Жануарлар құрылысының күрделенуі

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

Жамбыл облысы, Тараз қаласы
Шона Смаханұлы атындағы №44 орта мектебі

<<ЗООЛОГИЯ ӘЛЕМІ>>
авторлық бағдарламасы

Құрастырған: Косумова Гүлжан Серікқалиқызы, педагог-зерттеуші,
Ш. Смаханұлы атындағы №44 орта мектебінің биология пәні мұғалімі

Тараз қаласы, 2022 жыл

Түсінік хат

Авторлық бағдарлама Білім министрлігімен бекітілген биологиялық білім берудің жаңа бағдарламасына және қазіргі уақытта қолданылып жүрген оқу жоспарларына, сонымен қатар биология пәні бойынша мектеп бағдарламасының мазмұнына және 7-сынып оқулығына сәйкес дайындалған.
Авторлық бағдарламада ұсынылған әдістемелік ұсыныстар мұғалімдерді мектеп оқушыларының оқу-танымдық іс-әрекетінің әртүрлі формаларын жүргізуге, әртүрлі әдістерді, әдістер мен оқу құралдарын пайдалануға бағыттайды.
Авторлық бағдарламада сабақтың барлық кезеңдерінде оқушылардың өзіндік танымдық іс-әрекетін ұйымдастыруға ерекше көңіл бөлінген. Осыған байланысты бағдарламада тәрбие жұмысының осы түрін ұйымдастыратын міндеттер мен сұрақтар жеткілікті түрде егжей-тегжейлі көрсетілген.
Білімді терең меңгеру мектеп оқушыларының жеке ерекшеліктерін ескере отырып құрастырылған қайталау және бекіту кезеңдеріне ықпал етеді. Осы мақсатта автолық бағдарламада оқушылардың білім, білік, дағдыларын есепке алу және бақылау нұсқалары ұсынылған. Олардың ішінде биологиядан мектептік білім беру стандарты бағдарланған есептің бір түрі - тест тапсырмалары маңызды орын алады.
Авторлық бағдарлама биологияның <<Зоология>> бөлімін оқуға аптасына 2 сағаттан бір жылға 68 сағатқа есептелінген.
Жоспарлауда әрбір сабақтың оқу мақсаттары және жалпы тақырып ашылады; жаңа материалды меңгерту, білімді қайталау және бекіту бойынша әдістемелік ұсыныстар беріледі.
Қолда бар оқу жабдықтарына, сондай-ақ сыныптың ерекшеліктеріне қарай мұғалім сабақты өткізу әдістемесіне қажетті түзетулер енгізе алады.

Авторлық бағдарламаның мақсаты:
Білім алушыларға зоология - жануарлар туралы ғылым, оның даму кезеңдері, негізгі жетістіктері, жануарлар дүниесінің алуан түрлілігі, жануарлар организміне тән белгілер, жануарлар, өсімдіктер, саңырауқұлақтар, бактериялар арасындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтармен таныстыру.

Авторлық бағдарламаның міндеттері:
oo жануарлардың табиғаттағы рөлі мен адам өміріндегі маңызын ашу, осы негізде тірі табиғаттың бірлігі туралы түсініктерін қалыптастыру;
oo білім алушылардың санасында биологиялық білімнің әрбір адамға қажетті мәдениеттің міндетті элементі екендігін қалыптастыру;
oo оқушылардың биологиядан алған білімін тереңдету және кеңейту үшін жағдайлар жасау, ойлау қабылеттерін дамыту, оқу - танымдық әрекеттерінде тәжірибелік дағдыларын игеруге үйрету;
oo алған теориялық білімін практикамен, өмірмен байланыстыра білу;
oo оқушыда биологияның жаратылыстану ғылымдарының ішіндегі құнды компонент екендігіне көз жеткізу.
oo білім алушыларды <<Жануарлар>> оқулығымен, оның құрылымымен, онымен жұмыс істеу тәсілдерімен, сонымен қатар сыныптан тыс оқуға арналған оқу әдебиетімен таныстыру.

Күтілетін нәтиже:
1. Оқушылардың пәнге деген қызығушылықтарын арттырады;
2. Шығармашылық жұмыстармен айналысуына жол ашады;
3. Жоғары оқу орындарына түсуіне септігін тигізеді;
4. Ізденуге үйреніп, өзіне қажетті білімді меңгереді;
<<Зоология әлемі>> авторлық бағдарламасының мазмұны

Кіріспе (2 сағат) Зоологияның даму тарихы (1сағат). Заманауи зоология (1сағат).
І. Жануарлардың көптүрлілігі
1.Қарапайымдар (2 сағат) Қарапайымдар: Тамыраяқтылар, Радиоляриялар, Солнечниктер, Споралылар (1сағат). Қарапайымдар: Талшықтылар, Инфузориялар.
2. Көпжасушалы жануарлар. Омыртқасыздар (16 сағат) Губкалылар типі. Әктастылар, Шынытәріздестер, Кәдімгі губкалылар кластары(1сағат) Ішекқуыстылар типі. Гидратәрізділер. Сцифоидтылар, Маржан полиптері кластары (1сағат) Жалпақ құрттар типі. Кірпікшелілер, Сорғыштар, Таспа құрттар кластары. (1сағат). Жұмыр құрттар типі (1сағат). Буылтық құрттар типі. Көпқылтандылар класы немесе Полихеттер (1сағат) Буылтық құрттар типі. Азқылтандылар класы немесе Олигахеттер. Сүліктер (1сағат) Ұлулар типі (1сағат). Бауыраяқтылар, Қосжақтаулылар, Басаяқтылар кластары (1сағат). Тікентерілер типі. Теңіз лалагүлдері, теңіз жұлдызы, теңіз кірпісі, голотурии немесе теңіз қияры, офиуралар (1сағат). Буынаяқтылар типі. Шаянтәрізділер, Өрмекшітәрізділер кластары. (1сағат). Бунақденелілер класы (1сағат) Бунақденелілер отрядтары: Тарақандылар, Турақанаттылар, Құлақтаптылар (Уховертки), Поденкилер (1сағат) Бунақденелілер отрядтары: Инеліктер, Биттер, Қоңыздар, Кандала (1сағат). Бунақденелілер класы: Қабыршаққанаттылар немесе Көбелектер, Теңқанаттылар, Қосқанаттылар, Бүргелер (1сағат). Бунақденелілер класы: Жарғаққанаттылар (1сағат). <<Көпжасушалы омыртқасыздар>> тақырыбы бойынша қайталау сабақ (1сағат).
Омыртқалылар. Хордалылар типі (18 сағат) Хордалылар типі. Бассүйексіздер мен Бассүйектілер (Омыртқалылар) тип тармақтары (1сағат). Шеміршекті, Сүйекті балықтар класы (1сағат). Шеміршекті балықтар класы. Акула, Скат, Химератәрізділер отрядтары (1сағат). Сүйекті балықтар. Бекіре тұқымдас балықтар, майшабақ, албырттектестер, тұқытәрізділер, алабұға тәрізділер отрядтары (1сағат). Қосмекенділер немесе Амфибиялар класы. Аяқсыздап, құйрықтылар, құйрықсыздар отрядтары (1сағат). Жорғалаушылар немесе Рептилиялар класы. Қабыршақтылар отряды (1сағат). Жоғалаушылар отряды: тасбақалар және крокодилдер (1сағат). Құстар класы. Пингвиндер отряды (1сағат). Құстар отрядтары: түйеқұстәрізделер, нандутәрізділер, қазуартәрізділер, қазтәрізділер (1сағат). Құстар отрядтары: Күндізгі жыртқыштар, Үкілер, Тауықтәрізділер (1сағат). Құстар отрядтары: Торғайтәрізділер, Қоқиқазтәрізділер (1сағат) Экскурсия <<Құстардың көптүрлігін зерттеу>> (1сағат). Сүтқоректілер немесе Аңдар класы. Жұмыртқалайтын сүтқоректілер, қалталылар, жәндікқоректілер, қолқанаттылар отрядтары (1сағат). Сүтқоректілер отрядтары: кемірушілер, қоянтектестер (1сағат). Сүтқоректілер отрядтары: киттәрізделер, ескекаяқтылар, еттұмсықтылар, жыртқыштар (1сағат). Сүтқоректілер отрядтары: тақтұяқтылар, жұптұяқтылар (1сағат). Сүтқоректілер отрядтары: приматтар (1сағат). <<Көпжасушалы хордалылар>> тақырыбы бойынша қайталау сабақ (1 сағат).

ІІ. Құрылымы, жеке дамуы. Эволюция.
3. Мүшелер мен олардың жүйелерінің құрылысы мен қызметінің эволюциясы (14сағат) Тері жабындары (1сағат). Тірек-қимыл жүйесі (1сағат). Жануарлардың қозғалуы. Дене қуыстары (1сағат). Тынысалу мүшелері және газалмасу (1сағат). Асқорыту мүшелері. Зат алмасу және оны энергияға түрлендіру (1сағат). Қантарату жүйесі. Қан (1сағат). Бөліп шығару мүшелері (1сағат). Жүйке жүйесі. Рефлекс. Инстинкт (1сағат). Сезім мүшелері. Ағзаның қызметін реттеу (1сағат). Көбею мүшелері. Босану ұзақтығы (1сағат). Жануарлардың көбею түрлері. Ұрықтандыру (1сағат). Жануарлардың трансформацияланған және трансформациясыз дамуы (1сағат). Жануарлардың периодизациясы және өмір сүру ұзақтығы (1сағат). <<Ағзалар мен олардың жүйелерінің құрылысы мен қызметтерінің эволюциясы>> тақырыбында қайталау сабақ (1сағат).
4. Жануарлардың жердегі дамуы мен орналасу заңдылықтары (4сағат) Жануарлар эволюциясының дәлелдемелері (1сағат). Чарльз Дарвин жануарлар әлемінің эволюциясының себептері туралы (1сағат). Жануарлар құрылысының күрделенуі. Эволюция нәтижесіндегі түрлердің әртүрлілігі (1сағат). Тіршілік ету ареалдары. Миграция (қоңыс аудару). Жануарларды орналасу заңдылықтары (1сағат)
5. Биоценоздар (6 сағат) Табиғи және жасанды биоценоздар (1сағат). Орта факторлары және олардың биоценозарға әсері (1сағат). Қоректену тізбегі. Энергия ағыны (1сағат). Биоценоз компоненттерінің өзара байланысы және олардың бір-біріне бейімделуі (1сағат) Экскурсия <<Жануарлардың биоценоздың басқа компоненттерімен өзара байланысын зерттеу>> (1сағат). <<Жер бетіндегі жануарлардың дамуы мен таралу заңдылықтары. Биоценоздар>> тақырыбына қайталау сабақ (1сағат).
6. Жануарлар дүниесі және адамның шаруашылық қызметі (6сағат) Адамның және оның іс-әрекетінің жануарлар әлеміне әсері (1сағат). Жануарларды қолға үйрету (1сағат) Жануарлар дүниесін қорғау туралы Қазақстан заңдары. Бақылау жүйесі (1сағат) Жануарлар дүниесін қорғау және ұтымды пайдалану (1сағат). Экскурсия <<Ауыл шаруашылығы және үй жануарларының көрмесін тамашалау>> (1сағат). Жануарлар курсы бойынша қорытынды сабақ (1сағат).

<<Зоология әлемі>> авторлық бағдарламасыны
күнтізбелік-тақырыптық жоспары
Сынып: 7
Барлығы: 68 сағат, аптасына 2 рет
Мақсаты: Биология ғылымының құрылымы, оның тарихы, зерттеу әдістері, моральдық нормалары мен табиғатқа қатынас принциптері туралы білімдерін қалыптастыру, жануарлар организмдерінің алуан түрлілігі, олардың құрылыс ерекшеліктері мен оларды жіктеу ережелері туралы түсінік беру.
№
Тақырыбы
Мақсаты
Сағат саны
Мерзімі
Кіріспе (2 сағат)
1
Зоологияның даму тарихы
oo Жануарлар дүниесінің алуан түрлілігін көрсету, зоология дамуының негізгі кезеңдерімен таныстыру, түр туралы түсінікті жүйелі категория ретінде қалыптастыру.
1

2
Заманауи зоология
oo Жануарлардың, өсімдіктердің, саңырауқұлақтардың және бактериялардың ұқсастықтары мен айырмашылығының белгілерімен, зоологияның ғылым ретіндегі құрылымымен таныстыру, жануарлардың табиғаттағы рөлі мен адам үшін маңызын ашу.
1

І тарау. Жануарлардың көптүрлілігі
1 бөлім. Қарапайымдар (2 сағат)
3
Қарапайымдар: Тамыраяқтылар, Сәулетәрізділер, Күнтәрізділер, Споралылар
oo Қарапайымдылардың көптүрлілігін көрсету, қарапайымдылардың жалпы сипаттамасымен таныстыру.
1

4
Қарапайымдар: Талшықтылар, Инфузориялар.
oo Талшықтылар мен кірпікшелілердің құрылысы мен тіршілігінің ерекшеліктерімен, олардың адам өміріндегі маңызымен таныстыру.
1

2 бөлім. Көпжасушалы жануарлар. Омыртқасыздар (16 сағат)
5
Губкалар
Ізбестілер, Шынытәріздестер, Қарапайым губкалылар кластары
oo Губка түрінің жалпы сипаттамасымен, олардың көптүрлілігімен таныстыру, біржасушалы жануарлармен туыстық қатынасты көрсету, ізбесті, шыны және қарапайым губка кластарының құрылысы мен тіршілігінің ерекшеліктерін ашу.
1

6
Ішекқуыстылар типі. Гидратәрізділер. Сцифоидтылар, Маржан полиптері кластары
oo Ішекқуыстылар типінің жалпы сипаттамасымен, олардың көптүрлілігімен таныстыру, біржасушалы жануарлармен туыстық қатынасты көрсету, құрылысы мен тіршілігінің ерекшеліктерін ашу, сәулелі симметрия ұғымымен таныстыру.
1

7
Жалпақ құрттар типі. Кірпікшелілер, Сорғыштар, Таспа құрттар кластары.
oo Жалпақ құрттар типінің жалпы сипаттамасымен, олардың алуан түрлілігімен таныстыру, құрылысы мен тіршілігінің паразиттік тіршілік ету салтына байланысты ерекшеліктерін ашу, мүшелер жүйесі туралы түсініктерін қалыптастыру.
1

8
Жұмыр құрттар типі
oo Жұмыр құрттар типінің жалпы сипаттамасымен, олардың көптүрлілігімен таныстыру, құрылысы мен тіршілігінің паразиттік тіршілік ету салтына байланысты ерекшеліктерін ашу, мүшелер жүйесі туралы түсініктерін қалыптастыру.
1

9
Буылтық құрттар типі. Көпқылтандылар класы немесе Полихеттер.
oo Буылтық құрттар типінің жалпы сипаттамасымен, олардың алуан түрлілігімен таныстыру, көпқылтандылардың құрылысы мен тіршілігінің ерекшеліктерін ашу, буылтық құрттардың табиғаттағы маңызын көрсету.
1

10
Буылтық құрттар типі. Азқылтандылар класы немесе Олигахеттер. Сүліктер

oo Буылтық құрттар типінің түрлерінің алуан түрлілігімен таныстыруды жалғастыру, олигохетті құрттар мен сүліктердің құрылысы мен тіршілігінің ерекшеліктерін айту, олардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызын көрсету.
1

11
Ұлулар типі
oo Ұлулар типінің жалпы сипаттамасымен таныстыру, қоршаған ортаға бейімделуіне байланысты құрылысы мен тіршілігінің ерекшеліктерін ашу.
1

12
Бауыраяқтылар, Қосжақтаулылар, Басаяқтылар ұлулар кластары
oo Ұлулар типінің алуан түрлілігімен таныстыру, бауыраяқтылардың, қосжақтаулылардың және басаяқтылардың құрылысы мен тіршілігінің ерекшеліктерін қарастыру.
1

13
Тікентерілер типі. Теңіз лалагүлдері, теңіз жұлдызы, теңіз кірпісі, голотурии немесе теңіз қияры, офиуралар
oo Тікентерілер типінің жалпы сипаттамасымен, табиғаттағы және адам өміріндегі алуан түрлілігімен таныстыру.
1

14
Буынаяқтылар типі. Шаянтәрізділер, Өрмекшітәрізділер кластары.
oo Буынаяқтылардың ең жоғары ұйымдасқан омыртқасыздарға тән белгілерімен, олардың көптүрлілігімен және жер бетінде өркендеуі мен кең таралуын қамтамасыз ететін ерекшеліктерімен, шаянтәрізділер мен өрмекшітәрізділердің ерекшеліктерімен таныстыру.
1

15
Бунақденелілер класы
oo Жәндіктерге тән белгілермен, олардың алуан түрлілігімен, шаянтәрізділер мен өрмекшітәрізділер арасындағы ұқсастық белгілерімен таныстыру.
1

16
Бунақденелілер отрядтары: Тарақандар, Турақанаттылар, Айырқұйрықтылар (Уховертки), Біркүндіктер (Поденки)
oo Тарақандар, турақанаттылар, айырқұлақтылар, бір күндіктер отрядының өзіне тән белгілерімен, олардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыру.
1

17
Бунақденелілер отрядтары: Инеліктер, Биттер, Қоңыздар, Кандала
oo Инелік, бит, қоңыз, кандалалар отрядына тән белгілермен, олардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыру.
1

18
Бунақденелілер класы: Қабыршаққанаттылар немесе Көбелектер, Теңқанаттылар, Қосқанаттылар, Бүргелер
oo Көбелектердің, теңқанаттылардың, қосқанаттылардың, бүргелердің отрядының өзіне тән белгілерімен, олардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыру.
1

19
Бунақденелілер класы: Жарғаққанаттылар
oo Жарғаққанаттылар отрядының өзіне тән белгілерімен, олардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыру, ара тұқымдасының біртұтас биологиялық жүйе екенін көрсету.
1

20
<<Көпжасушалы омыртқасыздар>> тақырыптары бойынша қайталау сабақ
oo Оқушылардың көп жасушалы омыртқасыздардың алуан түрлілігі, олардың күрделілігі, қоршаған ортаға бейімделгіштігі туралы білімдерін қайталау және жүйелеу.
1

Омыртқалылар. Хордалылар типі (18 сағат)
21
Хордалылар типі. Бассүйексіздер мен Бассүйектілер (Омыртқалылар) тип тармақтары
oo Хордалылар типінің жалпы сипаттамасымен, бассүйексіз және омыртқалылар типімен, ланцентниектер мен циклостомдар кластарымен, олардың алуан түрлілігімен таныстыру, құрылысы мен тіршілігінің ерекшеліктерін ашу.
1

22
Шеміршекті, Сүйекті балықтар класы
oo Балықтардың көптүрлілігімен, шеміршекті және сүйекті балықтар кластарының жалпы сипаттамасымен, су ортасына байланысты сыртқы және ішкі құрылысының ерекшеліктерімен таныстыру.
1

23
Шеміршекті балықтар класы. Акула, Скат, Химератәрізділер отрядтары
oo Шеміршекті балықтар класының жалпы сипаттамасымен, олардың алуан түрлілігімен және маңызымен, акулалар отрядтарының, скаттар, химератәрізділердің ерекшеліктерімен таныстыру.
1

24
Сүйекті балықтар. Бекіре тұқымдас балықтар, майшабақ, албырттектестер, тұқытәрізділер, алабұға тәрізділер отрядтары
oo Сүйекті балықтар класының жалпы сипаттамасымен, олардың көптүрлілігімен және маңызымен, кең тараған отрядтарының ерекшеліктерімен таныстыру.
1

25
Қосмекенділер немесе Амфибиялар класы. Аяқсыздар, құйрықтылар, құйрықсыздар отрядтары
oo Қосмекенділер класының жалпы сипаттамасымен, олардың көптүрлілігімен, кең тараған отрядтарының ерекшеліктерімен, табиғаттағы маңызымен таныстыру.
1

26
Жорғалаушылар немесе Рептилиялар класы. Қабыршақтылар отряды
oo Бауырмен жорғалаушылар класының жалпы сипаттамасымен, олардың көптүрлілігімен, маңызымен және қабыршақтылардың тіршілік ету ортасы мен тіршілік ету салтына байланысты ерекшеліктерімен таныстыру.
1

27
Жоғалаушылар отрядтары: тасбақалар және қолтырауындар
oo Жорғалаушылардың алуан түрлілігімен таныстыруды жалғастыру, тасбақалар мен қолтырауындардың тіршілік ету ортасы мен өмір сүру салтына, табиғаттағы және адам өміріндегі маңызына байланысты ерекшеліктерін көрсету.
1

28
Құстар класы. Пингвиндер отряды
oo Құстардың жалпы сипаттамасымен, ауа ортасына бейімделуіне байланысты ұйымдасу ерекшеліктерімен таныстыру, пингвиндер отрядының ерекшеліктерін түсіндіру.
1

29
Құстар отрядтары: түйеқұстәрізделер, нандутәрізділер, қазуартәрізділер, қазтәрізділер
oo Құстардың алуан түрлілігімен, түйеқұстәрізді, нандутәрізді, қазуартәрізді, қазтәрізділер отрядтарымен таныстыруды жалғастыру, бұл отрядтардың қоршаған ортаның әртүрлі жағдайларына бейімделуін, табиғаттағы және адам өміріндегі маңызын көрсету.
1

30
Құстар отрядтары: Күндізгі жыртқыштар, Үкілер, Тауықтәрізділер
oo Құстардың алуан түрлілігімен, күндізгі жыртқыш құстардың, үкілердің, тауықтәрізділермен таныстыруды жалғастыру, осы құстардың әртүрлі қоршаған орта жағдайларына, өмір сүру салтына, табиғаттағы және адам өміріндегі маңызын көрсету.
1

31
Құстар отрядтары: Торғайтәрізділер, Қоқиқазтәрізділер
oo Құстардың алуан түрлілігімен, торғай, қоқиқаз топтарымен таныстыруды жалғастыру, осы отрядтардың қоршаған ортаның әр алуан жағдайларына, өмір сүру салтына, табиғаттағы және адам өміріндегі маңызын көрсету.
1

32
Экскурсия <<Құстардың көптүрлігін зерттеу>>
oo Жергілікті құстардың алуан түрлілігімен, табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен, сирек жойылып бара жатқан түрлерімен таныстыру, мектеп оқушыларының құстарды тану қабілеттерін бекіту.
1

33
Сүтқоректілер немесе Аңдар класы. Жұмыртқалайтын сүтқоректілер, қалталылар, жәндікқоректілер, қолқанаттылар отрядтары
oo Сүтқоректілердің барлық мекендейтін жерлерін иеленуіне мүмкіндік берген ұйымдасудың прогрессивтік ерекшеліктерін көрсету, жұмыртқалайтын, қалталылар, жәндікқоректілер, қолқанаттылар отрядтарының жалпы сипаттамасымен таныстыру, отряд өкілдерін қорғау қажеттігін көрсету.
1

34
Сүтқоректілер отрядтары: кемірушілер, қоянтектестер
oo Сүтқоректілер класының алуан түрлілігімен, кемірушілер мен қоянтектестер отрядтарымен, құрылыс ерекшеліктерімен және өмір салтымен, табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыруды жалғастыру.
1

35
Сүтқоректілер отрядтары: киттәрізделер, ескекаяқтылар, еттұмсықтылар, жыртқыштар
oo Сүтқоректілер класының алуан түрлілігімен, киттәрізділер, ескекаяқтылар, еттұмсықтылар, жыртқыштар отрядтарымен, құрылыс ерекшеліктерімен және өмір салтымен, табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыруды жалғастыру.
1

36
Сүтқоректілер отрядтары: тақтұяқтылар, жұптұяқтылар
oo Сүтқоректілер класының алуан түрлілігімен, тақтұяқтылар отрядтарымен, жұптұяқтылар отрядтарымен, құрылыс ерекшеліктерімен және өмір салтымен, табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыруды жалғастыру.
1

37
Сүтқоректілер отрядтары: приматтар
oo Сүтқоректілер класының әртүрлілігімен, приматтардың құрылыс ерекшеліктерімен және өмір салтымен, басқа жануарлармен салыстырғанда жоғары ұйымдасу белгілерімен танысуды жалғастыру, адамдармен ұқсастықтарды көрсету.
1

38
<<Көпжасушалы хордалылар>> тақырыбы бойынша қайталау сабақ
oo Оқушылардың хордалы жануарлардың алуан түрлілігі, олардың жіктелуі, ұйымдасу ерекшеліктері, табиғаттағы және адам өміріндегі рөлі, оларды қорғау шаралары туралы білімдерін жалпылау және жүйелеу.
1

ІІ тарау. Құрылымы, жеке дамуы. Эволюция.
3 бөлім. Мүшелер мен олардың жүйелерінің құрылысы мен қызметінің эволюциясы (14сағат)
39
Тері жабындары
oo Оқушыларға жануарлар дене жамылғысының эволюциясы, олардың күрделенуін, күрделенуіне байланысты жаңа функциялардың пайда болуын, дене жамылғысы құрылымының ұйымдастырылу деңгейімен байланысы туралы түсінік қалыптастыру
1

40
Тірек-қимыл жүйесі
oo Оқушыларды жануарлардың әртүрлі топтарындағы тірек-қимыл жүйесінің құрылымы мен қызметін, тірек-қимыл жүйесінің даму бағытымен таныстыру.
1

41
Жануарлардың қозғалуы. Дене қуыстары
oo Жануарлар қозғалысының негізгі түрлерімен таныстыру, қозғалыс әдістерінің өзгеруіндегі эволюциялық бағытты көрсету, дене қуысы, оның түрлері мен мағынасы, дене қуыстарының түрін өзгертудегі эволюциялық бағыт туралы түсінік қалыптастыру
1

42
Тынысалу мүшелері және газалмасу
oo Жануарлардың газ алмасуы туралы түсінік қалыптастыру, жануарлардың әртүрлі топтарындағы тыныс алу құрылымдарының ерекшеліктерімен және газ алмасу түрлерімен таныстыру, жануарлардың әртүрлі топтарындағы тыныс алу құрылымдары мен газ алмасуының түрлерін өзгертудегі эволюциялық бағытты көрсету.
1

43
Асқорыту мүшелері. Зат алмасу және оны энергияға түрлендіру
oo Жануарлардың әртүрлі топтарындағы асқорыту мүшелерінің құрылыс ерекшеліктерімен таныстыру, зат және энергия алмасуы, қоректену, асқорыту туралы түсініктерін қалыптастыру.
1

44
Қантарату жүйесі. Қан
oo Әртүрлі топтағы жануарлардың қан айналымы жүйесінің құрылымдық ерекшеліктерімен, қанның құрамымен, қан және қан айналымының маңызымен таныстыру, қан айналымы мүшелерінің эволюциялық өзгеруі туралы түсінік қалыптастыру
1

45
Бөліп шығару мүшелері
oo Зат алмасу және энергия туралы түсініктерін қалыптастыруды жалғастыру, шығару жүйесінің құрылысының ерекшеліктерімен, бөліну мағынасымен таныстыру.
1

46
Жүйке жүйесі. Рефлекс. Инстинкт
oo Оқушыларды жүйке жүйесінің маңызымен, әртүрлі топтағы жануарлардың құрылыс ерекшеліктерімен таныстыру, жүйке жүйесінің құрылысындағы негізгі элемент жүйке жасушасы екенін, оның қызмет етуінің негізі рефлекс екенін көрсету.
1

47
Сезім мүшелері. Ағзаның қызметін реттеу
oo Жануарлардың сезім мүшелерінің ерекшеліктерімен таныстыру, сезім мүшелерінің эволюциясы туралы түсінік қалыптастыру, сезім мүшелерінің жүйке жүйесінің дамуына тәуелділігін көрсету.
1

48
Көбею мүшелері.
oo Тірі жүйенің қасиеттерінің бірі ретінде көбею туралы түсінік қалыптастыру, әртүрлі топтағы жануарлардың көбеюі мен жеке дамуының ерекшеліктерімен таныстыру, әртүрлі топтағы жануарлардың ұрпақты болу мүшелерінің эволюциясы туралы түсінік қалыптастыру.
1

49
Жануарлардың көбею түрлері. Ұрықтандыру
oo Тірі жүйенің қасиеттерінің бірі ретінде көбею ұғымының қалыптасуын жалғастыру, жануарлардың көбеюі мен жеке дамуының әдістерімен, олардың табиғаттағы биологиялық рөлімен, ұрықтану түрлерімен таныстыру.
1

50
Жануарлардың түрленіп және тура дамуы
oo Жеке даму туралы түсінік беру, жануарлардың түрленіп және тура дамуымен таныстыру, метаморфоз туралы түсініктерін қалыптастыру.
1

51
Жануарлардың жеке дамуы және өмір сүру ұзақтығы
oo Жеке даму - онтогенез ұғымының қалыптасуын жалғастыру, онтогенез кезеңдерімен таныстыру.
1

52
<<Ағзалар мен олардың жүйелерінің құрылысы мен қызметтерінің эволюциясы>> тақырыбында қайталау сабақ
oo Жануарлар дүниесінің тарихи дамуын, эволюциясын дәлелдеу үшін жануарлардың құрылысының, тіршілік әрекетінің және жеке дамуының ерекшеліктері туралы білімдерін жалпылау және жүйелеу.
1

4 бөлім. Жануарлардың жердегі дамуы мен орналасу заңдылықтары (4сағат)
53
Жануарлар эволюциясының дәлелдемелері
oo Эволюцияның негізгі дәлелдерімен таныстыру.
1

54
Чарльз Дарвин жануарлар әлемінің эволюциясының себептері туралы
oo Ч.Дарвиннің эволюциялық ілімінің негізгі ережелерін ашу.
1

55
Жануарлар құрылысының күрделенуі. Эволюция нәтижесіндегі түрлердің әртүрлілігі
oo Түрлену туралы білімдерін қалыптастыру, жануарлар құрылымының күрделенуі мен түрлердің әртүрлілігі эволюцияның нәтижесі екенін, бұл процестердің негізі дивергенция екенін көрсету.
1

56
Тіршілік ортасы (ареалдар). Миграция (қоңыс аудару). Жануарларды орналасу заңдылықтары
oo Тіршілік ортасы, қоныс аударуы туралы білімдерін қалыптастыру, тіршілік ету ортасының өзгеруінен және қоршаған орта жағдайларының өзгеруінен туындаған аумақта жануарлардың таралу заңдылықтарымен таныстыру.
1

5 бөлім. Биоценоздар (6 сағат)
57
Табиғи және жасанды биоценоздар
oo Биоценоздың тұрақты жүйе ретіндегі, табиғи және жасанды биоценоздар туралы, биоценоздың міндетті компоненттері, өндірушілер, консументтер, ыдыратушылар туралы білімдерін қалыптастыру.
1

58
Орта факторлары және олардың биоценозарға әсері
oo Жануарлардың тіршілік ортасы, қоршаған орта факторлары, олардың биоценоздарға өзара әсері, антропогендік фактордың рөлі, жануарлардың мекендеу ортасына және олардың тіршілігіне әсері туралы білімдерін қалыптастыру.
1

59
Қоректену тізбегі. Энергия ағыны
oo Биоценоздың негізгі компоненттерінің өзара байланысы және олардың заңдылықтары: қоректік тізбек, қоректік пирамида, энергетикалық пирамида, өнімділік туралы білімдерін қалыптастыру.
1

60
Биоценоз компоненттерінің өзара байланысы және олардың бір-біріне бейімделуі
oo Биоценоз құрамындағы компоненттер арасындағы байланыстардың алуан түрлілігімен және олардың бір қауымдастықтағы тіршілікке бейімделуімен таныстыру, биоценоздағы компоненттердің жарамдылығы эволюцияның нәтижесі екенін көрсету.
1

61
Экскурсия <<Жануарлардың биоценоздың басқа компоненттерімен өзара байланысын зерттеу>>
oo Биоценоздың құрылымымен, оның әртүрлі компоненттерінің өзара әрекеттесуінің кейбір негізгі формаларымен таныстыру, жануарлардың биоценоздың басқа компоненттерімен әрекеттесуін зерттеу.
1

62
<<Жер бетіндегі жануарлардың дамуы мен таралу заңдылықтары. Биоценоздар>> тақырыбына қайталау сабақ
Жануарлар эволюциясының негізгі себептері мен оның нәтижелері туралы, биоценоздағы жануарлардың басқа компоненттермен және қоршаған орта факторларымен байланысы туралы, олардың бір-біріне бейімделуі туралы, биоценоздың өмір сүру заңдылықтары туралы білімді жалпылау және жүйелеу.
1

6 бөлім. Жануарлар әлемі және адамның шаруашылық қызметі (6 сағат)
63
Адамның және оның іс-әрекетінің жануарлар әлеміне әсері
oo Адамның жануарлар әлеміне әсерінің салдарымен таныстыру, балық аулау адамның табиғатқа әсер ету тәсілі ретінде, жануарлар дүниесін қорғау туралы білімдерін қалыптастыру.
1

64
Жануарларды қолға үйрету
oo Жануарларды қолға үйрету кезеңдерімен, сонымен қатар қолға үйретілген жануарлардың биологиялық ерекшеліктерімен таныстыру.
1

65
Жануарлар дүниесін қорғау туралы Қазақстан заңдары. Бақылау жүйесі
oo Жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі негізгі заңдармен және оларды жариялайтын құжаттармен, адамның шаруашылық қызметіне байланысты жануарлар дүниесінің жағдайын басқару және бақылау жөніндегі мемлекеттік қызмет ретіндегі мониторинг жүйесімен таныстыру.
1

66
Жануарлар дүниесін қорғау және ұтымды пайдалану
oo Жануарлар дүниесін қорғау шараларымен, бағыттарымен таныстыру, жануарларды тиімді пайдалану туралы білімдерін қалыптастыру.
1

67
Экскурсия <<Ауыл шаруашылығы және үй жануарларының көрмесін тамашалау>>
oo Хайуанаттар бағында мекендейтін жануарлардың алуан түрлілігімен, олардың қоректену, күтіп-баптау, тіршілік жағдайына бейімделу ерекшеліктерімен таныстыру.
1

68
Жануарлар курсы бойынша қорытынды сабақ
oo 7-сыныпта биология курсын оқуды қорытындылау, оқушыларды жазда жануарларға бақылау жүргізуге арналған тапсырмалармен таныстыру.
1

Пайдаланылған әдебиет

1. <<Табиғат. Өлі және тірі табиғат>> 5 сынып оқулығы. В.М. Пакулова, Н.В. Иванова

2. <<Биология. Бактерия, саңырауқұлақ, өсімдік>> 6 сынып оқулығы. В.В. Пасечник

3. <<Биология. Жануарлар>> 7 сынып оқулығы В.В. Латюшин, В.А. Шапкин

4. <<Биология. Адам>> 8 сынып оқулығы. Д.В. Колесов, Р.Д. Маш, И.Н. Беляев

5. <<Жалпы биология мен экологияға кіріспе>> 9 сынып оқулығы. А.А. Каменский, Е.А. Криксунов, В.В. Пасечник