> дыбысын анық айтуға жаттығады.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Р дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады. Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату. Ойсергек: <<Суреттер жауыны>>
Суреттердегі Р әрпі бар сөздерді табады. Оларға дыбыстық талдау жасайды.
Суреттер
67
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сурет, сызбаның көмегімен сөздер құрап, оларды дыбыс сызбасы арқылы
<<оқисыңдар>>, дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ара>> сөзі екі түрлі мағына беретінін білесіңдер. Сурет арқылы шағын мәтін құрайсыңдар.
<<Р р>> әрпі кездесетін сөздерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым.
1.Оқулықтың 19-бетінде берілген нар, қасқыр, қарға, құр суреттерінің дыбыс сызбасын <<а>>, <<р>> дыбыстарымен толықтырып оқыту, дыбыстық талдау жасау.
2.. <<А>>, << р>> дыбыстарының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
1. <<Нар>>, <<қасқыр>>, <<қарға>>, <<құр>> сөздерін сурет және дыбыс сызбасының көмегімен <<оқиды>>.
2. Бос ұяшықтағы дыбысты табады.
3. Сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Сөзді буынға бөліп, <<а>>, <<р>> дыбыстарының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтайды.
4. <<Ара>> сөзінің беретін мағыналарын мұғалімнің көмегімен сурет және
<<Менің алғашқы сөздігім>> арқылы ажыратады, дыбыстық талдау жасайды.
<<Нар>>, <<арлан>> сөздерінің түсіндірмесін де мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
5. Оқушылар <<Ара!>>, <<Ара!>> сөйлемін мәнерлеп оқиды.
6. Сурет бойынша сөйлем құрайды:
1) Баланы ара шақты. 2) Бала <<А-а-а!>> деп қашты.
7. Жоғарыдағы сөйлемдермен мәтін құрастырады: Баланы ара шақты. Ол
<<А-а-а!>> деп қашты.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Суреттер, оқулық Сызба
68
3. <<Ара>> сөзінің әртүрлі мағынасымен жұмыс ұйымдастыру. Сөздіктен табуға үйрету.
4. <<Ара! Ара!>> сөйлемін оқу. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Оқушылар <<ара>> сөзінің әртүрлі мағынасын қимылмен көрсетеді.
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
5. Екі мағынадағы араның қимылын жасау арқылы сергіту сәтін ұйымдастыру.
Жазылым
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді, көп нүктенің орнына тиісті әріпті жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау.
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастырылады:
1- деңгей:
<<Нар>> сөзіне дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар <<нар>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Бір буынды сөз екенін, <<р>> дыбысы сөздің соңында
тұрғанын айтады.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
69
<<Нар>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен сөздіктен тауып айт.
3-деңгей:
<<Нар>> сөзімен сөйлем құра.
2- деңгейдегі оқушылар <<нар>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып айтады.
3- деңгейдегі оқушылар <<нар>> сөзімен сөйлем құрайды.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Л дыбысы және әрпі
Оқу бағдарлама- сына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сұрақтарға дұрыс және толық жауап береді; сюжетті суретпен әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
70
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Л>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Л л>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Л л>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау.
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Мынау не?
Бұл - лақ.
Лақ қандай?
Лақ ала.
Ол қайтеді?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - лақ. Лақ ала. Ол маңырайды>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
<<Лақ ала>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтайды.
3. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<лақ>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл сөз бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Л>> дыбысын <<л-л-л>> деп созып айтады. Созып айту арқылы анық естиді.
6. <<Л>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысады.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет
Суреттер, оқулық
Сызба
71
Ол маңырайды.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Бұл - лақ. Лақ ала. Ол маңырайды.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Лақ ала.) бөліп алып, оны сөздерге (Лақ, ала) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<лақ>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау. <<Л-л-л>> деп созып айту. Созып айту арқылы анық есту.
6. <<Л>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
7. Қарындаштардан <<л>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 20-бетінде берілген жаңа сөздерді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Л>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін тұстарымен танысу, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<бал>> сөзінің түсіндірмесімен жұмыс ұйымдастыру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Л>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Л>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Л>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
7. Қарындаштардан <<л>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің көмегімен <<бал>> сөзінің мағынасын түсінеді.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы Л әрпінің бас және кіші әрпін жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай
болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету Мақтау, қолдау
Қарындаштар
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
Жазу дәптері
72
дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасының қай сурет атауына сәйкес екендігін анықта.
2- деңгей:
Л дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
3- деңгей:
Лақ, балға, бал сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс. Мұғалімнің мақалдың мағынасымен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Бала тілі бал>> деген қорытынды пікірмен аяқтайды.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасының қай сурет атауына сәйкес екендігін анықтайды: балға.
2- деңгейдегі оқушылар Л дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар лақ, балға, бал сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
73
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Л дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолдануды үйренеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Қай сандыққа саламын?
Оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеті мен қызығушылықтары дамиды.
Берілген суреттегі заттардың атауында л дыбысы бар болса, 1-сандыққа, атауында л дыбысы жоқ суреттерді
2-сандыққа салады.
* Л қандай дыбыс?
74
* Л әрпі сөздің қай бөлігінде тұра алады?
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сызба-модель бойынша cөйлем құрайсыңдар. Сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданасыңдар. <<Л>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым
1. Оқулықтың 20-бетінде берілген <<ара>>,
<<аралар>> сөздерін оқу. Бұл сөздердің жекелік және көптік мағына беретінін іс жүзінде меңгеру.
1. Ара және аралар сөзінің айырмашылығын табады. Көптік мағына беріп тұрған қосымшаға оқушылардың назары аудартылады. Оқушылар ара және аралар сөздерін қолданып, сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
А Р А А Р А Л А Р
2. Сын атына зат атын табу. Бос ұяшыққа тиісті сөзді қойып оқу.
3. Жаңылтпашты буындап, тұтас оқу. Ара, ара, аралар.
Ара арал аралар.
2. Ала сөзіне қатысты зат атауын табады: ала бұзау, ала мысық, ала қарбыз. Қарбыз ала.
3. Жаңылтпашты буындап, тұтас оқиды. Жаттап алады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Жаңылтпашты <<Жазу дәптеріне>> көшіріп жазу.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді
және көп нүктенің орнына тиісті әріпті жазады.
Мақтау
Жазу дәптері
75
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<Арала>> сөзінен жаңа сөз құра.
2- деңгей:
<<Арал>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен сөздіктен тауып айт.
3- деңгей:
<<Арал>> сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<арала>> сөзінен жаңа сөз құрайды: ар, ара, арал.
2- деңгейдегі оқушылар <<арал>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып айтады.
3- деңгейдегі оқушылар <<арал>> сөзімен сөйлем құрайды.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
У дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла-
масына сәйкес
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан
дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу
76
күтілетін нәтижелер
түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сұрақтарға дұрыс және толық жауап береді; сюжетті суретпен әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: еліміздің рәміздерін (әнұран, елтаңба, ту) біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<У>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<У у>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<У у>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Мектепте салтанатты кеш өтті. Кеш Әнұранмен басталды. Ту желбіреді. Балалар Туға мақтанышпен қарады>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
77
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Мектепте не өтті?
- Мектепте салтанатты кеш өтті.
Кеш немен басталды?
- Кеш Әнұранмен басталды.
Не желбіреді?
- Ту желбіреді.
Балалар Туға қалай қарады?
- Балалар Туға мақтанышпен қарады.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Мектепте салтанатты кеш өтті. Кеш Әнұранмен басталды. Көк Ту желбіреді. Балалар Туға мақтанышпен қарады.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Ту желбіреді) бөліп алып, оны сөздерге (Ту, желбіреді) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<Ту>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<У>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<У>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Санағыштардан <<у>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Көк Ту желбіреді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<Ту>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл сөздің бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Ту>> cөзін <<т-у-у>> деп созып айту арқылы дауысты дыбыс екенін анықтайды.
6. <<У>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. <<У>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысады.
8. Санағыштардан <<у>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<ау>>, <<аула>>, <<ару>>,
<<алау>>, <<уық>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
5. Жаңылтпашты буындап, тұстас оқиды, жаттап алады.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Санағыштар
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
78
1. Мұғалімнің оқулықтың 22-бетінде берілген жаңа сөздерді, сөйлемдерді оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<У>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Жаңылтпашты буындап, тұтас оқу. Лаула, алау, лаула.
Алаула, алау, алаула. Арала аула, Лаура.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<У>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<У>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<У>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы У әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес келетінін анықта.
2- деңгей:
У дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
3- деңгей:
Сөздермен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасының қай сурет атауына сәйкес келетіндігін анықтайды: тау, уық.
2- деңгейдегі оқушылар У дыбысының сөздегі (ортасында, алдында, соңында) орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар тау, уық
сөздерімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
79
ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақты <<Татулық береке бастауы>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
У дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: буындап оқу, тұтас оқу түрлерін қолданады; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолдануды үйренеді; сөздік қоры байиды, байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік мәні: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
80
Психологиялық ахуал орнату. Ойсергек.
<<У дыбысы мен әрпі>> тақырыбындағы шағын бейнероликті көрсету.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін суретте берілгендерді дыбыс сызбасымен <<оқисыңдар>>. Сөз сызбасының көмегімен сөйлемді толықтырасыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден жаңылтпаш құрастырып, дәптерге көшіріп жазасыңдар. <<У у>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Cуреттегілерді атайды: суретші, ұлу, бұзау, тауық, бояу.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<ұлу>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
2. Сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Сөзді буынға бөліп,
<<У у>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтайды. Сөздегі <<У у>> дыбысының дауысты немесе дауыссыз екендігін анықтайды.
3. Оқушылар әр сурет бойынша сөйлем құрайды: 1) Суретші ұлудың суретін салды. 2) Далада бұзау жайылып жүр.
3) Тауық біреу.
4. Сөз сызбасының көмегімен сөйлемді толықтырып <<оқиды>>: Ауа таза. Алуа, аула тазала.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суреттегілерді атау және олардың дыбыс сызбасын <<оқу>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Сызба, оқулық
2. <<Суретші>>, <<ұлу>>, <<бұзау>>, <<тауық>>, <<бояу>> сөздеріне дыбыстық талдау жасау. <<У у>> дыбысының дауысты немесе дауыссыз екендігін анықтау.
3. Сөзді буынға бөліп, <<У>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтау.
4. Сөйлемді сөз сызбасының көмегімен толықтырып <<оқу>>.
Мақтау
Оқулық
(МК, Ұ, Ө) Жазылым
81
Арала, аула, Лаура
Лаула,
алау, лаула
Алаула, алау, алаула.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден жаңылтпаш құрастыру, дәптерге көшіріп жазу.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізеді.
2. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден жаңылтпашты дұрыс құрастырады.
3. Жаңылтпашты дәптерге көшіріп жазады.
4. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру.
1- деңгей:
Бос ұяшықтарға әріпті қой. Сөз құра.
2- деңгей:
Бір және екі буынды сөздерді анықта.
3- деңгей:
Сөздерді қолданып, сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды:
1- деңгейдегі оқушылар бос ұяшықтарға әріпті қояды. Сөз құрайды: ара, ар, ару, ауа, ал, ала, ала, ау, алау.
2- деңгейдегі оқушылар бір және екі буынды сөздерді анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар ара, ар, ару, ауа, ал, ала, ала, ау, алау сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
82
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Н дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сыйлық>> ойыны арқылы оқушылардың назарын сабаққа аудару.
Оқушылар шеңбер құрып тұрады. Бір-біріне сыйлық жасайды. Кезекпен пантомимо арқылы сыйлағысы келген затты бейнелеп,
оң жағындағы парталасына сыйлайды. Ал парталасы оның сыйлығын табуы қажет.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Н>> дыбысының айтылу
ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
83
<<Н н>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Н н>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Анасы дастарқанға не қойды?
- Анасы дастарқанға нан қойды.
Алан нанға не жағып жеді?
Алан нанға май жағып жеді.
Не ішті?
Сүт ішті.
Анасына таңғы ас үшін не айтты?
- Анасына таңғы ас үшін рақмет айтты.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: <<Анасы дастарқанға нан қойды. Алан нанға май жағып жеді. Сүт ішті. Анасына таңғы ас үшін рақмет айтты>>.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Анасы дастарқанға нан қойды.) бөліп алып, оны сөздерге (анасы, дастарқанға, нан, қойды) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<нан>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Анасы дастарқанға нан қойды. Алан нанға май жағып жеді. Сүт ішті. Анасына таңғы ас үшін рақмет айтты>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Анасы дастарқанға нан қойды>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<нан>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл сөз бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Нан>> сөзіндегі <<н>> дыбысын <<нан-н-н>> деп, біраз созып айту арқылы анық естиді.
6. <<Н>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысады.
7. Қарындаштардан <<н>> әрпін жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қарындаштар Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
84
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Н>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Н>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Қарындаштардан <<н>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалімнің оқулықтың 24-бетінде берілген жаңа сөздер мен сөйлемдерді оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Н>> дыбысының сөздегі орнымен (алдында, ортасында, соңында) танысу, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөйлемдерді буындап, тұтас оқу.
Алан, нан ал. Аруна, анар ал.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Н>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Н>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Н>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<науа>>, <<ну>>, <<нар>>, <<анар>>, <<Алан>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы Н әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау, қолдау
Оқулық
Жазу дәптері
85
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес келетінін тап.
2- деңгей:
<<Н н>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Ат, айна, моншақ сөздерімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақал мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәнін ашу үшін <<Ас атасы нан>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды:
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасының қай сурет атауына сәйкес келетіндігін табады: айна.
2- деңгейдегі оқушылар Н дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар ат, айна, моншақ
сөздерімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<ас>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен білдіруге тырысады.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Н дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла-
масына
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; жазу жолын,
86
сәйкес күтілетін нәтижелер
жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/
уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Ауа райы>>
Оқушылар бір парақ қағазға көңіл күйлеріне сәйкес сурет салады. Көңіл күйлерін табиғат құбылыстарына (бұлт, жарқырап тұрған күн, жаңбыр) сәйкес
бейнелейді.
Оқушылар сабаққа дейінгі көңіл күйлерін салып береді.
Түрлі түсті қарындаш, қағаз парағы
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сөздерді буындап, тұтастай оқуға дағдыланасыңдар, бір зат пен бірнеше заттың айтылуы мен жазылуында ерекшелік бар екенін білесіңдер, сурет, белгілер арқылы сөйлем құрап үйренесіңдер. Берілген сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазасыңдар. <<Н н>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Оқылым.
Сызба арқылы сөздерді оқу.
на уа
а нар на ну нау
лан
2. Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
1. Оқушылар буындардан сөз құрап оқиды.
2. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<нану>>, <<науа>>, <<алан>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. <<Анар - анарлар>> сөздеріне берілген суреттерді салыстыру арқылы заттың көптік мағынасын меңгереді.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы
сөздігім>> көмекші құралы
87
3. Заттың беретін көптік мағынасын тәжірибе жүзінде меңгеру.
4. Сөйлемді буындап, тұтастай оқу.
4. Сөйлемдерді буындап, тұтас оқиды.
5. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, сөйлемді <<оқиды>>: Анау - шана. Анау - орындық.
Мақтау
Оқулық
5. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, сөйлемді
<<оқу>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: көп нүктенің орнына тиісті әріпті жазады.
2. Оқулықта берілген сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазады: Анау - алан. Анау - науа.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
88
Сабақтың
Бекіту және саралау
Оқушылар өздеріне берілген
соңы
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
саралау тапсырмаларын
Оқулық
(7 мин)
1-деңгей:
орындайды.
Сурет қай әріптен басталатынын анықта.
1-деңгейдегі оқушылар сурет қай
2-деңгей:
әріптен басталатынын анықтайды:
Сөздегі <<Н>> дыбысының орнын анықтау (сөздің
лимон, уық, арба, радио, нар.
басында, ортасында, соңында).
2-деңгейдегі оқушылар Н
3-деңгей:
дыбысының лимон, нар
Сөздерді қолданып сөйлем құрау.
сөздеріндегі орнын анықтайды
(сөздің басында, ортасында,
соңында).
3-деңгейдегі оқушылар сөздердің
көмегімен сөйлем құрайды.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін
Рефлексия
смайликпен көрсетеді.
тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Не үйрендім? Не білдім?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
89
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы қоржын>> ойыны
Қоржын ішінен асықтар шығады. Ол асықтарда өтілген әріптер жазылған. Асықты алған бала сол әріп туралы білетінін айтады: сөз құрайды, дыбыстық талдау жасайды.
Кеспе әріптер
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті суретке қарап, жылдың қай мезгілі екенін болжайсыңдар. Сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін
құрайсыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суретте қай жыл мезгілі бейнеленгенін болжау.
1. Оқушылар сюжетті сурет арқылы жылдың қай мезгілі екенін болжайды.
2. Сұрақ жауабын дыбыс сызбасының көмегімен табады: күз.
Сөзге дыбыстық талдау жасайды.
3. Күз мезгілі туралы сызба арқылы сөйлемдер құрайды: Күз келді. Қай мезгіл? Қандай әдемі көрініс!
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сызба
Сызба, оқулық
2. Сұрақ жауабын дыбыс сызбасымен сәйкестендіру. Сөзге дыбыстық талдау жасау.
Оқулық
3. Күз мезгілі туралы сызба арқылы сөйлемдер құрау.
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
90
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Дыбыстардың дауысты немесе дауыссыз екендігін анықтайды, берілген әріптерден сөз құрайды, сөз бен дыбыс сызбасын сәйкестендіреді.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин.)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттердің алғашқы әріптерінен сөз құра.
2- деңгей:
Сөзге дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
<<Жапырақ>> сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар суреттердің алғашқы әріптерінен сөз құрайды: жапырақ.
2- деңгейдегі оқушылар сөзді буынға бөледі, сөздегі дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<жапырақ>> сөзімен сөйлем құрайды.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
91
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Не үйрендім? Не білдім?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды, байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: алған білімін тексеруге, өзін-өзі бағалауға талаптанады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Табиғаттағы судың, құстардың т.б.
дыбыстарын тыңдату.
Аудиотыңдалым https://www. youtube.com/ watch?v=fZn_jlzVlsc
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
Өтілген дыбыстардың қай үйшікке кіретінін болжайсың: дауысты, дауыссыз. Бірде дауысты, бірде дауыссыз болатын дыбысты анықтайсың. Дұрыс, шапшаң оқудан жарысасың.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Қай әріп қай үйшікке кіреді? Неліктен?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар дауысты және дауыссыз
дыбыстар үйшігіне кіретін дыбыстарды әріптердің түсіне қарап болжайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
92
2. Бірде дауысты, бірде дауыссыз болатын дыбыс жазылған тасты табу.
2. Оқушылар бірде дауысты, бірде дауыссыз болатын дыбыс жазылған тасты сюжетті суреттен анықтайды: у дыбысы.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
3. Сөздерді кім тез оқиды? Сөреден мәреге жеткенше сөздерді қатесіз, тез оқу.
3. Оқушылар сөреден мәреге жеткенше сөздерді қатесіз, тез оқиды.
Сөздер арасынан бір, екі, үш буыннан тұратын сөздерді анықтайды.
Сөздермен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сюжетті сурет көмегімен сөйлем құрайды. Құрастырған сөйлемнің сызбасын сызады. У дыбысының бірде дауысты, бірде дауыссыз болып келуіне нақты мысалдар келтіреді. Бір, екі, үш буынды сөздерді анықтайды.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<А а>>, <<Р р>>, <<Л л>>, <<У у>>, <<Н н>>
дыбыстары кездесетін сөздерді ата.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар <<А а>>, <<Р р>>,
<<Л л>>, <<У у>>, <<Н н>> дыбыстары
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
93
Сол сөздердің бірін көптік мағынада
кездесетін сөздерді атайды: ата, робот,
айтып көр.
лақ, ауа, нан.
3-деңгей:
2-деңгейдегі оқушылар құраған
Зат атына (ауа) сын атын тауып, сөйлем
сөздерінің бірін көптік мағынада
құра.
қолданып айтады: лақтар.
3-деңгейдегі оқушылар зат атына сын
атын тауып, сөйлем құрайды: Ауа таза.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен
Рефлексия
көрсетеді.
тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
С дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: сыпайылық пен ізеттілікке талпынады, достықты бағалай білуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Қол алысып, кәне, біз,
94
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын
сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Қандай жақсы бір тұру. Достасайық бәріміз.
Достарменен бір жүру!
Айтарым бар сендерге, Қандай жақсы дос болу!
Жаңғақтар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<С>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<С с>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<С с>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Сауысқан қайда қонақтап отыр?
- Сауысқан таста қонақтап отыр.
Самат не істеп тұр?
- Самат сыбызғы тартып тұр.
Оны кімдер мұқият тыңдап отыр?
- Оны достары мұқият тыңдап отыр.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Таста сауысқан қонақтап отыр. Ал Самат сыбызғы ойнап тұр. Достары оны мұқият тыңдап отыр>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Таста сауысқан қонақтап отыр.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<тас>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: <<тас>> сөзінің неліктен бір буынды сөз екенін айтады.
5. <<Тас>> сөзін <<тас-с-с>> деп созып айтып,
<<с>> дыбысын анық естиді.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
95
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: <<Таста сауысқан қонақтап отыр. Ал Самат сыбызғы ойнап тұр.
Достары оны мұқият тыңдап отыр>>.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Таста сауысқан отыр.) бөліп алып, оны сөздерге (таста, сауысқан, отыр) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<тас>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді <<тас-с-с>> деп созып айтып, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<С>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<С>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<с>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 28-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ас - аса асау, сан сана санау) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
6. <<С>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<с>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<асау>>, <<ас>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Түймелер
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
96
Жазылым
1. Оқулықтағы <<С>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<С>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<С>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жүргізу арқылы С әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттердің көмегімен дыбыс сызбасына сәйкес сөздерді тауып көр.
2- деңгей:
С дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Берілген сөздермен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасымен жұмысты QR-мен жұмыс арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдас- тыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алу. Сабақты <<Адам досымен мықты>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыстық талдау сызбасы арқылы жаңа сөзді табады.
2- деңгейдегі оқушылар С дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<қасық>>,
<<жолбарыс>>, <<сағат>> сөздерін қолданып, сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Айтқызбай істейтін ақылды бала болуға талпынады.
Оқулық
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
97
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
С дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Бұл ойын оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы білімдерін еске түсіреді. Топтық жұмыс түрінде
ұйымдастыруға болады.
<<Сақина салмақ>> ойыны. Оқушының қолында өткен әріптерге қатысты сөз жазылған қағаз болады.
Оқушы оны кез келген оқушының қолына салып кетеді, ол оқушыны балалар табады, сөз берілген оқушы сөзді оқып, сол әріп туралы білетінін айтып береді, айта алмаса,
айып ретінде өз өнерін көрсетеді.
Cөздер
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
98
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Мағыналары қарама-қарсы сөздермен танысасыңдар.
Сөйлемдер ретін дұрыс анықтап, мәтін құрайсыңдар. <<С с>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтастай оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (сау - асау, су асу, лас - аласа) сөздің соңына (сал сала, суар суару) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Берілген сөзге мағынасы қарама-қарсы сөзді сурет көмегімен табу.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<асау>>, <<асу>>, <<аласа>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
5. Оқушылар берілген сөзге мағынасы қарама-қарсы сөзді сурет көмегімен табады: лас - таза; аласа - биік.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Сызба, оқулық
Оқулық
99
(МК, Ұ) Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Cөйлемнің сызба-моделіне сәйкес берілген сөздерден сөйлем құрау және оқу.
3. Жазу дәптеріне орындау.
(МК, Ұ) Оқылым
1. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау және түсініп оқу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Cөйлемнің сызба-моделіне сәйкес берілген сөздерден сөйлем құрап жазады: Нан - ас. Анау - асу. Алан, суар. Сара, су ал.
3. Құраған сөйлемдерін <<Жазу дәптеріне>> жазады.
Сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
1. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды және түсініп оқиды: Анау - ат. Ат асау. Алан, ат суар.
Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Қолпаштау Мақтау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<Асу>> сөзінен жаңа сөздер жаса.
2- деңгей:
<<Асу>> сөзінің түсіндірмесін сөздіктен тауып айт.
3- деңгей:
<<Асу>> сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<асу>> сөзінен жаңа сөздер жасайды: ас, су.
2- деңгейдегі оқушылар <<асу>> сөзінің түсіндірмесін <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып айтады.
3- деңгейдегі оқушылар <<асу>> сөзімен сөйлем құрайды.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
100
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
О дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды, сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: Отанын сүюге, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей білуге талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сақина салмақ>> ойыны. Оқушының қолында өткен әріптерге қатысты сөз жазылған қағаз болады.
Оны кез келген оқушының қолына
Ақ қағаз
101
Бұл ойын оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы білімдерін еске түсіреді. Топтық жұмыс түрінде ұйымдастыруға болады.
салып кетеді, ол оқушыны балалар табады, сөз берілген оқушы сөзді оқып, сол әріп туралы білетінін айтып береді, айта алмаса, айып ретінде өз өнерін көрсетеді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<О>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<О о>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<О о>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Апа қайда от жақты?
- Апа ошаққа от жақты.
Ол не пісірді?
Ол бауырсақ пісірді.
Күтілетін нәтижені балалармен мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Апа ошаққа от жақты. Ол бауырсақ пісірді. Бауырсақ өте дәмді>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Апа ошаққа от жақты>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ошақ>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<о-шақ>> деп буынға бөледі.
5. <<О>> бірінші буынын айтып, оның созылып, әндетіп айтылып тұрғанын анықтайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Сызба, оқулық
102
Бауырсақ қандай?
Бауырсақ дәмді.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Апа ошаққа от жақты. Ол бауырсақ пісірді. Бауырсақ өте дәмді.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Апа ошаққа от жақты) бөліп алып, оны сөздерге (Апа, ошаққа, от, жақты) ажырату.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ошақ>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<О>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<О>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Моншақтардан <<о>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалімнің оқулықтың 30-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<О>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін тұстарымен таныстыру, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің алдына (ол сол, он сона), соңына (ор ору)
6. <<О>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Моншақтардан <<о>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<ор>>, <<Отан>> сөздерінің
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Моншақтар
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
103
тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<О>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<О>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<О>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тыңдайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы О әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Көп нүктенің орнына тиісті әріпті жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбаға сәйкес келетін суретті тап және ата.
2- деңгей:
О дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Берілген сөздермен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасымен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату
арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызба қай сурет атауына сәйкес келетіндігін табады: доп.
2- деңгейдегі оқушылар С дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<от>>, <<орақ>>,
<<доп>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Отан оттан да ыстық>> мақалын тыңдайды.
Оқулық
104
тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Отан оттан да ыстық>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Отан оттан да ыстық екендігін түсінеді.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
О дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: сыпайы және ізетті болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
1) Біз қандаймыз, қандаймыз?
105
Күніміз қалай күледі (қима суретпен жұмыс)
Оқушыларға үш-төрт бөлікке бөлінген күннің суреттерін беру. Олардың міндеті - сәйкес келетін бөліктерін тауып, Күннің суретін жылдам құрап шығу. Жарыс түрінде өтеді. Балаларды мақтап, мадақтайды. Әр топ
күн сәулесіне арналған тақпақтар айтады.
Шұғылалы таңдаймыз. Жарқыраған күндейміз, Ренжуді білмейміз.
2) Кел, балалар, күлейік, Күлкіменен түлейік. Қабақ түйіп не керек?! Көңілді боп жүрейік.
Төрт бөлікке бөлінген күн суреті
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Мағыналары қарама-қарсы сөздермен танысасыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<О>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ора орау, ол олар, сол солу) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Мағынасы қарама-қарсы сөзді сурет бойынша анықтау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. Оқушылар мағынасы қарама- қарсы сөзді суретке қарап анықтайды.
4. Сурет пен дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді тауып, сөйлемді
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
106
4. Суреттердің және сөздің дыбыс сызбасы арқылы сөзді табу.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау және оқу.
(МК, Ұ, Ө) Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
<<оқиды>>: Ол - торғай. Олар - торғайлар. Орал, домбыра ал.
5. Оқушы орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды және оқиды: Он - сан. Орал, сана.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолпаштау
Сызба
Мақтау
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды: Сара, ора. Олар - арулар.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сөйлемнің сызба-моделіне сәйкес сөздерді дұрыс орналастырып, сөйлем құра.
2- деңгей:
Сөйлемді буындап, тұтас оқы. Сөйлемдегі сөздерге дыбыстық талдау жаса.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сызба- модельге сәйкес сөздердің ретін дұрыс орналастырып, сөйлем құрайды: Сара, ора. Олар - арулар.
Оқулық
107
3-деңгей:
<<Олар - арулар>> сөйлеміндегі сөздерді жекеше мағынада айтып көр.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
2-деңгейдегі оқушылар сөйлемді буындап, тұтас оқиды. Сөйлемдегі сөздерге дыбыстық талдау жасайды. 3-деңгейдегі оқушылар <<Олар - арулар>> сөйлеміндегі сөздерді <<Ол - ару>> деп жекеше мағынада айтады.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Т дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
<<Сақина салмақ>> ойыны.
108
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Бұл ойын оқушыларға психологиялық жағымды ахуал орнатады, сонымен қатар бүгінгі сабаққа қажетті алдыңғы
білімдерін еске түсіреді. Топтық жұмыс түрінде ұйымдастыруға болады.
Оқушының қолында өткен әріптерге қатысты сөз жазылған қағаз болады. Оны кез келген оқушының қолына салып кетеді, ол оқушыны балалар табады, сөз берілген оқушы сөзді оқып, сол әріп туралы білетінін айтып береді, айта алмаса, айып ретінде өз
өнерін көрсетеді.
Ақ қағаз
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Т>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Т т>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Т т>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
- Суреттегі үлкен кісі кім?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - ата. Ол баланы атқа отырғызды. Бала - атаның немересі>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Ол баланы атқа отырғызды>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ат>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Сөзде бір дауысты дыбыс болғандықтан, бұл сөз бір буынды екендігі айтылады.
5. <<Ат>> сөзін <<ат-т-т>> деп созып айтып, жаңа
<<т>> дыбысын анық естиді.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Сызба, оқулық
109
Бұл - ата.
Ол не істеді?
Ол баланы атқа отырғызды.
Бала атаға кім боп келеді?
Бала - атаның немересі.
Күтілетін нәтижені балалармен талдау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - ата. Ол баланы атқа отырғызды. Бала - атаның немересі>>.
2. Әңгімені құрамындағы сөйлемдерге талдау.
3. Осы әңгіменің ішіндегі <<Ол баланы атқа отырғызды>> сөйлемінде неше сөз бар екендігін анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ат>> сөзіне дыбыстық талдау жасау. Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл сөз бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Ат>> сөзін <<ат-т-т>> деп созып айту.
6. <<Т>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Т>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<т>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы. Оқылым.
1. Мұғалім оқулықтың 32-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқу.
6. <<Т>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<т>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<отар>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Түймелер
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
110
2. <<Т>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін тұстарымен таныстырады, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (ата атта), соңына (ат ата, от ота, ота отар) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Т>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Т>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Т>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы Т әрпінің бас және кіші әрпін, сөздерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасына сәйкес келетін суретті анықта.
2- деңгей:
Сурет атауларында Т дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Берілген сөздердің бірімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасына сәйкес келетін суретті анықтайды: құрт. 2-деңгейдегі оқушылар берілген сурет
атауларында Т дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3-деңгейдегі оқушылар <<түйе>>, <<құрт>>,
<<бота>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Оқулық
111
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасымен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Сабақты <<Ата бәйтерек, бала жапырақ>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<бәйтерек>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Мақалдың беретін мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші
құралы
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Т дыбысы және әрпі
оқу мақсаттары
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін
нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді,
112
әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Не жетіспейді?>> жаттығуы
Балалар, біз сендермен сөйлейтін сиқырлы тауға да келіп жеттік. Тау бізге тапсырма берді, біз оны орындасақ, сөйлейтін тау да бізге жол көрсетеді екен. <<Не жетіспейді?>> деген тапсырманы өз орнына рет-ретімен
дұрыс қоя білу қажет.
Оқушылар мұғалімнің ұсынған суреттерін түрлі түсті қарындаштармен бояп шығады. (Суреттердің кейбір бөліктері боялмаған.)
Кейбір бөліктері боялмаған әртүрлі суреттер (еліміздің табиғаты бейнеленген суреттер), түрлі түсті қарындаштар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Жекелік, көптік мағына беретін сөздерді тауып оқисыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Т>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазуға үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды
тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Қолдау
Қолдауды қажет ететін
Суреттер, оқулық Сызба
113
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (ту тау, тар тор), соңына (от Отан, тас тасу, тос тосу) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ж)
3. Көп нүктенің орнында қандай сөз жасырулы тұрғандығын сурет арқылы анықтау.
4. Сызба-модельге сәйкес сөйлемді оқу.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<ту>>, <<Отан>>, <<тон>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
5. Көп нүктенің орнында қандай сөз жасырулы тұрғандығын сурет арқылы анықтайды: тас, тондар.
6. Сызба-модельге сәйкес сөйлем құрап оқиды: Тастан, тарақ ал. Тастан, дәптер тарат.
7. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Анау - тау. Ол - Алатау. Алатау - тау.
Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
1. Үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы сөздерді жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды: ат, от, тау, тон.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс
оқушыларға көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық Жазу дәптері
114
жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:<<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Бос ұяшыққа <<а>> немесе <<о>> әріптерінің тиістісін қой. Сөз құра.
2- деңгей:
<<Т>> дыбысының ат, от, тау, тон
сөздеріндегі орнын анықта.
3- деңгей:
Ат, от, тау, тон сөздерінің бірімен сөйлем құрау.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алады.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар бос ұяшыққа тиісті әріпті қояды. Сөз құрайды: ат, от, тау, тон.
2- деңгейдегі оқушылар сөздер көмегімен сөйлем құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар ат, от, тау, тон сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
115
Сабақтың тақырыбы
Қ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ұлттық ойын түрлерін білуге және ойнауға талаптанады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы сандық>>
Оқушылар сандықтың ішінен парақшаларға жазылған жылы сөздерді таңдап, сол қасиетке лайықты сыныптастарына сыйлайды. Соңында
бір-бірін қошеметтеп, алғыс айтады.
Сандық, жылы сөздер жазылған
ақ қағаздар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Қ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Қ қ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Қ қ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бүгін күн жылы. Аулада қозы мен лақ жайылып жүр.
Балалар асық атып ойнады>>.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін
Суреттер, оқулық Сызба
116
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Бүгін күн қандай?
- Бүгін күн жылы.
Аулада нелер жайылып жүр?
Аулада қозы мен лақ жайылып жүр.
Балалар не істеді?
Балалар асық атып ойнады.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: Бүгін күн жылы. Аулада қозы мен лақ жайылып жүр. Балалар асық атып ойнады.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Аулада қозы мен лақ жайылып жүр.) бөліп алып, оны сөздерге ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қозы>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Қ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Қ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Асықтардан <<қ>> әрпінің сұлбасын жасау.
2. Әңгіменің құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қозы>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.Сөзде бір дауысты болғандықтан, бұл бір буынды екендігін анықтайды.
5. <<Қозы>> сөзін буынға бөліп, бірінші буындағы алғашқы дыбысты <<қ-қ-қ>> деп созып айтып, <<қ>> дыбысын анық естиді.
6. <<Қ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Асықтардан <<қ>> әрпінің сұлбасын жасау.
оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сызба, оқулық
Асықтар
Оқулық
117
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 34-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Қ>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (ақ лақ), ортасына (қалта тақта), соңына (қала қалақ) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Қ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Қ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Қ>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Қ әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Оқушылар таныс әріптерді қолданып сөз құрап, жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасына сәйкес келетін суретті анықта. Сөзге дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасына сәйкес суретті анықтайды:
Оқулық
118
<<Қаратау>> мәтінінде құрамында <<қ>> дыбысы кездесетін сөздерді тап.
3-деңгей:
<<Тышқан>>, <<сауысқан>>, <<асық>> сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің QR-пен жұмыс арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы.
Жұмбақтың шешуін тап. Шік түсті, бүк түсті, Алшы тұрды, тәйке тұрды. Шеше алады ал кім мұны?
(Асық)
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Ұлттық ойындарымызды ұмытпауымыз керек>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
қарға. Осы сөзге дыбыстық талдау жасайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<Қаратау>> мәтініндегі <<қ>> дыбысы кездесетін сөздерді анықтайды: Қаратау, қала, Қанат.
3- деңгейдегі оқушылар <<тышқан>>,
<<сауысқан>>, <<асық>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды.
2. Жұмбақтың шешуін табады.
3. Асық ату қазақ халқының ұлттық ойыны екендігін түсінеді.
4. Ұлттық ойындарымызды қадірлеп, қастерлеп, ұрпақтан ұрпаққа мұра етіп қалдыруымыз керектігін түсінеді.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
119
Сабақтың тақырыбы
Қ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы сандық>>
Оқушылар сандықтың ішінен парақшаларға жазылған жылы сөздерді таңдап, сол қасиетке лайықты сыныптастарына сыйлайды. Соңында
бір-бірін қошеметтеп, алғыс айтады.
Сандық, жылы сөздер жазылған ақ
қағаздар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөз, сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Қ қ>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазасыңдар.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің
басына (ақ тақ, қар арқар, лақ қалақ,
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға
көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Оқулық
120
қала аққала) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Сызба-модельге сәйкес көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қою.
4. Сызба-модель арқылы сөйлем құру.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<арқар>>, <<қалақ>>, <<салақ>>, <<алқа>>,
<<талқан>>, <<қарақат>>, <<қалқан>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Оқушылар сын атына (ақ) сәйкес келетін зат атын тауып, көп нүктенің орнына қояды: ақ қант, ақ тақта, ақ мата, ақ қозы.
4. Сөйлемнің сызба-моделі арқылы сөйлем құрайды: 7 - тақ сан. Анау - қара тақта.
5. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Анау - қауын. Қауын сары. Қалау, қауын ал.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды: ақ қант, ақ тақта, ақ мата, ақ қозы. (Ескерту: дәптерге тек осы сөз тіркестерін көшіріп жазады. Келесі екі сөйлемді ауызша құрап айтады).
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс
жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау Қолдауды қажет
ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық Жазу дәптері
121
белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбаға сәйкес сурет атауын тап. Дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Қандай қызылша? Қызылша қандай? сұрақтарына жауап бер.
3- деңгей:
Сюжетті сурет бойынша шағын мәтін құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбаға сәйкес сурет атауын табады: асқабақ.
2- деңгейдегі оқушылар <<қызыл қызылша>>, <<Қызылша қызыл>> деп жауап береді.
3- деңгейдегі оқушылар сюжетті сурет бойынша шағын мәтін құрайды: Мынау - бақша. Қауын, қарбыз, қызылша пісті. Әкесі мен баласы
көгөністерді жинады.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
122
Сабақтың тақырыбы
Ы дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
(1 - 7 мин)
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Сәлеметсіңдер ме, балалар, мен сендерді
көргеніме қуаныштымын.
Сендердің көңіл күйлерің қалай?
Жылылықты, достықты, мейірімділікті
Мен бүгін жақсы көңіл күйдемін.
сездік деп айтады.
Сол көңіл күйім арқылы не сездіңдер?
Кел, балалар, күлейік,
Күлкіменен түлейік.
Қабақ түйген не керек,
Көңілді боп жүрейік!
Кел, балалар, күлейік,
Күлкіменен түлейік.
Күлкі көңіл ашады,
Күліп өмір сүрейік!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп
аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ы>> дыбысының айтылу
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
123
ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ы ы>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ы ы>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Ырысты не істеді?
Ырысты тәрелке жуды.
Асыл не істеді?
Асыл қасықтарды құрғатып сүртті.
Нелер тап-таза болды?
Ыдыстар тап-таза болды.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ыдыс>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ы>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Ырысты тәрелке жуды. Асыл қасықтарды құрғатып сүртті. Ыдыстар тап-таза болды>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды. (3).
3. <<Ыдыстар тап-таза болды>> сөйлемін сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ыдыс>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ы-дыс>> деп буынға бөледі.
5. <<-Ы>> бірінші буынын созып айтып, дауысты екенін айтады.
6. <<Ы>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<ы>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған
Сызба, оқулық
Ермексаз Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
124
7. <<Ы>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<Ыы>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 36-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Ы>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басында (асық қасық, тары сары), соңына (алты алтын) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ы>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ы>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ы>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<ырыс>>, <<ынтымақ>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Ы әрпінің бас және кіші әрпін, сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Берілген сурет атауларының алғашқы әріптерін жазып, сөз құрастырады. Шыққан сөзді қолданып сөйлем құрастырады.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің
соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Жазу дәптері
125
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<Тауық>> сөзінен жаңа сөздер жаса.
2- деңгей:
<<Уық>>, <<ық>> сөздерінің түсіндірмесін сөздіктен тауып айт.
3- деңгей:
<<Тауық>>, <<тау>> сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалім мақалды QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастырады.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Ырыс алды ынтымақ>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар <<тауық>> сөзінен жаңа сөздер жасайды: тау, ау, уық, ық. 2-деңгейдегі оқушылар <<уық>>, <<ық>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып айтады.
3-деңгейдегі оқушылар <<тауық>>, <<тау>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын анықтауға тырысады.
3. Оқушылар сыныптастарымен сыйластықта, бірлікте болу керектігін түсінеді.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
126
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ы дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы сандық>>
Оқушылар сандықтың ішінен парақшаларға жазылған жылы сөздерді таңдап, сол қасиетке лайықты сыныптастарына сыйлайды. Соңында бір-бірін
қошеметтеп, алғыс айтады.
Сандық, жылы сөздер жазылған ақ қағаздар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтастай оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Ыы>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
Күтілетін нәтижені балалармен талдау.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Оқулық
127
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу. Дыбыс сызбасына сәйкес келетін сөздерді анықтау.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (ық уық), соңына (отыр отын) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Сөйлемнің сызба-моделіне сәйкес сөйлемді оқу.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. Сөйлемнің сызба-моделіне сәйкес сөйлемді оқиды: Ауыл ыстық. Ауыл алыстау. Асыл, сатып ал. Асыл, уық сал.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқулық
4. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтінді құрап оқу.
4. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрастырып оқиды: Анау - Ырысты. Ол сусын сатты. Сусын салқын.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан тапсырманы орындайды.
3. Cабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-
шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
128
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Сөзжұмбақты шеш. Бос ұяшықтарға берілген суреттер атауын орналастыр. 2-деңгей:
<<Торсық>>, <<уық>> сөздерінің дыбыстық сызбасын сыз. Сөздерді буынға бөл.
3-деңгей:
<<Саты>>, <<қасық>> сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алады.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сөзжұмбақты шешеді. Бос ұяшықтарға берілген суреттер атауын орналастырады: 1) уық;
2) қасық; 3) торсық; 4) саты.
2-деңгейдегі оқушылар <<Торсық>>,
<<уық>> сөздерінің дыбыс сызбасын сызады. Сөздерді буынға бөледі. 3-деңгейдегі оқушылар <<саты>>,
<<қасық>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
З дыбысы және әрпі
129
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай
тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<З>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<З з>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<З з>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
Күтілетін нәтижені балалармен талдау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - қаз. Қаздың балапандары бар. Оның балапандары бесеу>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек
беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
130
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Мынау не?
Бұл - қаз.
Қаздың нелері бар?
Қаздың балапандары бар.
Оның балапандары нешеу?
Оның балапандары бесеу.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Қаз суда жақсы жүзеді. Балапандарына жүзуді үйретеді.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Бұл - қаз) бөліп алып, оны сөздерге (Бұл, қаз) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қаз>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<З з>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Зз>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<з>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
3. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қаз>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
4. Сөзде бір дауысты дыбыс болғандықтан, сөз бір буыннан тұратынын айтады.
5. <<Қаз>> сөзін <<қаз-з-з>> деп айтып,
<<з>> дыбысын анық естиді.
6. <<З>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<з>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін
Түймелер
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
131
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалімнің оқулықтың 38-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<З>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (аз оз, азық қазық), ортасына (қаз қыз), соңына (қызыл қызық) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<З>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<З>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<З>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<азық>>, <<қазық>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы З әрпінің бас және кіші әрпін жазады. З әрпі кездесетін сөздерді көркем жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Берілген дыбыстық сызбаға төмендегі қай сурет атауы сәйкес келетінін анықта.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбаға <<қобыз>> суретінің атауы сәйкес келетінін анықтайды.
Оқулық
132
<<З>> дыбысы сөздің қай бөлігінде (басында, ортасында, соңында) орналасқанын анықта. Сөзді буынға бөл.
3-деңгей:
Қобыз, көзілдірік, зымыран сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай
мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
2-деңгейдегі оқушылар <<қобыз>> сөзіндегі <<з>> дыбысының орнын анықтайды. Сөзді буынға бөледі. 3-деңгейдегі оқушылар қобыз, көзілдірік, зымыран сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашты жаттап алып, жаңылтпаш айтудан жарысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
З дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла-
масына сәйкес
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін
түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың
133
күтілетін нәтижелер
жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Кім білгіш?>>
Мен дауысты дыбыстарды атасам, екі қолдарыңды жоғары көтеріп шапалақтайсыңдар. Ал дауыссыз дыбысты
атасам, еңкейіп тізелеріңді шапалақтайсыңдар.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба- модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<З з>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (Азат озат), ортасына (қазы қозы), соңына (қазақ қазан) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Сын атына зат атын сәйкестендіру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
134
естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<қазы>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Сын атына сәйкес зат атын сәйкестендіреді: қызыл қызанақ, қара қазан, қара қозы (Жазу дәптеріне орындайды).
4. Оқушылар сөйлемнің сызба- моделіне сәйкес сөйлем құрайды: Қаз аз. Қазан қара. Ауа таза. Ықылас, қозыны қара. Сара, қаз асыра.
5. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды: Ораз, қара! Анау - қазы. Ол ыстық.
Жазу дәптеріне көшіріп жазады.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді көркем жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды.
3. Cабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
4.Сызба-модельге сәйкес сөйлем құрау.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау. Мәтінді оқу.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық. Жазу дәптері
Мақтау
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Қолдауды қажет ететін
оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Оқулық
Мақтау
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
135
1- деңгей:
<<Қазақ>> сөзінен жаңа сөздер жаса.
2- деңгей:
<<Қаз>> сөзінің мағынасын анықта.
3- деңгей:
Қаз, аз сөздерімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<қазақ>> сөзінен жаңа сөздер жасайды: қаз, аз, ақ, қақ.
2- деңгейдегі оқушылар <<Қаз>> сөзінің мағынасын сөздіктен анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар қаз, аз
сөздерімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
М дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
136
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<М>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<М м>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<М м>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Мынау не?
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Бұл - алқап. Алқапта мақта өседі. Мақта ақ>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Мақта ақ>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<мақта>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: екі буынды сөз.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
137
- Бұл - алқап.
Алқапта не өседі?
Алқапта мақта өседі.
Мақта қандай?
Мақта ақ.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрату: Бұл - алқап. Алқапта мақта өседі. Мақта ақ.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Мақта ақ.) бөліп алып, оны сөздерге (мақта, ақ) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<мақта>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<М м>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<М м>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Қарындаштардан <<м>> әрпінің сұлбасын жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 40-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<М>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (мал мол, маса мата), соңына (қалам Қаламқас) тиісті дыбысты, буынды
5. <<Мақта>> сөзін <<мақ-та>> деп буынға бөліп, бірінші буындағы
<<м>> дыбысын созып айтады. <<М>> дыбысын анық естиді.
6. <<М>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Қарындаштардан <<м>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолпаштау Мақтау
Қарындаштар
Оқулық
138
қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<М>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<М>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<М>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы М әрпінің бас және кіші әрпін жазады. М әрпі кездесетін сөздерді көркем жазады.
2. Cабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Берілген дыбыстық сызбаға сюжетті суреттегі қай кейіпкер атауы сәйкес келеді? Анықтау.
2- деңгей:
<<М>> дыбысы сөздің қай бөлігінде (басында, ортасында, соңында) орналасқан? Анықтау. Сөзді буынға бөлу.
3- деңгей:
Сюжетті сурет бойынша ертегіні айт.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
ұйымдастыруы.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбаны суретпен сәйкестендіреді: Мақтақыз, мысық.
2- деңгейдегі оқушылар сөздегі М
дыбысының орнын анықтайды. Сөзді буынға бөледі.
3- деңгейдегі оқушылар сюжетті сурет бойынша ертегіні айтады.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын түсіндіруге тырысады.
Оқулық
139
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Ақылды адам ойлап
айтады>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
М дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Оқушылар екі топқа бөлінеді. Үстел үстіне екі жәшік қойып, ішіне
140
<<Қара жәшік>> ойыны.
көзілдірік, түйме, гүл, желпуіш, айна т.б. заттар салынады.
Ойыншының міндеті жәшік ішіндегі затты өмірде қай кезде, қалай қолданатынын сипаттап айтуы керек.
Қарсы топ жасырып отырған затты айтылған сөздерге қарап табуы тиіс.
Екі жәшік, көзілдірік, түйме, гүл, желпуіш, айна
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<М м>> әрпі кездесетін сөздер мен сөйлемдерді көркем жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Қолдауды қажет
ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы. Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (сырмақ қармақ, орман арман), соңына (алма Алматы) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Берілген сызба-модельге сәйкес екі сөзді сөйлем құрап оқу.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. Оқушылар сөйлемнің сызба- моделіне сәйкес сөйлемді буындап, тұтас оқиды.
4. Оқушылар сөйлемнің сызба- моделіне сәйкес сөйлем құрайды.
Оқулық
4. Берілген сызба-модельге сәйкес үш сөзді сөйлем құрап оқу.
141
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді көркем жазады.
2. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды және дәптерге көшіріп жазады: Мынау - қармақ. Омар, қармақ сал. Сазан аула.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтінді құрастырып жазу.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс
Оқушылар өздеріне берілген саралау
ұйымдастыру:
тапсырмаларын орындайды.
Оқулық
1-деңгей:
1-деңгейдегі оқушылар
Мақтау
Жаңылтпаштан <<М>> дыбысы кездесетін
жаңылтпаштан <<М>> дыбысы
сөздерді анықта. Дыбыстық талдау жаса.
кездесетін сөздерді анықтайды.
2-деңгей:
Дыбыстық талдау жасайды.
Жаңылтпашты оқы. <<Алма алма>>
2-деңгейдегі оқушылар жаңылтпашты
тармағындағы <<алма>> сөзінің мағынасын
оқиды. <<Алма алма>> тармағындағы
түсіндіріп бер.
<<алма>> сөзінің мағынасын түсіндіріп
3-деңгей:
береді: алма - жеміс; алма - қимыл
атауы.
142
<<Алма>> сөзінің екі мағынасына да сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
3-деңгейдегі оқушылар <<алма>> сөзінің екі мағынасына да сөйлем құрайды.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Е дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей білуге талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
143
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай
тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Е>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Е е>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Е е>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Самат қайда барды?
Ол нені көрді?
Елікке не берді?
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Самат орманға барды. Ол елікті көрді. Елікке қалтасындағы кәмпитін берді.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Самат орманға барды. Ол елікті көрді. Елікке қалтасындағы кәмпитін берді>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. Ол елікті көрді.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<елік>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<е-лік>> деп буынға бөледі.
5. <<-Е>> буынын созып, әндетіп айтады.
6. <<Ее>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<е>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Санағыштар Оқулық
144
3. Қажетті сөйлемді (Ол елікті көрді) бөліп алып, оны сөздерге (Ол, елікті, көрді) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<елік>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Е е>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Е е>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Санағыштардан <<е>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 42-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Е е>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (ар ер, ол ел), ортасына (елу езу) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Е е>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Е>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Е>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Е әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Е әрпі кездесетін сөздерді көркем жазады.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері
145
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбада қандай сөз жасырулы тұрғанын анықта.
2- деңгей:
<<Е>> дыбысы сөздің қай бөлігінде (басында, ортасында, соңында) орналасқанын анықта. Сөзді буынға бөл.
3- деңгей:
<<Жеміс>> сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбада жасырулы тұрған сөзді табады: жеміс.
2- деңгейдегі оқушылар сөздегі Е дыбысының орнын анықтайды. Жеміс сөзін буынға бөледі.
3- деңгейдегі оқушылар <<Жеміс>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашты жаттап алып, жаңылтпаш айтып жарысады.
Оқулық
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
146
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Е дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай
қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Сөйлемдер ретін дұрыс анықтап, мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты
қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Е е>> әрпі кездесетін
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
147
сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<терме>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқиды.
4. Оқушылар суреттердің көмегімен <<Мынау не?>> сұрағына жауап береді: Мынау емен. Мынау - терек. Мынау - ер- тоқым.
5. Оқушылар сөйлемнің сызба- моделі арқылы төмендегі жауаптардың сұрағын табады: Сенің атың кім? Атаңа кім боласың? Ертегі қалай басталады?
6. Оқушылар жаңылтпашты буындап, тұтас оқиды.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (мен емен, сен Есен), ортасына (терме терезе), соңына (ер ерте) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
3. Суреттердің көмегімен <<Мынау не?>> сұрағына жауап беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқулық
4. Сөйлемнің сызба-моделі арқылы төмендегі жауаптардың сұрағын табу.
5. Жаңылтпашты буындап, тұтас оқу. Есет атам
Ет асатар,
148
Ет асатса, 5 асатар.
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді және сөйлемді көркем жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Буындардан сөз құра.
2- деңгей:
Есен, емен, ерте, немере сөздеріндегі <<е>> дыбысының орнын анықта.
3- деңгей:
<<Сен>>, <<емен>> сөздерімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар жасырулы тұрған буындардан сөздер құрайды: Есен, емен, ерте, немере.
2- деңгейдегі оқушылар Есен, емен, ерте, немере сөздеріндегі
<<е>> дыбысының орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<Сен>>,
<<емен>> сөздерімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
149
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Д дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
150
(26 мин)
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Д д>> дыбысының айтылу ерекшелігін білетін боласыңдар. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Д д>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Сыныпта қандай сабақ басталды?
Сыныпта домбыра сабағы басталды.
Мұғалім оқушыларға не үйретті?
Мұғалім оқушыларға күй үйретті.
Оқушылар не шертті?
Оқушылар күй шертті.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Сыныпта домбыра сабағы басталды.
Мұғалім оқушыларға күй үйретті. Оқушылар тез қағып алды.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Сыныпта домбыра сабағы басталды.) бөліп алып, оны сөздерге (сыныпта,
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Сыныпта домбыра сабағы басталды. Мұғалім оқушыларға күй үйретті. Оқушылар тез қағып алды>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Сыныпта домбыра сабағы басталды>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<домбыра>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен
<<дом-бы-ра>> деп буынға бөледі.
5. <<Домбыра>> сөзінде қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Дд>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Қарындаштардан <<д>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Қарындаштар
Оқулық
151
домбыра, сабағы, басталды) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<домбыра>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Д д>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Д д>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Қарындаштардан <<д>> әрпінің сұлбасын жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 44-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Д д>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнымен танысу, оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Д д>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Д>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Д>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<дана>>, <<дос>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Д әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Д әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі
бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазу дәптері
152
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Оң жақта дыбыс сызбасында қандай сөз жасырулы тұр? Ол үшін сандарды ретімен орналастыр.
2- деңгей:
Сөз құра. Әр сөздің мағынасын анықта.
3- деңгей:
Шыққан сөздерді қолданып сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR арқылы немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Дос болсаң, берік бол>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сөздегі дыбыс сызбасында қандай сөз жасырулы тұрғандығын анықтайды.
2- деңгейдегі оқушылар сызба көмегімен сөз құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар сөздерді қолданып сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын анықтауға тырысады.
3. Досқа берік, адал болу керектігін түсінеді.
Оқулық
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен
көрсетеді.
Рефлексия
тақтайшасы
153
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Д дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
154
(26 мин)
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтастай оқисыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Сөйлемдер ретін дұрыс анықтап, мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Дд>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<дода>>, <<долана>>, <<дуадақ>> сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
3. Оқушылар сөзге тиісті жалғауды жалғайды. Сөз құрайды.
4. Оқушылар сөйлемді оқиды.
5. Оқушылар сөйлемдердің дұрыс ретін анықтайды. Мәтінді буындап, тұтастай оқиды.
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Сөздерді буындап, тұтас оқыту.
2. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасында (дауа дода) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
3. Сөзге тиісті жалғауды жалғап, сөз құрау.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
4. Суретті сөзге айналдырып, сөйлем құрау.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Мақтау
Оқулық
5. Сөйлемдердің дұрыс ретін анықтап, мәтінді буындап, тұтас оқу.
155
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сөйлемдердің дұрыс ретін анықтап, мәтін құрап жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сюжетті суретке қарап әңгімеле. Мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан <<долана>>,
<<дуадақ>> туралы ақпарат тап.
2- деңгей:
Бұл сөздерді қолданып сөйлем құра.
3- деңгей:
Құраған сөйлеміңнің сызбасын сыз. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып,
жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан <<долана>>, <<дуадақ>> туралы ақпарат табады.
2- деңгейдегі оқушылар бұл сөздермен сөйлем құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар құраған сөйлемінің сызбасын сызады.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
156
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ш дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуге үйренеді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан
арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
157
(26 мин)
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ш>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ш ш>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ш ш>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Кімдер аулада жүр?
Шара мен Шырын аулада жүр.
Шора аулаға немен шықты?
Шора аулаға шармен шықты.
Шара мен Шырынға қандай шар берді?
Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді. ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме
құрау: Шара мен Шырын аулада жүр. Шора аулаға шармен шықты. Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Шара мен Шырын аулада жүр. Шора аулаға шармен шықты. Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
3. <<Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<шар>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
5. <<Ш>> дыбысын созып айтып, оны анық естиді.
6. <<Ш ш>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<ш>> <<әрпін жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Санағыштар
Оқулық
158
3. Қажетті сөйлемді (Шараға сары, Шырынға қызыл шар берді.) бөліп алып, оны сөздерге (Шараға, қызыл, Шырын, сары, шар, берді). ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<шар>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ш ш>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ш ш>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Санағыштардан <<ш>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалім оқулықтың 46-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқиды.
2. <<Ш ш>> дыбысының сөздегі орнын (сөз алдында, ортасында, соңында) оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ш ш>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ш>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ш>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты көрсету.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан мұғалім көмегімен шырмауық сөзінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Ш әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Ш әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазу дәптері
159
жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру: 1-деңгей: Ребусты шешу. Дыбыстық сызбада қандай сөз жасырылған? Анықта.
2- деңгей:<<Шырмауық>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен сөздіктен тауып айт.
3- деңгей:
<<Шырмауық>> сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Төгілген жерге ақ моншақ, Ғайып болды сол шақта-ақ.
Мұғалім жұмбақпен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастырады. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай
мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алады.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар ребусты шешіп, дыбыс сызбасында жасырылған сөзді табады: шырмауық. 2-деңгейдегі оқушылар <<шырмауық>> сөзінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен сөздіктен тауып айтады.
3-деңгейдегі оқушылар <<шырмауық>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды.
2. Жұмбақтың шешуін табуға тырысады.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
160
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ш дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтастай оқисыңдар. Сызба- модель арқылы сөз, сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Ш>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
161
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру.
3. Сызба көмегімен жасырынған сөздерді тауып оқу.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
3. Оқушылар берілген сызбадан жасырынған сөздерді тауып оқиды: алаша, шырын, шырша.
4. <<Не?>>, <<неше?>>, <<нешеу?>> сұрақтарымен берілген сөйлемдерді жауаптарымен оқиды.
5. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Шынар - сатушы. Ол шыны сатады. Шыны - ыдыс. (Жазу дәптеріне көшіріп жазады.)
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді және сөйлемді көркем жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр
беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>>
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
4. <<Не?>>, <<неше?>>, <<нешеу?>> сұрақтарымен берілген сөйлемдерді жауаптарымен оқу.
Мақтау
Оқулық
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Оқулық
162
түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей: Бос ұяшықтардағы сөздерді тап.
2- деңгей: Шортан, шана, моншақ сөздерін буынға бөл.
3- деңгей: Шортан, шана, моншақ сөздерін сызбадағы орнына қойып, сөйлем құрау.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар бос ұяшықтардағы сөздерді табады: шортан, шана, моншақ.
2- деңгейдегі оқушылар шортан, шана, моншақ сөздерін буынға бөледі.
3- деңгейдегі оқушылар шортан, шана, моншақ сөздерін сызбадағы орнына қойып, сөйлем құрайды: Анау - шортан. Анау - шана. Анау -
моншақ.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ұ дыбысы және әрпі
163
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтеуді үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп
үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ұ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ұ ұ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ұ ұ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет мазмұны бойынша әңгіме құрау:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Арман мен Марат шеберханада ұшақ жасады. Ұшақтары өте әдемі болды. Шынайы ұшаққа ұқсайды>>.
2. Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға
көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
164
а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:
Бұл қай жер?
Бұл - шеберхана.
Арман мен Марат не жасады?
Арман мен Марат ұшақ жасады.
Ұшақ қандай?
Ұшақтары өте әдемі.
ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Бұл - шеберхана. Арман мен Марат ұшақ жасады. Ұшақ әдемі.
2. Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтау.
3. Қажетті сөйлемді (Арман мен Марат ұшақ жасады.) бөліп алып, оны сөздерге (Арман, Марат, ұшақ, жасады) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ұшақ>> сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау: ұ-шақ.
6. <<Ұ ұ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ұ ұ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Санағыштардан <<ұ>> әрпін жасау.
9. <<Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз>> қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Мұғалімнің оқулықтың 48-бетінде берілген сөздер мен мәтінді оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
3. <<Арман мен Марат шеберханада ұшақ жасады>> сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ұ-шақ>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ұ-шақ>> деп буынға бөледі.
5. <<Ұшақ>> сөзінде қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ұ ұ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<ұ>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Санағыштар
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
165
2. <<Ұ ұ>> дыбысының сөздегі орнын (сөз алдында, ортасында) оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасауы.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Алдына (сұрақ - құрақ), ортасына (ұлан - ұран), соңына (ұл - ұлу, ұт - ұтқыр).
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ұ ұ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ұ ұ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ұ ұ>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан ұлу, құрақ, ұлан, ұран сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Ұ әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Ұ әрпі кездесетін сөздерді көркем жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Қай сурет атауы дыбыс сызбасына сәйкес келетінін анықта.
2- деңгей:
<<Ұ>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Бұлбұл, құр, ұлу сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
ұйымдастыруы.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасына сәйкес келетін суретті анықтайды: бұлбұл.
2- деңгейдегі оқушылар <<ұ>> дыбысының бұлбұл, құр, ұлу сөздеріндегі орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар бұлбұл, құр, ұлу
сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
Оқулық
166
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ұ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтеуге талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
(1 - 7 мин)
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Психологиялық ахуал орнату.
Он саусақтың саласындай.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
167
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөздерді, сөйлемдерді буындап, тұтас оқисыңдар. Сызба- модель арқылы сөйлем құрайсыңдар. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайсыңдар. Сөздің алдына, ортасына, соңына тиісті дыбысты қосу арқылы сөздің мағынасы өзгеретінін түсінесіңдер. <<Ұ>> әрпі кездесетін сөздерді, сөйлемдерді көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
Оқылым
1. Сөздерді буындап, тұтас оқу.
2. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру.
3. Сөз сызбасымен сөз тіркесін құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан ұршық, ұзақ, тұзақ, құлан, құрық, құндыз сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
3. Сөз сызбасымен сөз тіркесін құрайды: ақ ұнтақ, ақ құрт, азын құрық, ұзын құлақ.
4. Суретке қарап, сұраққа жауап береді, сөйлем құрайды: Ұшақ ұшты. Құс қонды.
5. Оқушылар орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
4. Сызба-модельге сәйкес сөйлем құрау.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Қолпаштау
168
Жазылым.
Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
құрайды: Мынау - Құрман. Ол - ұлан. Құрман - дарынды оқушы.
Мақтау
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы сөздерді және сөйлемдерді көркем жазады.
2. Оқулықтағы тапсырманы дәптерге орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сөзжұмбақты шешуін тап.
2- деңгей:
Ұлу, ұшқыш, ұшақ, ұршық сөздеріндегі <<ұ>> дыбысының орнын анықта.
3- деңгей:
Ұлу, ұшқыш, ұшақ, ұршық сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алады.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1. Оқушылар сөзжұмбақтың шешуін табады.
2. Оқушылар ұлу, ұшқыш, ұшақ, ұршық сөздеріндегі <<ұ>> дыбысының орнын анықтайды.
3. Ұлу, ұшқыш, ұшақ, ұршық
сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Мақтау
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
169
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Не үйрендім? Не білдім?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: мұғалімнің қолдауымен мәтіннің, сюжетті суреттің мазмұны бойынша сұрақ қоя алады, сұраққа жауап береді; сызба- модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрастырады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Амандасу
Мейірімді жүрекпен, Ақ пейілді тілекпен Амандасып алайық,
Бір жадырап қалайық!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша сөйлем, әңгіме құрайсыңдар. Суретке қарап,
сұрақ қоясыңдар және оған жауап бересіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
170
(МК, Ж) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суретке қарап, сұрақ қою және жауап беру.
Жазылым
2. Сюжетті сурет бойынша сызбаға сәйкес сөйлем құрау.
1. Оқушылар сурет бойынша жанында отырған оқушыға сұрақ қояды, сұраққа жауап береді.
Үстел басында ас ішер алдында не дейміз?
Асыңыз дәмді болсын!
Ас болсын!
Астарың дәмді болсын!
2. Оқушылар сюжетті сурет аясында берілген сызба бойынша сөйлем құрайды.
Самат, тоқта!
Самат, ақырын!
Ойыншық кімдікі?
Сіздердің ойыншықтарыңыз ба?
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Санағыштар
Оқулық
Айжан кітап оқыды.
Оқушылар осы секілді сөйлемдер құрайды. Бірақ оқушылардың
қиялына ерік берілу керек.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
3. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
3. Оқушылар жазу дәптеріндегі шығармашылық тапсырмаларды орындайды: өзі үйренген сөздерді
Мақтау
Жазу дәптері
171
анықтау, оқулықта берілген тапсырманы жазу дәптеріне көркем жазады.
4. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<С, О, Т, Қ, Ы, З, М, Е, Д, Ш, Ұ>> дыбыстарымен сөздер құра.
2- деңгей:
Құраған сөздеріңді көптік мағынада қолданып көр.
3- деңгей:
Құраған сөздеріңнің бірімен сөйлем құра.
Мұғалімнің бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алуы.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар <<С, О, Т, Қ, Ы, З, М, Е, Д, Ш, Ұ>> дыбыстарымен сөздер құрайды.
2- деңгейдегі оқушылар құраған сөздерін көптік мағынада қолданып айтады.
3- деңгейдегі оқушылар құраған сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Оқулық
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- 172
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Не үйрендім? Не білдім?
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; дауысты дыбыстардың буын құрайтынын біледі, сөздегі буын санын анықтайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры байиды; байланыстырып сөйлеуі қалыптасады.
Тәрбиелік: алған білімін тексеріп, өзін-өзі бағалауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Екеуіміздің ұқсастығымыз сонда...>> жаттығуы. Оқушылар екі топқа бөлінеді. Бір топ сыртқы шеңбер, ал екінші топ ішкі шеңбер жасайды. Бір- біріне қарама-қарсы тұрады.
Сыртқы шеңбердегі әр бала өзінің ішкі шеңбердегі сыңарына:
<<Екеуіміздің ұқсастығымыз...>> деп айтқан кезде, ішкі шеңбердегі сыңары
<<Екеуіміздің айырмашылығымыз...>> деп жауап қайтарып, шеңбер бойымен келесі адамға бір қадам жасайды. Барлығы өзінің бірінші
сыңарына жеткенше жалғаса береді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін сендер сөздерге дыбыстық талдау жасау арқылы дауысты және дауыссыз дыбыстар туралы алған білімдеріңді бекітесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Суретте берілген зат атауларын буынға бөлу. Суретте берілген қателерді табу.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Суреттер, оқулық
Сызба
173
1. Оқушылар суретте берілген қателерді табады (қоянның құйрығы, түлкінің құйрығы және тауықтың құйрығы бір-бірімен ауысып кеткен). Қоян, түлкі, тауық сөздерін буынға бөледі: қо-ян, түл-кі, та-уық.
2. Оқушылар дауысты дыбыстан басталатын жемістерді атайды: алма, апельсин.
3. Оқушылар дыбыс сызбасының дұрыс немесе бұрыстығын анықтайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды. Берілген сөздермен сөйлем құрап жазады, сөздерді сызба-модельге
сәйкес буынға бөледі, мәтін құрайды.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
2. Дауысты дыбыстан басталатын жемістерді атау.
Оқулық
3. Дыбыстық талдау дұрыс жасалған-
жасалмағандығын анықтау.
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Мақтау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
174
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Ұяшықтарды суреттермен сәйкестендір (жазу дәптеріндегі 5-тапсырма).
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1. Оқушылар ұяшықтарды суреттермен сәйкестендіреді.
2. Оқушылар торғай, ұршық, шана, сағат сөздеріне дыбыстық талдау жасайды.
3. Торғай, ұршық, шана, сағат
сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Қолпаштау Мақтау
Оқулық
2- деңгей:
Торғай, ұршық, шана, сағат сөздеріне дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Торғай, ұршық, шана, сағат сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қою, жауап алу.
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Б дыбысы және әрпі
175
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын дәлелдейді.
Тәрбиелік: үлкендерге қолғабыс жасауға, ақылды болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Сиқырлы қапшық>> ойыны. Үстелдің үстінде сиқырлы қапшық тұр. Ішінде әртүрлі ұсақ ойыншықтар бар. Балалар кезекпен келіп қапшықтың ішіндегі екі бірдей затты тауып алады. Мысалы: екі бота, екі қой т.б. Балалар қолымен заттарды сипап бірдей затты тауып алған соң,
сипаттап айтады. Айтқанын тексеру үшін заттарды сыртқа шығарады, ойын осылайша жалғасады.
Оқушылар заттарды қолмен ұстай отырып, ұқсас заттарды сипау арқылы табады. Ұқсастығын айтады.
Қолдау
Қапшық, жануарлардың ойыншық үлгілері
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Б>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Б б>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Б б>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Балалар аталарына
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
176
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<бота>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Б>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Б>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<б>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 52-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (жаңылтпашты) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Б>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (бал - бала), сөз ортасына (баба - бата), сөз алдына (арба - дорба) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<бал>>,
<<баба>>, <<бата>>, <<болат>>, <<арба>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
көмекке келді. Берік бұзау суарды. Айбол ботаға жем берді. Ал Береке лаққа сүт берді. Атасы немерелеріне риза болды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (5).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Айбол ботаға жем берді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<бота>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<бо-та>> деп буынға бөледі.
5. <<Б>> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Б>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<б>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<бал>>,
<<баба>>, <<бата>>, <<болат>>, <<арба>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін
оқушыларға көмек беру.
Ермексаз
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
177
5. Мақалды тыңдатып, беретін мәнін айту.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Б>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Б>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Б>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Б әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Ребусты шешпес бұрын оқушыларға <<Тас>> және
<<бақа>> сөздерін қоссақ, қандай сөз шығады?>> сұрағын қою.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттер мен сөздің дыбыстық сызбасына сәйкес жаңа сөзді тап.
2- деңгей:
Б дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Ребустың шешуіндегі сөзбен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыстық сызбасына сәйкес <<тасбақа>> жаңа сөзін табады. 2-деңгейдегі оқушылар Б дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3-деңгейдегі оқушылар <<тасбақа>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
178
алу. Сабақты <<Ақылды бала айтқызбай істейді>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
3. Айтқызбай істейтін ақылды бала болуға талпынады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Б дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сызба-модель арқылы сөйлемдер құрайды. Сөйлемдерден оқиға желісін сақтай отырып, шағын мәтін құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Қолдау
179
<<Таныстыру>> жаттығуы.
Әр оқушы өз есімінің бірінші әрпіне қарай бойындағы жеке қасиетін қосып айту керек.
Мысалы: Самал: - Мен сабырлымын т.б.
Осылайша әр оқушы өзіне тән қасиеттерді айтып шығады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар. (МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1- тапсырма.
Оқулықтың 53-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
2- тапсырма. Тізбектегі әріптерден сөздер (бұрыш, қарбыз, асқабақ) құрап оқуды қадағалау. Құраған сөздерінен <<б>> дыбысының орнын анықтау, дыбыстық талдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Тізбектегі әріптерден сөз құрап оқиды.
5. Оқыған сөздердегі <<б>> әрпінің орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
6. Сызбаға сәйкес сөйлемдерді сәйкестендіріп, дауыс ырғағын сақтай отырып оқиды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық. Кеспе әріптер, буындар
3-тапсырма. Сызбаға сәйкес берілген сөздерді қойып, сөйлемдерді оқу.
Тізбектегі әріптерді қосып оқуда көмек керек болған жағдайда қолдау көрсету.
Суреттер Оқулық
. !
Шұбат бер. Болат, дұрыс оқы! Бұзау бесеу. Болат, батыл бол!
Сөздерді сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, оқуда
жәрдемдесу.
Сызба, оқулық
Оқулық
180
(МК, Ө) Жазылым 4-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөздерден мәтін құрап жазу.
Бақшада қарбыз бар. Онда бұрыш та, асқабақ та бар.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
<<Б>> дыбысының <<бақбақ>>, <<бақа>> сөздеріндегі орнын анықта.
2- деңгей:
Бақбақ сөзінен жаңа сөздер жаса.
3- деңгей:
Бақбақ сөзімен сөйлем құра.
1-деңгейдегі оқушылар <<Б>> дыбысының <<бақбақ>>, <<бақа>> сөздеріндегі орнын анықтайды. 2-деңгейдегі оқушылар бақбақ сөзінен жаңа сөздер жасайды. 3-деңгейдегі оқушылар бақбақ
сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін қайықты түрлі түсті қарындашпен бояй отырып білдіреді.
Желкенді қайық суреті
181
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Й дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды. Сөзге дыбыстық талдау жасайды. Дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын дәлелдейді.
Тәрбиелік: өзгелердің ойын тыңдауға, пікірін сыйлауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Көңілді шеңбер>> ойыны.
Балалар шеңбер жасап отырады. Бір-біріне мұқият қарап болған соң, көздерін жұмулары қажет. Сол кезде отырған балалардың алдына әртүрлі заттар қойылады (доп, көлік, секіртпе т.б.).
Ойын қызықты болу үшін не істеу керек деп ойлайсыңдар?
Ұрыспау, бір-бірін сыйлау, ойыншықтарды қызғанбау.
Балалар көздерін ашқан соң алдындағы заттардың атын атайды. Сол заттармен қандай ойын ойнауға болатынын айтады.
Қолдау
Ойыншықтар
Сабақтың
ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
182
сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Й>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Й й>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Й й>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. Сөздерді буындап, тұтас оқиды.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме талдау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ай>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Й>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Й>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<й>> әрпін жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Балалар түнгі аспанды бақылады. Олар жарқыраған айды көрді. Арай жұлдыздарға қызыға қарады. Жұлдыз бен айды бақылау балаларға ұнады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Олар жарқыраған айды көрді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ай>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды:
<<ай>> бір буынды сөз екенін айтады.
5. <<Ай - й-й>> деп созып айтып, <<й>> дыбысын анық естиді.
6. <<Й>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<й>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Ермексаз
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
183
Оқылым.
1. Оқулықтың 54-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Й>> дыбысының сөздің ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ай - тай), сөз ортасына (айна - Айнар), сөз алдына (йод - ойыншық) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<йод>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
5. Жаңылтпашты жаттатқызып, оқушылардың жаңылмай тез-тез айтуын ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<йод>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолпаштау
Мақтау
Сызба, оқулық
Оқулық
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Й>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Й>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Й>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<й>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
184
(7 мин)
Ребусты шешпес бұрын оқушыларға Қазақстанның рәміздерін атауды тапсыру.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Ребус шешуін дыбыс сызбасы арқылы тап (байрақ).
2- деңгей:
Байрақ сөзінің мағынасын сөздіктен анықта.
3- деңгей:
Байрақ сөзімен сөйлем құра.
1- деңгейдегі оқушылар сурет пен сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: байрақ.
2- деңгейдегі оқушылар <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан мұғалімнің көмегімен
<<байрақ>> сөзінің мағынасын біледі. 3-деңгейдегі оқушылар <<Байрақ>> сөзімен сөйлем құрайды.
Мақтау, қолдау
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы
оқушылардың білімін бекіту.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. <<Й>> дыбысы сөздің басында кездесетін сөздерді атайды.
Қолдауды қажет ететін оқушылар- ға көмек беру.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- 185
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Й дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: заттардың жалпылау атауын біледі. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден оқиға желісін сақтай отырып, шағын мәтін құрайды.
Тәрбиелік: ұлттық ойын атауларын білуге, ойнауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Орныңды тап>> ойыны. Балалар шеңберге тұрады. Әр бала өзінің жанындағы баланы есінде сақтап, қарап алуы керек. Жүргізушінің бірінші белгісі бойынша, бөлменің жан-жағына тарап кетеді (белгі: шапалақтау). Екінші белгі бойынша шеңберге бастапқыда қай орында, кімнің қасында тұрғанын есінде сақтап, қайта
шеңбер түзеді.
Өз орнын таппаған балалар ойыннан шығады.
Қолдау
Жағымды әуен
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
186
Оқулықта көшіріп жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен жазасыңдар. Заттардың жалпылау атауларын білесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1- тапсырма.
Оқулықтың 55-бетінде оқуға берілген сөздерді, сөйлемдерді оқушылардың тұтастай оқуына қолдау жасау.
2- тапсырма. Ребусты шешу.
Ребустың шешуінде шыққан тай сөзіне дыбыстық талдау жасау. Сөздегі <<й>> дыбысының орнын анықтау. Сөйлем құрау.
2. Буындардан сөз құрату: Айша, Айдос, Айқын, Айман. Адам есімдері бас әріппен жазылатынына назар аудару.
3- тапсырма.
Сөйлемдерді толықтырып оқу.
Бірінші сөйлемді үлгі ретінде оқып беру. Қаймақ, айран - тамақ.
Қуыршақ, сылдырмақ - ойыншық.
<<Ұшты-ұшты>>, <<Санамақ>> - ойын.
Жазылым
4- тапсырма.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Ребусты шешеді. <<Тай>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды. <<Тай>> сөзімен сөйлем құрайды.
2. Буындардан сөздер құрайды. Й-дің сөздегі орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
Әр қатардағы сөздердің жалпылама атауын тауып, сөйлемдерді толықтырып оқиды.
1. Сөйлемдерді түсініп оқып, мағына- сына қарай мәтін шығатындай етіп орналастырады.
2. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Буындардан сөз құрап оқуда көмек қажет болған жағдайда үлгісін оқып көрсету.
Мақтау
Қолдау көрсету
Оқулық. Кеспе әріптер, буындар
Суреттер Оқулық
Ребус
Сызба, оқулық
Оқулық
187
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден оқиға ретін сақтай отырып мәтін құрау, дәптерге өздіктерінен көшіріп жазу.
Балалар аулада. Айнұр сурет салды. Ал Айдар мен Айдын дойбы ойнады.
бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
3. Оқулықтағы көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
4. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сөздерді дұрыс орналастырып оқуда жәрдемдесу.
Жазуда оқушыларға көмек қажет болған жағдайда аралай
жүріп көмек беру.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Суреттегі ойынның түрін, атауын табу. Ойынның ережесін айту.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттегі ойынның атын тап.
2- деңгей:
<<Ханталапай>> сөзіне дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
<<Ханталапай>> ойынының ережесін құрастыр.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттегі ойынның атауын табады: ханталапай.
2- деңгейдегі оқушылар <<Ханталапай>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<Ханталапай>> ойынының ережесін құрастырады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Сызба Сурет
Рефлексия
Бүгінгі сабақта алған әсерлерін телефонда WhatsApp желісімен смайлик жібереді.
Телефон суреті
188
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
К дыбысы және әрпі
Күтілетін нәтиже
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын дәлелдейді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,
алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
189
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<К>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<К к>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар. <<К к>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<кеме>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<К>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<К>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Асықтан <<к>> әрпін жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Анау - кеме. Кеме үлкен. Кемемен адамдарды және жүк тасиды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Анау - кеме) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 2 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<кеме>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ке-ме>> деп буынға бөледі.
5. <<ке>> бірінші буынындағы <<к>> дыбысын созып айтып, <<к>> дыбысын анық естиді.
6. <<К>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Асықтан <<к>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Асық
190
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 56-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (мақалды) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<К>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (кесе - кезек), сөз ортасына (ескек - екеу), сөз алдына (кеме - керек) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
5. Мақалды түсініп оқып, беретін мәнін айту.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<К>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<К>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<К>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің көмегімен <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан
<<ескек>>, <<керік>>, <<кеме>>, <<кешен>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<К>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолпаштау
Мақтау
Қолдау көрсету
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жұмыс дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Ребусты шешпес бұрын оқушылардан мойны ең ұзын жануар туралы білетіндерін сұрау.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыстық талдау сызбасы
арқылы жаңа сөзді табады: керік.
Саралау тапсырмалары
191
Дыбыстық сызбада жасырылған сөзді ребусты шешу арқылы тауып көр.
2- деңгей:
<<К>> дыбысының <<керік>> сөзіндегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
3- деңгей:
<<Керік>> сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Өз елің - алтын бесік>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
2- деңгейдегі оқушылар <<К>> дыбысының
<<керік>> сөзіндегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<керік>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Өз елің - алтын бесік>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Өз туған елін, жерін сүюге үйренеді.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай
<<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
К дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін
түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
192
күтілетін нәтижелер
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сызба бойынша сөйлемдер құрайды; орны ауыстырылған сөйлемдерден оқиға желісін сақтай отырып, мәтін құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Жүйрік ой>> жаттығуы
Мынадай сауалдарға іштей өзіне ғана жауап береді.
Төрт түліктен қандай өнім аламыз?
Қойдан қандай өнім алынады?
Еденге неліктен төсеніш төсейді?
Нені білуім керек?
Іштей өз-өзіне талдау жүргізеді. Ұлттық бұйымдарды өзіне тән ерекшеліктерін тауып айтып береді.
Қолдау
Қолдан жасалған ұлттық бұйымдар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Оқулықта көшіріп жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
1. Оқулықтың 57-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың буындап, тұтас оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
Қолдауды қажет
ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
193
2. Сұрақтар мен суреттер арқылы қосымшаның жалғану ерекшеліктеріне назар аудару.
Не? Нелер?
терек - теректер керуен - керуендер кесте - кестелер
3. Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Оқыған сөздердегі <<к>> әрпінің орналасу орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
5. Не? нелер? сұрақтарына жауап беретін сөздерді салыстырып оқиды.
6. Сөздіктен <<керуен>> сөзінің мағынасын тауып, түсіндіреді.
7. Сызбаға сәйкес сөйлемдерді дауыс ырғағын сақтай отырып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
1. Сөйлемдерді түсініп оқып, мағынасына қарай орналастырады.
2. Құраған шағын мәтінді оқиды: Мынау - ескек. Ескек ұзын. Олар - екеу.
Сөзге мағынасына қарай сұрақ қойғанда көмек керек болған жағдайда көмектесу.
Суреттер. Оқулық
Жазылым
2-тапсырма.
1. Сөздерді сызбаға сәйкес орналастырып, үш сөйлем құрап оқу.
2. Құраған сөйлемдерді дәптерге өздіктерінен көшіріп жазу.
Сызба, оқулық
Текемет екеу екен. .
Мынау кесте ме? ?
Сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, оқуға жәрдемдесу.
Мереке құтты болсын!
!
<<Менің алғашқы сөздігім>>
көмекші құралы
Керуен туралы ақпаратты сөздіктен тауып, сыныпта бөлісу.
Оқылым
3-тапсырма.
Оқулықтағы орны ауыстырылып берілген
сөйлемдерді ретімен орналастырып, мәтін құрау.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық. Жұмыс дәптері
194
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Бос ұяшықтарға тиісті әріптерді орналастырып оқы.
2- деңгей:
Сөздіктен <<қобыз>> сөзінің мағынасын анықта.
3- деңгей:
<<Қобыз>> сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар бос ұяшықтарға тиісті әріптерді қойып,
<<шелек>>, <<бота>>, <<текемет>>, <<қобыз>> сөздерін оқиды.
2- деңгейдегі оқушылар сөздіктен
<<қобыз>> сөзінің мағынасын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<қобыз>> сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай түстерді белгілейді және себебін түсіндіреді.
Рефлексия тақтайшасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
І дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын
195
дәлелдейді.
Тәрбиелік: білімпаз болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Дайын бол!>> ойыны. Балалар шеңбермен жүреді. Жүргізуші бір санды айтады, оқушылар сол санды қолмен немесе саусақтарымен ұқсатып көрсетеді.
Мысалы: үш, екі, төрт т.б.
Сандарды саусақпен, қолмен көрсеткенде барынша ұқсас болуы қажет.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<І>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<І і>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<І і>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Аквариумда теңізде кездесетін барлық балықтарды көруге болады. Әли мен інісі балықтарды тамашалады. Олар өздерін теңіз патшалығында жүргендей сезінді>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Әли мен інісі балықтарды
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
196
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<іні>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<І>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<І>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<і>> әрпін жасау.
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 58-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (мақалды) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<І>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (іні - ілім), сөз ортасына (біл - білім), сөз алдына (іл - іні) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Мақалды мәнерлеп оқып, мазұнын айту.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<І>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<І>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<І>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмыс ұйымдастыру.
тамашалады.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 5 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<іні>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<і-ні>> деп буынға бөледі.
5. Бірінші буындағы созылып айтылып тұрған дыбысты табады.
6. <<І>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексазбен <<і>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<І>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр
беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>>
Оқушыларға әріптің сұлбасын жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Мақтау, қолдау
Ермексаз
Оқулық
Сызба, оқулық
Жазу дәптері Оқулық
197
түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Жұмбақты оқып, шешуін тап. Дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
<<І>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Жұмбақты жатқа айт.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Білім - өмір шырағы>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі жұмбақты оқып, шешуін табады. Дыбыстық талдау жасайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<і>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар жұмбақты жатқа айтады. Сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Білім - өмір шырағы>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Білім алудың маңызды екенін өз сөздерімен түсіндіреді.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сәйкес
<<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- 198
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
І дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; дыбыстан буын, буыннан сөз, сөзден сөйлем, сөйлемнен мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздерге тиісті сұрақ қояды және суретке сүйене отырып, жауап береді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Мен суретшімін>> ойыны.
Оқушылар бірінің артына бірі тұрады. Бастаушы бір суреттің сұлбасын алдында тұрған оқушының арқасына саусағымен жүргізіп салады. Ал ол оқушы алдында тұрған оқушының арқасына салады. Осылайша соңғы балаға дейін салып шығады. Бастаушы мен соңғы салған баланың суреттері салыстырылады. Егер екеуі екі түрлі болса, қате кеткен ойыншыны табады. Ол ойыншы
ойыннан шығады.
Суретті анық етіп салу қажет.
Қолдау
Сабақтың
ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді,
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
199
сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Оқулықта көшіріп жазуға берілген
тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен жазасыңдар.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. <<ы - і>> дыбыстары бар сөздерді салыстырып оқиды. <<Ы>>-ның жуан, <<і>>-нің жіңішке дауысты дыбыс екенін айтады.
5. Қандай? сұрағына жауап беретін сөздерді тауып, сөздерді оқиды: ескі зат; сұр тышқан; ақ ешкі; қызыл етік.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздерді жазады.
2. Бұл кім? және Ол не істеді? сұрақтарының жауабын сызба бойынша орындайды. Сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазады.
Қолдау
Оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
1. Оқулықтың 59-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
2-тапсырма.
<<ы - і>> дыбыстары бар сөздерді салыстырып оқу.
ыс - іс ыстық - істік
тыс - тіс сыз - сіз
Сөзге мағынасына қарай сұрақ қоюда көмек қажет болған жағдайда көмектесу.
Сызба, оқулық
Қандай? сұрағына жауап беретін сөздерді табу.
Қандай?
ескі зат сұр тышқан
ақ ешкі қызыл етік
Жазылым
3-тапсырма.
Бұл кім? және Ол не істеді? сұрақтарының жауабын сызба бойынша орындау.
Сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазу.
Сөздерді сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, сұраққа жауап беруде көмек қажет болған жағдайда бағыттап отыру.
Оқулық Жұмыс дәптері
Кім? Не істеді?
Бұл кім? Ол не істеді?
Бұл бала. Сурет салды.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Мақтау
200
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Кім? сұрағына жауап беретін сөзді тап. (суретші). Тапқан сөзге дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Мұғалімнің көмегімен <<І>> дыбысының ірімшік, кілем, елік, білім сөздеріндегі орнын анықта.
3- деңгей:
Суретші сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар кім? сұрағына жауап беретін сөзді сызбадан табады. Сөзге дыбыстық талдау жасайды.
2- деңгейдегі оқушылар мұғалімнің көмегімен <<і>> дыбысының ірімшік, кілем, елік, білім сөздеріндегі орнын анықтайды. 3-деңгейдегі оқушылар суретші сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған білімдері мен көңіл күйлерін анықтап, себебін түсіндіреді.
Нысана суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
201
Сабақтың тақырыбы
ң дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды; сөзге дыбыстық талдау жасайды; дыбыс пен әріпті ажыратуда ойын дәлелдейді.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Зообақтағы аңдар>> ойыны. Үстел
үстіндегі жабайы аңдарды зообақ торына, үй жануарларын қораға орналастырады.
Жабайы аңдар мен үй жануарларын бөліп орналастырады.
Қолдау
Жабайы аңдар мен үй жануарларының, тор, үйдің макеті
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар, <<ң>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<ң>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<ң>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1-тапсырма.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
202
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<сұңқар>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<ң>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<ң>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Жіптен <<ң>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
2-тапсырма. Оқылым.
1. Оқулықтың 60-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (жаңылтпашты) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<ң>> дыбысының сөз ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (аң - шаң), сөз соңына (оң - оңаша) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Жаңылтпашты жаттатқызып, оқушылардың тез-тез айтуын ұйымдастыру.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Аңсар атасымен зообаққа барды. Зообақта әртүрлі аңдар мен құстар бар. Оған сұңқар ұнады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Оған сұңқар ұнады.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<сұңқар>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды, буынға бөледі.
5. <<Сұң>> бірінші буынын <<сұң-ң-ң>> деп созып айтып, <<ң>> дыбысын анық естиді.
6. <<ң>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<ң>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Жіп.
Әріптің жазбаша түрі
Оқулық
203
3-тапсырма.
Геометриялық фигуралардың ішіне жазылған буындардан сөздер құрау. Сөздерге дыбыстық талдау жасау: қайың, аңшы, еңбек.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ң>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<ң>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<ң>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
Буындардан сөздер құрайды. Құраған сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ң>> әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбадағы жасырынып тұрған сөзді тап.
2- деңгей:
<<ң>> дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
Қайың сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыстық талдау сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: қайың.
2- деңгейдегі оқушылар <<ң>> дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<қайың>> сөзімен сөйлем құрайды.
Саралау тапсырмалары
Сурет. Сызба
204
ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашты жаттап алады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сәйкес бағдаршам түстерін белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Бағдаршам суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
ң дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: мәтіннің мазмұнын баяндайды; орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды; әріптердің орнын ауыстыра отырып, жаңа сөздер жасайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Қолдау
205
Психологиялық ахуал орнату.
<<Дыбыстарды тану>> жаттығуы.
Бейнебаяндағы жабайы аңдардың дауысын ести отырып, аттарын атайды.
Аңдарды дауысына қарай ажыратады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Оқулықта көшіріп жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен жазасыңдар.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
1. Оқулықтың 61-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
2. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<тоң>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Оқыған сөздердегі <<ң>> дыбысының орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
5. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<тоң>> сөзінің
түсіндірмесін тауып оқиды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық Бағандағы сөздер
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазылым
2-тапсырма.
Кестедегі сөздерді сызба бойынша орналастырып, сөйлем құрап оқу. Дәптерге өз бетінше көшіріп жазу.
.
Таң атты. Қоңыз қонды. Сұңқар саңқылдады.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және
Сөздерді сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, сөйлем құрап оқуда көмек қажет болған
Оқулық Сызба
Жазу дәптері
206
Оқылым
3-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Оның алдында терісі теңбіл аң тұрды. Мойны
неткен ұзын еді! Бұл керік болатын.
жағдайда бағыттап отыру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға
көмек беру.
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
Оқушылар өздеріне берілген саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс
тапсырмаларын орындайды.
ұйымдастыру:
1-деңгейдегі оқушылар қоңырау сөзінен
1-деңгей:
жаңа сөздер құрайды: қоңыр, қоң, оң.
Қоңырау сөзінен жаңа сөздер құра.
2-деңгейдегі оқушылар <<ң>> дыбысының
2-деңгей:
<<қоңыр>>, <<қоң>>, <<оң>> сөздеріндегі орнын
Саралау
<<ң>> дыбысының <<қоңыр>>, <<қоң>>, <<оң>>
анықтайды.
Қолдауды қажет
тапсырмалары
сөздеріндегі орнын анықта.
3-деңгейдегі оқушылар <<қоңыр>>, <<қоң>>,
ететін
3-деңгей:
<<оң>> сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
оқушыларға
<<Қоңыр>>, <<қоң>>, <<оң>> сөздерінің бірімен
көмек беру.
сөйлем құра.
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерімен,
Бір-бірін
Микрофон
ұсыныстарымен бөліседі.
бағалайды.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің
аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
ң дыбысы және әрпі
207
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді, сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды; әріптердің орнын ауыстыра отырып, жаңа сөздер жасайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Балық аулау>> ойыны.
Сынып оқушылары ыдысқа өз заттарын салады. Қармақпен затты аулап, балық аулаушы кімдікі екенін айтады. Алған заттың
иесінің аты емес, менің, сенің, оның сөздері қолданылады.
Заттардың иесін атағанда атын атамауы қажет.
Қолдап отыру
Ыдыс, қармақ, оқушылардың заттары
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Сөздердің қатесін тауып, түзетіп жазасыңдар. Заттардың иесін тауып, атын атамай, <<менің, сенің, оның>> сөздерін орынды қолдануды үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 62-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың бірге буындап, тұтас оқуына
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды
тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Қолдау
Оқулық
208
қолдау жасау. <<Н>> - <<ң>> дыбыстары бар сөздерді салыстырып оқу.
2- тапсырма.
Іні, қоңырау сөздерін оқу. Затты біреуге тиесілі етіп айтуда қосымшаның өзгеретінін аңғару.
3- тапсырма. Сөздерді тиісті көлшікке орналастыру.
кесең тісің
қамшым сыңарың кестесі шыңы суреті
қоңырауы
менің
сенің
оның
4- тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау. Құраған мәтінді оқу.
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру. Сөздердің қатесін тауып, түзетіп жазу.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Оқыған сөздердегі <<ң>> әрпінің орналасу орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
5. <<Н>> - <<ң>> дыбыстары бар сөздерді салыстырып оқиды.
6. Сөздерді тиісті көлшікке түсіру арқылы оқиды:
Менің қамшым, қоңырауым. Сенің кесең, тісің, сыңарың. Оның кестесі, шыңы, суреті.
7. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Таңат - озат оқушы. Ол бос уақытында сурет салады. Оны достары мақтан тұтады.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сөздердің қатесін тауып, келесі қатарға түзетіп көшіріп жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Бағандағы сөздер
Оқулық
Бұлт, көлшік суреті
Оқулық
Жеке сөздер. Көлшік пен бұлттың суреттері
Оқулық
Жазу дәптері
209
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасына сәйкес келетін сурет атауын тап. <<Ң>> дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықта.
2- деңгей:
<<Н>> дыбысы бар сөзді тап. Дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Жаңғақ, шаңғы сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасына сәйкес <<шаңғы>> сөзін табады. <<Ң>> дыбысының <<шаңғы>> сөзіндегі орнын анықтайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<н>> дыбысы бар сөзді табады: он. <<Он>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<жаңғақ>>,
<<шаңғы>> сөздерімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерімен, ұсыныстарымен бөліседі.
Өзін-өзі бағалайды.
Суреттер
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ғ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
210
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Мен ғарышкермін>> ойыны.
- Балалар, өзімізді ғарышта жүрміз делік. Ғарышта ауа болмайтынын білесіңдер. Ауа жоқ жерде заттың да салмағы болмайды. Ендеше біз де салмағы жоқ шар сияқты бір орында тұра алмаймыз. Өзімізді шар
тәрізді сезініп, аяғымыздың ұшымен, дыбыс шығармай қалықтап жүріп көрейік.
Оқушылар музыка әуенін тыңдап, бөлмеде жүреді.
Қолдау
Музыка
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ғ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ғ ғ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ғ ғ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Ғарышта ауа болмайды. Онда барлық заттар қалқып жүреді. Ғарышқа ұшатын адамды ғарышкер деп атайды. Ғарышта скафандр кию қажет>>.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Әріптің баспа және жазба түрі
Суреттер, оқулық
Сызба
211
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ғарышкер>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ғ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ғ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<ғ>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 63-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (жаңылтпашты) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Ғ>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (аға - таға), сөз соңына (ғарыш - ғарышкер) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Жаңылтпашты жаттатқызып, оқушылардың тез-тез айтуын ұйымдастыру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ғ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ғ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ғ>> әрпін ауада жазып көрсету.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Ғарышқа ұшатын адамды ғарышкер деп атайды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 6 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<ғарышкер>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ға-рыш- кер>> деп буынға бөледі.
5. <<Ға->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ғ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<ғ>> әрпін жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ғ>> әрпінің бас және кіші әрпін
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Оқулық. Әріптің баспа түрі.
Түймелер
Оқулық
Жаңылтпаш
Жазу дәптері
212
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
жазады. Үлгі бойынша сөздерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Бос ұяшықтағы сөздің орнын таппас бұрын оқушыларға өлең жолының соңғы сөздері ұйқасатынын ескерту.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Өлеңді оқы. Дыбыс сызбасының көмегімен бос ұяшыққа тиісті сөзді тап.
2- деңгей:
Өлеңдегі <<ғ>> дыбысы бар сөздерге дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Өлеңдегі ұйқас сөздерді тап.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ, жауап арқылы оқушылардың бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп бойынша білімін бекіту.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар өлең ұйқасына қарай және сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: торғай.
2- деңгейдегі оқушылар өлеңдегі
<<ғ>> дыбысы бар сөздерге (қарға, таға, торғай, тоғай) дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар өлеңнен ұйқас сөздерді (қарға - таға; торғай - тоғай) табады.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. Жаңылтпашты жатқа айтады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Оқушылар бүгін сабақта не
меңгергенін жазып, таңдаған шыңына орналастырады.
Өзін-өзі бағалау
Шыңның суреті
213
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ғ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Қарлығашқа ұқсайық,
Кәне, қанат қағайық.
Ұшып-ұшып алайық, Орнымызға қонайық.
Оқушылар мұғалімнің оқыған өлең жолдары мен іс-әрекетін қайталайды.
Қолдау
214
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 64-бетінде оқуға берілген сөздер мен мәтінді оқушылардың дұрыс, тұтас оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Кеспе әріптер, буындар
2-тапсырма. Бағанда берілген сөздерге <<ы>> дыбысын жалғап оқуды қадағалау. Өзгеріске түскен дыбысты анықтау, дыбыстық талдау жасау.
тарақ - тарағы тауық - тауығы моншақ - моншағы
1. Сөздің соңына <<ы>> дыбысын жалғап, <<қ>> дыбысының <<ғ>> дыбысына өзгеруіне назар аударып оқиды. Өзгеру себебін түсіндіреді.
2. Оқыған сөздердегі <<ғ>> әрпінің орналасу орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
Бағыт беріп отыру.
Суреттер Оқулық
Жазылым
3-тапсырма.
Сызба бойынша сөздерден сөйлем құрау. Құраған сөйлемдерін дәптерге көшіріп жазу.
.
Талғат шаңғы алды. Ағам шалғы тартты.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықта жазуға берілген тапсырманы дәптерге көшіріп жазады.
Сөздерді сызбаға сәйкес дұрыс орналастырып, оқуда жәрдемдесу.
Сызба, оқулық Жазу дәптері
215
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
4-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
1. Сөйлемдерді ретімен орналастырып мәтін құрап оқиды: Қарлығаш - құс. Қарлығаш адамды қатерден сақтайды. Ол - адамға дос.
2. Сөйлем санын анықтайды.
3. <<Ғ>> дыбысы кездесетін сөзге дыбыстық талдау жасайды.
Мақтау
Қолдау көрсету
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Буындардан сөздер құрап, оқы (соғым, сағым, сағыз, тоғыз, тоғай). Сөздерге дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
Сөздерден сөйлемдер құра.
3- деңгей:
Сөйлемдермен шағын мәтін құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды. 1-деңгейдегі оқушылар буындардан сөздер құрап, оқиды. <<Ғ>> әрпінің сөздегі орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
2-деңгейдегі оқушылар құраған жаңа сөздерден сөйлемдер құрайды. 3-деңгейдегі оқушылар құраған сөйлемдерден шағын мәтін
құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақта өзіне қызықты, қиналған, түсініксіз болған тұстарын жазып береді.
Паровоз тақтасы
1- 216
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ж дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Үндемес>> ойыны.
Оқушылар шеңбер жасап тұрады. Оқушылар біртіндеп үстел үстіндегі ойынды бейнелейтін суретті алады. Алған суретті бір-біріне көрсетпеуі керек. Сосын сол суреттегі ойынды қимылмен
көрсетеді.
Басқа оқушылар ойынның атауын, қай жыл мезгілінде ойналатынын айтуы қажет. Тапқан оқушы ойынды жалғастырады.
Қолдау
Суреттер
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ж ж>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны
дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
217
<<Ж ж>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ж ж>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<жалау>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ж>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ж>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Ермексаздан <<ж>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 65-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Тауда шаңғы жарысы өтті. Балалар шаңғымен сырғанады. Мәредегі жалауға Жарас бірінші болып жетті>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Мәредегі жалауға Жарас бірінші болып жетті.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 6 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<жалау>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<жа-лау>> деп буынға бөледі.
5. <<Жа->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ж>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<ж>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріптің сұлбасын жасауда қажет
болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
Ермексаз
Сызба, оқулық
218
2. <<Ж>> дыбысының сөздегі орнын (сөз алдында, ортасында ) оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты перспективті қатардағы сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (жел - жер), сөз басына (Ажар - Олжас), сөз алдына (қожа - олжа) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ж>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ж>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ж>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үзік сызықтарды бастырып жүргізу арқылы <<ж>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<жаңа - ескі>>, <<жарық - қараңғы>>, <<жуан - жіңішке>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Жуан сөзіне мағынасы қарама-қарсы сөзді тауып айт (жіңішке).
2- деңгей:
Жуан, жіңішке, жаңа, жарық сөздеріне дыбыстық талдау жаса.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар мұғалімнің көмегімен <<жуан>> сөзіне мағынасы қарама-қарсы сөзді сөздіктен тауып айтады.
2- деңгейдегі оқушылар жуан, жіңішке, жаңа, жарық сөздеріне
дыбыстық талдау жасайды.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Саралау тапсырмалары
219
3-деңгей:
Жуан, жіңішке, жаңа, жарық сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы оқушылардың білімін бекіту.
3-деңгейдегі оқушылар жуан, жіңішке, жаңа, жарық сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашты тез-тез жаңылмай жатқа айтудан жарысады.
3. <<Ж>> және <<з>> әріптерінің айтылуына назар аударады.
4. Спортпен айналысқан адамның денесі шымыр, денсаулығы мықты
болатынын түсінеді.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
<<Серпілген сауал>> әдісі бойынша сабақты бекітуші сұрақтар қойылады.
Аты аталған оқушылар сұрақтарға жауап береді.
Сұрақтар жазылған қағаздар
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ж дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; тақырыбы мен иллюстрациясы бойынша мәтіннің мазмұнын болжайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
220
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Жалған/ақиқат>> ойыны. Оқушыларға пікірлер айтылады, ал оқушылар пікірді тыңдап, <<жалған>> не <<ақиқат>> екенін айтады. Мысалы:
Жарыста соңғы болып келген ойыншы жеңеді.(жалған)
Жолға шығарда тәтті тағамдар, газдалған сусын алған дұрыс. (жалған)
Нағыз дос саған жақсылық ойлайды (ақиқат) т.б.
Оқушылар мұғалімнің айтқанын тыңдап, <<жалған>> не <<ақиқат>> екенін айтады.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар. Мағынасы қарама-қарсы сөздерді табасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Оқулық
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 66-бетінде оқуға берілген сөздер
мен мәтінді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
221
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Бағыт беріп отыру.
Жазылым
Жазу дәптерінде берілген тапсырманы орындау.
2-тапсырма. Бағанда берілген сөздерге тиісті сөздерді қойып, дәптерге көшіріп жазу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды. Тиісті сөздерді тауып, көшіріп жазады:
жақсы адам жуас қой жаман дос жаңа киім
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Оқулық Жазу дәптері Суреттер
Оқулық
3-тапсырма. Оқылым
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Ат жарысы басталды.
Бас қамшыны, бас!
Алда келе жатқан кім?
Мәтін
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Сұраққа жауап бер.
<<Жолға шығатын адамды кім дейді?>> сұрағына толық жауап бер.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар <<Жолға шығатын адамды жолаушы дейді>>
деп жауап береді.
222
2-деңгей:
2-деңгейдегі оқушылар жолаушы
Қолдауды қажет
Саралау
<<Жолаушы>> сөзіндегі <<ж>> дыбысының орнын
сөзіндегі <<ж>> әрпінің орнын және
ететін оқушыларға
тапсырмалары
және буын санын анықта. Сөзді буынға бөл.
буын санын анықтайды.
көмек беру.
3-деңгей:
3-деңгейдегі оқушылар <<Жолың
Жолаушыға қандай тілектер айтылатынын
болсын!>> тілегін тауып айтады.
тауып айт.
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне
Өзін-өзі бағалайды.
Бағдаршам суреті
сәйкес бағдаршам түстерін белгілейді және себебін түсіндіреді.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ә дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: еліміздің рәміздерін (Әнұран, Елтаңба, Ту) біледі.
Сабақ барысы
223
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Ойсергек. Дыбысынан таны.
Әртүрлі жануарлардың дыбысы тыңдатылады.
Не қалай дыбыстайды?
Әтеш шақырады.
Түлкі шәуілдейді.
Қарсақ шәңкілдейді.
Балалар ол дыбыстың иесін анықтайды және дыбыстауын атайды.
Мысалы: сиыр мөңірейді, әтеш шақырады т.б.
Аудиожазба, жануарлар суреті
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ә>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ә ә>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ә ә>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Мектепте салтанатты жиын болды. Жиынға Әдияның әжесі келді. Әлидің әкесі қатысты.
Жиын Әнұран айтумен басталды>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
224
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<әже>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ә>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ә>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Жіптен <<ә>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 67-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Жиынға Әдияның әжесі келді) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<әже>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ә-же>> деп буынға бөледі.
5. <<Ә->> бірінші буынын айтып, дыбыстың қалай созылып айтылып тұрғанын айтады.
6. <<Ә>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<ә>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Жіп.
Әріптің жазылу үлгісі
Оқулық
Оқулық
225
2. <<Ә>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ән - дән), сөз ортасына (дәрі - кәрі), сөз алдына (сәуір - едәуір) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Мақалды тыңдау, мәнін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ә>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ә>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ә>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<Ә>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сөз сызбасын тиісті сөзбен толықтыр.
2- деңгей:
Кәрі, тәтті сөздеріне мағынасы қарама-қарсы сөздерді тауып айт.
3- деңгей:
Әдемі, дәмді, кәрі, тәтті сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалдың мағынасымен түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар берілген сөз сызбасын тиісті сөзбен толықтырады:
Әдемі қыз тәтті алма
Дәмді тағам кәрі адам 2-деңгейдегі оқушылар кәрі, тәтті сөздеріне мағынасы қарама-қарсы сөздерді тауып айтады: кәрі - жас; тәтті - қышқыл.
3-деңгейдегі оқушылар әдемі, дәмді, кәрі, тәтті сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
Саралау тапсырмалары
226
ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Үлкен кісілердің батасын алу
қажет>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Табыс баспалдағы
Сабақтың бағалау критерийіне сәйкес <<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін
түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалау
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ә дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Көрпені жамау>> жаттығуы.
Балалар, біз мына түрлі түсті маталарды бір- біріне жамау арқылы құрақ көрпе құрайық. Ол үшін сұрақтарға жауап беру қажет.
Маңызды шараларда қандай ән орындалады?
Әнұран.
Оқушылар түрлі түсті қима маталардың артына жазылған сұрақтарға жауап бере отырып, құрақ құрайды.
Қолдау
Мата қиындылары, сұрақтар
227
Көктемнің екінші айы қалай аталады?
Сәуір.
Батаны кімдер береді?
Ата, әжелер.
<<Ә>> қандай дыбыс?
Дауысты дыбыс.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар. Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Сұрақтарға сөйлем сызбасы арқылы жауап бересіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 68-бетінде оқуға берілген сөздер мен мәтінді оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Суреттер
2-тапсырма. Оқылым. Калиграммалық сөйлемдерді оқиды. Әтеш шақырады. Түлкі шәуілдейді.
(МК, Ө) Жазылым 3-тапсырма.
1. Калиграммалық сөйлемге көп кідіріс жасамай, жылдам оқиды.
2. Оқыған сөздеріндегі <<ә>> әрпінің орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі
тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
Суреттегі затты атағанда немесе сөйлем құрап оқығанда көмек керек болған жағдайда көмектесу.
Оқулық Жазу дәптері
228
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазу.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазады:
Әселдің әжесі бар. Әжей текемет басады. Оны <<қолы шебер әжей>> дейді.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сөйлемдерді мәтіннен табуға, реттілігін анықтауға бағыт беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Сөйлем сызбасы бойынша сұрақтарға жауап бер.
Бұл не? - Бұл - жәшік.
Жәшік нешеу? - Жәшік біреу.
Жәшікте не бар? - Жәшікте алма бар.
Алма қандай? - Алма тәтті.
2- деңгей:
Әр сөйлемдегі сөз санын, <<ә>> әрпінің орналасу орнын тап.
3- деңгей:
Қосымша сұрақ қойып, сызбасын сыз.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сөйлем сызбасы бойынша сұрақтарға жауап береді.
2- деңгейдегі оқушылар сөйлем саны мен
<<ә>> әрпінің сөздегі орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар сурет бойынша қосымша сұрақтар құрап, сызбасын сызады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Өз ұсыныстарын білдіреді.
1- 229
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
П дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Керісіншелер елі>>.
Үш әріптен тұратын сөзді айтып, допты келесі балаға береді. Ал келесі ойыншы сөзді керісінше айтады (доп - под, қап - пақ, сап - пас, соқ - қос
т.б.)
Аударылған сөздердің мағынасы болмауы мүмкін.
Қолдау
Доп
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<П>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Суреттер, оқулық
Сызба
230
<<П п>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<П п>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<доп>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<П>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<П>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Санағыштардан <<п>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 69-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Мынау - мектептің спорт алаңы. Балалар сабақтан соң футбол ойынын ойнады. Сапар қақпаға екі доп соқты. Біздің топ жеңіске жетті>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгіме төрт сөйлемнен тұрады.
3. <<Сапар қақпаға екі доп соқты>> сөйлемін сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 5 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<доп>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды:
<<доп>> бір буынды сөз, өйткені <<доп>> сөзінде бір ғана дауысты дыбыс бар.
5. <<Доп>> сөзін <<доп-п-п>> деп созып айтып, <<п>> дыбысын анық естиді.
6. <<П>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<п>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға
қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Сурет, оқулық, сызба
Санағыштар
231
2. <<П>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің алдына (топ - доп), сөз ортасына (арпа - арба), сөз соңына (апа - апан) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<п>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<П>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<П>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<п>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Буындардан сөз құрап оқы.
2- деңгей:
<<П>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Аспан, арпа, дәптер, ақпан сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар буындардан сөздер құрап оқиды: аспан, арпа, дәптер, ақпан.
2- деңгейдегі оқушылар <<п>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар аспан, арпа, дәптер, ақпан сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
232
ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы оқушылардың білімін бекіту.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. Жаңылтпашты жаттайды. Тез-тез жаңылмай айтады.
4. <<Топ>>, <<доп>>, <<топтала>> сөздерін үндестік заңына сәйкес <<тоб>>, <<доб>>,
<<тобтала>> деп айтады.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін түрлі түсті қарындашпен қайықты бояй отырып білдіреді.
Желкенді қайық суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
П дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
233
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Жұмбақ шешу.
Қабат-қабат қаттама,
Ақылың болса аттама. (Кітап)
Оқушылар жұмбақтың шешуін табады.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба- модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 70-бетінде оқуға берілген сөздер мен мәтінді оқушылардың тұтас оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
2-тапсырма.
<<Әліппе>> сөзін үш жақта <<менің>>, <<сенің>>,
<<оның>> сөздерімен толықтыру.
4. <<Әліппе>> сөзін үш жақта
<<менің>>, <<сенің>>, <<оның>> сөздерімен толықтырып айтады:
234
3-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазу.
менің әліппем сенің әліппең оның әліппесі
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазады: Кітап - адамның досы. Кітапты ақындар, жазушылар жазады. Суретшілер суретін салады. Кітапты ұқыпты, таза ұстау керек.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Оқулық
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмыс.
2. Оқулықтан көшіріп жазу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды.
3. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Бағандағы сөздерге <<ы>>, <<у>> дыбысын жалғап оқы.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сөзге <<ы>>,
<<у>> дыбыстарын жалғап оқиды.
235
ы у
доп - добы жап - жабу топ - тобы шап - шабу қап - қабы сеп - себу
2- деңгей:
Сөздерге <<ы>> дыбысын қосып жазғанда өзгеріске түскен дыбысты анықтап, себебін түсіндір.
3- деңгей:
Сөздермен сөйлемдер құра.
2- деңгейдегі оқушылар өзгеріске түскен дыбыстарды тауып, өзгеру себебін түсіндіреді.
3- деңгейдегі оқушылар сөйлемдер құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақта өзіне қызықты, қиналған, түсініксіз болған тұстарын жазып береді.
Паровоз тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ү дыбысы және әрпі
Күтілетін нәтиже
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады;
дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтеуге үйренеді.
236
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
<<Маршрут>> ойыны.
Бастаушы бір сөзді айтады, келесі оқушы айтылған сөздің соңғы әрпінен басталатын жаңа сөз айтуы
қажет. Үш-шана-ана-анар-рақат-тары-ыдыс т.б.
Соңғы әріптен басталатын сөздерді жалғастырып айтады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Үү>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ү ү>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ү ү>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<күшік>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Балалар қалаға барды. Қастарында күшіктері бар. Олар үш кісінің ескерткішіне таңдана қарады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Қастарында күшік бар.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3
сөз бар.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
237
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ү>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
7. <<Ү>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысу.
8. Түймелерден <<ү>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 71-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Ү>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (үкі - үкімет), сөз ортасына (күш - күші), сөз алдына (үш - күш) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<үкі>>,
<<үкімет>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
5. Мақалды тыңдатып, мағынасын түсіндіру.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ү>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ү>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ү>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<күшік>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<кү-шік>> деп буынға бөледі.
5. <<Кү->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылып айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ү>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<ү>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<үкі>>,
<<үкімет>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ү>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Түймелер. Әріптің жазылу үлгісі
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық Жазу дәптері
238
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Жұмбақты оқып, шешуін тап.
2- деңгей:
<<Ү>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Күнтізбе сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап
алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: күнтізбе.
2- деңгейдегі оқушылар <<ү>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<күнтізбе>> сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Түйе - түлік төресі>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Оқушылар сабақтан кейін алған әсерлерін смайликтермен белгілеп, себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Смайликтер
1- 239
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ү дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла-
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін
масына
түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
сәйкес
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады;
күтілетін
айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады.
нәтижелер
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Ойсергек. Тыңдалым. <<Саққұлақ>> ойыны. Оқушылар оқылған немесе тыңдалған шығармадан <<ү>> дыбысы кездескен сөздер санын анықтайды. (Оқушылар ойынға белсенді қатыса отырып, тыңдалым дағдысын дамытады).
Қолдау
<<Түлкі мен қасқыр>> ертегісінен үзінді.
Оқылған немесе тыңдалған шығармадан <<ү>> дыбысы кездескен сөздер санын анықтау. Көп сөз тапқан оқушы жеңімпаз саналады.
Ертеде түлкі мен қасқыр айырылмас дос болыпты. Бір күні екеуі жортып келе жатып, жол үстінде жатқан бір кесек еттің үстінен шығыпты. Етті түлкінің де, қасқырдың да жегісі
келеді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді,
сөйлемді, мәтінді буындап, тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
240
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1- тапсырма.
Оқулықтың 72-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
2- тапсырма.
Сөздің ортасында орналасқан дыбысты өзгертіп, салыстырып оқу.
ұ-ү
құн - күн құндыз - күндіз
құл - күл тұр - түр
тұз - түз тұс - түс
сұр - сүр ұру - үру
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Сөздің ортасындағы дыбысты өзгерткенде, сөздің мағынасы өзгеретінін түсінеді. Оларды салыстырып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сөздердегі дыбыстар өзгергенде мағынасын тануда қолдау жасау.
Оқулық
Оқулық Бағандағы сөздер
3-тапсырма. Түлкіні сипаттау.
Қандай?
5. Түлкінің түр-түсін, қасиетін білдіретін сөздерді табады: түсі
қызғылт сары, құйрығы ұзын, құлағы тік, қу.
Түлкіні сипаттау сөздерін табуға бағыттау.
Оқулық. Сурет
(МК, Ө) Жазылым
Оқулықтағы 4-тапсырмада орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап, дәптерге көшіріп жазу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықтан көшіріп жазуға берілген тапсырманы орындайды. Орны
Жазу дәптері
241
ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды: Түлкі - аң. Түлкінің терісі бағалы. Ол таулы жерде, орманда тіршілік етеді.
3. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Берілген дыбыс сызбасы қай суретке тиесілі екенін анықта.
2- деңгей:
Сызбадағы сөзге дыбыстық талдау жаса. <<Ү>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Күркетауық сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар
дыбыс сызбасына сәйкес келетін сурет атауын табады: күркетауық.
2- деңгейдегі оқушылар сөзге дыбыстық талдау жасайды. <<Ү>> дыбысының сөздегі орнын анықтайды. 3-деңгейдегі оқушылар күркетауық сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін, көңіл күйлерін білдіріп, себебін айтады.
Өзін-өзі бағалайды.
Кесте
1- 242
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; мұғалімнің қолдауымен мәтіннің, сюжетті суреттің мазмұны бойынша сұрақ қоя алады, сұраққа жауап береді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: коммуникативтік қатынаста сөз әдебін (сәлемдесу, алғыс білдіру, кешірім сұрау, өтініш айту, рұқсат сұрау, қоштасу) дұрыс қолдана алады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
3. Ойсергек. <<Ауа райы>>
Бір парақ қағазға көңіл күйіне сәйкес сурет
салады, көңіл күйі жақсы болса, жарқырап тұрған күнді бейнелейді.
Оқушылар сабаққа дейінгі көңіл күйлерін салып береді.
Түрлі түсті қарындаш
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін өтілген дыбыстарды дауысты, дауыссызға ажырату, сызбаға сәйкес мақалды дұрыс құрау, әдеп сөздерін сөйлеуде дұрыс қолдану білімдеріңді бекітесіңдер.
(МК, Ж, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
1. Оқулықтың 73-бетіндегі 1-тапсырма бойынша әр қатардағы артық әріпті табу.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар әр қатардағы артық әріпті табады. Бірінші қатарда
<<і>>, екінші қатарда <<й>> әріптері неліктен артық екенін
Қолдау
Суреттер, оқулық Сызба
243
2. Мақалды сызбаға сәйкес құрау.
дәлелдейді. Бір-бірінің қатесін түзейді.
2. Сызбаға сәйкес <<Білімді мыңды жығар>> мақалын
құрайды. Бір-бірінің қатесін түзейді.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Жазылым.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру. Гүл күлтелерін дыбысына сәйкес бояу. Ұяшықтағы әріптер қатарынан сөздерді тауып оқу.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: гүл күлтелерін бояйды.
Ұяшықтан сөздерді тауып оқиды.
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға бағыт беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген
1-деңгей:
саралау тапсырмаларын
Суреттегі кейіпкерлерді атап, көңіл күйлерін
орындайды.
болжап айт.
1-деңгейдегі оқушылар
Қолдауды қажет
Саралау
2-деңгей:
кейіпкерлерге сипаттама береді.
ететін оқушыларға
тапсырмалары
Суреттің мазмұны бойынша сұрақ қой,
2-деңгейдегі оқушылар сурет
бағыт беру.
сұрақтарға жауап бер.
мазмұны бойынша сұрақтар
3-деңгей:
құрап, жауап береді.
Мәтіндегі оқиғаның жалғасын болжап, мәтінді
3-деңгейдегі оқушылар мәтіннің
жалғастыр.
мазмұнын жалғастырады.
Рефлексия
Оқушылар <<Интервью>> әдісі
Бірін-бірі
<<Интервью>> әдісінің
бойынша сабақтан алған
бағалайды.
сызбасы
әсерлерімен бөліседі.
244
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: мұғалімнің қолдауымен сөз, сөйлем, мәтінді тексеріп, қатені түзетеді; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: әдепті, сыпайы болуға, біреудің затына құрметпен қарауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Ойсергек. <<Қар лақтыру>> ойыны.
Оқушылар қағаз парағына кез келген әріпті немесе сөзді жазып, парақты қарша умаждап, бір-біріне қар лақтырғандай лақтырады. Мұғалім
<<тоқта>> деген кезде, қолына түскен қар-қағазды ашып көреді. Онда жазылған әріп немесе сөзге дыбыстық
талдау жасайды. Осылайша өткен әріптерге шолу жасалады.
Қағаздағы жазулар
245
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сөз мағынасымен жұмыс істеу, сөздерді дұрыс оқу, сөздерді дұрыс сәйкестендіру, көркем жазу дағдыларыңды бекіте түсесіңдер.
Көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Бір-біріңді тексеріп, қателеріңді түзеуге машықтанасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 74-бетіндегі 1-тапсырмада берілген <<кіші>> сөзіне мағынасы қарама- қарсы сөзді табу. Тапқан сөздерінің дұрыс не бұрыстығын жұппен жұмыс арқылы тексеру және түзету.
2. Тышқан, піл сөздеріне дыбыстық талдау жасау.
1. Оқушылар тапқан сөздерінің дұрыс не бұрыстығын жұппен жұмыс арқылы тексереді және түзетеді.
2. Мағынасы қарама-қарсы сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушылар- ға көмек беру.
Оқулық Сурет
Суреттер, оқулық
кіші үлкен
3. Мәреде берілген сөздерді дұрыс, шапшаң оқу. Сөздерге дыбыстық талдау жасау.
3. Уақытты белгілеп, сөздерді шапшаң, қатесіз оқиды. Дыбыстық талдау жасайды.
Мақтау
Сызба
Күн - таға - ақпан - кезек - жантақ - шаңырақ - ірімшік.
4. Тиісті сөздермен сәйкестендіріп оқу.
4. Сәйкес сөздерді табады, оқиды. Менің үстелім, көбелегім.
Оқулық
246
Жазылым
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Керекті сөздерді қолдана отырып, сөйлем құрап жазу.
3. Жапалақ сөзін сызбаға сәйкес буынға бөліп жазу.
Сенің дәптерің, балапаның. Оның үйі, ілгіші.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: керекті сөздерді қатыстыра отырып, сөйлемдер құрап жазады.
2. Жапалақ сөзімен сөйлем құрап жазады.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Тышқан және піл сөздерінен сөйлем құра.
2- деңгей:
Сөйлемдермен шағын мәтін құрап айт.
3- деңгей:
Мәтінге оқиға қосып, жалғастырып айт.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сөйлем құрайды.
2- деңгейдегі оқушылар шағын мәтін құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар мәтіннің мазмұнын жалғастырады.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар бүгін сабақта меңгергендерін жазып, таңдаған шыңына орналастырады.
Өзін-өзі бағалау
Шыңның суреті
1- 247
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла-
Білімділік: сөздерді үндестік заңына сәйкес дұрыс айтады; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды;
масына
жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен
сәйкес
байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
күтілетін
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
нәтижелер
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал
- Бүгін сен ата-анаңнан, сыныптастарыңнан қандай жылы сөздер естідің? Саған ол сөздер
қалай әсер етті?
Оқушылар ата-анасынан, сыныптастарынан естіген жылы сөздерін, алған әсерлерін айтып бөліседі.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін ұйқас сөздерді табу, сөйлемдерді толықтыру туралы білімдеріңді бекітесіңдер. Көркем жазу, оқулықтан дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазу
дағдыларыңды тексересіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
Оқулық
Сурет
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Суретке сәйкес келетін ұйқас сөздерді тауып, айтылуы мен жазылуын салыстыру.
1. Ұйқас сөздерді сәйкестендіреді: етік
- үтік; ішік - күшік.
Қолдауды қажет ететін
оқушыларға көмек беру.
248
2. Сөздерге дыбыстық талдау жасау.
ішік - күшік үтік - етік
(МК, Ө) Жазылым.
1. Сурет бойынша сызбадағы сөйлемдерді толықтырып, дәптерге көшіріп жазу.
1. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Берілген сөздердің ішінен қатесін тауып, түзетіп жазу.
3. Көп нүктенің орнына керекті сөздерді қойып жазу.
2. Үтік, күшік сөздерін үндестік заңына сәйкес айтады: үтүк, күшүк.
3. Сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
1. Сурет бойынша сөйлемді толықтырып, дәптерге көшіріп жазады: Ол - әнші. Олар - әншілер.
2. Жазу дәптерінде берілген тапсырманы орындайды.
Қолпаштау
Мақтау
Қолдау көрсету
Суреттер, оқулық
Оқулық Сызба
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
(7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Өлеңге сәйкес суреттерді сәйкестендір.
2- деңгей:
Өлеңді ұйқас сөздерін орнына қоя отырып, мәнерлеп оқы.
3- деңгей:
Бұлбұл, жолбарыс сөздерімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар суреттерді сәйкестендіреді: бұлбұл, жолбарыс. 2-деңгейдегі оқушылар мәнерлеп оқиды.
3-деңгейдегі оқушылар сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға бағыт беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін жазып жібереді.
Өзін-өзі бағалайды.
Кері байланыс тақтасы
249
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ө дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Дауысынан тап>> жаттығуы.
Төрт түліктің дауысын ести отырып, атауын табады.
Атауларын табады.
Қолдау
https://www. youtube.com/watch?v
250
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ө>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ө ө>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ө ө>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<өрнек>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ө>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ө>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Жіптен <<ө>> әрпін жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Әсем қағазға өрнек салды. Өрнегі өте көркем болып шықты. Апасы оны мақтады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді ( Әсем қағазға өрнек салды) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<өрнек>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<өр-нек>> деп буынға бөледі.
5. <<Өр->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылып айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ө>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<ө>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Жіп.
251
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 76-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Ө>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (өнер
- өнерлі), сөз алдына (бөрік - көрік), сөз ортасына (өрнек - өрмек) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<ө>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ө>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ө>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ө>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау, қолдау
Әріптің баспа жазылу түрі
Оқулық
Оқулық Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыс сызбасындағы жасырынған сөзді тап.
2- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасында жасырынған сөзді табады:
төл.
252
<<Ө>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3-деңгей:
Төлдер сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
Сабақты <<Өнерлі бала сүйкімді>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
2- деңгейдегі оқушылар <<ө>> дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар төлдер
сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Адамға пайда әкелетін, қуаныш сыйлайтын өнермен шұғылдануға
талпынады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия. <<Бағдаршам>> әдісі>>. Әр сұраққа түстерді көрсетіп отырады. Сол арқылы мұғалім оқушылардың бүгінгі материалды меңгеру деңгейін анықтап, бағалай алады.
<<Ө ө>> дыбысын танимын, ажыратамын.
<<Ө ө>> дыбысының сөз ішіндегі орнын анықтай аламын.
<<Ө ө>> әрпін көркем жаза аламын.
<<Ө ө>> әрпіне дыбыстық талдау жасай аламын.
Бағдаршам түстерін көтереді:
Қызыл - қиналамын.
Сары - орташа деңгейде білемін.
Көк - бәрі түсінікті.
Өзін-өзі бағалау
Бағдаршам суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ө дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және
төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады;
253
күтілетін нәтижелер
айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
<<Соңғы сөзді мен айтамын>> ойыны
бойынша <<Ө>> әрпі кездесетін сөздерді айту.
Ең соңғы сөзді айтқан оқушы жеңімпаз атанады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 77-бетінде оқуға берілген сөздерді оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
Жазылым. 2-тапсырма.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды:
Оқулық
Мәтін
254
Суреттегі заттарды салыстыра отырып, мәтін құрап оқу. Құраған мәтінді дәптерге көшіріп жазу.
қара, ал ақ.
тәтті, ал қышқыл.
Көмір қара, ал бор ақ. Өрік тәтті, ал лимон қышқыл.
3-тапсырма.
1. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<өркеш>>, <<өріс>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
суреттегі заттардың атауын сөзбен жазып, дәптерге мәтінді көшіріп жазады.
2. Сурет мазмұны бойынша сызбамен сөйлемдер құрайды.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
1. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<өркеш>>, <<өріс>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
2. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды:
Арқаңдағы шошайған не?
Өркеш қой.
Өркеш саған не үшін керек?
Балалар мінсе, құлап қалмас үшін.
3. Оқыған сөздердегі <<ө>> әрпінің орнын анықтап, дыбыстық талдау жасайды.
Мақтау
Қолдау көрсету
Рөлге бөліп оқуда бағыттап отыру.
Жазу дәптері
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суретте берілген геометриялық фигураларды ата. Сызбаға сәйкес сөзді тап (үшбұрыш).
2- деңгей:
Құрамында <<ө>> дыбысы кездесетін
геометриялық фигураны тауып, <<ө>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық сызбаға сәйкес келетін сөзді табады.
2- деңгейдегі оқушылар <<ө>> дыбысы кездесетін сөзді тауып, дыбыстың орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар геометриялық фигураларды салыстырады, бір-бірінен ажыратады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Геометриялық фигуралар
255
3-деңгей:
Геометриялық фигуралардың атауларын, айырмашылықтарын белгілеріне қарай
ажырат.
Рефлексия.
<<Білім шыңы>> кері байланыс.
Оқушылар бүгін сабақта меңгергендерін жазып, таңдаған шыңына орналастырады.
Өзін-өзі бағалау
Шыңның суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Г дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: өз сыныбын таза ұстауға, сынып және мектеп мүлкіне қамқорлықпен қарауға тырысады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
256
(1 - 7 мин)
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Әли мен Аяның гүлдер туралы әні>> бейнеролигін көру.
Музыка әуенімен билейді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Г>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Г г>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Г г>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<гүл>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Сыныпта бөлме гүлдері бар. Оқушылар гүлдерге күтім жасайды. Бірі суғарады, екіншісі топырағын қопсытады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді ( Сыныпта бөлме гүлдері бар) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<гүл>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды:
<<гүл>> бір буынды сөз екенін айтады.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
257
6. <<Г>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Г>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Санағыштардан <<г>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 78-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<Г>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің басына (неге
- өнеге), сөз соңына (егін - егінші) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<г>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Г>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Г>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
5. <<Гүл>> сөзін айтып, сөздің басындағы <<г>> дыбысын бөліп айтады.
6. <<Г>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<г>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<г>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-
шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Санамақтар
Әріптің баспа жазылу түрі
Оқулық
Жазу дәптері
258
а
й
г
ө
л
е
к
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сандардың өсу ретіне сәйкес әріптерді орналастыр.
2- деңгей:
<<Г>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Айгөлек сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Табиғатты аялау керек>>
деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыстық талдау сызбасына әріптерді орналастырып, әннің атауын табады.
2- деңгейдегі оқушылар <<г>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар сөйлем құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Табиғатты аялауға талпынады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия. <<Бағдаршам>>
Г г дыбысын танимын, ажыратамын.
Г г дыбысының сөз ішіндегі орнын анықтай аламын.
Г г әрпін көркем жаза аламын.
Оқушылар сабақтан алған білімдері мен көңіл күйлерін анықтап, себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
259
Сабақтың тақырыбы
Г дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді;сөйлеу барысында жалғауларды дұрыс қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: табиғатты, жан-жануарлар, құстарды, қоршаған ортаны қорғауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Ойын: <<Кемпірқосақ>>.
Кемпірқосақ түстеріне сәйкес келетін жемістер мен гүлдерді атау. Атаған гүлдер мен жемістерде <<г>> дыбысы кездесе ме?
Кемпірқосақта <<г>> әрпі кездесетін түс атаулары бар ма?
Күлгін, көгілдір сөздеріндегі <<г>>
дыбысының орналасу орнын анықтау, дыбыстық талдау жасау.
Суреттердің ішінен <<г>> дыбысы бар сөздерді тауып, дыбыстық талдау жасайды.
Кемпірқосақта кездесетін түстерге сәйкес жемістерді атайды (қызыл, қызғылт сары, сары, жасыл, көгілдір, көк, күлгін).
Қызыл - қызанақ, қызғылт сары - өрік т.б.
Кемпірқосақ суреті
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді (жұмбақ өлең) дұрыс, түсініп оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп жазасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
260
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 79-бетіндегі оқуға берілген сөздерді оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
<<К>> дыбысынан кейін дауысты дыбыс жалғап, өзгертіп айту.
к-г
бесік - бесігі көлік - көлігі шелек - шелегі бөрік - бөрігі елек - елегі көрік - көрігі
бүк - бүгу сөк - сөгу
тік - тігу төк - төгу
(МК, Ө) Жазылым 2-тапсырма.
Оқулықтағы 2-тапсырмада берілген
<<Неге?>> өлеңін түсініп, мәнерлеп оқу. Сұрақтардың жауабын анықтамалық кітаптан іздеу.
Өлеңді дәптерге көшіріп жазу.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Өлеңді дәптерге қатесіз көшіріп жазады.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
Оқулық Мәтін
Оқулық
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Дыбыс сызбасының көмегімен жасырынған сөзді тап.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасының көмегімен жасырынған
сөзді табады: гүл.
Саралау тапсырмалары
261
2- деңгей:
Гүл сөзіне дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Гүл сөзімен сөйлем құра.
2- деңгейдегі оқушылар гүл сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар гүл сөзімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Анықтамалық кітап
Рефлексия. Сөйлемді толықтыр.
Мен ... білемін!
Оқушылар сабақтан алған әсерін, білімін жинақтап жеткізеді.
Өзін-өзі бағалайды.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
И дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жан-жануарлар мен құстарға қамқор болуға талпынады. Қоршаған ортаны қорғауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Қолдау
262
Біз Отанның гүліміз, Туған жердің нұрымыз. Тәуелсіз біздің еліміз,
Қазақстан бай жеріміз.
Оқушылар өлеңді мұғаліммен бірге шапшаң, баяу, сыбырлап қайталап айтады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<И>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<И и>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<И и>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<тиін>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Балалар орманға барды. Орманнан тиінді көрді. Тиінге жаңғақ берді. Тиін жаңғақты алды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Орманнан тиінді көрді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<тиін>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ти-ін>> деп буынға бөледі.
5. <<Ти->> бірінші буынын айтып, қай дыбыстың созылып айтылып тұрғанын табады.
6. <<И>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
263
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<И>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<И>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<и>> әрпін жасау.
7. Түймелерден <<и>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Әріптің баспа, жазба түрі
Түймелер
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 80-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтас оқуы.
2. <<И>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ие - иек), сөз алдына (ит - кит) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сызба, оқулық
Оқулық
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<и>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<И>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<И>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<и>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-
шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
264
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттердің және сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді тауып көр.
2- деңгей:
<<И>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықта.
3- деңгей:
Киік, инелік, итмұрын сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы оқушылардың білімін бекіту.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар суреттердің және сөздің дыбыс сызбасы арқылы жаңа сөзді табады: киік.
2- деңгейдегі оқушылар <<и>> дыбысы киік, инелік, итмұрын сөздерінің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар киік, инелік, итмұрын сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. Жаңылтпашты тез-тез, жаңылмай айтады.
Саралау тапсырмалары
Суреттер Сызба
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
1- 265
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
И дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; сызба-модель, сурет, белгілер арқылы сөз, сөйлем, шағын мәтін құрайды; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады; айтылуы мен жазылуы бірдей сөздерді көшіріп және есту, есте сақтау арқылы жазады; сөйлемді бас әріптен бастап жазып, соңына тиісті тыныс белгіні қояды;
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: табиғатты, жан-жануарлар, құстарды, қоршаған ортаны қорғауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал қалыптастыру.
<<Ғажайып жылулық шынжыры>> жылулық шеңбері. Балалар бір-біріне жымиып күлу арқылы жылы күлкілерін сыйлайды.
Педагог күлкінің маңызына тоқталады.
Психологиялық ахуалға берілген тақпақтарды дауыстап айтып, тілді жаттықтырады және жаңа сабаққа назар аударады.
Жағымды әуен
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін берілген сөзді, сөйлемді, мәтінді (өлең) тұтас оқисыңдар. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазасыңдар. Сызба-модель арқылы сөйлемдер құрап оқисыңдар.
Оқулықта жазуға берілген тапсырмаларды дәптерге өздіктеріңнен көшіріп
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
266
жазасыңдар.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Сөздерді тұтас айтылуымен түсініп оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сызба бойынша сөйлемдер құрап, дәптерге қатесіз көшіріп жазады: Уықты шаншиды. Шиді тоқиды. Киізді басады.
3. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқулықта орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқиды: Инелік - әдемі жәндік. Ол
шыбын, масамен қоректенеді. Мен оның суретін салдым.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1-тапсырма.
Оқулықтың 81-бетінде оқуға берілген сөздерді түсініп оқуына қолдау жасау.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық Сызба
Оқулық
Жазылым 2-тапсырма
Сызба бойынша берілген сөздерден сөйлем құрап, дәптерге көшіріп жазу.
Мәтін
.
Мақтау
Сөйлемнің бірінші сөзін бас әріппен жазуына назар аудару.
Оқулық
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
3-тапсырма.
Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрап оқу.
267
4-тапсырма. Өлеңді мәнерлеп оқу, жатқа айту.
Өлеңді мәнерлеп оқиды, жаттап алады.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Инелік сөзінен жаңа сөздер құра.
2- деңгей:
Инелік сөзіне дыбыстық талдау жаса. <<И>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Инелік, ине, елік, ел сөздерінің бірімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар жаңа сөздер құрайды: ине, елік, ел.
2- деңгейдегі оқушылар сөзге дыбыстық талдау жасайды.<<И>> дыбысының сөздегі орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар инелік, ине,
елік, ел сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін жазып жібереді.
Өзін-өзі бағалайды.
Кері байланыс тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Я қосарлы дыбысы және әрпі
268
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: табиғатты, жан-жануарлар, құстарды, қоршаған ортаны қорғауға үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Тауып ал>> ойыны.
Оқушылар қимыл арқылы жануарлар мен аңдардың өзіне тән жүрісін, іс-әрекетін салады.
Оқушылар сол аңды табады.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Я>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Я я>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Я я>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Аян сурет салғанды жақсы көреді. Ол қоянның суретін салды. Суреті өте әдемі шықты>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды:
Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
269
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қоян>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Я>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Я>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<я>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 82-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (өлеңді) мұғалімнің оқушылармен бірге дұрыс, түсініп, мәнерлеп оқуы.
2. <<Я>> қосарлы дыбысының сөз соңында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмыс ұйымдастыру. Сөздің алдына (аяз - таяз; шаян - баян) тиісті дыбысты қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Өлеңді мәнерлеп оқып, мазмұнын өз сөзімен баяндау.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<Я>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Я>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Я>> әрпін ауада жазып көрсету.
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Ол қоянның суретін салды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<қоян>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<қо-ян>> деп буынға бөледі.
5. <<-ян>> екінші буынын айтып, созылып айтылып тұрған дыбысты анықтайды.
6. <<Я>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады. Неше әріп (1), неше дыбыс (2) бар екенін анықтайды. Қосарлы дыбыс екенін түсінеді.
7. Түймелерден <<я>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<я>> әрпінің бас және кіші әрпін
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдау көрсету
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Түймелер
Сызба, оқулық
Оқулық Жазу дәптері
270
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Тез сөзіне мағынасы қарама-қарсы сөзді сурет пен дыбыс сызбасы арқылы тап.
2- деңгей:
<<Я>> қосарлы дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Қоян, тез, тасбақа, баяу сөздерін қолданып, сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Батыл болу, өз-өзіне сенімді болу керек>> деген қорытынды
пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар тасбақа суреті мен дыбыс сызбасына сүйене отырып, жаңа сөзді табады: баяу.
2- деңгейдегі оқушылар <<я>> қосарлы дыбысының <<баяу>> сөзіндегі орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<Қоян тез, ал тасбақа баяу қимылдайды>> сөйлемін құрайды.
1. Оқушылар <<Қоян көлеңкесінен қорқады>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
3. Өз-өзіне сенімді болуға талпынады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
271
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ю қосарлы дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: қолөнер заттарын жасауға, әдемілікті тануға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Жалғыз саусақ тіпті де,
Ұстай алмас жіпті де. Екі саусақ бірікті,
Ине қолға ілікті.
Оқушылар мұғаліммен бірге өлеңді қайталап, қимыл жасайды.
Қолдау
Өлең жолдары
272
Үш саусағым орамды, Жүгіртеді қаламды... Өнерлі екен он саусақ:
Қала салсақ, жол салсақ...
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ю>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ю ю>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ю>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа қосарлы дыбысы бар <<ою>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа қосарлы дыбыстың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Көркем еңбек сабағы болды. Сабақта балалар ермексаздан ою жасады. Оюлары әдемі болып шықты>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Сабақта балалар ермексаздан ою жасады) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 5 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<ою>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<о-ю>> деп буынға бөледі.
5. <<-ю>> екінші буынын айтып, й+у дыбыстарымен айтылатынын анықтайды.
6. <<Ю>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады. Неше әріп (1),
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
273
6. <<Ю>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ю>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<ю>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 83-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге дұрыс, түсініп оқуы.
2. <<Ю>> қосарлы дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (ою - оюлы), сөз алдына (күю - түю) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<ю>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ю>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ю>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
неше дыбыс (2) бар екенін анықтайды. Қосарлы дыбыс екені түсіндіріліп айтылады.
7. Түймелерден <<ю>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<ю>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты
белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Түймелер
Әріптің баспа жазылу түрі
Оқулық Мәтін
Жазу дәптері
274
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Аю, ою сөздерінде неше әріп, неше дыбыс бар екенін тап.
а ю ою
2- деңгей:
<<Ю>> қосарлы дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Аю, ою сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Өнерлі болуға талпыну қажет>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар аю, ою сөздеріндегі әріп (2) пен дыбыс (3) санын анықтайды.
2- деңгейдегі оқушылар <<ю>> қосарлы дыбысы аю, ою сөздерінде соңында келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар аю, ою
сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Ою ойғанның ойы ұшқыр>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
3. Ақылды бала болуға талпынады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Суреттер Сызба
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақта алған көңіл күйлерін смайликпен көрсетеді.
Рефлексия тақтайшасы
275
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Х дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: үлкендерді сыйлауға, хал-жағдайды біліп, қарияларға қамқор болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал қалыптастыру.
<<Ғажайып жылулық шынжыры>>. Балалар бір-біріне жымиып, жылулық сыйлайды.
Мұғалім күлкінің адамға әсеріне тоқталады.
Оқушылар бір-біріне іштей жақсы тілек тілейді.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Х>> дыбысының
айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
276
<<Х х>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Х х>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Асхат ауылда тұратын атасын сағынды. Ол атасына хат жазды. Хатта атасының халін сұрады. Жазда ауылға баратынын айтты>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Ол атасына хат жазды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 4 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<хат>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды:
<<хат>> бір буынды сөз екенін айтады.
5. <<Хат>> сөзіндегі <<х>> дыбысын бөліп алып айтады.
6. <<Х>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Қарындаштардан <<х>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<хат>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Х>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Х>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Қарындаштардан <<х>> әрпін жасау.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қарындаштар Оқулық.
Әріптің баспа жазылу түрі
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
277
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 84-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (өлеңді) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Х>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасауы.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (хан
- хат), сөз алдына (емхана - кітапхана) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<х>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Х>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Х>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<х>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық Мәтін
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
1-деңгей:
Сандардың ретіне сәйкес әріптерді жаз. Қандай сөз шықты?
1-деңгейдегі оқушылар дыбыстық талдау сызбасына әріптерді орналастырып жасырынған сөзді
табады.
278
х
а
б
а
р
л
а
м
а
2- деңгейдегі оқушылар
<<Хабарлама>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар хайуанаттар бағына барғандығы жөнінде 3 - 4 сөйлемнен тұратын хабарлама жазады.
1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.
2. Жаңылтпашта жиі кездесіп тұрған дыбысты анықтайды.
3. Үлкендерді сыйлауға, құрметтеуге талпынады.
Сызба
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
2- деңгей:
<<Хабарлама>> сөзіне дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Хабарлама жаз.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жаңылтпашпен жұмысты QR-пен немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Сұрақ-жауап әдісі арқылы бүгінгі сабақта өтілген жаңа дыбыс пен әріп туралы оқушылардың білімін бекіту.
Рефлексия
Бүгінгі сабақта алған әсерлерін телефонда WhatsApp желісі бойынша жазып жібереді.
Сабақтан кейінгі көңіл күйін білдіріп жазады.
Өзін-өзі бағалайды.
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Һ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; дыбыстың мағына ажыратушы қызметін түсінеді; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
279
Тәрбиелік: Халық қаһармандарын біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Хат жазамын>> ойыны. Оқушылар бір-біріне
2 - 3 сөзбен жақсы жақтарын сипаттап, тілек хат жазады.
Хатта оқушының тек жақсы жақтарын жазады.
Қолдау
Оқушылардың хаттары
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<һ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<һ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<һ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<айдаһар>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Айдаһар ауырып қалды. Ол масаны өзіне шақыртты. Масаны дәрі іздеуге жұмсады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Айдаһар ауырып қалды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
280
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Һ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Һ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Жіптен <<һ>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 85-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
2. <<Һ>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасауы.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің соңына (қаһар
- қаһарлы), сөз алдына (гауһар - шаһар) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<мәшһүр>>, <<қаһарлы>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқу.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<һ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<һ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<һ>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<айдаһар>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ай-да-һар>> деп буынға бөледі.
5. <<-һар>> үшінші буынын айтып, буынның басында қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Һ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<һ>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<мәшһүр>>,
<<қаһарлы>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<һ>> әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жіп әріптің жазылу емлесі.
Баспа түрі
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазу дәптері
281
жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс -
<<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Өлеңді мәнерлеп, түсініп оқы.
2- деңгей:
<<һ>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Мәшһүр, қаһарман сөздерінің мағынасын сөздіктен тауып оқып бер.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалім өлеңнің мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Елін, жерін сүю, батыр болуға талпыну қажет>> деген қорытынды пікірмен
аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар өлең жолдарын мәнерлеп, түсініп оқиды. Мазмұнын баяндап береді.
2- деңгейдегі оқушылар <<һ>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар сөздіктен жаңа сөздерді тауып оқып, ақпаратпен бөліседі.
1. Оқушылар өлеңді тыңдайды.
2. Өлеңнің мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Батыр, батыл болуға талпынады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия. <<Бес саусақ әдісі
Ойларын тұжырымдап жазады.
Бес саусақ суреті
1- 282
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Щ дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жеке бас гигеналық талаптарын сақтап, таза жүруге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал орнату. Сыпырғыш aп сыбанып,
Шаң-тозаңды қудым кеп. Шүберек ап, су алып,
Сырлы еденді жудым кеп.
Өлеңді мұғаліммен бірге қайталап айта отырып, қимыл жасайды.
Қолдау
Өлең
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Щ>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Щ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
283
<<Щ>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Айша тіс щеткасымен тісін тазалады. Ал Сәкен киім щеткасымен плащын тазалады. Олар тазалықты сақтайды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Ал Сәкен киім щеткасымен плащын тазалады.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 6 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<щетка>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<щет-ка>> деп буынға бөледі.
5. <<Щет->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс буын басында созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Щ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<щ>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан
дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
Қолдауды қажет
ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<щетка>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Щ>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Щ>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Ермексаздан <<щ>> әрпін жасау.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Ермексаз. Әріптің жазылу емлесі.
Баспа түрі
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 86-бетінде берілген сөздер мен мәтінді (жұмбақ) мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
284
2. <<Щ>> дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің алдына (ащы - тұщы) тиісті буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
4. Жұмбақты оқып, шешуін табу.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрау.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<щ>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Щ>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Щ>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Жұмбақты мәнерлеп, түсініп оқиды. Шешуін тауып, оған дыбыстық талдау жасайды.
5. Орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құрайды: Біздің жақта екі көл бар. Біреуінің суы ащы. Сондықтан оны <<ащы көл>> деп атайды. Екіншісінің суы тұщы. Оны <<тұщы көл>> деп атайды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<щ>> әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Оқулықта жазуға берілген тапсырманы дәптерге қатесіз көшіріп жазады.
3. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Қолпаштау
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Оқулық
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын
орындайды.
285
1- деңгей:
Дыбыс сызбасында жасырынып тұрған сөзді тап.
<<Бұрыштың дәмі қандай болады?>>
2- деңгей:
<<Щ>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Ащы сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
1- деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасында жасырынып тұрған сөзді табады (ащы).
2- деңгейдегі оқушылар <<щ>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар ащы
сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Ащы мен тұщыны татқан білер>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия. <<Бес саусақ>> әдісі
Ойларын тұжырымдап жазады.
Бес саусақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
В дыбысы және әрпі
286
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: спортпен шұғылдануға, табиғатты ластамауға, оны аялауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Велосипед тебемін, Дамыл таппай аяғым. Тоқтамастан желемін, Таудай менің талабым.
Өлеңді мұғаліммен бірге қайталап айта отырып, қимыл жасайды.
Қолдау
Өлең
Қиындыққа не түрлі, Өзім шыдай аламын. Винокуров секілді,
Мен чемпион боламын!
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<В>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<В>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<В>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
287
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<велосипед>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<В>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<В>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<в>> әрпін жасау.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: Болат пен Айдардың велосипедтері бар. Болаттың велосипеді үлкен, ал Айдардыкі кішілеу. Олар бос уақытында велосипед тебеді.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Олар бос уақыттарында велосипед тебеді.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 5 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<велосипед>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ве-ло-си-пед>> деп буынға бөледі.
5. <<-Ве>> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<В>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<в>> әрпінің сұлбасын жасайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Түймелер. Әріптің жазылу емлесі.
Баспа түрі
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 87-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<В>> дыбысының сөз алдында, ортасында
келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
288
3.<<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<вагон>>,
<<вокзал>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан <<вагон>>,
<<вокзал>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<в>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<В>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<В>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<в>> әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Сөздер қатарынан артық сөзді тап.
2- деңгей:
<<В>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Вокзал, вагон сөздерімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сөздер қатарынан артық сөзді табады: бақбақ. 2-деңгейдегі оқушылар <<в>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3-деңгейдегі оқушылар вокзал, вагон
сөздерімен сөйлем құрайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жұмбақпен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды.
2. Жұмбақтың шешуін табады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
289
<<Спортпен шұғылданған денсаулыққа пайдалы>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін жапырақ түсіне қарай бояп көрсетеді.
Ағаш пен жапырақ суреттері
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Э дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ізденімпаз болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал.
<<Егер мен..>>.
Оқушылар өз қиялындағы, ойларындағы армандарын айтады.
Алыптар мен ергежейлілер суреті
290
Оқушылар өздерін <<Ергежейлілер еліндегі алыппын>> деп елестетіп, фантастикалық әңгімелер құрайды.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Э>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Э э>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Э э>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<экскаватор>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Э>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Мынау - экскаватор. Ол жер қазып жатыр. Аз уақытта біраз жерді тегістеп тастады.
Экскаватор адам жұмысын жеңілдетеді>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді ( Мынау - экскаватор) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 2 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<экскаватор>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<экс-ка- ва-тор>> деп буынға бөледі.
5. <<Экс->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылып айтылып
тұрғанын табады.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
291
7. <<Э>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Түймелерден <<э>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 88-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<Э>> дыбысының сөздегі орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<экология>>, <<экскаватор>>, <<элеватор>>, <<эскимос>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
4. <<Негештен>> эскимостар туралы ақпаратты оқып, сыныпта талдауына қолдау көрсету.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<э>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Э>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Э>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
6. <<Э>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Түймелерден <<э>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<экология>>, <<экскаватор>>,
<<элеватор>>, <<эскимос>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<э>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша
сөздер мен сөйлемдерді жазады.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Түймелер. Әріптің баспа түрі
Сызба, оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
<<Негеш>> кітабы
Оқулық Жазу дәптері
292
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттен электр қуатымен істейтін затты тап. Дыбыстық талдау жаса.
2- деңгей:
<<Э>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
Электр шәйнек, электр шамы сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жұмбақтың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап
алу. Сабақты <<Электр жарығын үнемдеу қажет>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар электр қуатымен істейтін заттарды тауып, дыбыстық талдау жасайды: электр шәйнек, шаңсорғыш.
2- деңгейдегі оқушылар <<э>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды. Сөйлем құрап айтады.
3- деңгейдегі оқушылар электр шәйнек, электр шамы сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды, жауабын табады.
2. Электр қуатын үнемдеуге тырысады.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Оқушылар <<Интервью>> әдісі бойынша сабақтан алған әсерлерін
жазып береді.
Бірін-бірі бағалайды.
<<Интервью>> әдісінің сызбасы
293
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ё қосарлы дыбысы және әрпі
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: басқалардың еңбегін бағалауға, табиғи ресурстарды үнемдеуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Өзіңмен өзің>> ойыны.
Балалар көздерін жұмып, айналаны қараңғы етіп
Мұғалім айтып отырғанда оқушылар елесте отырып, ым-
ишарамен көрсетеді.
Қолдау
Жағымды әуен
294
елестетеді. Қараңғыда өздерін қалай сезінгендерін іс-қимыл, мимикамен көрсетеді. Ал енді айнала жарық болып кетті. Өзімізді
еркін сезініп, кең тыныс аламыз.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ë>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ё ё>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ё ё>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<монтёр>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Мынау - монтер. Ол күні-түні жұмыс істейді. Халықты электр жарығымен қамтамасыз етеді>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді ( Мынау - монтер.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 2 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<монтёр>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: <<мон-тёр>> деп буынға бөліп көреді. Созып айтады.
5. <<-тёр>> екінші буынын анықтап айтады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
295
6. <<Ё>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ё>> қосарлы дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Ермексаздан <<ё>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 89-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<Ё>> қосарлы дыбысының сөздің ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<дирижёр>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
4. Мәтінді оқып, мазмұнын баяндау.
5. Жұмбақты оқып, шешуін табу.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<Ё>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ё>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ё>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
6. <<Ё>> қосарлы дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады:
<<й+о>> естілгенімен, <<ё>> әрпі ғана жазылады.
7. Ермексаздан <<ё>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<дирижёр>> сөзінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ё>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-
шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Ермексаз
Оқулық. Әріптің баспа түрі
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазу дәптері
296
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Жұмбақты оқып, шешуін тап.
2- деңгей:
<<Ё>> қосарлы дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта.
3- деңгей:
<<Дирижёр>> туралы ақпаратты сөздіктен тауып оқы.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің жұмбақтың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап
алу.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар жұмбақты шешеді: дирижёр.
2- деңгейдегі оқушылар <<ё>> қосарлы дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды. Сөйлем құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар <<дирижёр>> жайында тапқан ақпаратты оқиды.
1. Оқушылар жұмбақты тыңдайды.
2. Жұмбақтың шешуіндегі мамандық иесінің еңбегі туралы айтады.
3. <<Ё>> дыбысы сөздің басында кездесетін сөздер туралы айтады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Толықтыру тесті. Оқушылар бүгінгі <<Ё>> әрпі бойынша алған білімдерін толықтырып жазып шығады.
<<Ё>> әрпі дыбыс.
<<Монтёр>> сөзінде_ әріп, _ дыбыс бар.
Тест тапсырмасын толықтырып жазып шығады.
Тестілік тапсырма
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ц дыбысы және әрпі
297
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: халқының мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей білуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Орныңды тап>> ойыны. Балалар шеңберге тұрады. Әр бала өзінің жанындағы баланы есінде сақтап, қарап алуы керек. Жүргізушінің бірінші белгісі бойынша, бөлменің жан-жағына тарап кетеді (белгі: шапалақтау). Екінші белгі бойынша
бастапқыда қай орында, кімнің қасында тұрғанын есінде сақтап, қайта шеңбер түзеді.
Өз орнын таппаған балалар ойыннан шығады.
Қолдау
Жағымды әуен
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ц>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ц ц>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ц ц>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Циркте өте көңілді. Онда сайқымазақ, жануарлар,
акробаттар өнер көрсетеді. Цирктің
Қолдауды қажет ететін
Суреттер, оқулық
298
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<цирк>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ц>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ц>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Жіптен <<ц>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 90-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп, мәнерлеп оқуы.
2. <<Ц>> дыбысының сөздің басында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
шатыры циркульмен сызғандай дөп- дөңгелек>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Цирктің шатыры циркульмен сызғандай дөп-дөңгелек.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде
6 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<цирк>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: бір буынды сөз. Созып айтады.
5. <<Ц>> бірінші дыбысын айтады.
6. <<Ц>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Жіптен <<ц>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Сызба
Жіп Оқулық.
Әріптің баспа түрі
Оқулық
299
3. Мәтінде берілген <<Саған цирк неге ұнайды?>> сұрағына жауап беру.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<ц>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ц>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ц>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы
<<ц>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс -
<<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбада жасырынған сөзді ребусты шешу арқылы тап.
К о н ц е р т
2- деңгей:
<<Ц>> дыбысы сөздің қай жерінде келетінін анықта. Дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Концерт сөзімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалдың мағынасын түсінуді QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сызбада жасырынған сөзді табады: концерт.
2- деңгейдегі оқушылар <<ц>> дыбысына дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар концерт
сөзімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Өнер жастан шығады>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Сызба. Сурет
300
ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу.
3. Өнерлі, талапты болуға талпынады.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазады.
<<Жеміс ағашы>> тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ф дыбысы және әрпі
Күтілетін нәтиже
Білімділік: дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір-бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жақсы әдеттерді бойына сіңіріп, жаман әдеттен аулақ болуға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
Қолдау
301
<<Сымсыз телефон>> ойыны. Бастаушы бірінші баланың құлағына бір сөз айтады, ол екінші баланың құлағына сыбырлап айтады. Осылайша барлық ойыншы бір-бірінің құлағына сыбырлап айтады. Соңғы ойыншы естіген сөзін дауыстап айтады. Егер қате кеткен болса, қате жіберген
адамды табады, сол бала ойын бастаушы болады.
Құлаққа сыбырлап айтатын сөз жанындағы балаларға естілмеуі қажет. Ал айтып жатқан бала сөзін түсінікті етіп айтуы керек.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ф>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ф ф>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
<<Ф ф>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<телефон>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Фарида бүгін сабаққа бара алмады. Саматқа телефон соқты. Одан үй тапсырмасын сұрады>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Саматқа телефон соқты.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<телефон>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<те-ле- фон>> деп буынға бөледі.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық
Сызба
302
6. <<Ф>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ф>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Моншақтардан <<ф>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 91-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<Ф>> дыбысының сөздегі орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. Сөз мағынасымен жұмысты берілген сөздермен ұйымдастыру. Сөздің ортасына (кафе - кофе; ферма - фирма), сөз алдына (телефон - саксофон) тиісті дыбысты немесе буынды қосу арқылы оның мағынасы өзгеретінін түсіну.
(МК, Ө) Жазылым
1. Оқулықтағы <<ф>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ф>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ф>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
5. <<-фон>> үшінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ф>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Моншақтардан <<ф>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<ф>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты
жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Моншақтар
Әріптің баспа түрі
Оқулық
Сызба, оқулық
Жазу дәптері Оқулық
303
соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>,
<<қызыл>> түс - <<Ойлан!>>.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Дыбыстық сызбаға сәйкес келетін сөзді анықта.
2- деңгей:
<<Ф>> дыбысының микрофон, кофе сөздеріндегі орнын анықта.
3- деңгей:
Микрофон, кофе сөздерінің бірімен сөйлем құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Үйрен жақсы әдептен, Жирен жаман әдеттен>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сызбаға сәйкес сөзді табады: кофе.
2- деңгейдегі оқушылар <<ф>> дыбысының микрофон, кофе сөздеріндегі орнын анықтайды.
3- деңгейдегі оқушылар микрофон, кофе сөздерінің бірімен сөйлем құрайды.
1. Оқушылар <<Үйрен жақсы әдептен, Жирен жаман әдеттен>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
3. Жақсы, әдепті бала болуға талпынады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай <<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
304
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Ч дыбысы және әрпі
Күтілетін нәтиже
Білімділік: сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; дыбыстық талдау дағдылары (мәтіннен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілген дыбысы бар сөзді, сөзден буынды, буыннан дыбысты бөліп алу) қалыптасады; әріпті таниды, дыбыс пен әріпті бір- бірінен ажыратады; дыбысты дұрыс айтуға жаттығады; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: салауатты өмір салтын сақтауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Таңшолпан>> бағдарламасынан Бекзат Саттарханов туралы бейнебаяннан үзінді
көрсетіледі.
Бейнебаянды мұқият қарайды.
Қолдау
www.youtube. com/watch?
0.42с-1. 39с.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<Ч>> дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер.
Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.
<<Ч ч>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен танысасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
305
<<Ч ч>> әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар <<чемпион>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, жаңа дыбыстың орнын анықтау.
6. <<Ч>> дыбысының айтылу ерекшелігімен таныстыру.
7. <<Ч>> дыбысының таңбасы - оның әрпімен таныстыру.
8. Санағыштардан <<ч>> әрпін жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 92-бетінде берілген сөздер мен мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды:
<<Балалар арасында спорттық сайыс өтті. Сайысқа Самат, Қанат, Фарида қатысты. Олар жүлделі орындарға ие болды. Самат чемпион атанды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (4).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Самат чемпион атанды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа дыбысы бар
<<чемпион>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<чем- пи-он>> деп буынға бөледі.
5. <<Чем->> бірінші буынын айтып, қай дыбыс созылмай айтылып тұрғанын табады.
6. <<Ч>> дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
7. Санағыштардан <<ч>> әрпінің сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, <<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Суреттер, оқулық Сызба
Санағыштар. Әріптің баспа түрі
Оқулық
Сызба, оқулық
306
2. <<Ч>> дыбысының сөз алдында, ортасында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуы.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ч>> әрпінің таңбалануына назар аудару.
2. <<Ч>> әрпін тақтаға жазып көрсету.
3. <<Ч>> әрпін ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы <<ч>> әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс- әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды:
<<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>, <<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Мақтау, қолдау
Жазу дәптері Оқулық
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Суреттен дыбыс сызбасына сәйкес келетін сөздерді тап.
2- деңгей:
<<Ч>> дыбысының сөздегі орнын анықта.
3- деңгей:
Чек сөзімен сөйлем құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1-деңгейдегі оқушылар сызбаға сәйкес сөздерді табады: чек, шай. 2-деңгейдегі оқушылар <<ч>> дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
3-деңгейдегі оқушылар чек сөзімен сөйлем құрайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
307
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты
<<Батыр ерлерімізді ұмытпау. Соларға ұқсаған батыл болу>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
1. Оқушылар <<Батыл болмай, батыр болмас>> мақалын тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз сөздерімен түсіндіруге тырысады.
3. Батыр ерлерімізді ұмытпай, мақтан тұтады.
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай
<<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
ь, ъ таңбалары
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: сюжетті сурет бойынша шағын әңгіме құрайды; оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: спортқа деген қызығушылығы артып, салауатты өмір салтын сақтауға талпынады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай.
308
ь
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай
қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Қолдан жасалған ұлттық бұйымдар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. <<ь, ъ>> таңбаларының ерекшелігін білесіңдер.
<<ь, ъ>> таңбаларымен танысасыңдар.
<<ь, ъ>> таңбаларын көркем жазып үйренесіңдер.
(МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.
1. Сурет бойынша әңгіме құрау.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдау. Сөйлем санын анықтау.
3. Бір сөйлемді сөздерге талдау. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
4. Өтілетін жаңа <<гантель>> сөзіне дыбыстық талдау жасау.
5. Сөзді буынға бөліп, таңбалардың орнын анықтау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: <<Самат күнде таңертең жаттығу жасайды. Жаттығуды гантельмен жасайды. Оған осылай жаттыққан ұнайды>>.
2. Әңгімені сөйлемдерге талдайды: Құраған әңгімелерің неше сөйлемнен тұрады? (3).
3. Осы сөйлемдердің ішіндегі бір сөйлемді (Жаттығуды гантельмен жасайды.) сөздерге талдайды: Бұл сөйлемде 3 сөз бар.
4. Өтілетін жаңа <<ь, ъ>> таңбалары бар
<<гантель>> сөзіне дыбыстық талдау жасайды: алдымен <<ган-тель>> деп буынға бөледі.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқыған кезде таңбалардың дыбысталуына көмек қажет болған
Оқулық. Кеспе әріптер, буындар
Суреттер. Оқулық
309
6. <<ь, ъ>> таңбаларының жазылу ерекшелігімен таныстыру.
7. Ермексаздан <<ь, ъ>> таңбаларын жасау.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
(МК, Ұ, Ө) Оқылым.
1. Оқулықтың 93-бетінде берілген сөздерді, мәтінді мұғалімнің оқушылармен бірге түсініп оқуы.
2. <<ь, ъ>> таңбаларының сөз ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
3. <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<альпинист>>, <<разъезд>>, <<рельс>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқуына қолдау көрсету.
Жазылым
1. Оқулықтағы <<ь, ъ>> таңбаларының жазылуына назар аудару.
2. <<ь, ъ>> таңбаларын тақтаға жазып көрсету.
3. <<ь, ъ>> таңбаларын ауада жазып көрсету.
4. Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
5. <<-тель>> екінші буынын айтып, қай дыбыстардың естілетінін анықтайды.
6. <<ь, ъ>> таңбаларының жазылу ерекшелігімен танысады.
7. Ермексаздан <<ь, ъ>> таңбаларының сұлбасын жасайды.
1. Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып,
<<бір дыбыс>> сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
2. Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
3. Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
4. Мұғалімнің қолдауымен <<Менің алғашқы сөздігім>> кітабынан
<<альпинист>>, <<разъезд>>, <<рельс>> сөздерінің түсіндірмесін тауып оқиды.
1. Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
2. Әр сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін- өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: <<жасыл>> түс - <<Бәрекелді!>>,
<<көк>> түс - <<Жарайсың!>>, <<қызыл>> түс -
<<Ойлан!>>.
жағдайда көмектесу.
Ермексаздан таңбалардың сұлбасын жасауға көмек керек болған жағдайда бағыттап отыру.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Қолдау көрсету
рмексаз. Оқулық.
Әріптің баспа түрі
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Оқулық. Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1-деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
310
Қай суретте ь бар?
2- деңгей:
Сөздердегі <<ь>> таңбасының орнын анықта. Дыбыстық талдау жаса.
3- деңгей:
Жаңа сөздермен сөйлемдер құра.
<<Сөз тану>> тыңдау материалымен жұмыс
Мұғалімнің мақалмен жұмысты QR немесе үнтаспадан тыңдату арқылы ұйымдастыруы. Бүгінгі сабақтың тәрбиелік мәні ашылатындай мазмұнда сұрақтар қойып, жауап алу. Сабақты <<Бос сөйлемеу. Көбірек тыңдап, аз сөйлеген адам көп білетінін, білім алу маңызды>> деген қорытынды пікірмен аяқтау.
1- деңгейдегі оқушылар қай суретте <<ь>> бар екенін табады: дельфин, циркуль, коньки.
2- деңгейдегі оқушылар << дельфин>>,
<<циркуль>>, <<коньки>> сөздеріндегі <<ь>> таңбасының орнын анықтап, сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
3- деңгейдегі оқушылар жаңа сөздермен сөйлемдер құрайды.
1. Оқушылар мақалды тыңдайды.
2. Мақалдың мағынасын өз ойларымен түсіндіруге тырысады.
3. Батыр ерлерімізді ұмытпай, мақтан тұтады.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Саралау тапсырмалары
Әліппе. Үнтаспа.
<<Атамұра>>, 2020
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай түстерді белгілейді және себебін түсіндіреді.
Кеменің суреті
1- 311
сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Әліпби
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Әли мен Айя кітап туралы әні>> бейнеролигі.
Музыка ырғағымен қимыл жасайды.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, біз сендермен әліппедегі барлық әріптерді оқып бітірдік. Әліппе оқулығын да аяқтап қалдық. Бүгін сендер өтілген әріптерді жұмбақтар шешу арқылы қайталап еске түсіресіңдер.
Мәтінді дауыстап, тұтас оқып, мазмұнын баяндайсыңдар.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 94 - 95-беттерінде оқуға берілген
<<Әліпбиді танып ал>> өлеңін оқушылардың мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау жасау.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
1. Өлеңді мәнерлеп, түсініп оқиды.
2. Әріптер мен заттардың байланысын анықтайды.
Қолдау
Қолдауды қажет ететін
Суреттер, оқулық Өлең
312
2. Заттар мен вагонда таңбаланған әріптердің байланысын анықтап табу.
Зат атауының вагондағы әріптен басталатынына назар аудару.
Жазылым
1. Жұмыс дәптерімен жұмыс ұйымдастыру.
2. Оқушыларға таңдаған вагондағы сөздерді жазғызу.
1. Өлеңнің әрбір қатарының бірінші сөзі бас әріппен жазылатынын ескереді.
2. Сөздерді әрпіне сәйкес жұптап жазады.
оқушыларға көмек беру.
Қолдау көрсету
Оқулық. Жазу дәптері
Кеспе әріптер
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
1- деңгей:
Әріптерді дауысты және дауыссыз дыбыстарға бөліп, ата.
2- деңгей:
Дауысты және дауыссыз дыбыстардың емлесін айтып бер.
3- деңгей:
Өлеңнің мазмұнын баянда.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар дауысты және дауыссыз дыбыстарды ажыратады.
2- деңгейдегі оқушылар емлені айтады.
3- деңгейдегі оқушылар өлеңнің мазмұнын өз сөзімен баяндайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Сурет Сызба
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай
<<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Әліпби
313
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай
тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Бiр адамның баласындай.
Қолдан жасалған ұлттық бұйымдар
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін сендер өтілген әріптерді жұмбақтар шешу арқылы қайталап еске түсіресіңдер.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 96 - 97-беттеріндегі дыбыстарды табуға берілген жұмбақтарды оқып, сәйкестендіріп шешуін табу.
2. Дыбыстық талдау жасау.
Жұмбақтарды оқып, тиісті жауаптармен сәйкестендіреді.
Қолдау
Суреттер, оқулық Жұмбақтар
Оқулық
Жазылым
<<Жұмыс дәптерімен>> жұмыс ұйымдастыру.
1. Вагондағы сөздерді жалғастырып жазу.
2. 96 - 97-беттердегі сұраулы сөйлемдерді анықтап, жауабын дәптерге жазу.
Әкеңнің анасы кім?
Зымыран қайда ұшады?
Тәрелке, кесені бір сөзбен не дейміз?
Әрбір әріпке дыбыстық талдау жасайды.
Сөздерді қатесіз жазады.
Сұрақтарға жауапты толық жазады.
Әкемнің анасы - әже.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмектесу.
Қолдау көрсету
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
314
ә
л
і
п
п
е
1- деңгей:
Алғашқы әріптерінен сөз құра.
2- деңгей:
Дыбыстық талдау жаса. Шешуінде шыққан
<<Әліппе>> сөзімен сөйлем құра.
3- деңгей:
<<Әліппеден не үйрендім?>> тақырыбына шағын мәтін құра.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар сызбада жасырынған сөзді тауып оқиды, өз ойын білдіреді.
2- деңгейдегі оқушылар дыбыстық талдау жасап, сөйлем құрайды.
3- деңгейдегі оқушылар
<<Әліппе>> оқулығынан алған білімдерін жинақтап, шағын мәтін құрап айтады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Сурет. Сызба
Рефлексия
Сабақтың бағалау критерийіне сай <<Табыс баспалдағынан>> өз орнын белгілейді және себебін түсіндіреді.
Өзін-өзі бағалайды.
Баспалдақ суреті
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы
және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
315
күтілетін нәтижелер
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істегенде өзгелердің пікірін тыңдауға, сынды қабылдай білуге үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Рақмет саған, Әліппе!>> әні.
Оқушылар караокемен ән айтады.
Қолдау
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін Әліппеге рақмет айтып, берілген өлеңдерді мәнерлеп оқимыз.
Өлеңнің мазмұнын өз сөздеріңмен баяндайсыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 98 - 99-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (өлеңдерді) оқушылардың мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау жасау.
2. Өлең тақырыбы мен авторын таныстырып, талдау жүргізу.
3. Мәтіннің тәрбиелік мәнін ашу.
Өлеңді мәнерлеп оқиды. Мазмұнын баяндайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмектесу.
Оқулық
Жазылым
Терме диктанты.
Оқылған сөздерден дауысты дыбыстан басталатын сөздерді теріп жазу.
Алма, қияр, өрік, шие, алмұрт, электр, монтер, экскаватор, альпинист, жол, әтеш.
1. Мұғалім диктантты оқығанда мұқият тыңдап, сөздердің алғашқы дыбыстарына назар аударады.
2. Дауысты дыбыстан басталған сөздерді теріп
жазады.
Қолпаштау
Қолдау көрсету
Диктант мәтіні
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген
Саралау тапсырмасы.
саралау тапсырмаларын
Саралау
1-деңгей:
орындайды.
тапсырмалары
316
<<Әліппе - алғашқы кітабым>> өлеңін мәнерлеп оқы.
2- деңгей:
Өлеңнің мазмұнын өз сөзіңмен баяндап айт.
3- деңгей:
Өлең мазмұнын өз сөзіңмен жазып бер.
1- деңгейдегі оқушылар өлеңді мәнерлеп оқиды.
2- деңгейдегі оқушылар мазмұндайды.
3- деңгейдегі оқушылар өлең мазмұнын өз сөзімен жазады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Рефлексия
Сабақтан әсерлерін стикерге жазып, ағашқа желімдейді.
Ағаш тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
(1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
Қолдау
317
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Хат жазамын>> ойыны. Оқушылар Әліппеге рақмет айтып, тілектерін білдіреді.
Хатта Әліппеден алған білімдерін айтып, рақмет айтады.
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін Әліппеге рақмет айтып, берілген өлеңдерді мәнерлеп оқимыз.
Өлеңнің мазмұнын өз сөздеріңмен баяндайсыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 99 - 100-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (өлеңдерді) оқушылардың мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау жасау.
2. Өлең тақырыбы мен авторын таныстырып, талдау жүргізу.
3. Мәтіннің тәрбиелік мәнін ашу.
1. Өлеңді мәнерлеп оқиды. Мазмұнын баяндайды.
2. Өлең авторының шығармаларын естеріне түсіреді.
Қолдауды қажет ететін оқушы- ларға көмек беру.
Қолпаштау
Оқулық
Оқулық
Жазылым
Жазу дәптерімен жұмыс ұйымдастыру.
<<Отан>> өлеңін дәптерге қатесіз көшіріп жазу.
Өлең жолдарын сақтап көшіріп жазу.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Саралау тапсырмасы.
1- деңгей:
<<Білім керек бәріне>> өлеңін мәнерлеп оқы.
2- деңгей:
Өлеңнің мазмұнын өз сөзіңмен баянда.
3- деңгей:
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар өлеңді мәнерлеп оқиды.
2- деңгейдегі оқушылар мазмұндайды.
3- деңгейдегі оқушылар түсінгенін жазбаша жазады.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
318
Өлең мазмұнын өз сөзіңмен жаз.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, ағашқа желімдейді.
Ағаш тақтасы
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты-
жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: жұпта, топта жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
<<Атауын тап>> ойыны.
Оқушылар қағазға жасырылып жазылған мәтіннің атауы, кейіпкердің атын қимылмен,
ым-ишарамен көрсетеді.
Қалған оқушылар атауын тауып, жанрын анықтауы қажет.
Қолдау
Қағазға жазылған сөздер
319
Сабақтың ортасы (26 мин)
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
- Балалар, бүгін Әліппеден мәтінді түсініп оқуды жүзеге асырасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Қолдау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 101, 102-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (ертегі) оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
2. Мәтіннің тәрбиелік мәнін ашу.
1. Оқулықтың 101, 102-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (ертегі) түсініп оқиды.
2. Түсініксіз сөздерді <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Мақтау
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Жазылым.
Жұмыс дәптерімен жұмыс.
Жұмыс дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Жазу дәптері
Сабақтың соңы
Бекіту және саралау
(7 мин)
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Оқушылар өздеріне берілген
Саралау тапсырмасы.
саралау тапсырмаларын орындайды.
Оқушыларға қолдау
Саралау
1-деңгей:
1-деңгейдегі оқушылар мәтінді
көрсету.
тапсырмалары
Мәтінді мәнерлеп оқы.
мәнерлеп, түсініп оқиды.
2-деңгей:
2-деңгейдегі оқушылар
Мәтіннің мазмұнын баяндап бер.
мазмұндайды.
3-деңгей:
3-деңгейдегі оқушылар ойын
Оқыған мәтіндеріңе қорытынды жаса.
тұжырымдайды.
Рефлексия
Оқушылар <<Интервью>> әдісі
Бірін-бірі бағалайды.
<<Интервью>>
бойынша сабақтан алған әсерлерін
әдісінің сызбасы
жазып береді.
320
1- сабақ
Бөлім: Әліппе кезеңі
Педагогтің аты- жөні:
Күні:
Сынып: 1
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Бекіту (Не үйрендім? Не білдім?)
Оқу бағдарла- масына сәйкес күтілетін нәтижелер
Білімділік: оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолданады; жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптерді, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Дамытушылық: сөздік қоры жаңа сөздермен байиды; сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды.
Тәрбиелік: ана тілін, Отанын, халқын, мәдениеті мен салт-дәстүрін құрметтей біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі/уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы (1 - 7 мин)
(Ұ) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды түгендеу.
Психологиялық ахуал орнату.
- Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап, алақан арқылы жүректің жылуын сезініп
үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!
Өсемiз бiз күлiп-ойнап, Он саусақтың саласындай. Өсемiз бiз күлiп-ойнап,
Бiр адамның баласындай.
Қолдау
Қағазға жазылған сөздер
Сабақтың ортасы
Сабақтың күтілетін нәтижесімен таныстыру:
321
(26 мин)
(МК, Ұ, Ө) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
- Балалар, бүгін Әліппеден мәтінді түсініп оқуды жүзеге асырасыңдар.
Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.
Мақтау
(МК, Ұ) Дыбыстық жинақтау дағдысын дамыту жұмысы.
Оқылым.
1. Оқулықтың 103, 104, 105-беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (ертегі) оқушылардың түсініп оқуына қолдау жасау.
2. Мәтіннің тәрбиелік мәнін ашу.
1. Оқулықтың 103, 104, 105- беттеріндегі оқуға берілген мәтіндерді (ертегі) түсініп оқиды.
2. Түсініксіз сөздерді <<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралынан тауып оқиды.
Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.
Оқулық
<<Менің алғашқы сөздігім>> көмекші құралы
Суреттер
Жазылым.
Жұмыс дәптерімен жұмыс.
Жұмыс дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды.
Сабақтың соңы (7 мин)
Бекіту және саралау
Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:
Саралау тапсырмасы.
1- деңгей:
Мәтінді мәнерлеп оқы.
2- деңгей:
Мәтіннің мазмұнын баяндап бер.
3- деңгей:
Мәтінде кім (не) туралы айтылғанын анықта.
Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.
1- деңгейдегі оқушылар мәтінді мәнерлеп оқиды.
2- деңгейдегі оқушылар мәтіннің мазмұнын өз сөзімен айтып береді. 3-деңгейдегі оқушылар мәтінде кім
(не) туралы айтылғанын анықтайды.
Оқушыларға қолдау көрсету.
Саралау тапсырмалары
Рефлексия
Оқушылар <<Интервью>> әдісі бойынша сабақтан алған әсерлерін жазып береді.
Бірін-бірі бағалайды.
<<Интервью>> әдісінің сызбасы
МАЗМҰНЫ
Алғы сөз 3
Күнтізбелік-тақырыптық жоспар үлгісі 6
Қысқамерзімді жоспар 26
О қ у - ә д і с т е м е л і к б а с ы л ы м
ӘЛІППЕ
ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Жалпы білім беретін мектептің 1-сынып мұғалімдеріне арналған
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz